بیان بین الصلاتین
اختیار انسان نسبت به اموالش 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند: ... إنّ اَعظَمَ النّاسِ قَدْراً اَلّذیِ لایَریَ الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَراً... .
بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص: 19)
توضیحات
امروز قصد دارم نکته ای راجع به تصرف در اموال کسانی که دچار بیماریهای ذهنی هستند بیان کنم، مقدمتا عرض می شود که:
انسان عاقل و بالغ تا زمانی که سالم است می تواند به هر شکلی که خودش بخواهد اموالش را هزینه کند یا ببخشد یا وقف کند؛ البته انسان نمی تواند مالش را اسراف کند و یا اگر پدر یا مادر بخواهد به یکی از فرزندان مالی را ببخشد چنانچه سبب فساد و اختلاف میان فرزندان می شود چنین کاری جایز نیست. (1)
اما افرادی که دچار آلزایمر شدید هستند یعنی بیماری به حدی است که دیگر هیچگونه تعقلی ندارند، از لحاظ شرعی حال این افراد به گونه ای است که نسبت به نماز و روزه تکلیفی ندارند و در اموالشان نمی توانند تصرفی انجام دهند،
خوب سوال این است که چه کسی باید این تصرفات را انجام دهد.
در پاسخ عرض می شود: که اطرافیان این بیماران حتی همسرش هم بدون مراجعه به حاکم شرع و انتخاب قیم شرعی نمی توانند در اموالشان تصرف کنند. و در صورتی هم که قیم شرعی داشته باشد در صورتی می تواند قیم شرعی برای استفاده از اموال این شخص اجازه بدهد که برای صاحب مال دارای مصلحتی باشد. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال محبت به دنیا را از دل ما بیرون کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب الهبه، م22 ؛ اجوبه الاستفتائات، س: 1728 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1336)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب حجر، سفاهه م1 و م3، کتاب البیع، م 18 و م19 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1084 و م1085 و 1076 ؛ هدایه العباد، ج1 م 1768 و م 1770 و 1771)
شرط بندی و قمار
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت وفات حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها
از امام سجاد علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: ...أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه
. آگاه باش که منفورترین مردم نزد خدا کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص234)
توضیحات
در شرع مقدس اسلام بسیاری از سرگرمی‌ها و بازیها حلال است مانند انواع ورزش، مانند شنا کردن، کوهنوردی یا تفرج در طبیعت؛ اما برخی از سرگرمی‌ها به جهت مفاسدی که دارد حرام است؛ لذا چند نکته فقهی درباره بازی و سرگرمی بیان می‌کنم:
1. بازی با وسایلی که در عرف وسیله‌ی قمار شناخته میشود حرام است که به تصریح برخی از مراجع تقلید، پاسور و تخته نرد از وسایل قمار محسوب میشود. (1)
2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعاً ممنوع و گناه است. مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه می‌دهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد، یا کاری برای برنده انجام دهد؛ یا مثلا سایت‌های شرط بندیی که وجود دارد؛ که اینها شرعا اشکال دارد.
3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد، مثل: 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی با اسلحه جنگی، در صورتی که شرط بندی بین افرادِ مسابقه دهنده باشد نه تماشاچی‌ها. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خود عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه‌روزی آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی خود را به صورت تلفنی مطرح کنید.
خدا توفیق بندگی و زندگی پاک و با نشاط را به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتاء شخصی، شماره استفتاء360286 ؛ رساله جامع م2260)
(2) (اجوبه الاستفتائات، س 1117 و 1122 ؛ منهاج الصالحین ج2 مسأله 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 س 15 و 17 و 18 ؛ فاضل ج1 س953 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 645 و س6436 ؛ مکارم، استفتائات ج2 س 727 و 735 ، ج 3 س 471 ؛ جامع المسائل، فاضل ج1 س 1564 ؛ رساله جامع، سیستانی، م 2259)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن{ درباره گروهی که طبق روایات (بحارالأنوار، ج41، ص137) قوم سلمان فارسی درآینده هستند} می فرماید: فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ : ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، خداوند جمعیّتی را می‌آورد{با این خصوصیات} که 1. خدا آنها را دوست دارد و2. آنان (نیز) او را دوست دارند،3. در برابر مؤمنان متواضع، 4. و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند؛ 5. آنها در راه خدا جهاد می‌کنند، 6. و از سرزنش هیچ ملامتگری هراسی ندارند.(آیه 54 مائده)
این خصوصیات ذکر شده همان خصوصیاتی است که بسیجیان باید داشته باشند یعنی:
اولا: محبت خدا دارند(یحِبُّهُمْ وَ یحِبُّونَهُ) یعنی کارهایشان به عشق خداست و اخلاص دارند
ثانیا: در پیشگاه مؤمنان و طرفداران حق و حقیقت خضوع و تواضع می‌کنند و هیچ عنادی با ایشان ندارند؛ اما در برابر کفار و گردن‌کشان و کسانی که زیر بار حق نمی‌روند، سرسخت‌اند و هیچ خضوع و نرمشی از خود نشان نمی‌دهند؛از این جهت امام بسیجیان فرمود:آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند.
ثالثا:اهل جهاد و جنگ هستند(یجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ) ،چه جنگ سخت(8سال دفاع مقدس و اکنون مدافعان حرم) و چه جنگ نرم(مبارزه اعتقادی با شبهات در فضای مجازی)
رابعا: از دشمنان نمی هراسند و در برابر تهاجم تبلیغاتی عقب نشینی نمی کنند: وَ لا یخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ. و از سرزنش هیچ ملامت گری نمی هراسند. تهاجم تبلیغاتی، مقدّمه نبرد تسلیحاتی است. کسی که در جنگ تبلیغاتی عقب نشینی می کند، بی تردید نمی تواند در صحنه نبرد مسلّحانه، مدافع اسلام و ارزش های دینی باشد.
خداوند ما را جزء ولایتمداران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام نسبت به عمل تجارت وصیت کردند و فرمودند: ...فَإِنَّ التَّاجِرَ الصَّدُوقَ مَعَ السَّفَرَةِ الْکِرَامِ الْبَرَرَةِ یَوْمَ الْقِیَامَة.
. تاجر راستگو در روز قیامت با سفیران گرامی نیکوکار (فرشتگان والامقام) همراه هست. (وسائل الشیعه ج17 ص: 385)
توضیحات
برای خرید و فروش مسائل شرعی زیادی وجود دارد که یکی از آنها خیار عیب است که چند نکته آن بیان می شود:
1. اگر فروشنده بخواهد کالای مشخص و معینی را بفروشد چنانچه کالا دارای عیب باشد و بیان نکردن عیب برای مشتری به قصد فریب دادن مشتری باشد، جایز نیست.
2. اگر مشتری کالای مشخص و معینی را خریداری کند و بعد از خرید متوجه شود که کالا معیوب می باشد با چند شرط می تواند معامله را بر هم زده و پول خود را پس بگیرد:
الف: خریدار قبل از خرید از عیب خبری نداشته باشد. (1)
ب: در کالای خریداری شده تصرفی که باعث تغییر در کالا بشود یا عیبی در دست خریدار، بوجود نیامده باشد. که اگر این شرط نباشد فقط می تواند تفاوت قیمت میان سالم و معیوب را بگیرد. (2)
ج: فروشنده در هنگام فروش نگوید که کالایم را با هر عیبی که دارد می فروشم، پس اگر بگوید این ماشین را با هر عیبی که دارد می فروشم، و بعد از خریدن متوجه عیبی شد، نه می تواند کالا را پس بدهد و نه می تواند مطالبه ما به التفاوت نماید. (3)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند توفیق کسب روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2129)
(2) صرفا جهت اطلاع: اگر معامله کلی باشد چه جنس فروخته شده و چه مال پرداخت شده برای خرید، خیار عیب در آن راه ندارد و فقط طرف مقابل را می توان ملزم کرد که جنس سالم تحویل دهد. (رساله مراجع م 2135)
(3) (رساله مراجع م 2134)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: مَنْ حَافَظَ عَلَى الْجَمَاعَةِ حَیْثُمَا کَانَ...کَانَ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ حَافَظَ عَلَیْهَا ثَوَابُ شَهِید.
کسی که در هر جا باشد بر نماز جماعت مواظبت کند، برای هر یک شبانه‌روزی که در نماز جماعت شرکت کرده، پاداش یک شهید را خواهد داشت. (وسائل الشیعة ؛ ج8 ؛ ص307)
توضیحات
در اهمیت نماز جماعت همین بس که نماز جماعتِ مختصر از نماز فرادای طولانی بهتر است. و همچنین حاضر نشدن در نماز جماعت از روی بی‌اعتنایی، جایز نیست. (1) اما در شرایط کنونی رعایت مسائلی لازم است:
1. حفظ جان در شرع مقدسِ اسلام واجب است و از طرفی یکی از توصیه‌های اکید در ایام شیوع بیماری پرهیز از اجتماعات غیرضروری، رعایت فاصله و استفاده از ماسک است، ولی از آن طرف هم می‌بینیم که برای نماز جماعت فضیلت بسیاری نسبت به نماز فرادا نقل شده. بنابراین برای اینکه هم به دستور واجب (حفظ سلامتی) عمل شود و هم از فیض بسیار نماز جماعت محروم نباشیم نماز را با شرایطی که مشاهده می‌فرمایید برگزار می‌کنیم، فاصله ی حدوداً یک متری که الان بین مامومین در صفوف نماز جماعت لحاظ شده و در هر فرش 4 نفر نشسته است با نظرات مراجع تطبیق داده شده و شرعاً اتصالات اشکال ندارد، بنابر این سعی کنیم نسبت به رعایت دقیق این فاصله ها توجه داشته باشیم. (2)
2. کسی که دارای بیماری واگیردار هست چنانچه بداند حضورش باعث سرایت بیماری به دیگران خواهد شد، حضور او در نماز جماعت و اجتماعات دیگر جایز نیست ولی در صورت معلوم نبودن سرایت بیماری تکلیفی ندارد. (3)
زائرین و مجاورین عزیز می‌توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع تقلید دریافت نمایند.
خدای رحمان، توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
(1) توضیح المسائل مراجع، مساله 1401 و 1402)
(2) (امام خامنه‌ای، استفتاء شخصی، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، سوال شماره 1134077)
(3) (مقام معظم رهبری، ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، شماره 1065159 ؛ سیستانی، استفتائات، س: 463 ؛ مکارم، استفتائات سایت، پزشکی، فصل دوم: احکام پزشک، خسارت ناشی از از کوتاهی یا کمبود اطلاعات پزشک ؛ احکام حج بیماران، روشهای پیشگیری از بیماری ؛ سایت شبیری زنجانی، پاسخ های آیت الله شبیری زنجانی به چند پرسش شرعی درباره بیماری کرونا، تاریخ 12/12/ 1398)
گفتار روز
توضیحات
خداوند در قرآن درباره کسانیی که با دشمنان می‌جنگیدند، می‌فرماید: وَکَأَیِّنْ مِنْ نَبِیٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّیُّونَ کَثِیرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَکَانُوا وَاللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ: چه بسیار پیامبرانی که مردان الهی فراوانی به همراه آنان جنگ کردند! آنها هیچ‌گاه در برابر آنچه در راه خدا به آنان می‌رسید، سست و ناتوان نشدند (و تن به تسلیم ندادند)؛ و خداوند استقامت‌کنندگان را دوست دارد. (آیه 146 آل عمران)
بسیجیان واقعی باید خصوصیاتی داشته باشند که برخی را اشاره می کنیم:
1-پایداری در راه خدا: طبق آیه ای که تلاوت شد، صبر، ثبات قدم و عدم تزلزل در میادین جانکاه از مشخصاتی است که یک بسیجی بدان مزین است. زیرا مسیر دین سختی دارد که برخی ابتدا همگام با مومنین در راه خدا هستند،اما در طی مسیر کوتاه می آیند. در تاریخ صدر اسلام نیز افرادی مثل طلحه وزبیر ابتدا طرفدار ولایت بودند ولی درنهایت در مقابل امام ایستادند. در انقلاب اسلامی نیز کسانی بودند که بسیجی بودند، ولی بسیجی نماندند.
2-استکبار ستیزی: یعنی در برابر کفار و استکبار محکم می ایستد ولی در برابر مسلمانان مهربان است(أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ-آیه 29 فتح)؛ در پیشگاه مؤمنان و طرفداران حق و حقیقت خضوع و تواضع می‌کنند و هیچ عنادی با ایشان ندارند اما در برابر کفار و گردن‌کشان و کسانی که زیر بار حق نمی‌روند، سرسخت‌اند و هیچ خضوع و نرمشی از خود نشان نمی‌دهند: وخداوند فرمود در آینده قومی میآیند که (أَذِلَّه عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِین-آیه 54 مائده ) هستند که این آیه در مورد امام علی ( علیه السلام ) ودر روایت دیگری درباره قوم سلمان فارسی نقل شده است(مجمع البیان، ج3، ص208)
3- عدالتخواهی و ظلم ستیزی: بسیجی تفسیر عدالت علی ( علیه السلام ) است که به قیمت تمام جهان حاضر نیست به قدر گرفتن پوست جویی از دهان مورچه ای به کسی ستم کند اگرچه آن کس دشمن او باشد.
بسیجی مصداق فریاد عادل ترین مظلوم و مظلوم ترین عادل خلقت یعنی فریاد «کونوا للظالم خصما و للمظلوم عونا-نامه 47 نهج البلاغه-» امیرمومنان (علیه السلام) است. بسیجی فرمانبردار امامی است که فرمود: ما تا آخر در کنار مظلومان جهان می ایستیم و با ظالم می جنگیم» و در میدان مبارزه با ظلم، لبه تیز شمشیر خود را متوجه ریشه همه مظاهر فرهنگی، حقوقی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ستمگران می کنیم و تا قطع تمامی آن ریشه های متعفن از پا نخواهد نشست.
خداوند ما را جزء بسیجیان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از حضرت صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ.
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. (وسائل الشیعة، ج7، ص: 84)
توضیحات
گاهی اوقات دوست یا آشنایی از انسان درخواست می کند که کالایی را برای او خریداری کنیم، حال اگر در هنگام خرید، فروشنده تخفیفی بدهد، می توان مبلغ تخفیف را بدون اطلاع برای خودش بردارد و قیمت کالا را بدون تخفیف از دوستش دریافت کند؟
در پاسخ عرض می شود که اگر کالا را برای او خریداری می کند، نمی تواند مبلغ تخفیف را برای خودش بردارد و باید قیمت خرید با تخفیف را، اعلام کند.
اما اگر مثلا قبل از وکالت، کالا را برای خودش خریداری کند و سپس به قیمت بیشتر به سفارش دهنده بفروشد، اشکالی ندارد و نیازی نیست که این مطلب را به سفارش دهنده بگوید و همه اینها بشرط این است که سفارش دهنده خرید را از فرد خاصی معلوم نکرده باشد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
إن شاء الله خداوند روزی حلال را نصیب همه ما بگرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (آیت الله سیستانی: اگر در وکالتِ خرید و فروش، عقد انصراف به غیر وکیل داشته باشد، وکیل نمی تواند جنس خود را به سفارش دهنده بفروشد.) (تحریر الوسیله، کتاب الوکاله، م 38 ؛ ادمین، شماره استفتاء 758386 ، تاریخ 28/1/1396 ؛ منهاج الصالحین، ج2 ، م 1304 ؛ هدایه العباد، کتاب الوکاله، م 38 ؛ سایت مکام، استفتائات، کلیات وکالت)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: أَحَبُ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّلَاةُ وَ هِیَ آخِرُ وَصَایَا الْأَنْبِیَاءِ.
نماز محبوب ترین اعمال نزد خداوند متعال و آخرین وصیت پیامبران است. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج3، ص: 264)
توضیحات
بهترین حالتی که شخص می‌تواند در آن حال به خدا توجه کند و تقرب بجوید، حال نماز است. از این باب چند نکته درباره نماز قضا عرض می کنم:
1. اگر کسی عمدا نماز نخواند یا کوتاهی کند تا قضا شود، گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کند و قضا نماید و انجام نماز قضا گرچه فوری نیست اما نباید در انجامش سهل انگاری شود. (1)
2. نماز قضا را در هر ساعتی از شبانه‌روز میشود بخوانیم و همچنین می‌توانیم نماز قضایی را که در وطن قضا شده، در مسافرت به طور کامل قضا کنیم. (2)
3. رعایتِ ترتیب بین نمازهای قضا شرط نیست، مگر نمازهای ظهر و عصر یا مغرب و عشایی‌که از یک روز قضا شده است (فاضل، بهجت: اگر علم به ترتیب دارد رعایت ترتیب لازم است.) (3)
در پایان عرض کنم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در بعضی مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند.
خدا توفیق خواندن نماز اول وقت و به جماعت را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1370 و1372)
(2) (عروة الوثقی، صلاة القضاء مساله10)
(3) (رساله مراجع مساله1375)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام خامنه ای فرمودند: بهترین و بزرگترین الگو برای بسیجیان مسلمان در همه عالم، علی ابن ابیطالب علیه السلام است»( 3/9/73)
یک بسیجی باید پیرو و شیعه واقعی مولایش باشد والگوپذیری از مولایش داشته باشد که به برخی از تبعیت پذیریهای بسیجی از امام علی ( علیه السلام ) اشاره میشود:
1-اخلاص داشتن: امیرالمومنین ( علیه السلام ) فرمود: خدایا، من تو را از بیم عذاب و طمع ثوابت نپرستیدم، بلکه تو را شایسته بندگی دیدم و پرستیدم(بحار،ج14،ص41) و امام بسیجیان ، امام خمینی(ره) فرموده اند:" بسیج لشکر مخلص خدا است که دفتر تشکیل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضاء نموده اند.(2/9/67) صحنه های زیادی از اخلاص بسیجیان در زندگی آنها و در دوران دفاع مقدس رقم خورده است.
2-شهادت طلبی: حب به شهادت را بسیج از مولای خود علی علیه السلام آموخته است که فرموده است : " انی للشهاده لمحب. من دوستدار شهادت هستم."( الغارات، ج 1، ص 211.) زیرا ارزشهایی که فرهنگ اسلام و مبنای دینی برای شهادت قائل است بسیجی را شیفته شهادت کرده است. مهم ترین شاخصه آنان شهادت طلبی است که نمونه بارز آن را در هشت سال دفاع مقدس و اکنون به عنوان مدافع حرم دیده میشود.
این مهمترین ویژگی بسیجیان است که جاذبه و دافعه آنها دارای مرزی است که ایمان و کفر دو سوی آن را تشکیل میدهد. بسیجی، غرض ورزی شخصی ندارد، هرجا آرمانهای اسلام ایجاب کند می‌غرد و با شدت برخورد می‌کند.
3-ولایتمداری ومطیع مولا بودن: حضرت علی علیه السلام مطیع پیامبر بود و در این زمینه فرموده است: من بنده ای از بندگان حضرت محمد ( صلی الله علی و آله و سلم ) هستم(کافی، ج 1 ، ص89)
بسیجی تابع ولایت و هیچ گاه نه از ولایت عقب می ماند و نه هیچ گاه از ولایت جلو می افتد. « الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ، وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَاللّازِمُ لَهُمْ لاحِقٌ ، کسانی که از ولایت جلو می زنند مارق و رها شده و کسانی که از ولایت عقب می مانند باطل هستند و راه یافتگان کسانی هستند که همراه و تابع ولایت باشند(صلوات شعبانیه،مفاتیح الجنان)
خداوند ما را جزء بسیجیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَجْلِسُ الْغِنَاءِ مَجْلِسٌ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى أَهْلِه... .
مجلس غناء و آوازه خوانی مجلسی است که خداوند متعال به آن نگاه نمی کند. (دعائم الإسلام ؛ ج2 ؛ ص207)
توضیحات
اسلام با زیبایی و صداهای خوش مخالف نیست و بسیاری از صداهای زیبا حلال است، اما دین مقدس اسلام با هر صوت و عملی که انسان را از یاد خدا غافل کند و به سمت بی بند و باری بکشاند مخالف است و به همین جهت گوش دادن به برخی موسیقی ها حرام است که به چند نکته کوتاه درباره موسیقی اشاره می شود:
1. به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای صدایی که از دستگاه های موسیقی نواخته می شود یا آواز آوزه خوان در صورتی که عرفا لهوی و مناسب با مجالس گناه باشد، حرام است. مثلا انسان تشخیص دهد آهنگی نزد معمول مردم رقص آور است یا تحریک کننده شهوت می باشد، هر چند برای شنونده تأثیری نداشته باشد. اما اگر شک دارد گوش کردن آن مانعی ندارد. (1)
2. پخش شدن آهنگ یا برنامه ای از صدا و سیما و یا دیگر مراکز دلیلی بر حلال بودن آن آهنگ و برنامه نیست. بنابراین اگر کسی تشخیص دهد آهنگ پخش شده حرام است نباید گوش کند.
3. در حرام بودن موسیقی حرام فرقی بین انواع آن از قبیل موسیقی سنتی و غیر سنتی، ایرانی و غیر ایرانی، نمی باشد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام صافی، بهجت: گوش دادن به آهنگی که از نواختن آلات موسیقی تولید می شود، حرام است. (جامع الاحکام، ج1 س 996 و 998 و 1018 ؛ استفتائات بهجت، ج4 س6310)
(2) (استفتائات حضرت امام ج2 س27 و28 ؛ اجوبه الاستفتائات س1128 و 1129 و 1130 و 1140 ؛ رساله جامع م2228 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س987 ؛ وحید سایت استفتائات س457)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک ولادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام
فردی به امام رضا علیه السلام نوشت که: من پنج سال است که از بچّه‌دار شدن جلوگیری می‌کنم؛ چرا که همسرم از بچّه‌دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی‌چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام رضا علیه السلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ یَرْزُقُهُمْ.
بچّه‌دارشو که خدا روزی آنها را خواهد داد. (وسائل الشیعة ؛ ج21 ؛ ص360)
توضیحات
یکی از نعمت‌های بسیار ارزشمند و زیبای خدای رحمان عطا کردن فرزند است که اگر خدا به انسان فرزندی عنایت کند نسبت به فرزند، وظایفی وجود دارد که به چند نکته اشاره می‌کنم:
1. بعضی از وظایف مستحب است مانند برداشتنِ کام فرزند، موقع تولد با آب فرات و تربت سید الشهدا علیه السلام و گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ او و انتخاب کردن نام خوب توسط پدر برای فرزند که بهترین آنها نامی است که عنوان بندگی برای خدا داشته باشد مثل عبدالله و عبد الرحمن و امثال آن و اسامی پیامبران و امامان علیهم السلام و عقیقه کردن. و در عقیقه مهم است که گاو یا گوسفند یا شتری به نیت عقیقه ذبح شود. (1)
2. بعضی از وظایف واجب است مانند اینکه بر پدر بچه‌ی نابالغ واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاقی یا عقیده‌ی او میشود حفظ کند؛ بنابراین اگر استفاده از شبکه‌های مجازی یا شرکت در بعضی کلاسهای آموزشی یا ارتباط فرزند با دوستش، سبب انحراف اخلاقی یا اعتقادی او میشود، باید پدر از فرزندش مراقبت کند. نباید از دزدان عقاید و اخلاق فرزندمان غافل باشیم و همچنین واجب است که پدر، بچه نابالغ را از کاری که سبب ضرر زدن به خود و یا دیگران است و از گناهان منع کند. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کنید و پاسخ را مطابق نظر همان مرجعِ تقلید دریافت نمایید.
خدا به حق امام حسن عسکری علیه السلام به همه ما فرزندان صالح عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله فصل فی احکام الاولاد م 2 و م9 ؛ منهاج الصالحین ج3 م387 و م394)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ منهاج الصالحین ج3 م 1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام عسکری ( علیه السلام ) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى ( علیه السلام ) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على ( علیه السلام ) و امامان معصوم هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
ممکن است عدهاى زرنگى را در آن بدانند که از حسابرسى، و پاسخگویى فرار کنند و به نوعى طفره روند، ولى باید بدانند که هرگز چنین رفتارى هوشمندى و زرنگى بحساب نمىآید، در همین زمینه است که حضرت عسکرى (علیه السلام) مىفرماید: زیرکترین زیرکان (و هوشمندترین افراد) کسى است که به حساب نفس خویش پردازد (و پاسخگوى خدا و وجدان خویش باشد) و براى پس از مرگ خویش تلاش نماید»( وسائل ، ج 16، ص 98)
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام.
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: ... تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ.
به یکدیگر هدیه بدهید، که همانا هدیه کینه‌ها را از بین مى‌برد. (الکافى ( ط- الاسلامیه) ج5 ص144)
توضیحات
در دین اسلامِ عزیز، برای تقویتِ روابط انسانها و اظهار محبت، شیوه‌هایی وجود دارد که یکی از آنها هدیه دادن است. اسلام هدیه را راهی برای نزدیکی قلبها می‌داند و بر آن تاکید دارد. لذا چند نکته کوتاه درباره هدیه دادن عرض می کنم:
1. یکی از مستحبات، هدیه دادن، بوی‍ژه به اقوام و خویشاوندان است، مخصوصا در میان آنها، نسبت به پدر و مادر سفارش بیشتری شده.
2. اگر به فرزندی بیشتر از فرزند دیگر هدیه داده شود یا هدیه‌ای با ارزشتر داده شود، کراهت دارد. اما اگر یکی از فرزندان دارای خصوصیتی باشد که سزاوار برتری است، مثلا فقیر است، چنانچه باعث فتنه و فساد نشود، بیشتر قرار دادن هدیه برای او خوب است.
3. مالی که هدیه داده میشود، تا هدیه‌گیرنده تحویل نگیرد هدیه محسوب نمی‌شود. مثلا اگر من به فرزندم بگویم ماشین را به تو بخشیدم تا وقتی که تحویل فرزندم نداده‌ام، مال فرزند نشده و احکام هدیه را ندارد. اگر هدیه ای به فرزند نابالغ داده شود برای اینکه شرعا این تحویل گرفتن اتفاق بیفتد باید پدر یا پدربزرگ و در صورت نبودن این دو، قیم شرعی تحویل بگیرد. (1)
در پایان عرض کنم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه، میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند.
خدای رحمان، بهترین هدیه که فرج امام زمان علیه السلام است را نصیب همه ما بفرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (منهاج الصالحین آیه الله سیستانی، کتاب الهبه مساله 136 ؛ تحریر الوسیله ؛ کتاب الهبه مساله22)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره خمس می فرماید: وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ: بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید(آیه 41 انفال)
1- در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد: واعلموا، انّما، مِن شیءٍ، فَإنّ، لِلّه، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را می‌رساند.
2-معنای لغوی «غُنم» هر سود و منفعتی است که به دست انسان برسد، چه منفعت کسب باشد چه غنیمت جنگی یا هر سود دیگری.( مفردات، ج1، ص615؛ التحقیق، ج7، ص271.)
3-برخلاف آنچه احیاناً گمان مى شود این غنیمت تنها غنیمت جنگى نیست، گرچه آیه خمس در ضمن آیات جنگ آمده، زیرا اولًا لغت غنیمت تمام بهره ها را در بردارد، و ثانیا آیاتى مانند( فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَة) غنیمتهایى بسیارى را هم از طرف خدا مقرر داشته، و آیا خدا هم جنگ مى کند تا غنیمتى جنگى داشته باشد؟! ومثلا :امام علی ( علیه السلام ) از کلمه غنیمت استفاده کرده و فرموده است: اغتنم المهل : فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید(خطبه 76 نهج البلاغه) وپیامبر ( صلی الله علی و آله و سلم ) فرمود: خمس از هر چه انسان مالک شود اخراج می‌گردد(جامع الاحادیث، ج 8، ص 546)
4-علت خمس: امام صادق علیه السلام می‌فرماید: به راستی خداوندی که خدائی جز او نیست چون زکات را برای ما حرام کرده خمس را برای ما قرار داده است پس زکات را بر ما حرام کرده و خمس را برای ما (دادن خمس به ما) واجب کرده است(وسائل، ج 6، ص 337)
5-فلسفه خمس: امام رضا علیه السلام فرمود: «انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دینِنا وَ عَلى عَیالاتِنا وَ عَلى مَوالینا؛ همانا خمس کمکى بر دین (و اهداف دینى)، خاندان و دوستان ماست»(جامع احادیث الشیعه، ج 8، ص 581)
6-مصرف خمس: در راه مصالح مسلمانان، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف اسلامى، مصرف کند. از این رو، اداره شئون مقام ولایت و رهبرى، تقویت مراکز دینى و اسلامى، تقویت بنیه اقتصادى حکومت اسلامى، تضمین استقلال آن، رفع محرومیت ها و نیازمندى هاى جامعه (به ویژه سادات) و... از آثار و برکات خمس خواهد بود
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از وجود نازنین حضرت علی ابن موسی الرضا علیه السلام در ثواب و فضیلت آمدن به زیارتشان اینگونه نقل شده است: مَنْ شَدَّ رَحْلَهُ إِلَى زِیَارَتِی اُسْتُجِیبَ دُعَاؤُهُ وَ غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ.
کسی‌که برای زیارت من بار سفر ببندد، دعایش مستجاب و گناهانش بخشیده میشود. (الخصال؛ ج1؛ ص144)
توضیحات
برای زیارت آدابی نقل شده که یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است. تلاش بر اینکه رفتار ما بعد از زیارت مانند قبل از زیارت نباشد، بلکه عملکرد ما بهتر و نزدیکتر به سیره امام علیه السلام باشد.
1. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشته‌اش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند. (1)
2. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، می‌تواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند.
خدا به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را قبول درگاهش قرار بدهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
کفار و مخالفین،دستورات دین را افسانه و خرافه میدانند که در این باره خداوند می فرماید: إِذَا قِیلَ لَهُمْ مَاذَا أَنْزَلَ رَبُّکُمْ قَالُوا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ : چون به آنان گفته شود پروردگارتان چه چیز نازل کرده است مى گویند افسانه هاى پیشینیان است(آیه 24 نحل)
برخی از دلایل دین گریزی عبارتند از :
1- خواسته های نفسانی: عده ای از آن جهت که آموزه های پیامبران با بی بند وباری و ولنگاری ایشان ناهمخوان است و بر زیاده خواهی ها و آزادی های جنسی ایشان قید و بند می زند مخالف دین هستند. (ارأیت من اتّخذ إلهه هواه: فرقان/43)
2-مشکلات اقتصادی و فقر: فقر و مشکلات اقتصادی عاملی برای مخالفت با دین شده است؛ چون گاهی مشکلات گروهی از مسولین و مردم را به دین نسبت میدهد و ضعف اقتصادی را به دین ربط داده و با مقایسه با کشورهای بی دین،اشکال را از دین دانسته و این فقر بهانه ای برای دین گریزی میشود ودر روایات نیز گفته شده که فقر گاهی باعث بی دینی میشود.
البته این نکته نیز لازم است که ثروت زیاد نیز موجب بی دینی و طغیان میشود که مقابل اکثر پیامبران،ثروتمندان قرار گرفته اند
3-سخت گیری زیاد: فشار زیاد و سخت گیری اثر معکوس دارد و خدا از هرکس به اندازه توانش خواستار است(لاَ یُکَلِّفُ اللهُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا)
4-دین را مخالف عقل و علم پنداشتن: ناسازگار دیدن دین با علم از عوامل مهم دین گریزی است؛مثلا موضوعاتی مثل فرشته و جن، تفاوت زن و مرد در موضوعاتی مثل ارث،دیه،قضاوت و... باعث این پندار میشود که باید این موضوعات برایشان درست تحلیل شود.
5- عملکرد غلط برخی متولیان دین: با مشاهده کسانی که قول و عملشان یکی نیست و در عین حال، دعوت به دین داری می کنند، از خود می پرسند: اگر اسلام خوب و ارزشمند است، چرا مدعیان آن بدان عمل نمی کنند؟ چون نمی توانند لغزش افراد را به حساب خود آنها بگذارد نه دین و مذهبشان، به محض دیدن خلاف و اشتباه در اعمال الگوها و کسانی که به طرف دین دعوت می کنند، آن را به حساب دین می گذارند
خداوند ما را جزء عالمان و عاملان به دینش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت رضا علیه السلام درباره آثار و فوائد پرداخت خمس می‌فرمایند: ... فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ... تَمْحِیصُ ذُنُوبِکُمْ وَ ما تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِکُمْ لِیَوْمِ فَاقَتِکُم
. پرداخت خمس باعث پاک شدن گناهان تان و ذخیره‌ای برای روز قیامت تان است. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص548)
توضیحات
یکی از عبادات مالی، خمس است که با وجود شرایطِ آن، پرداخت خمس واجب میشود، لذا چند نکته درباره خمس خدمت شما عزیزان عرض می کنم:
1. هر فردی که دارای درآمدی است، هر مقدار از درآمدش که در بین سال خمسی، صَرف نیازها و مخارجِ حلال زندگی شده که مطابق شأنش بوده، مانند خوراک، پوشاک، مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد. اما آنچه از درآمد در سررسید سال خمسی باقی بماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پولِ پس انداز شده باشد یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2. اگر بر کسی خمس واجب شد و او در آن زمان، توان پرداخت خمس را نداشت، باید به دفتر مرجع تقلید خودش مراجعه کند تا برای تأخیر در پرداخت خمس مهلت بگیرد.
3. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی در هر حالتی نمی‌تواند بهانه ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری ها و احکامش، باید خمس موجودی را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار است این بدهی سبب نمی شود، خمسِ درآمدی که از سال خمسی اش زیاد آمده را پرداخت نکند. (1)
در پایان خدمت زائرین عزیز عرض کنم؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می‌توانند با مراجعه، پاسخ سوالاتشان را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران محترم می‌توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالاتشان را از کارشناس خانم بپرسند.
خدای رحمان، محبت دنیا را از دلها خارج کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1765و1790و1791و1792 ؛ اجوبه الاستفتائات س924 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902 ؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773- 774 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الخمس ؛ هدایه العباد صافی م1620 ؛ منهاج، سیستانی ج 1 ص: 392 ؛ وحید منهاج ج1/348 ؛ جامع المسائل ج1 س645)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُون: در «زبور» بعد از ذکر(تورات)نوشتیم:«بندگان شایسته‌ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد (آیه 105 انبیاء)
برای ظهور امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) شرایطی نیاز است که باید فراهم شود.شرایط به امورى گفته مى شود که تحقق ظهور وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقق نشوند، ظهورى در کار نخواهد بود.
چهار شرط برای ظهور لازم است که 2 عدد از این شرایط فراهم است و باید 2 شرط دیگر را ما فراهم کنیم. دو شرطی که فراهم است،یکی: وجود مقدس امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) است و دومین شرط، داشتن برنامه اى جامع براى مبارزه با مشکلات و تغییر وضع موجود است که حضرت این برنامه را از جانب خدا دارا هستند.
اما دو شرطی که مردم باید فراهم کنند:
اول: وجود یارانى فداکار است که با آشنایى نسبت به برنامه ها و اهداف و اعتقاد به آنها تا آخرین لحظه، از رهبر و اسلام دست بر ندارند و آماده هر گونه فداکارى باشند.
دوم: پذیرش مردمى است که اگر مردم آن را نخواهند، و شرایط فکرى و روانى فراهم نباشد، آن قیام به سرانجام نمى رسد؛ چنان که امام حسین «علیه السلام» به جهت عدم همراهى مردم به شهادت رسید.
خداوند ما را جزء یاران واقعی امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت أمیرالمؤمنین علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَنِ اتَّجَرَ بِغَیْرِ فِقْهٍ فَقَدِ ارْتَطَمَ فِی الرِّبَا.
کسی که بدون یادگیری احکام، تجارت کند، بداند که در ربا فرو خواهد رفت. (نهج البلاغه، حکمت447)
توضیحات
یکی از سوالاتی که پرسیده میشود این است‌که آیا گرفتن دیرکرد یا جریمه‌ی تاخیر در داد و ستدها جایز است؟ (1)
در جواب عرض کنم:
یک قسم از دیرکرد به نظر همه فقها حرام است و آن «صورتی است که طلبکار به بدهکار برای تاخیر پرداختِ بدهیش مهلت بدهد و بابت مهلت دادن وجهی دریافت کند» (که اگر معالمه با چک باشد در بازار به نو کردن چک هم تعبیر می‌کنند)، مثلا ماشینی را شش ماهه می‌فروشد در سررسید پرداخت دین، بدهکار و طلبکار با یکدیگر توافق می‌کنند، که بدهکار بدهی را با تاخیر پرداخت کند، ولی بابت تاخیر، مبلغی پرداخت کند. این مورد رباست و شرعا حرام است.
اما نوع دیگر این است که فروشنده، موقع خرید و فروش مثلاً، اعلام کند بدهکار باید بدهی را در سررسید پرداخت کند و فروشنده رضایت به تاخیر پرداخت ندارد اما با بدهکار در ضمن خرید و فروش شرط می‌کند «چنانچه بدهی را در سررسید پرداخت نکند، وجه معینی بابت خسارت باید بپردازد» چنین شرطی به نظر تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه‌ای صحیح است. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خدا توفیق انصاف با مردم و کسب روزی حلال نصیب همه ما بگرداند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (جهت اطلاع: دیرکرد در مالیات و جریمه راهنمایی و رانندگی و مانند این دو دیرکرد در برابر دین نیست و حکم دیرکرد را ندارد.)
(2) (موافق: آیات عظام مکارم، فاضل. مخالف: حضرت امام، آیات عظام سیستانی، شبیری زنجانی، بهجت.)
(امام خامنه‌ای: دریافت جریمه دیرکرد برای معوقات بانکی و همچنین دریافت دیرکرد جرایم تخلفات ساختمانی توسط شهرداریها از متقاضیان چه حکمی دارد؟ اگر بر اساس قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و مورد تأیید شورای محترم نگهبان، انجام گیرد، اشکال ندارد. آیت الله مکارم: جریمه دیرکرد هر گاه به عنوان یک قانون بانکی طبق محاسبه سود پول اعمال شود نوعی ربا خواری و حرام است. و اگر به عنوان تعزیر در برابر تاخیر در پرداخت دین باشد (در فرض عدم اعسار) مبلغ آن جریمه متعلق به بیت المال است نه سیستم بانکی. و اگر به عنوان شرط ضمن العقد در آید و به وام گیرندگان تفهیم شود و آنها موافقت کنند می‌تواند مشروع باشد و در این صورت نیز سزاوار است انصاف را رعایت کنند.) (استفتائات حضرت امام، ج2 ص: 294 س: 34 ؛ رهبری: استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 437318 ؛ استفتائات سایت مکارم ؛ استفتائات سیستانی س 359 و 364 ؛ استفتائات سایت شبیری زنجانی ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج1 س: 658 و 663 ، استفتائات سایت مکارم، امور بانکی، جریمه دیرکرد ؛ بهجت استفتائات، ج3 س: 4472 ؛ جامع المسائل-فارسی، فاضل، ج1 ص: 306 س: 1186)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
قرآن نیز یکی از علل اصلی بی ایمانی را جهل و ضعف معرفتی انسان ها می داند؛چنانچه حضرت نوح(علیه السلام)به قوم خود می فرماید:(وَلَـکِنِّیَ أَرَاکُمْ قَوْماً تَجْهَلُونَ)(هود: 29); شما را مردمانی ناآگاه می بینم.
امیر مؤمنان(علیه السلام) نیز درباره علت کفر می فرماید:اگر مردم در موارد ناآگاهی درنگ و تأمّل می کردند، هرگز به کفر و گم راهی نمی گراییدند.( میزان الحکمة،ج 2، ص 153)
بنابراین، یکی از علل روان شناختی دین گریزی در همه انسان ها، به ویژه جوانان، ضعف معرفتی و عدم تفکر درباره دین است
برخی از علل دین گریزی عبارتند از:
1- خانواده: خانواده ها با تربیت نادرست وناقص خود اغلب زمینه های دین گریزی را فراهم می کنند. پیامبر ( صلی الله علی و آله و سلم ) فرمود: کلُّ مولودٍ یُولَد على الفطرةِ فاَبواهُ یَهوّدانهِ او یُمجّسانه»؛هر انسانى که به دنیا مىآید، در ذاتش به خداپرستى گرایش دارد. اما پدر و مادر او را از خالق هستى دور کرده، باعث انحراف وى از دینمىشوند(من لایحضره الفقیه،ج 2،ص49)
2- دوستان ورفیقان ناباب:دوستان نقش مهمی در زندگی انسانها دارند. امام صادق (علیه السلام )می فرمایند: «المرءُ على دینِ خلیله.» (وسائل الشیعه، ج 4، ص 207). به همین دلیل است که گاهى یک فرد فاسق در مدتى کوتاه گروه زیادى را از دین بىزار مىکند. در قیامت نیز شکایت اهل دوزخ از دوستان و اطرافیان می باشد: یَا وَیْلَتَا لَیْتَنى لَمْ أَتَّخِذْ فُلانا خَلیلاً لَقَدْ أَضَلَّنی(آیه 228فرقان)
3- مطبوعات ورسانه های جمعی تحت قدرت مستکبرین: مستکبران در هر زمانى با شیوههاى گوناگون تبلیغاتى، شایعه و تهمت، و زدن برچسبهایى مثل مخالف آزادى، مرتجع و عقب مانده و یا با ترویج شک و شبهه، تحقیر و استهزاى باورهاى دینى مردم، موجبات دینگریزى را فراهم کردهاند. مردم را از دین گریزان مىکنند. براى نمونه، هنگامى که شعیب علیهالسلام مردم را به ترک بتپرستى و پرهیز از کمفروشى دعوت مىکرد، به او مىگفتند: این دعوت تو مخالف با آزادى انسانهاست. آزادى انسان حکم مىکند هر که را خواست، بپرستد و هرگونه که خواست در اموالش تصرف کند
4-نداشتن الگوهای مناسب: گاهی بجای اینکه الگوگیری از شهدا،علما ،متفکرین و دانشمندان داشته باشند؛برخی از بازیگران و هنرمندان فاسق غربی را الگو قرار می دهند که اثر منفی زیادی دارد.
خداوند ما را از شر وسوسه های شیطانی نجات دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
