بیان بین الصلاتین
احکام عبادی « نمازهای مستحبی » 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک دهه ولایت
در برخی از کتب اهل سنت در فضیلت امیرالمومنین علی علیه السلام این حدیث از پیامبر خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم نقل شده است: اوّلُ مَن صلّی مَعی علیٌّ
اولین کسی که با من نماز گزارد علی علیه‌السلام بود. (کنزالعمال، ج ١١، ص ٦١٦- الفردوس بمأثور الخطاب (الدَّیْلَمی) ، جلد 1، صفحه : 27)
توضیحات
در آستانه عید سعید غدیر هستیم یکی از اعمالی که در روز عید غدیر سفارش شده خواندن دو رکعت نماز با کیفیتی خاص است به همین مناسب چند نکته کوتاه درباره نماز مستحبی خدمت شما بیان می شود:
1. نمازهای مستحبی را می توان در حال حرکت و راه رفتن بجا آورد و رکوع و سجودش را می توان با سر اشاره کرد. و همچنین نمازهای مستحبی را می توان حتی بدون عذر به صورت نشسته بجا آورد بخلاف نمازهای واجب. (معذورین برای دانستن جزئیات ارجاع داده شوند)
2. در نمازهای مستحبی مثل نماز شب، خواندن سوره مستحب است و شرط صحت نماز مستحبی نیست؛ البته برخی از نمازهای مستحبی که برای نمازش سوره مخصوصی و یا تعداد خاصی سفارش شده باید سوره مخصوص خوانده شود.
3. اگر در نماز مستحبی سهوا عملی یا جزئی زیاد شد، سجده سهو ندارد و همچنین چنانچه در رکعات نماز مستحبی شک کند، مخیر است که بنا را بر کمتر یا بیشتر بگذارد. (1)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه، الصلاه، فصل فی بقیه الصلوات المستحبه، م7 ؛ مفاتیح الجنان، اعمال روز عید غدیر
احکام اجتماعی (حقوق زوجین «عدم اطاعت در گناه»)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک دهه ولایت
در کتاب مناقب، ابن مغازلی از کتب اهل سنت در عظمت علی بن ابی طالب علیه السلام از پیامبر خدا نقل شده: یا علی! ما کنتُ أُبـالی مَنْ ماتَ مِن أُمَّتی وَ هُوَ یُبْغِضُکَ ماتَ یَهُودیّاً او نَصرانیّاً!
یا علی! هر کس از امّت من بغض تو را در دل داشته باشد، دیگر برای من مهم نیست که او یهودی خواهد مرد یا مسیحی! (الفردوس، ج ٥، ص ٣١٦ـ مناقب ابن مغازلی، ص ٥٠)
توضیحات
اما چند نکته شرعی در رابطه با حقوق زوجین در ازدواج دائم:
1. زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند مثل اینکه زن نباید شرعا بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود و یا اینکه مرد باید در صورت تمکین، نفقه همسر را که همان تامین خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم که مطابق شانش باشد تهیه کند. (1) درصد قابل توجهی از آمار طلاق (که متاسفانه آمار وحشتناکی است) به همین بی توجهی زوجین نسبت به حقوق شرعی مرتبط است، اینکه دانسته یا ندانسته حق طرف مقابل را ضایع می کند و سبب اختلافاتی در زندگی می شود.
2. زن و شوهر در یک مورد نباید موافق یکدیگر باشند و آن هم در گناه است لذا انسان نباید در گناه از همسرش اطاعت کند، که به مواردی اشاره می شود:
الف) یکی از گناهان بزرگ سقط جنین (در هر سنی) است که مثلا اگر مرد از همسرش خواست که سقط کند نباید انجام دهد و نباید اطاعت کند.
ب) یکی از این موارد کسب حرام است که مصادیقش فراوان است به این معنا که اگر مثلا خانم از شوهر بخواهد که برای رفاه بیشتر فلان مسیر حرام را برای درآمد بیشتر انتخاب کن مرد نباید به گفته وی ترتیب اثر دهد.
ج) اینکه مردی از همسرش تقاضا کند که با آرایش در خیابان و اماکن عمومی حضور یابد یا از او درخواست آرایش و زینتی کند که برای وضو و غسلش اشکال ایجاد می کند مانند ناخن مصنوعی، یا اینکه خانم از شوهرش درخواست تراشیدن ریش کند. که در همه این موارد نباید از همسر اطاعت کرد.
خداوند متعال به حق امیرالمومنین علیه السلام همه را در انجام تکالیف شرعی موفق بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره حجاب می فرماید: وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا: ( زنان با ایمان): زیورهاى خود را آشکار نگردانند مگر آن چه طبعاً از آن پیداست(آیه 31 نور)
ام سلمه نقل مى کند که بعد از نزول آیه «یدنین علیهن من جلابیبهن» زنان انصار از منازلشان با پوشش هاى مشکى خارج مى شدند به گونه اى که به نظر مى رسید بر سر ایشان کلاغى نشسته است. (الدر المنثورسیوطی، ج 5، ص 221)
از تاریخ استفاده میشود که در صدر اسلام حتی یهودی و نصاری هم نوعی حجاب داشتند. البته حجابهای آنان با حجابهای مسلمین فرق داشته است.
برای اثبات حجاب اجباری استدلال میشود که :
1. اصل وجوب حجاب در آیه نقل شده( 31 نور) و دهها روایت نقل شده است.
2. امر به معروف و نهی از منکر نیز واجب است.
3. نهی از منکر عملی از وظایف حکومت اسلامی است (اَلَّذینَ إن مَکَّناهُم فِی الأرضِ ... اَمَروا بِالمَعروفِ و نَهَوا عَنِ المُنکَرِ : کسانی که چون در زمین به آنان توانایی دهیم .. به کارهای پسندیده وا می دارند و از کارهای ناپسند باز می دارند)
بنابراین چون بدحجابی منکر است واز طرفی حجاب امری اجتماعی(نه فردی) است، مبارزه با بی حجابی و داشتن حجاب اجباری است .
4. از طرفی عمل به قوانین هر جامعه ای لازم است و در جمهوری اسلامی حجاب در قانون اساسی آمده است(مثل : عمل به قوانین رانندگی)
خداوند حجاب فاطمی به زنان ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک دهه ولایت
در برخی از کتب روایی اهل سنت در اثبات ولایت امیرالمومنین علیه السلام نقل شده که عبارت این است: هذا (علیٌّ) اَخی وَ وَصِیّی وَ خلیفَتی مِن بَعدی فَاسمَعوا لَهُ و أَطیعوا
این (علی) برادر و جانشین من و خلیفة بعد از من بر شما است. گوش به فرمان او باشید و از وی اطاعت نمائید. (تاریخ طبری، ج ٢، ص ٣٣١ـ الکامل، ج ٢، ص ٦٣ـ شرح ابن‌ابی‌الحدید، ج ١٣، ص ٢١١ـ کنزالعمال، ج ١٣، ص ١٣١ـ معالم التنزیل، ج ٤، ص ٢٧٩)
توضیحات
امروز روز عفاف و حجاب نام گذاری شده به همین مناسبت نکته ای در رابطه با کاشت ناخن و مژه مصنوعی گفته می شود:
یکی از سوالاتی که زیاد پرسیده می شود راجع به کاشت ناخن و مژه مصنوعی می باشد، اینکه آیا خانمی که چنین آرایشی را انجام داده است وضو و غسلش درست است یا نه؟ و اینکه آیا اصل این عمل جایز است یا خیر؟
در پاسخ به سه نکته اشاره می شود:
1. اصل کاشت ناخن و مژه طبق نظر مراجع مشهور از جمله امام خامنه ای حفظه الله در صورتی که ضرورتی نداشته باشد و برای زینت این کار را انجام می دهد و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برداشتن نیست یا نمی خواهد بردارد، شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (1)
2. کسی که حکم را نمی دانسته و مرتکب این عمل شده است لازم است برای وضو و غسل تا قبل از اینکه نماز قضا شود آن را جدا کند ولو هزینه سنگینی برایش داشته است. اما در صورتی که ( مثلا در آن وعده نماز به دلیل زمان کم یا نداشتن امکانات) امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز نباشد حق ترک نماز را نداشته و لازم است مطابق نظر امام خامنه ای و برخی دیگر از مراجع فعلا علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برطرف کردن مانع به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند. (2)
3. در صورتی که بر این خانم غسلی در این حالت واجب شده است و غسل به جهت وجود این مانع ناقص انجام شده توقف ایشان در مساجد و محل ضریح حرام است.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره فلسفه حجاب می فرماید: یا أَیهَا النَّبِی قُلْ لِأَزْواجِک وَ بَناتِک وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِک أَدْنی أَنْ یعْرَفْنَ فَلا یؤْذَینَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً: ای پیغمبر با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادرهای خود فروپوشند که این کار برای این که آنها به عفت و حریت شناخته شوند تا از تعرض و جسارت آزار نکشند(آیه 59 احزاب)
قرآن در این آیه فلسفه حجاب را شناخته شدن زنهای مومن از بقیه زنها و نیز اذیت نشدن میداند.
حجاب فلسفه هایی دارد که به برخی اشاره میشود:
1. آرامش روانی: وقتی بین زن و مرد حریم نباشد; میل و غریزه ای که در طرفین است افزایش می یابد. غریزه جنسی به گونه ای است که هر چه بیشتر از آن استفاده شود; سرکش تر می شود و هر چه بر روی آن مهر زده شود مهار می گردد.
2. پایداری خانواده: اگر حجاب با کیفیت خاص خود در خانواده برقرار باشد و زن به جز مرد خود به کسی نگاه نکند و تمام توجهش به مردش باشد; عشق و محبت خود را در او خلاصه خواهد کرد و مرد هم اگر این طور باشد; زندگیشان بسیار شیرین و با صفا خواهدشد.
3. استواری جامعه: اگر زن و مرد هر یک به آنچه وظیفه اسلامی آنان است عمل کنند. یعنی زنان با حجاب کامل وارد اجتماع شوند; چشم طماع مردان هوسباز را از خود دور نگه داشته و بدون دغدغه کار خود را به نحو احسن انجام می دهند. مردان هم به کارها و فعالیتهای اجتماعی خود ادامه می دهند
4. حفظ ارزش و مقام زن: چون مردان خود را نسبت به زنان نیازمند می بینند; اگر زن خود را از نظرهای شهوانی آنان دور نگه دارد موجب ارزش او می شود. زیرا مردان با مشاهده مرز میان خواهش و رسیدن به زن، وی را به چشم مروارید گرانبهایی می بینند که به علت قرار گرفتن در صدف حجاب، به آسانی نمی توان به آن دست یافت. از نظر اسلام نیز زن هر اندازه عفیف تر باشد; ارزش و احترامش بهتر محفوظ می ماند.
خداوند حجاب فاطمی به زنان عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی ( علیه السلام ) درباره فواید دنیوی دنیا می فرماید: ادْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ عَنْکُمْ بِالدُّعَاءِ قَبْلَ وُرُودِ الْبَلَاءِ:امواج بلا را قبل از ورود آن با دعا دفع کنید (نهج البلاغه؛ حکمت 146)
برخی از آثار دنیوی آن به شرح زیر است:
1. دفع بلاها: یکی از خصوصیات عالم دنیا، وجود بلاها و مصیبت‌های مختلفی است که گریبان‌گیر موجودات آن میشود. یکی از راههای دفع این بلاها، دعا کردن است. لذا امام صادق ( علیه السلام ) می‌فرماید: «هر کس که از بلایی ترسید، و سپس دعا کرد، خدا آن بلا را از او دور می‌کند( فلاح السائل ، ص 29)
2. زیاد شدن روزی: یکی دیگر از آثار دعا، زیاد شدن روزی است. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این باره می‌فرماید: «دعا، روزی را فراوان می‌کند ( فلاح السائل ، ص 28)
3. نجات از دشمن: در روایات مختلف آمده است؛ دعا مانند سلاحی بُرّنده و شمشیری کُشنده، انسان را از شرّ دشمن نگه داشته و او را از آسیب او نجات می‌دهد؛ مثلا پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «آیا شما را راهنمایى ننمایم به جنگ افزارى که شما را از دشمنانتان نجات داده و روزی‌هایتان را افزون گرداند؟» گفتند: بله. فرمود: «شب و روز پروردگارتان را بخوانید؛ زیرا به‌راستى که دعا، سلاح مؤمنان است ( فلاح السائل ، ص 28)
4. شفای دردها و بیماری‌ها: امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: «بر شما باد به دعا؛ زیرا آن درمان هر دردى است»( ترجمه کافی، ، ج 2، ص 470)
خداوند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک دهه ولایت
در کتاب کنزالعمال (از کتب روایی اهل سنت) در فضیلت امیرالمومنین علیه السلام از پیامبر خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم نقل شده: أنا و علیٌّ مِن شَجَرةٍ واحدةٍ وَالنّاسُ مِن أشجارٍ شَتّی
ریشة من و علی از یک درخت است، و دیگر مردم از درختان دیگر هستند. (کنزالعمال، ج ١١، ص ٦٠٨- بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۸، ص۳۰۹)
توضیحات
گاهی اوقات انسان در معرض انجام کار خیری قرار می گیرد که به تنهایی توان انجام آن را ندارد؛ در این موارد می تواند با افراد دیگری در آن عمل خیر مشارکت کرده و از ثواب آن بهره ببرد که به بعضی از مصادیق آن اشاره می شود:
از این مشارکتهای خیر و پرثواب کمک در برگزاری مجالس اهل البیت علیهم السلام و احیای امر ایشان می باشد مانند شرکت و کمک مالی در هر چه باشکوهتر برگزار نمودن عید الله الاکبر عید غدیرکه در پیش رو است؛
یکی دیگر از این مشارکت ها که در همه ایام خصوصا در روز عید بزرگ غدیر هم سفارش می شود رسیدگی به نیازمندان در نیازهای قابل توجه ایشان است مانند مسکن، جهیزیه، ازدواج، هزینه های سنگین درمان، تحصیل و ... به این صورت که گروهی از خیرین با کمک یکدیگر گره از کار ایشان باز کنند.
مورد دیگر سنت حسنه وقف است که در احکام اینگونه آمده است کسانی که توانایی مالی ندارند که به تنهایی مالی را وقف کنند می توانند به طور مشارکتی در این امر خیر سهیم شوند مثلا مشارکت چند نفر در وقف زمینی برای مسجد. (1)
خداوند به همه ما توفیق در تعاون بر امور خیر را عنایت فرماید؛ به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (امام خامنه ای لیدر احکام وقف س67و69)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم--- خداوند در قرآن می فرماید: «فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیهِ إِنَّ رَبِّی قَریبٌ مُجیبٌ»
از خدا آمرزش بخواهید، آن گاه به درگاه او توبه کنید، که پروردگارم نزدیک و اجابت کننده است(آیه 61 هود)
در روایات عواملی برای استجابت زودتر دعا، ذکر شده است که برخی را ذکر می کنیم:
1- بندگی و اطاعت خدا: هرچه خدا را بیشتر بندگی کنیم، خدا هم بیشتر به ما لطف می کند. «من کان لله کان الله له» «هرکه برای خدا بود خدا هم برای اوست.» لذا پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) بیان شیرین و پر معنایی در همین رابطه به ابوذر دارند: ابوذر! وقتی انسان مطیع و بنده باشد، به اندازه نمکی که به غذا می زنند، دعا کافی است تا به مرادت برسی. (وسائل ج 7، ص 85)
2- تکرار و پافشاری در دعا: از امام باقر(علیه السلام) نقل شده: هیچ بنده ای در حاجت خود اصرار و پافشاری نمی کند مگر اینکه خداوند دعای او را مستجاب می کند. (وسائل ، ج 7، ص 55)
3- دل شکستگی و منقلب شدن و گریه در موقع دعا: امام صادق(علیه السلام) فرمود: هرگاه، اشک چشمت جاری شد و بدنت لرزید پس آگاه باش که در آن موقع حاجتت برآورده شده است. (وسائل، ج 7، ص 73)
4- صدقه : صدقه دادن قبل از دعا نیز در فراهم شدن مقدمات استجابت مؤثر است؛ لذا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)فرموده‌اند: «اول صدقه بدهید هر کس دعا را با صدقه شروع کند دعایش رد نمیشود(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 62)
5- استغفار و اقرار به گناه :یکی از مسائلی که در استجابت دعا مؤثر است طلب بخشش از خداوند و اقرار به گناهان می باشد. (بحارالانوار، ج 22، ص 318)
خداوند دعاهای ما را با خیر و مصلحت، استجابت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تبریک دهه پر از نور ولایت
در منابع شیعی و همچنین برخی از کتب اهل سنت (مانند مسند احمد) در فضیلت علی علیه السلام حدیثی از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل شده که: اِنَّ عَلیّاً مِنّی و اَنَا مِنهُ وَ هُوَ وَلیُّ کُلِّ مُؤمنٍ بَعدی
همانا علی از من است و من از علی هستم، علی ولی و صاحب اختیار هر مومنی بعد از من است. (مسند احمد، ج ٤، ص ٤٣٨ ـ الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف (سیدبن طاووس)، ج۱ ص۶۵)
توضیحات
اما مسئله شرعی:
یکی از سوالاتی که زیاد پرسیده می شود این است که: اگر کسی مالش را در منزل، مغازه یا خودروی انسان جا بگذارد، یا شخصی وسیله ای را برای تعمیر به تعمیرگاهی برده و مدتی است سراغش را نگرفته؛ و مثالهای اینچنین، می پرسند وظیفه شرعی در قبال این اموال چیست؟
در پاسخ دو نکته بیان می کنیم:
1. وظیفه انسان در برابر اموال مذکور آن است که تا زمانی که احتمال رجوع یا پیدا شدن صاحبش را می دهد واجب است از صاحبش جست و جو کند یا برای برگشت مالکش صبر کند و زمانی که از پیدا شدن صاحبش به طور کامل ناامید شد مطابق نظر امام خامنه ای بنابر احتیاط مستحب با اجازه دفتر مرجع تقلیدش آن را از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهد. (ضمنا از لحاظ شرعی فقیر کسی که قدرت تامین مخارج زندگی اش را ندارد) (1)
2. شخصی که مال در اختیار اوست شرعا نمی تواند از آن استفاده کند مگر در دو فرض:
الف) یقین داشته باشد که مالک آن مال راضی به استفاده از آن است.
ب) خودش فقیر است و از پیدا شدن صاحبش نا امید شده است که در این صورت نیز می تواند برای خودش بردارد. (2)
خداوند متعال به حق امیرالمومنین علیه السلام فرج امام زمان را برساند و بر عمر خادمین واقعی به این نظام خاصه رهبر عزیزمان بیافزاید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب لقطه، لقطه غیر حیوان، م 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 762) در اجازه از دفتر غالبا مراجع به فتوا و یا احتیاط واجب این اذن را لازم می دانند.
(2) نکته: نسبت به اموال فاسد شدنی برای صدقه دادن و جست و جو از صاحب آن مقداری تفاوت فتوا وجود دارد.
(تحریرالوسیله، کتاب لقطه، لقطه غیر حیوان، م 4 ؛ رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 962415 ؛ منهاج الصالحین ج2 مساله 765 ؛ مکارم استفتائات جدید ج1 ، سوال953 ؛ توضیح المسائل زنجانی مساله 2591 ؛ توضیح المسائل وحید مساله 2646)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
خداوند در قرآن در اهمیت دعا می فرماید: قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ:بگو: «اگر دعاى شما نباشد، پروردگارم هیچ اعتنایى به شما نمى‌کند.(آیه 77 فرقان)
دعا در اسلام اهمیت زیادی دارد که برخی نقل میشود:
1. محبوبترین کارها: امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: محبوبترین کارها به سوى خدا در همه روى زمین دعاست» (مکارم الأخلاق 2 / 9 / 1985.)
2. مغز عبادت: الدعا مخ العباده؛ دعا مغز عبادت است (بحار، ج 93، ص 300)
3. درمان هر دردی: بر تو باد به دعا، زیرا دعا درمان از هر دردى است(کافی، ج2، ص470)
4. برگرداندن قضای حتمی توسط دعا: قضای الهی را چیزی جز دعا برنمی گرداند.( بحار، ج 90، ص 296)
5. سلاح مومن: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:الدعاء سلاح المومن؛دعا، اسلحه مؤمن است.( کافی، ج 2، ص 864)
6. افزایش روزی و دفع بلا: امام صادق علیه السلام فرمودند: دعای مؤمن در حق برادر دینی غایب خود مستجاب میشود و باعث زیاد شدن روزی و دفع ناگواری‌ها خواهد بود.( وسائل، ج ٤، ص ١١٤٧)
خداوند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم، ضمن عرض تبریک دهه ولایت
در کتاب مناقب خوارزمی از کتب اهل سنت در فضیلت امام علی علیه السلام از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است: مَن اَرادَ أَن یُنْظُرَ اِلی آدَمَ فی عِلمِهِ و الی نوحٍ فی تقواهُ و اِلی ابراهیمَ فی حِلمِهِ و اِلی موسی فی هَیبَتهِ وَ اِلی عیسی فی عبادَتِهِ فَلیَنظُر الی علیِّ بنِ ابی‌طالب
هر کس میخواهد به علم حضرت آدم، پارسائی نوح نبی، بردباری ابراهیم خلیل الله، هیبت موسی و عبادت عیسی علیهم السلام نظر کند علی بن ابی‌طالب علیه السلام را بنگرد. (مناقب خوارزمی، ص ٥٠- إرشاد القلوب، ج۲ , صفحه۲۱۷)
توضیحات
اسلام با شاد بودن و شاد کردن دیگران نه تنها منافات ندارد بلکه در روایات شاد کردن دیگران مورد سفارش است.
یکی از راههای شاد کردن دیگران لطیفه گویی است، البته لازم است در انتخاب لطیفه چند نکته شرعی رعایت شود:
1- در محتوای لطیفه باید از توهین، تهمت و تمسخر به اشخاص، قومیتها و ملیتها و یا اصناف (ولو به صورت کنایه) پرهیز شود.
2- باید مراقب باشیم که لطیفه ای که تعریف می کنیم هتک و توهین به مقدسات نباشد. بنابر این آماده کردن و همچنین تعریف کردن لطیفه و یا نقل و نشر آن در فضای مجازی راجع به خداوند متعال، انبیاء الهی، امامان معصوم علیهم السلام و سایر مقدسات حرام است. (1)
سوالی در اینجا مطرح است این است که می پرسند:
حکم دروغ به شوخی و لطیفه گویی که مخاطب هم علم به مزاح بودنش دارد، چیست؟ آیا حکم دروغ را ندارد؟
در پاسخ می گوییم: اگر خبر خلاف واقعی داده میشود و مقصود این است که مخاطب، این خبر را جدّی بگیرد این مسلّماً حرام است اما اگر خبر کذبی داده نمیشود، بلکه خود کذب و دروغ، به نوعی شوخی و لطیفه است، مثل لطیفه‌هایی که بین مردم متداول است مطابق نظر امام خامنه ای حکم دروغ را ندارد. (2)
خداوند متعال به حق امیرالمومنین علیه السلام با مژده ظهور حضرت صاحب عج الله تعالی فرجه قلوب همه مومنین را شاد گرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
توضیح و منابع:
(1) سایت ادمین امام خامنه ای، سوالات سامانه جامع مسائل متفرقه سوال شماره 1014219.
(2) سایت ادمین امام خامنه ای، سوالات سامانه جامع گناهان سوال شماره 1269611.
گفتار روز
توضیحات
سلام. علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) درباره دعا کردن می فرماید:الدُّعاءُ مِفتاحُ الرَّحمَةِ وَ مِصباحُ الظُّلمَةِ:
دعا کلید رحمت الهی و چراغ ظلمت و تاریکی‌ها است. (بحار، ج ٩٣، ص ٣٤١)
دعا علاوه بر آثار دنیوی و اخروی که دارد دارای اثرات تربیتی واجتماعی نیز میباشد، برخی از آثار تربیتی دعا عبارتند از:
1. کسب معرفت: از شرایط دعا، به دست آوردن معرفت لازم برای شناخت خود و خداست. اینکه انسان بداند فقیر محض است و در همه چیز محتاج خداست و بداند که هیچ چیزی بدون اراده خداوند واقع نمیشود این معرفت انسان با تمام وجود و با اخلاص دعا خواهد کرد و همین باعث اجابت آن میشود. وقتی از آن حضرت درباره علت عدم استجابت دعا پرسیدند، فرمود: » چون شما کسی را می‌خوانید که او را نمی‌شناسید(بحار، ج 93، ص 368)
2. آرامش روانی: گاهی انسان در زندگی روزمره خود گرفتار مشکلاتی میشود که بر طرف کردن آن از توانش خارج است. و » وارد آمدن فشار برای انجام کارهایی فراتر از توانمندیهای آدمی در وی اضطراب ایجاد می‌کند و این اضطراب را نمی‌تواند مدت درازی تحمل کند.« بهترین راه حل برای از بین بردن اضطراب و به دست آوردن آرامش، دعا و راز و نیاز با خداست چرا که دعا برقراری ارتباط بنده با خداست. خدایی که بر هر کاری تواناست. این ارتباط انسان را امیدوار و دلگرم به قدرتی برتر می‌کند که اگر صلاح بداند به راحتی آن فشارها و سختی‌ها را برطرف می‌کند.
3. خودسازی: برقراری ارتباط با خداوند و با او به راز و نیاز پرداختن در صورتی امکان‌پذیر است که اعمال او خلاف خواست پروردگار نباشد. چنانکه امام علی علیه السلام می‌فرمایند:» پرهیزگار باشید و اعمالتان را صالح و درونتان را برای خدا خالص کنید تا خداوند دعایتان را اجابت کند.( مستدرک الوسایل، ج 5، ص 269) و چون شرط به اجابت رسیدن دعا، ترک گناه است، کسی که حقیقتا درخواستی از خدا دارد، مراقب اعمال و رفتار خود خواهد بود.
4. از بین بردن خودخواهی: برای استجابت دعا بهتر است انسان اول برای دیگران دعا کند سپس برای خود. چنانکه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرمایند: « وقتی کسی از شما دعا می‌کند آن را عمومیت دهد - و برای دیگران هم دعا کند - چرا که باعث اجابت دعاست (کافی، ج 2، ص487) طلب خیر برای دیگران در واقع مبارزه درونی با انحصار طلبی و خودخواهی است.
خداوند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک عید سعید قربان
از حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام در روایتی نقل شده است: لو عَلِمَ النَّاسُ مَا فِی الْأُضْحِیَّةِ لَاسْتَدَانُوا وَ ضَحَّوْا
. اگر مردم اجر و ثواب قربانى کردن را مى دانستند، قطعاً قرض مى کردند و اقدام به آن مى نمودند. (وسائل الشیعة؛ ج14، ص: 210)
توضیحات
چند نکته درباره قربانی:
1. یکی از اعمالی که در روز عید قربان سفارش شده است قربانی کردن است و این عمل اختصاص به حاجیانی که حج بجا آورده اند، ندارد بلکه برای هر کسی که توانایی مالی دارد مستحب است و این نکته هم غفلت نشود که افراد می توانند به صورت گروهی و مشترک نیز یک قربانی انجام دهند؛ برای این منظور می توان با اطرافیان، نهاد ها، موسسات و افراد مطمئن در انجام قربانی شراکت کرده و به مقدار توان در این عمل مستحب سهیم شویم.
2. صدقه دادن مبلغ قربانی کفایت از این عمل مستحبی نمی کند و قربانی مذکور فقط شامل گاو یا گوسفند یا شتر است و حیوانات دیگر مانند مرغ صحیح نیست. (در عقیقه نیز حکم همین است)
3. کسی که قربانی می‌کند مستحب است یک سوم آن را برای خود و خانواده اش بردارد و یک سوم آن را به همسایگان هدیه بدهد و یک سوم دیگر را به مسلمان صدقه بدهد. (1)
4. کسانی که قصد عقیقه کردن دارند می توانند به امید ثواب این سنت را در این روز انجام دهند و امید است از ثواب هر دو بهره مند گردند. (2)
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی خودش را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (امام خامنه ای، سایت ادمین ؛ سایت آیت الله سیستانی، استفتائات، قربانی ؛ سایت آیت الله مکارم، استفتائات نذر، استفتائات قربانی)
(2) سایت ادمین امام خامنه ای، سوالات سامانه جامع نذر، قسم و عهد سوال شماره 807126.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
الف: همه عالم در قبضه قدرت خداوند است و علم و قدرت و تدبیر خداوند مطلق است و در برابر اطلاق علم و قدرت و تدبیر او احدی وجود ندارد و نخواهد داشت.
ب: اراده خداوند به نظام هستی به گونه ای تعلق گرفته است که نظام علت و معلول و اسباب و مسببات در آن جاری است و برای هر معلولی علتی نهاده است و برای هر علتی معلولی را و هر سببی مسببی را به دنبال دارد و هر مسببی را سببی نهاده است. و این اراده حکیمانه و مدبرانه خداوند است.« و ابی الله أن یجری الأمور الا باسبابها ، و خداوند ابا می کند که امور را جز از طریق اسباب آن جاری فرماید»
ج: این اسباب دو دسته هستند: 1- اسباب مادی 2- اسباب معنوی و غیر مادی. علل غیبی هر گاه با علل مادی تعارض و تزاحم کنند، علل غیبی قوی تر و محکم تر از علل مادی بوده و برای آنان جنبه علیت دارند و بر آنان غالب می آیند.
ما در زندگی روز مره خود از اسباب مادی بسیار بهره مند شده و آنها را به کار می گیریم. مثلا بر اتومبیل سوار شده با هواپیما سفر کرده و از دستان و پاهای خود استفاده می کنیم، و مسلم است که این اعمال هیچ منافاتی با فکر توحید و مطلق بودن قدرت و علم و تدبیر اراده خداوند ندارد.
در اموری که علل آن غیبی و غیر مادی هستند مانند نماز, صدقه, نذر و دعا هم به همین صورت است.
در قرآن با اینکه با جمله «قد جعل الله لکل شی ء قدرا» به نظام عالم و اینکه هیچ چیز به گزاف صورت نمی گیرد و هر چیز در مرتبه خود قرار دارد تصریح شده یعنی نظام اسباب و مسببات به رسمیت شناخته شده است در عین حال می فرماید خداوند فرمان خود را به نتیجه می رساند یعنی آنجا که پای روابط معنوی و تاییدات غیبی به میان می آید جریان دیگری پیش می آید وعلل و اسباب ظاهری بی اثر می گرد(مجموعه آثار شهید مطهری . ج1، ص:411)
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک عید سعید قربان
در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است: یُغْفَرُ لِصَاحِبِ الْأُضْحِیَّةِ عِنْدَ أَوَّلِ قَطْرَةٍ تَقْطُرُ مِنْ دَمِها
با ریختن اوّلین قطره خون قربانى [به زمین] صاحب قربانى آمرزیده مىشود. (من لا یحضره الفقیه ج2،ص 214)
توضیحات
یکی از شبهای با برکتی که احیای آن سفارش شده، شب عید قربان است و در این شب مخصوصا زیارت حضرت سید الشهداء علیه السلام بسیار سفارش شده است؛ و فردا که روز عید قربان است یکی از چهار عید بزرگ مسلمین است و اعمالی دارد که به چند مورد اشاره می شود:
1. غسل روز عید قربان که وقت آن از اذان صبح تا غروب آفتاب است؛ کیفیت غسلهای واجب و مستحب به یک شکل است و انسان با یک غسل می تواند چند غسل واجب و مستحب را با هم نیت کند. البته به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نمی توان با غسل روز عید قربان نماز بخواند. (1)
2. نماز عید خواندن که مانند نماز عید فطر است.
3. خواندن دعای ندبه.
4. قربانی نمودن؛ که بسیار سفارش شده و این عمل اختصاص به حاجیانی که حج بجا آورده اند، ندارد بلکه برای هر کسی که توانایی مالی دارد مستحب است؛ البته می توان قربانی را به صورت شراکتی انجام داد مثلا افرادی که توانایی ندارند به تنهایی قربانی کنند می توانند به صورت گروهی عمل کنند ؛ در مورد مصرف گوشت قربانی حضرت امام سجاد و امام باقر علیهما السلام اینگونه عمل می‌کردند که یک سوم را به همسایه‌ها و یک سوم را به مستمندان می‌دادند و یک سوم را برای خودشان نگه می‌داشتند. (2)
نکته: در دو روز سال روزه گرفتن حرام است روز عید فطر و عید قربان. (3)
خداوند متعال عیدی ما را استجابت همه دعاها بوی‍ژه فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، فاضل، صافی، بهجت: با غسل عید قربان نمی شود نماز خواند. سیستانی، زنجانی، وحید، مکارم، نوری: با غسل عید قربان می شود نماز خواند. (رساله مراجع تقلید م 389 و391 و 644 و 646)
(2) (مفاتیح الجنان ؛ مفاتیح نوین)
(3) (رساله مراجع تقلید م 1739)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در روایات معصومین علیهم السلام روز عرفه، اهمیت زیادی دارد که به نمونه هایی اشاره می شود.
1. برابری با ماه رمضان :ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و مغفرت الهی است؛ اگر کسی در ماه رمضان بخشیده نشد و یا این توفیق را پیدا نکرد که خود را در معرض مغفرت الهی قرار دهد، روز عرفه آن قدر عظمت دارد که بتواند جبران ماه رمضان بنماید.
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در ماه رمضان بخشیده نشود، تا سال آینده بخشیده نمی شود، مگر اینکه [روز] عرفه را درک کند.»(من لا یحضره الفقیه؛ج2،ص99)
2. دعا و برآورده شدن حاجت : امام صادق علیه السلام در جای دیگری می فرمایند: « هر دعایی که دوست داری برای خود بخوان و [در دعا کردن[ بکوش که آن روز (روز عرفه) روز دعا و درخواست است.» و یقینا درخواستها استجابت را در پی دارد (التهذیب الاحکام، ج 5، ص 182.)
3. روز بخشش: در روایت آمده که خدای سبحان به ملائکه در این روز می فرماید: ای فرشتگان من! آیا نمی بینید بندگان و کنیزان مرا که ژولیده و غبار آلود از اطراف شهرها آمده اند؟ و آیا می دانید آنها چه درخواستی دارند؟ ملائکه می گویند: پروردگار ما! آنها مغفرت می خواهند. پس خداوند می فرماید: شاهد باشید که من آنها را بخشیدم!»( عدّة الداعی فی نجاح الساعی، ص 47.)
4- تغییر شقاوت به سعادت: امام زین العابدین علیه السلام در روز عرفه صدای سائلی را شنید که از مردم درخواست کمک می کرد. حضرت خطاب به او فرمودند: «وای بر تو! در این روز از غیر خدا سؤال و طلب کمک می کنی، حال آنکه در این روز برای بچّه هایی که در شکم مادر هستند نیز امید فضل خدا می رود که آنها سعید گردند!»( مفاتیح الجنان، ص 467)
خداوند توفیق اجابت دعا به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت مسلم بن عقیل علیه السلام
در روایتی حضرت صادق علیه السلام درباره دعا در روز عرفه می فرمایند: ...تَخَیَّرْ لِنَفْسِکَ مِنَ الدُّعَاءِ مَا أَحْبَبْتَ وَ اجْتَهِدْ فَإِنَّهُ (یَوم عَرَفَه) یَوْمُ دُعَاءٍ وَ مَسْأَلَة ... .
در این روز هر دعایی که می خواهی انتخاب کن و در اتصال به خداوند بکوش! چراکه روز عرفه، روز دعا و درخواست است. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص464)
توضیحات
یکی از اعمالی که برای روز عرفه بسیار سفارش شده دعا کردن است لکن باید موانع استجابت دعا مرتفع شود؛ از موانع استجابت دعا می توان به 1- لقمه حرام از قبیل ربا و رشوه، تصرف نابجا در بیت المال 2- عاق والدین 3- قطع رحم، 4- ظلم به دیگران و رعایت نکردن حق الناس ، 5- ترک امر به معروف و نهی از منکر. و ... اشاره کرد.
یکی از اعمال وارد در روز عرفه استغفار از گناهان است و باید دانست که توبه واجب است و بلکه از واجبات فوری است و اگر کسی توبه اش را شکسته باز هم باید توبه کند و از رحمت خداوند متعال ناامید نباشد.
اما کیفیت توبه:
حقیقت توبه، پشیمانی واقعی از گناه و تصمیم جدی بر ترک گناه است و برای توبه کردن ذکر خاص یا مکان و یا زمان خاصی لازم نیست؛ گرچه در خواندن خداوند برای برخی زمانها و مکانها آثار خاصی بیان شده است مانند روز عرفه و حرم معصومین علیهم السلام. (1)
البته در برخی از گناهان واجب است که جبران هم صورت بگیرد مثل ترک عمدی نماز که باید قضا شود، یا اینکه اگر مال دیگری را به ناحق خورده است باید جبران کند؛ یا اگر غیبتی کرده طبق فتوای تعدادی از مراجع از جمله امام خامنه ای در صورت امکان، حلالیت بطلبد. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الاموات)
(2) (رساله مراجع اقتباس از م 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام زین العابدین علیه السلام متوجه کسی شدند که در روز عرفه از مردم تقاضای کمک می کرد پس به او فرمودند: وای بر تو! آیا در این روز از غیر خداوند چیزی درخواست می کنی! إِنَّهُ لَیُرْجَى لِمَا فِی بُطُونِ اَلْحبَالى فِی هَذَا اَلْیَوْمِ أَنْ یَکُونَ سَعِیداً
. در این روز امید آن می رود که جنین های در رحم مادران نیز با درخواست از خداوند سعادت مند شوند. من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 211.
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره اعمال شب و روز عرفه:
1. طبق نقل برخی روایات دعا در شب عرفه مستجاب و شب توبه و مناجات است و کسی که این شب را به عبادت مشغول شود ثواب سالها عبادت را دارد و در شب عرفه و روز عرفه زیارت امام حسین علیه السلام سفارش شده است و حضرتش را می توان از راه دور نیز زیارت کرد و طبق نقل برخی از روایات کیفیتش به این صورت است که انسان زیر آسمان قرار بگیرد و به سمت قبر سید الشهدا علیه السلام توجه کند و بگوید: اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ. (1)
2. برای روز عرفه روزه گرفتن سفارش شده است؛ البته کسی‌که روزه قضا دارد نمی‌تواند روزه مستحبی بگیرد و باید به نیت قضا روزه بگیرد و انشاء الله از ثواب روزه مستحبی هم برخوردار می شود و همچنین مسافری که نمازش شکسته است نمی تواند روزه قضا و مستحبی بگیرد.
3. فقهاء فرموده اند اگر کسی که بواسطه روزه حال دعا و عبادت را از دست می دهد ترک روزه بهتر است چرا که دعا و استغفار و مناجات با رب متعال از بهترین اعمال فردا می باشد که انشالله خداوند به همه ما در این زمینه توفیق عنایت کند. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مفاتیح نوین آقای مکارم، زیارت امام حسین علیه السلام و ایام مخصوص دیگر)
(2) (رساله مراجع م1563 و م1747 ؛ عروه، فصل فی اقسام الصوم، م2)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن در باره ظالمین شفاعت را نمی پذیرد و می فرماید: مَا لِظّالِمِین مِن حَمِیمٍ وَ لَا شَفِیعٍ یُطاع؛[ برای ستمکاران دوستی وجود ندارد و نه شفاعت کننده ای که شفاعتش پذیرفته شود"( آیه 18غافر)
برخی از اعمال باعث میشود که گنهکاران شامل شفاعت نشوند که عبارتند از:
1- ظالم و ستمگر بودن:
از آیات استفاده می شود که از شرایط حتمی شفاعت شدن، پرهیز از ظلم و ستم است. در قرآن از قول خداوند خطاب به نوح نبی (علیه السلام) آمده : "وَ لَا تُخَاطِبْنِی فِی الّذِینَ ظَلَمُوا؛[هود، آیه 37] درباره ستمگران شفاعت مکن، زیرا آنان محکوم به عذابند و مسلّماً غرق خواهند شد".
2- سبک شمردن نماز: امام صادق(علیه السلام)فرمودند شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی رسد(منلایحضرهالفقیه، ج 1 ،ص 206 )پس مطمئنا کسی که اصلا نماز نخواند به هیچ وجه شامل شفاعت نمیشود.
3- عمل نکردن به دستورات دین : در منابع دینى شرط شفاعت، عمل به دستورات دین و اطاعت از خدا و امامان معصوم(علیهم السلام) ذکر شده است. کسى که روش عملى او اطاعت از خدا و عمل به وظایف و مسؤولیتهاى دینى بوده؛ لکن گاهى هم دچار لغزش و خطا شده است، شایستگى دریافت رحمت الهى را در آخرت خواهد داشت.
امام صادق(علیه السلام) مىفرماید: «هرکس دوست دارد شفاعت در مورد او سودمند واقع شود، باید در صدد جلب رضایت خداوند برآید. بدانید هیچ کس رضایت خداوند را جلب نخواهد کرد؛ مگر با اطاعت از خدا و پیامبر و اولیاى الهى از آل محمد(صلی الله علیه و آله)».( بحار الانوار، ج 75، ص 220. )این روایت ضمن بیان شرط اساسى شفاعت (رضایت خداوند)، راه جلب خشنودى او را عمل به دستورات دین دانسته است.
4- توبه نکردن : امام صادق(علیه السلام)فرمودند:شفاعت ما برای شیعیانی از ماست که گناه کبیره انجام داده اند اما آنهایی که توبه کنند؛ پس توبه نکردن از گناه مانع شفاعت اهل بیت(علیهم السلام)می شود(منلایحضرهالفقیه ج 3 ص 574 )
خداوند همه ما را شامل شفاعت معصومین علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام : اِنَ فِی الجَنَه مَنزِلَهً لَا یَبلُغُهَا عَبدٌ اِلَا بِالِابتِلَاء فِی جَسَدِهِ: در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد ، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود (کافی، ج2 ،ص255)
فلسفه و علت بلاهای مومنین عبارتند از:
1. بخشش گناهان: امام صادق ( علیه السلام ):«هنگامی که گناهان بنده زیاد می شود و اعمالی ندارد که آن را جبران کند خداوند او را به حزنی دچار می کند تا آمرزیده شود.»( کافی،ج 2، ص 444)
2. ترفیع درجه و مقام: امام صادق (علیه السلام ):هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی اش بیشتر و زندگی اش سخت تر شود.(کافی، ج2 ، ص261)
3. تکامل: سختی ها موجب رشد و تکامل فرد میشود.. امام علی (علیه السلام ) می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند و درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند( نهج البلاغه، نامه 45)
4. از فواید بلا این است که غرور را از انسان دور می کند (نهج البلاغة، خطبه 238) و از طرفی باعث تذکر و یاد آوری نعمت های الهی می شود(سوره اعراف،آیه 30)
البته برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست؛ مثلا بدون تعقل و مشورت ازدواج می کند که به مشکل می خورد و این مشکلاتی که برایش اتفاق می افتد تقصیر خودش است. «خود کرده را تدبیر نیست.»
خداوند صبر در بلاها را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
