بیان بین الصلاتین
قرض و دین 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام رضا علیه السلام که می فرمایند: اِعْلَمْ أَنَّه مَنِ اسْتَدانَ دَیْنا وَ نَوى قَضاءَهُ، فَهُوَ فى أَمانِ اللّه حَتّى یَقْضیَهُ، فَإنْ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ
کسى که قرض بگیرد در صورتى که تصمیم داشته باشد آن را پس دهد در امان خداست تا آن را اداء کند ولى اگر تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، دزد محسوب مى شود. ( فقه الرضا ص 268)
توضیحات
در روایات معصومین علیهم السلام بدهکار بودن و قرض گرفتن ناپسند شمرده شده و مذمت شده مگر در موارد خاص و اضطرار؛ حتی در برخی روایات آمده که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بر جنازه فردی که بدهکار بود نماز نمی خوانند و در روایتی نقل است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم میفرمایند:
إِیَّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَإِنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ وَ ذُلٌّ بِالنَّهَار؛ بپرهیزید از قرض گرفتن، زیرا قرض گرفتن، غصه شب و ذلّت روز است. مومن می بایست عزت خود را حفظ کند و قناعت کردن و درخواست نکردن از دیگران باعث عزت می شود و خود این حالت باعث جلب رضای خدا و وسعت رزق است.
اما چند نکته در مورد احکام اداء دین و بدهی:
1. اگر‌طلبکار طلب خود را مطالبه کند، چنانچه بدهکار بتواند بدهى خود را بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تاخیر بیندازد گناهکار است.
2. اگر بدهکار مال و اموالی ندارد یا اگر مالی هم دارد منحصر به خانهاى است که در آن نشسته و اثاثیه منزل و چیزهاى دیگرى که از لوازم ضروری زندگی است و به آنها احتیاج دارد،حرام است که طلبکار طلب خود را از او مطالبه نماید بلکه باید به بدهکار مهلت دهد و نمى‌تواند او را مجبور کند که چیزهاى‌که از ضروریات زندگی است را بفروشد، امّا بدهکار نیز نباید کوتاهی کند و باید براى پرداخت بدهى خود در‌صورت توان تلاش کند و از طریق کسب و کار چیزى بدست آورده و بدهى خود را بپردازد.
3.کسى که دسترسى به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد که او را پیدا کند به نظر اکثر فقها باید( فتوی یا احتیاط) با اجازه حاکم شرع طلب او را به فقیر بدهد و شرط نیست در فقیر که سید نباشد.( فاضل، اراکی، گلپایگانی،صافی: احتیاط واجب این است که اگر طلبکار سید نیست به سید ندهد. .( مساله٢٢٧٦رساله مراجع مساله٢٢٧٧ رساله مراجع مساله ٢٢٧٩)
خداوند متعال ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
اقتدا در جماعت
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از پیامبر اکرم صلی علیه و آله و سلم روایت است که میفرمایند: سَوُّوا بَینَ صُفُوفِکُم وَ حَاذُوا بَینَ مَنَاکِبِکُم لَایَستَحوِذ عَلَیکُمُ الشَّیطَانُ
صف‌های نماز جماعت را منظم کنید، شانه‌هایتان را برابر شانه‌های همدیگر قرار دهید تا شیطان بر شما مسلط نشود.(وسائل،ج8،423)
توضیحات
نکاتی درباره احکام نماز جماعت:
1. افرادی که به امام جماعت اقتدا می کنند باید در افعال نماز از امام جماعت محترم تبعیت کنند یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورند لذا باید نماز‌گزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند.(رساله مراجع مساله 1470)
2. هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح را می‌توان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (العروه الوثقی جلد1 فصل فی الجماعه مساله3، رساله مراجع مساله 1405)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
پوشش
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با عرض تسلیت وفات حضرت زینب سلام الله علیها خداوند متعال در قرآن مجید میفرماید: یَا أیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَینَ.
ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلبابها [= روسری‌های بلند] خود را بر خویش فرو افکنند، این کار برای اینکه (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است. (سوره احزاب آیه 59)
توضیحات
از نظر شرع مقدس اسلام ،پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است شرایطی دارد:
الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمی پوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام می باشد. (مانند جوراب نازک، آستین کوتاه، پیدا بودن زیر گلو در برخی پوشش ها)
ب. تنگ و چسبان نباشد لذا لباسهایی که برجستگیهای اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. زینتی نباشد بنابراین زنی که صورت خود را آرایش کرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا از لنزهای رنگی زینتی استفاده کرده باید آن را از نامحرم بپوشاند.(رساله جامع م 1460)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم با عرض تسلیت وفات حضرت زینب سلام الله علیها از مادر بزرگوارشان حضرت زهرا سلام الله علیها روایت است که میفرمایند : َازهَدُ الناسِ مَن تَرَکَ الحَرام.
زاهد ترین مردم کسی است که حرام را ترک کند. ( امالی ( صدوق ) ص 21 - تحف العقول ص 489)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام غصب:
1. یکی از محرمات و گناهان بزرگ این است که مال و حقی دیگری را انسان غصب کند و به ظلم و ستم بگیرد و بدون رضایت صاحب مال تصرف و استفاده کند . در این حکم فرقی بین پدر و فرزند و زن و شوهر یا خواهر و برادر و یا افراد بیگانه وجود ندارد. لذا پدر و فرزند یا زن و شوهر از مال یکدیگر بدون اجازه و رضایت یکدیگر نمی توانند،بردارند.
2. اگر انسان مالی یا حقی را‌غصب‌کند اگر مال غصب شده موجود است باید علاوه بر توبه از گناه مال و حق دیگری را فورا به صاحبش برگرداند مثلا اگر انسان انگشتر کسی را بدون رضایت برداشته و هنوز در دستش موجود است باید انگشتر را به صاحبش برگرداند و هر مقدار که تاخیر بیندازد گناه بیشتری برای او نوشته میشود و اگر مال غصب شده از بین رفته است مثلا کسی میوه درخت دیگران را بدون رضایت استفاده کرده یا شاخه درختی را از دیگران از بین برده قیمتش را به صاحبش برگرداند. ( رساله مراجع م 2548) ( رساله مراجع 2549 )
خداوند متعال بحق حضرت زینب سلام الله علیها ما را مدیون احدی از خلقش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد .
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم با عرض تسلیت وفات حضرت زینب سلام الله علیها خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: وَ مَن ْیُعَظِّمْ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوی القلوب.
هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد، اینکار نشانه‌ی تقوای دلها (ی‌آنها) است. (سوره حج آیه32)
توضیحات
چند نکته درباره تعظیم شعائر:
1.تعظیم شعائر اهمیت زیادی دارد و در دین سفارش زیادی شده، و بزرگداشت آنها نشان تقوا و بی احترامی نسبت به آنها گناه است؛ و از مصادیق بارز آن نماز جماعت،حج، حجاب،زیارت اهل البیت علیهم السلام و برگزاری و شرکت در مجالس عزا و روضه خوانی ائمه اطهار علیهم السلام است و پوشیدن لباس سیاه در ایام عزای اهل بیت علیهم السلام از موارد تعظیم شعائر است و رحجان دارد.
2.بهترین شیوه برای مجالس عزادرای این است که احکام حلال و حرام خدا نیز بیان شود،همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان تقویت گردد و محبتشان به ائمه علیهم السلام مستحکم گردد.
3. در ایام عزاداری انجام گناه و هر کاری که عرفا بی‌احترامی به اهل البیت علیهم السلام باشد حرام است مثل پخش موسیقی لهوی یا حضور در مجالس مختلط، که اینها همیشه حرام اما در ایام عزای اهل البیت علیهم السلام گناهش بیشتر است.
4.مومنین باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران میشود پرهیز نمایند مانند بلند کردن صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایه‌ها میشود.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با عرض تسلیت وفات حضرت زینب سلام الله علیها از امام علی علیه السلام روایت شده که فرمودند : اِتَّقُوا اللَّهَ فى عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّى عَن البِقاعِ وَ الْبَهائِمِ
تقواى الهى را درباره بندگان خدا و شهرهاى او رعایت کنید؛ زیرا حتى از اماکن و حیوانات از شما سؤال خواهد شد.( نهج البلاغه، از خطبه ۱۶۶)
توضیحات
نکاتی در ارتباط با سیزده فروردین:
1. قبل از اسلام سنتهای وجود داشته که برخی از آن پسندیده می باشد مانند صله رحم در ایام نوروز و برخی از آنها ناپسند می باشد و سیزده بدر سنّتى بوده که از بت پرستان قبل از اسلام باقى مانده است، همانطور که مراسم شب چهارشنبه سورى، که احترامى براى آتش قائل مى‌شوند، سنّتى از آتش‌پرستان قبل از اسلام است و نحوست این روزها جزء خرافات است، و هیچ اعتبارى ندارد.
2. تفریح سالم و خالی از گناه بدون اعتقاد به نحس بودن سیزده اشکالی ندارد اما اگر تفریح آلوده به کارهای حرامی شود مانند موسیقی حرام یا اختلاط محرم و نامحرم جایز نمی باشد.
3. در تفریح باید این نکته رعایت شود که افراد، بدون اجازه صاحبش وارد ملک دیگران نشوند و به اموال خصوصی یا عمومی خسارتی وارد نشود و اگر خسارتی به صورت عمدی یا غیر عمدی وارد شود مانند شکستن شاخ و برگ درختان یا سوزاندن انها یا اگر باعث اتش سوزی در طبیعت شود باید جبران شود. (مسائل جدید ج 1 ص 155، 156، 157)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع معظم خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم با‌عرض تسلیت وفات حضرت زینب سلام الله علیها از امام سجاد علیه السلام روایت است که میفرمایند:
أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَیْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَیْرُ مُفَهَّمَة
.[اى زینب!] تو ، بحمد اللّه ، عالمى هستى که نزد کسى تعلیم ندیدى و دانایى هستى که نزد کسى نیاموختى. (الإحتجاج (للطبرسی) ؛ ج2 ؛ ص305)
توضیحات
به مناسبت شب وفات حضرت زینب سلام الله علیها اشاره به دو خصوصیت از سیره دختر امیر المؤمنین علیه السلام داریم که برای همگان خصوصا بانوان گرامی، به عنوان الگو می توان مورد توجه قرار داد:
1_ رعایت حجاب وپوشش در برابر نامحرم ؛ حضرت زینب سلام الله علیها حتی در سخت ترین شرایط (در نقل است که امام سجاد ع فرمودند عمه ما در بعضی مواقع در اسارت با دستشان حتی صورت از نامحرم می پوشاند) ، لذا خدمت بانوان گرامی عرض می شود پوششی که بر بانوان واجب است این است که اولا لباس مقدار لازم بدن را بپوشاند یعنی تمام بدن بجز گردی صورت و دستها تا مچ و نپوشاندن بشرط این است که دستها وصورت زینت و آرایشی نداشته باشد دوما لباس زینتی و بدن نما نباشد و سبب جلب توجه نامحرم نشود و برجستگی های بدن را نشان ندهد
2-عمل به دستورات الهی هم در شادی ها و هم سختی ها (عقیله بنی هاشم در شبهای مصیبت حتی نافله هایش ترک نشد. ) لذا شادی یا غم و اندوه فراوان مجوز بر انجام گناهانی همچون گوش گردن به اهنگ لهوی یا استهزا دیگران یا تصرف در مال دیگری بدون اجازه و رضایت، یا ترک نماز نمی باشد .
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با تبریک روز جمهوری اسلامی و گرامیداشت یاد شهدای انقلاب اسلامی از امام زمان علیه السلام روایت شده که فرمودند: و أمّا الحوادثُ الواقعةُ فَارجِعُوا فیها إلى رُواةِ حَدیثِنا فإنّهُم حُجَّتی علیکم و أنا حُجّةُ اللهِ عَلیهم
در حوادثی که پیش می‌آید، به کسانی مراجعه کنید که حدیث ما را نقل می‌کنند، بدرستی که آنها حجت من بر شما و من حجت خداوند بر آنها هستم. وسائل الشیعه ج18 ص101
توضیحات
چند نکته در مورد ولایت فقیه:
1. ولایت فقیه یعنی حکومت و اداره‌‌ى جامعه اسلامى، توسط مجتهد جامع الشرایط.
2. فقیه در سه مورد دارای ولایت و صاحب اختیارمی باشد:1. قضاوت 2. فتوا دادن و استخراج حکم خداوند از منابع فقهی مثل: آیات و احادیث 3 . اجرا دستورات الهی و اداره امور جامعه.
3. اطاعت از دستورات حکومتی ولی امر مسلمین بر هر مکلفی ولو فقیه باشد واجب است، اما در مسائلی که مربوط به اداره امور جامعه نبوده و مربوط به مسائل فردی می باشد مثل نماز و روزه و خمس ، هر مکلفى باید از فتواى مرجع تقلیدش پیروى نماید.( اجوبه الاستفتائات س56و 62و 63و 65و 59، فاضل ج1 ص225 س913و 910 و 911 و912؛ مکارم استفتائات ج3ص19 صحیفه امام ج10ص58؛ بهجت استفتاآت ج1 س57،اجوبه الاستفتاآت س52،عروة الوثقی الاجتهاد و التقلید م57،تبریزی استفتاآت ج2 س48؛ منهاج مساله 26تقلید)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با تبریک سالروز جمهوری اسلامی از أمیر المومنین علیه السلام روایت شده که فرمودند :
أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ أهْلِی وَ وُلْدِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَی اللهِ وَ نَظْمِ أمْرِکُم
شما را ( ای حسن و حسین ) و همه خانواده و فرزندانم و هر‌کس را که نوشته من به او می‌رسد، به تقوای الهی و نظم در کارهایتان سفارش می‌کنم.( نهج‌البلاغه،فیض،نامه 47، ص 977 ).
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره قوانین:
1. قوانینی که تخلف از آن سبب اختلال در نظام جامعه شود مانند قاچاق کالا یا قوانین راهنمایی و رانندگی یا سد معبر و یا اگر موجب ضرر به بیت المال و اموال عمومی یا اشخاص شود شرعا واجب است که رعایت شود.( بنا بر فتوی یا احتیاط واجب) (آیه الله سیستانی: فقه برای غرب نشینان س235؛.بر گرفته از قوانین دولتی؛ اجوبه الاستفتاآت،س1983وس1987،1989؛مسائل جدید جلد 3ص63. تبریزی:مخالفت با مقررات که مخل به نظام باشد‌جایز نیست، استفتائات ج2 ص499وس1039)
2.به نظر اکثر مراجع عظام تخلف از قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامى که به طور مستقیم توسط مجلس شوراى اسلامى تصویب شده است و مورد تأیید شوراى نگهبان قرار گرفته اند، براى هیچکس جایز نیست.
که در این زمینه حضرت امام ره میفرمایند مجلس اگر رای داد و شورای نگهبان هم آن رای را پذیرفت ، هیچ کس حق ندارد یک کلمه راجع به این بگوید. (صحیفه امام ج14ص370)
3. در برخی از موارد علاوه بر این که مخالفت قانون است و جایز نیست ، بلکه فرد شرعا بدهکار و مدیون هم می شود مانند کم کاری و رشوه گرفتن و استفاده غیر قانونی از بیت المال و همچنین استفاده غیر قانونی از اموال عمومی مثل آب و برق و گاز (آیه الله سیستانی: فقه برای غرب نشینان س235؛ برگرفته از قوانین دولتی؛ اجوبه الاستفتاآت، س1983و س1987 ،1989؛ مسائل جدیدجلد3 ص63؛ تبریزی:مخالفت با مقررات که مخل به نظام باشد جایز نیست، استفتائات ج2 ص499 و س 1039) (اجوبه الاستفتائات‌س1249) مکارم استفتاآت ج3س 1797و1798و1801و1161و1583 بهجت استفتاآت ج4س6513،فاضل جامع المسائل ج1س917)
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: إسْمَعُوا وَ أطِیعُوا لِمَنْ وَلاّهُ اللّهُ الْأمْرَ،فَإنَّهُ نِظامُ الاْسْلامِ
بشنوید و اطاعت کنید از کسی که خداوند او را ولیّ امر شما قرار داده که اطاعت از رهبر، نظام اسلام است.( امالى مفید:ج1،ص14)
توضیحات
چند نکته درباره حفظ نظام جمهوری اسلامی:
1. حفظ نظام اسلامی از اوجب واجبات و از مهمترین اهداف اسلام می‌باشد و از مصادیق حفظ نظام حضور در همه عرصه های اجتماعی و سیاسی جامعه و انجام وظیفه به نحو صحیح در هر شغلی و منصبی است. (استفتاآت‌مکارم‌ج3س1581)
2. تضعیف نظام اسلامی و هر کاری که منجر به تضعیف نظام اسلامی می شود جایز نیست. که به برخی از مصادیق آن اشاره میشود:
1.کم کاری در ادارات و کم کاری مسولین در انجام وظایفشان که علاوه بر‌حق الناس بودن و گناه بودن ،باعث ناراحتی و بدبینی مردم می شود.
2. اخلال در‌امور اقتصادی با‌کارهایی همچون اختلاس و احتکار اموال مورد نیاز ضروری مردم
3. مکاری با دشمنان نظام اسلامی و گروههای گمراه کننده .
4. ایجاد یاس و بدبینی با بیان سخنان غیر مستند یا بزرگ جلوه دادن مشکلات از طریق سخنرانی، مجلات، روزنامه‌ها و فضای مجازی فرقی نمی‌کند توسط برخی از مردم باشد و یا مسئولین و یا کسانی که بواسطه علم یا توان اقتصادی‌شان در مردم تاثیر گذارند مثل برخی از علماء و اساتید دانشگاه و بازاریان یا حتی دانشجو و طلبه باشد.
تعجیل در فرج امام زمان‌علیه السلام ، سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. با تبریک ولادت امیر المومنین علی علیه السلام از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ
به یکدیگر هدیه بدهید،که همانا هدیه کینه‌ها را از بین مى‌برد. (کافی ج5،ص144،ح14 من‌لایحضره الفقیه ج3 ، ص299)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام هدیه :
1. یکی از مستحبات هدیه دادن ،بویژه به ارحام و خویشان است، مخصوصا در میان ارحام و خویشاوندان نسبت به پدر و مادر سفارش بیشتری شده است.
2. اگر به فرزندی بیشتر از فرزند دیگری هدیه داده شود یا هدیه‌ای با ارزشتری داده شود یا بین دختر و پسر در هدیه دادن فرق گذاشته شود کراهت دارد، اما اگر یکی از فرزندان دارای خصوصیتی باشد که سزاوار برتری است مثلا فقیر است چنانچه باعث فتنه و فساد نشود برتری دادن او در هدیه خوب است.
3. مالی‌که هدیه داده میشود تا تحویل داده نشود هدیه محسوب نمی‌گردد مثلا اگر انسان به فرزندش بگوید وسیله ای را به تو بخشیدم تا وقتی که تحویل فرزند نداده، مال فرزند نشده است و احکام هدیه را ندارد.
4. در برخی موارد چیزی را که انسان بخشیده و تحویل داده است نمیتواند پس بگیرد مثلا مالی را به اقوام نسبی هدیه داده.( منهاج الصالحین آیه الله سیستانی جلد 2کتاب الهبه مساله136؛تحریرالوسیله‌کتاب الهبه مساله22.)
خداوند متعال در این ایام عیدی ما را استجابت همه دعاها بویژه فرج امام زمان‌علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تبریک میلاد امام علی علیه السلام، آن حضرت در یکی از وصیتهایشان خطاب به امام حسن و امام حسین علیهما السّلام می فرمایند: اللّه َ اللّه َ فی الصَّلاةِ؛ فإنّها عَمودُ دِینِکُم .
خدا را ، خدا را ، در مورد نماز در نظر بگیرید و به نماز اهمیت دهید ؛ زیرا نماز ستون دین شماست . (نهج البلاغه نامه 47 )
توضیحات
چند نکته درباره اهمیت نماز:
1. نماز از مهمترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادتهای دیگر هم قبول می شود و اگر پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمی شود و همان طور که اگر انسان شبانه روزی پنج نوبت در نهر آبی شستشو کند، چرک در بدنش نمی ماند نمازهای پنجگانه هم انسان را از گناهان پاک می کند و سزاوار است که انسان نماز را در اوّل وقت بخواند .
روزی حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در مسجد تشریف داشتند مردی وارد و مشغول نماز شد و رکوع و سجودش را کاملاً به جا نیاورد، حضرت فرمودند: «اگر این مرد در حالی که نمازش این طور است از دنیا برود، به دین من از دنیا نرفته است».پس انسان باید مواظب باشد که به عجله و شتابزدگی نماز نخواند و در حال نماز به یاد خداوند متعال بوده و با خضوع و خشوع و وقار باشد و متوجّه باشد که با چه کسی سخن می‌گوید و خود را در مقابل عظمت و بزرگی خداوند عالم بسیار حقیر و ناچیز ببیند.
2. نیز باید نمازگزار توبه و استغفار نماید و گناهانی که مانع قبول شدن نماز است، مانند حسد، کبر، غیبت، خوردن حرام، آشامیدن مسکرات و ندادن خمس و زکات بلکه هر معصیتی را ترک کند. و همچنین سزاوار است کارهایی که ثواب نماز را کم می کند بجا نیاورد، مثلاً در حال خواب آلودگی و خودداری از بول به نماز نایستد و در موقع نماز به آسمان نگاه نکند و نیز کارهایی که ثواب نماز را زیاد میکند بجا آورد، مثلاً انگشتری عقیق به دست کند و لباس پاکیزه بپوشد و شانه و مسواک کند و خود را خوشبو نماید.(رساله مراجع مقدمه احکام نماز)
3. یاد گیری احکامی که غالبا به آن احتیاج داریم مثل احکام نماز واجب است. (مراجع م 11)
4. اگر کسی عمدا نماز نخواند یا کوتاهی کند تا قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و همچنین در انجام قضای آن کوتاهی ننماید. (رساله مراجع مساله747)
خداوند متعال به همه ما توفیق عبادت خالصانه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با تبریک میلاد امیر المومنین علی علیه السلام، از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمود: إِنَّ أَحَبَ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ.
محبوب ترین و دوست داشتن ترین عمل در پیشگاه خداوند تبارک و تعالى خوشحال کردن مؤمن است. الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص189
توضیحات
چند نکته در باب شادی و شاد بودن:
1. اسلام مخالف با شاد بودن نیست و شاد نمودن دیگران از اموری است که در دین مبین اسلام سفارش شده و در برخی روایات آمده است که،شاد بودن در شادی اهل بیت از صفات شیعیان است ( یفرحونلفرحنا)، اما انجام گناه و ارتکاب کارهای خلاف به هیچ‌بهانه‌ای جایز نیست و باید مراقب باشیم که مجالس شادی آلوده به‌گناهانی مثل اختلاط محرم و نامحرم، بدحجابی، موسیقی حرام و رقص نشود.
2. موسیقی و آواز در صورتی که لهوی و مناسب با مجالس گناه باشد مثلا آهنگی رقص آور باشد یا تحریک کننده شهوت باشد حرام است و همچنین برگزاری مجالس رقص هم جایزنیست و در این حکم فرقی بین رقص و موسیقی سنتی و کلاسیک و محلی ندارد.
3.شرکت کردن در مجالس گناه در صورتی که حضور فرد سبب تایید گناه یا باعث ارتکاب گناه میشود جایز نیست هر چند مجلس فامیل نزدیک انسان باشد اما حضور در زمانی که سبب تایید گناه یا ارتکاب گناه نمی‌شود مثلا زمان غذا خوردن اشکالی ندارد.
خداوند متعال عیدی ما را استجابت همه دعاها بویژه فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام رضا علیه السلام که به نقل از پیامبر‌اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: إِنَ یَوْمَ الْجُمُعَةِ سَیِّدُ الْأَیَّامِ یُضَاعِفُ اللَّهَ فِیهِ الْحَسَنَاتِ وَ یَمْحُو فِیهِ السَّیِّئَاتِ وَ یَرْفَعُ فِیهِ الدَّرَجَاتِ وَ یَسْتَجِیبُ فِیهِ الدَّعَوَاتِ
جمعه سرور ایام است و خداوند در آن حسنات را مضاعف و گناهان و معاصی را محو می کند، درجات مؤمنان را بالا می برد و دعاها را مستجاب میکند. ( الکافی(ط- الإسلامیة)/ ج3/414/ ص 413.)
توضیحات
یکی از اعمال مستحب و سفارش شده در روز جمعه غُسل جمعه است ؛ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در اهمیت آن میفرماید: «هیچگاه غسل جمعه را ترک نکن، هر چند ناچار باشی از پول غذا و خوراک خود صرفه جویی کرده و برای غسل خرج کنی؛ چرا که غسل جمعه یکی از بزرگ‌ترین و برترین‌کارهای مستحب است.»
اما چند نکته درباره احکام غسل:
1.زمان غسل جمعه از اذان صبح تا اذان ظهر است و بهتر است نزدیک ظهر انجام شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است بدون نیت اداء و قضاء تا غروب جمعه بجا آورد و کسی که در روز جمعه موفق نشده مستحب است در روز شنبه قضای آنرا انجام دهد. (رساله مراجع مساله 644و 647)
2.غسل چه واجب باشد مثل غسل جنابت و مس میت و چه مستحب باشد مانند غسل جمعه کیفیت و روش همه آنها به یک شکل است و انسان می تواند چند غسل واجب و مستحب را با هم نیت نماید و همه را با یک غسل انجام دهد.( رساله مراجع م360)
3. در غسل ترتیبی به نیت غسل مثلا غسل جنابت اول سر و گردن بعد طرف راست و بعد طرف چپ بدن را شستشو می دهد.(فتوی یا احتیاط واجب= مشهور و بنظر بعضی بعد از سر و گردن بدن را بشوید: خوئی، تبریزی،سیستانی،زنجانی مکارم: ترتیب را مستحب می دانند)( رساله مراجع م362)
4. بنظر اکثر مراجع: اگر در بین غسل کاری که وضو را باطل میکند انجام دهد مثلا ادرار کند، غسل باطل نمىشود ولی برای نماز باید وضو بگیرد.( اکثر مراجع :آیات عظام خوئی، بهجت:فتوی، تبریزی: احتیاط واجب، غسل باطل می شود)
5. در غسل باید موهاى کوتاهى را که جزء‌بدن حساب مى‌شود مانند موهای دست را، بشوید و به نظر برخی از مراجع مراجع شستن موهاى بلند لازم نمىباشد بلکه اگر آب را طوری به پوست بدن برساند که موهای بلند تر نشود، غسل صحیح است. (آیات عظام :امام خمینی، نوری،فاضل، مقام معظم رهبری و مکارم: احتیاط واجب شستن موهای بلند لازم است)(رساله مراجع مساله 379و385و386)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که می فرمایند: اِذا صُمتَ فَلیَصُم سَمعَک وَ بَصرَک وَ شَعرَک وَ جِلدَک
آنگاه که روزه مى گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند (یعنى از گناهان پرهیز کند.)(کافی (ط- الاسلامیه) ج 4 ، ص 87 ، ح 1 )
توضیحات
چند نکته درباره احکام روزه:
1. کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و همچنین مسافری که نمازش شکسته است نمی تواند روزه بگیرد مگر در مورد نذر که با رعایت شرایط خاصی استثناء شده است.
2. وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است و در روزه مستحبی تا قبل از اذان مغرب، بشرط اینکه تا آن موقع مبطلات روزه را انجام نداده باشد مثلا چیزی نخورده باشد.
3. اگر انسان عمدا و از روی اختیار کاری که روزه را باطل میکند مثل خوردن و آشامیدن، انجام دهد روزه را باطل میکند و اگر بسبب فراموشی و غفلت باشد روزه باطل نمی‌شود و از این جهت فرقی بین روزه اداء ،قضا ، واجب و مستحب نیست . (رساله مراجع مساله1575,1553و1565 عروه الوثقی کتاب الصوم فصل فی النیه م 11)
خداوند متعال به همه ما توفیق عمل به وظائف شرعی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که اجر و مزد هیچ عملى پس از مرگ به انسان نمیرسد مگر سه کار از جمله فرمودند: صَدَقَةٌ أَجْرَاهَا فِی حَیَاتِهِ فَهِیَ تَجْرِی بَعْدَ مَوْتِهِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ صَدَقَةٌ مَوْقُوفَةٌ لَاتُورَثُ
یکی از آنها صدقهاى است که در حال حیات جارى ساخته و آن پس از مرگ نیز تا روز قیامت جریان خواهد داشت (دوم: رفتار هدایت بخشى که از خود بیادگار گذاشته هم خود به آن عمل میکرده و هم دیگرى پس از وى، سوم: فرزند شایسته اى که برایش طلب مغفرت و آمرزش کند). (الخصال جلد 1صفحه 151)
توضیحات
چند نکته درباره احکام وقف:
1. خداوند متعال به انسانها فرصت داده تا بتوانند با اموال و برخی عملکردها به عمرشان برکت دهند و اجر و ثواب اعمالشان را چندین برابر کنند؛ با فوت، دست انسان از مال و اموال دنیا کوتاه می شود اما میتواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است،که صدق جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد.
2. در وقف کردن مالی، نیت تنها کفایت نمی کند، بلکه باید صیغه خوانده شود مثلا بگوید خانه ام را وقف نمودم و به نظر مشهور مراجع وقف به عمل هم محقق میشود مثلًا چنانچه فرشی را به قصد وقف بودن در مسجد بیندازد و یا ساختمانى را بطورى که مساجد را به آن طور مى‌سازند به قصد مسجد بودن بسازد، وقف محسوب می شود.
3. اگر کسى چیزى را وقف کند، دیگر مالک ان نمی باشد و از ملک او خارج مى‌شود بنابر این خود او و دیگران حقّ هیچ نوع تصرّفى در آن را ندارد و نمى‌تواند آن را به کسى ببخشد یا بفروشد یا دوباره آن را وقف کند یا جهت وقف را عوض کند؛ مثلًا نمى‌تواند حسینیه را مسجد قرار دهد ؛حتّى اگر در حین وقف براى آن متولى تعیین نکرده باشد،بعداً حقّ تعیین متولّى یا دخل و تصرّف در امور وقف را ندارد و اگر واقف فوت کند، ورثۀ او از چیزى که وقف کرده ارث نمى‌برند همانطور که وصیّت در مورد آن صحیح نیست و در برخى از موارد و با شرایط خاصی،متولى وقف مى‌تواند آن را بفروشد. ( تحریر الوسیله امام،ج،2 م3و 4،ص 60؛ استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و1998ص489 هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص 180هدایه العباد آیت الله گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 مساله2676 و2677)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قران مجید می فرماید: کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفینَ.
از نعمتهاى الهى بخورید و بیاشامید ولى اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد.(اعراف 31)
توضیحات
اقتصاد به معنای میانه روی است که در همه امور زندگی توصیه دین خدا و عقل سلیم است حتی در عبادت مناسب است که انسان میانه روی را رعایت کند و افراط و تفریط ننماید.اقتصاد در معیشت در دو بعد «کسب و درآمد» و در «مصرف» مطرح می شود و در روایات معصومین علیهم السلام به مصرف کردن اموال در راه صحیح و پرهیز از اسراف و تبذیر بسیار سفارش شده، اینکه مومن نباید نعمت خدا و مالی را که خدا در اختیار او قرار داده را در گناه مصرف نماید و باید از اسراف و تبذیر دوری کند.
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز و زیاده روی به نحو غیر متعارف را اسراف میگویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر مینامند.
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات ، مراسم عروسی، تاج گلهای گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم و هم چشمی می باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود واسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3. اسراف کردن در آب وضو و غسل نیز جایز نیست و مستحب است با 750 گرم آب وضو گرفته و با 3 کیلو آب غسل انجام شود و بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.(صافی جامع الاحکام ج 1/20 5 س 736؛ مکارم‌استفتائات‌ج1/101س316؛ بهجت سوال3810؛ استفتائات تبریزی ج2 سوال1024) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. (آیت الله سیستانی، مسائل منتخبه‌ص16ش(30(رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم رسول خدا صلی الله و علیه و آله و سلم در روایتی میفرمایند : إِذَا لَمْ یَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ یَنْهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لَمْ یَتَّبِعُوا الْأَخْیَارَ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ شِرَارَهُمْ فَیَدْعُوا خِیَارُهُمْ فَلَا یُسْتَجَابُ لَهُمْ.
هرگاه (مردم) امر به معروف و نهى از منکر نکنند، و از نیکان خاندان من پیروى ننمایند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نیکانشان دعا کنند امّا دعایشان مستجاب نشود . الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص374
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام امر به معروف و نهی از منکر:
1. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد می‌باشد‌که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و ... بی‌توجّه است و آنها را سبک می‌شمارد یا نسبت به ارتکاب حرام‌ها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش دادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی‌مبالات و بی‌باک می‌باشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید.
2. اگر کسی بخواهد بچه بالغ خود را تربیت دینی کند یا او را نسبت به مسائل دینی راهنمایی کند فقط در قالب مراتب و شرایط امر به معروف باید انجام دهد و اگر تنها راه امر به معروف و نهی از منکر متوقف بر تنبیه بدنی باشد بدون اجازه حاکم شرع چنین حقی ندارد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با عرض تبریک ولادت با سعادت امام جواد علیه السلام، خداوند متعال در قرآن مجید میفرماید: وَ أَنکِحُوا الْأَیَامَى مِنکُمْ وَ الصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَ إِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاء یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ.
مردان و زنان بی همسر را همسر دهید و همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنان را از فضل خود بی‌نیاز میسازد، خداوند واسع و آگاه است. (سوره نور،32 )
توضیحات
چند نکته درباره اهداف و احکام ازدواج:
1. ازدواج کردن مستحب است و چنانچه انسان بترسد با ازدواج نکردن به گناه می‌افتد ازدواج کردن واجب است و یکی از مهمترین اهداف ازدواج طبق آیات و روایات معصومین علیهم السلام افزایش نسل و تربیت فرزند صالح است و از آثار ازدواج افزایش رزق روزی است و طبق برخی روایات تشکیل خانواده و فرزند دار شدن سبب افزایش رزق و روزی است.(عروه الوثقی کتاب النکاح)
2. اگر در ازدواج فرزندی به وجود بیایید سقط آن حرام است هر چند در روزهای اول و در حد نطفه باشد و چنانچه کسی مرتکب گناه سقط جنین بشود باید توبه کند‌و به تناسب سن جنین باید دیه پرداخت کند و در برخی موارد علاوه بر پرداخت دیه، کفاره قتل هم واجب است. ( اجوبه الاستفتاآت، سوال1266؛ مسائل جدید ج1ص193و194و195 ج4ص237 و138؛بهجت س 6284؛ جامع المسائل ج1 س 1752و 1754؛ تحریرالوسیله، ج 2،کتاب المواریث، فی کفاره القتل، ص 606 رساله نوین، ج 3، ص 101، گلپایگانی، ارشاد السائل، ص 173،س 638 ، در خصوص مقدار مثقال به گرم نظر مقام معظم رهبری در استفتائات هیئت علمی است؛ بهجت س6233 ج4؛ مکارم؛ ج1 س 1496 و 1487، اجوبه س 1263 صافی جامع الاحکام ج1 س 1408، نوری ج2 ، س 876،تبریزی س 2099، امام ج3 س 12و تحریر ج2 دیه جنین، وحید منهاج ج3 م379؛ مسائل‌جدید‌ج1.ص193و 194و 195، ج4 ص237 و138، بهجت س 6284 )
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تبریک میلاد امام جواد علیه السلام از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
سِتَّةٌ تَلْحَقُ الْمُؤْمِنَ بَعْدَ مَوْتِهِ ، وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ یُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ وَ قَلِیبٌ یَحْفِرُهُ وَ صَدَقَةٌ یُجْرِیهَا وَ سُنَّةٌ یُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِه
شش چیز است که شخص مؤمن بعد از مرگ خود از آنها سود و نفع می برد: فرزند شایسته ای که برای او استغفار کند؛ قرآنی (در بعضی از تعابیر {کتابی} ) که از او مانده باشد، خوانده شود؛ درختی که کاشته باشد؛ چاه آبی که حفر کرده باشد؛ آبی که جاری کرده باشد و سنت و روش نیکی که پس از او مردم به آن عمل می کنند.( وسائل الشیعة، ج19، ص: 173)
توضیحات
اما چند نکته کوتاه درباره وقف:
1. خداوند متعال به انسان ها فرصت داده تا بتوانند با اموال و برخی عملکردها به عمرشان برکت دهند و اجر و ثواب اعمالشان را چندین برابر کنند؛ با فوت، دست انسان از مال و اموال دنیا کوتاه می شود اما می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد،یکی از این فرصت ها وقف کردن است،که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیزادامه می یابد.
2. وقف آن است که انسان مالی را بصورت مخصوص به موارد و مصارف معینی مثل‌مسجد، مدرسه، حرمهای معصومین علیهم السلام یا فقرا....اختصاص دهد .
3. اگر کسی چیزی را وقف کند از ملک او خارج میشود و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند یا بفروشند یا حتی جهت و مصرف وقف‌را تغییر دهند البته در مواردی نادر مثل خرابی وقف با شرایط خاصی که دارد تغییر و فروش وقف جایز است که برای اگاهی از شرایط و احکامش با کارشناس مسائل دینی مشورت شود.
4. بیرون بردن اموالی که مخصوص مسجد یا حسینیه یا مکان دیگری است حتی برای مدت کوتاه نیز حرام‌است (تحریر الوسیله‌امام،ج،2 م3و4،ص60؛ استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و1998 ص 489 هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص 180هدایه العباد آیت الله گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 ذیل مساله 2677)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
