بیان بین الصلاتین
امر به معروف و نهی از منکر 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت زهرا سلام الله علیها در روایتی می فرمایند: فَرَضَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ ... الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَامَّةِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ تَنْزِیهاً لِلدِّین
خداوند امر به معروف را برای صلاح عموم جامعه و نهی از منکر را برای پاک ماندن دین از انحرافات و کجی ها بر مردم واجب ساخت. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
توضیحات
یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین دستورات اجتماعی دین مبین اسلام "امر به معروف و نهی از منکر می باشد و هدف عمده و اساسی در امر به معروف و نهی از منکر محقق شدن معروف و ترک منکر است؛ لذا چند نکته در مورد این امر مهم بیان می شود:
1. از آنجایی که هدف از نهی از منکر ریشه کن شدن فساد در جامعه است لذا:
الف: حتی اگر کسی خودش در خفا و پنهان گناهی را مرتکب شود باز هم در صورت مشاهده همان گناه از دیگری باید نهی از منکر کند و البته خودش هم واجب است از گناهش توبه کند. (1)
ب: و حتی اگر کسی بدون قصد قربت امر به معروف و نهی از منکر را انجام دهد باز هم به تکلیف شرعی خودش عمل کرده است هر چند اجر و ثواب منوط به این است که قصد قربت داشته باشد. (2)
2. امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه و تکلیف الهی است و انسان نمی‌تواند به بهانه اینکه دیگران به این وظیفه عمل نمی‌کنند، این امر مهم را در جایی که شرایطش هست ترک کند و همین که هر کدام از مؤمنین به وظیفه خود عمل کنند در نتیجه یک امر همگانی شده و تاثیرگذار خواهد بود. (3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ص: 331 ؛ توضیح المسائل جامع م 2217)
(2) (توضیح المسائل مراجع، ج2 ملحقات م 2790 ؛ توضیح المسائل جامع م 2216)
(3) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ص: 329 ؛ سایت مکارم، استفتائات امر به معروف و نهی از منکر، وجوب امر به معروف و نهی از منکر)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره منافقین که میخواهند به دین حداقلی اکتفا کنند و برخی از مسائل اسلام را کنار بگذارند، می فرماید: یَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَ یُریدُونَ أَنْ یَتَّخِذُوا بَیْنَ ذلِکَ سَبیلاً: (یهودیان واهل کتاب و منافقین)می گویند:به بعضی ایمان می آوریم ، و بعضی را انکار می کنیم و می خواهند در میان این دو ، راهی برای خود انتخاب کنند .
برخی میخواهند با شعار گول زننده اسلام رحمانی برخی از مسائل دین را کنار بگذراند که اشکالاتی به این نظر مطرح است:
1. دراین تفکر آیات جهاد وسختگیری با منافقین(اشداء علی الکفار؛ واغلظ علیهم) وآیات شهادت کنار گذاشته میشود.
2. رحمانیت خدا به همراه (شدید العقاب و شدید المحال؛ منتقم؛جبار، قهار) است و سوره برائت،بیزاری از کفار و اعلان جنگ با آنهاست.
3. اسلام دین مبارزه با طاغوت و ظلم است(واجتنبوا الطاغوت) است.
4. سیاست عین دیانت است وتمام انبیاء و اولیاء برای(تشکیل حکومت اسلامی مثل پیامبر) مبارزه کردند.
5. خیلی از احکام اسلام مثل جهاد،نهی از منکر؛حدود و دیات احکام حکومتی است و با دین حداقلی نمیسازد.
6. وظیفه حکومت (هدایت فرهنگیِ جامعه به‌سوی ارزش‌های الهی) و (به بهشت بردن مردم) با استفاده از فراهم کردن زمینه خوبیها و نهی از منکر است، نه اینکه کاری نداشته باشد.
خداوند توفیق شناخت دین وعمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
غسل جمعه
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت دهه فجر انقلاب اسلامی
در روایتی حضرت صادق علیه السلام در فضلیت غسل جمعه می‌فرمایند: غُسْلُ یَوْمِ الْجُمُعَةِ طَهُورٌ وَ کَفَّارَةٌ لِمَا بَیْنَهُمَا مِنَ الذُّنُوبِ مِنَ الْجُمُعَةِ إِلَى الْجُمُعَة
غسل روز جمعه هم سبب پاکی و هم کفاره گناهانِ طول هفته است. (وسائل الشیعه، ج 3 ص: 315)
توضیحات
یکی از اعمال مهم و سفارش شده در روز جمعه، غسل جمعه است که چند مساله فقهی در این مورد عرض می‌کنم:
1. زمان غسل جمعه از اذان صبح تا اذان ظهر است و بهتر است نزدیک ظهر انجام شود و اگر تا ظهر انجام نشد به فتوای بیشتر مراجع از جمله امام خامنه‌ای بهتر است بدون نیت اداء و قضاء تا غروب جمعه بجا آورد (1) و کسی که در روز جمعه موفق نشد، مستحب است در روز شنبه قضای آن را انجام دهد. (2)
2. انسان می‌تواند چند غسل را نیت کرده و همه را با یکبار شستن انجام دهد. در این مسأله تفاوتی ندارد که همه غسل‌ها مستحب باشد، مثل غسل جمعه و غسل زیارت یا همه غسل‌ها واجب باشد، مثل غسل جنابت و غسل مس میت ؛ یا اینکه بعضی از غسل‌ها واجب باشد و بعضی مستحب، مثل غسل جنابت و غسل جمعه. (3)
3. اگر به عهده شخص چند غسل باشد، در صورتی که در بین آنها غسل جنابت وجود داشته باشد، مثل اینکه بخواهد غسل جنابت و غسل جمعه را انجام دهد، در صورتی که از زمانِ انجام غسل تا زمانی که می‌خواهد نماز بخواند، کارهایی که وضو را باطل می‌کند انجام ندهد، نباید برای نماز وضو بگیرد. [و با همان غسل جنابت نمازش را بخواند] (4)
(در صورتی که امام جماعت، قرائت نماز ظهر جمعه را بلند خواند پیشنهاد میشود بیان کننده نسبت به این موضوع نیز تذکر دهد)
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع تقلید دریافت نمایید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و درک ظهور حکومت عدل الهی ان‌شاءالله، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) آیت الله مکارم: سوال: غسل روز جمعه را در چه ساعاتی می‌توان انجام داد؟ پاسخ: وقت غسل جمعه از اذان صبح روز جمعه است تا ظهر، اگر در این زمان انجام نشود می‌توان در روز شنبه (به قصد قضا) یا در روز پنجشنبه (عصر پنج شنبه یا بعد از غروب آفتاب در صورتی که احتمال قابل توجهی بدهد روز جمعه موفق به غسل کردن نمی شود) آن را بجا آورد؛ البته شب جمعه یا بعد از اذان ظهر روز جمعه تا روز شنبه نیز می توان غسل جمعه را به نیت ما فی الذمه بجا آورد. (استفتائات سایت، غسل های مستحبی)
(2) نکته: نسبت به انجام غسل جمعه در شب شنبه به نیت قضا، تفاوت فتوا وجود دارد. (رساله مراجع، مساله 644 ؛ عروه الوثقی، فصل فی اغسال المندوبه، مساله 1 ؛ تحریر الوسیله، القول فی اغسال المندوبه ؛ توضیح المسائل جامع م 463)
(3) آیت الله سیستانی: در غسل هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد که در اینگونه غسل ها احتیاط واجب آن است که برای چند سبب مختلف به یک غسل اکتفا نکند. (توضیح المسائل مراجع م 389 و م 647 ؛ توضیح المسائل جامع م 466)
(4) (توضیح المسائل مراجع م 391)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَا مِنْ قَدَمٍ سَعَتْ إِلَى الْجُمُعَةِ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهَا عَلَى النَّار. (وسائل الشیعه ج 7 ص: 297)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است که: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ فردا روز جمعه است و بفضل الهی شرایط برگزاری نماز جمعه فراهم شده است و در حرم مطهر هم انشاء الله نماز جمعه برگزار خواهد بود؛ لذا امشب چند نکته کوتاه درباره نماز جمعه بیان می کنیم:
1. یکی از با فضیلت ترین اعمال روز جمعه شرکت در نماز جمعه است که ترک کردن نماز جمعه و اهمیت ندادن به آن شرعا مذموم است و شرکت در نماز جمعه در زمان غیبت امام زمان علیه السلام به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای واجب تخییری است به این معنا که انسان بین خواندن نماز ظهر یا خواندن نماز جمعه مخیر است، هر چند که شرکت در نماز جمعه فضیلت بیشتری دارد. و مسافر هم می تواند در نماز جمعه شرکت کند. (1)
2. کسی که در نماز جمعه شرکت کرده واجب است به خطبه‌ها گوش کند (2) و همچنین باید ازهر کاری که باعث از بین رفتن فایده خطبه‌ها یا گوش ندادن می شود مانند صحبت کردن با دیگران پرهیز کند. (3)
3. کسی که به خطبه‌ها نرسیده می تواند در نماز جمعه شرکت و بنا به نظر اکثر مراجع عظام تقلید از جمله امام خامنه ای کفایت از نماز ظهر نیز می‌کند حتی اگر در رکعت دوم قبل از رکوع برسد نیز کافی است و رکعت دوم را فرادا انجام دهد. (4)
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) شبیری زنجانی: خواندن نماز ظهر در وقت امکان حضور در نماز جمعه با شرایط معتبر، خلاف احتیاط است، همچنان که اگر نماز جمعه خواند، بنابر احتیاط به آن اکتفا نکند و باید نماز ظهر را هم بخواند. صافی، گلپایگانی: نماز ظهر نیز بنابر احتیاط خوانده شود. (رساله مراجع ص842 م1)
(2) (بنابر احتیاط: آیات عظام سیستانی، مکارم، خوئی)
(3) (رساله مراجع ص 852 مساله 38 و صفحه 858 و 862 )
(4) (رساله مراجع ص 847)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
باگرامیداشت دهه فجر
خداوند در قرآن می فرماید: جَاهِدُوا بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ،ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (توبه41): با اموال و جانهایتان در راه خدا جهاد کنید ، این برای شما بهتر است اگر بدانید
جهاد به معنای تلاش و تحمل سختی‌ها است که البته برترین درجات آن جانبازی و طلب شهادت در راه خدا است.
جهاد و مجاهده اقسام مختلفی دارد که به برخی اشاره می کنیم:
1-. جهاد با نفس : رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید: مجاهد کسی است که در راه اطاعت از خدا با نفس خود جهاد کند.(نهج الفصاحه، ص 778)
2. تلاش برای تأمین معاش(مثل جهاد کشاوزی): از مهم‌ترین تکالیف و مجاهدات تلاش برای تامین معاش است، چنان‌که در روایت می‌خوانیم: «کسی که برای تأمین معاش خانواده خود تلاش می‌کند، مانند مجاهد در راه خدا است»(بحار، ج103، ص12)
3. نبرد با کفر و طاغوت: در آیه 123 سوره بقره می‌خوانیم: «با کفار قتال کنید به‌گونه‌ای که درشتی و سختی را در شما مشاهده کنند».
خداوند توفیق پیروزی در انواع جهادها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت دهه فجر انقلاب اسلامی
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است که: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم؛ یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است. دو نکته در این رابطه عرض کنیم:
1. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشته‌اش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند. (1)
2. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، می‌تواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند.
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را قبول درگاهش قرار بدهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم و با تبریک ایام ولادت
امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) درباره مادرشان می فرمایند: فِی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»«برای من در (زندگی و رفتار) دختر رسول خدا صلّی الله علیه و آله الگو و سرمشقی نیکو است.» (الغیبة، شیخ طوسی، ص 286)
برخی از فضایل حضرت فاطمه ( سلام الله علیها ) را عرض می کنیم:
1-محدثه بودن: در زیارتنامه حضرت فاطمه«س» هم می خوانیم: «السلام علیک ایتها المحدثه العلیمه.»( کافی، ج 1، ص 241) محدثه بودن یعنی اینکه فرشتگان با او صحبت میکردند که طی 75 روز بعداز وفات پدرشان جبرئیل حوادث عالم را به ایشان می گفته است.
2-رضایت خدا در رضای حضرت زهرا: رسول خدا (صلوات الله علیه و آله) به فاطمه (صلوات الله علیها) فرمود: به درستی خداوند به جهت خشم تو خشم می کند و با رضایت تو خشنود می شود (المستدرک حاکم نیشابوری، ج 3، ص 154 ؛کشف الیقین علامه حلی، ص 351 )
3-مقام شفاعت: پیامبر اسلام خطاب به امام حسن و امام حسین ( علیه السلام ) فرمود: «انتما الامامان ولامکما الشفاعه؛(بحار،ج 43، ص 56.) شما دو نفر (حسنین) امام هستید و برای مادر شما شفاعت است.»
4-عبادت بی نظیر: امام حسن ( علیه السلام ) فرمود:عابدتر از فاطمه در دنیا نبود، [آنقدر عبادت کرد] که پاهای [مبارکش] ورم کرد.» بحار ، ج 43، ص49)
5-حقیقت شب قدر: «امام صادق (علیه السلام) می فرماید: «لیلة، فاطمه و قدر، اللّه است. هر کس به درستی فاطمه را شناخت، شب قدر را درک کرده است».(بحارالانوار: ج 43، ص 65)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک ایام ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها
فردی به امام کاظم علیه السلام نوشت که: من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. حضرت رضا علیه السلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ یَرْزُقُهُمْ
بچّه دارشو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (وسائل الشیعة ؛ ج21 ؛ ص360 )
توضیحات
اما مسئله شرعی:
اگر خداوند به انسان فرزندی عنایت کند نسبت به فرزند وظایفی وجود دارد:
1. برخی از وظایف مستحب است مانند برداشتن کام فرزند هنگام تولد با آب فرات و تربت سید الشهدا علیه السلام و گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ فرزند و انتخاب کردن نام نیک توسط پدر برای فرزند که بهترین آنها نامی است که عنوان بندگی برای خداوند را داشته باشد مثل عبدالله و عبد الرحمن و امثال آن و اسامی پیامبران و امامان علیهم السلام و عقیقه کردن. و در عقیقه مهم است که گاو یا گوسفند یا شتری به نیت عقیقه ذبح شود. (1)
2. برخی از وظایف واجب است مانند اینکه بر پدر بچه نابالغ واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ بنابر این اگر استفاده از شبکه های مجازی یا شرکت در برخی از کلاسهای آموزشی یا ارتباط فرزند با دوستش، سبب انحراف اخلاقی یا اعتقادی فرزند شود، باید پدر از فرزندش مراقبت کند نباید از دزدان عقاید و اخلاق فرزندانمان غافل باشیم و همچنین واجب است که پدر، بچه نابالغ را از کاری که سبب ضرر زدن به خود و یا دیگران است و از گناهانی مثل غیبت کردن و گوش دادن به آهنگ حرام منع کند. (2)
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام به همه ما فرزندان صالح عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله فصل فی احکام الاولاد م 2 و م9 ؛ منهاج الصالحین ج3 م387 و م394)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ منهاج ج3 م1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم و با تبریک ایام ولادت
سیره عملی حضرت فاطمه ( سلام الله علیها ) نشان می دهد که ایشان اولین حامی و قویترین مدافع ولایت امیرالمومنین علی ( علیه السلام ) بودند. چند نمونه از ولایتمداری ایشان نقل میشود:
1-دفاع از حضرت علی ( علیه السلام ) توسط حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) در گفت و گوها و مذاکراتی که ایشان با سایر مسلمانان داشتند اولین نشانه دفاع از ولایت در این شخصیت بود. مثل بیان فضائل حضرت علی ( علیه السلام ) توسط حضرت فاطمه ( سلام الله علیها ) به واسطه شنیدن فرمایشات پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله وسلم ) در وصف فضل، کمال و ولایت آقا امیرالمومنین علی ( علیه السلام ) که بانوی بزرگوار اسلام از پدر نقل قول می کردند
2-گریه اعتراض برمظللومیت امیرالمومنین که نوعی نبرد حماسی سیاسی بود
3-مخالفت شدید حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) برای بردن امام علی ( علیه السلام ) به مسجد برای بیعت با خلیفه اول و دفاع شدید حضرت با وجود جراحت ها و ضربات وارده شده بر بدن.
4-حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) در ملاقات با زنان مومنه ای که اهل مدینه بودند و به ملاقاتشان می آمدند با وجود کسالت و جراحت ها در بدن از اوضاع و احوال مسلمانان آگاهی داده و ولایت امیرالمومنین ( علیه السلام ) را یادآوری می کردند. همچنین به همراه حضرت علی به خانه انصار برای بیعت رفت و آمد می کردند، وغدیر خم را یادآور می شدند
5-وصیت آن حضرت بر عدم تشییع پیکرشان یعنی اعتراض به افرادی که منکر ولایت امیرالمومنین ( علیه السلام ) بودند و با حضور خود قصد ظاهرسازی داشتند.همچنین نهان بودن مزار حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) نیز نوعی اثبات ولایت است
6-اجازه ندادن به غاصبین حق خلافت برای عیادت زمانی که آن دو برای عیادت ایشان آمدند، اما ایشان آنها را به حضور نپذیرفتند، سپس آنها نزد امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) رفته و شرح ماجرا را گفتند و پس از اینکه حضرت امیر ( علیه السلام ) درخواست آنها را به فاطمه ( سلام الله علیها ) رساندند، ایشان عرض کردند: «خانه، خانه شما و من کنیز شمایم. » و حضرت امیر ( علیه السلام ) فرمودند: «اجازه دهید، بیایند»( بحار، ج 28، ص 303)
خداوند توفیق ولایتپذیری را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها
خداوند متعال در قرآن کریم امر به شکر و سپاسگذاری از خودش را با تشکر از پدر و مادر همراه نموده است، و همچنین حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: مَن لم یَشکُرْ والِدَیهِ لم یَشکُرِ اللّهَ
هر کس که از پدر و مادر خود سپاسگزارى نکند، از خداوند هم سپاس گزارى نکرده است. (الخصال : 156/196)
توضیحات
در ایام ولادت مادر سادات علیها سلام اینطور مرسوم شده است که از زنان و خاصه مادران تقدیر می شود و این بسیار سنت پسندیده ای است.
نکته ای که امروز اشاره می شود راجع به تقدیر از مادران آسمانی است. کسانی که مادر را به ظاهر از دست داده اند تصور نکنند که نمی توانند از مادر خویش تقدیر کنند و وی را خوشحال سازند؛ چراکه می توانیم با دادن صدقه و انجام واجبات و اعمال خیر نیابتی مانند زیارت حضرت رضا علیه السلام ایشان را خوشحال و از خود راضی کنیم. بنابراین کسانی که والدین خویش را از دست داده اند با انجام واجبات و مستحبات به نیابت ایشان و یا هدیه دادن، ایشان را در این روز عید از خود خشنود کنند.
اما یک سوال شرعی:
همه ما می دانیم که نماز روزه پدر بر پسر بزرگ واجب است حال سوال این است که آیا قضای نماز و روزه مادر هم بر پسر بزرگ وی واجب است یا خیر؟ در پاسخ باید گفت به نظر تعدادی از مراجع(به فتوا یا احتیاط) از جمله امام خامنه ای حفظه الله نماز قضای مادر نیز بر پسر بزرگتر واجب است. (1)
سوال دیگر اینکه: اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را بخواند باید در آهسته و بلند خواندن به تکلیف خود عمل کند مثلا حمد و سوره قضای نماز صبح و مغرب و عشای مادرش را بلند بخواند. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
انشالله عیدی ما رحمت و غفران پروردگار بر والدین مان باشد به دعای حضرت رضا علیه السلام و به برکت ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) پدر اتفاقی است. اما مادر: گلپایگانی، اراکی، مکارم، نوری: (فتوی)، امام خامنه ای، فاضل؛ صافی (احتیاط واجب)
(2) (رساله مراجع م 1395)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم و با تبریک ایام ولادت
برخی از فضایل حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) در منابع اهل سنت نقل میشود:
1-غضب خدا در غضب حضرت فاطمه: پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: «فاطِمَة بَضْعَةُ مِنّی فَمَنْ أَغْضَبَها أَغْضَبَنِی»فاطمه پاره وجود من است، هر چه او را غضبناک کند مرا غضبناک کرده است( صحیح البخاری، ج 3 ، باب مناقب فاطِمَة ،ص 1374)
2-سیده زنان اهل بهشت: پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: فاطِمَة سِیِّدةُ نِساءِ أَهْلِ الجَنِّة».( صحیح البخاری، ج 3 ، باب مناقب فاطِمَة ،ص 1374)
3-فاطمه نجات دهنده دوستانش از آتش: پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: فاطمه، فاطمه نامیده شد چون که خدا محبّان او را از آتش دور گردانیده است( مجمع الزوائد : 9/201)
4-بوی بهشت در فاطمه: پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: اگر به بوی بهشت اشتیاق می‌کردم فاطمه را بو می‌کردم.(منتخب کنز العمّال ،ج 5 ،ص 97)
5-اولین بهشتی: پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: اولین کسانی که وارد بهشت می‌شوند : علی و فاطمه هستند.( نور الأبصار، ص 52)
6-مظهر نیکویی: پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) فرمودند: گر نیکویی شخص بود، فاطمه می‌بود، بلکه او أعظم است، فاطمه دختر من بهترین اهل زمین است در کرم و عنصر و شرف( مقتل الحسین : 1/60)
خداوند شفاعت حضرت زهرا را درحق ما قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب ولادت مادر سادات حضرت زهرا سلام الله علیها و تجلیل از مقام والای زن و مادر
توضیحات
در مساله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید آمده است: مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام هدیه تقدیم می شود:
1. هدیه دادن به ارحام خصوصا پدر و مادر مستحب است و نسبت به مادر سفارش بیشتری شده است. (1)
2. اگر انسان مالی را به زبان به فرزندش یا دیگری ببخشد ولی مال بخشیده شده را تحویل ندهد، بخشش صحیح نیست. اما اگر کسی بخواهد به بچه نابالغی مالی ببخشد، باید آن را تحویل ولیّ بچه یعنی پدر یا پدر بزرگ پدری بچه بدهد و در صورتی که پدر بخواهد به فرزند نابالغش مالی را ببخشد همین که مثلا به زبان ببخشد کافی است و نیاز به تحویل دادن نیست. مثلا اگر پدر بخواهد منزلی را به بچه نابالغش ببخشد همین که از روی قصد و اختیار بگوید این منزل را به فرزندم بخشیدم، کافی است و مال فرزند محسوب می شود و پدر هم نمی تواند از بخشش برگردد. (2)
3. پس گرفتن هدیه اشکالی ندارد اما در برخی موارد مشخص نمی توان هدیه را پس گرفت که یکی از موارد، آن است که انسان به ارحام خودش مثل پدر و مادر و برادر و خواهر و فرزند یا عمو و فرزندان عمو یا عمه و فرزندان عمه هدیه بدهد. (3)
خداوند متعال بهترین هدیه که فرج امام زمان علیه السلام است را نصیب همه مستضعفین عالم بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب هبه م21 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1335)
(2) (تحریر الوسیله کتاب هبه م3 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1314 و 1315)
(3) (تحریر الوسیله کتاب هبه م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1320)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم و با تبریک ایام ولادت
1-بنا بر متن اصلی اسلام یعنی قرآن، زن از همان خمیرمایه ای آفریده شده که خمیرمایه آفرینش مرد بوده است. (هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها (اعراف، آیه 189) پس زن و مرد از حیث ذات یک سان و هم مرتبه می باشند و مرد بر زن برتری ذاتی ندارد.
2- مخاطب قرآن نه مرد، بلکه انسان اعم از زن و مرد است. (ناس، بنی آدم، انسان)
3- از نظر قرآن نه مرد برتر است و نه زن، بلکه برتر و مقرب تر در نزد خدا (که حقیقت برتری است) مردان و زنانی اند که تقوای بیش تری دارند. (إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَى و... إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ) (حجرات، آیه 13)
4- از نظر اسلام هیچ تفاوتی بین زن و مرد نیست و ملاک قبولی اعمال، صالح بودن آن ها و ایمان عمل کننده است. (مَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَىوَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ) (نساء، آیه124) و (أَنِّی لَا أُضِیعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْکُمْ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى) (آل عمران، آیه195)
خداوند توفیق فهم درست معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت دهه فجر انقلاب اسلامی
از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمودند: إِنَّ أَحَبَ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ
. محبوب ترین و دوست داشتنی ترین عمل در پیشگاه خداوند تبارک و تعالى (بعد از انجام واجبات) خوشحال کردن مؤمن است. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص189)
توضیحات
یکی از مسائل مهمی که در رساله مراجع تقلید ذکر شده است این است: مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا به مناسبت ایام شادی چند نکته کوتاه درباره مجالس شادی بیان می شود:
1. مجالس شادی خصوصا مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام هم مانند مجالس عزا در نگاه اهل بیت علیهم السلام دارای ارزش است به شرط اینکه انسان در مجالس شادی، گناه و معصیتی مرتکب نشود و انسان در مجالس شادی هر چند یک شب هم باشد باید اطاعت و بندگی خدا را فراموش نکند.
2. در مجالس شادی اظهار سرور با مدح اهل بیت علیهم السلام و کف زدن به نحو متعارف به شرط اینکه اهانت و استهزا به قوم و منطقه خاصی نباشد، مانعی ندارد. البته کف زدن در مجالس شادی اهل بیت علیهم السلام در مساجد و حسینیه ها به نظر برخی از مراجع ترک شود. (1)
3. سوالی که در این قسمت مورد پرسش برخی از مؤمنین می باشد، حکم دف زدن در مجالس شادی است که آیا حلال است یا حرام؟ در پاسخ عرض می شود به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای چنانچه دف رقص آور یا مناسب با مجالس لهو و لعب زده شود، از لحاظ شرعی حرام است گرچه برخی از مراجع هم دف زدن را مطلقا حرام می دانند. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
خداوند متعال توفیق شناخت و ترک گناه به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: کف زدن در مساجد و حسینیه ها ترک شود. (اجوبه س1181 ؛ الفقه للمغتربین ص: 324 م556 ؛ جامع الاحکام ج1 س1032و1033 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج1 ص: 170)
(2) آیات عظام سیستانی، صافی، بهجت: دف زدن حرام است. (اجوبه س1135 ؛ رساله جامع م2238 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موسیقی ؛ بهجت، استفتائات، ج4 ص: 525 س 6336 ؛ جامع الاحکام(صافی)، ج1 ص:293 ، س 1006)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در اسلام در جنبه های مختلف زن و مرد حقوق یکسانی دارند که برخی ذکر میشود:
1-طلب علم: اسلام نه تنها فراگیری دانش را برای زنان جائز شمرده، بلکه بر آن ها لازم دانسته است. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله می فرماید: «طلب العلم فریضة علی کل مسلم ومسلمة »( بحارالانوار، ج 1، ص 177)
2-الگو بودن: خداوند همسر فرعون را الگوی همه انسانها اعم از زن و مرد میداند(ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ آمَنُوا اِمْرَأَةَ فِرْعَوْنَ» (تحریم 11)
3-حق مالکیت: در اسلام زنان عین مردان حق مالکیت دارند و. خداوند متعال به صراحت می فرماید لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَلِلنسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ(آیه 32 نساء); «مردان نصیبی از آن چه به دست می آورند دارند و زنان نیز نصیبی از آنچه به دست می آورند دارند [و نباید حقوق هیچ یک پایمال شود]
البته در بحث نصف بودن دیه و ارث، بجایش نفقه و مهریه می گیرند و همچنین وظیفه خرجی دادن همسر و فرزند را ندارند
خداوند به زنان ما حجاب فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت کاظم علیه السلام روایت شده که می فرمایند: ...اَداءُ الاَمانَةِ وَ الصِّدقُ یَجلِبانِ الرِّزقَ، و َالخیانَةُ و َالکَذِبُ یَجلِبانِ الفَقرَ وَ النِّفاقَ ...
اداى امانت و راستگویى روزى را زیاد مى کند و خیانت و دروغگویى باعث فقر و نفاق مى شود. (تحف العقول ص403)
توضیحات
چند نکته در مورد اشیاء پیدا شده:
1. بر انسان لازم نیست مالی‌که پیدا شده را بردارد بلکه برداشتن شیئی که پیدا شده مثل پول، کفش، طلا و گوشی کراهت دارد و بهتر است انسان برندارد. (1)
2. اگر مالی که برداشته نشانه‌ای نداشته باشد که بواسطه آن صاحبش معلوم شود به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب، آن را از طرف صاحبش به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
3. اگر نشانه ای دارد که بواسطه آن می تواند صاحبش را پیدا کند و ارزش آن به مقدار حدود دو و نیم گرم نقره یا بیشتر باشد باید تا یک سال مرتب اعلام کند به این صورت که هفته اول هر روز و هفته‌های بعد هر هفته یک بار اعلام کند و نباید در اطلاع رسانی سهل انگاری نماید و چنانچه بعد از یکسال اطلاع رسانی صاحبش پیدا نشود می تواند آنها را برای خود بردارد به قصد اینکه هر وقت صاحبش پیدا شد عوضش را بدهد یا به صورت امانت برای صاحبش نگهداری کند یا صدقه بدهد. (3)
خداوند متعال روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله سیستانی: کراهت در جایی است که احتمال اینکه صاحب مال دنبال آن بیاید باشد.
(2) آیت الله سیستانی: انسان می تواند آن را برای خود بردارد چه قیمت آن کمتر از یک درهم باشد و چه بیشتر از یک درهم باشد، هر چند احتیاط مستحب آن است که از طرف صاحبش آن را صدقه بدهد.
(3) (رساله مراجع م 2564 و 2574 ؛ منهاج الصالحین سیستانی، خوئی، وحید ج 2 م643 و م766 ؛ تحریر الوسیله، القول فی لقطه غیر الحیوان م 5)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن برخی زنان الگو را معرفی می کند که ذکر میشود:
1-آسیه همسر فرعون را الگوی همه زنان و مردان مومن میداند و میفرماید: قرآن کریم در این باره می-فرماید:«ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ ءَامَنُواْ امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ ...:«برای کسانی که ایمان آورده اند، خدا همسر فرعون را مثل آورده، است(آیه 11 تحریم). جالب اینکه ایشان را الگوی همه مردان و زنان مومن (نه تنها زنان) می داند.
آسیه ایمانش را درقصر فرعون مخفی میکرد و وقتی فرعون فهمید،قبول نکرد دست از ایمانش بردارد و فرعون دست و پایش را در آفتاب داغ به میخ بست و سنگ بزرگی روی سینه اش گذاشتند و شهید شد(بحار، ج۱۳، ص۱۶۴).
2-حضرت مریم ( سلام الله علیها ) : خدواند درمورد ایشان میفرماید: هنگامى که فرشتگان گفتند: «اى مریم! خدا تو را برگزیده و پاک ساخته؛ و بر تمام زنان جهان، برترى داده است(42 آل عمران) چند نکته در آیه در مورد حضرت مریم هست: مورد خطاب فرشتگان بودن؛ مطهر و پاک بودن، برگزیده خدا بودن؛ و در آیات دیگر آمده که غذای آسمانی برایش می آمده است(37 آل عمران)
3- مادر حضرت موسی (علیه‌السلام): که به ایشان الهام از جانب خدا می شده است(أَوْحَیْنا إِلى أُمِّ مُوسى)(7 قصص)
4-حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) :گرچه اسم ایشان در قرآن نیامده، ولی مصداق کامل کوثر(إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ) وخیر کثیر ایشان است که نسل و ذریه پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) به وسیله ایشان و همچنین ائمه ( علیهم السلام ) از نسل ایشانند که دین را حفظ کردند و دربرابر ابتر بودن دشمنان پیامبر،هزاران تن از فرزندان ایشان درسراسر جهان پخش شدند.
البته در جریان مباهله(نسائنا) و در آیه تطهیر نیز، ایشان شرکت داشتند.
خداوند به زنان ما حجاب فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت دهه فجر انقلاب اسلامی
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: ما دُمتَ فی الصَّلاةِ فَإِنَّکَ تَقرَعُ بابَ المَلِکِ الجَبّار، وَ مَن یُکثِر قَرعَ بابِ المَلِکِ یُفتَح لَهُ
. تا زمانى که تو در حال نمازى، درِ خانه فرمان رواى جبّار را مى‌کوبى، و هر کس درِ خانه فرمان روا را بکوبد، برایش باز مى شود. (امالی طوسی: ص 529)
توضیحات
یکی از مسائل مهمی که در رساله مراجع تقلید مسئله11 بیان شده این است: مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ یکی از مسائل مبتلا به احکام نماز است؛ که لازم است برای اینکه دچار اشتباه نشویم دقیق بیاموزیم.
مسئله ای که امروز بیان می شود این است که در چند مورد باید نماز را کامل بخوانیم نماز شکسته نمی شود و روزه هم صحیح است:
1. مورد اول نماز در وطن است البته تا وقتی که از آن اعراض نکرده باشد؛ اما اگر کسی از وطن قبلی خارج شده و اعراض کند یعنی بعد از خروج تصمیم بگیرد که دیگر برای زندگی به آنجا بر نگردد (یا به نظر تعدادی از مراجع بداند که دیگر نمی تواند به آنجا برگردد) در این صورت نماز در آنجا کامل نیست. (1)
2. کسی که می داند یا تصمیم جدی دارد حداقل ده روز یا بیشتر در یک مکان بماند. محاسبه ده روز به این صورت است که اگر کسی شب و قبل از اذان صبح (2) برسد، 10 روز او غروب آفتاب روز دهم (به پایان می‌رسد، ولی اگر بین روز برسد باید 240 ساعت در مقصد بماند یعنی اتمام ده روز اقامت او روز یازدهم و همان ساعتِ ورودش است. مثلا: بنده ساعت 12 شب وارد مشهد شده ام، 10 روز من، غروب آفتاب روز دهم تمام می شود ولی اگر ساعت 9 صبح وارد مشهد شده باشم برای کامل خواندن نماز، باید قصد ماندن تا ساعت 9 روز یازدهم را داشته باشم. (3)
3. مسافری که بدون قصد، سی روز مردد در مکانی غیر از وطنش مانده است بعد از آن نمازش کامل است. (4)
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع، م 1334 و 1329 ؛ امام خامنه‌ای، جزوه نماز مسافر، مساله 200 ؛ توضیح المسائل جامع، م 1609 ؛ جامع الاحکام، صافی، ج1، ص: 107، س: 383 ؛ مکارم، استفتائات، ج1، ص: 76، س: 210 ؛ وحید، احکام مسافر، ص: 41، م36 ؛ تبریزی، استفتائات جدید، ج2، ص: 88، س: 397)
(2) امام خامنه‌ای، خوئی، تبریزی: قبل از طلوع آفتاب)
(3) (رساله مراجع، مساله 1335 و 1336 ؛ سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، احکام بانوان سوال شماره 1133743)
(4) (توضیح المسائل مراجع، م 1353 ؛ العروة الوثقی، فصل فی قواطع السفر، الثالث ؛ رساله آموزشی ج 1 درس 53 ص: 213)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت علی علیه السّلام میفرماید: « ما لا یُدرک کلّه لا یُترک کلّه ؛ کاری را که نمی‌توان به شکل کامل انجام داد، نباید از اساس ترک کرد و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید: زمانی که درباره چیزی به شما دستوری دادم، شما هر مقدار از آن را که می‌توانید، انجام دهید»(عوالی اللالی، ج 4، ص 58، ح 206 وح 207)
(اصل تنزل تدریجی -قاعدة الاهمّ فالاهم): مثال1: اگر شخصی به‌سبب بیماری قادر به خواندن نماز ایستاده نیست، آیا باید نماز را رها کند؟ تمام فقها معتقدند که فرد باید هر مقدار از نماز را که می‌تواند، ایستاده بخواند و هرگاه نتوانست، نشسته بخواند و اگر نشسته نیز نمی‌تواند، آن را خوابیده اقامه کند.
مثال دوم: اگرجان 10 نفر در خطر بود:و نجات جان تمام ده نفر (مصلحت تام و کامل) ممکن نیست، باید برای نجات جان تمام هفت نفر باقی‌مانده (نزدیکترین مرتبه به مصلحت تام و کامل) اقدام کرد و فرد مجاز نیست حتی یک نفر را کنار بگذارد، چه رسد به اینکه بخواهد مثلاً پنج یا شش نفر دیگر را نیز به حال خود رها کند و برای نجات جان آنها دست به هیچ اقدامی نزند.
برای تأمین مصالح فردی و اجتماعی بشر و جلوگیری از هرج و مرج و فساد و اختلال نظام، وجود حکومت در جامعه ضروری و لازم است و بهترین حکومت، حکومت امام معصوم است که بی خطاست، ولی وقتی از امام محروم باشد باید نزدیکترین فرد به امام را گذاشت که 3صفت داشته باشد:(علم به احکام اسلام؛ عدالت؛ مدیریت و درک مسائل سیاسی) و چنین فردی همان فقیه جامع الشرایط است.
خداوند توفیق ولایتپذیری را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: إِنَّ أَشَدَّ مَا فِیهِ النَّاسُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَنْ یَقُومَ صَاحِبُ الْخُمُسِ فَیَقُولَ یَا رَبِّ خُمُسِی... .
سخت ترین و شدیدترین حالی که در روز قیامت به مردم دست می دهد آن است که مستحقان خمس برخیزند و بگویند: پروردگارا خمس ما را از کسانی که خمس پرداخت نکرده اند بگیر. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج1، ص: 547)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره حکم خمس قرض الحسنه:
1. اگر انسان از درآمدهای بین سالش به کسی قرض بدهد و تا سر سال خمسی دریافت نکند، با رسیدن سال خمسی، خمس دارد البته اگر مبلغ قرض الحسنه قابل دریافت نیست، به نظر اکثر مراجع هر زمانی که دریافت کرد باید فورا خمس آن را پرداخت کند. (1)
2. افرادی که صندوق های قرض الحسنه خانوادگی یا همکاری شرکت می کنند، که نوبت وام افراد با قرعه مشخص می شود، افرادی که قسط پرداخت می کنند چنانچه سر سال خمسی آنها برسد و هنوز قرعه به اسمشان در نیامده، مبالغی که به صندوق پرداخت کرده اند در صورتی که از درآمد بین سال باشد، خمس دارد البته اگر سر سال خمسی قابل دریافت نیست، هر زمانی که وام را دریافت می کنند به هر مقداری از مبالغ که سال گذشته پرداخت شده، به نظر اکثر مراجع باید خمسش پرداخت شود. (2)
خداوند متعال توفیق انجام وظائف شرعی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: خمس ندارد و جزء درآمد سال دریافت می باشد.
(2) (اجوبه الاستفتائات س 871 ؛ منهاج الصالحین ج1 مساله 1251 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، خمس، نحوه محاسبه خمس ؛ فاضل، جامع الوسائل ج1 س 835 ؛ بهجت توضیح المسائل مساله 1379)
