بیان بین الصلاتین
موسیقی 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: ضَرْبُ الْعیدانِ یُنْبِتُ النِّفاقَ فِی الْقَلْبِ کَما یُنْبِتُ الْماءُ الْخُضْرَةَ
نواختن موسیقی ( مثل تار و …) نفاق را در دل می‌رویاند همان‌طوری که آب سبزه را می‌رویاند. (کافی: ج6 ص 434.)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره موسیقی:
1. هر موسیقی و آهنگی که انسان تشخیص دهد عرفا، لهوی و مناسب با مجالس گناه باشد مثلا آهنگی رقص آور باشد یا تحریک کننده شهوت باشد حرام است. هر چند برای خود شنونده رقص اور یا محرک شهوت نباشد ( صرفا جهت اطلاع بیان‌کننده: معیار در موسیقی حرام فقط لهوی بودن است= خوئی، وحید، سیستانی ،مکارم، تبریزی)
2. در موسیقی حرام فرقی بین کلاسیک یا سنتی، محلی، ایرانی و غیره نیست و همچنین پخش شدن از صدا و سیما یا مجوز داشتن دلیل بر حلال بودن موسیقی نیست. ( اکثر مراجع اجوبه س1128- 1129- 1141)
3. حضور در مجلس گناه که عرفا تایید آن میشود حرام است و اگر اتفاقا در مجلس حرام قرار گرفت باید با وجود شرایط نهی از منکر کند گر چه به خارج شدن از مجلس گناه باشد. ( استفتائات مکارم ج2 س719؛ اجوبه س 1155)
4. انسان حق ندارد مال را در امور حرام مثل موسیقی حرام صرف نماید که در این صورت گناه کرده و باید توبه نموده و علاوه برآن خمس آن مال را نیز ادا نماید و همچنین کسب در آمد از راه موسیقی گناه، حرام است.
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
توبه
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قران مجید می فرماید: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ
بگو اى بندگانم که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته اید، از رحمت الهى نومید مباشید، چرا که خداوند همه گناهان را مىبخشد، که او آمرزگار مهربان است. (سوره زمر آیه 53)
توضیحات
از جمله راه های کسب سعادت و کمال، توبه است؛ توبه دست کشیدن از گناه و معصیت و برگشت به سوى خداوند متعال است ،که با تمام وجود به خداوند متعال توجه کنیم و از غیر خدا دست بکشیم.
اما چند نکته درباره آداب و احکام توبه:
1. توبه کردن از گناهان، واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست. توبه زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد؛ لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند هر چند قبلا توبه کرده و آنرا شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند برگردد و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی خودش گناه است.
2. حقیقت توبه این است که قلبا از گناهانش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه گرفته شود.
3. نسبت به برخی گناهان علاوه بر پشیمانی و تصمیم بر ترک گناه جبران گذشته واجب است مثل اینکه اگر گناه فردی ترک نماز و روزه بوده در انجام نماز و روزهای قضایش کوتاهی نکند. ( عروه اول احکام اموات، مراجع مساله 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701).
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد .
نقد و نسیه
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت علی علیه السلام در روایتی میفرمایند: تَعَرَّضُوا لِلتِّجَارَاتِ فَإِنَ لَکُمْ فِیهَا غِنًى عَمَّا فِی أَیْدِی النَّاس .
دسـت به انـواع بـازرگانى (و تجارتها ) بزنیــد که تجارتها عامل بى نیازى شما از اموال مردم است. (وسائل الشیعة، ج17، ص: 11)
توضیحات
چند نکته در مورد نقد و نسیه :
1. یکی از راههای کسب سود حلال معامله نسیه است؛ بطور مثال شخصی که پول دارد می تواند با خرید نقدی جنس و فروش نسیه یا قسطی آن به قیمت بیشتر، سود حلال به دست آورد مثلا کالایی که قیمت نقد آن 500 هزار تومان است را به 600 هزار تومان نسیه بفروشد .
2. در معامله نسیه باید قیمت و مدت مشخص و معلوم باشد, فروشنده و خریدار می‌توانند ابتدا در مورد قیمت و مدت با هم صحبت کنند که به تناسب مدت، قیمت زیاد یا کم شود اما عقد معامله باید بر یک قیمت و مدت معین بسته شود مثلا این کالا را به مبلغ 600 تومان میفروشم که پولش را شش ماه بعد بپردازید.
3.مشتری با وجود توانایی باید بدهی خود را در موعد مقرر بپردازد و در صورت تاخیر در پرداخت، گرفتن مبلغ اضافی حرام‌است. [مراجع مسأله 2105 - 2108 ؛ جامع المسائل ج1 س 1041 اجوبه س 1592؛ امام ج2 استفتائات دین س 5؛ صافی جامع الاحکام ج2 س 1995؛ جامع المسائل فاضل ج1 س 1184]
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که می فرمایند: اِذا صُمتَ فَلیَصُم سَمعَک وَ بَصرَک وَ شَعرَک وَ جِلدَک
آنگاه که روزه مى گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند (یعنى از گناهان پرهیز کند.) (کافی(ط- الاسلامیه) ج 4 ، ص 87 ، ح 1 )
توضیحات
چند نکته درباره احکام روزه:
1. کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و همچنین مسافری که نمازش شکسته است نمی تواند روزه بگیرد مگر در مورد نذر که با رعایت شرایط خاصی استثناء شده است.
2. وقت نیت روزه قضا به فتوی اکثر مراجع عظام تقلید، تا قبل از اذان ظهر است و در روزه مستحبی تا قبل از اذان مغرب، بشرط اینکه تا آن موقع مبطلات روزه را انجام نداده باشد مثلا چیزی نخورده باشد.
3. اگر انسان عمدا و از روی اختیار کاری که روزه را باطل میکند مثل خوردن و آشامیدن، انجام دهد روزه را باطل میکند و اگر بسبب فراموشی و غفلت باشد روزه باطل نمی‌شود و از این جهت فرقی بین روزه اداء، قضا، واجب و مستحب نیست . (رساله مراجع مساله 1575,1553و1565 عروه الوثقی کتاب الصوم فصل فی النیه م 11)
خداوند متعال به همه ما توفیق عمل به وظائف شرعی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: سِتَّةٌ تَلْحَقُ الْمُؤْمِنَ بَعْدَ مَوْتِهِ ، وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ یُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ وَ قَلِیبٌ یَحْفِرُهُ وَ صَدَقَةٌ یُجْرِیهَا وَ سُنَّةٌ یُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِه.
شش چیز است که شخص مؤمن بعد از مرگ خود از آنها سود و نفع می برد: فرزند شایسته ای که برای او استغفار کند؛ قرآنی ( دربعضی از تعابیر {کتابی} ) که از او مانده باشد، خوانده شود؛ چاه آبی که حفر کرده باشد؛ درختی که کاشته باشد؛ آبی که جاری کرده باشد و سنت و روش نیکی که پس از او مردم به آن عمل می کنند.( وسائل الشیعة، ج19، ص: 173)
توضیحات
اما چند نکته کوتاه درباره وقف:
1. خداوند متعال به انسان ها فرصت داده تا بتوانند با اموال و برخی عملکردها به عمرشان برکت دهند و اجر و ثواب اعمالشان را چندین برابر کنند؛ با فوت، دست انسان از مال و اموال دنیا کوتاه می شود اما می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد،یکی از این فرصت ها وقف کردن است، که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد.
2. وقف آن است که انسان مالی را بصورت مخصوص به موارد و مصارف معینی مثل مسجد، مدرسه، حرمهای معصومین علیهم السلام یا فقرا....اختصاص دهد .
3. اگر کسی چیزی را وقف کند از ملک او خارج میشود و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند یا بفروشند یا حتی جهت و مصرف وقف را تغییر دهند البته در مواردی نادر مثل خرابی وقف با شرایط خاصی که دارد تغییر و فروش وقف جایز است که برای اگاهی از شرایط و احکامش با کارشناس مسائل دینی مشورت شود.
4. بیرون بردن اموالی که مخصوص مسجد یا حسینیه یا مکان دیگری است حتی برای مدت کوتاه نیز حرام‌است ( تحریر الوسیله امام ،ج،2 م 3و 4، ص60؛ استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و 1998 ص 489 هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص 180هدایه العباد آیت الله گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 ذیل مساله 2677)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قرآن کریم امر به شکر و سپاسگذاری از خودش را با تشکر از پدر و مادر همراه نموده است، لذا حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: مَن لم یَشکُرْ والِدَیهِ لم یَشکُرِ اللّه َ
هر کس که از پدر و مادر خود سپاسگزارى نکند، از خداوند هم سپاس گزارى نکرده است. ( الخصال : 156/196)
توضیحات
چند نکته در مورد نماز قضای پدر و مادر:
1. یکی از نمازهای واجب، نماز قضای پدر است و به نظر تعدادی از مراجع نماز قضای مادر نیز بر پسر بزرگتر واجب است.(پدر اتفاقی است ولی مادر: مقام معظم رهبری ، گلپایگانی، اراکی ؛مکارم، ، نوری (فتوی)، فاضل؛ صافی (: احتیاط واجب)
2. اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر نماز و روزه قضا داشته یا نه، چیزی بر او واجب نیست.(رساله مراجع مساله1391)
3. اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را بخواند باید در آهسته و بلند خواندن به تکلیف خود عمل کند مثلا حمد و سوره قضای نماز صبح و مغرب و عشای مادرش را بلند بخواند. (رساله مراجع مساله 1395)
خداوند متعال والدین همه مومنین را غریق انهار رحمتش فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: لیس مِنّا مَن غَشَّ مُسلِماً اَو ضَرَّهُ اَو ماکَرَهُ
هر کس در حق مسلمانی خیانت کند یا به او زیانی وارد سازد یا به او نیرنگ زند از ما نیست. ( وسائل الشیعه،ج۱۷، ص 284 قم موسسه آل بیت)
توضیحات
نکاتی درباره غش در معامله:
غِشّ در معامله حرام است و غش آن است، در کالایی که داد و ستد می شود فریبی بکار برود ،که دارای مصادیقی است:
1. مخلوط کردن جنس خوب با جنس بد به طوری که مشتری متوجه نشود، مثل مخلوط نمودن برنج درجه یک و درجه سه یا گردوی پارسالی با امسالی .
2. مخلوط کردن جنس با چیز دیگری غیر از آن جنس مانند مخلوط کردن شیر با آب یا عسل با شیره نبات .
3. صورت ظاهری خوبی به جنس دادن مانند آب زدن به سبزی کهنه که تازه جلوه کند.
4. مخفی کردن عیب جنس در صورتی که مشتری به فروشنده اعتماد داشته باشد که از او مخفی نمی دارد.
5. جنسی را به عنوان جنس دیگر فروختن مثل فروش بدلیجات به عنوان طلا.که در این صورت اخیر علاوه بر حرام بودن، معامله باطل نیز می باشد.( مسأله 2055 مراجع و تحریر ج2 مسأله 17 کتاب مکاسب)
خداوند متعال روزی حلال و با برکت به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: إذَا صَلَّیتَ صَلَاةَ فَرِیضَةٍ فَصَلِّهَا لِوَقتِهَا صَلَاةَ مُوَدِّعٍ.
وقتی نماز واجب می‌خوانی آن را در وقتش بخوان، مانند کسی که می‌خواهد آخرین نماز عمرش را بخواند. (امالی صدوق، ص212)
توضیحات
در بیان معصومین علیهم السلام نماز رکن دین است که دیگر امور با آن سنجیده می شود ( ان قبلت قبلت ما سواها و ان ردت ما سواها) در بیان دیگر می فرمایند نماز معراج مومن است؛ بهترین حالتی که انسان می تواند در آن حال به خدا توجه کند و تقرب بجوید حال نماز است؛ اگر نماز با آداب و شرایط اقامه شود طبق بیان قرآن مجید ( ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر) انسان را از گناهان و بدی ها دور می کند و موجب سعادت انسان است.
اما چند نکته درباره احکام نماز قضا:
1. اگر کسی عمدا حتی یک رکعت نمازش را در وقت نخواند و یا کوتاهی کند تا نمازش قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و در خواندن نماز قضا کوتاهی نکند ولی واجب نیست فورا آن را بجا بیاورد .
2. کسی که خودش نماز قضا دارد می تواند نمازهای مستحبی بخواند و همچنین می تواند نماز قضا به نیابت از میت بخواند مانند نماز قضای پدر یا مادر مرحومش را.
3. کسی که نماز قضا بر عهده اش است ولی تعدادش را نمی داند مثلا چند نماز صبح از او قضا شده، نمی داند سه یا چهار یا پنج نماز بوده است، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است.
4. خواندن نماز های قضا در هر ساعتی از شبانه روز صحیح است و کسی هم که مسافر است می تواند نمازی که در وطن قضا شده، در سفر بخواند البته نمازی که به صورت کامل فوت شده، در سفر هم باید به صورت کامل قضا شود.
5. نماز در هیچ حالتی از انسان ساقط نمی‌شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه است و نماز در حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود.
خداوند متعال توفیق عمل به وظایف و دستورات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که میفرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ.
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. وسائل الشیعة، ج7، ص: 84 چاپ قم مؤسسه آل البیت علیهم السلام
توضیحات
چند نکته درباره احکام بیمه:
1. استفاده از دفترچه بیمه درمانی فقط برای کسی جایز است که شرکت بیمه نسبت به ارائه خدمات به او تعهد کرده است و استفاده دیگران از آن جایز نبوده و چنانچه کسی استفاده کند ضامن و مدیون است.
2. ارائه اطلاعات نادرست به شرکتهای بیمه و صحنه سازی های مصنوعی مانند آتش سوزی عمدی یا تصادف ساختگی و یا دریافت بیمه بیکاری با ترفند و پنهان کاری و مانند اینها حرام است و اگر از این طریق مالی را از شرکت بیمه بگیرد شرعا مدیون و ضامن است و باید به شرکت بیمه برگرداند.
3. بیمه های عمری که در شرکتهای بیمه رایج است و شرکت متعهد می شود چنانچه فردی حق بیمه را تا مدت مشخصی مثلا ده سال پرداخت کند چند برابر مبلغ پرداختی، بپردازد، چنانچه بر اساس یکی از قراردادهای شرعی مثل وکالت یا مضاربه یا شراکت انجام شود اشکالی ندارد. ( استفتائات ایت الله سیستانی س 341 و 346 اجوبه الاستفائات 1953و همچنین سایت مقام معظم رهبری)
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که حضرت فرمودند: مَن تَطَهَّرَ ثُمَ أوَی إلَی فِراشِهِ باتَ وَ فِراشُهُ کَمَسجدِهِ.
هر کس وضو بگیرد، سپس در رختخواب خود برود و بخوابد، بستر او مانند محل نمازش (عبادتگاهش) خواهد بود. (وسائل الشیعة، آل البیت ج1 ص378)
توضیحات
یکی از واجبات وضو مسح سر می‌باشد؛ لذا چند نکته باید رعایت شود :
1. یک قسمت از چهار قسمت سر که مقابل پیشانی است جای مسح سر است.
2. محل مسح باید خشک باشد.
3. به هر اندازه مسح کند کافی است اگر چه بهتر است که از پهنا به اندازه سه انگشت بسته و از جهت طولی به اندازه یک انگشت مسح کند.
4. مسح سر لازم نیست که بر پوست سر انجام گیرد بلکه بر موی جلو سر هم صحیح است اما اگر موهای انسان به قدری بلند باشد که به صورت می ریزد یا موهای قسمتهای دیگر سر، جلو سر جمع شود مسح بر آنها صحیح نیست. (مراجع م 257)
خداوند متعال به همه ما توفیق بندگی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قران مجید می فرماید: کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفینَ
از نعمتهاى الهى بخورید و بیاشامید ولى اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد.(اعراف 31)
توضیحات
اقتصاد به معنای میانه روی است که در همه امور زندگی توصیه دین خدا و عقل سلیم است حتی در عبادت لازم است که انسان میانه روی را رعایت کند و افراط و تفریط ننماید. اقتصاد در معیشت در دو بعد «کسب و درآمد» و در «مصرف» مطرح می شود و در روایات معصومین علیهم السلام به مصرف کردن اموال در راه صحیح و پرهیز از اسراف و تبذیر بسیار سفارش شده، اینکه مومن نباید نعمت خدا و مالی را که خدا در اختیار او قرار داده را در گناه مصرف نماید و باید از اسراف و تبذیر دوری کند.
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز و زیاده روی را اسراف میگویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر می نامند.
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات ، مراسم عروسی، تاج گلهای گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم و هم چشمی می باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود و اسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3. برای اینکه در وضو گرفتن نیز دچار اسراف نشویم، بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود. (صافی جامع الاحکام ج 1/20 5 س 736؛ مکارم استفتائات ج1/101 س316؛ بهجت سوال 3810؛ استفتائات تبریزی ج2 سوال1024) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. (آیت الله سیستانی، مسائل منتخبه ص16 ش 30 (رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است که امام رضا علیه السلام در فوائد پرداخت خمس اینطور میفرمایند: ..فَإنَّ إخرَاجَهُ مِفتَاحُ رِزقِکُم وَ تَمحِیصُ ذُنُوبِکُم وَ مَا تَمهَدُونَ لِأنفُسِکُم یَومَ فَاقَتِکُم
پرداخت خمس کلید روزی شما و باعث پاک شدن گناهانتان و ذخیره‌ای برای روز قیامتتان است. ( عوالی اللئالی، ج3،127).
توضیحات
چند نکته درباره خمس:
1. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است و هر فردی که دارای درآمدی است هر مقداری از درامدش که در بین سال خمسی صرف نیازهای زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد اما آنچه از درآمد در سر رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمیکند آنچه باقی مانده پول پس انداز شده باشد یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی نمی‌تواند دلیلی برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری و احکامش، باید خمس موجودی خود را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار باشد این بدهی سبب نمی شود که خمس درامدی که از سال خمسیش زیاد آمده پرداخت نکند. ( رساله مراجع مساله 1765و 1790و 1791و 1792،(اجوبه س924؛ تبریزی س882؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773- 774 ؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس، نوری م1748؛ احکام الواضحه فاضل ص303 ؛هدایه العباد صافی م1620؛ مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645 )
خداوند متعال توفیق اداء حقوق الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قران مجید می فرماید: وَ مَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَیْرًا وَ أَعْظَمَ أَجْرًا
و هر کار خوبى براى خویش از پیش فرستید آن را نزد خدا بهتر و با پاداشى بیشتر باز خواهید یافت .(مزمل آیه 20)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وقف:
1. وقف از مصادیق صدقه جاریه است یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد و فرصت مناسبی است که مومنین می توانند برای ذخیره آخرتشان استفاده کنند.
2. وقف آن است که انسان مالی را بصورت مخصوص به موارد و مصارف معینی مثل مسجد، مدرسه،حرمهای معصومین علیهم السلام، مجالس عزای اهل بیت علیهم السلام یا فقرا....با رعایت شرایطی اختصاص دهند.
3. وقف کردن به صورت شراکتی هم صحیح است یعنی چند نفر به صورت مشترک مثلا مکان یا وسیله ای (مثل بخاری برای مسجد یا مدرسه) را خریداری کنند و انرا در جهت خاصی وقف کنند.
3. اگر کسی چیزی را وقف کند از ملک او خارج میشود و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند یا بفروشند یا حتی جهت و مصرف وقف را تغییر دهند البته در مواردی نادر مثل خرابی وقف با شرایط خاصی که دارد تغییر و فروش وقف جایز است که برای اگاهی از شرایط و احکامش با کارشناس مسائل دینی مشورت شود. (تحریر الوسیله امام ،ج ،2 م 3 و 4 ،ص60 ؛ استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و 1998 ص489؛ هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص180؛هدایه العباد آیت الله گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 ذیل مساله 2677)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین علی علیه السلام در روایتی میفرمایند :الْإِیمَانُ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُک
( نشانه ) ایمان، این است که راستگویى را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویى، گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهى.( نهج البلاغة ؛ ص556)
توضیحات
دروغ از آفات زبان و خراب کننده ایمان است. دروغ انسان را از رحمت الهی محروم می کند و اعتبار و شخصیت انسان را از بین می برد و باعث سلب اعتماد مردم می شود و جامعه را به بیماری نفاق دچار می سازد.
علت اصلی دروغ ، عقده حقارت و خود کم بینی انسان دروغگو است و این یکی از نکات روانی است که به عنوان روانشناسی اخلاقی در کلمات معصومین علیهم السلام به آن اشاره شده است.
اما چند نکته درباره احکام دروغ:
1. دروغ یکی از گناهان بزرگ است هر چند به صورت شوخی خبر دروغ را بگوید و یکی از مصادیق دروغ وعده دروغین است یعنی وعده‌ای که انسان همان ابتدای کار می داند که نمی تواند به این وعده عمل کند.
2. در حرام بودن دروغ فرقی نمی کند بین اینکه به زبان بگوید یا به قلم بنویسد یا (بواسطه شعر باشد) به اشاره بفهماند و همچنین تفاوتی ندارد به همسر و فرزند یا به شخص دیگری دروغ بگوید.
3. در برخی موارد نادر دروغ جایز است: مثل آشتی دادن بین دو نفر یا چند نفر در جایی که با سخن راست میسر نباشد و همچنین نجات جان انسان محترم، در صورتی که تنها راه، دروغ گفتن باشد.( امام خمینی استفتاآت ج1 ص485 س11 و ج2 ص612 س1 و 2، منهاج الصالحین خوئی و وحید ج 3 م35 و منهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38،تبریزی استفتاآت ج2 س 1026 و 1028و 1035، مکارم استفتاآت ج3 س490و 1661، اجوبه الاستفتاآت س1976 )
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت زهرا سلام الله علیها در روایتی در مورد فلسفه وجوب امر به معروف و نهی از منکر میفرمایند: الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَامَّةِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ تَنْزِیهاً لِلدِّین
خداوند امر به معروف را برای صلاح عموم جامعه و نهی از منکر را برای پاک ماندن دین از انحرافات و کجی ها بر مردم واجب ساخت. ( من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568 )
توضیحات
با توجه به اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در دین دو نکته در این مورد عرض میشود:
1. واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد از جمله
الف)شناخت صحیح معروف و منکر ب)احتمال تاثیر در‌مخاطب ج) نداشتن مفسده و ضرر جانی ،عرضی و مالی قابل توجه د). تصمیم مخاطب بر تکرار عمل.
لذا اگر فردی قصد انجام منکر یا ترک واجب را داشته باشد یا آنکه مشغول به انجام منکر و ترک واجب باشد، امر به معروف و نهی از منکر واجب است ولی چنانچه شخصی که مرتکب خلاف شده نخواهد کارهای خلاف خود را تکرار کند و نمی‌خواهد دوباره مرتکب آن شود، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست. پس اگر فردی در گذشته گناهی را مرتکب شده و الان قصد انجام این گناه زشت را ندارد و این کار را در آینده نیز نمی خواهد انجام دهد، نهی از منکر چنین شخصی واجب نیست.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله که می فرمایند: صَلِّ صَلَاةَ مُوَدِّعٍ کَأَنَّکَ لَا تُصَلِّی بَعْدَهَا أَبَداً
آنچنان نماز بگزار که گویی آخرین نماز توست و دیگر هرگز نمازی نخواهی خواند.من لا یحضره الفقیه، ج1، ص: 303 حدیث 916.
توضیحات
چند نکته درباره احکام نماز:
1. نماز از مهمترین واجبات دینی است و یاد گیری احکامی که غالبا به آن احتیاج داریم مثل احکام نماز واجب است.
2. یکی از مواردی که نماز را باطل می کند خندیدنی است که عمدا و با صدا باشد. مثلا کسی هنگام نماز بخاطر یاد آوری حرف خنده داری یا دیدن حالت خنده آوری بخندد اگر خنده اش با صدا باشد نمازش باطل است.
3. تبسم و لبخند نماز را باطل نمی کند هر چند عمدی باشد.
4. اگر براى جلوگیرى از صداى خنده حالتش تغییر کند مثلا رنگش سرخ شود و بدن تکان بخورد چنانچه از صورت نمازگزار خارج شود بگونه ای که عرفا بگویند در حال نماز نیست؛ باید نمازش را دوباره بخواند. ولی اگر حالت نماز بهم نخورد نماز باطل نمی شود.(رساله مراجع م هفتم از مبطلات نماز و اجوبه س 505)
خداوند متعال به همه ما حضور قلب در نماز را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام رضا علیه‌السلام که می فرمایند: اِنَّما جُعِلَتِ الْجَماعَةُ لِئَلَّا یَکُونَ الْاِخْلاصُ وَ التَّوْحیدُ وَ الْاِسْلامُ وَ الْعِبادَةُ للَّهِ اِلَّا ظاهِراً مَکْشُوفاً مَشْهُوراً
نماز به صورت جماعت قرار داده شده است، تا اخلاص ،توحید و یگانگی ، اسلام و عبادت براى خداوند متعال آشکار، و همگانی گردد.( وسائل الشیعه، ج5، ص372 )
توضیحات
در دین مبین اسلام و قرآن کریم به وحدت و اجتماع مسلمانان که یکی از مصادیق آن نماز جماعت است، اهمیت داده شده و همچنین اجر و ثواب اعمالی عبادی مثل نماز ها اگر به جماعت اقامه شود بسیار بیشتر از غیر آن است ؛ چرا که انسان در میان جمع افراد مومن رشد می کند و می تواند کمالات بیشتری کسب کند و خداوند این حضور در جمع مومنان را دوست دارد.
اما دو نکته کوتاه درباره احکام نماز جماعت:
1. مستحب است مومنین نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و حاضر نشدن به جماعت از روی بی اعتنایی جایز نیست و نماز جماعتی که مختصر بخواند از نماز فرادایی که آن را طول بدهد بهتر است.
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند چنانچه در حالی که امام ایستاده است بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع ( یا سجده ) خود را به امام جماعت برساند ،اگر می‌داند که برای خواندن حمد زمان کافی ندارد ( بنا بر احتیاط واجب ) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد بعد اقتدا کند لذا در حالی که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به رکوع است نیز اقتدا نکند. (مشهور رساله مراجع مسأله 1442؛ غیر‌مشهور : خوئی، بهجت، تبریزی، سیستانی: خودش را به رکوع برساند و م 1441)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام على علیه السلام که می فرمایند: حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ
اخلاق و رفتار خوب در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده. ( مجموعه ورام ج1 ، ص90 )
توضیحات
چند نکته درباره نفقه:
1. افراد خانواده نسبت به یکدیگر وظایف و حقوقی دارند؛ یکی از وظایف پرداختن نفقه است، به طور کلی سه گروه واجب النفقه انسان هستند: الف: همسر دائم (که بر مرد دادن نفقه همسرش واجب است یعنی خرج خوراک, پوشاک, و مسکن و دیگر ما یحتاج معمول زندگی زن دائم بر شوهرش واجب است)
ب: پدر و مادر.
ج: فرزندان. (تحریر ج4 نکاح مسأله1 نفقه نزدیکان؛ جامع المسائل ج2 س1319)
2. پدر و مادر و فرزندان زمانی واجب النفقه هستند که فقیر باشند بر خلاف همسر که چه فقیر باشد و چه غنی باید خرج او را داد، و اگر مرد نفقه همسرش را ندهد مدیون است.( نکته مهم این که: پرداخت کفارات، رد مظالم، فطریه و زکات اگر بابت نفقه باشد به واجب النفقه صحیح نیست، اما به دیگر ارحام مثل خواهر و برادر و ... دادنش اشکال ندارد. (مراجع م 1948؛ بهجت ج2 ص 3763 س 2906 و س 3359 و ج3 س 3777؛ مکارم ج1 ص 95؛جامع المسائل ج2 س 1319)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام زمان ارواحنا فداه که می فرمایند:وَ أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَ ذَلِکَ فَرَجُکُم.
در تعجیل فرج زیاد دعا کنید که تعجیل فرج، گشایش کار خود شما است. ( الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج2، ص: 471)
توضیحات
دعا کردن آدابی دارد مثل اینکه انسان در دعا فقط خداوند متعال را اثرگذار بداند و غیر خدا را وسیله بداند، در دعا اصرار و پافشاری داشته باشد یا اینکه دعا کردن با حالت گریه و ابتهال باشد و همچنین از آنچه که مانع استجابت دعاست دوری کند مثل گناهان و رعایت نکردن حق الناس.
اما چند نکته در مورد احکام حق الناس:
1. اگر حق مالی مردم به گردن انسان باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کرد و تنها با توبه از گناه حق مالی مردم از بین نمی‌رود.
2. اگر انسان بخواهد بدهی خود را پرداخت کند چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود وی بدهد و اگر فرد فوت کرده می‌بایست به ورثه‌اش بپردازد و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است می‌تواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات بدهی خود را پرداخت کند و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست.
3. اگر طلبکار معلوم نیست باید برای پیدا کردن او جستجو نماید و چنانچه مایوس از پیدا‌کردن طلبکار باشد باید با اجازه مرجع تقلید مقدار بدهی را به فقیر متدین بدهد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: یَا أیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَینَ.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو جلبابها (روسری های بلند) خود را بر خویش فرو افکنند ( تا تمام بدنشان را بپوشاند). این برای آن است که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند. (سوره احزاب آیه 59)
توضیحات
چندنکته درباره نگاه و پوشش:
1. رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
2. بر زن واجب است موی سر و بدن و پا و زیر چانه خود را از مرد نامحرم بپوشاند، آنچه که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دستها تا مچ است نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسده‌ای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران به گناه نیفتند. (مخالف آیت الله مکارم پوشش روی پا را فی نفسه لازم نمی دانند )
3. نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان ،چه با قصد لذت باشد چه بدون آن ،حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است.( مشهور مراجع مساله 2433؛ صرفا‌جهت اطلاع: خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی:حتی پوشاندن صورت و دستها تا مچ را لازم می دانند. به فتوی یا بنا بر احتیاط؛ اجوبه س 1221؛ برداشت از العروه الوثقی، النکاح م 31؛ التحریر الوسیله، النکاح 182 سیستانی، رساله جامع ج 2م 1455،1446)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
