بیان بین الصلاتین
مجهول المالک 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امیرالمؤمنین علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: ...اَلامانَةُ تَجُرُّ الرِّزقَ، و َالخیانَةُ تَجُرُّ الفَقرَ... .
امانتدارى روزى مى‌آورد و خیانت در امانت فقر. (تحف العقول ص221 )
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره حکم مجهول المالک:
1. مالی که در دست انسان باشد و صاحبش نامعلوم باشد و مال گم شده هم بر آن صدق نکند، مجهول المالک گفته می شود. مثل اینکه وسیله ای در مغازه یا ماشین یا حسینیه یا هتل و مسافرخانه جا می ماند یا مالی که دزدی است و به مالکش دسترسی ندارد، یا بدهی که بدهکار به مالکش دسترسی ندارد یا وسایلی که نزد تعمیر کار می برند و سراغ آنها نمی آیند و صاحبش را هم نمی شناسد، و مانند اینها مصادیق مال مجهول المالک است.
2. وظیفه انسان در برابر مجهول المالک این است تا زمانی که احتمال پیدا کردن صاحبش را می دهد باید از صاحبش جستجو کند و زمانی که از پیدا کردن صاحبش مایوس و ناامید می شود با اجازه حاکم شرع (به فتوا یا احتیاط) همان مال را یا قیمتش را به فقیر شرعی صدقه بدهد.
3. انسان نمی تواند از مالی که صاحبش معلوم نیست استفاده کند مگر اینکه یقین داشته باشد که صاحبش هر کسی که باشد، راضی به استفاده کردن از این مال می باشد. (تحریرالوسیله، کتاب لقطه، لقطه غیر حیوان، مساله1 و مساله 4 ؛ رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 962415 ؛ منهاج الصالحین ج2 مساله 762 و مساله 765 ؛ مکارم استفتائات جدید ج1 ، سوال953 ؛ توضیح المسائل زنجانی مساله 2591 ؛ توضیح المسائل وحید مساله 2646)
خداوند توفیق انجام واجبات را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
آیه خمس
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره خمس می فرماید: وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ: بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید(آیه 41 انفال)
1. در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد: واعلموا، انّما، مِن شیءٍ، فَإنّ، لِلّه، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را می‌رساند.
2. معنای لغوی «غُنم» هر سود و منفعتی است که به دست انسان برسد، چه منفعت کسب باشد چه غنیمت جنگی یا هر سود دیگری.( مفردات، ج1، ص615؛ التحقیق، ج7، ص271.)
3. برخلاف آنچه احیاناً گمان مى شود این غنیمت تنها غنیمت جنگى نیست، گرچه آیه خمس در ضمن آیات جنگ آمده، زیرا اولًا لغت غنیمت تمام بهره ها را در بردارد، و ثانیا آیاتى مانند( فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَة) غنیمتهایى بسیارى را هم از طرف خدا مقرر داشته، و آیا خدا هم جنگ مى کند تا غنیمتى جنگى داشته باشد؟! ومثلا :امام علی(ع) از کلمه غنیمت استفاده کرده و فرموده است: اغتنم المهل : فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید(خطبه 76 نهج البلاغه) وپیامبر (ص) فرمود: خمس از هر چه انسان مالک شود اخراج می‌گردد(جامع الاحادیث، ج 8، ص 546)
4. علت خمس: امام صادق علیه السلام می‌فرماید: به راستی خداوندی که خدائی جز او نیست چون زکات را برای ما حرام کرده خمس را برای ما قرار داده است پس زکات را بر ما حرام کرده و خمس را برای ما (دادن خمس به ما) واجب کرده است(وسائل، ج 6، ص 337)
5. فلسفه خمس: امام رضا علیه السلام فرمود: «انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دینِنا وَ عَلى عَیالاتِنا وَ عَلى مَوالینا؛ همانا خمس کمکى بر دین (و اهداف دینى)، خاندان و دوستان ماست»(جامع احادیث الشیعه، ج 8، ص 581)
6. مصرف خمس: در راه مصالح مسلمانان، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف اسلامى، مصرف کند. از این رو، اداره شئون مقام ولایت و رهبرى، تقویت مراکز دینى و اسلامى، تقویت بنیه اقتصادى حکومت اسلامى، تضمین استقلال آن، رفع محرومیت ها و نیازمندى هاى جامعه (به ویژه سادات) و... از آثار و برکات خمس خواهد بود
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند شخصی خدمت پیامبراکرم صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد : یا رسول الله گناهانم زیاد شده و اعمالم سست و اندک گشته است، حضرتش فرمودند: أکثِر ِ‌السُّجودَ فإنّه یَحُطُّ الذُّنوبَ کما تَحُطُّ الرِّیحُ وَرَقَ الشَّجَرِ.
زیاد سجده کن زیرا، همچنان که باد برگ درختان را می ریزد، سجده نیز گناهان را از بین می‌برد. (أمالی صدوق، النص ص: 499 )
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام سجده
1. یکی از واجبات سجده این است پیشانی را باید بر مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح بگذارد.
2. سجده باید بر چیزی که از اجزاء زمین شمرده می شود یا از زمین می روید باشد اما سجده کردن بر چیزهایی که خوراکی انسان محسوب می شود مثل گندم یا سبزیجات یا میوه ها چه از زمین بروید یا از جای دیگری تهیه شود و چیزهایی که پوشاک انسان حساب می شود یا پوشاک از آن تهیه می شود مثل پنبه سجده کردن صحیح نیست.
3. سجده کردن بر گلهایی که خواراکی نیستند یا بر برگ گل و درختان چه تازه باشد یا خشک یا سنگ مرر و مانند سنگ مرمر و علف های در بیابان که خوراک حیوان می باشد، صحیح است. همچنین به نظر برخی از مراجع مانند امام خامنه ای بر سنگ عقیق می توان سجده کرد لذا اگر نگین انگشتر انسان از سنگ عقیق باشد می توان بر همان سجده کرد. (صرفا جهت اطلاع: مخالف: حضرت امام، صافی، فاضل، بهجت، گلپایگانی: سجده بر سنگ عقیق باطل است. وحید: احتیاط واجب باطل است.) (توضیح المسائل مراجع، م 1076 و 1078 و 1079)
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف که فرموده اند: ...لایَحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ یَتَصَرَّفَ فِی مَالِ غَیْرِهِ بِغَیْرِ إِذْنِه...
براى هیچ کس حلال نیست که بدون اذن صاحب مال، در مال او تصرّف کند. (کمال الدین و تمام النعمه ج2 ص: 521)
توضیحات
چند نکته در مورد تصرف در اموال دیگران :
1. برداشتن و تصرف در اموال دیگران بدون رضایت و اجازه جایز نیست و از گناهان بزرگ است و در این حکم تفاوتی بین غریبه یا زن و شوهر و یا والدین یا فرزندان وجود ندارد.
2. اگر انسان مالی را بدون اجازه بردارد باید به صاحبش برگرداند و اگر آن چیز از بین برود ضامن است و باید جبران کند و هر مقدار تاخیر کند گناه بیشتری برای او نوشته می شود (رساله مراجع احکام غصب م 2548).
3. اینکه برخی از همسران یا فرزندان می گویند پول را بر می داریم یا باقی مانده پول خرید را نگه می داریم ولی در خانه خودش و برای خودش خرج می کنیم باز هم جایز نیست و بدون اذن و بدون رضایت صاحب مال تصرف گناه و حرام است. (بهجت استفتائات ج4 س 4928 ، 4930، 4922)
خداوند متعال توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
حرام خواری اثرات منفی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. جهنمی شدن: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خداوند متعال می‌فرماید: کسی که برایش مهم نباشد که دینار و درهم را از چه راهی به دست می‌آورد، برای من هم مهم نخواهد بود که او را از کدام در جهنم وارد آتش دوزخ کنم(بحار، ج 103، ص 5)
2. فقر و تنگدستی: بسیاری از مردم از فقر و تنگدستی می‌نالند. در حالی که اگر به رفتار خودشان توجه داشته باشند می‌توانند علت آن را بیابند. حرام‌خواری و خباثت خواری خود مهمترین عامل فقر و تنگدستی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است: کسی که مالی از راه غیرحلال به دست آورد، خداوند او را تنگدست می‌کند. (بحارالانوار، ج 103، ص 5)
3. عدم استجابت دعا: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: کسی که لقمه حرام بخورد تا چهل شب نمازش قبول نمی شود و دعایش تا چهل روز مستجاب نمی‌شود و گوشتی که آن لقمه حرام می‌رویاند به آتش سزاوارتر است. (بحارالانوار ج 66 ص 313)
4. حسرت عظیم در قیامت: امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: بزرگ‌ترین حسرت روز قیامت حسرت خوردن کسی است که مالی را از راه غیر حلال به دست آورد و برای فرد دیگر به ارث گذارد و او آن را در راه اطاعت و بندگی خدا صرف کرده و به واسطه آن وارد بهشت شود و اولی به واسطه آن مال حرام (نخورده) وارد جهنم گردد. (بحارالانوار ج 103 ص 12 )
5. اعراض خدا: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است: کسی که مال مؤمنی را به ناحق از او بگیرد و به او ندهد، خداوند پیوسته از او اعراض کرده و کارهای نیک او را نکوهیده می‌دارد و آنها را درنامه اعمال نیک او می‌نویسد تا توبه کند و مالی راکه از آن مؤمن گرفته به او برگرداند. (بحارالانوار ج 104 ص 294 )
خداوند روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است که امام حسین علیه السلام می فرمایند: لِلسَّلَامِ سَبْعُونَ حَسَنَةً تِسْعٌ وَ سِتُّونَ لِلْمُبْتَدِئِ وَ وَاحِدَةٌ لِلرَّادِّ.
سلام کردن هفتاد پاداش دارد، شصت و نه تا برای سلام کننده و یکی برای پاسخ دهنده است. (تحف العقول،النص،ص248)
توضیحات
چند نکته درباره احکام سلام کردن:
1. شروع کردن به سلام مستحب است اما نمازگزار نمی تواند شروع کننده به سلام باشد.(رساله مراجع مساله1137)
2. جواب سلام واجب فوری است چه سلام کننده زن باشد یا مرد یا بچه ممیز ،حتی در نماز ، یعنی باید بلافاصله پاسخ داده شود ،البته نماز گزار باید در پاسخ سلام ، کلمه سلام را مقدم کند.(رساله مراجع مساله1138و1141).
3. اگر به جمعی سلام شود وقتی یک نفر جواب دهد از بقیه ساقط است و در صورتی فرد نماز گزار باید جواب دهد که کسی دیگر پاسخ ندهد.(رساله مراجع مساله 1146)
4. چند جا سلام کردن کراهت دارد مثل سلام کردن به شخص نماز گزار؛ سلام کردن مرد به زن نامحرم مخصوصا به بانوان جوان. (تبریزی استفتائات ج2س1993؛ فاضل, احکام جوانان م482؛ بهجت س5287؛ مکارم رساله جوانان م465؛ صافی, احکام نوجوانان463- عروه النکاح وآدابه م41)
خداوند متعال همه ما را از عمل کنندگان به دستورات دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد .
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ: ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم!(آیه 5 قصص)
اینکه گفته میشود امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف کشتار زیادی موقع ظهور برپا می کند،غلط است که با دلایلی رد میشود که به برخی اشاره میشود:
1. عمل به سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم : امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف به سیره جدش عمل می کند و سیره پیامبر رحمت است؛ «وَما اَرْسَلْناکَ اِلّا رَحْمَةً لِلعالَمینَ»
راوی از امام باقر (ع) سوال کرد:وقتی که قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف قیام کند به چه روشی با مردم رفتار کند؟ فرمود: بهمان روشی که حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با مردم داشت تا اسلام ظاهر و آشکار گشت.(اثبات الهداة ،ج 3 ،ص 455)
2. امام برای اجرای عدالت ظهور می کند و عدالت با کشتار و خونریزی شدید ناسازگار است.
3. برخی از کشتارها که در روایات آمده، مربوط به وضعیت دنیا قبل از ظهور است و ربطی به ظهور ندارد.
4. بیشتر روایات کشتار از اسرائیلیات است و ضعیف است، و راویانش کذاب و دروغگو هستند. سازندگان این احادیث، به خاطر ترساندن مردم از اهل بیت علیهم السلام و مخدوش کردن چهره آنها و توجیه جنایات خود دست به جعل حدیث زده اند.
5. در احادیث آمده است که تمام ساکنین زمین و آسمان از حکومت او خشنود می شوند(بحار؛ ج52، ص129) و به همه مردم بشارت ظهور او داده شده است ؛ بنابراین چنین فردی نمی تواند خونریز باشد، مگر برخی خونهایی که باید ریخته شود و چاره ای در آن نیست.
خداوند ما را از یاران حقیقی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: مَنْ‌تَعلَّم ِلِلّهِ و عَمِلَ ِلله وَ عَلَّم ِلله دُعِیَ فی مَلکوتِ السّماواتِ عظیماً.
کسی که برای خدا علم را بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران نیز یاد دهد، در آسمان‌ها از او به بزرگی یاد میشود. (الامالی (للطوسی)، النص، ص: 47)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره تعلیم و یاد دادن مسائل شرعی:
1. اگر فردی در موردی بی‌اطّلاع از حکم شرعی باشد و به علّت ندانستن مسأله شرعی، واجبی را ترک و یا حرامی را مرتکب گردد، در صورتی که فرد جاهل، در صدد تعلّم و فراگیری است و احتمال تأثیر نیز وجود داشته باشد، ارشاد وی و یاد دادن مسأله شرعی به او واجب است؛ که به اصطلاح ارشاد جاهل گفته میشود و این کار را امر به معروف و نهی از منکر نمی‌گویند. بنابراین کسی که نمی‌داند استفاده از انگشتر طلا بر مرد حرام است یا گوش دادن به موسیقی لهوی و غنا حرام است یا پوشش قدم پای زن در مقابل نامحرم واجب است و به علّت جهل به حکم شرعی و ندانستن مسائل محلّ ابتلایش، این موارد را رعایت نمی‌کند، ارشاد او با وجود شرایط واجب است.
2. اگر کسی حکم شرعی را می‌داند و از روی اشتباه و فراموشی موضوعی را به نادرستی مرتکب شده است در این صورت تذکر دادن واجب نیست مثلا کسی که می داند خوردن و آشامیدن روزه را باطل می‌کند و از روی فراموشی اقدام به خوردن می‌کند؛ در این مورد تذکر دادن به او واجب نیست یا اگر کسی از روی اشتباه، قبله را رعایت نکرده است تذکر دادن واجب نیست. البته اگر موضوع از موضوعات بسیار مهم باشد تذکر دادن لازم است مثلا فردی از روی اشتباه بخواهد مرتکب قتل شخصی شود که در این صورت ارشاد و راهنمایی واجب است.
خداوند متعال همه ما را از عاملین امر به معروف و نهی از منکر قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْض؛ [اعراف/96] و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان مى آوردند و تقوا پیشه مى‌کردند، برکت‌هایی از آسمان و زمین را بر آنها مىگشودیم»
در روایات، عوامل زیادی برای زیاد شدن روزی انسان‌ها ذکر شده است که برخی اشاره می کنیم:
1. راستگویی و نیکی به والدین :پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «به هر که راستگویى در گفتار، انصاف در رفتار، نیکى به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر مى افتد و روزیش زیاد مى‌شود(أعلام الدین؛ ص365)
2. نیت خوب داشتن: امام باقر علیه السلام می فرماید: هر که خوش نیت باشد، روزی اش افزایش می یابد. (بحار، ج ۵۷، ص ۱۷۵)
3. سحرخیزی و دنبال روزی رفتن در آغاز روز: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «صبح زود در طلب روزى و حاجت‌هاى خود بروید، زیرا صبح- خیزى مایه برکت و رستگاریست. (نهج‌الفصاحه، ص371)
4. نماز شب: امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «َنماز شب، روزى را زیاد و قرض را ادا مى نماید(ثواب‌الاعمال ،ص42)
خداوند رزق پاک و حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام که می‌فرمایند: مَنْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ.
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه میترسد به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک:
1. اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی یا قرضی که داده است چکی شش ماهه دریافت کرده است چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید چک، چک را به شخص دیگری غیر از صاحب چک بفروشد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است البته قابل به ذکر است آنچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب و دین، خرید و فروش می شود.(مخالف= حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست.) (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
2. مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد.
3. اگر چک صوری و جعلی باشد و بابت طلبکاری دریافت نشده است فرقی نمی‌کند چک مدت دار از خود انسان باشد یا دوستانه ا‌ز‌کسی گرفته شده است، خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است. (صرفا جهت اطلاع. فاضل، سیستانی، مکارم، صافی). مسائل جدید ج 1ص 99. مکارم رساله م 2429، رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره عاقبت بخیری مؤمنان می فرماید: «یا ایّها الّذین آمنوا اتّقوا اللّه حقّ تقاته و لاتموتنّ الّا و انتم مسلمون: ای کسانی که ایمان آورده اید! آن گونه که حق تقوا و پرهیزکاری است تقوای الهی داشته باشید، و از دنیا نروید، مگر این که مسلمان باشید (تلاش کنید تا پایان عمر گوهر ایمان را حفظ کنید.(آیه 102 آل عمران)
عوامل عاقبت بخیری عبارتند از:
1. تقوا(والعاقبه للتقوی)
2. تحکیم و تثبیت عقاید:داشتن عقاید محکم و عقلانی موجب تثبیت دینداری و رفع بی دینی میشود.
3. توبه فوری و دائمی از گناهان وعقب نینداختن توبه، چون مرگ بی خبر می آید.
4. صبر و استقامت ورزیدن در برابر سختی ها و مشکلات و استعانت از خداوند.
5. توجه به نماز اول وقت و نماز شب.
6. پرداخت وجوهات شرعیه از جمله خمس.
7. دوستی با نیکان و علما و ترک دوستی با افراد ناباب.
8. دعا براى حسن عاقبت:مثل مداومت بر تسبیحات فاطمه زهرا (سلام الله علیها)؛ خواندن دعای (رضیت باللّه ربّا و دعای غریق (یا الله یا رحمن یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک)
خداوندا عاقبت امرهمه ما را ختم به خیر فرما به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ.
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. ( وسائل الشیعة، ج7، ص: 84)
توضیحات
گاهی اوقات دوست یا آشنایی از انسان درخواست می کند که کالایی را برای او خریداری کنیم، حال اگر در هنگام خرید، فروشنده تخفیفی بدهد، می توان مبلغ تخفیف را بدون اطلاع برای خودش بردارد و قیمت کالا را بدون تخفیف از دوستش دریافت کند؟
در پاسخ عرض می شود که اگر کالا را برای او خریداری می کند، نمی تواند مبلغ تخفیف را برای خودش بردارد و باید قیمت خرید با تخفیف را، اعلام کند.
اما اگر مثلا قبل از وکالت کالا را برای خودش خریداری کند و سپس به قیمت بیشتر به سفارش دهنده بفروشد، اشکالی ندارد و نیازی نیست که این مطلب را به سفارش دهنده بگوید و همه اینها بشرط این است که سفارش دهنده خرید را از فرد خاصی معلوم نکرده باشد. (آیت الله سیستانی: اگر در وکالتِ خرید و فروش، عقد انصراف به غیر وکیل داشته باشد، وکیل نمی تواند جنس خود را به سفارش دهنده بفروشد.) (تحریر الوسیله، کتاب الوکاله، م 38 ؛ ادمین، شماره استفتاء 758386 ، تاریخ 28/1/1396 ؛ منهاج الصالحین، ج2 ، م 1304 ؛ هدایه العباد، کتاب الوکاله، م 38 ؛ سایت مکام، استفتائات، کلیات وکالت)
إن شاء الله خداوند روزی حلال را نصیب همه ما بگرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می‌فرماید :« یَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا: روزى می آید که از هر گروه، دسته‌اى را بر مى انگیزیم(آیه 83 نمل)
خداوند در این آیه به صراحت می‌گوید که ما گروهی از ستمکاران را بر می‌انگیزیم ، نه همه آنها را؛ پس به طور قطع این حشر ، نمی‌تواند حشر روز قیامت باشد ؛ چرا که حشر روز قیامت،طبق آیات قرآن(حَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا-47 کهف) همگانی است و احدی باقی نمی‌ماند ، مگر اینکه در روز قیامت محشور میشود و نتیجه اعمال خود را خواهد دید. بنابراین باید روزی قبل از قیامت باشد که عده ای زنده شوند.
رجعت در اصطلاح عبارت است از : بازگشت گروهی از مومنان محض به دنیا و کافران محض پس از مردن و قبل قیامت در حکومت حضرت مهدی و روشن است که انبیا و ائمه به عنوان اشرف مومنان محض در بین رجعت کنندگان خواهند بود(الایقاظ من الهجعه ، ص80)
بهترین دلیل بر امکان هر چیزی ، وقوع آن است ؛ از قرآن کریم در موارد زیادی رجعت به دست می آید: درخواست بنی اسراییل از موسی علیه السلام برای دیدن خدا و مُردن آنها وزنده کردن دوباره آنها(آیه 55 بقره) ؛ خروج عده ای از شهر به خاطر ترس از مرگ و فرا گرفتن مرگ آنها را و زنده شدن دوباره آنها به در خواست حزقیل پیامبر علیه السلام (آیه 243 بقره) ؛ میراندن عزیز پیامبر و دوباره زنده کردن او بعد از صد سال(آیه 259 بقره) ؛ مُرده زنده کردن حضرت عیسی علیه السلام (آیه 49 آل عمران) و بیدار شدن اصحاب کهف .
خداوند ما را با معارف حقیقی آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نسبت به نماز سؤال شده که ایشان فرمودند: الصَّلَاةُ ...زَادٌ لِلْمُؤْمِنِ مِنَ الدُّنْیَا إِلَى الْآخِرَةِ ...وَ مِفْتَاحاً لِلْجَنَّةِ... .
نماز توشه مؤمن در دنیا برای آخرت و کلید برای ورود بهشت است. (الخصال ج2 ص552)
توضیحات
نکته ای کوتاه درباره اعراض از وطن:
به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای اگر شخصی از وطنش برای زندگی به شهر دیگری برود و تصمیم گرفته که دیگر برای زندگی به همان وطن بر نمی گردد، حکم مسافر را دارد؛ مثلا کسی قبلا تهران وطنش بوده و الان مشهد مقدس را برای زندگی و سکونت انتخاب نموده است و تصمیم دارد که دیگر برای سکونت و زندگی به تهران بر نگردد، در صورتی که برای دید و بازدید یا تفریح یا سرکشی به املاک و مانند این موارد به آنجا برگردد، نماز شکسته است مگر اینکه قصد ماندن ده روز را داشته، یا دائم السفر باشد؛ ولی طبق نظر اکثر مراجع عظام تقلید اگر انسان احتمال قابل توجه بدهد که هر چند در آینده دور ممکن است برای سکونت و زندگی به وطن گذشته بر گردد، آنجا حکم وطن را دارد و باید نماز کامل خوانده شود. (مشهور؛ مخالف: خوئی و صافی و مکارم) (رساله مراجع م1334 ، عروه ج1 فی احکام مسافر فصل فی قواطع سفر م1و4 ، اجوبه س703 ، منهاج الصالحین م 926و928 ، هدایة العباد ج1 م1152 ، سایت مکارم استفتائات اعراض از وطن)
خداوند سفر مسافرین اسلام خاصه سفر زائرین امام رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید : إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ : گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست (آیه 13 حجرات)
در دین اسلام شخصیت انسانی زن برابربا مردان بوده و در رسیدن به درجات کمال انسانی هیچ تفاوتی بین این دوجنس قرار داده نشده است.
قانون ارث موضوع مالی و اقتصادی است که در اسلام بر پایه عدالت اجتماعی بنیان نهاده شده و در آن مسئولیت های اجتماعی و خانوادگی هر یک از زن و مرد رعایت شده است.
اسلام، احکام ارث را بر اساس جنسیت مرد یا زن بودن وضع نکرده ، بلکه براساس مسؤلیت مالی و موقعیتی است که این دو در خانوار دارند. در پاره ای از موارد زن بیش از مرد سهم می برد، بنابراین سهم ارث متناسب با نظرگاه کلی اسلام نسبت به خانواده، تقسیم وظایف و مسؤلیت ها سازگار و عادلانه است.
در بحث ارث زنان سه فرض مطرح است که معمولا یک فرض آن ذکر می شود و از دو فرض دیگر غفلت می شود:
1. در مواردی زن و مرد همتا و مساوی ارث می برند، مانند صورتی که میت (فرزند) پدر و مادر داشته باشد که هر کدام به طور یکسان یک ششم ارث می برند و سهم پدر به عنوان مرد بودن بیش از سهم مادر نیست.
2. در مواردی زن کمتر از مرد ارث می برد، مانند دختر که کمتر از پسر ارث می برد.
3. در مواردی سهم زن بیش از سهم مرد می باشد، مانند موردی که میت غیر از پدر و دختر، وارث دیگری نداشته باشد که در این جا پدر یک ششم می برد و دختر بیش از آن
چرا در برخی موارد ارث زنان نصف مردان است؟
اما رضا علیه السلام در پاسخ به این سئول فرمود: «زن وقتی که شوهر کرد، مالی به عنوان مهر می گیرد و هزینه زندگی وی بر عهدة مرد است و مرد باید نفقه و سایر مخارج زن را بدهد، ولی بر عهده زن چیزی نیست، از این جهت حق مرد بیشتر است».( (وسائل الشیعه، ج17، ص 437)
امام صادق علیه اسلام فرمود :«علتش این است که اسلام سربازی(جهاد) را بر زن واجب نکرده و مهر و نفقه را بر مرد لازم شمرده است از جرائم اشتباهی که خویشاوندان مجرم باید دیه بپردازند ، زن از پرداخت دیه و شرکت با دیگران معاف است ( المیزان، ج4، ص 360)
با توجه به این دو روایت و با نگاه به احکام دیگر اسلام متوجه می شویم که نصف شدن ارث زن نسبت به مردان در برخی موارد با توجه به مسولیت های اقتصادی در خانواده و جامعه مانند دادن نفقه ومهر و دیه عاقله و شرکت در جهاد و پرداخت حقوق واجب اجتماعی که بر عهده مردان نهاده شده تنظیم شده است و دین اسلام برای ایجاد تعادل میان مسئولیت و حق این احکام را وضع نموده است
خداوند ما را با معارف حقیقی اسلام آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: ... إِیَّاکُمْ وَ التَّهَاوُنَ بِأَمْرِ اللَّهِ فَإِنَّ مَنْ تَهَاوَنَ بِأَمْرِ اللَّهِ أَهَانَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَة.
مبادا فرمان خداوند عزّ و جلّ را خوار شمارید،که هر کس فرمان خدا را خوار شمارد،خداوند در روز رستاخیز او را خوار گرداند. (الخصال، ج1 ص: 96)
توضیحات
به مناسب سالروز تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به دستور حضرت امام دو نکته کوتاه درباه فرهنگ اشاره می شود:
1. فرهنگ به تعبیر امام خامنه ای مجموعه‌ای از عقاید و اخلاقیات "فردی، اجتماعی و ملی" است و معظم له فرموده اند: اگر ایمان و عقاید اسلامی با خُلقیات ملی نظیر عزم و اراده، غرور ملی، احساس توانایی، انضباط، نشاط، همکاری و مشارکت و نظایر آنها همراه شود، راه رسیدن به آرمانها و اهداف انقلاب و ملت را هموار می‌سازد و فرهنگ از این زاویه نیز اهمیتی مضاعف می‌یابد. (۱۹ /آذر/ ۱۳۷۹دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی)
2. یکی از عناصری که می تواند در تحقق فرهنگ اسلامی نقش داشته باشند والدین هستند که فرزندان را با عقاید و اخلاقیات اسلامی آشنا کنند؛ بلکه یکی از وظایف واجب والدین تربیت دینی فرزندان است که مراقبت بر مراعات حریم محرم و نامحرم و پوشش شرعی و لباس در شأن یک مسلمان و استفاده مناسب از فضای مجازی و رفتار دینی والدین در فضای منزل و داشتن روحیه گذشت و ایثار و مدارا کردن با دیگران و خوش خلقی در برخورد با دیگران و مانند این اخلاقیات و رفتارهای دینی در ایجاد یک فرهنگ دینی در میان فرزندان نقش مهمی دارد.
خداوند متعال ما را در ایجاد فرهنگ اسلامی و انقلابی مورد رضای خودش توفیق مضاعف فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: (وَمَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلَامِ دِینًا فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ) «هر کسی غیر اسلام دین دیگری برگزیند از وی پذیرفته نخواهد شد و در آخرت از زیانکاران خواهد بود)), (آیه 85 آل عمران )
در مورد افراد دیگر ادیان و مذاهب باید گفت: آنان به سه دسته تقسیم مىشوند که هر یک حکمى جداگانه دارند:
1. با اسلام و تشیع آشنا شده؛ ولى به دلیل تعصّب یا عناد و لجاجت از پذیرفتن آن سرباز مىزنند. چنین افرادى اهل جهنم اند.
2. با اسلام و تشیع آشنا نیستند؛ ولى در جهالت خود مقصراند؛ یعنى، از وجود دینى به نام اسلام یا مذهبى به نام تشیع مطلع اند؛ ولى با وجود همه امکانات و شرایط لازم براى جستوجوى حقیقت اقدامى نمى کنند. چنین افرادى در حد تقصیر خویش روز قیامت مجازات مىشوند.
3. با اسلام آشنا نیستند و در جهالت خود نیز تقصیرى ندارند؛ بلکه یا اصلاً به گوششان نخورده یا آنکه امکان تحقیق براى آنان وجود نداشته است و تنها هر آنچه را به آنها رسیده (مثل مسیحیت) قبول کرده و به آن عمل نمودهاند. چنین افرادى اهل جهنم نیستند و خدا آنان را مشمول عفو و رحمت خود قرار مىدهد و اعمال آنها را با میزان حقیقت خواهى آنان و آنچه فکر مى نمودند حق است، مى سنجد.
خدواند ایمان و عمل صالح (إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ (:آیه 2 و3 عصر)) و با نیت خوب را از انسان می خواهد (إِنَّمَا یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ.(آیه 27 مائده)) و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: اِنَّما الاَعْمالُ بِالنّیّاتِ(تهذیب،ج1، ص83)
ممکن است عملی که خیلی با ارزش به نظر می‌رسد در واقع اصلاً ارزشی نداشته باشد و یا برعکس. پس ارزش واقعی اعمال وابستگی جدی به نیّت و انگیزه فاعل دارد؛چون نیّت، روح عمل می‌باشد. نیّت و هدف خیر، وقتی حاصل میشود که اعتقاد و ایمان به اصول دین از قبیل توحید و نبوت و معاد حاصل گردد. «تا عملی از راه ایمان، عقیده و نیّت, نورانیت و صفا پیدا نکند، به ملکوت الهی نائل نمی‌شود. عمل زمانی به این مرتبه والا می‌رسد که روح داشته باشد، روحِ عمل همان بهرة اخروی و ملکوتی آن است.
خداوند ما را جزء مسلمانان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند سه صفت اخلاقی است که خداوند به احدى اجازه مخالفت با آنها را نداده است (خواه طرف مقابل نیکوکار باشد یا بدکار): بِرُّ الْوَالِدَیْنِ بَرَّیْنِ کَانَا أَوْ فَاجِرَیْنِ وَ وَفَاءٌ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ.
نیکى به پدر و مادر، وفاى به عهد و أداى امانت. (خصال ج1 ص: 128)
توضیحات
چند نکته درباره امانت:
۱. اگر انسان مال کسی را به عنوان امانت و نگهداری قبول کرده است از آن مال نمی تواند استفاده کند مگر اینکه از صاحبش اجازه بگیرد.
۲. کسى که امانت را قبول مىکند، اگر براى آن، جاى مناسبى ندارد، باید جاى مناسب تهیه نماید. و طورى آن را نگهدارى کند که مردم نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهدارى آن کوتاهى نموده است و اگر در جایى که مناسب نیست بگذارد و تلف شود باید عوض آن را بدهد. (رساله مراجع م 2334)
۳. اگر امانت دهنده و صاحب مال فوت کند، امانت دار باید مال را به وارث او برساند، یا به وارث او خبر دهد، و چنانچه مال را به وارث او ندهد و از خبر دادن هم کوتاهى کند و مال تلف شود علاوه بر اینکه گهنکار است، ضامن است. (رساله مراجع م 2339)
خداوند توفیق حفظ و نگهداری صحیحِ امانتهای الهی را به ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن دستور میدهد: اگر نمى دانید از اهل ذکر (یعنى علما و دانشمندان هر امت) سؤال کنید. فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ (آیه 43 نحل)
دلایل عقلی و نقلی برای تقلدی وجود دارد که اشاره میشود:
1. طبق آیه نقل شده، وقتی که مطلبی را نمی دانیم باید از اهل علم و دانشمندان سوال کرد.
2. سیره و روش عقلاء در اموری مختلف وبرای حل مشکلات ومسایل روز مره زندگی خودشان چنین است و به افرادی که بهتر می‌دانند، مراجعه می‌کنند و حال آنکه قطعا مساله ای مهمتر از این که حکم خدا چیست پیدا نمی‌شود ، بنابراین باید به کسانی که به اصطلاح مجتهد گفته می شود، مراجعه کرد. مانند: رجوع به پزشک در معالجه بیمارى.
3. ائمه طاهرین علیهم السّلام شاگردانى تربیت مى‌کردند و به اطراف مى‌فرستادند؛ یا افرادى مى‌آمدند و از آن بزرگواران تعلیم مى‌گرفتند، و به وطن خود بر مى‌گشتند، سپس مشغول تدریس و تعلیم در بین مردم مى‌شدند. و شیعیان به آنان مراجعه مى‌کردند.
به عنوان نمونه یونس بن عبد الرّحمَن که از بزرگان أصحاب است، در مسجد کوفه مى‌نشست مردم، مَسائل‌شان را سؤال مى‌کردند او نیز فتوى مى‌داد و موارد اختلافی را حل و فصل می کرد، وقتی از حضرت امام رضا علیه السلام سؤال شد:
«آیا یونس بن عبد الرّحمن، مورد اطمینان است تا من از او معالم دینم را أخذ کنم؟ حضرت علیه السلام فرمودند: بله، معالم دین را از او أخذ کن» این در حالى است که حضرت رضا علیه السلام مدینه شرف حضور دارند و یونس در کوفه بود. ( وسایل الشیعه ج27 ص 147 ح33). نکته: از این روایت فهمیده می شود دسترسى به إمام معصوم در زمان خودشان هم براى همۀ مردم امکان پذیر نبود.
4. عقل می گوید، مخالفت با حکم خدای متعال استحقاق عقوبت را در پی خواهد داشت لذا از باب دفع ضرر محتمل و امان بودن از عقاب یا باید خود عالم شوی و مجتهد یا به عالم رجوع کنی و تقلید نمایی و یا احتیاط کنید. (موسوعه آیه الله خویی ج1 ص2)
خداوند توفیق عمل به دستورات دینی را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله که فرمودند: یَا أنَسُ! أکْثِرْ مِنَ ٱلطَّهُورِ یَزِدِ ٱللهُ فِی عُمُرِکَ.
ای انس! تا می‌توانی با طهارت باش چرا که در این صورت خداوند بر عمر تو می‌افزاید. (وسائل الشیعة، ج1، ص: 383)
توضیحات
نکاتی کوتاه درباره برخی فرقهای وضو و غسل
1. در وضو صورت و دستها را باید از بالا به پایین شست ولی در غسل لازم نیست اعضای غسل را از بالا به پایین شست بلکه می توان مثلا سمت راست بدن را از پایین به بالا شست. (مشهور .م380)(صرفا جهت اطلاع: بهجت= در غسل ترتیبی بنابر احتیاط بدن را از بالا به پایین بشوید.)
2. در وضو محل مسح سر و پا باید خشک باشد البته اگر محل مسح مانند سر به حدی مرطوب باشد که رطوبت دست هنگام مسح بر آن غلبه کند اشکالی ندارد اما در غسل خشک بودن هیچ یک از اعضاء قبل از غسل لازم نیست. (رساله مراجع ج1 م 256)
3. در وضو واجب است که کارهای وضو را با رعایت موالات و پشت سر هم انجام دهد یعنی به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای بین کارهای وضو به مقداری فاصله نیندازد که اعضای قبلی خشک شود اما رعایت موالات در غسل شرط نیست. (صرفا جهت اطلاع: سیستانی و مکارم: اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که در نظر عرف پشت سر هم نباشند وضو باطل است. سیستانی: ولی در صورت پیش آمد عذر برای شخص مانند فراموشی یا تمام شدن آب، این امر معتبر نیست.)یعنی اگر سر و گردن را به نیت غسل شست و شو دهد و یک ساعت بعد سمت چپ را شست و شو دهد مانعی ندارد؛ البته به نظر اکثر مراجع اگر در این فاصله مبطل وضو برای انسان رخ بدهد آن غسل کفایت از وضو نمی کند هر چند غسل جنابت باشد. (مخالف: خوئی: غسل باطل است. تبریزی، بهجت،وحید.) (توضیح المسائل مراجع، م 283 و م 380 و م 386)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد.
