بیان بین الصلاتین
رهن و اجاره 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام حسین علیه السلام روایت شده است که می فرمایند :
مَن عَبَدَ اللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ آتاهُ اللهُ فَوقَ أمانِیِّهِ وَ کفایتِهِ.
هر که خدا را آن گونه که سزاوار اوست بندگی کند، خداوند بیشتر از خواسته‌هایش به او عطا کند. (بحارالأنوار،ج 68،ص 184)
توضیحات
زائرین گرامی! حقیقت بندگی خدای متعال این است که عباداتش و همچنین معاملاتی که انجام می دهد بر اساس دستورات خداوند باشد.
اما امشب می خواهیم مسئله ای را در معاملات شرعی عرض کنیم:
یکی از سوالات که مومنین می پرسند این است که اگر کسی منزل یا مغازه اش را بخواهد رهن و اجاره بدهد روش صحیحش به چه صورتی است؟
در جواب باید عرض کنیم، روش صحیح به این صورت است که ابتدا قرارداد اجاره ای با مبلغ و مدت مشخص بسته شود و در ضمن قرارداد اجاره شرط قرض الحسنه شود مثلا صاحب خانه به مستاجر بگوید: خانه را به شما یکساله، ماهی 50 هزار تومان اجاره می‌دهم به شرط اینکه مبلغ ده میلیون تومان یکساله به من قرض دهید که در این صورت مبلغ قرض به عنوان شرط ضمن قرارداد اجاره قرار می گیرد که صحیح است. اما آنچه به اصطلاح مردم رهن کامل است یا اینکه مستاجر بگوید من رهن می‌دهم بشرط اینکه اجاره را کم کنید، صحیح نیست. (اکثر مراجع ) (مسائل جدید ج1 ص 87؛ اجوبه س 1662؛ و‌جامع‌المسائل‌ج1س 1107 و س 1201 اجاره تبریزی )
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد (مسائل جدید ج1 ص 87- اجوبه س 1662- و‌جامع‌المسائل‌ج1س 1107 و س 1201 اجاره تبریزی-رساله مکارم مساله1975،3 )
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام درباره دعا کردن می فرمایند:
عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّکُمْ لَا تَقَرَّبُونَ بِمِثْلِهِ :
شما را سفارش مى کنم به دعا کردن، زیرا با هیچ چیز به مانند دعا به خدا نزدیک نمى شوید (کافى، ج 2 ، ص 467 ، ح 6)
توضیحات
برخی از آثار اخروی و معنوی دعا عبارتند از:
1-نجات از دوزخ: پیامبر(ص) می‌فرمایند: در قیامت امر میشود عده‌ای را به جهنم ببرند ، خداوند به مالک جهنم می‌فرماید: به آتش بگو پاهایشان را نسوزاند چونکه با آن به مساجد می‌رفتند، صورتشان را نسوزاند به خاطر وضو گرفتنشان و دستهایشان را نسوزاند چون هنگام دعا دستها را بالا می‌گرفتند (عوالی اللآلی، ج 1، ص 360)
2- محبوبیت نزد خدا: انجام هر عبادتی انسان را محبوب درگاه حق تعالی می‌کند و دعا یکی از آن عبادات و بلکه افضل آن است. خداوند در قرآن کریم از حضرت ابراهیم به خاطر دعاکردنش تعریف و تمجید می‌کند.(هود/75)و امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرمایند: »نزد خداوند متعال، مقام و منزلتی هست که کسی به آن نمی‌رسد مگر با درخواست و دعا(کافی، ج 2، ص466)
3- زنده شدن دل: امام علی ( علیه السلام ) فرمود: هر که به یاد خدای سبحان باشد , خداوند دلش را زنده و اندیشه و خردش را روشن گرداند . (میزان الحکمه / ج 4 / ص 1857)
4- سلامت ماندن از شیطان : امام على(ع) فرمود: بسیار دعا کن تا از گزند شیطان، در امان بمانى.( بحار، ج ۷۸، ص ۹)
خدواند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
درختکاری
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام نقلل شده است که فرموده اند: شش عمل است که حتی بعد از مرگ با مومن همراهی می کند: وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ
فرزندى که بعد از مرگ برایش دعا کند، وَ مُصْحَفٌ یُخَلِّفُهُ قرآنى که از خود به‌جاى مى‌گذارد، وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ درختی که آن را مى‌کارد، وَ قَلِیبٌ یَحْفِرُهُ چاهى که برای خدا حفر کرده است، وَ صَدَقَةٌ یُجْرِیهَا صدقه ی جاریه (مثل وقف) وَ سُنَّةٌ یُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ و سنتى خوبی که پس از مرگش به آن عمل مى‌شود. (الکافی، ج 7، ص 57 )
توضیحات
چند نکته در مورد استفاده از اماکن عمومی و شخصی:
1. در استفاده از اماکن عمومی رعایت حق دیگران و قانون لازم است مثلا اگر روشن کردن آتش ممنوع باشد نباید برای پخت غذا یا کار دیگر آتش روشن کنند .
2.خسارت زدن به اموال عمومی و شخصی حرام است لذا افراد نباید خسارتی به درختان و یا سائر اموال وارد کنند لذا گلهایی را که در فضاهای عمومی کاشته شده، جدا کردن و برداشتن این گلها جایز نیست و همچنین شکستن شاخه درختان عمومی شخصی جایز نیست بویژه که در شرع مقدس اسلام به مساله کاشت درخت و نگهداری و جلوگیری از قطع درختان توصیه فراوانی شده است.
3. چنانچه کسی به اموال عمومیخسارتی وارد کرد، فرد ضامن و مدیون است و باید جبران نماید و دادن صدقه‌یا رد مظالم کافی نیست. (امام‌خمینی‌ره استفتائات‌ج3ص518س99؛منهاج م 936 و978 ؛ مکارم ج3س1520 ؛ فاضل ج1س922؛ بهجت5762).
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع معظم خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرماید:
«مَنْ غَرْسَ غَرْساً فَأَثْمَرَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الْأَجْرِ قَدْرَ مَا یَخْرُجُ مِنَ الثَّمَرَةِ؛
هر کس درختى بنشاند و به ثمر بنشیند، خدا به اندازه اى که میوه از آن فراهم آید به او پاداش مى دهد.»( مستدرک الوسائل، ج 13، ص460)
توضیحات
در اسلام درختکاری اهمیت زیادی دارد که به برخی از روایات اشاره میشود:
1- صدقه بودن محصول آن:رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: « اگر مسلمانی درختی بکارد و پرنده، انسان یا حیوانی از میوه آن بخورد برایش صدقه به شمار می آید.»( مستدرک ، ج۱۳ ،ص۲۶)
2- پاکترین اعمال :امام صادق علیه السلام: اِزرَعُوا و اغرِسُوا وَاللّه ِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً اَجَلَّ و لاأطیَبَ مِنهُ؛ (بحارالأنوار ، ج 103 ، ص 68) کشت کنید و درخت بنشانید؛ به خدا قسم آدمیان کارى برتر و پاک تر از این نکرده اند.
3-جدیت در درختکاری: پیامبر صلی الله علیه و آله: اگر قیامت فرا رسد و در دست یکى از شما نهالى باشد، چنانچه بتواند برنخیزد تا آن را بکارد، باید آن را بکارد(مستدرک الوسائل، ج13، ص460، ح15894)؛
4- خشم خداوند از قطع کردن درختان :امام صادق علیه السلام: درختان میوه تازمانی که میوه می دهد، را قطع نکنید که خداوند بر شما عذاب فرو مى ریزد. (الکافى ، ج 5 ، ص 294 )
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام رضا علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند:
...ثلاثٌ مِن المُرُوَّةِ فی السَّفرِ: بَذلُ الزّادِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ الم‍ِزاحُ فی غَیرِ المَعاصی.
سه خصلت در سفر نشانة جوانمردی است: گشاده دستی و بخشش در زاد و توشه، اخلاق نیکو و شوخ طبعی البته در بدون گناه. (خصال، ج ۱، ص 324)
توضیحات
چند نکته درباره نماز مسافر:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر تصمیم قطعی داشته باشد که حداقل 10روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت بماند باید نمازش را کامل بخواند. لذا اگر فردی که می‌داند ده روز نمی ماند یا تردید و شک دارد نمازش شکسته است.
2. آنچه در قصد ده روز مهم است کیفیت محاسبه دقیق قصد ده روز است بنابر این اگر کسی بعد اذان صبح و در بین روز وارد شهر یا روستای محل اقامت شود(به فتوی اکثر مراجع عظام تقلید) چنانچه بتواند حداقل ده شبانه روز کامل یعنی240 ساعت در آنجا بماند می‌تواند قصد ده روز کند مثلا اگر کسی ساعت10 صبح وارد مشهد شود در صورتی که بتواند حداقل تا ساعت10روز یازدهم در مشهد بماند می تواند قصد ده روز کند. اما به نظر اکثر مراجع اگر کسی شب تا قبل از اذان صبح(مخالف: امام خامنه ای: قبل از طلوع آفتاب) وارد شهر یا روستای محل اقامت شود همین که بتواند حداقل تا غروب روز دهم آنجا بماند قصد ده روز صحیح است مثلا اگر کسی ساعت 12 شب وارد شهر مشهد شده همین که قصد ماندن تا غروب روز دهم داشته باشد کافی است هر چند که کمتر از دویست و چهل ساعت می شود.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام بویژه زائرین حضرت رضا را بی‌‌خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:
«خُذْ مِنْ أمْوالِهِم صَدَقة تُطَهِّرُهُم وَ تُزَّکیهم بِها:
از اموال آنها صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن، آنها را پاک سازی و پرورش دهی. ... (توبه/ 103)
توضیحات
درروایات آثار دنیوی فراوانی برای صدقه دادن نقل شده است که به برخی اشاره میکنیم:
1-دفع بلا و دوری از مرگ بد: امام باقر(ع) می‌فرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور می‌کند و نیز مرگ سوء را از انسان دور می‌نماید؛ چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی‌رود(بحار،ج96،ص132)
2-بخشش گناهان: امام على علیه السلام :فرمود:با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاک کنید و خود را محبوب پروردگارتان گردانید.(تصنیف غررالحکم ، ص 395 )
3-شفای مریض:از دیگر آثار مهم صدقه و انفاق، شفای مریض است. در روایات آمده است: «بیمارانِ خود را به وسیله صدقه درمان کنید..(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 ) و در حدیث دیگری می‌خوانیم که مستحب است مریض با دست خود صدقه بدهد.(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 )
4-دورکننده فقر: امام باقر علیه السلام فرمودند: کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کنند..(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 )
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام جعفر صادق می فرمایند: دَاوُوا مَرْضَاکُمْ بِالصَّدَقَة... .
بیمارانِ خود را به وسیله صدقه درمان کنید. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج2 ؛ ص66)
توضیحات
چند‌نکته‌در‌‌مورد‌صدقه:
1. یکی از مستحباتی که سفارش شده صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران است واز آداب مهم سفر این است که انسان در ابتدای سفرش صدقه بدهد.(عروه الوثقی کتاب الحج اداب سفر)
2. درمصرف صدقه مستحبی فقیر بودن یا سید نبودن شرط نیست بلکه می توان صدقه مستحبی را به کسی که فقیر نیست یا سادات (البته با حفظ احترام) پرداخت‌کرد.اما سعی شود تا جایی که ممکن است فقرای متدین را در صدقات مقدم کنیم. (اجوبه س1822ومنهاج ج 2 م 1607)
3. صدقه‌ای‌که‌از‌مال‌خود‌انسان‌بوده‌و‌کنار‌گذاشته یا‌در‌قلک‌یا‌صندوق شخصی جمع‌‌آوری نموده تا‌وقتی‌به‌فقیر‌تحویل‌نداده‌در‌اختیار‌خودش است‌و‌می‌تواند عوض کرده‌و‌به هر‌مصرفی می‌خواهد‌برساند‌اما بعد‌از‌انداختن‌پول‌به صندوقهای‌مربوط به موسسات‌خیریه‌یا‌کمیته امداد امام‌خمینی‌ره،احتیاط‌آن‌است که به آنها دست‌نزند و باید‌آن‌را به‌همان‌مؤسسه‌و‌خیریه تحویل دهد (به‌نظر‌اکثر‌مراجع‌معظم تقلید)( تحریر الوسیله، القول فی الصدقه‌م1و2-منهاج‌سیستانی‌ج2م1605؛آیت‌الله‌مکارم‌شیرازی،استفتاآت ج3 سوال343، استفتاء خصوصی وحید احتیاط این است که بر ندارد. رهبری:اگر‌صندوق‌در اختیارشما باشد‌مانع ندارد.مکارم:اشکال ندارد.جزوه کاوشی در احکام ص94).
خداوند توفیق انفاق در راهش را به ما عطا فرماید به برکت صلوات بر محمدوآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید :
الَّذِینَ یُنْفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْکَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ:
آنان که در توانگری و تنگدستی، انفاق می کنند و خشم خود را فرو می برند و از خطای مردم در می گذرند. و خدا نیکوکاران را دوست دارد.(آیه 134 آل عمران)
توضیحات
برخی از آثار احسان و نیکوکاری عبارتند از:
1- آرامش روحی: از آثار ارزشمند احسان و نیکوکاری، آرامش روحی است. این کلام الهی است که می فرماید: «الذین ینفقون امولهم بالیل و النهار سرا و علانیه فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم ولا هم یحزنون؛ آنها که اموال خود را شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق می کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است؛ نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین می شوند.»
2- جذب دل ها: امیرمؤمنان (سلام الله علیه) فرمود: هر که احسان و نیکی کند، دل ها به سوی وی گرایش یابند(غرر الحکم، ص۴۴۹)
3- آمرزش گناهان:اکثرانسان ها گناهان کوچک و بزرگی را مرتکب می شوند. از جمله ابزاری که باعث می شود انسان آثار گناه و خطاهایش از بین برود و حتی آن را تبدیل به حسنات نماید، احسان و نیکوکاری در حق بندگان خدا و خدمت به مخلوقات الهی است. خدای سبحان می فرماید: ان الحسنات یذهبن السیئات
4- جلوگیری از مرگ بد: رسول خدا(صلوات الله علیه و آله) فرمود: نیکوکاری از مرگ بد پیشگیری می کندعائم الاسلام، ج۲، ص۳۳۱)
5- تعدیل اقتصادی: بخش زیادی از جرم و جنایت، ناشی از فقر و تنگدستی است؛ چرا که فقر و تنگ دستی، به دین و ایمان انسان لطمه می زند، عقل را از کار انداخته، قوت و قدرت تشخیص درست را از او می گیرد و باعث کدورت و دشمنی می شود. احسان و نیکوکاری، اگر به صورت یک فرهنگ، جلوه نموده و در بین اقشار مختلف جامعه، توسعه و گسترش پیدا کند، به طور قطع، بخش عمده ای از مشکلات جامعه را که زایده فقر و محرومیت است، از بین برده و ریشه کن می سازد.
خداوند توفیق انجام عمل خیر به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام محمد باقر علیه السلام می فرمایند:
الْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفِیَانِ الْفَقْرَ وَ یَزِیدَانِ فِی الْعُمُرِ وَ یَدْفَعَانِ عَنْ صَاحِبِهِمَا سَبْعِینَ مِیتَةَ سَوْءٍ.
کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرد، بر عمر مى افزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کند. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج2 ؛ ص66)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره انفاق و صدقه:
1.-انفاق واجب مثل پرداخت خمس و زکات و رد مظالم و کفارات علاوه بر اینکه ثواب بسیار زیادی دارد، عمل به وظیفه شرعی است و هیچ گاه انفاق مستحب، بجای وظیفه واجب محاسبه نمی شود بلکه اگر به مالی از اموال انسان انفاق واجب تعلق بگیرد مثل اینکه خمس بر اموال وی واجب باشد، به نظر اکثرمراجع (مخالف:امام خامنه ای: تصرف جایز است) تا خمس آن پرداخت نشود، هر گونه تصرف حتی صدقه و خیرات کردن هم جایز نیست.
2.-همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم پاداش صدقه دهنده، عطا می شود.(حضرت امام، تحریر الوسیله کتاب الصدقه و ایت الله سیستانی منهاج الصالحین)
خداوند توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره جایگاه نیکوکاری نزد خداوند می‌فرماید:
«أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنین:
نیکى کنید! که خداوند، نیکوکاران را دوست مىدارد(آیه 195 بقره)
توضیحات
روایات فراوانی درباره نیکوکاری وجود دارد که برخی اشاره میشود:
1- محبوبیت نزد خدا: امام صادق(ع) فرمود :بهترین افراد شما افراد با گذشتاند و بدترین شما بخیلان شما هستند. از ایمان خالص نیکى در حق برادران و کوشش در انجام احتیاجات آنان است؛ چرا که نیکی به برادران محبوبیت خداوند را موجب میشود که نتیجه این کار دورى شیطان و برکنار شدن از آتش و وارد شدن به بهشت است.(ترجمه کافی، ج 4، ص 41)
2-افزایش رزق و آبادی شهرها: رسول خدا(صلوات الله علیه و آله) فرمود: نیکوکاری و حسن همجواری بر نعمت ها می افزاید و شهرها را آباد می سازد (مستدرک الوسائل، ج۸، ص۴۲۵)
3-قبولی اعمال: امام کاظم(ع) فرمود همانا مُهر قبولی اعمال شما، برآوردن نیازهای برادرانتان و نیکی کردن به آنان در حد توانتان است و گرنه هیچ عملی از شما پذیرفته نمی‌شود.( بحار، ج 72، ص 379)
4-طولانی شدن عمر: نیکوکارى و خوش اخلاقى، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانى مى‌کند.( کافی، ج 2، ص 100)
5- ورود به بهشت: امام صادق (سلام الله علیه) فرمود: خدای سبحان در روز قیامت به فقیران می فرماید: بنگرید و چهره ها را جست وجو کنید، پس هر کس به شما نیکی کرده دستش را گرفته و به بهشتش درآورید(وسائل ، ج۱۶، ص۲۹۱)
خداوند توفیق انجام عمل خیر به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام رضا علیه السلام در روایتی درباره خواص وضو علاوه بر طهارت فرمودند:
...مَعَ مَا فِیهِ مِنْ ذَهَابِ الْکَسَلِ وَ طَرْدِ النُّعَاسِ وَ تَزْکِیَةِ الْفُؤَادِ لِلْقِیَامِ بَیْنَ یَدَیِ الْجَبَّارِ... .
وضو باعث رفع کسالت و خستگی و پاکی قلب برای قیام در مقابل پروردگار می شود . (وسائل الشیعة؛ ج1، ص: 367)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام وضو:
1. یکی از کارهای وضو شستن صورت و دستها است و خوب است بدانیم که اگر مکلف عضو را به نیت وضو زیر شیر آب بشوید و آب به همه قسمتهای اعضای وضو برسد ولو اینکه دست نکشد، وضو صحیح است و البته شستن اعضا با دست کشیدن به اعضا در وضو، مستحب است. (عروه ج1 فصل فی بعض مستحبات الوضوء)
2. عزیزان اسراف حرام است و فرقی بین وضو و سایر مصارف در این حکم نیست لذا توصیه میشود همیشه بعد از گرفتن آب برای شستن صورت یا دستها و قبل از دست کشیدن، نخست شیر آب بسته شود و سپس روی صورت یا دستها، دست کشیده شود و با حداقل آب وضو آنجام می شود تا مرتکب حرام نشویم. بستن شیر آب در حین وضو طبق روشی که توصیه شد موجب بطلان وضو نمی‌شود. (اجوبه س112 و مکارم ج1 س 63،وج3س144،،عروه الوثقی فی افعال الوضو مساله45،فاضل جامع المسائل ج2س121،بهجت استفتائات س572،مکارم احکام بانوان س37)
خداوند متعال انشالله همه ما را از پاکان قرار دهد صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:
«خُذْ مِنْ أمْوالِهِم صَدَقة تُطَهِّرُهُم وَ تُزَّکیهم بِها:
از اموال آنها صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن، آنها را پاک سازی و پرورش دهی. ... (توبه/ 103)
توضیحات
طبق این آیه صدقه باعث تطهیر و تزکیه روح میشود ، اما صدقه ای باعث تطهیر میشود که درای شرایط زیر باشد
1-صدقه ای باعث تطهیر و تزکیه میشود که از اموال حلال و خوب و سالم باشد: أنْفِقُوا مِنْ طَیّباتِ ما کَسَبْتُمْ : از قسمتهای پاکیزه اموالی که (از طریق تجارت حلال) به دست آوردید، انفاق کنید!» (آیه267 بقره)
2- بهتر است که صدقه و انفاق مخفی باشد. «وَاِنْ تُخْفُوها وَ تُؤتُوها الفُقَراءَ فَهُوَ خَیرٌ لَکُمْ » «هر گاه آنها را مخفی ساخته و به نیازمندان بدهید برای شما بهتر است.»(آیه271 بقره)
.3-صدقه ای باعث تزکیه میشود که انفاق همراه با آزار و منّت نباشد: لاتُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالمَنِّ و الاذی:بخشش‌های خودرابامنّت و آزار باطل نسازید (آیه264 بقره)
4-انفاق و صدقه باید با اخلاص باشد. «یُنْفِقُونَ أموالَهُمْ ابتِغاءَ مَرضاتِ اللهِ» «کسانی که اموالشان را برای جلب خوشنودی خدا انفاق میکنند» (آیه265 بقره)
5-انفاق و صدقه از اموالی باشد که آنها را دوست داریم و مورد علاقه ماست. «لَنْ تَنالُوا البِرَّ حَتّی تُنْفِقُوا مِمّا تُحِبُّونَ...» «هرگز به (حقیقت) نیکوکاری نمی‌رسید مگر این که از آن چه دوست می‌دارید (در راه خدا) انفاق کنید(آیه92 آل عمران)
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم‌بسم الله الرحمن الرحیم از‌نبی‌مکرم‌اسلام‌صلی‌الله‌علیه‌وآله روایت‌است‌که‌فرمودند:
مَطْلُ‌الْغَنِیِّ ظُلْمٌ .
تأخیر شخص توانمند از پرداختن دین و بدهی ، ظلم در حق طلبکار است. (من‌لا‌یحضره‌الفقیه،ج4،ص:380)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره اداء دین و بدهی:
1. اگر‌طلبکار‌طلب‌خود‌را‌مطالبه‌کند،چنانچه‌بدهکار بتواند بدهى خود را بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تاخیر بیندازد گناهکار است.بنابر این اگر کسی زمان پرداخت اقساط بدهیش فرا رسیده یا زمان پرداخت اجاره منزل فرا رسیده و در پرداخت بدهی کوتاهی کند، گنهکار است.
2. اگربدهکارغیرازخانهاى که در آن نشسته‌و‌اثاثیه‌منزل‌و چیزهاى دیگرى‌که‌به‌آنها احتیاج دارد، چیزى نداشته باشد، چنانچه بدهکار در مشقت و سختی زیاد دچار شود، بر طلبکار حرام است طلب خود‌را‌از‌او‌مطالبه‌نماید‌بلکه‌باید صبر کند و نمى‌تواند او را مجبور کند که چیزهاى‌مورد‌احتیاجش را بفروشد، امّا بدهکار باید براى‌پرداخت بدهى خود‌تلاش‌کند‌و‌از‌طریق‌کسب‌و‌کار چیزى بدست‌آورده‌و‌بدهى‌خود‌را بپردازد.
خداوند‌متعال‌ما‌را‌مدیون‌احدی‌قرار‌ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) درباره دعا کردن می فرماید:الدُّعاءُ مِفتاحُ الرَّحمَةِ وَ مِصباحُ الظُّلمَةِ:
دعا کلید رحمت الهی و چراغ ظلمت و تاریکی‌ها است. (بحار، ج ٩٣، ص ٣٤١)
توضیحات
دعا علاوه بر آثار دنیوی و اخروی که دارد دارای اثرات تربیتی واجتماعی نیز میباشد، برخی از آثار تربیتی دعا عبارتند از:
1- کسب معرفت: از شرایط دعا، به دست آوردن معرفت لازم برای شناخت خود و خداست. اینکه انسان بداند فقیر محض است و در همه چیز محتاج خداست و بداند که هیچ چیزی بدون اراده خداوند واقع نمی‌شود این معرفت انسان با تمام وجود و با اخلاص دعا خواهد کرد و همین باعث اجابت آن میشود. وقتی از آن حضرت درباره علت عدم استجابت دعا پرسیدند، فرمود: » چون شما کسی را می‌خوانید که او را نمی‌شناسید(بحار، ج 93، ص 368)
2- آرامش روانی: گاهی انسان در زندگی روزمره خود گرفتار مشکلاتی میشود که بر طرف کردن آن از توانش خارج است. و » وارد آمدن فشار برای انجام کارهایی فراتر از توانمندیهای آدمی در وی اضطراب ایجاد می‌کند و این اضطراب را نمی‌تواند مدت درازی تحمل کند.« بهترین راه حل برای از بین بردن اضطراب و به دست آوردن آرامش، دعا و راز و نیاز با خداست چرا که دعا برقراری ارتباط بنده با خداست. خدایی که بر هر کاری تواناست. این ارتباط انسان را امیدوار و دلگرم به قدرتی برتر می‌کند که اگر صلاح بداند به راحتی آن فشارها و سختی‌ها را برطرف می‌کند.
3- خودسازی: برقراری ارتباط با خداوند و با او به راز و نیاز پرداختن در صورتی امکان‌پذیر است که اعمال او خلاف خواست پروردگار نباشد. چنانکه امام علی(ع) می‌فرمایند:» پرهیزگار باشید و اعمالتان را صالح و درونتان را برای خدا خالص کنید تا خداوند دعایتان را اجابت کند.( مستدرک الوسایل، ج 5، ص 269) و چون شرط به اجابت رسیدن دعا، ترک گناه است، کسی که حقیقتا درخواستی از خدا دارد، مراقب اعمال و رفتار خود خواهد بود.
4- از بین بردن خودخواهی: برای استجابت دعا بهتر است انسان اول برای دیگران دعا کند سپس برای خود. چنانکه پیامبر می‌فرمایند:» وقتی کسی از شما دعا می‌کند آن را عمومیت دهد - و برای دیگران هم دعا کند - چرا که باعث اجابت دعاست(کافی، ج 2، ص487) طلب خیر برای دیگران در واقع مبارزه درونی با انحصار طلبی و خودخواهی است.
خداوند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام چنین روایت شده است که فرمودند: لَا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزْقِ مِنْ حِلِّهِ فَاِنَّهُ عَوْنٌ لَکَ عَلَی دِینِکَ... .
(ترجمه مضمونی) دائما در طلب رزق و روزی حلال باش، چراکه رزق حلال تو را در دینداری کمک می‌کند. (امالی شیخ طوسی ص 193)
توضیحات
چند نکته کوتاه در مورد بعضی از قراردادهای کاری:
1. در قراردادهای‌کاری کارفرما نسبت به پرداخت حقوق و مزایای کارگر و کارمندش نباید کوتاهی و سهل انگاری کند بنابراین اکر علارغم توانایی پرداخت حق الزحمه در پرداخت حقوق مسامحه کند گنهکار است.
2. از آن طرف کارگر هم نباید کم کاری کند مثلا کارگری که قرار است که زمان خاصی مثلا از ساعت 8 صبح تا ساعت 2 بعد از ظهر کاری مانند خیاطی، بنایی، یا خدمات اداری انجام دهد، نباید در آن زمان، به کارهای شخصی اش بپردازد، و یا بدون اجازه محل کار را ترک نماید. و در صورتی که کسی از این وظیفه ی شرعی تخلف کند نمی تواند حقوق و اجرت کامل را دریافت کند.
3. اگر شخصی تا الان بخاطر ندانستن مساله، یا (خدائی نکرده) عمدا کم کاری یا کوتاهی کرده و بابتش پولی دریافت نموده باید معادل آن مال را به همان اداره یا صاحب کار برگرداند البته اگر محل خدمت، اداره ای دولتی است چنانچه در همان اداره حسابی وجود داشته باشد، به همان حساب واریز کند و اگر حسابی در خصوص پرداخت بدهی نباشد لازم است به حساب خزانه کل این بدهی را واریز کند. (استفتائات مقام معظم رهبری س 1955)
خداوند متعال توفیق کسب حلال به همه مسلمین عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی(ع) درباره فواید دنیوی دنیا می فرماید: ادْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ عَنْکُمْ بِالدُّعَاءِ قَبْلَ وُرُودِ الْبَلَاءِ:
امواج بلا را قبل از ورود آن با دعا دفع کنید(نهج البلاغه؛ حکمت 146)
توضیحات
برخی از آثار دنیوی آن به شرح زیر است:
1- دفع بلاها: یکی از خصوصیات عالم دنیا، وجود بلاها و مصیبت‌های مختلفی است که گریبان‌گیر موجودات آن میشود. یکی از راه‌های دفع این بلاها، دعا کردن است. لذا امام صادق(ع) می‌فرماید: «هر کس که از بلایی ترسید، و سپس دعا کرد، خدا آن بلا را از او دور می‌کند( فلاح السائل ، ص 29)
2- زیاد شدن روزی: یکی دیگر از آثار دعا، زیاد شدن روزی است. پیامبر اکرم(ص) در این‌باره می‌فرماید: «دعا، روزی را فراوان می‌کند ( فلاح السائل ، ص 28)
3-نجات از دشمن: در روایات مختلف آمده است؛ دعا مانند سلاحی بُرّنده و شمشیری کُشنده، انسان را از شرّ دشمن نگه داشته و او را از آسیب او نجات می‌دهد؛ مثلا پیامبر(ص) فرمودند: «آیا شما را راهنمایى ننمایم به جنگ افزارى که شما را از دشمنانتان نجات داده و روزی‌هایتان را افزون گرداند؟» گفتند: بله. فرمود: «شب و روز پروردگارتان را بخوانید؛ زیرا به‌راستى که دعا، سلاح مؤمنان است( فلاح السائل ، ص 28)
4- شفای دردها و بیماری‌ها: امام صادق(ع) فرمود: «برشما باد به دعا؛ زیرا آن درمان هر دردى است»( ترجمه کافی، ، ج 2، ص 470)
خداوند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن می فرماید:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ.
اى کسانى که ایمان آورده اید به قراردادها[ى خود] وفا کنید. مائده ایه 1
توضیحات
دو نکته درباره شروط ضمن عقد:
1. اگر در ضمن قرارداد شرعی مانند خرید و فروش یا صلح یا ازدواج شرط جایزی شود همانطور که عمل به اصل قرارداد لازم است واجب است طرفین به شرایط ضمن قرارداد هم عمل نموده و پایبند باشد. البته همانطور که گفته شد شرط باید شرط جایز و حلالی باشد بنابر این اگر مثلا کسی در مغازه ای یا کارگاهی کار می کند و صاحب کار علاوه بر کارهای حلال، از شاگردش درخواست کم فروشی یا غش کند آن اجیر و کارگر شرعا نباید به آن عمل حرام مشغول شود.
2. نکته ی دوم این است که شرطی که مبهم و مجهول است نباید در قرارداد ذکر شود بنابر این اگر کسی بخواهد در ضمن خرید و فروش برای خودش تا مدتی حق بهم زدن معامله را قرار دهد، هر چند اصل این شرط صحیح است ولی باید طرفین معامله دقت کنند که این مدت باید کاملا معین باشد. (جهت اطلاع و به نظر برخی از مراجع عقد هم در این صورت آخر صحیح نمی‌باشد. توضیح المسائل‌مراجع م2124، منهاج الصالحین،ج2،م172؛تحریر،ج4، شرایط ضمن عقد نکاح)
خداوند زندگی ما را در راه بندگی خودش قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید:
«قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لکنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا یدْخُلِ الْإِیمانُ فِی قُلُوبِکمْ»
عرب های بادیه نشین گفتند: ایمان آوردیم. بگو: شما ایمان نیاورده اید، ولی بگویید:اسلام آورده ایم؛ و هنوز ایمان وارد قلب های شما نشده است. (14 حجرات)
توضیحات
بنابراین، ایمان خاص است و اسلام عام؛ یعنی هر مؤمنی مسلمان است، ولی هر مسلمانی مؤمن نیست.
برخی از تفاوتهای اسلام و ایمان عبارتند از:
ایمان متدین شدن(عمل کردن) به دستورات دین است طبق آن راه و روشی که خدا میخواهد است یعنی راه اهلبیت .
1. تفاوت در عمق:اسلام، رنگ ظاهرى است؛ ولى ایمان تمسّک قلبى است. پیامبر (ص) فرمود:اسلام امر آشکاری است، ولی جای ایمان در قلب است.( مجمعالبیان، ج 9، ص 208) امام باقرعلیه السلام فرمود: «ایمان، چیزى است که در قلب مستقر مى‌شود و انسان به وسیله آن به خدا مىرسد و عمل، آن باور قلبى را تصدیق مى‌کند؛ ولى اسلام چیزى است که در گفتار و رفتار ظاهر مىگردد، گرچه در قلب جاى نگرفته باشد».( کافى، ج2، ص26)
2. تفاوت در انگیزه:گاهى انگیزهى اسلام آوردن، حفظ یا رسیدن به منافع مادّى است؛ ولى انگیزهى ایمان حتماً معنوى است. امام صادقعلیه السلام فرمودند: «با اسلام آوردن، خون انسان حفظ مى‌شود و ازدواج با مسلمانان حلال مى‌شود؛ ولى پاداش اخروى بر اساس ایمان قلبى است».( کافى، ج2، ص 24)
3. تفاوت در عمل:اظهار اسلام، بدون عمل ممکن است؛ ولى ایمان باید همراه عمل باشد، چنانکه در حدیث مىخوانیم: «الایمانُ اِقرارٌ وعَمَل و الاسلام اِقرارٌ بلاعَمَل»( کافى، ج2، ص24.)بنابراین در ایمان، اسلام نهفته است؛ ولى در اسلام ایمان نهفته نیست.
4. تفاوت در رتبه:در حدیث مىخوانیم: ایمان، بالاتر از اسلام و تقوا، بالاتر از ایمان و یقین، بالاتر از تقوا است و در میان مردم چیزى کمیابتر از یقین نیست.( کافى، ج2، ص51)
خداوند ایمان حقیقی به همراه عمل صالح به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق روایت شده که شخصی خدمت پیامبر اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله آمد و عرض کرد : یا رسول الله گناهانم زیاد شده و اعمالم سست و اندک گشته است، حضرتش فرمودند:
أکثِر ِ‌السُّجودَ فإنّه یَحُطُّ الذُّنوبَ کما تَحُطُّ الرِّیحُ وَرَقَ الشَّجَرِ.
زیاد سجده کن ؛ زیرا، همچنان که باد برگ درختان را می ریزد ، سجده نیز گناهان را از بین می‌برد. (أمالی صدوق، النص ص: 499 )
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره سجده:
1.سجده بر زمین مانند خاک و سنگ و آنچه از زمین می روید (اما خوراکی و پوشاک نیست مانند چوپ و برگ درخت باشد.) صحیح است.
سوالی که در همین قسمت پرسیده می شود این است که آیا سجده بر کاغذ هم صحیح است در جواب عرض می شود اگر انسان تشخیص دهد که کاغذ مورد نظر را از چیزی که سجده بر آن صحیح است ساخته اند (مانند چوب و کاه) به نظر همه مراجع صحیح است اما اگر از پنبه یا حریر یا ابریشم و مانند اینها که در حالت عادی سجده بر آنها صحیح نیست، ساخته شده باشد یا نسبت به مواد ساختش شک وجود دارد، به نظر تعدادی از مراجع از جمله مقام معظم رهبری، صحیح نیست. (اختلاف نظرات جهت اطلاع:ایت الله مکارم: سجده بر کاغذ مطلقا صحیح است. ایت الله سیستانی: اگر از پنبه یا کتان ساخته شده باشد باز هم سجده صحیح است ولی اگر از حریر و ابریشم و مانند اینها باشد، باطل است.) توضیح المسائل مراجع مساله 1082
2-نکته ای مهم که در سجده باید رعایت شود و خیلی اوقات نزد برخی افراد مورد غفلت واقع می شود این است که در نماز واجب و مستحب، برای صحیح بودن سجده واجب و لازم است بعد از سجده اول انسان بنشیند و بعد از اینکه بدن لحظه ای آرام گرفت، سجده دوم را انجام دهد. (توضیح المسائل مراجع م 1056)
خداوند توفیق بندگی خالصانه اش را به یکایکمان عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
توضیحات
نگهداری دین در آخر الزمان که با شبهات زیادی وجود دارد با ایمان ثابت امکان دارد نه با ایمان عاریه ای.
امام علی(ع) ایمان را دو گونه معرفی میکنند: فَمِنَ الْإِیمَانِ مَا یَکُونُ ثَابِتاً مُسْتَقِرّاً فِی الْقُلُوبِ وَ مِنْهُ مَا یَکُونُ عَوَارِیَّ بَیْنَ الْقُلُوبِ وَ الصُّدُورِ إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ (خطبه ۱۸۹ نهج البلاغه: ) از ایمانها ایمانى در دلها ثابت و برقرار، و ایمانى بین دلها و سینهها تا مدتى معین عاریتى و ناپایدار است.
امام خامنه ای در توضیح این حدیث می فرمایند: دوگونه ایمان داریم؛ ایمان ثابت و مستقر، و ایمان مستودع و عاریه‌ای.
1.ایمان ثابت و مستقر، یعنی جای گرفته‌ی در قلب، تکیه کرده‌ی به یک استدلال و یک بینش عمیق، و پشتیبانی شده‌ی با عمل صالح.
2.نوع دیگر ایمان این است که با احساسات پیدا شده، با منطق پیدا نشده؛ انسان پای آن، عمل صالح نگذاشته؛ همین‌طور شعارِ ایمانی داده و گاهی هم خیلی تند شعار داده؛اما پای این، عمل صالحی که به‌خاطر آن با نفس ِ خودش مجاهدت و مبارزه کند، خرج نکرده؛ یعنی این ایمان با عمل صالح آبیاری نشده؛ این میشود ایمان عاریه‌یی. ایمان عاریه‌یی هم ایمان است؛ نه اینکه آن شخص، منافق است؛ ایمانش راسخ نیست؛ لذا زود زایل میشود.
در چه مواقعی این‌گونه ایمان زایل میشود؟وقتهای امتحان و لحظات هوای نفس. مثلاً اگر کسی پولکی است، هنگامی‌که بین پول و حفظ ایمان، سر دو راهی قرار بگیرد، ایمان می‌پرد و تمام میشود. بعضی‌ها دچار وسوسه‌های نفسانی و شهوات جنسی هستند؛ بعضی‌ها دچار مقام‌پرستی‌اند؛ هر کسی یک‌طوری است. هر کدام از ماها لغزشگاهی داریم؛ چنانکه روزگاری که عصر شبهه باشد، ایمان بسیار متزلزل است و ممکن است کسی در روز با ایمان باشد ولی شب ایمان خود را از دست داده باشد(۱۳۸۳/۰۸/۲۰)
امام صادق علیه السلام به یکی از اصحاب و یارانشان فرمودند: این دعا را زیاد بخوان. «اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِی مِنَ الْمُعَارِینَ ( کافی،ج2، ص 72). یعنی خدایا من را از آن هایی که ایمانشان موقت و عاریه هست قرار نده. در زیارت عاشورا در چندین جا می گوییم؟ (و ان یثبّت لی عندکم قدم صدق) و در سجده زیارت عاشورا می گوییم: و ثبّت لی قدم صدق عندک مع الحسین
بنابراین ایمانی در اسلام ارزش دارد که مقلدانه( تقلید از پدر) ومتعصبانه نباشد و با دلیل باشد و همراه با عمل صالح باشد و در امتحانات از بین نرود.
خداوند ایمان حقیقی به همراه عمل صالح به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
