بیان بین الصلاتین
واجبات رکوع 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: مَنْ أَتَمَ رُکُوعَهُ لَمْ تَدْخُلْهُ وَحْشَةٌ فِی الْقَبْر.(کافی(ط-الاسلامیه) ج 3 ، ص 321 ، ح 7)
هر که رکوع نمازش را کامل انجام دهد هیچ ترس و وحشتی در قبر به سراغش نمی آید.
توضیحات
یکی از واجبات نماز رکوع است که رکوع علاوه بر وجوب از ارکان نماز است؛ بدین معنا که ترک یا زیاد کردن آن ، حتى از روى سهو موجب بطلان نماز مى‌شود، اما چند نکته درباره واجبات رکوع:
1. انسان باید به قصد رکوع به اندازه ای خم شود که بتواند دست را به زانو بگذارد (امام خامنه ای وآیت الله مکارم: بنابراحتیاط واجب کف دست را بگذارد.)
2. برای رکوع باید از حالت ایستاده به رکوع رفت که این ایستادن قبل از رکوع را قیام متصل به رکوع می گویند.
3. در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد.
4. واجب است که بعد از رکوع نمازگزار صاف بایستد و بعد از آنکه در حالت ایستاده بدن آرام گرفت، به سجده رود.
نکته آخر اینکه هر یک از این واجبات رکوع چنانچه عمدا ترک شود نمازش باطل است و نسبت به قیام متصل به رکوع و همچنین خم شدن به اندازه رکوع ، حتی اگر سهوا هم ترک شود نماز باطل است. (عروه الوثقی،فصل فی الرکوع؛رساله مراجع،مسأله 1022؛1040 ؛1030)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم‌رهبری حفظه الله ،صلوات بر‌محمد و آل محمد
کامل خواندن نماز شکسته
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام درباره اهمیت نماز می فرمایند: اینکه خدا یاد نمازخوان است بالاتر است از اینکه نماز خوان یاد خدا می کند چرا که خدا می فرماید: مرا یاد کنید من شما را یاد می کنم. بحارالأنوار، ج 82، ص 199 .
توضیحات
چند نکته درباره احکام نماز مسافر:
اگر انسان فراموش کند مسافر است مثل اینکه فرد داخل هتل یا مسافر خانه نماز می خواند و از مسافر بودنش فراموش کند و تصور می کند که در منزل خودش نماز می خواند چنانچه نماز را به صورت کامل و چهار رکعتی بخواند، در صورتی که در وقت نماز متوجه شود، باید نماز را دوباره به صورت شکسته بخواند و اگر بعد از گذشتن وقت متوجه شد، لازم نیست نماز را قضا کند.(1)
اگر انسان بجایی سفر کند که قبلا وطنش بوده است چنانچه تصمیم دارد یا اطمینان دارد که برای زندگی و سکونت به آنجا درآینده بر نمی گردد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای نمازش در آنجا شکسته است.(2)
مسافری که در سفر نمازش شکسته است چنانچه در سفر نماز را به صورت شکسته بخواند و سپس به وطنش برگردد، همان نمازی که در سفر خوانده کافی است.(3)
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع: (1)رساله مراجع مساله 1362 (2) رساله مراجع مساله 1327 و 1334 (3) رساله مراجع مساله 1367
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام در توصیف شیعیان امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند براستى شیعیان على علیه السلام بردبار و صبور و و اهل دانش هستند. اصول کافى، ج 3، ص 332.
توضیحات
یکی از علومی که حتما باید فرا بگیریم، مسائل شرعی که در شوون مختلف زندگی مورد احتیاج و نیازهست، یادگیری آن لازم است.
بنابر این یکی سوال مطرح می شود اینکه اگر مساله شرعی برای انسان پیش بیایید و بخواهد به نظر مرجع تقلیدش آگاه شود از چه کسی باید مساله خودش را بپرسد؟
جواب را در ضمن دو نکته عرض می کنم:
نکته اول اینکه اگر فرد دسترسی به مرجعش تقلیدش ندارد، بهترین راه این است که از فردی که به پاسخگویی او در مسائل شرعی اطمینان دارید بپرسید و اگر فردی هم توانایی دارد می تواند به جدید ترین رساله مرجع تقلید یا به استفتائات که بدرستی آن اطمینان دارد، مراجعه کند.عروه الوثقی کتاب تقلید م 36
نکته دوم: اگر مساله ای رو از دو نفر یا بیشتر سوال کردید و دو پاسخ متفاوت بیان کردند، باید بررسی خود را بیشتر کنید تا به یکی از پاسخ ها اطمینان پیدا کنید، و گرنه این دو پاسخ متفاوت برای شما اعتباری ندارد.عروه الوثقی کتاب تقلید م 59
خداوند توفیق شناخت وظایف و عمل به آنها را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد وال محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک میلاد با سعادت امام باقر علیه السلام، حضرتش در روایتی می فرمایند: اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ اِطْعامَ الطَّعامِ وَاِفْشاءَ السَّلامِ. [ بحارالأنوار، ج 76، ص 10 .]
غذا دادن به دیگران و آشکارا سلام کردن، محبوب خدای متعال است.
توضیحات
یکی از سنتهای بسیار زیبای اسلام سلام کردن به دیگران هست که در این زمینه چند مساله شرعی رو خدمت شما خوبان یاد آوری می کنم:
یکی از واجباب فوری جواب سلام است و انسان باید جواب سلام را چه در نماز و چه در غیر نماز طوری بگوید که سلام کننده بشنود و اگر کسی با تلفن و مانند آن مشغول است، باز هم جواب سلام را بدهد و اشاره با سر یا دست کافی نیست بله اگر سلام کننده ناشنوا باشد یا سلام کننده سلام داده و سریع رد شود چنانچه ممکن است باید جواب سلام را با اشاره و مانند آن بفهماند.رساله مراجع م 1138 و 1139
اگر سخنران یا مداح یا مجری که در اولین لحظه ملاقات به جمع حاضر در مکانی سلام می کند، جواب سلام بر همه مخاطبین حاضر در آن مکان واجب است البته اگر یک نفر جواب بدهد، کافی است حتی اگر گفته سلام علیکم جمیعا باز هم یک نفر جواب دهد کافی است.رساله مراجع م 1145
کسی از روی تمسخر و شوخی سلام می کند، جواب سلامش واجب نیست.رساله مراجع م 1144
خداوند بحق باقر العلوم علیه السلام عیدی ما را فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی امام خامنه ای حفظه الله و مراجع بزرگوار قرار دهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام محمدباقر(علیه‌السلام) در روایتی می فرمایند:مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زیدَ فی‌عُمُرهِ.
کسی که با اهل و خانواده‌اش خوش‌رفتار باشد عمر طولانی خواهد داشت. (تحف‌العقول، ص ٣٠٥
توضیحات
اما مساله شرعی :
زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند که به برخی از آنها اشاره می شود:
مرد در زندگی مشترک نباید به همسرش ظلم کند یا او را مورد اذیّت و آزار قرار دهد یا کتک بزند یا با وی با تندی و خشونت رفتار کند یا پرخاشگری و بد‌اخلاقی و تند زبانی کند یا او را رها کند به گونهای که زن، نه شوهردار محسوب شود و نه مطلّقه.طبیعتا بر زن هم حرام است که به همسرش ظلم کند یا او را مورد اذیت و آزار قرار دهد یا به او ناسزاگویی داشته باشد.
خانه داری کردن زن یک عمل مستحب و دارای اجر و پاداش فراوان است و در اهمیت این کار مقدس همین بس که بر اساس روایاتی از اهل بیت اگر خانمی یک لیوان آب به دست همسرش بدهد ارزش آن از اینکه یکسال روزهایش را روزه بگیرد و شبهایش را به عبادت سپرى کند، بهتر است.
زن و شوهر هر چند با یکدیگر موافق و انجام کارها با توافق یکدیگر باشد مورد سفارش وتاکید اسلام است اما زن و شوهر در معصیت نباید از یکدیگر اطاعت کنند.مثلا اگر شوهر از همسرش میخواهد که حجاب شرعی را رعایت نکند، نباید از او اطاعت کند.
خداوند متعال الفت و صمیمت را میان خانواده ها قرار بدهد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
منابع:
تحریر الوسیله، کتاب النکاح، فصل فی النشوز و الشقاق، توضیح المسائل جامع ج4،مسئله 272،270،
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام محمد باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند:ما عَرَفَ اَللهَ مَن عَصاهُ
خدا را نشناخته آن که خدا را نافرمانی کند.تحف العقول، ص294
توضیحات
اما مساله شرعی:چند نکته کوتاه درباره کاشت ناخن و مژه مصنوعی:
کاشت ناخن و مژه در صورتی که برای زینت انجام می شود و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برطرف کردن آن را ندارد جایز نیست.
کسی که مرتکب این عمل شده، لازم است برای وضو و غسل آن را برطرف کند هرچند هزینه داشته باشد وچنانچه امکان جدا سازی باشد ولی جدا نکند وضو و غسل باطل است.
اما در صورتی که امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز نباشد یا حرج و سختی فوق العاده داشته باشد حق ترک نماز را نداشته و طبق نظر امام خامنه ای و بعضی از مراجع عظام تقلید لازم است علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برطرف کردن مانع به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند.
خانمی که عذر شرعی داشته و با ناخن و مژه مصنوعی غسل کرده و طبق وظیفه شرعی عمل نکرده است توقفش در مساجد و اطراف ضریح مطهر شرعا (به فتوا یا احتیاط)جایز نیست.
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت بفرمایید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام محمدباقر (علیه‌السلام) در روایتی می فرمایند:مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زیدَ فی‌عُمُرهِ.
کسی که با اهل و خانواده‌اش خوش‌رفتار باشد عمر طولانی خواهد داشت. (تحف‌العقول، ص ٣٠٥
توضیحات
کسی که با اهل و خانواده‌اش خوش‌رفتار باشد عمر طولانی خواهد داشت. (تحف‌العقول، ص ٣٠٥)
اما مساله شرعی :
زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند که به برخی از آنها اشاره می شود:
مرد در زندگی مشترک واجب است که مطابق آیات قرآن با همسرش معاشرت نیکو و پسندیده داشته باشد. بنابراین، نباید به همسرش ظلم کند یا او را مورد اذیّت و آزار قرار دهد یا کتک بزند یا با وی با تندی و خشونت رفتار کند یا پرخاشگری و بد‌اخلاقی و تند زبانی کند یا او را رها کند به گونهای که زن، نه شوهردار محسوب شود و نه مطلّقه.طبیعتا بر زن هم حرام است که به همسرش ظلم کند یا او را مورد اذیت و آزار قرار دهد یا به او ناسزاگویی داشته باشد.
خانه داری کردن زن یک عمل مستحب و دارای اجر و پاداش فراوان است و در اهمیت این کار مقدس همین بس که بر اساس روایاتی از اهل بیت اگر زنی لیوان آبی به دست همسرش بدهد ارزش آن از اینکه یکسال روزهایش را روزه بگیرد و شبهایش را به عبادت سپرى کند، بهتر است.
زن و شوهر هر چند با یکدیگر موافق و انجام کارها با توافق یکدیگر باشد مورد سفارش وتاکید اسلام است اما زن و شوهر در معصیت نباید از یکدیگر اطاعت کنند.مثلا اگر شوهر از همسرش میخواهد که حجاب شرعی را رعایت نکند، نباید از او اطاعت کند.
خداوند متعال الفت و صمیمت را میان خانواده ها قرار بدهد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
منابع:
تحریر الوسیله، کتاب النکاح، فصل فی النشوز و الشقاق، توضیح المسائل جامع ج4،مسئله 272،270،
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام باقر علیه السلام روایت شده که حضرت فرموده‌اند: أنزِلِ الدنیا کمَنزِلٍ نَزَلتَهُ ثُمّ ارتَحَلتَ عَنهُ
دنیا را چون منزلى بدان که در آن فرود آمده اى و سپس از آن کوچ می کنی ( کنایه از زود گذر بودن).( اصول کافی ، 2 ، 133)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر:
مکانی که شرعا وطن انسان هست تا وقتی که اعراض و ترک وطن نکرده به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای وطن باقی می ماند و نماز و روزه کامل است اما اگر از وطن اعراض و ترک وطن کند یعنی بعد از خارج شدن و رفتن از وطن تصمیم بگیرد که دیگر برای زندگی به آنجا برنگردد یا بداند که دیگر نمی تواند برای زندگی و سکونت به آنجا برگردد، در این صورت چنانچه برای دید و بازدید مسافرت کند نماز و روزه در آنجا کامل نیست مگر اینکه بخواهد ده روز بماند.
اگر انسان از وطن خودش خارج شده است ولی شک دارد که در آینده برای زندگی و سکونت بر می گردد یا نه، آنجا به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای وطن اوست و نمازش کامل است.
خداوند فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را تعجیل فرماید، سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت امام محمد باقر علیه السلام می فرمایند: صِلَةُ الْأَرْحَامِ تُزَکِّی الْأَعْمَالَ وَ تَدْفَعُ الْبَلْوَى ...
صله رحم و رسیدگی به خویشان، گناهان را پاک می کند و بلا را دور می کند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص152)
توضیحات
چند نکته در مورد صله رحم:
1. صله رحم یکی از واجبات سفارش شده در اسلام می باشد. حدّاقل صله رحم آن است که در عرف گفته شود: «فلان کس با خویشاوندانش ارتباط دارد» و اگر طورى رفتار کند که بگویند: «قطع رابطه کرده» قطع رحم محسوب مى شود. و بستگان در این رابطه با هم متفاوت هستند: نسبت به پدر و مادر، فرزند، برادر و خواهر توجه بیشتری باید کرد.(مکارم سایت استفتائات معاشرت و صله رحم)
2.یکی از شیوه‌های صله رحم حاضر شدن در منزل ارحام است ولی صله رحم منحصر به ملاقات حضوری در منزل فرد نیست و فرد می‌تواند با تماس تلفنی، پیامک، جویا شدن از احوال او با واسطه؛یا با احسان به او هر چند از طریق ارسال کمک مالی برایش در مواردی که احتیاج به کمک مالی دارد و مانند آن، این وظیفه الهی را انجام دهد.
3.اگر نوع خاصی از صله رحم با خویشاوند مثلا ملاقات حضوری موجب تأیید کار حرام او یا تشویق او بر ارتکاب گناه می شود یا موجب ابتلای خود فرد یا خانواده و فرزندان به گناه می‌شود، آن نوع صله رحم جایز نیست و فرد موظّف است به شیوه دیگری مثلا از طریق تلفن یا راه دیگری صله رحم را انجام دهد.
خداوند الفت و صمیمت را در میان دوستان امیر المومنین علیه السلام بیش از پیش قرار دهد، به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: مَنْ أَتَمَ رُکُوعَهُ لَمْ تَدْخُلْهُ وَحْشَةٌ فِی الْقَبْر
هر که رکوع نمازش را کامل انجام دهد هیچ ترس و وحشتی در قبر به سراغش نمی آید.(کافی(ط-الاسلامیه) ج 3 ، ص 321 ، ح 7)
توضیحات
یکی از واجبات نماز رکوع است که رکوع علاوه بر وجوب از ارکان نماز است؛ بدین معنا که ترک یا زیاد کردن آن ، حتى از روى سهو موجب بطلان نماز مى‌شود، اما چند نکته درباره واجبات رکوع:
1. انسان باید به قصد رکوع به اندازه ای خم شود که بتواند دست را به زانو بگذارد (امام خامنه ای وآیت الله مکارم: بنابراحتیاط واجب کف دست را بگذارد.)
2. برای رکوع باید از حالت ایستاده به رکوع رفت که این ایستادن قبل از رکوع را قیام متصل به رکوع می گویند.
3. در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد.
4. واجب است که بعد از رکوع نمازگزار صاف بایستد و بعد از آنکه در حالت ایستاده بدن آرام گرفت، به سجده رود.
نکته آخر اینکه هر یک از این واجبات رکوع چنانچه عمدا ترک شود نمازش باطل است و نسبت به قیام متصل به رکوع و همچنین خم شدن به اندازه رکوع ، حتی اگر سهوا هم ترک شود نماز باطل است. (عروه الوثقی،فصل فی الرکوع؛رساله مراجع،مسأله 1022؛1040 ؛1030)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم‌رهبری حفظه الله ،صلوات بر‌محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ
همه کمالات در شناخت عمیق دین و شکیبایى در پیشامدهای ناگوار و اندازه نگه داشتن در زندگى است. (کافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص:32)
توضیحات
نکاتی در مورد علم آموزی:
یادگیری بعضی از علوم واجب است مانند احکام دینی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد که یادگیری آنها بر همه واجب می باشد. و یادگیری بعضی از علوم به مقدار رفع نیاز ضروری جامعه، بر کسانی که توانایی دارند واجب است مانند علوم پزشکی برای نجات جان بیماران. کسی که از امکانات آموزشی عمومی استفاده می کند چنانچه در حد متعارف درس نخواند حرام است که از امکانات و فضای آموزشی بیت المال استفاده کند. .(اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبری س 1322 ،رساله مراجع ج 1م11و استفتائات مکارم ج 3س1363)
2. در مسیر علم آموزی احترام استاد و معلم را رعایت نموده و همچنین معلم و استاد نیز باید وظیفه خود را در تعلیم و تعلم انجام داده و کوتاهی نکند که در صورت کوتاهی نمودن مدیون است.(استفتائات ،بهجت س4365)
3. حاضر شدن در کلاس درس استادی که منحرف است و در ضمن درس علیه اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام تبلیغ می کند و دانشجو هم قدرت تشخیص نکات اشتباه کلام استاد را ندارد تا پاسخ بدهد و ترس انحراف دینی را داشته باشد جایز نیست و با وجود شرائطش نهی از منکر نماید و یا به مسؤلین مربوطه اطلاع دهد .(استفتائات حضرت امام ج 2،استفتئات دین س12،اجوبه الاستفتائات س 1333 ،جامع الاحکام صافی ج2س 1538 مجمع المسائل (للگلبایگانی)، ج5، ص: 415)
تعجیل در فرج آقا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام باقر علیه السلام روایت شده که می فرمایند: إِنَّ الزَّلَازِلَ وَ الْکُسُوفَیْنِ... مِنْ عَلَامَاتِ السَّاعَةِ فَإِذَا رَأَیْتُمْ شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ فَتَذَکَّرُوا قِیَامَ السَّاعَةِ
زلزله ها و خورشید و ماه گرفتگی از نشانه های رستاخیزند، هنگامی که یکی از اینها را مشاهده کردید به یاد روز رستاخیز بـیفتید. (وسائل الشیعة؛ ج7، ص: 487)
توضیحات
با توجه به خورشیدگی امروز چند نکته کوتاه رو یادآوری می کنم:
1. یکی از مواردی که به سبب آن نماز آّیات واجب می شود، خورشیدگرفتگی است. وقت واجب شدن نماز آیات در خورشید گرفتگی از زمانی است که خورشید شروع به گرفتن می کند و به نظر برخی مراجع از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب باید نماز را تا قبل از شروع به باز شدن خورشید بخواند.(1)
2. کسی که هنگام گرفتن ماه یا خورشید اصلاً مطلع نشود و بعد از باز شدن آن بفهمد، درصورتی که گرفتگی کامل بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند ولی اگر فقط مقداری از آن گرفته بوده، قضا بر او واجب نیست.
3. کسی که از خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی در وقت آن مطلع شده ولی نماز آیات را (هر چند بر اثر فراموشی) نخوانده، باید قضای آن را بخواند، هر چند تمام آن نگرفته باشد.
خداوند بلاهای آسمانی و زمینی را از همه دور بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
(1)به نظر تعداد زیادی از مراجع از جمله ایات عظام سیستانی، مکارم، زنجانی، فاضل... تا زمانی که خورشید به حالت طبیعی برنگشته است وقت باقی است.توضیح المسائل مراجع م 1495
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام باقر علیه السلام روایت شده که می فرمایند: إِنَّ الزَّلَازِلَ وَ الْکُسُوفَیْنِ... مِنْ عَلَامَاتِ السَّاعَةِ فَإِذَا رَأَیْتُمْ شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ فَتَذَکَّرُوا قِیَامَ السَّاعه
. زلزله ها و خورشید و ماه گرفتگی از نشانه های رستاخیزند، هنگامی که یکی از اینها را مشاهده کردید به یاد روز رستاخیز بـیفتید. (وسائل الشیعة؛ ج7، ص: 487)
توضیحات
با توجه به خورشیدگی امروز چند نکته کوتاه رو یادآوری می کنم:
1. یکی از مواردی که به سبب آن نماز آّیات واجب می شود، خورشیدگرفتگی است. وقت واجب شدن نماز آیات در خورشید گرفتگی از زمانی است که خورشید شروع به گرفتن می کند و به نظر برخی مراجع از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب باید نماز را تا قبل از شروع به باز شدن خورشید بخواند.(1)
2. نماز آیات دو رکعت است که در هر رکعتی پنج رکوع دارد و آسان ترین روش خواندن نماز ایات این است که انسان در رکعت اول بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، یک سوره کامل را به پنج قسمت تقسیم کند و بعد از هر قسمتی به رکوع رود (امام خامنه ای سیستانی : به احتیاط واجب به بسم الله الرحمن الرحیم اکتفا نکند) مثلا سوره قدر را با خواندن بسم الله و ایه اول به رکوع رود و سپس سر بردارد آیه دوم را بخواند و سپس به رکوع برود و به همین شکل تا پایان ادامه دهد و رکعت دوم را به همین صورت بخواند..(رساله مراجع م 1507 ،1508عروه الوثقی فصل فی صلاه الایات م1 )
3. کسی که هنگام گرفتن ماه یا خورشید اصلاً مطلع نشود و بعد از باز شدن آن بفهمد، درصورتی که گرفتگی کامل بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند ولی اگر فقط مقداری از آن گرفته بوده، قضا بر او واجب نیست.
(1)به نظر تعداد زیادی از مراجع از جمله ایات عظام سیستانی، مکارم، زنجانی، فاضل... تا زمانی که خورشید به حالت طبیعی برنگشته است وقت باقی است.توضیح المسائل مراجع م 1495
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام محمدباقر(علیه‌السلام) در روایتی می فرمایند:مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زیدَ فی‌عُمُرهِ.
کسی که با اهل و خانواده‌اش خوش‌رفتار باشد عمر طولانی خواهد داشت. (تحف‌العقول، ص ٣٠٥)
توضیحات
اما مساله شرعی :
زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند که به برخی از آنها اشاره می شود:
مرد در زندگی مشترک واجب است که طبق آیات قرآن با همسرش معاشرت نیکو و پسندیده داشته باشد. بنابراین، نباید به همسرش ظلم کند یا او را مورد اذیّت و آزار قرار دهد یا کتک بزند یا با وی با تندی و خشونت رفتار کند یا پرخاشگری و بد‌اخلاقی و تند زبانی کند یا او را رها کند به گونهای که زن، نه شوهردار محسوب شود و نه مطلّقه.طبیعتا بر زن هم حرام است که به همسرش ظلم کند یا او را مورد اذیت و آزار قرار دهد یا به او ناسزاگویی داشته باشد.
خانه داری کردن زن یک عمل مستحب و دارای اجر و پاداش فراوان است و در اهمیت این کار مقدس همین بس که بر اساس روایاتی از اهل بیت اگر زنی لیوان آبی به دست همسرش بدهد ارزش آن از اینکه یکسال روزهایش را روزه بگیرد و شبهایش را به عبادت سپرى کند، بهتر است.
زن و شوهر هر چه با یکدیگر موافق باشند مورد سفارش اسلام است اما زن و شوهر نباید در معصیت از یکدیگر اطاعت کنند.مثلا اگر شوهر از همسرش می خواهد که حجاب شرعی را رعایت نکند، نباید از او اطاعت کند.
خداوند متعال الفت و صمیمت را میان خانواده ها قرار بدهد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
منابع:
تحریر الوسیله، کتاب النکاح، فصل فی النشوز و الشقاق، توضیح المسائل جامع ج4،مسئله 272،270،
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت هفته وحدت.
از امام باقر علیه السلام روایت شده که حضرت فرموده‌اند: أنزِلِ الدنیا کمَنزِلٍ نَزَلتَهُ ثُمّ ارتَحَلتَ عَنهُ
دنیا را چون منزلى بدان که در آن فرود آمده اى و سپس از آن کوچ می کنی ( کنایه از زود گذر بودن).( اصول کافی ، 2 ، 133)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر:
مکانی که شرعا وطن انسان هست تا وقتی که اعراض و ترک وطن نکرده به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای وطن باقی می ماند و نماز و روزه کامل است اما اگر از وطن اعراض و ترک وطن کند یعنی بعد از خارج شدن و رفتن از وطن تصمیم بگیرد که دیگر برای زندگی به آنجا برنگردد یا بداند که دیگر نمی تواند برای زندگی و سکونت به آنجا برگردد، در این صورت چنانچه برای دید و بازدید مسافرت کند نماز و روزه در آنجا کامل نیست مگر اینکه بخواهد ده روز بماند.
اگر انسان از وطن خودش خارج شده است ولی شک دارد که در آینده برای زندگی و سکونت بر می گردد یا نه، آنجا به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای وطن اوست و نمازش کامل است.
خداوند فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را تعجیل فرماید، سلامتی مراجع عظام از جمله امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید.
گفتار روز
سلام‌علیکم. بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ضمن تبریک به مناسبت آغاز امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف, امام‌باقر‌علیه‌السلام در روایتی می فرمایند: یَأْتى عَلَى النّاسِ زَمانٌ یَغیبُ‌عَنْهُمْ‌اِمامُهُمْ‌فَیا‌طُوبى لِلثّابِتینَ عَلى اَمْرِنا فى ذلِکَ الزَّمانِ
زمانى بر مردم مى آید که امام و پیشواى آنان غیبت مى کند، پس خوشا به حال کسانى که در آن زمان بر فرمان ما استوار و ثابت قدم باشند. (کمال الدین صدوق ج 1 ص 446)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وظیفه منتظران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف):
از‌مهمترین‌وظیفه منتظران حضرت: انجام واجبات و ترک محرمات و آمادگی برای یاری حضرت و تقویت ایمان خود است. (استفتائات مکارم ج 3 س1509) و از جمله‌وظایف‌این است که برای آگاهی و بدست آوردن تکالیف دینی به علمای دین و مراجع تقلید مراجعه شود.
همچنین‌در‌زمان‌غیبت‌امام‌عصر به برخی از اعمال توصیه شده است:
1.شرکت‌در‌مجالسی‌که‌سبب‌تقویت‌اعتقادات‌و‌دفع‌شبهات دینی می‌شود .
2-دعا‌کردن‌برای‌فرج‌حضرت‌و‌صدقه دادن برای سلامتی و فرج وجود شریفش.
3- هدیه اعمال صالحه برای آن حضرت مثلا ثواب نماز یا زیارت قبور اجداد مطهر امام زمان را یا دیگر کار های خیر را برای حضرتش هدیه کند.
4.توسل‌به‌آن‌حضرت‌در مشکلات و گرفتاری ها.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت باقر علیه السلام می فرمایند: مَن أَعانَ مُؤمناً مسافراً... أَجَارَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ مِنَ الْغَمِّ وَ الْهَمِّ ...
کسی که مومن مسافری را یاری کند خداوند متعال در دنیا و آخرت او را از غم و اندوه در پناه خود گیرد. (وسائل الشیعة، ج11، ص: 429)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر:
1.مسافری که در سفر نمازش شکسته است چنانچه در سفر نماز را به صورت شکسته بخواند و سپس به وطنش برگردد، همان نمازی که در سفر خوانده کافی است هر چند هنوز وقت برای نماز خواندن در وطن وجود داشته باشد.
2.اگر مسافر هنگام اول وقت نماز در مسافرت بوده مثلا هنگام اذان در سفری بوده که نماز شکسته بوده است و نمازش را نخواند اما پایان وقت نماز در وطنش باشد و هنگامی که وطن رسید باز هم نماز را به صورت کامل نخواند و نمازش قضا شود، چنین فردی بعدا نمازش را باید به صورت کامل قضا کند، هر چند اول وقت در مسافرت بوده است.(رساله مراجع با استفاده از م 1367)
3.اگر انسان فراموش کند مسافر است مثل اینکه فرد داخل هتل یا مسافر خانه نماز می خواند و از اینکه مسافر است دچار فراموشی می شود و تصور می کند که در منزل خودش نماز می خواند چنانچه نماز را به صورت کامل و چهار رکعتی بخواند، در صورتی که در وقت نماز متوجه شود، باید نماز را دوباره به صورت شکسته بخواند و اگر بعد از گذشتن وقت متوجه شد، لازم نیست نماز را قضا کند.(آیت الله فاضل: احتیاط واجب در خارج وقت قضا شود.) (رساله مراجع م 1362 و امام خامنه ای رساله نماز و روزه م 607)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خصوصا زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم ضمن عرض تسلیت و تعزیت به مناسبت شهادت حضرت سجاد(علیه السلام)
امام باقر‌علیه‌السلام درباره پدر بزرگوارشان اینگونه می فرمایند: مَا ذَکَرَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نِعْمَةً عَلَیْهِ إِلا سَجَدَ
به یاد هر یک از نعمتهایى که خدا به او داده بود مى‌افتاد، سجده مى کرد و از همین رو آن حضرت سجّاد (بسیار سجده کننده) نام گرفت.( علل الشرائع/ج1/ ص233)
توضیحات
چند نکته درباره واجبات سجده:
1. واجب است ذکر سجده بعد از قرار گرفتن پیشانی بر مهر و در حال آرامش بدن گفته شود و به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای اگر پیش از رسیدن پیشانی به زمین و آرام گرفتن بدن، عمداً ذکر را بگوید، یا پیش از تمام شدن ذکر، عمداً سر از سجده بردارد، نمازش باطل است.(1)
3. واجب است بین دو سجده انسان بنشیند و بعد از آرامش بدن سجده دوم را انجام دهد.
4. اگر نمازگزار بعد از سجده شک کند که یک سجده بجا آورده یا دو تا، در صورتی که هنوز وارد عمل بعدی نشده است باید یک سجده دیگر بجا بیاورد و درصورتی که وارد عمل بعدی شده مثلا وارد تشهد شده است به شک خود اعتنا نکند. 2
خداوند توفیق بندگی خالصانه را در درگاه خدای متعال عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع:
1(رساله نماز و روزه امام خامنه ای م 247 و رساله مراجع 1051 مخالف:ایت الله سیستانی: نماز باطل است، مگر این که ذکر را دوباره در حال آرامش بگوید. و اگر پیش از تمام شدن ذکر عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.)
2(توضیح المسائل مراجع م 1051و 1052)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت سجاد علیه السلام
از حضرت باقر علیه السلام نقل شده است: إِنَّ أَبِی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ علیه السلام مَا ذَکَرَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نِعْمَةً عَلَیْهِ إِلا سَجَدَ ... وَ لا فَرَغَ مِنْ صَلاةٍ مَفْرُوضَةٍ إِلا سَجَدَ ... فَسُمِّیَ السَّجَّادَ لِذَلِکَ.
پدرم علی بن الحسین علیه السلام هیچگاه نعمتی را یاد نمی کرد مگر اینکه سجده شکر انجام می داد و بعد از هر نماز واجب نیز سجده می کرد به همین جهت بود که سجاد نامیده شد. (وسائل الشیعه ج7 ص21)
توضیحات
چند نکته کوتاه در مورد سجده سهو خدمت شما تقدیم می شود:
1. در برخی موارد سجده سهو بعد از نماز واجب، واجب می شود (فتوا یا احتیاط واجب) مثل اینکه در نماز در جایی که نباید سلام بدهد سهوا سلام بدهد یا سهوا در بین نماز حرف بزند و همچنین اگر نمازگزار تشهد یا سجده را در نماز فراموش کند چنانچه قبل از رکوع رکعت بعد متوجه شود باید برگردد و تشهد یا یک سجده را بجا آورد ولی اگر در رکوع رکعت بعد یا در رکعات بعدی متوجه شد نماز را ادامه دهد و بعد از سلام نماز به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای ابتدا باید تشهد یا سجده را قضا کرده و بعد از آن سجده سهو هم بجا آورد. (1)
2. کیفیت سجده سهو این است که بعد از نماز بلافاصله نیت سجده سهو کرده و به سجده رفته و بگوید: بسم اللّه و بـاللّه الـسـلام عـلیک ایها النبی و رحمة اللّه و برکاته که ذکرش همان سلام اول نماز است که به ابتدای آن بسم الله و بالله اضافه شده است. بعد بنشیند و دوباره به سجده رود و همان ذکر را بگوید و بعد از سجده دوم تشهد و سلام را بخواند. (2)
3. اگر سجده سهو واجب شود و انسان فراموش کند هر زمان که یادش آمد باید سجده سهو را انجام دهد و نماز صحیح است. ولو حالت نماز به هم خورده است.
خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعی قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی، مکارم، شبیری زنجانی: تشهد نیاز به قضا ندارد و سجده نیاز به قضا دارد. (رساله مراجع م 1236 و 1245)
(2) مکارم: بنابر احتیاط به مقدار واجب تشهد و سلام اکتفا کند و سلام آخر نماز را بگوید. حضرت امام و سیستانی ذکر سجده سهو را مستحب می دانند. (رساله مراجع م 1250)
گفتار روز
سلام علیکم.
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام
از امام باقر علیه السلام روایت شده که در مورد فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام فرمودند: لَوْ یَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِی زِیَارَةِ الْحُسَیْنِ علیه السلام مِنَ الْفَضْلِ لَمَاتُوا شَوْقاً وَ تَقَطَّعَتْ أَنْفُسُهُمْ عَلَیْهِ حَسَرَاتٍ
اگر مردم می‌دانستند، زیارت امام حسین علیه السلام چقدر فضیلت و ثواب دارد، بدرستیکه از شوق جان می‌دادند و نفسهایشان از روی حسرت بند می‌آمد . (وسائل‌الشیعه/ج14/ص453)
توضیحات
برخی از خصوصیات و فضائل امام حسین علیه السلام:
1. زیارت امام‌حسین علیه السلام در مناسبت‌ها از راه دور و نزدیک سفارش شده است
2. برداشتن کام نوزاد با تربت امام حسین علیه السلام
3. برای سجده بهتر از هر چیزی،تربت حضرت سیدالشهداءعلیه السلام می‌باشد اگرچه سجده برسنگ وخاک و چوب نیزصحیح است.
4. استشفاءبه تربت سیدالشهداءعلیه السلام برای مریض.
5. همراه داشتن وذکر گفتن با تسبیح تربت امام حسین علیه السلام مستحب است.
6.همچنین قراردادن مقداری از تربت امام حسین علیه السلام همراه میت (عروه مستحبات دفن‌م12
7. دعاکنار ضریح حضرتش علیه السلام مستجاب است (مفاتیح نوین ص350)
تعجیل درفرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف وسلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری حفظه الله صلوات برمحمدوآل محمد
