بیان بین الصلاتین
مهریه 
گفتار روز
سلام علیکم. سم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از أمیرالمؤمنین علیه السلام که می فرمایند: لا تُغالُوا بِمُهورِ النساء فَتَکُونَ عداوةً.
مهریه زنها را سنگین نگیرید که موجب کدورت و دشمنی میگردد. (وسائل الشیعه، ج 21، ص 253)
توضیحات
چند نکته درباره ازدواج و مهریه ازدواج:
1. یکی از علل فساد و فحشاء در جامعه تاخیر افتادن سن ازدواج است و برای سالم ماندن فضای جامعه و خانواده باید همه مومنین تلاش کنند که امر ازدواج در جامعه تسهیل شود و یکی از مواردی که ازدواج را تسهیل و آسان می کند، سهل گرفتن در تشریفات ازدواج از قبیل مراسم و مهریه و جهیزیه است. امروزه متأسفانه در اثر رقابت ها و حسادت های بیجا مهریه های سنگین و تعهدهای سنگین برای طرفین خصوصا مرد گذاشته می شود که سبب تأخیر ازدواج جوانان شده ولی تجربه نشان داده است که هیچیک از این امور ضامن خوشبختی طرفین نیست.
2. مهریه به هر مقداری که باشد دینی به عهده مرد است و اگر توانایی مالی داشته باشد و خانم مهریه اش را مطالبه کند، مرد باید مهریه را پرداخت کند و اینکه اگر خانمی مهریه اش را مطالبه کند و مرد اموالش را برای فرار از پرداخت مهریه به نام دیگران کند، باز هم گنهکار و معصیت کار است. (تحریر الوسیله، کتاب دین م 10 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 994)
3. اگر مهریه به عنوان دینی بر عهده شوهر باشد مثلا صد سکه طلا به عهده شوهر باشد و خانم در طول زندگانی مهریه را به شوهر ببخشد مثلا خانم به مرد بگوید مهریه ای که به عهده ات دارم به تو بخشیدم، نمی تواند دوباره از شوهر مطالبه کند یا اگر بین زن و شوهر ناراحتی رخ بدهد، از شوهر مطالبه کند. (استفتائات حضرت امام، ج2 ص 288 ؛ منهاج الصالحین ج3 م 318)
4. اگر مردی فوت کند و مهریه خانمش را پرداخت نکرده باشد چنانچه نسبت به پرداخت مهریه وصیت کرده باشد یا وصیت نکرده باشد، باید از اموال میت مهریه پرداخت شود و سپس طبق ضوابط شرعی ارثیه بین ورثه تقسیم شود. (رساله مراجع م 2719)
خداوند متعال بحق حضرت رضا علیه السلام اسباب ازدواج آسان را برای همه جوانان فراهم بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر علیه السلام برای افزایش عمر می فرمایند: اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِى الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ:کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کنند.(ثواب الاعمال ، ص ۱۴۱)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1. صدقه: صدقه شامل دادن واجبات و مستحبات مالی از سوی شخص است و اختصاص به زکات و خمس ندارد. هر کسی به هر میزان که صدقه به ویژه به سائل و محروم دهد، از برکات آن بهره‌مند خواهد شد که از جمله آنها افزایش عمر است. امام باقر علیه السلام فرمود: کار خیر و صدقه، فقر را می‌برد، بر عمر می‌افزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور میکند. (ثواب الاعمال، ص 141)
2. اجتناب از غضب الهی: اجتناب از گناه و عوامل ایجاد غضب الهی از دیگر راه‌های افزایش عمر است؛ زیرا اگر موجبات غضب تحقق یابد، باعث کاهش عمر میشود. در همین رابطه پیامبر صلی الله علیه و آله ومی‌فرماید: مرگ انسان‌ها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدن اجل است و زنده ماندن انسان‌ها در نتیجه نیکی‌هایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودن عمر است(مکارم الاخلاق، ص 362)
3. شکرنعمت: امام علی (علیه السلام) فرمودند: شکرگزاری فراوان ، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند(غررالحکم،ح9306)
4- شستن دست پیش و پس از غذا خوردن: امام صادق(ع) میفرماید: دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشوئید، که فقر را می‌برد و بر عمر می‌افزاید.(محاسن، ج 2، ص 202)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در یکی از توصیه هایی که از امام علی بن موسی الرضا علیه السلام رسیده است در بخشی از آن می خوانیم: ...لَا یَخَافُ عَبْدٌ إِلَّا ذَنْبَهُ وَ لَا یَرْجُو إِلَّا رَبَّه... .
عبد پروردگار در عالم نباید از چیزی جز گناهانش بترسد و نباید به کسی جز خداوند متعال امید داشته باشد. (عیون أخبار الرضا علیه السلام ؛ ج2 ؛ ص44)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره لعن و دشنام:
1. یکی از گناهان زبان این است که انسان مسلمانی را دشنام یا لعن کند.(برخی فقها لعن مومن و شیعه را حرام می دانند.) مقصود از دشنام هر چیزی است که در عرف ناسزا و دشنام محسوب شود بنابر این اگر به کسی نسبت بخل می‌‌دهند، یا او را به نام حیوانی صدا می‌کنند، یا در صورتی‌‌که به نقص جسمانی مبتلا باشد، به شکل زشتی بیان کنند؛ چنانچه این تعبیرات در عرف، ناسزاگویی و تحقیر محسوب شود، دشنام و حرام است.
2. اگر کسی گنهکار باشد، انسان نمی تواند او را به بهانه گناهش دشنام یا لعن کند مثلا کسی کالایی را گرانتر فروخته، هر چند در گران فروشیش گنهکار باشد خریدار نمی تواند او را لعن کند یا دشنام دهد و در صورت لعن کردن یا دشنام مرتکب گناه شده و انسان باید مراقب زبانش باشد. و در حرمت لعن و دشنام فرقی بین حاضر بودن و غایب بودن فرد که دشنام داده می شود، نیست. البته ضمنا در برخی موارد لعن و دشنام مثل لعن و دشنام بدعت گذار استثنا شده که این موارد نادر در کتابهای فقهی مطرح شده است. (رهبری: سوال: آیا لعن مومن فاسق جایز است؟ و آیا استثنائی وجود دارد؟ جواب: مجرد فسق مجوز لعن نمی باشد. استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 810692 تاریخ استفتاء: 1396/07/20 ؛ توضیح المسائل جامع 2277 و 2278 و 2279 ؛ استفتائات حضرت امام، ج5 س: 6786)
خداوند متعال توفیق ترک گناه به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:«و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل‌الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون»: آنان که در راه خدا کشته می‌شوند مردگان می‌پندارید آنان زندگانند و نزد خدای خویش روزی می‌خورند. (ال عمران، 169)
امروزه دشمنان اسلام بیشترین وحشت را از فرهنگ شهادت و شهادت طلبى دارند؛ از این رو دنبال حذف فرهنگ شهادت طلبی و جهاد از جامعه هستند؛ برای درک بیشتر ارزش شهادت چند نمونه از روایات درباره شهادت را خدمت شما عرض می کنیم:
1. بالاترین خیر: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: بالاتر از هر نیکی، نیکی برتری است تا این که شخص در راه خدا کشته شود. پس هنگامی که در راه خدا کشته شد، نیکوکاری ای بالاتر از آن نیست.(بحار، ج 100، ص 10)
2. اولین بهشتی: امام رضا علیه السلام می فرماید: اوّلین کسی که وارد بهشت می شود، شهید است. ( بحار ج 100، ص 11)
3. مقام شفاعت داشتن:پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: سه گروه هستند که در روز قیامت شفاعت می کنند و خدا هم شفاعت آنان را می پذیرد: پیامبران، سپس عالمان و سپس شهیدان(بحار، ج 100، ص 12)
4. رهبران اهل بهشت:پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: مجاهدان در راه خدا رهبران اهل بهشتند. (مستدرک، ج 11، ص 18)
خداوند توفیق شهادت در راه خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
معاشرت با همسایگان
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. رسول خدا صلی الله علیه و آله در روایتی می‌فرمایند: صِلَةُ الرَّحِمِ ، وَ حُسْنُ الْخُلُقِ ، وَ حُسْنُ الْجِوَارِ ، یُعَمِّرَانِ الدِّیَارَ ، وَ یَزِیدَانِ فِی الْأَعْمَارِ.
صله رحم، خوش اخلاقى و خوش همسایگى، شهرها را آباد و عمرها را زیاد مى کند. (نهج الفصاحه ص554 ، ح 1839)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره حقوق همسایگان:
1. یکی از مسائل مهم اجتماعی معاشرت با همسایگان هست که در اسلام نسبت به حقوق همسایه سفارش شده است، و مهمترین حقی که همسایگان بر عهده یکدیگر دارند، دوری از اذیت و آزار همسایگان می باشد و به عنوان نمونه به برخی از مصادیق آزار و اذیت اشاره می شود:
الف: پارک کردن اتومبیل مقابل درب منازل همسایگان در صورتی که مانع عبور و مرور به خانه شود، حرام است بلکه ایجاد مزاحمت در مقداری که حریم خانه محسوب میگردد و مورد احتیاج اهل خانه است جایز نیست. (استفتائات آیت الله سیستانی ص 399)
ب: برگزاری مجالس اعم از مجالس شادی یا عزاداری باید به گونه ای باشد که سر و صدا یا پذیرایی از مهمانان نباید سبب اذیت و آزار همسایگان شود.
ج: در آپارتمانها یا در مجتمع ها، مکانهایی که مشترک است، استفاده و هر گونه دخل و تصرف باید با رضایت همه اعضا باشد.
خداوند متعال توفیق خدمت رساندن به مومنین را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم ب
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره جهاد کبیر میفرماید: «فَلَاتُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا» «ای پیامبر! پس از کافران پیروی نکن و به‌وسیله آن با آنها به جهادی بزرگ بپرداز»(آیه 52 فرقان)
«جهاد کبیر» یعنی چه؟ یعنی اطاعت نکردن از دشمن در میدان‌های مختلف؛ مثل میدان سیاست، میدان اقتصاد، میدان فرهنگ و هنر. جهاد کبیر به معنای قطع رابطه با دنیا نیست؛ بلکه هویّت و شخصیّت اصلی خودشان را از یاد نبرند؛ و مثل نماینده نظام اسلامی حرکت بکنندو سخن بگویند وهضم قدرتها (فرهنگی،اقتصادی، هنر و...) نشوند.
وقتی از دشمن تبعیت نشود ممکن است هزینه هایی داشته باشد، اما وظیفه این است که:وَ تَوَکَّل عَلَی اللهِ وَ کَفی بِاللهِ وَکیلا؛ در مقابل همه این فشارها به خدا تکیه کن؛ توکّل معنایش این نیست که کار را رها کنید بنشینید تا خدا بیاید عوض شما کار را انجام بدهد؛ بلکه توکّل این است که شما راه بیفتیدو تلاش کنید، آن‌وقت یقین داشته باشیم که خدای متعال ما را کمک خواهد کردو یقینا پیروزیم وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنین.(آیه 69 عنکبوت)
بر اساس معارف قرآن کریم، دشمنان اسلام هرگز از مسلمانان راضی نخواهند شد مگر آنکه مسلمین اسلام را رها کنند و پیرو کافران شوند؛ در نتیجه فرمان الهی این است که هرگز نباید در برابر آنان کوچکترین نرمشی انجام دهید و باید در برابرشان محکم و استوار همچون کوه باشید و مقاومت کنید و تسلیم ناپذیر باشید. در قرآن کریم آمده است«وَ لَنْ تَرْضی عَنْک الْیهُودُ وَ لا النَّصاری حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ (آیه 120 بقره)
خداوند توفیق جهاد در راه خدا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است که می فرمایند: الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنْ آفَاتِ الدُّنْیَا وَ حِجَابٌ مِنْ عَذَابِ الْآخِرَة... .
روزه سپری است از آفات دنیا و پرده‌ای است از عذاب آخرت (آتش جهنم). (مصباح الشریعة ؛ ص135)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره روزه قضا:
1. به فتوی اکثر مراجع عظام تقلید وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است، بشرط اینکه تا آن موقع چیزی که روزه را باطل می کند مرتکب نشده باشد مثلا چیزی نخورده باشد.( آیه الله شبیری زنجانی: بعد از ظهر هم می شود نیت روزه قضا کرد.)
2. کسی که بابت ماه رمضان سال گذشته روزه قضا دارد به نظر اکثر مراجع چنانچه توانایی روزه گرفتن دارد باید تا قبل از ماه رمضان سال جدید روزه قضای خودش را بگیرد. (جهت اطلاع: امام، رهبری، گلپایگانی، وحید: احتیاط واجب. فاضل، مکارم: فتوی. مخالف: خویی، سیستانی: احتیاط مستحب) (جزوه روزه ص158 و رساله اموزشی رهبری، احکام روزه قضا م 6) و چنانچه فرد توانایی روزه گرفتن داشته و بدون عذر روزه قضا را نگیرد علاوه بر لزوم قضای روزه در سالهای بعد، باید یک بار به تعداد روزه های قضای همان سال کفاره تاخیر بدهد یعنی به ازاء هر روز 750 گرم نان یا برنج و مانند اینها به فقیر بدهد.(جهت اطلاع: نسبت به لزوم کفاره تاخیر در جایی که با عذر روزه قضا را نگرفته، اختلافی است.)
3. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (رساله مراجع م1679)
خداوند متعال به همه ما توفیق انجام وظایف دینی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1. نیکی به والدین و صله رحم: صله رحم تا جایی نقش دارد که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی می‌آورند به سبب آنکه صله رحم را به جا می‌آوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در این باره میفرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صله‌رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2. خوش اخلاقی: امام صادق علیه السلام میفرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کنند. (کافی، ج 2، ص 100) و این طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3. زیارت امام حسین علیه السلام: در این باره امام صادق علیه السلام فرموده است: زیارت امام حسین علیه السلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی‌ات را زیاد میکند و زندگی‌ات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4. نیکی به خانواده: امام صادق علیه السلام میفرماید: هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ رَضِیَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الْحَلَالِ خَفَّتْ مَئُونَتُهُ وَ تَنَعَّمَ أَهْلُهُ... .
هر کس به روزی حلال اندک راضی و خشنود باشد، هزینه زندگی اش سبک می شود و خانواده اش در نعمت خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص347)
توضیحات
چند نکته درباره احکام نیروی کار و کارفرما:
1. اگر صاحب کار یا شرکت یا سازمانی با کارگر یا هر نیرویی قرارداد ببندد که مدت مشخصی کار کند و در آن اجرت و حقوق را تعیین کنند، باید طبق قرارداد همان اجرت و حقوق پرداخت شود و نباید در پرداخت حقوق کوتاهی صورت گیرد و اگر در ضمن قرارداد شرط حلال و مجازی گذاشته شود باید طرفین شرعا طبق شرع عمل کنند. البته طرفین نمی توانند در ضمن قرارداد ترک واجبی یا انجام حرامی را شرط کنند. (عروه الوثقی ج2 کتاب الاجاره، فصل فی احکام العقد الاجاره و تحریر الوسیله، کتاب الاجاره م9 و منهاج الصالحین ج2 م383)
2. نیروی کار در مدتی که قرارداد کاری بسته است شرعا نباید در آن مدت برای خودش یا دیگری کاری را انجام دهد که با حق صاحب کار منافات داشته باشد یا خلاف قانون باشد یا سبب کاهش کیفیت در کار بشود؛ لذا غذا خوردن در محل کار در مدت زمان اشتغال به کار چنانچه بدون رضایت صاحب کار حقش از بین می رود یا خلاف قانون باشد جایز نیست. و چنانچه این کار را انجام دهد به مدت زمانی که مشغول کار نبوده اجرت طلبکار نمی باشد و چنانچه اجرت کامل دریافت کرده باید برگرداند. (عروه الوثقی ج2 کتاب الاجاره، فصل فی اجاره الثانیه، م4 و تحریر الوسیله، کتاب الاجاره، م27 و منهاج الصالحین ج2 م456)
خداوند متعال توفیق کسب حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی علیه السلام گناه را از عوامل سلب آرامش می داند و می فرمایند: کَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثَت حُزناً طَویلاً؛. چه بسیار خواهش های نفسانی لحظه ای، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارد.( کافی، ج 2 ، ص 451 )
بعضی از عوامل از بین رفتن آرامش که در روایات بدان ها اشاره شده است عبارت اند از:
1. دلبستگی به دنیا: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: "رغبت و علاقه به دنیا موجب غم و حزن انسان است و زهد و بی رغبتی به دنیا موجب راحتی قلب و بدن است. (بحار، ج 73، ص 91)
امام خمینی (ره) نیز با توجه به روایات به فرزندشان حاج سید احمد فرمودند: «... من آنچه ملاحظه کردم و مطالعه در حال قشرهای مختلف نمودم، به این نتیجه رسیده ام که قشرهای قدرتمند و ثروتمند، رنج های درونی و روانی و روحیشان از سایر اقشار بیشتر و آمال و آرزوهای زیادی که به آن نرسیده اند بسیار رنج آورتر و جگر خراش تر است... آنچه مایه نجات انسان ها و آرامش قلوب است، وارستگی و گسستگی از دنیا و تعلقات آن است که با ذکر و یاد دایمی خدای تعالی حاصل می شود. (نامه 26/4/1363)
2. طمع و چشم داشت به مال مردم: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: "کسی که به مال دیگران طمع و چشم داشت، داشته باشد حزن و اندوهش طولانی خواهد شد. (بحار، ج 77، ص 172)
3. حسادت: امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: "غیر از حسود ظالمی را ندیدم که شبیه ترین کس به مظلوم باشد؛ زیرا دارای قلبی غصه دار و حزنی پیوسته است". ( بحار، ج 73، ص 256)
4. چشم و هم چشمی: وقتی می بینند کسی چیزی دارد، آنها هم سعی می کنند آن چیز را تهیه کنند و داشته باشند و نداشتن آن چیز موجب نگرانی و ناراحتی آنان می گردد و احساس کمبود می کنند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: در امور دنیا به کسانی که وضع زندگیشان پایین تر از تو می باشد بنگر، نه به کسانی که وضع مالی آن ها از تو بهتر و برتر است. (جامع السعادات، ج6، ص105)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.خداوند متعال درباره خمس در قرآن عزیز می فرماید: وَ اعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شیءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیتَامَی وَ الْمَسَاکینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ .
(ای مؤمنان) بدانید که هر چه غنیمت و فایده نصیبتان شود خمس آن خاص خدا و رسول و خویشان او و یتیمان و فقیران و در راه سفر ماندگان (از خاندان او) است. سوره انفال آیه 41
توضیحات
چند نکته درباره خمس:
1. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است و هر فردی که دارای درآمدی است هر مقداری از درآمدش که در بین سال خمسی صرف نیازها و مخارج حلال زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد اما آنچه از درآمد در سررسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پول پس انداز شده یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی نمی‌تواند بهانه ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری ها و احکامش، باید خمس موجودی خود را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار باشد این بدهی سبب نمی شود، خمس درآمدی که از سال خمسی اش زیاد آمده پرداخت نکند. (رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و1792 (اجوبه س924؛ تبریزی س882؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773- 774؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس، نوری م1748؛ احکام الواضحه فاضل ص303 ؛ هدایه العباد صافی م1620؛ مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن راهکار آرامش را یاد خدا میداند و میفرماید: أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ: همانا با یاد الاهی قلب ها آرام می شود (آیه 28 رعد)
برخی عوامل رسیدن به آرامش عبارتند از:
1. یادخدا: طبق آیه تلاوت شده یاد خدا باعث آرامش است،یعنی این که انسان همیشه توجه و یقین داشته باشد که هیچ موجودی در عالم نمی تواند مستقل و جدای از «الله» منشأ اثر باشد وتمام قدرت و ملک و هستی از او است وعزت و ذلت بندگان نیز به دست او است؛ او بر همه چیز توانا است؛ اگر انسان واقعا با تمام وجودش باور داشته باشد که هیچ دگرگونی و قدرتی در عالم نیست مگر این که وابسته به خداوند بزرگ است و آن گاه با زبان بگوید: «لاحول و لاقوة الا بالله العلی العظیم»، دیگر دغدغه و اضطرابی ندارد.
2. توکل به خدا: توکل یعنی این که انسان وظیفه خود را در حد توانایی انجام داده و نتیجه کارها را به خداوند واگذار نماید. قرآن مجید می فرماید: "کسی که بر خدا توکل کند خداوند او را کفایت می کند"(آیه 3 طلاق) چون رزق از ناحیه خداوند تعالی ضمانت شده وخداوند قادر است که از عهده ضمانت خود برآید.
3. رضایت به خواست الهی: اگر انسان باور داشته باشد که خداوند متعال همیشه خیر خواه بندگان خود است و به خواست الاهی گردن نهد هیچ دغدغه ای نخواهد داشت. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در این زمینه فرمود: هرکس اطمینان کند که آنچه خداوند برای او مقدر کرده، از او فوت نمی شود، قلبش راحت و آرام می گردد. (غررالحکم، ح 8763)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت زهرا سلام الله علیها می فرمایند: ...خَیْرٌ لِلنِّسَاءِ أَنْ لَا یَرَیْنَ الرِّجَالَ وَ لَا یَرَاهُنَّ الرِّجَال... .
بهترین چیز براى زنان آن است که مردى را نبینند و مردى هم آنان را نبیند. (وسائل الشیعة، ج20، ص: 67)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره پوشش شرعی:
1. حفظ پوشش شرعی یکی از مسلمات و ضروریات دینی می باشد؛ که هدف از حجاب و پوشش، گسترش حیا و عفت در جامعه و جلوگیری از فساد، استحکام و‌گرم شدن کانون خانواده است و فقدان حجاب سبب معاشرت‌های نادرست میان زن و مرد و سست شدن کانون خانواده میشود لذا هم بر مردان و هم بر زنان واجب است حجاب شرعی را رعایت کنند و مردان مراقب حجاب دختران و همسرانشان باشند و عموم مردم هم نسبت به نهی از منکر در صورت وجود شرایط نهی از منکر نسبت به افراد متخلف، کوتاهی نکنند.
2. پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است شرایطی دارد:
الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمی‌پوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام می‌باشد. مثلا پوشیدن جوراب های نازک و بدن نما که از زیر آن پوست پا نمایان است در حضور نامحرم جایز نیست.
ب. تنگ و چسبان نباشد لذا لباسهایی که برجستگیهای اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. زینتی نباشد بنابر این زنی که صورت خود را آرایش‌کرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا از لنزهای رنگی زینتی استفاده کرده یا اینکه رنگ لباس طوری است که توجه نامحرم را جلب می کند، باید آن را از نامحرم بپوشاند. (اجوبه الاستفتائات س1363 و 1364 و 1363 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س223 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، ازدواج، احکام حجاب، حجاب بانوان)
خداوند متعال به زنان عفت و پاکدامنی و به مردان غیرت عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن درباره علم غیب می فرماید: «عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلاَّ مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ؛ و هیچ احدی بر غیب خدا اطلاع ندارد؛ مگر کسی که خدا از او راضی باشد. (آیه 26و27جن)
آیات قرآن درباره علم غیب سه گونه است:
1. برخی آیات علم غیب را مخصوص خدا میداند. (آیه 59 انعام)
2. برخی آیات پیامبر(ص) علم غیب را از خود نفی میکند. (آیه 188 اعراف)
3. برخی آیات گوید که برخی از رسولان و برگزیدگان نیز علم غیب دارند. (آیه 27 جن)
راه جمع این است که بگوئیم:
علم غیب ذاتا ومستقلا مخصوص خداست و معصومین از جانب خدا علم دارند؛ ازاین جهت هرجا در قرآن آمده که علم غیب مخصوص خداست (آیه 59 انعام) منظور علم غیب ذاتی و استقلالی و بالفعل است و هرجا گوید برخی دیگر که خدا بخواهد به آنها میدهد(آیه 27 جن)،منظور غیر مستقل است و ازجانب خدا وبا اذن اوست و بالفعل معصومین ندارند،ولی بالقوه دارند که اگر بخواهند خدا به آنها میدهد؛ ازطرفی برخی علوم مثل روز قیامت فقط مختص خداست .
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ.
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. ( وسائل الشیعة، ج7، ص: 84)
توضیحات
چند نکته درباره خرید و فروش:
1. فروشنده لازم نیست قیمت و شرایط خریدش را بگوید و اگر خواست بگوید نباید دروغ بگوید بلکه باید حقیقت را گفته و تمام چیزهایی را که در قیمت خرید تاثیر داشته، بیان کند مثلا اگر کالا را شش ماهه به صورت نسیه خریده یا کالا را بصورت کلی خریده باید به مشتری اعلام کند.
2. اگر بعد از معامله معلوم شود که فروشنده قیمت خرید خود را دروغ گفته گرچه مرتکب گناه بزرگی شده است ولی معامله باطل نیست و خریدار اختیار دارد که معامله را با همان مبلغ قبول کند و یا اگر خواست با وجود شرایطی معامله را برهم بزند. (مخالف: مقام معظم رهبری: دروغ به خدا و پیغمبر گناه کبیره است و غیر از آن گناه کبیره محسوب نمی شود.) (رساله آموزشی جلد2 ؛ آیت الله مکارم استفتائات ج2 س 745 ؛ رساله مراجع م2137 ؛ حضرت امام تحریر الوسیله ج2 فصل‌فی‌المساومه... ؛ خویی، سیستانی، وحید منهاج الصالحین ج 2 م 200و 213 ؛ آیه الله گلپایگانی مجمع المسائل ج2 سوال99 )
خداوند متعال توفیق رزق حلال به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام درمورد علم غیب ائمه علیهم السلام می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِک: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند، خدا او را آگاه می کند. (کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه علیهم السلام از علم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1. دوگونه علم وجود دارد(طبیعی- غیب) و انسان در برابر علم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمی‌آورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد.
2. معصومین مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ و اگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند.
3. طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4. معصومین نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: ... إِذَا غَضِبَ أَحَدُکُمْ فَلْیَتَوَضَّأ.
هر گاه یکی از شما خشمگین شد، وضو بگیرد. (بحار الانوار (ط-بیروت) ج70 ص: 272)
توضیحات
یکی از واجبات وضو مسح سر می‌باشد؛ لذا چند نکته باید رعایت شود:
1. بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح شود؛ یک قسمت از چهار قسمت سر، که مقابل پیشانی است جای مسح می باشد و هر جای این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافی است.(مکارم: جلو سر، که بالاى پیشانى است جاى مسح است هر جاى این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافى است.) (رساله مراجع 249)
2. محل مسح باید خشک باشد. (رساله مراجع م 256)
3. به هر اندازه مسح کند کافی است اگر چه بهتر است که از پهنا به اندازه سه انگشت بسته و از جهت طولی به اندازه یک انگشت مسح کند.(رساله مراجع م 253)
4. مسح سر لازم نیست که بر پوست سر انجام گیرد بلکه بر موی جلو سر هم صحیح است اما اگر موهای انسان به قدری بلند باشد که به صورت می ریزد یا موهای قسمتهای دیگر سر، جلو سر جمع شود مسح برآنها صحیح نیست. (رساله مراجع م 251)
5. در مسح سر لازم نیست که از بالا به پایین باشد. (آیات عظام زنجانی، بهجت: بنابر احتیاط از بالا به پایین باشد.) (رساله مراجع م249 )
خداوند متعال همه ما را از پاکان قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: علیکُمْ بقیام الّلیل فَإِنَّهُ تکفیرُ السَّیئاتِ:بر شما باد به قیام در شب (نماز شب)، چرا که موجب پوشاندن و بخشش گناهان است.(بحار، ج ۸۷، ص ۱۲۳)
در روایات اثرات اخروی مختلفی برای نماز شب ذکر شده است که به برخی اشاره میشود:
1. پاک شدن گناهان: یکی از آثار نماز شب پاکی روح از آلودگی گناه می‌باشد.پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: انسانی که سحرخیز باشد و نماز شب بخواند، آن گناهانی که در روز انجام داده ،پاک میشود. نمازشب حسنه ای است که در دل های مومنین وارد شده و آثار معصیت و تیرگی هایی که دلهایشان از ناحیه سیئات کسب کرده از بین می برد.
2. قبولی اعمال: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم: نماز شب باعث قبولی عبادات و اعمال است.(بحار، ج87، ص161)
3. استجابت دعا: امام صادق علیه السلام میفرماید: «کسی که در قنوت نماز وتر, چهل مومن و سپس برای خود دعا کند خداوند دعاهای وی را مستجاب می‌گرداند(وسائل الشیعه، ج4، باب 45)
4. رضایت خدا: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: نماز شب سبب کسب رضایت پروردگار است.( بحار ، ج. ۸۷، ص. ۱۶۰)
خداوند توفیق نمازشب به همه عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که می‌فرمایند: مَنْ لَمْ یَتَفَقَّهْ فِی دِینِهِ ثُمَّ اتَّجَرَ تَوَرَّطَ الشُّبُهَاتِ.
کسی که احکام دین خود را نیاموزد و تجارت کند، در کام (ورطه ) شبهات فرو خواهد رفت. (وسائل الشیعة ؛ ج17 ؛ ص382)
توضیحات
یکی از سوالاتی که فراوان پرسیده می شود این است‌که گرفتن دیرکرد در برابر دین جایز است؟ (جهت اطلاع: دیرکرد در مالیات و جریمه راهنمایی و رانندگی و مانند این دو دیرکرد در برابر دین نیست و حکم دیرکرد را ندارد.)
در جواب عرض می شود:
یک قسم از دیرکرد به نظر همه فقها حرام است و آن صورتی است که طلبکار به بدهکار برای تاخیر پرداخت بدهیش مهلت بدهد و بابت مهلت دادن وجهی دریافت کند که در بازار به نو کردن چک هم تعبیر می کنند مثلا ماشینی را شش ماهه می فروشد در سررسید پرداخت دین، بدهکار و طلبکار با یکدیگر توافق می کنند، که بدهکار بدهی را با تاخیر پرداخت کند ولی بابت تاخیر مبلغی پرداخت کند، که این مورد ربا جاهلی گفته می شود و حرام است.
اما نوع دیگر این است که فروشنده در هنگام خرید و فروش مثلا، اعلام کند بدهکار ملزم است بدهی را در سررسید پرداخت کند و فروشنده رضایت به تاخیر پرداخت ندارد اما با بدهکار در ضمن خرید و فروش شرط می کند، چنانچه بدهی را در سررسید پرداخت نکند، وجه معینی بابت خسارت باید بپردازد، چنین شرطی به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای صحیح است هر چند برخی مراجع این را هم غیر شرعی می دانند. (موافق: آیات عظام مکارم، فاضل. مخالف: حضرت امام، آیات عظام سیستانی، شبیری زنجانی، بهجت)
(امام خامنه ای: دریافت جریمه دیرکرد برای معوقات بانکی و همچنین دریافت دیرکرد جرایم تخلفات ساختمانی توسط شهرداریها از متقاضیان چه حکمی دارد؟ اگر بر اساس قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و مورد تأیید شورای محترم نگهبان، انجام گیرد، اشکال ندارد. آیت الله مکارم: جریمه دیرکرد هر گاه به عنوان یک قانون بانکی طبق محاسبه سود پول اعمال شود نوعی ربا خواری و حرام است. و اگر به عنوان تعزیر در برابر تاخیر در پرداخت دین باشد (در فرض عدم اعسار) مبلغ آن جریمه متعلق به بیت المال است نه سیستم بانکی. و اگر به عنوان شرط ضمن العقد در آید و به وام گیرندگان تفهیم شود و آنها موافقت کنند می‌تواند مشروع باشد و در این صورت نیز سزاوار است انصاف را رعایت کنند.) (استفتائات حضرت امام، ج2 ص: 294 س: 34 ؛ رهبری: استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 437318 ؛ استفتائات سایت مکارم ؛ استفتائات سیستانی س 359 و 364 ؛ استفتائات سایت شبیری زنجانی ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج1 س: 658 و 663 ، استفتائات سایت مکارم، امور بانکی، جریمه دیرکرد ؛ بهجت استفتائات، ج3 س: 4472 ؛ جامع المسائل-فارسی، فاضل، ج1 ص: 306 س: 1186)
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال نصیب همه ما بگرداند به برکت صلوات بر محمدو آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا علیه السلام می فرمایند: صلاةُ الّلیلِ تزیدُ فی الرّزق: نماز شب بر روزی انسان می افزاید( وسائل،ج 5، ص 272)
در روایات اثرات دنیوی مختلفی برای نماز شب ذکر شده است که به برخی اشاره میشود:
1. افزایش روزی: برای رزق و روزی غیر از عوامل مادی از قبیل تلاش برای کسب رزق و روزی، عوامل معنوی مثل نماز شب مؤثر است ونباید همه عوامل را مادی بدانیم، بلکه یک سری عوامل معنوی نیز می‌تواند علّت یا جزء علّت باشد. روزی رسان خدا است و یکی از پادشهای نمازشب (رزق فراوان) است.
2. دفع بیماریها : رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: بر شما باد به نماز شب، زیرا آن روش شایستگان پیش از شماست، و بیداری شب انسان را به خدا نزدیک میکند، و از گناه باز می‌دارد و گناهان را می‌پوشاند، و بیماری را از بدن می‌زداید: (بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۲۳)
3. نورانیت چشم و چهره و اخلاق: امام صادق علیه السلام فرمود: نماز شب انسان را خوش سیما و خوش اخلاق و خوشبو میکند، و دید انسان را نورانی میکند. (وسائل ، ج۵، ص۲۷۲)
4. ازبین رفتن غمها: امام صادق علیه السلام فرمود: نماز شب قرض را ادا میکند و غم را می‌برد. ( وسائل،ج 5، ص 272)
خداوند توفیق نمازشب به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
