بیان بین الصلاتین
خمس 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است یکى از تجار فارس به امام رضا علیه السلام نامه نوشت و اذن در خمس را درخواست کرد (حضرت خمس مالش را به او ببخشد)، حضرت در جوابش مرقوم فرمودند: إنَّ ٱلْخُمْسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا ... فَلَا تَزْوَوْهُ عَنَّا وَ لَا تُحَرِّمُوا أنْفُسَکُمْ دُعَائَنَا.
پرداخت خمس کمکی در (تبلیغ) دین مان است (در ادامه حضرت فرمودند) پس از آن دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نسازید.
توضیحات
خمس یکی از عبادت های مالی است که باید به قصد قربت و انجام دستور خدا انجام شود. ادای خمس آثار و برکاتی دارد و یکی از برکات خمس این است که مشمول دعای ائمه اطهار علیهم السلام می شویم. در برخی از روایات خمس باعث پاک شدن اموال ذکر شده است و بالعکس کوتاهی در ادای خمس مال را ناپاک می کند که مصرف آن گناه است و جایز نیست (نظر مشهور فقهاء).
چند نکته درباره خمس:
1.یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است و هر فردی که دارای درآمدی است هر مقداری از درامدش که در بین سال خمسی صرف نیازها و مخارج حلال زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد اما آنچه از درآمد در سر رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمیکند آنچه باقی مانده پول پس‌انداز شده یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2.داشتن بدهکاری یا قسط بانکی نمی‌تواند بهانه‌ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری‌ها و احکامش، باید خمس موجودی خود را پرداخت کنند، مثلا فردی که بابت توسعه در کار و کسب درامد بیشتر از نیاز زندگی بدهکار باشد این بدهی سبب نمی‌شود که خمس درامدی که از سال خمسیش زیاد آمده پرداخت نکند. رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و1792، .(اجوبه س924- تبریزی س882- جامع المسائل فاضل ج1 س902- جامع الاحکام صافی ج1 س773-774؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس– نوری م1748- احکام الواضحه فاضل ص303 – هدایه العباد صافی م1620- مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
لباس نمازگزار
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: خَیْرُ لِبَاسِکَ مَا لَا‌یَشْغَلُکَ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ... وَ لَا یَحْمِلُکَ عَلَى الْعُجْبِ وَ التَّفَاخُرِ.
بهترین لباس لباسی است که انسان را از خداوند غافل نسازد (بلکه طوری باشد که بنده به شکر‌گزاری و اطاعت او نزدیک کند) و در شخص حالت خودبینی و فخر فروشی ایجاد نکند.
توضیحات
چند مورد است که اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد برای نماز او اشکال ندارد: 1.بواسطه زخم ،جراحت یاد ملی که در بدن اوست لباس یا بدنش به خون آلوده شود به شرطی که آب کشیدن بدن یا لباس یا تعویض لباس سخت بوده و مشقت داشته باشد. (یا برای خصوص او سخت باشد:امام، سیستانی، فاضل، مکارم، بهجت، نوری)
2. بدن یا لباس او به مقدار کمتر از یک بند انگشت به خون زخم بدن شخص مسلمان و یا حیوان حلال گوشت آلوده باشد. (جهت اطلاع: به شرط اینکه خون سه گانه زنان نباشد-مشهور: خون کافر و حیوان حرام گوشت نباشد.)
3- هنگامی که ناچار باشد با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
4- اینکه لباسهای کوچک او (که نمی شود با آنها عورت را پوشانید) مانند جوراب ، عرق چین یا انگشتر نجس باشد. (رساله مراجع مساله 848-849-855-861)
خداوند متعال همه ما را جزء نماز گزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
وکالت
گفتار روز
سلام‌علیکم. بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم .از امام‌صادق علیه السلام چنین روایت شده است که فرمودند: لَا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزْقِ مِنْ حِلِّهِ فَاِنَّهُ عَوْنٌ لَکَ عَلَی دِینِکَ؛
طلب روزی حلال را رها نکن (ترک نکن)،که روزی حلال تو را در دینداری کمک می‌کند.
توضیحات
نکته ای کوتاه درباره قرارداد وکالت:
یکی از قراردادهای شرعی که می تواند برای بدست آوردن منفعت حلال استفاده کند وکالت است و به چند روش امکان دارد از جمله اینکه: شخص بگوید سرمایه ام را در اختیار شما قرار می دهم و شما وکیل هستیدبا آن سرمایه به مدت مثلا یک سال کار سود آور حلال مانند خرید و فروش انجام دهید و سود آن به شکلی که در قرارداد ذکر می شود تقسیم شود به این شرط‌که مبلغی را علی الحساب ماهیانه به صاحب سرمایه داده و پس از اتمام قرارداد طبق شرایط گفته شده عمل شود یا با یکدیگر مصالحه کنند. مثلا ده ملیون در اختیار کسی برای کار شرعی قرار داده می شود با این شرط که بخش معینی از سود بدست آمده به صاحب سرمایه داده شود و قرار می شود که وکیل ماهیانه 200هزار تومان به عنوان علی الحساب به صاحب سرمایه بدهد و در پایان قراداد صاحب سرمایه با وکیل می‌توانند طبق توافق اولیه، درآمد واقعی را تقسیم کنند و یا اینکه با یکدیگر مصالحه نمایند.(اجوبه الااستفتاآت س1803، رساله مراجع مساله 2269)
خداوند متعال به همه ما توفیق روزی حلال عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام رضا علیه‌السلام که می فرمایند: اِنَّما جُعِلَتِ الْجَماعَةُ لِئَلَّا یَکُونَ الْاِخْلاصُ وَ التَّوْحیدُ وَ الْاِسْلامُ وَ الْعِبادَةُ للَّهِ اِلَّا ظاهِراً مَکْشُوفاً مَشْهُوراً.
نماز به صورت جماعت قرار داده شده است، تا اخلاص و یگانگى خداوند و اسلام و عبادت براى خداوند آشکار، و همگانی‌گردد.
توضیحات
در دین مبین اسلام و قرآن کریم به وحدت و اجتماع مسلمانان که یکی از مصادیق آن نماز جماعت است، اهمیت داده شده و همچنین اجر و ثواب اعمالی عبادی مثل نماز ها اگر به جماعت اقامه شود بسیار بیشتر از غیر آن است؛ چرا که انسان در میان جمع افراد مومن رشد می کند و می تواند کمالات بیشتری کسب کند و خداوند این حضور در جمع مومنان را دوست دارد.
دو نکته کوتاه در مورد نماز جماعت:
1.مستحب است مومنین نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند وحاضر نشدن به جماعت از روی بی اعتنایی جایز نیست و نماز جماعتی که مختصر بخواند از نماز فرادایی که آن را طول بدهد بهتر است.
2.کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند چنانچه در‌حالی که امام ایستاده است بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع (یا سجده) خود را به امام جماعت برساند، اگر می‌داند که برای خواندن حمد زمان کافی ندارد (بنابر احتیاط واجب) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد بعد اقتدا کند لذا در حالی که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به‌رکوع است نیز اقتدا نکند.(مشهور-رساله‌مراجع‌مسأله1442-غیر‌مشهور: خوئی، بهجت،تبریزی،سیستانی:خودش را به رکوع برساند.وم 1441)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از أمیرالمومنین علیه‌السلام روایت شده که فرمودند: مَنْ أَوْصَى فَلَمْ یَحِفْ وَ لَمْ یُضَارَّ کَانَ کَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فِی حَیَاتِهِ.
هر کس وصیّت کند و (در وصیّت خود) عدالت را رعایت کند (که به وارث) زیان وارد نشود، مانند کسى است که آن (مال مورد وصیت) را در زمان حیات خود صدقه داده باشد.
توضیحات
چند نکته درباره ارث:
1-هنگامی که انسان فوت می کند قبل از اینکه ارثیه میان ورثه تقسیم شود، چنانچه میت دارای بدهکاری باشد واجب است ورثه ابتدا بدهی های میت را از اموالی که میت بجا گذاشته، جدا و پرداخت کنند؛ هر چند میت به پرداخت بدهکاری هایش وصیت نکرده باشد ،لذا به نظر اکثر فقها اگر فرزندان بدانند که میت خمس یا زکات بدهکار است باید خمس و زکات اموالش را پرداخت نمایند هر چند وصیت نکرده باشد.(سیستانی:اگر‌اهل‌خمس‌نبوده‌و‌وصیت‌به‌اداء‌خمس‌نکرده‌باشد واجب نیست)
2-اموالی که از میت بعد از کسر بدهکاری‌های میت و بعد از عمل به وصیت نامه شرعی میت،باقی‌می‌ماند متعلق به همه ورثه می‌باشد و تا زمانی که اموال تقسیم نشده است هیچ یک از ورثه بدون اجازه یا رضایت دیگر ورثه حق تصرف در آن اموال را ندارند و چنانچه دخل و تصرفی انجام دهند علاوه بر معصیت بودن، مدیون و ضامن می باشند.
3.در تقسیم ارثیه، پسر دو برابر دختر ارث می برد فرق ندارد میت پدر باشد یا مادر.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از پیامبر خدا صلی.. علیه و آله روایت شده که آن حضرت خطاب به انس فرمودند: اَکثِر مِن الطَّهورِ یَزِدِ اللّهُ فِى عُمُرِکَ؛
وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد کند.
توضیحات
چند نکته درباره وضو:
1-با وضو بودن و همچنین دائم الوضو بودن مستحب است اگرچه انسان نخواهد کاری که وضو لازم دارد انجام دهد.
2-کسی که به قصد با طهارت بودن، وضو گرفته‌می‌تواند‌با‌آن نماز هم بخواند.
3-شستن صورت و دست باید از بالا به پائین باشد.
4-کسى که پیش از شستن صورت دستهاى خود را تا مچ شسته، در موقع وضو باید تا سر انگشتان را بشوید و اگر فقط تا مچ را بشوید وضوى او باطل است. (رساله مراجع، مساله 247)
5-در مسح سر سعی شود به خیسی جلوی سر نرسانند و اگر رسید وضو باطل نیست ولی با رطوبت سر انگشت که مخلوط با آب صورت شده مسح پا انجام ندهند و با قسمتهای دیگر کف دست مسح کنند.
6-اگر در مسح پا از نوک یکی از انگشتان تا مفصل پا را مسح نماید به نظر تمامی مراجع صحیح می باشد. (تا مفصل پا واجب است: فتوا: مقام معظم رهبری؛ احتیاط واجب؛ آقای سیستانی، خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی ،اراکی؛ احتیاط مستحب: امام خمینی، نوری، فاضل، مکارم، بهجت، وحید؛ رساله مراجع، مساله252
خداوند متعال همه ما را از پاکان قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند :[عَلَامَةُ الْإِیمَانِ] الْإِیمَانُ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُک.
(نشانه) ایمان، این است که راستگویى را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویى، گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهى.
توضیحات
دروغ از آفات زبان و خراب کننده ایمان است. دروغ انسان را از رحمت الهی محروم می کند و اعتبار و شخصیت انسان را از بین می برد و باعث سلب اعتماد مردم ومی شود و جامعه را به بیماری نفاق دچار می سازد.
علت اصلی دروغ، عقده حقارت و خود کم بینی انسان دروغگو است و این یکی از نکات روانی است که به عنوان روانشناسی اخلاقی در کلمات معصومین علیهم السلام به آن اشاره شده است.
اما چند نکته درباره احکام دروغ:
1.دروغ یکی از گناهان بزرگ است هر چند به صورت شوخی خبر دروغ را بگوید. و یکی از مصادیق دروغ وعده دروغین است یعنی وعده‌ای که انسان همان ابتدای کار می داند که نمی تواند به این وعده عمل کند.
2.در حرام بودن دروغ فرقی نمی کند بین اینکه به زبان بگوید یا به قلم بنویسد یا (بواسطه شعر باشد) به اشاره بفهماند و همچنین تفاوتی ندارد به همسر و فرزند یا به شخص دیگری دروغ بگوید.
3.در برخی موارد نادر دروغ جایز است: مثل آشتی دادن بین دو نفر یا چند نفر در جایی که با سخن راست میسر نباشد و همچنین نجات جان انسان محترم، در صورتی که تنها راه، دروغ گفتن باشد. (امام خمینی استفتاآت ج1ص485س11وج2 ص612 س1 و 2، منهاج الصالحین خوئی و وحید ج 3م35ومنهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38،تبریزی استفتاآت ج2س 1026و 1028و1035،مکارم استفتاآت ج3س490و1661،اجوبه الاستفتاآت س1976)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام رضا علیه السلام روایت است که می‌فرمایند عَونُکَ لِلضَّعیفِ مِن أفضَلِ الصَّدَقَةِ.
یارى تو به ناتوان، از بهترینِ صدقه‌هاست.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام صدقه:
1.یکی از مستحباتی که سفارش شده صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران است و از آداب مهم سفر این است که انسان در ابتدای سفرش صدقه بدهد. (عروه الوثقی کتاب الحج اداب سفر)
2.در مصرف صدقه مستحبی فقیر بودن یا سید نبودن شرط نیست بلکه می توان صدقه مستحبی را به فقیر یا ثروتمند یا سادات با حفظ احترام پرداخت نمود، اما سعی کنیم صدقات را به فقرایی که متدین و عفیف هستند، بپردازیم.(اجوبه س1822ومنهاج ج 2 م 1607)
3-صدقه‌ای که از مال خود انسان بوده و کنار گذاشته یا در قلک یا صندوق شخصی جمع‌‌آوری نموده تا وقتی به فقیر تحویل نداده در اختیار خودش است و می‌تواند عوض کرده و به هر مصرفی می‌خواهد برساند اما بعد از انداختن پول به صندوق های مربوط به موسسات خیریه یا کمیته امداد امام‌‌خمینی ره ،احتیاط آن است که به آنها دست نزند و باید آن را به همان مؤسسه و خیریه تحویل دهد (به‌نظر‌اکثر‌مراجع‌معظم تقلید)( تحریر الوسیله، القول فی الصدقه‌م1و2-منهاج‌سیستانی‌ج2م1605؛ آیت‌الله‌مکارم شیرازی، استفتاآت ج3سوال343، استفتاء خصوصی وحید احتیاط این است که بر ندارد.رهبری:اگر صندوق در اختیار شما باشد مانع ندارد. مکارم: اشکال ندارد. جزوه کاوشی در احکام ص94).
تعجیل در فرج امام زمان علیه‌السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت سیدالشهداء در روز عاشورا از لشگر کوفه درخواست فرمودند که ساکت شوند تا با آنها سخن بگویند ولی آنهاساکت نشدند، فرمودند وای بر شما چه شده است که ساکت نمی شوید تا اینکه فرمودند: فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُکُمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِکُم.
گوش به سخن من نمی دهید زیرا که شکم های شما از حرام پر شده و به قلب های شما مهر (قساوت) زده شده است،
توضیحات
بی توجهی به مصرف مال مردم و رعایت نکردن حقوق مردم از موارد مصرف مال‌حرام می باشد، لذا چند نکته کوتاه درباره حق الناس خدمت تان عرض می شود.
1-تضییع حقوق مردم از گناهان است و با توبه برطرف نمی شود بلکه باید بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2-برای پرداخت مال اگر انسان به طلبکار دسترسی دارد باید به خود وی بدهد و اگر فرد فوت کرده می‌بایست به ورثه‌اش بپردازد.
3.اگر طلبکار معلوم نیست باید برای پیدا کردن او جستجو نماید و چنانچه مایوس از پیدا کردن طلبکار باشد، پرداخت آن حتی به مجالس عزاداری صحیح نیست بلکه باید با اجازه مرجع تقلید مقدار بدهی را به فقیر متدین بدهد.
4.اگر پرداخت مال به طلبکار باعث آبروریزی شود یا مانع شرعی دیگری باشد لازم نیست جزئیات را بگوید بلکه می‌شود به صورت ناشناس هر چند با واسطه انرا به طلبکار بعنوان اداء دین برگرداند مثلا مقدار بدهی را به کسی بدهد و بگوید به طلبکار بدون ذکر نام پرداخت کند. چندمثال:
پولی که اشتباها و اضافی به افراد داده می‌شود و بعدا متوجه می‌شود، ضرر مالی یا بدنی که موجب دیه شده و جبران نکرده، صحنه سازی و استفاده دروغین از انواع بیمه، کم‌فروشی (جامع المسائل ج 2 س1075)
خداوند متعال ما را مدیون احدی از خلقش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: لاینالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلَاةِ.
شفاعت ما اهل‌البیت شامل کسی که نماز را سبک بشمارد نمی‌شود.
توضیحات
در روایت دیگری از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که فرمودند امت من چهار گروه هستند:
1- گروهی نماز می خوانند، ولی در نمازشان سهل انگارند «ویل» برای آنهاست، و «ویل» نام یکی از طبقات زیرین جهنم است، خداوند فرمود: (فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ ،الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ ماعون 4 و 5( پس «ویل» برای نمازگزاران است، آنهایی که در نمازشان سهل انگارند.
2- گروهی گاهی نماز می خوانند و گاهی نمی خوانند، پس «غی» مال آنهاست، و «غی» نام یکی از طبقات پایین جهنم است. خداوند متعال فرمود:(فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا .. سوره مریم59.(سپس جانشین آن مردم خداپرست قومی شدند که نماز را ضایع کرده و از شهوات پیروی کردند، و اینها به زودی در «غی» افکنده خواهند شد.
3- گروهی هیچ وقت نماز نمی خوانند، «سقر» برای آنهاست، «سقر» هم نام یکی از طبقات زیرین جهنم است که خداوند متعال فرمود:(مَا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ ،قَالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ مدثر 42و43 (اهل بهشت از اهل جهنم سئوال می کنند) چه چیزی شما را به «سقر» کشاند؟ در جواب می گویند : ما از نمازگزاران نبودیم.
4- گروهی همیشه نماز می خوانند، و در نمازشان خشوع دارند. خداوند متعال فرمود: «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ، الَّذِینَ هُمْ فِی صَلاتِهِمْ خَاشِعُونَ»(3 المواعظ العددیه، باب چهارم ص 122))مؤمنون.1 و .2)
چند نکته درباره اهمیت و احکام نماز:
1-نماز از مهمترین واجبات دینی است و تاکید فراوانی شده است که شخص مسلمان نمازش را اول وقت و به جماعت بخواند و در اهمیت نماز و جماعت خواندن آن همین بس که امام حسین علیه‌السلام با وجود جنگ در ظهر عاشورا نماز را اول وقت و به جماعت خواندند.
2-اگر کسی عمدا حتی یک رکعت نمازش را در وقت نخواند و یا کوتاهی کند تا قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و نباید در انجام نمازهای قضایش کوتاهی کند.
3-نماز در هیچ حالتی از انسان ساقط نمی‌شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه است و نماز در حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود.
4-مستحب است بچه ای که خوب و بد را متوجه می شود به نماز خواندن عادت داده و تشویق نمایند،البته باید به گونه ای انجام شود که سبب ناراحتی و بیزاری او از نماز نشود. (رساله‌مراجع‌مساله11و747)
خداوند متعال همه ما را از نماز گزاران واقعی قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امیرالمومنین علیه السلام روایت شده که فرمودند: أَسْرَعُ الْأَشْیَاءِ عُقُوبَةً رَجُلٌ عَاهَدْتَهُ عَلَی أَمْرٍ وَ کَانَ مِنْ نِیَّتِکَ الْوَفَاءُ (بِهِ وَ مِنْ) نِیَّتِهِ الْغَدْرُ بِکَ.
سریع‌ترین عقوبت و مجازات ها برای کسی است که با او عهد و پیمانی را ببندی و قصدت وفای به آن باشد ولی او قصد خیانت به تو را داشته باشد.
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام ضمانت:
1. یکی از اقسام ضمانت این است که فردی ضامن دیگری می شود به این منظور که اگر بدهکار در دادن بدهی کوتاهی کرد یا نتوانست آن را بپردازد، طلبکار طلب خود را از ضامن بگیرد که به نظر اکثر مراجع عظام تقلید چنین ضمانتی صحیح بوده و در صورت عدم پرداخت بدهکار، ضامن باید بدهی بدهکار را بپردازد مثل غالب ضمانت های بانکی و غیر بانکی. (سیستانی، مکارم، زنجانی، خوئی: صحیح است- مساله 2310-2312-عروه الوثقی، ضمان،شرط هفتم) اجوبه الاستفتاآت ص391س1683 )
2.چنانچه ضمانت به درخواست یا با اجازه بدهکار باشد، ضامن می تواند بعد از اداء دین مقدار مالی را که داده پس بگیرد و گرنه چنانچه انسان دین شخصی را بدون اجازه اش ادا کند بعد از ادا دین نمی تواند مقدار مالی را که داده پس بگیرد.مثل اینکه پدری دین فرزندش را بدون اجازه فرزند ادا کند نمی‌تواند مقدار پرداختی دین را از فرزند دریافت کند مگر اینکه فرزند با رضایت خاطر باز هم پرداخت کند.
خداوند متعال به همه ما روزی حلال عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله که فرمودند: اَلصَّلوةُ تُسَوِّدُ وَجهَ الشَّیطان.
نماز چهره شیطان را سیاه می کند.
توضیحات
دو نکته کوتاه درباه قرائت نماز:
1.انسان واجب است که کلمات حمد و سوره و ذکرهای نماز را به صورت صحیح بخواند مثلا بین حاء رحمن با هاء اشهدُ فرق بگذارد و هر کدام را درست بیان کند و اگر نمی داند باید به صورت صحیح یاد بگیرد تا غلط نخواند و چنانچه عمدا غلط بخواند یا در یادگیری کوتاهی کند نمازش باطل است و اگر انسان بخواهد سوره ای را در نماز بخواند که حفظ نیست مثل سوره یس و الرحمن که در نماز زیارت مستحب است خوانده شود می‌تواند از روی قرآن سوره را بخواند. (عروه مساله القرائه33)
2. کسى که به هیچ وجه نمى‌تواند قرائت نماز را به صورت صحیح یاد بگیرد، مثلا هر چه تلاش کرده تا بتواند حمد و سوره یا اذکار نماز را به صورت صحیح یاد بگیرد ولی نتوانسته است یاد بگیرد باید هر طورى که مى‌تواند آن را بخواند و احتیاط مستحب آن است که چنین فردى نماز خود را باجماعت بخواند(توضیح المسائل مراجع مساله 997).
خداوند متعال همه مارا از نماز گزاران واقعی قرار دهدبه برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام،که خداوند متعال به پیامبری از پیامبرانش وحی فرمود که به مؤمنان بگو: لَایَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی و َ‌لَا‌یَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِی وَ لَایَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَیَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی.
(به مؤمنان بگو) لباس‌دشمنان مرا نپوشند و طعام دشمنان مرا نخورند و راه‌های دشمنان مرا نپیمایند وگرنه در زمره دشمنان من به شمار خواهند رفت.
توضیحات
فرهنگ اسلامی در واقع توسعه دانش و بینش و فراگیری تقوا در جامعه است؛ فرق اساسی جامعه دینی با جامعه غیردینی رعایت فرهنگ و آداب دینی در جامعه است لذا اگر جامعه در امور مختلف فرهنگ دینی را رعایت نکند به مرور بینش افراد و در نتیجه عملکرد و هویت ایشان هم تغییر می کند؛ یکی از مسائلی که مضمون آیات و روایات، مسلمانان را از آن برحذر داشته پرهیز از ترویج فرهنگ غیر دینی است.
اما دو نکته درباره نشر فرهنگ غربی:
1-یکی از محرمات و گناهان، ترویج و تبلیغ فرهنگ‌غربی است یعنی فرهنگی که معارض و دشمن فرهنگ اسلامی است و شخص مسلمان نباید تحت تاثیر چنین فرهنگی قرار بگیرد، بی شک لباس و پوشش افراد یک جامعه و کیفیت زندگی افراد، از عوامل فرهنگ ساز و وسیله تبلیغ فرهنگ آن جامعه است لذا‌‌در جامعه اسلامی پوشیدن لباس هایی که با حجاب و پوشش شرعی منافات دارد، یا پوشیدن لباسی که بر روی آن تصاویر و عکس های مبتذل و مستهجن وجود داشته باشد حرام است و همچنین ترویج نگهداری سگ در منزل و بازی با آن و همراه داشتن آن در ماشین ها وخیابان ها که هر یک بگونه ای ترویج فرهنگ غربی می باشد نیز اشکال دارد.
2.خرید و فروش چیزی که منجر به انحراف جوانان و فساد آنان و یا باعث پیدایش جو فرهنگی فاسد می شود جایز نیست و واجب است از آنها اجتناب شود.( استفتاءات تبریزی ج1س2229و2228– استفتائات مکارم‌ج3س1840-اجوبه‌س1361)
خداوند متعال به همه ما توفیق ترویج فرهنگ اسلامی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیرالمومنین علیه السلام در نهج‌البلاغه می فرمایند: اِتَّقوا مَعاصیَ اللّه فِی الخَلَواتِ، فإنّ الشّاهِدَ هُو الحاکِم.
از گناه در خـلوتها بپرهیزید؛ زیرا‌حکم کننده در قیامت (که خداوند است) در هر حال شاهد و ناظر ماست.
توضیحات
چند نکته کوتاه در مورد حقوق زن و شوهر:
1.زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند مثل اینکه زن نباید شرعا بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود و یا اینکه مرد باید نفقه همسر دائمی خودش را که همان تامین خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم که مطابق شانش باشد تهیه کند و کار کردن خانم در منزل و همچنین اماده کردن رفاه بیشتر توسط مرد برای خانواده از حقوق مستحب زن و شوهر بشمار می آید و سفارش شده زن و شوهر موافق یکدیگر باشند و در امور زندگی درک متقابل داشته باشند.
2.زن و شوهر در یک مورد نباید موافق یکدیگر باشند و آن هم در گناه است یعنی زن یا شوهر نباید در گناه از همسرش اطاعت کند، که به دو مورد اشاره می شود:
1.یکی از محرمات استفاده از طلا برای مردان است لذا پوشیدن حلقه ازدواج یا آویختن زنجیر طلا برای مردان حرام است حتی اگر همسرش از او درخواست کند.
2.یکی از گناهان این است که خانم در برابر نامحرم زینت و آرایش کند یا پوشش شرعی را رعایت نکند حتی اگر شوهر امر به زینت و آرایش در برابر نامحرم بکند.
تعجیل در فرج‌امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از جابر نقل شده که امیرالمومنین علیه‌السلام همیشه می‌فرمودند: أَکْثِرُوا الْمَسْأَلَةَ فِی یَوْمِ الْجُمُعَةِ وَالدُّعَاءَ فَإِنَّ فِیهِ سَاعَاتٍ یُسْتَجَابُ فِیهَا الدُّعَاءُ‌وَ الْمَسْأَلَة .ُ
در روز جمعه زیاد دعا و درخواست داشته باشید؛ زیرا در آن، ساعاتی است که دعا مستجاب و حوائج برآورده می‌شود.
توضیحات
دعا کردن آدابی دارد مثل اینکه انسان در دعا فقط خداوند متعال را اثر گذار بداند و غیر خدا را وسیله بداند، در دعا اصرار و پافشاری داشته باشد یا اینکه دعا کردن با حالت گریه و ابتهال باشد و همچنین از آنچه که مانع استجابت دعاست دوری کند مثل گناهان و رعایت نکردن حق الناس.
اما چند نکته در مورد احکام حق الناس:
1-اگر حق مالی مردم به گردن انسان باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کرد و تنها با توبه از گناه حق مالی مردم از بین نمی‌رود.
2- اگر انسان بخواهد بدهی خود را پرداخت کند چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود وی بدهد و اگر‌فرد فوت‌کرده می‌بایست به‌ورثه‌اش بپردازد و اگر پرداخت مستقیم بدهی‌به طلبکارسبب آبروریزی یا مانع‌شرعی‌دیگری‌در‌میان‌است می‌تواند‌به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات بدهی خود را پرداخت کند و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست.
3- اگر طلبکار معلوم نیست باید برای پیدا‌کردن او جستجو نماید و چنانچه مایوس از پیدا کردن طلبکار باشد باید با اجازه مرجع تقلید مقدار بدهی را به فقیر متدین بدهد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: مَنْ أَعَانَ مُؤْمِناً مُسَافِراً فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ ثَلَاثاً وَ سَبْعِینَ کُرْبَةً وَ أَجَارَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ مِنَ الْغَمِّ وَ الْهَمِّ.
کسی که یک مسافر مؤمنی را یاری کند خداوند هفتادوسه گرفتاری او را رفع می‌کند و در دنیا و آخرت وی را از همّ و غمّ محفوظ خواهد داشت.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر:
1-مسافری که در سفر نمازش شکسته است چنانچه در سفر نماز را به صورت شکسته بخواند و سپس به وطنش برگردد، همان نمازی که در سفر خوانده کافی است هر چند هنوز وقت برای نماز خواندن در وطن وجود داشته باشد.
2-اگر مسافر هنگام اول وقت نماز در مسافرت بوده مثلا هنگام اذان در سفری بوده که نماز شکسته بوده است و نمازش را نخواند اما پایان وقت نماز در وطنش باشد و هنگامی که وطن رسید باز هم نماز را به صورت کامل نخواند و نمازش قضا شود، چنین فردی بعدا نمازش را باید به صورت کامل قضا کند، هر چند اول وقت در مسافرت بوده است.(توضیح‌المسائل‌مراجع‌با‌استفاده‌از‌م 1367)
3-کسی‌که می‌داند نماز مسافر شکسته است و باید نماز را شکسته بخواند چنانچه بدون توجه و از روی عادت نمازش را تمام بخواند اگر داخل وقت متوجه شود باید دومرتبه بخواند و اگر خارج وقت متوجه شد نیز به نظر عده ای باید نماز را دو مرتبه به صورت شکسته بخواند.(مخالف: وحید اگر سهوا تمام بخواند بعد از وقت متوجه شود قضا ندارد، گلپایگانی و صافی اگر غفلت کند و بعد از وقت بفهمد قضا ندارد،) (توضیح المسائل مراجع م 1358)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خصوصا زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال‌در قران مجید می فرماید: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ .
بگو اى بندگانم که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته اید، از رحمت الهى نومید مباشید، چرا که خداوند همه گناهان را مى بخشد،که او آمرزگار مهربان است.
توضیحات
از جمله راه های کسب سعادت و کمال، توبه و انابه است؛ توبه دست کشیدن از گناه و معصیت و برگشت به سوى خداوند متعال است و انابه این است که با تمام وجود به خداوند متعال توجه کنیم و از غیر خدا دست بکشیم؛ برخی از بزرگان انابه را بالاترین درجه توبه می‌دانند.
چند نکته درباره توبه:
1-توبه کردن از گناهان، واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست. توبه زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد؛ لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند هر چند قبلا توبه کرده و آنرا شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند برگردد و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی خودش گناه است.
2-حقیقت توبه این است که قلبا از گناهانش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه گرفته شود.
3- نسبت به برخی گناهان علاوه بر پشیمانی و تصمیم بر ترک گناه جبران گذشته واجب است مثل اینکه اگر گناه فردی ترک نماز و روزه بوده در انجام نماز و روزهای قضایش کوتاهی نکند.(عروه اول احکام اموات- مراجع مساله 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701).
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام حسین علیه السلام ،در وصیت به برادرش (محمد‌حنفیه) چنین مرقوم داشتند: إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِی أُمَّةِ جَدِّی أُرِیدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْکَر.
همانا هدف از قیام من اصلاح در امت جدم است و می‌خواهم امر به معروف و نهى از منکر نمایم.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام امر به معروف و نهی از منکر:
1.در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس که حضرت سیدالشهداء علیه السلام یکی از اهداف قیام خود را‌احیاء فریضه امر به معروف و نهی از منکر می‌داند، لذا با الگو گرفتن از قیام سید‌الشهدا علیه السلام بر همه مومنین واجب است نسبت به این فریضه الهی ساکت ننشینند چرا که احیاء این فریضه خواست عمومی جامعه را‌می‌طلبد.
2.در انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر فرقی نمیکند تذکر به صورت مستقیم باشد مثلا زبانا تذکر بدهد یا به طریق غیرمستقیم مانند پیامک یا نامه اعتراضش را برساند.
3-اگر انسان گناهی را مشاهده کند هر چند این گناه در مجالس عزاداری اهل البیت علیهم السلام باشد از جمله پخش موسیقی های حرام و یا کارهایی که در دین بدعت محسوب می شود و یا باعث اذیت دیگران می شود لازم نیست اطمینان به تاثیر داشته باشد بلکه اگر احتمال تاثیر هم بدهد، واجب است تذکر بدهد. اگرچه با تکرار تذکر یا تذکر گروهی باشد .
تعجیل در فرج‌امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. از امام رضا علیه السلام روایت شده که می فرمایند: إنَّ لِکُلِّ إمَام عَهْداً فِی عُنُق أَوْلیَائه وَ شیعَتهِ وَ إنَّ منْ تَمَام الْوَفَاء بالْعَهْد زیَارَةَ قُبُورهِمْ .
هر امام و رهبری، عهد و میثاقی بر پیروان و دوستدارانش دارد و همانا یکی از اعمالی که نمایانگر وفاداری و ادای میثاق است، زیارت قبور (مرقد مطهر) آنان‌است.
توضیحات
چند نکته کوتاه در مورد احکام حرم:
1- بیرون بردن اموال حرم مانند قرآن، مفاتیح و مهر شرعا حرام است حتی اگر به قصد تبرک باشد.
2.وضو گرفتن از آب سرد کن ها که مختص به آشامیدن است اشکال دارد و وضو صحیح نیست ،البته اگر کسی تاکنون توجه به این مطلب نداشته وضو و نمازهای گذشته اش صحیح است و از این به بعد باید رعایت نماید.
3.افرادی که عذر شرعی دارند یا فردی که حالت جنابت دارد می توانند به صحن ها و رواق های حرم مشرف شوند اما توقف زیر گنبد مطهر و در مساجد حرم مثل مسجد گوهرشاد و صحن آن مسجد حرام است. (مشهور: توقف حرام است؛ زنجانی(فتوی)، گلپایگانی، صافی و بهجت (بنابر احتیاط): ورود حرام‌است) اما ورود معذورین به حرم امام زاده ها در قسمت هایی که مسجد نیست اشکالی ندارد. (توضیح المسائل مراجع مساله 355)
تعجیل در فرج‌امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده‌که فرمودند: یَا عَلِیُّ مَنْ أتَى ٱللهَ بِمَا ٱفْتَرَضَ ٱللهُ عَلَیْهِ فَهُوَ مِنْ أعْبَدِ ٱلنَّاسِ .
یا علی! عابدترین مردم کسی است که به آنچه خداوند بر او واجب نموده عمل‌نماید.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام غسل :
1.تمامی غسل های واجب و مستحب به یک شکل انجام می‌شود و تفاوت غسل ها در نیت است البته به زبان آوردن نیت لازم نیست و چنانچه انسان چند غسل به گردن داشته باشد، می تواند همه غسل ها را نیت کند و یک غسل انجام دهد و غسل را می توان به دو روش ترتیبی و ارتماسی انجام دهد.
2.اگر انسان به گردنش غسلی باشد، چنانچه مثلا بعد از حمام کردن شک کند که غسل کرده یا نه، باید غسل کند، ولى اگر بعد از غسل شک کند که غسل او درست بوده یا نه، لازم نیست دوباره غسل نماید.
3-اگر وقت برای غسل کردن به مقداری کم باشد که اگر غسل کند تمام نماز یا بخشی از نماز بعد از وقت خوانده می‌شود،در این صورت باید تیمم کند و برای نمازهای بعد باید غسل را انجام‌دهد( رساله مراجع مساله 379و385و386)
خداوند متعال توفیق آشنایی و عمل به دستورات دینی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
