بیان بین الصلاتین
روزه مریض 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن مجید می فرمایند: مَنْ کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْر
هر آن کس که مریض است و یا به مسافرت رفته است قضای روزه اش را بعدا بجا آورد، چرا که خداوند برای شما آسانی را اراده کرده است و نخواسته شما را به سختی بیاندازد. (سورة بقره، آیه 185)
توضیحات
امروز بنا داریم چند نکته کوتاه درباره احکام روزه شخصی که بیمار است خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. تشخیص اینکه روزه برای انسان ضرر دارد یا ضرر ندارد، به عهده خود انسان است؛ لذا کسی که می داند روزه برایش ضرر دارد اگر چه دکتر بگوید روزه ضرر ندارد، نباید روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست و کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد. (1)
2. اگر انسان احتمال قابل توجهی بدهد که روزه برایش ضرر دارد بطوری که این احتمال ضرر، سبب ترس ضرر برای روزه دار شود نباید روزه بگیرد. مثلا اگر کسی از گفته پزشک متخصص یا بر اساس تجربه ای که داشته، بترسد که روزه گرفتن برایش ضرر دارد، یا شک در ضرر کند نباید روزه بگیرد هر چند اطمینان به ضرر نداشته باشد. (2)
3. برخی بهانه هایی برای روزه نگرفتن دارند مثلل درس، ورزش و ... در پاسخ فقها فرمده اند: صرف این امور، مجوز برای ترک روزه ماه رمضان نمی شود. و در صورتی که روزه نگیرد معصیت کرده و باید قضای آن را بجا آورد و کفاره عمد نیز بر او واجب است (60 روز روزه یا 60 فقیر را اطعام کردن). (3)
خداوند متعال توفیق بندگی در ماه رمضان را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1743)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1744)
(3) (رهبری، سایت، استفتائات جدید، خرداد ماه 1396 ؛ سیستانی، سایت، استفتائات، روزه و تحصیل؛ مکارم، سایت،استفتائات روزه، وجوب روزه، حکم ترک یا افطار روزه به دلیل امتحانات)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن در اثبات اعجاز قرآن می فرماید: إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ : اگر در باره آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک و تردید دارید، یک سوره همانند آن بیاورید؛(آیه 23 بقره)
وجوه مختلفی برای اعجاز قرآن وجود دارد که برخی را عرض می کنیم:
1. تحدی و مبارز طلبی: قرآن مجید برای اینکه نشان دهد معجزه و از نزد خداست و سخن پیامبر نیست. در چند مورد جن و انس را به آوردن شبیه آن دعوت نمود تا آنها که ادعا می کنند قرآن کلام بشر است فرصت اثبات ادعای خود را داشته باشند(آیه 88 اسراء)
2. اعجاز قرآن از جهت آورنده آن: رسول گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله ) فردى امّى بوده، پس چگونه می‌توانسته است در میان مردم جزیره العرب که اصولاً با دانش و فرهنگ بیگانه بودند، چنین کتابى از پیش خود بیاورد.
3. عدم وجود اختلاف در قرآن:آیه ( لو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً) اثبات این ادعا میکند که عدم اختلاف در قرآن نشان اعجاز است،چون بشر در گفته هایش اختلافات زیادی پیدا می شود.
4-. اخبار غیبى:در قرآن مطالبى نسبت به برخى افراد، یا بعضى از وقایع که در آینده؛ یعنى زمان بعد از نزول آیات قرار بوده واقع شود، پیش‌بینى شده که به همان صورت به وقوع پیوسته است؛ از جمله آیه (غُلِبَتِ الرُّومُ فِی أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ -آیه 1-3 روم)است که پیروزی رومیان بر ایرانیان بعد از شکست را ذکر می کند.
خداوند پیروی از معارف قرآن را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اثرات روزه ۳
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند: انّ الجنّه باباً یدعی الدّیان لا یدخل منه الّا صائمون: برای بهشت دری است به نام ریّان که فقط روزه‌داران از آن در داخل می‌شوند.( بحار الانوار، ج 96، ص 252)
برخی از اثرات روزه عبارتند از:
1. ورود به بهشت: روزه یکی از راهها و اسبابی است که خداوند برای در امان ماندن از آتش دوزخ قرار داده است. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) درباره این حکمت و فلسفه روزه می‌فرماید: الصوم جنهْ من النار؛ روزه سپر آتش (جهنم) است؛ یعنى به واسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»(الکافى، ج 4، ص 162)
2. تعادل اقتصادی: امام صادق ( علیه السلام ) می‌فرماید: به راستی خداوند روزه را واجب کرده تا به وسیله او بین اغنیا و فقرا مساوات و برابری وجود آید و این برای آن است که ثروتمندانی که هرگز درد گرسنگی را احساس نکرده‌اند، به فقرا ترحم کنند. زیرا اغنیا هرگاه (خوردن و آشامیدنی) اراده کردند (و هوس هر نوع مأکولات و مشروبات کردند) برایشان میسر است. پس خداوند تبارک و تعالی (روزه را واجب کرد) که بین بندگانش از فقیر و غنی، برابری به وجود آورد و اینکه سرمایه‌داران مسلمان درد گرسنگی را لمس کنند تا بر ضعفاء رقّت آورند و بر گرسنگان عالم ترحم کنند.( وسایل الشیعه، ج 7، ص 3)
3. آمادگی برای سایر عبادت ها : موفقیت در گرفتن روزه، با قبول تمام سختی های آن، مقدمه حضور دائمی برای دیگر برنامه های آسان و انسان ساز را در او به وجود می آورد. از سویی دیگر تمرین یک ماهه، خود فرصتی برای انس هرچه بیشتر با برنامه های دینی خواهد بود. از این جهت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم روزه را به منزله دروازه ورود به شهر بندگی دانسته و می فرماید: برای هر چیزی دری است و در عبادت روزه است.» (محجة البیضاء، ج2، ص122)
خداوند ما را جزء روزه داران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
از امام صادق علیه السلام نقل شده است : که آن حضرت حتی کودک «نابالغ» را در ماه رمضان به روزه گرفتن دعوت می کرد و چون تشنگى و گرسنگى بر کودک غلبه می کرد روزه اش را مى گشود. [دعائم الاسلام 1: 194] می بینید تمرین دادن بچه ها به روزه قبل از سن تکلیف روش ائمه نیز بوده است که الان در بین خانواده ها به عنوان روزه "کله گنجشکی" رواج دارد.
توضیحات
اما مسئله ای که امروز عرض می کنیم راجع به روزه دخترانی است که تازه به سن بلوغ رسیده اند:
1. شخصی که مکلف می شود همه تکالیف الهی مثل نماز، حجاب، و ... بر عهده او واجب است بله، اگر مثلا واجبی از واجبات مثل روزه برای یک تازه تکلیفی ضرر دارد، نباید روزه بگیرد. (1)
2. نکته دوم که نکته اساسی در مسئله است این است که اگر برای دختر بچه ی مکلفی روزه ضرر ندارد ولی به دلیل ضعف بدن در بین روز دچار بی حالی شدید می شود مطابق نظر اکثر مراجع نمی تواند از اول روز غذا بخورد و آب بیاشامد (بلکه باید قصد روزه کند ولو اینکه می داند مثلا تا ساعت 2 یا 3 بعدظهر بیشتر تحمل ندارد) و اون موقعی که در بین روز به حالت بی حالی و ضعف شدید رسید و ادامه روزه برایش سختی بسیار زیادی داشت که معمولا قابل تحمل نیست، افطار کند و روزه اش باطل می شود . (2) و بعدا هم به نظر اکثر مراجع تقلید باید قضای روزه را بگیرد. (3)
3. چنین دخترانی اگر بتوانند با استفاده از راههای متعارف خود را تقویت کنند که بتوانند روزه بگیرند به تصریح برخی از فقها باید روزه خود را بگیرند مثل اینکه سحریِ مقوی بخورند یا فعالیت بدنی خود را در طی روز کاهش دهند یا استراحت بیشتر داشته باشند، انجام چنین کارهایی لازم است. (4)
خداوند متعال توفیق عمل به تکالیف الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1743 و م 1744)
(2) مشهور: فتوی یا احتیاط واجب در ادامه امساک کند. حضرت امام، رهبری، مکارم: امساک در بقیه روز واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 1581 و 1583 ؛ عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحه الصوم، الامر السادس ؛ رهبری، سایت، احکام روزه، سوال 8 و 9 و 10 و 12 و 77 ؛ توضیح المسائل جامع م 1914 ؛ مکارم، استفتائات سایت، وجوب روزه، روزه دختران تازه به بلوغ رسیده)
(3) خویی، تبریزی، مکارم: اگر تا ماه رمضان آینده توانایی قضا نداشت دیگر قضا واجب نیست و پرداخت مد طعام کافی است. (اجوبه الاستفتائات، س 731 ؛ مکارم، استفتائات، ج 2 ، س 439 ؛ بهجت، استفتائات، ج 2 ، 2893)
(4) (توضیح المسائل جامع، م 1914 ، مکارم، سایت)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره نقش روزه می‌فرماید: فرضَ الله الصیام تثبیتاً للاخلاص؛ خداوند روزه را به خاطر تثبیت اخلاص واجب فرموده است.( بحارالانوار، ج 96، ص 368)
برخی اثرات روزه عبارتند از:
1-تثبیت اخلاص: چون روزه دیدنی نیست و فرد روزه خوار میتواند دور از دید دیگران روزه را بخورد نه در چشم مردم، پس باعث تثبیت اخلاص میشودو در اثر مداومت بر این کار، صافی و صفا در دیگر عبادت ها نیز برای او حاصل می شود.از این جهت امام علی( علیه السلام ) می فرمایند: خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص مردم را بیازماید.»(نهج البلاغه، ج1، ح252،ص351)
2-کنترل شهوت: روزه سبب مهار شهوات میشود:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این رابطه می‌فرمایند: «کسی که تمکن مادی دارد ازدواج کند وگرنه با روزه گرفتن طغیان برخی از غرایز را مهار نماید.(درالمنثور،ج1،ص146)
3-سحرخیزی: یکی از جلوه های معنوی روزه داری، انس با سحر و عادت به سحرخیزی است. از نظر قرآن بهترین زمان برای مناجات و استغفار، سحر است. خداوند در اوصاف مؤمنان می فرماید: «و بالاسحار هم یستغفرون»
4-افزایش صبر و شکیبایی:امام صادق( علیه السلام ) در تفسیر آیه «واستعینوا بالصبر و الصلاه» فرمود: الصبر الصیام؛(بحارالانوار، ج 93، ص 252) صبر، روزه است. و فرمود: هنگامی که گرفتاری شدیدی به انسان رو آورد، روزه بگیرد که خداوند خود فرموده: از روزه و نماز استمداد جویید.
خداوند ما را جزء روزه داران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-با تبریک فرارسیدن ماه مبارک رمضان
خدواند در قرآن می فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ: ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.(183بقره)
برخی از اثرات روزه عبارتند از:
1-افزایش تقوا: چون کسی که خدا را در دعوتش به اجتناب از خوردن و نوشیدن و عمل جنسی که امری مباح است، اجابت میکند، قهراً در اجابت دعوت به اجتناب از گناهان و نافرمانی‌ها، شنواتر و مطیع‌تر خواهد بود. (یا ایّها الّذین آمنوا کُتب علیکم الصیام کما کتب علی الّذین من قبلکم لعلّکم تتّقون)(183بقره)
2-همدردی با دیگران: روزه‌دار با روزه‌داری خود شرایط سخت دیگران را درک میکند ، رنج فقیران را با تمام پوست و گوشت خود احساس میکند. ایجاد شرایط مشابه و همانندسازی فضای زندگی با زندگی فقیران، در مهمترین بعد یعنی فقدان خوردنی و نوشیدنی و لذت‌های دیگر، موجب میشود تا احساس همدردی ایجاد شده و زمینه برای احسان و انفاق مالی فراهم آید.
امام رضا ( علیه السلام ) می‌فرماید: مردم به انجام روزه امر شدهاند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.( علل الشرایع، ص 10)
3-سلامتی:پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: صوموا تصحّوا :روزه بگیرید تا تندرست بمانید(بحار، ج 96، ص 255) اگر کسی این روزه ساده اسلامی را همه‌ساله به طور مرتب انجام دهد و هنگام افطار و سحر از افراط و زیاده‌روی در غذا پرهیز کند، مواد زاید بدن او روی هم متراکم نمی‌شود .در این زمینه پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: معده خانه تمام دردهاست و امساک بالاترین داروهاست(بحار، ج ج62، ص290،)
خداوند ما را جزء روزه داران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن عرض تبریک حلول ماه مبارک رمضان
در روایتی نقل شده که نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله به اصحاب خود فرمودند: آیا شما را از چیزی خبر بدهم که اگر به آن عمل کنید شیطان از شما دور شود، همچنان که مشرق از مغرب دور است؛ اصحاب عرض کردند: بله یا رسول الله. حضرت فرمودند: الصَّوْمُ یُسَوِّدُ وَجْهَه...
روزه روی شیطان را سیاه می کند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص: 62)
توضیحات
الحمدلله برای همه ما توفیقی حاصل شده و دو مرتبه ماه مهمانی خداوند متعال را درک کرده ایم؛ لذا چند نکته درباره احکام نماز و روزه شخص مسافر که مورد نیاز است تقدیم می شود:
1. کسی که در ماه رمضان مسافر است و در سفر نمازهای چهار رکعتی اش را باید دو رکعتی بخواند هیچ روزه ای نمی تواند بگیرد. (1)
2. اگر کسی بعد از اذان ظهر از وطن یا جایی که قصد ده روز کرده است مسافرت کند روزه اش صحیح است ولی چنانچه نمازش را نخوانده باید در سفر شرعی آن را شکسته بخواند. (2)
3. کسی که در ماه رمضان، قبل از ظهر، به وطن خودش یا جایی برسد که می خواهد ده روز بماند چنانچه در حال مسافرت مبطلات روزه را انجام نداده مثلا چیزی نخورده باید نیت روزه کند و روزه بگیرد. (3) (دوستان عزیز در صورت داشتن زمان مسئله را با مثالی دو مرتبه تبیین نمایید)
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی در ماه مبارک رمضان را به همه ما عنایت فرماید به صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1714)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1721)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 1722)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره روزه می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ: : ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.(183بقره)
نکاتی از این آیه برداشت میشود که عرض میشود:
1. فرموده «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا» نه : «یا أَیُّهَا النَّاس» یعنی ای مردم؛ یعنی برای روزه دار ارزش قائل شده است. لحن عاطفه انگیز است. مثل اینکه آدم بگوید که استاد عزیز! پسر عزیز! مردم محترم! لقب خوب طرف را وادار می کند که گوش بدهد. اینکه شما برای نماز خواندن بچه ی خود را با احترام صدا کنی یا بی احترام صدا کنی، تاثیر دارد.
2. بعد می فرماید: «کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ» ادیان دیگر هم روزه دارند. روزه مخصوص اسلام نیست.وقتی سختی و مشکلی همگانی شد،تحمل مشکل کم میشود
3. فلسفه روزه چیست؟ «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»یعنی روزه باعث تقوامیشود.
4. در ادامه آیه آمده است: «أَیَّاماً مَعْدُوداتٍ»یعنی همیشگی نیست و فقط 30 روز است و از لحاظ روانشناسی کم نشان دادن باعث راحتی مشکل و سختی میشود.
خداوند ما را جزء روزه داران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم-
برخی می گویند نباید قبل از ظهور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) حکومت تشکیل داد؟ در جواب میگوئیم:
اولا: وقتی نهی از منکر همیشه واجب است و حکومتی طاغوتی و منکر بود، خواه ناخواه مبارزه با طاغوت واجب میشود وچون لزوم حکومت برای یک جامعه امری عقلانی است،پس باید بجای حکومت طاغوت، حکومتی اسلامی بنا شود.
ثانیا: در روایات آمده که گروهی از مشرق زمین زمینه حکومت امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را فراهم میکنند (بحارالانوار، ج 51 ،ص 87)
ثالثا: قیامهایی مثل قیام مختار و زید در روایات تایید شده است(بحار،ج46، ص199 و ج45، ص365 و343؛ رجال کشی، ص125، ح199)
رابعا: قیامهایی قبل از ظهور که تشکیل حکومت و سپاه و لشکر میدهند،مثل قیام سید یمانی و خراسانی به عنوان حق تایید شده است (بحار،ج52، ص253)
خامسا: خیلی از احکام اسلام مثل اجرای حدود الهی و دفاع و جهاد و نهی از منکر نیاز به حکومت اسلامی دارد
خداوند در فرج امام زمان تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک فرا رسیدن ماه مبارک رمضان
رسول خدا صلی الله علیه و آله به مناسبت فرا رسیدن ماه رمضان در خطبه ای فرمودند: أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ ....
. اى مردم، همانا ماه خدا، همراه با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روى آورده است؛ ماهى که نزد خدا برترینِ ماه‌ها و روزهایش برترینِ روزها، شب‌هایش برترینِ شب‌ها و ساعاتش برترینِ ساعات است. (وسائل الشیعة، ج10، ص: 313)
توضیحات
به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان چند نکته درباره نیت روزه خدمت شما عرض می شود:
1. روزه از عبادات است و لازم است که با قصد تقرب به خدا انجام شود؛ معمولا این ایام از نیت روزه سوال می شود که چگونه باید باشد؟ در پاسخ می گوییم لازم نیست که نیت عمل به زبان بیاید یا از ذهن بگذرد (آنچه در نیت مهم است همان است که همه شما مومنین آن را رعایت می کنید مثلا برای کسی که بر می خیزد و سحری می خورد و با شروع اذان دیگر چیزی نمی خورد و قصد گرفتن روزه برای انجام تکلیف الهی را دارد نیت محقق است و دیگر هیچ فکر یا دقت و گذراندن از قلب و ... نیاز نیست) لذا در نیت خودمان را درگیر نکنیم و بسیار آسان و راحت است (در باقی عبادات هم نیت همین است). (2)
2. با توجه به مطلب اول پس کسی که از همین آغاز ماه انشالله قصدش روزه گرفتن کل ماه است یعنی همه ماه را نیت دارد و هیچ کار دیگری برای نیت لازم ندارد. (3)
3. قصد روزه لازم است تا پایان روز ادامه داشته باشد بنابر این اگر کسی در بین روز به طور یقینی قصد کند که دیگر روزه نباشد ولو چیزی هم نخورد روزه اش باطل است. (4)
خداوند متعال همه ما را جزء روزه داران واقعی ماه مبارک رمضان قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: از روی تذل و بندگی در پیشگاه خداوند.
(2) (رساله مراجع تقلید، م1550)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 1551)
(4) (العروه الوثقی، کتاب الصوم، فصل فی النیة، مسئلۀ۲۲؛ توضیح المسائل مراجع، مسئلۀ۱۵۷۰و۱۵۷۱.)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)در اهمیت محیط زیست و حفظ زمین می فرمایند: تحفّظوا من الارض فانّها اُمُّکم و انّه لیس من اَحَدٍ عاملٍ علیها خیراً او شراً الاّ و هی مخبرة به: در نگهداری زمین بکوشید و به آن حرمت نهید که مادر شماست. هرکس بر روی آن کار نیک و یا بدی انجام دهد گزارش خواهد کرد(. ترجمه نهج الفصاحه ؛شماره 1130 ) ؛پس زمین در این نگاه مقدس است مانند مادر و مقدس است واز این چشم انداز به طبیعت نگریستن یعنی خود را نیازمند آن دانستن مانند نیاز فرزند به مادر.
در اسلام محیط زیست اهمیت زیادی دارد که به برخی اشاره میشود:
1-گوارایی زندگی در گروی محیط زیست خوب : امام جعفر صادق (علیه السلام) فرموده اند:« زندگی بدون داشتن 3 چیز بر انسان گوارا نیست: هوای تمیز، آب فراوان و گوارا، و زمین حاصلخیز که داشتن این 3 امر حیاتی در زندگی کاملا به عملکرد ساکنان سیاره زمین وابسته است».(بحار؛ ج 75،ص234)
2-عذاب الهی بخاطر آتش زدن و نابود کردن درختان: در احادیث متعددی، از قطع درختان و از بین بردن مزارع و گیاهان و آتش زدن آنها نهی و نکوهش شده (بحار، ج 76،ص319) و نیز کسانی که درختان مفید و میوه دار را نابود کنند، به عذاب الهی تهدید شده اند(وسائل الشیعه، ج 19، ص 39.) حتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)ـ به مجاهدان اسلام سفارش و تأکید می کرد که از قطع کردن درختان، و سوزاندن مزارع شدیدا اجتناب نمایند.(وسائل الشیعة، ج 15، ص 58 )
3- در اسلام، قضای حاجت در کنار نهرهای جاری و زیر درختان میوه دار مکروه و ناپسند شمرده شده است.(المقنع، شیخ صدوق، ص 8)
4- در اسلام تاکید شده است که زباله ها مانند مو، خون و ناخن دفن شوند(بحارالانوار، ج 37، ص 123 )
5-ملعون شدن کسی که محیط را آلوده کند: در حدیثی می فرمایند:سه گروهند که با کار خود مورد لعنت خداوند قرار می گیرند : 1- کسانی که اماکن عمومی، سایه بان ها و محل پیاده شدن مسافران را آلوده می کنند؛ 2- کسانی که آب عمومی (آب نوبتی) غصب می کنند؛ 3- کسانی که سد معبر می کنند و مانع عبور عابران می شوند ».( سنن ابن ماجه، ج1،ص119)
6-افزایش نورچشم و ازبین رفتن غمها با سبزه: در روایات اسلامى وارد شده که سبزه چشم را نیرو مى دهد وغم و اندوه را مى زداید( نهج الفصاحه، شماره 1291.)
7- کاشت درخت در اسلام همسنگ تلاوت و آموزش قرآن بر شمرده شده است و تاقیامت برای فردی که کاشته ثواب صدقه مینویسند(بحار 64/100)
خداوند توفیق حفظ و نگه داری سالم محیط زیست به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) می فرمایند: الْمَسَاجِدُ سُوقٌ مِنْ أَسْوَاقِ الْآخِرَةِ قِرَاهَا الْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُهَا الْجَنَّة
ُ مساجد، بازارى از بازارهاى آخرت است، که در آن خداوند با مغفرت و آمرزش گناهان از میهمانانش پذیرایی می کند و به ساکنینش بهشت را هدیه می دهد. (الامالی(للطوسی)، النص ص: 139)
توضیحات
در آستانه ماه مبارک رمضان قرار داریم این ماه عزیز فرصتی بسیار استثنایی در ارتباط با پروردگار متعال است و قطعا این ایام ارتباط گیری با خدا و توبه و انابه به درگاه الهی با دیگر ایام متفاوت است و زمان تاثیر در حالت مومن و عبادت او دارد؛ همانطور که زمان در ارتباط با خدا موثر است مکان هم در ارتباط با خدا، در دعا، نماز، و ... موثر است مثل حرم معصومین که توصیه شده است خداوند را در این مکان پاک بخوانیم
یکی از اماکن پر نور و برکت که ارتباط با خداوند در آن اثر بیشتر دارد مساجد هستند که بیوت الله اند، سعی کنیم در ماه خدا بیشتر با خانه های خدا در زمین انس بگیریم؛
امروز قصد داریم چند نکته درباره احکام مساجد خدمت شما خوبان بیان کنیم:
1. یکی از مستحبات تمیز کردن مسجد است و باید توجه شود که هنگام تمیز کردن خسارتی به مسجد وارد نشود چرا که وارد کردن خسارت به اموال مسجد جایز نیست. (1)
2. خارج کردن اموال مسجد، مثل: قرآن، مهر، مفاتیح، فرش؛ ظروف مسجد ولو به قصد تبرک جایز نیست و اگر کسی وسیله ای را عمدا یا سهوا از مسجدی بیرون برده است باید خودش یا به کمک واسطه فورا به همان مسجد برگرداند و اگر هم امکان برگرداندن وجود نداشته باشد در مسجد دیگری قرار بدهد. (2)
3. نجس کردن مسجد حرام است و هر کس بفهمد که مسجد نجس شده باید (3) فورا تطهیر کرده و اگر نتواند خودش تطهیر کند، باید به دیگران اطلاع دهد. (4)
4. برگزاری مراسم مثل مجالس قرآنی و دعا خوانی در مساجد بسیار خوب است لکن نباید مزاحم برنامه نماز شود و مراسم نماز در مساجد اولویت اول است. (5)
5. کسی که عذر شرعی دارد (جنب و حائض) نمی تواند در مسجد توقف کند و حرام است؛ البته اگر مسجدی مثل مسجد گوهرشاد دارای دو یا چند درب ورودی و خروجی باشد می تواند از یک درب داخل و از درب دیگر بدون توقف خارج شود.(6)
خداوند متعال توفیق عبادت و حضور بیشتر در مساجد را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (سایت لیدر، خسارت به اموال مسجد ؛ مکارم استفتائات جدید ج2 س210)
(2) (سایت لیدر، احوال مسجد ؛ سایت مکارم استفتائات وقف، مسجد ؛ توضیح المسائل فاضل م2193 ؛ استفتائات بهجت ج2 س 1807)
(3) آیات عظام خوئی، سیستانی، تبریزی: اگر بقاء نجاست هتک حرمت باشد.
(4) حضرت امام، سیستانی: اگر نتواند و بی احترامی باشد. (رساله مراجع مساله 900 و 901؛ آیات عظام)
(5) (توضیح المسائل جامع م 1088)
(6) توضیح المسائل مراجع، مساله 355 ؛ تحریر الوسیله، القول فی احکام الجنب ؛ رساله آموزشی، ج1 درس: 20 ص: 88)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
چرا برخی از مرگ می ترسند؟
1. جهل :از امام جواد (علیه السلام)، سوال شد چرا مردم مرگ را دوست ندارند؟ حضرت فرمود :زیرا به حقیقت مرگ جاهل اند، اگر بدانند مرگ چیست و از دوستان خدا باشند مرگ را دوست خواهند داشت . سپس حضرت رو به سوال کننده کرد و فرمود: چرا کودک از خوردن دارو امتناع مى کند با اینکه دارو درد او را کاهش مى دهد و او را از بیمارى مى رهاند؟ آن شخص جواب داد: زیرا کودک فایده خوردن دارو را نمى داند. امام فرمود: به خدا سوگند! مرگ براى کسى که آمادگى دارد از آن داروى شفا دهنده مفیدتر است ... (معانی الاخبار، ص290)
2. ترس از حسابرسی اعمال:یکی دیگر از علل ترس از مرگ، بیم از حسابرسی اعمال است.این عامل به آن گروه از انسانها اختصاص دارد که از یک سو به معاد اعتقاد دارند و از سوی دیگر از اعمال خویش راضی نیستند.بدیهی است که این دسته از گنهکاران به شدت از مرگ می‌ترسند، شخصی از امام مجتبی ( علیه السلام ) پرسید: به چه دلیل ما مرگ را ناخوشایند می‌دانیم؟ امام ( علیه السلام ) پاسخ دادند:«زیرا شما آخرت خویش را (به دلیل گناهان و اعمال زشت) ویران ساختید و دنیای خود را آباد کردید و دوست نمی‌دارید که از آبادی به ویرانی روید.»( بحارالانوار، ج6، ص129)
3. .دلبستگی شدید به دنیا:یکی دیگر از عوامل مهم ترس از مرگ، دلبستگی شدید به دنیاست به گونه‌ای که از آخرت خویش کاملا غافل گردد و حیات دنیوی را هدف نهایی خود قرار دهد
امیرالمومنین على (علیه السلام) مى فرماید: مَنْ کانَتِ الدُّنْیا هِمَّتَهُ اِشْتَدَّ حَسْرَتُهُ عِنْدَ فِراقِها ... هر کس دنیا نهایت همتش شود هنگام جدایى از آن سخت حسرت مى خورد(من لا یحضره الفقیه، ج۴ ،ص ۳۸۲)
4. فراهم نساختن ره توشه آخرت: حضرت على (علیه السلام) در یکى از فرمایشات حکمت آمیزشان مى فرماید: (آه مِنْ قِلَّةِ الزّادِ وَ طُولِ الطَّریقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظیمِ الْمُورِدِ(نهج البلاغة صبحی صالح ،ص 481)آه از کـمـى تـوشـه [ى راه آخرت ] و طولانى بودن راه و دور بودن سفر و بزرگ بودن مقصد و محلّ ورود.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: اِتَّقُوا اللَّهَ فى عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّى عَن البِقاعِ وَ الْبَهائِمِ
. تقواى الهى را درباره بندگان خدا و شهرهاى او رعایت کنید؛ زیرا حتى از اماکن و حیوانات از شما سؤال خواهد شد. (نهج البلاغه، خطبه ۱۶۶)
توضیحات
از آنجایی که فردا روز طبیعت است لذا چند نکته در مورد استفاده از اماکن عمومی و شخصی خدمت شما بیان می شود:
1. در استفاده از اماکن عمومی رعایت حق دیگران و قانون لازم است مثلا اگر روشن‌کردن آتش ممنوع باشد نباید برای پخت غذا یا کار دیگر آتش روشن کنند.
2. خسارت زدن به اموال عمومی و شخصی حرام است؛ لذا افراد نباید خسارتی به درختان و یا سائر اموال وارد کنند مثلا شاخه درختان را بشکنند بویژه که در شرع مقدس اسلام به مساله کاشت درخت و نگهداری و جلوگیری از قطع درختان توصیه فراوانی شده است.
3. چنانچه کسی به اموال عمومی و شخصی دیگران خسارتی وارد کند، فرد ضامن و مدیون است و باید جبران نماید و دادن صدقه یا رد مظالم کافی نیست.
4. استفاده از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحب مال اجازه استفاده داده باشد؛ لذا استفاده از زمین و باغ مردم بدون رضایت صاحب آنها غصب و گناه است، و در بعضی موارد ضامن و مدیون می باشد. (1)
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع معظم خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (امام خمینی، استفتائات ج 3 ص: 518 س 99 ؛ منهاج الصالحین م 936 و م 978 ؛ مکارم، استفتائات، ج 3 س1520 ؛ فاضل ج 1 س 922)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم- گرامیداشت روز جمهوری اسلامی
جمهوری اسلامی از دو کلمه مرکب شده است. کلمه جمهوری و کلمه اسلامی، کلمه جمهوری، شکل حکومت پیشنهاد شده را مشخص میکند که مستلزم نوعی دموکراسی است ،. یعنی اینکه مردم حق دارند سرنوشت خود را خودشان در دست بگیرند. و کلمه اسلامی، محتوای آن را ؛(شهیدمطهری،پیرامون انقلاب اسلامی، ص79و81) کلمه «اسلامى» محتواى این حکومت را بیان مىکند، یعنى پیشنهاد مى‌شود که این حکومت با اصول و مقررات اسلامى اداره شود و در مدار اصول اسلامى حرکت کند،
در این رابطه، مقام معظم رهبری می‌فرمایند: «در منطق اسلام، اداره‌ی امور با مردم، با هدایت قرآنی و احکام الهی است. در حکومت اسلامی، انتخاب با مردم است، اما انتخابی که با قانون‌های آسمانی توانسته است راه صحیحی را دنبال کند.»
در جمهوری اسلامی، جمهوری ناظر به شکل حکومت و قید اسلامی مربوط به محتوای آن است، زیرا مسلمان در هیچ شرایطی از احکام دین نمی‌گذرد و حقیقت را فدای مصلحت نمی‌کند. ترکیب جمهوری اسلامی به این معنا میشود که در این جمهوری، نمایندگان مجلس در مشاوره و قانون‌گذاری آزاد نیستند و محدود به محتوای جمهوری یعنی اسلام می‌شوند و نمی‌توانند برخلاف اصول اسلامی تصمیم بگیرند.(
تحقق عینی و خارجی و سازمان یافتنِ حاکمیت دین در جامعه، جز با همراهی انسان ها ممکن نخواهد بود. رابطه(اسلامیت و جمهوریت) نظیر نفس و بدن است که بدن را جمهور تأمین می کند و روح را اسلام تأمین خواهد کرد.
مشروعیت نظام مربوط به اسلام است و مقبولیت و پذیرش مربوط به مردم است
خداوند ما را در مسیر اسلام حقیقی ثابت قدم بدارد به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن یکی از ویژگی‌های برجسته پیامبران را یاد مرگ می‌داند و می‌فرماید:«إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِکْرَى الدَّارِ»«ما آنها را با خلوص ویژه‌ای خالص کردیم و آن یادآوری سرای آخرت بود( آیه 46 سوره ص)
در روایات اثرات فراوانی برای یادآوری مرگ و قیامت ذکر شده است که به برخی اشاره می کنیم:
1. مانع انجام دادن کارهاى زشت میشود: «مرگ برهم زننده لذت ها، تیره کننده شهوت ها و نابودکننده آرزوها را به یاد آرید؛ آن گاه که به کارهاى زشت شتاب مى آرید»(نهج البلاغه ،خطبه ۹۹)
2. موجب انجام دادن اعمال و کردار نیک مى شود: «آن که مرگ را چشم داشت، در کارهاى نیک پاى پیش گذاشت. (نهج البلاغه، کلمات قصار ۳۱)
3. کاهش دوستی دنیا: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند :« مرگ را بسیار یاد کنید؛ زیرا یاد مرگ از میل و رغبت به دنیا می کاهد».
4. رضایت به مقدار کم دنیا: امام علی علیه السلام فرمودند: کسی که بسیار یاد مرگ کند، به مقدار کمی از دنیا راضی می شود. (نهج البلاغه، کلمات قصار ۳۴۹)
چون حکایت دنیابه فرموده حضرت عیسی مثل : حکایت کسی است که از آب دریا می نوشد. هر چه بیشتر بنوشد، بر عطش او افزوده شود تا او را بکشد».
خداوند حب و دوستی دنیا را از دلهای همه برطرف بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روزهای آخر ماه شعبان و در آستانه ماه مهمانی و بندگی خداوند متعال هستیم که در روایتی حضرت رضا علیه السلام توصیه فرمودند که در آخر ماه شعبان تقصیرها و کوتاهی های گذشته را جبران کنید و بسیار توبه و استغفار کنید و بسیار قرآن تلاوت کنید و از گناهان خود توبه کنید و هر امانت و دینی به عهده دارید ادا کنید تا خودتان را برای خدا و ماه مهمانی او خالص و پاک کرده باشید. (عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج2 ص: 51)
توضیحات
بر اساس روایتی که خوانده شد در این روزهای باقی مانده از ماه شعبان خوب است انسان خودش را برای ماه مهمانی خداوند متعال خالص و پاک کند و همانطور که در روایت اشاره شده بود اگر حقی از دیگران به گردن او هست، آن را ادا کند، به عهمین مناسبت چند نکته کوتاه شرعی درباره حق الناس خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. تضییع حقوق مردم از گناهان است و تنها با توبه برطرف نمی شود بلکه باید انسان بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2. حال اگر حقی که ضایع شده است از حقوق غیر مالی باشد، مثل اینکه غیبت مسلمانی را کرده باشد، یا تهمت به کسی زده باشد و مانند اینها؛ در این موارد اگر مفسده نداشته باشد علاوه بر توبه به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای باید حلالیت بطلبد. (1)
3. اما اگر حقی که ضایع شده است از حقوق مالی باشد، مثل اینکه پولی قرض گرفته اما هنوز قرض خود را ادا نکرده است یا به مال کسی خسارتی وارد کرده باشد اگر چه سالیان زیادی از آن گذشته باشد؛ در این صورت علاوه بر توبه اگر توانایی پرداخت دین خود را دارد در صورتی که به صاحب مال دسترسی دارد باید فورا آن را به صاحب مال پرداخت کند و اگر صاحب مال فوت کرده است باید به ورثه او بدهد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبرو ریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است می تواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند. و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار مأیوس شود باید با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیرشرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال ما را مدیون احدی از خلق خودش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: رهبری، بهجت، مکارم:(احتیاط واجب): اگر مفسده ای ندارد باید حلالیت بطلبد. (رهبری، رساله آموزشی، ج2، درس: 19 ؛ استفتائات امام خمینی ج2 گناهان کبیره س 16 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، تهمت ؛ بجهت، استفتائات، ج4، ص: 562، س 6475 ؛ منهاج الصالحین،ج 2 م29 )
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْض؛ [اعراف/96] و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان مى آوردند و تقوا پیشه مىکردند، برکت‌هایی از آسمان و زمین را بر آنها مىگشودیم»
در روایات، عوامل زیادی برای زیاد شدن روزی انسانها ذکر شده است که برخی اشاره می کنیم:
1. راستگویی و نیکی به والدین : پیامبر (صلی علیه و آله و سلم) فرمود: «به هر که راستگویى در گفتار، انصاف در رفتار، نیکى به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر مى افتد و روزیش زیاد مى‌شود. (أعلام الدین؛ ص365)
2. نیت خوب داشتن: امام باقر (علیه السلام ) می فرماید: هر که خوش نیت باشد، روزی اش افزایش می یابد. (بحار، ج ۵۷، ص ۱۷۵)
3. سحرخیزی و دنبال روزی رفتن در آغاز روز: پیامبر (صلی علیه و آله و سلم ) فرمود: «صبح زود در طلب روزى و حاجت‌هاى خود بروید، زیرا صبح خیزى مایه برکت و رستگاریست. (نهج الفصاحه، ص371)
4. نماز شب: امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «َنماز شب، روزى را زیاد و قرض را ادا مى نماید. (ثواب‌الاعمال ،ص42)
خداوند رزق پاک و حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از سوالاتی که مؤمنین سؤال می کنند این است آیا انسان می تواند مرجع تقلید خود را تغییر دهد یا خیر؟
در جواب عرض می شود:
اگر انسان مرجع فعلی خودش را بدون روش صحیح شرعی و بدون تحقیق از اهل خِبره و مجتهد شناس، انتخاب کرده، اکنون باید طبق روش صحیح شرعی و با کمک گرفتن از اهل خِبره و مجتهد، مرجع تقلید اعلم را انتخاب کند.
و اگر انسان مرجع تقلید فعلی خودش را مطابق روش صحیح شرعی، به عنوان مرجع اعلم یعنی کسی که از دیگران توانایی بیشتری بر استنباط احکام دارد، انتخاب کرده است، در این صورت نمی تواند مرجع تقلیدش را تغییر بدهد؛
بله اگر برایش طبق روش صحیح شرعی اطمینان حاصل شود که مرجع دیگری اعلم است در این صورت باید مرجع تقلیدش را تغییر دهد و از مرجع اعلم تقلید کند. (1)
خوب این روش صحیح شرعی در یافتن مرجع اعلم یعنی چه؟
در توضیح المسائل راههایی برای پیدا کردن اعلم ذکر شده است که یکی از آن راهها رسیدن به اطمینان است؛
بنابر این اگر مکلف با پرسش از اهل خِبره (که از جایگاه علمی مراجع آگاهی دارند) یا پرسش از اهل علم و طلاب علوم دینی (ولو با فرستادن واسطه)، یا از هر راه صحیح عقلایی برایش اطمینان به اعلم بودن مرجعی حاصل شود تقلید از وی صحیح است.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام، سلامتی مراجع عظام، خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 2 و مساله 3)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی نورانی می فرمایند: أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ
شدیدترین گناه آن است که صاحبش آن را ناچیز و بی اهمیت بشمرد. (نهج البلاغه، کلمه قصار 477)
توضیحات
از آنجایی که در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم مؤمنین نسبت به کفاره سوال می کنند؛ لذا چند نکته درباره روزه قضا و کفاره خدمت شما بیان می شود:
1. اگر انسان در ماه رمضان بواسطه مریضی یا مسافرت و مانند این دو روزه نگیرد چنانچه قضای روزه را تا ماه رمضان آینده نگیرد علاوه بر لزوم قضا در سالهای بعد، باید کفاره تأخیر هم بدهد؛ البته اگر فرد از ماه رمضان قبل تا ماه رمضان جدید بیمار است و به جهت مریضی و ضرر نتواند روزه بگیرد پرداخت کفاره کافی است و قضای روزه از او ساقط است. (1)
2. آن چیزی که در پرداخت کفاره تأخیر لازم است به فتوای اکثر مراجع تقلید این است که برای هر روز 750 گرم طعام مثل نان و گندم و برنج و مانند اینها به فقیر پرداخت شود و پرداخت پول صحیح نیست مگر اینکه پرداخت کننده مطمئن باشد که فقیر پول دریافتی را از طرف او به مصرف همان غذای محاسبه شده می رساند. بنابراین اگر فقیر پول 10 کیلو نان را گرفته اما با آن مثلا سه کیلو برنج بگیرد کافی نیست. (2)
3. کفاره را به کسی که خرجیش بر عهده انسان واجب است مانند فرزند و پدر و مادر فقیر نمی‌توان پرداخت کرد ولی به برادر یا خواهر فقیر و دیگر خویشان اشکال ندارد. (3)
4. انسان نباید در پرداخت کفاره کوتاهی کند؛ ولی لازم نیست فوراً آن را انجام دهد ولی نباید آن را به قدری تأخیر بیندازد که بگویند در انجام دستور الهی کوتاهی و تسامح کرده است. (4)
خداوند متعال توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1702 و م 1703 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام القضاء، م 13 ؛ مقام معظم رهبری، سایت، احکام روزه، م 274)
(2) مکارم: برای کفاره نان باید آرد آن به مقدار 750 گرم باشد. شبیری: یک مد طعام 900 گرم است. (تحریر الوسیله، کتاب کفارات، م 20 ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س 374 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 776 ؛ مکارم، سایت، استفتائات قضا و کفاره روزه، کفاره روزه، احکام کفاره روزه و احکام مد طعام)
(3) (تحریر الوسیله، کتاب کفارات، م 18 ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س 370 ؛ منهاج الصالحین، ج ۳، م 773 ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 1 ، ص: 95 س 296 ؛ صافی، هدایه العباد، ج 2 کتاب کفارت، م 18 ؛ فاضل، الاحکام الواضحه، م 12 ؛ شبیری، سایت، کتابخانه، احکام و استفتائات روزه، س 270)
(4) (توضیح المسائل مراجع م 1684)
