بیان بین الصلاتین
اسراف 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قران مجید می فرماید: کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفینَ.
از نعمتهاى الهى بخورید و بیاشامید ولى اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد.(اعراف 31)
توضیحات
اقتصاد به معنای میانه روی است که در همه امور زندگی توصیه دین خدا و عقل سلیم است حتی در عبادت لازم است که انسان میانه روی را رعایت کند و افراط و تفریط ننماید.اقتصاد در معیشت در دو بعد «کسب و درآمد» و در «مصرف» مطرح می شود و در روایات معصومین علیهم السلام به مصرف کردن اموال در راه صحیح و پرهیز از اسراف و تبذیر بسیار سفارش شده، اینکه مومن نباید نعمت خدا و مالی را که خدا در اختیار او قرار داده را در گناه مصرف نماید و باید از اسراف و تبذیر دوری کند.
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز و زیاده روی را اسراف میگویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر مینامند.
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات ، مراسم عروسی، تاج گلهای گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم و هم چشمی می باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود و اسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3.برای اینکه در وضو گرفتن نیز دچار اسراف نشویم، بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.( صافی جامع الاحکام ج 1/20 5 س 736- مکارم‌استفتائات‌ج1/101س316-بهجت‌سوال3810-استفتائات تبریزی ج2سوال1024) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. (آیت الله سیستانی، مسائل منتخبه‌ص16ش(30(رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اقتدا در جماعت
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: صَلَاةُ الرَّجُلِ فِی جَمَاعَةٍ تَفْضُلُ عَلَى صَلَاةِ الرَّجُلِ وَحْدَهُ بِخَمْسٍ وَ عِشْرِینَ دَرَجَةً فِی الْجَنَّة
فضیلت نماز جماعت نسبت به نماز فرادی بیست و پنج درجه در بهشت بر آن برتری دارد. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج1 ؛ ص375)
توضیحات
دو نکته درباره احکام نماز جماعت:
1- افرادی که به امام جماعت اقتدا می کنند باید در افعال نماز ازامام جماعت محترم تبعیت کنند یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام‌جماعت به جا آورند لذا باید نماز‌گزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر برندارند. (رساله‌مراجع مساله 1470)
2- هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح را می‌توان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (العروه الوثقی جلد1 فصل فی الجماعه مساله3، رساله مراجع مساله 1405)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
تخریب اموال عمومی (درختکاری)
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: ما مِن مُسلِمٍ یَغرِسُ غَرسَاً أو یزَرَعُ زَرعَاً، فَیأکُلُ مِنهُ إنسانٌ أو طَیرٌ أو بَهیمَةٌ إلاّ کانَت لَهُ بِهِ صَدَقَةٌ.
هر مسلمانی درختی بنشاند یا چیزی (کِشتهای) بکارد و انسان یا پرنده یا چارپایی از آن بخورد، برای او صدقه محسوب میشود. مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۴۶۰» جامع أحادیث الشیعة (للبروجردی)،ج23، ص: 960 .
توضیحات
دو نکته درباره ضرر زدن به دیگران:
1- خداوند متعال آبرو و جان و مال مردم را محترم دانسته لذا ضرر زدن به آنها حرام و گناه و در بسیاری از موارد موجب مدیون شدن است.بنابراین اگر به کسی ضرری رسانده می بایست جبران نموده یا رضایت او را به دست آورد.
2- یکی از مواردی که باعث مدیون شدن افراد میشود ورود بدون اجازه و بر خلاف شرع به ملک و باغ دیگران است و یا خسارت زدن به آن که علاوه بر گناه بودن این عمل، مدیون هم خواهد شد و باید جبران کند.
3-در وجوب اداء دین فرق نمی کند ضرر زدن عمدی باشد یا سهوی و فرق ندارد هنگام ضرر زدن بالغ بوده یا نابالغ در همه این موارد باید دینش را ادا کند به این صورت که اگر طلبکار را می شناسد و دسترسی دارد باید دینش را به همان فرد بپردازد و اگر فوت کرده به ورثه او بپردازد و صدقه کافی نیست و اگر به هیچ وجه به آن فرد یا ورثه اش دسترسی نداشته یا وی را نمی شناسد باید با اجازه فقیهِ جامع الشرایط رد مظالم بدهد یعنی آن مال را به فقیر متدین بدهد. (مکارم جلد ص561- فاضل استفتائات ج2 ص427 و امام ج 3 ص 576و مراجه م: 1815 و 2279 و2548 و تبریزی استفتاآت ج2س1226و1165،رساله مراجع مساله2581، ).
خداوند متعال ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرماید: سِتَّةٌ تَلْحَقُ الْمُوْمِنَ بَعْدَ وَفَاتِهِ وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ یُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ وَ قَلِیبٌ یَحْفِرُهُ وَ صَدَقَةٌ یُجْرِیهَا وَ‌سُنَّةٌ یُوْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ
شش چیز بعد از وفات مومن به او ملحق شده [و به او فایده می دهد]: فرزندى که برایش طلب آمرزش کند، قرآنی که او از خود به یادگار گذاشته و پس از مرگش خوانده مىشود، درختى که کاشته، چاه آبى که حفر نموده [و وقف کرده]، صدقه جاریهاى که از خود به جا گذارده است، روش نیکوئى که پس از مرگش مردم به آن عمل می کنند.(الکافی، ج 7، ص 57 )
توضیحات
چند نکته در مورد استفاده از اماکن عمومی و شخصی:
1. در استفاده از اماکن عمومی رعایت حق دیگران و قانون لازم است مثلا اگر روشن کردن آتش ممنوع باشد نباید برای پخت غذا یا کار دیگر آتش روشن کنند .
2.خسارت زدن به اموال عمومی و شخصی حرام است لذا افراد نباید خسارتی به درختان و یا سائر اموال وارد کنند مثلا شاخه درختان را بشکنند بویژه که در شرع مقدس اسلام به مساله کاشت درخت و نگهداری و جلوگیری از قطع درختان توصیه فراوانی شده‌است.
3.چنانچه خسارتی وارد کرد ،فرد ضامن و مدیون است و باید جبران نماید و دادن صدقه یا رد مظالم کافی نیست (امام‌خمینی‌ره استفتائات ج3 ص518 س99؛ منهاج م 936و 978؛ مکارم ج3 س1520؛فاضل‌ج1 س922؛ بهجت5762).
4. استفاده از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحب مال اجازه استفاده داده باشد لذا استفاده از زمین و باغ مردم بدون رضایت صاحب آنها غصب و گناه است، و در بعضی موارد ضامن و مدیون می باشد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: یَا أیُّهَا‌النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَین.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو پوشش سر خود را بلند گیرند ( تا تمام بدنشان را بپوشاند). این برای آن است‌‌که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند. (سوره احزاب آیه 59)
توضیحات
چند نکته درباره احکام نگاه و پوشش:
1.رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
2.بر زن واجب است موی سر و بدن و پا و زیر چانه خود را از مرد نامحرم بپوشاند، آنچه که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دستها تا مچ است نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و‌مفسده‌ای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران به گناه نیفتند. (مخالف آیت الله مکارم پوشش روی پا را فی نفسه لازم نمی دانند )
3.نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان ،چه با قصد لذت باشد چه بدون آن ،حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است.( مشهور مراجع مساله 2433؛ صرفا جهت اطلاع: خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی:حتی پوشاندن صورت و دستها تا مچ را لازم می دانند به فتوی یا بنا بر احتیاط؛ اجوبه س 1221؛ برداشت از العروه الوثقی، النکاح م 31؛ التحریر الوسیله ،النکاح 182سیستانی،رساله جامع ج 2م 1455،1446)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که می فرمایند: إِنَّ اللّه تَعالى جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخىٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ.
خداوند زیباست و زیبایى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگى را دوست دارد (نهج الفصاحه ص293 ،ح 690)
توضیحات
دو نکته درباره احکام نجاست و طهارت:
نکته اول: هر چیزی پاک است مگر انسان یقین کند نجس شده و لذا تا وقتی شک در نجاست چیزی وجود دارد پاک است و اگر هم بتواند نجس یا پاک بودنش را بفهمد لازم نیست جستجو کند. (رساله مراجع م123 )
نکته دوم: اگر انسان نجس بودن چیزی را فهمید لازم نیست به دیگران اعلام کند مثلا لازم نیست به مهمان منزل، نجاست برخی از قسمتهای منزل را اعلام‌کند مگر در چند مورد، مثلا:1.در صورتی که مسجد یا حرم ائمه اطهار علیهم السلام نجس شود بر شخص لازم است فورا مسجد و حرم را تطهیر کرده و یا به دیگران که توانایی تطهیر را دارند اطلاع دهد تا تطهیر نمایند.( مشهور: فتوی یا احتیاط، رساله مراجع م901؛ عروه‌الوثقی،احکام‌النجاسه م19)
2.در صورتی که میزبان و کسی که خوردنی را به دیگران میدهد مانند آشپز که غذا را پخش می‌کند متوجه شود غذا نجس است باید به میهمان اطلاع دهد ولی اگر برخی از میهمانان متوجه شوند لازم نیست به دیگران اطلاع دهد ولی خودش نمی‌تواند از آن غذا بخورد. ( رساله مراجع م145؛ عروه الوثقی ،احکام النجاسه، م34،مکارم،اراکی :بنابر احتیاط به بچه هم ندهند.)
3.اگر چیزی مثل ظرف را به دیگری میدهد که استفاده نماید،در صورتی که بداند می‌خواهد آنرا برای خوردن و آشامیدن استفاده کند باید نجس بودن آن را اطلاع دهد. ( رساله مراجع م 142 و 146 ؛ عروه الوثقی، احکام النجاسه، م 32)
خداوند متعال به همه ما توفیق انجام وظائف را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم . از حضرت جواد علیه سلام روایت است که می فرمایند: ثَلاثٌ یَبْلُغَنَّ بِالْعَبْدِ رِضْوانَ اللهِ تَعالى: کَثْرَةُ الاِْسْتِغْفارِ، وَ لینُ الْجانِبِ، وَ کَثْرَةُ الصَّدَقَةِ
سه چیز است که بنده را به رضوان و خشنودی خداوند متعال میرساند:1 - زیادی استغفار 2 - نرمخویی 3 - صدقه بسیار دادن. ( مسند الامام الجواد، ص 247 )
توضیحات
چند نکته درباره انفاق و صدقه:
1.در روایات نسبت به صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران سفارش زیادی شده، به خصوص در مورد پدر و مادر و سایر نزدیکان و همسایه ها.
2.پرداخت صدقه مستحبی به سادات به گونه ای که رعایت حرمت سیادت حفظ شود مثلا به صورت هدیه و کادو اشکال‌ندارد. ( مشهور مراجع )
3-اما آنچه لازم است رعایت شود این است که کسانی که سید نیستند نمی‌توانند زکات مال و فطریه را به سید بدهند. ( تحریر الوسیله, القول فی الصدقه‌م3- منهاج خوئی،وحید ج3)
4.صدقه‌ای که از مال خود انسان بوده و کنار گذاشته یا در قلک یا صندوق شخصی جمع‌‌آوری نموده تا وقتی به فقیر تحویل نداده در اختیار خودش است و می‌تواند عوض کرده و به هر مصرفی می‌خواهد برساند اما بعد از انداختن پول به صندوقهای مربوط به موسسات خیریه یا کمیته امداد امام خمینی ره، احتیاط آن است که به آنها دست نزند و باید آن را به همان مؤسسه و خیریه تحویل‌دهد.(به نظر اکثر مراجع معظم تقلید) ( تحریر الوسیله، القول فی الصدقه م1و2- منهاج سیستانی ج2 م1605؛ آیت‌الله‌مکارم‌شیرازی،استفتاآت ج3 سوال343، استفتاء خصوصی وحید احتیاط این است که بر ندارد.رهبری:اگر صندوق در اختیار شما باشد مانع ندارد.مکارم:اشکال
ندارد، ولی باید باز گرداند.جزوه کاوشی در احکام ص94).
5.صدقه مستحبی را پنهانی پرداخت کردن ثواب و فضیلت بیشتری دارد ولی اگر آشکارا پرداخت کردن صدقه باعث میشود دیگران یاد بگیرند و تشویق و ترغیب شوند این‌کار فضیلت بیشتری دارد. (تحریر الوسیله, القول فی الصدقه م6 و م2 منهاج سیستانی ج2م1608-بهجت ج3س4541- بخلاف آقای وحید: منهاج)
خداوند متعال توفیق انفاق در راهش را به همه ما عطا فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که می فرمایند: الصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلَاءَ الْمُبْرَمَ فَدَاوُوا مَرْضَاکُمْ بِالصَّدَقَةِ
صدقه بلای قطعی را دفع می‌کند، پس بیمارانتان را با صدقه درمان کنید.(وسائل الشیعة ؛ ج2 ؛ ص433)
توضیحات
چند نکته درباره احکام صدقه:
1.یکی از مستحباتی که سفارش شده صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران است و از آداب مهم سفر این است که انسان در ابتدای سفرش صدقه بدهد. (عروه الوثقی کتاب الحج اداب سفر)
2.در مصرف صدقه مستحبی فقیر بودن یا سید نبودن شرط نیست بلکه می توان صدقه مستحبی را به فقیر یا ثروتمند یا سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات را به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود.(اجوبه س 1822ومنهاج ج 2 م 1607)
3.صدقه‌ای که از مال خود انسان بوده و کنار گذاشته یا در قلک یا صندوق شخصی جمع آوری نموده تا وقتی به فقیر تحویل نداده در اختیار خودش است و می‌تواند عوض کرده و به هر مصرفی می‌خواهد برساند اما بعد از انداختن پول به صندوقهای مربوط به موسسات خیریه یا کمیته امداد امام خمینی ره، احتیاط آن است که به آنها دست نزند و باید آن را به همان مؤسسه و خیریه تحویل دهد. (به نظر اکثر مراجع معظم تقلید) ( تحریر الوسیله، القول فی الصدقه م1و2- منهاج سیستانی ج2 م1605؛آیت‌الله مکارم‌شیرازی، استفتاآت ج3 سوال343، استفتاء خصوصی وحید احتیاط این است که بر ندارد. رهبری:اگر صندوق‌در اختیار شما باشد‌مانع ندارد.مکارم:اشکال ندارد.جزوه کاوشی در احکام ص94).
خداوند متعال توفیق انفاق در راهش را به همه ما عطا فرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام محمد باقر علیه السلام که می‌فرمایند: إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ فَرِیضَةٌ عَظِیمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ
امر به معروف و نهى از منکر دو واجب بزرگ الهى مى‌باشند که سایر واجبات با آنها برپا مى‌مانند .(وسایل الشیعه ج 16 ، ص119 ، ح 21132)
توضیحات
با توجه به اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در دین دو نکته در این باره خدمتتان عرض میشود:
1.یکی از مهمترین واجبات امر به معروف و نهی از منکر است که دارای شرایطی می باشد که یکی از شرایط این است که مفسده نداشته باشد یعنی در صورتی که امر به معروف و نهی از منکر دارای ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی به مقدار قابل توجّه، برای شخص امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر باشد یا اگر سبب ضرر به دیگر مسلمانان باشد یا موجب مشقّت و دشواری غیر قابل تحمّل گردد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست اما اگر ضرر مختصر و غیر قابل توجه باشد سبب سقوط تکلیف نمی شود.
2.اگر کار معروف و منکر به قدری نزد خدای متعال، مهمّ باشد که باید در راه آن، ضررها و دشواری‌ها را تحمّل نمود؛مثلا اصل دین در خطر باشد و جلوگیری از منکر متوقف بر بذل جان و مال باشد در این صورت بذل جان و مال واجب است و از همین قبیل است شهادت حضرت سید الشهداء علیه السلام که برای حفظ دین، جان خود را فدای دین فرمودند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: إذَا صَلَّیتَ صَلَاةَ فَرِیضَةٍ فَصَلِّهَا لِوَقتِهَا صَلَاةَ مُوَدِّعٍ.
وقتی نماز واجب می‌خوانی آن را در وقتش بخوان،مانند کسی که می‌خواهد آخرین نماز عمرش را بخواند. (امالی صدوق، ص212)
توضیحات
در بیان معصومین علیهم السلام نماز رکن دین است که دیگر امور با آن سنجیده می شود (ان قبلت قبلت ما سواها و ان ردت ردت ما سواها ) در بیان دیگر می فرمایند نماز معراج مومن است؛ بهترین حالتی که انسان می تواند در آن حال به خدا توجه کند و تقرب بجوید حال نماز است؛ اگر نماز با آداب و شرایط اقامه شود طبق بیان قرآن مجید (ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر) انسان را از گناهان و بدی ها دور می کند و موجب سعادت انسان است.
اما چند نکته درباره احکام نماز قضا:
1-اگر کسی عمدا حتی یک رکعت نمازش را در وقت نخواند و یا کوتاهی کند تا نمازش قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و در خواندن آن کوتاهی نکند ولی واجب نیست فورا آن را بجا بیاورد .
2-کسی که خودش نماز قضا دارد می تواند نمازهای مستحبی بخواند و همچنین می تواند نماز قضا به نیابت از میت بخواند مانند نماز قضای پدر یا مادر مرحومش را.
3-کسی که نماز قضا بر عهده اش است ولی تعدادش را نمی داند مثلا چند نماز صبح از او قضا شده، نمی داند سه یا چهار یا پنج نماز بوده است،چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است.
4-خواندن نماز های قضا در هر ساعتی از شبانه روز صحیح است و کسی هم که مسافر است می تواند نمازی که در وطن قضا شده، در سفر بخواند البته نمازی که به صورت کامل فوت شده، در سفر هم باید به صورت کامل قضا شود.
5- نماز در هیچ حالتی از انسان ساقط نمی‌شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه‌است و نماز در‌حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود.
خداوند متعال توفیق عمل به وظایف و دستورات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد وال محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امیر المومنین علیه السلام برای زمان گرفتاری و سختی که نباید ذلت را پذیرفت بلکه باید با صبر و تدبیر این مرحله را پشت سرگذاشت، چنین می فرمایند: اَلْمَنیَّةُ وَ لاَ الدَّنِیَّةُ، التَّقَلُّلُ وَ لاَ التَّوسُّلُ....
مرگ آرى، زبونی هرگز، فقر آرى، وابستگی هرگز! نهج البلاغة (للصبحی صالح) ؛ ص546
توضیحات
چند نکته در مورد خرید و فروش و اقتصاد مقاومتی:
عزیزان یکی از اموری که بسیار مهم اقتصاد میباشد که وابسته به اهمیت دادن به اموری از جمله کار و تولید داخلی است به همین جهت به نکاتی در این زمینه اشاره می شود:
1. هر کاری که باعث وارد شدن ضرر اقتصادی به کشور اسلامی گردد دارای اشکال است و حتی در بعضی از موارد حرام میباشد.
2. قاچاق کالا و خرید و فروش کالای قاچاق اگر خلاف قانون دولت اسلامی باشد به نظر مراجع عظام (فتوی یا احتیاط) جایز نمی باشد.
3. ساخت و خرید کالاهای مرغوب ایرانی باعث تقویت اقتصادی کشور و ایجاد شغل برای جوانان کشور عزیزمان میشود و این یک امری خدا پسندانه می باشد و در مقابل خرید کالاهای کشورهای که دشمن اسلام میباشند اگر باعث تقویت اقتصاد آنان براى استعمار و استثمار سرزمین هاى اسلامى شود جایز نمی باشد و توجیهاتی از قبیل کیفیت یا مرغوبیت یا زیبا‌بودن مجوزی برای این عمل نمی باشد.
4. یکی از راههای دیگر احترام بکار و کارگر که مورد تایید اسلام است و همچنین یکی از راههای تقویت اقتصاد کشورمان و جلوگیری از بیکاری کارگران و مفاسد ناشی از بیکاری، خرید کالای ایرانیست که هم کمک به سر بلندی کشور و هم آینده ای بهتر برای فرزندانمان می باشد. اجوبه الاستفتائات مساله1376، استفتاءات جدید (مکارم)، ج3، ص: 620 سوال 1779.
خداوند متعال مشکلات اقتصادی مردم را با رحمت خودش بر طرف فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است که پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم در وصیت به حضرت علی علیه السلام فرمودند: ثَلَاثٌ کَفَّارَاتٌ إِفْشَاءُ السَّلَامِ وَ إِطْعَامُ الطَّعَامِ وَ الصَّلَاةُ بِاللَّیْلِ وَ النَّاسُ نِیَام
یا علی سه چیز کفاره گناهان است؛ آشکارا سلام کردن، طعام دادن و خواندن نماز شب. (وسائل الشیعة، ج12، ص: 59)
توضیحات
چند نکته درباره احکام سلام کردن:
1. شروع کردن به سلام مستحب است اما نمازگزار نمی تواند شروع کننده به سلام باشد.(رساله مراجع مساله1137)
2. جواب سلام واجب فوری است چه سلام کننده زن باشد یا مرد یا بچه ممیز ،حتی در نماز ، یعنی باید بلافاصله پاسخ داده شود ،البته نماز گزار باید در پاسخ سلام ، کلمه سلام را مقدم کند.(رساله مراجع مساله1138و1141).
3. اگر به جمعی سلام شود وقتی یک نفر جواب دهد از بقیه ساقط است و در صورتی فرد نماز گزار باید جواب دهد که کسی دیگر پاسخ ندهد. (رساله مراجع مساله 1146)
4. چند جا سلام کردن کراهت دارد مثل سلام کردن به شخص نماز گزار؛ سلام کردن مرد به زن نامحرم مخصوصا به بانوان جوان کراهت دارد. (تبریزی استفتائات ج2س1993؛ فاضل, احکام جوانان م482؛ بهجت س5287؛ مکارم رساله جوانان م465؛ صافی, احکام نوجوانان463- عروه النکاح وآدابه م41)
خداوند متعال همه ما را از عمل کنندگان به دستورات دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد .
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت است که می‌فرمایند: سَوُّوا بَینَ صُفُوفِکُم وَ حَاذُوا بَینَ مَنَاکِبِکُم لَایَستَحوِذ عَلَیکُمُ الشَّیطَانُ.
صف‌های نماز جماعت را منظم کنید،شانه‌هایتان را برابر شانه‌های همدیگر قرار دهید تا شیطان بر شما مسلط نشود. (وسائل،ج8،423)
توضیحات
نماز جماعت از عبادت هایی است که آثار و برکات زیادی دارد، بسیاری از این اثار برای ما نامعلوم است، در روایتی که قرآئت شد رسول خدا صلی الله و علیه و آله فرمودند نظم در صفوف جماعت مانع تسلط شیطان است .
همچنین در روایتی دیگر حضرت در آثار نماز جماعت فرمودند هر کس چهل روز نمازهای خود را به صورت کامل یعنی از اول تکبیره الاحرام اقتدا کند و نمازش را با جماعت بخواند از نفاق (دورویی و بی ایمانی) و همچنین از آتش دوزخ رهایی می یابد: (مَنْ صَلَّى لِلهِ أَربَعینَ یَومَاً فی جَمَاعَةٍ یُدْرِکُ التَّکْبیرَةَ الأُوَّلى کُتِبَ لَهُ بَرَاءَتَانِ: بَرَاءَةٌ مِنَ النَّارِ، وَبَرَاءَةٌ مِنَ النِّفَاقِ) (محجة البیضاء/ج 1/ص 344)
چند نکته درباره نماز جماعت:
1.مستحب است مومنین نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و حاضر نشدن به جماعت از روی بی اعتنایی جایز نیست.
2.نماز جماعتی که مختصر بخواند از نماز فرادایی که آن را طول بدهد بهتر است.
3.تبعیت کردن از امام جماعت در افعال نماز واجب است یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورد لذا باید نماز‌گزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند.
4.گفتن اذکار بطوری که امام بشنود مکروه است.
5.هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح را می‌توان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (العروه الوثقی جلد1 فصل فی الجماعه مساله3، رساله مراجع مساله 1468، 1469 ،1489،1470 1470،1405)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید: فَلَا تَخضَعنَ بالقَولِ فَیَطمَعَ الَّذِی فِی قَلبِهِ مَرَضٌ وَ قُلنَ قَولاً مَعرُوفاً
با نرمی و نازکی سخن مگوئید تا آن کسی که دلش بیمار است، طمع نورزد بلکه با گفتاری شایسته (ی یک زن مومنه) سخن بگویید.(احزاب، آیه 32.)
توضیحات
یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله گفتگو با نامحرم است فرقی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مومنی در هنگام گفتگو با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید شرایطی را رعایت کند:
1.در هنگام صحبت یا چت کردن یا پیامک زدن به نامحرم، بکار بردن کلماتی که نامناسب بین دو نامحرم است مثل کلمات عاشقانه یا کلمات تحریک آمیز جایز نیست.
2.به قصد لذت شهوانی نباشد بنابراین چنانچه هنگام گفتگو با نامحرم احساس شود به سمت لذتهای شهوانی کشیده شده است شرعا حرام است و باید قطع ارتباط صورت بگیرد.
3- اگر مرد یا زنی ترس آن را داشته باشد که چنانچه با نامحرمى صحبت کند یا به صورت چت در شبکه‌های مجازی با او ارتباط پیدا کند ،آن زن یا مرد نامحرم او را به گناه آلوده‌‌خواهد کرد نباید با او‌صحبت کند و ارتباط برقرار کند .(سیستانی‌رساله‌جامع‌مساله1476و 1477 و1478) .
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام وسلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. با تسلیت وفات حضرت ام البنین سلام الله علیها . از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: تَصَدَّقْ بِالشَّیْءِ وَ إِنْ قَلَّ فَإِنَّ کُلَ شَیْءٍ یُرَادُ بِهِ اللَّهُ وَ إِنْ قَلَّ بَعْدَ أَنْ تَصْدُقَ النِّیَّةُ فِیهِ عَظِیم
صدقه بده هر چند کم باشد، زیرا هر کار کوچکی که صادقانه برای خدا انجام شود، بزرگ است.(وسائل الشیعة ؛ ج1 ؛ ص115)
توضیحات
چند نکته درباره نذر:
1- نذر نوعی توسل بوسیله انجام امور خیر به درگاه الهی به حساب می‌آید و نوعی درخواست از خداوند متعال و می‌تواند باعث تغییر قضای الهی شود مثل صدقه و صله رحم که در دفع و رفع بلا موثرند،در نذر انسان متعهد می شود که برای کسب خشنودی و رضای الهی کار خوبی را انجام دهد.
2-نذر زمانی بر انسان واجب میباشد که شرائطش را داشته باشد .
3-یکی از شرائط وجوب نذر خواندن صیغه نذر است لذا اگرکسی صیغه نذر را بر زبان جاری نکرده و فقط از دل گذارنده است یا اصلا صیغه نذر را نمی دانسته عمل به ان نذر برای انسان واجب نمی باشد.
4- یکی دیگر از شرائط وجوب نذر این است که انسان عملی را که نذر می کند قدرت بر انجام آن را داشته باشد و اگر در زمان نذر کردن قدرت بر عمل را داشته اما در زمان عمل به نذر توانائی عمل به ان را ندارد چیزی بر او واجب نمی باشد و کفاره‌ای هم ندارد مثلا اگر نذر کرده که در روز میلاد حضرت ام البنین علیها السلام مجلس عزا داری برپا کند و اطعامی هم بدهد ولی در زمان عمل به نذر مالی ندارد تا بتواند اطعام بدهد، اطعام دادن بر او واجب نمی باشد و اگر عمل نکرد کفاره نذر هم بر او واجب نمی باشد.اما اگر در زمان نذر کردن قدرت عمل به نذر را نداشته باشد ولی در زمان نذر بتواند به نذرش عمل کند واجب است به نذرش عمل کند. (توضیح المسائل مراجع مساله 2647و2641)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت وفات حضرت ام البنین سلام الله علیها. از حضرت علی علیه السلام روایت شده که می فرمایند: وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ یُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و یُعَلِّمَهُ القُرآنَ
حقّ فرزند بر پدر، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد .(نهج البلاغة(صبحی صالح) ص546 ، ح 399)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وظایف واجب والدین و فرزندان:
1. واجب است فرزندان در برابر والدین از رفتار و گفتاری که باعث بی احترامی میشود پرهیز نمایند هر چند پدر و مادر در حق فرزند ظلم کرده باشد و چنانچه فقیر باشند نیاز مادی پدر و مادر را در حد متعارف و شانشان تامین کنند.
2. اگر پدر و مادر دستوری بدهند که گناه نباشد و مخالفت با دستورشان سبب اذیت و ناراحتی ایشان شود اطاعت لازم است.( از روی دلسوزی به فرزند: امام خمینی، سیستانی).
3- بر والدین هم واجب است که فرزندانشان را تربیت دینی کنند لذا چنانچه پدر و مادر نسبت به دوری از نامحرم و حجاب دخترشان یا احترام به حقوق واجب دیگران از کودکی کوتاهی کنند و فرزند در زمان بلوغ رعایت نکند شرعا مسئول خواهند بود. لذا والدین باید مراقب حجاب و اعمال دینی فرزندانشان باشند. (استفتاءات (بهجت)، ج4، س5041, ص:131؛استفتاءات (امام‌خمینى) ،ج3،حقوق‌والیدین ,س78و85 و82,ص: 596؛ رساله مراجع م 1295)
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام وسلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم . در روایت است از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: یَا أنَسُ! أکْثِرْ مِنَ ٱلطَّهُورِ یَزِدِ ٱللهُ فِی عُمُرِکَ.
ای انس! تا می‌توانی با طهارت باش چرا که در این صورت خداوند بر عمر تو می‌افزاید. (مکارم الأخلاق طبرسی 40و امالی شیخ‌مفید‌ص60)
توضیحات
دو نکته در باره احکام وضو و غسل:
1-در اعضاء وضو و غسل مانعی از رسیدن آب نباشد و در صورت وجود مانع باید برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد.
2- اگر در اعضا وضو چیزی چسبیده باشد مانند چسب و رنگ یا ناخن و مژه مصنوعی چنانچه برطرف کردن اینها هر چند با هزینه کردن امکان نداشته باشد یا سختی غیر قابل تحملی داشته باشد در صورتی که برای وضو و غسل علاوه بر غسل و وضوی جبیره ای ، یعنی به صورت معمولی وضو یا غسل کرده و دست مرطوب بر روی مانع بکشد، تیمم هم انجام شود به نظر همه مراجع مکلف به وظیفه خودش عمل کرده است. (جهت اطلاع سیستانى: وظیفه‌اش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد.خوئى، تبریزى زنجانی: وظیفه‌اش تیمّم است، (تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است).امام خمینی،فاضل، مکارم، بهجت، نوری،: وضوی جبیره بگیرد.گلپایگانى، صافى: و بنا بر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بى‌مانع باشد، تیمّم هم بنماید.رساله مراجع مساله 338،).
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم در حال عبور رسیدند به کنار قبری که روز گذشته شخصی را در آن دفن کرده بودند، بستگان و فامیل سر قبر جمع شده بودند برای تعزیت و فاتحه خوانی ، حضرت وقتی چشمشان افتاد این جمله را فرمودند: لَرَکْعَتَانِ خَفِیفَتَانِ مِمَّا تَحْتَقِرُونَ أَحَبُّ إِلَى صَاحِبِ هَذَا الْقَبْرِ مِنْ دُنْیَاکُمْ کُلِّهَا.
دو رکعت نماز مختصر که شما اقامه میکنید و آن را کوچک وحقیر می شمرید در نزد این میت از همه دنیا ی شما بهتر است . (مجموعه ورام، ج2، ص225)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره زیارت اهل قبور:
1. زیارت اهل قبور در تمام ایام سفارش شده و در صبح روز شنبه و روز دوشنبه و پنجشنبه و خصوصا عصر پنجشنبه بیشتر سفارش شده است.
2. مستحب است انسان دست را روی قبر بگذارد و رو به قبله هفت مرتبه سوره قدر بخواند همچنین قرائت سوره های یس ، حمد ، معوذتین (سوره های ناس و فلق) و آیه الکرسی مستحب است .
3. همچنین دعا‌کردن و حاجت خواستن نزد قبر پدر و مادر مستحب است و باید توجه داشته باشیم که بهترین راه احسان به اموات ، انجام واجباتی است که از آنها قضا شده مثل نماز و روزه، دادن بدهکاریهای میت و پرداخت رد مظالم که رد‌مظالم در جایی است که می دانیم به کسی بدهکار بوده ولی به طلبکار دسترسی نداریم و بعد از انجام واجبات میت، انجام خیرات مثل ساختن مسجد ، مدرسه علمیه ، بیمارستان و وقفیات ... که باقی می ماند از کارهای بسیار خوب است. (العروه الوثقی، مستحبات الدفن 35 و احکام الاموات مساله2 ؛ رساله مراجع م 2719 و 272-2722)
خداوند متعال همه اموات را مورد رحمت و مغفرت خودش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم حضرت امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی.
تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطره‌ای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134حدیث21170)
توضیحات
دو نکته درباره امر به معروف و نهی از منکر :
1.واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد میباشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و ... بی‌توجّه است و آنها را سبک می‌شمارد یا نسبت به ارتکاب حرام‌ها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش دادن به غنا‌‌و موسیقی لهوی و... بی مبالات و بی‌باک میباشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف‌و نهی از منکر جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید.
2- اگر کسی بخواهد فرزند بالغ خود را تربیت دینی کند یا او را نسبت به مسائل دینی راهنمایی کند فقط در قالب مراتب و شرایط امر به معروف باید انجام دهد و اگر تنها راه امر به معروف و نهی از منکر متوقف بر تنبیه بدنی باشد بدون اجازه حاکم شرع چنین حقی ندارد.
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام حسین علیه السلام که می‌فرمایند:مَنْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما‌یَحْذَرُ
هر‌شخصی که پیگیر کاری از مسیرحرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه میترسد به‌سراغش‌می‌آید. (تحف‌العقول ص 177)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک:
1- اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی یا قرضی که داده است یا برای کسی کاری که کرده است و چکی مثلا شش‌ماه دریافت‌کرده است چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید چک، چک را بفروشد، به نظر اکثر مراجع جایز است البته قابل به ذکر است انچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب ودین، خرید و فروش می شود.
2- مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد.
3 - اگر چک صور‌ی و جعلی باشد و بابت طلبکاری دریافت نشده است فرقی نمی‌کند چک مدت دار از خود انسان باشد یا دوستانه از کسی گرفته شده است، خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است.( صرفا جهت اطلاع .فاضل، سیستانی، مکارم، صافی) .مسائل جدید ج1ص 99. مکارم رساله‌م2429، رساله مراجع‌ذیل‌مساله2288،اجوبةالاستفتاآت‌س1950)
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
