سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن در اهمیت دعا می فرماید: قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ: بگو: «اگر دعاى شما نباشد، پروردگارم هیچ اعتنایى به شما نمىکند.(آیه 77 فرقان)
دعا در اسلام اهمیت زیادی دارد که برخی نقل میشود:
1-محبوبترین کارها: امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: محبوبترین کارها به سوى خدا در همه روى زمین دعاست» (مکارم الأخلاق 2 / 9 / 1985.)
2- مغز عبادت: الدعا مخ العباده؛ دعا مغز عبادت است (بحار، ج 93، ص 300)
3-درمان هر دردی: بر تو باد به دعا، زیرا دعا درمان از هر دردى است(کافی، ج2، ص470)
4-برگرداندن قضای حتمی توسط دعا: قضای الهی را چیزی جز دعا برنمی گرداند.( بحار، ج 90، ص 296)
5-سلاح مومن: پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:الدعاء سلاح المومن؛دعا، اسلحه مؤمن است.( کافی، ج 2، ص 864)
6-افزایش روزی و دفع بلا: امام صادق (علیه السلام) فرمودند: دعای مؤمن در حق برادر دینی غایب خود مستجاب میشود و باعث زیاد شدن روزی و دفع ناگواریها خواهد بود.( وسائل، ج ٤، ص ١١٤٧)
خداوند دعاهای ما را برآورده به خیر کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
فردی به امام کاظم علیه السّلام نامه نوشت که من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و میگوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام علیه السّلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ
بچّه دار شو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج6 ص: 3)
چند نکته درباره سقط جنین بیان می کنیم:
1. سقط جنین به هر روشی که باشد، در هر مرحله ای، حتی نطفهای که تازه منعقد (بسته) شده باشد حرام است و از گناهان بزرگ میباشد، توجیهاتی نظـیر باردار شـدن در دوران عقـد، زیاد بودن فـرزندان، مهمتر بودن تربیت، مشکلات مالی، پشت سر هم بودن بچه؛ مجوزی برای سقط جنین نمیشود، حتی اگر در حد نطفه و روزهای اولیه باشد. البته اگر جان مادر به تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان در خطر باشد آن هم قبل از دمیده شدن روح که حدود چهار ماهگی است اشکالی ندارد. (1)
2. کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم طلا میشود که باید به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد. (یعنی 60 روز روزه گرفتن و 60 فقیر را طعام دادن) (2)
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1266 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موارد جواز سقط جنین ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ جامع المسائل ج1 س 1752 و س 1754 ؛ صافی جامع الاحکام ج1 س 1408 ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6279 و س 6284)
(2) سیستانی: دیه نطفه 105 مثقال نقره است. سقط در هر سنی که باشد مباشر باید کفاره بدهد البته اگر روح دمیده نشده باشد احتیاط واجب.
مکارم: سوال: با توجّه به اینکه افراد زیادى (از جمله پزشک، فروشنده، خریدار، تزریق کننده، پدر و مادر جنین) در سقط به وسیله دارو نقش دارند، دیه سقط بر عهده کیست؟ جواب: دیه جنین بر عهده کسانی است که مباشر در سقط بوده اند، و چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست، و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شده اند بطور جدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
سوال: دیه جنین چه مقدار است؟ جواب: دیه جنین بنا بر احتیاط واجب به شرح زیر است: در بیست روز اوّل (که نطفه است) 15 مثقال معمولی طلا، و در بیست روز دوّم (که علقه است) 30مثقال، و در بیست روز سوّم (که مضغه است) 45 مثقال، و در بیست روز چهارم (که عظام است) 60 مثقال، و در بیست روز پنجم ( که لحم است) تا زمانی که اعضاء کامل شود و قبل از آن که جنین در شکم مادر به حرکت درآید 75 مثقال، و پس از دمیدن روح در پسر دیه کامل، و در دختر نصف دیه کامل تعلّق می گیرد.
(سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل قضایی، سوال شماره 1176047 ؛ استفتائات حضرت امام ج 3 ص: 477 س 41 و س 43 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1268 ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ مکارم، استفتائات سایت، دیه جنین ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6281 ؛ صافی جامع الاحکام ج 1 س 1410)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
خداوند متعال، خطاب به حضرت یحیی می فرماید: یَا یَحْیَى خُذِ الْکِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَیْنَاهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا «ای یحیی! تو کتاب آسمانی ما را به قوت فراگیر . و به او در همان سن کودکی مقام نبوت دادیم (آیه 12 مریم)
اثبات امامت در کودکی:
۱- امامت و نبوت کودک در قرآن : امامت، نبوت و ولایت در کودکی نه تنها امری ناممکن نیست، بلکه قرآن آشکارا به اعطا کردن امامت و ولایت در سنین کودکی به برخی تصریح دارد مانند حضرت یحیی و عیسی بن مریم(آیه 30مریم)
۲- امامت کودک از دیدگاه تاریخی: که به دو نمونه از امامت و رهبری کودک، اشاره شده است: خلافت و وزارت امام علی علیهالسّلام و جریان مباهله پیامبر همراه حسنین علیهالسّلام (فصول المختارة، ص ۳۱۶.)
۳- گسترش قدرت خداوند؛ خداوند قادر است در یک کودک، تمام شرایط رسالت و امامت را قرار دهد.
۴- رشد عقلی کودک؛ برای رشد عقلی، سن معینی وجود ندارد.
۵-- اعتراف دشمنان و خلفای معاصر به فضایل اخلاقی و کمالات معنوی امامان علیهالسّلام در سنین کودکی.
6- امامت کودک و نوجوان، امری تازه و غیر مترقبه در جامعه شیعی نیست; بلکه به اتفاق شیعه و سنی، این امر قبل از امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در مورد امام نهم و دهم نیز بوده است:( ارشاد شیخ مفید، ص 316 و صواعق المحرقة، ص 123)
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امروز چند نکته کوتاه درباره فراموشی تشهد نماز خدمت شما نمازگزاران تقدیم می کنم:
سوال: کسی که تشهد را فراموش کند تکلیف نمازش چیست؟ مثلا انسان در نماز ظهر در رکعت دوم تشهد را فراموش کند و نخواند وظیفه اش به چه صورت است؟
اگر انسان تشهد نماز را فراموش کند و بایستد و قبل از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و نماز را ادامه دهد. و به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید در این مورد بعد از اتمام نماز سجده سهو لازم نیست. (1) و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید، باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای تشهد را قضا کند، و بعد از آن (به فتوی یا احتیاط واجب) دو سجده سهو بجا آورد. (2)
این که توضیح دادیم مربوط به زمانی است که شخص یقین دارد اما در صورت شک چطور؟ شک کند تشهد را انجام داده است یا نه؟
پاسخ این است که اگر انسان کثیرالشک نباشد یا این شک؛ الف: در حالی که نشسته است برایش پیش می آید، که باید تشهد را بخواند. ب: و یا در حالی که ایستاده است شک می کند که تشهد را در رکعت قبل خوانده یا نه؛ که در این صورت نباید به شک خود اعتنا کند و نماز را ادامه می دهد و نمازش صحیح است. (3)
خداوند متعال توفیق یادگیری و عمل به مسائل دین را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) خوئی، تبریزی، صافی،وحید: بنابر احتیاط واجب بعد از نماز برای ایستادن بیجا دو سجده سهو انجام دهد. بهجت: بعد از اتمام نماز دو سجده سهو برای ایستادن بیجا و دو سجده سهو برای قرائت یا تسبیحات زیادی در صورتی که خوانده باشد نیز بجا آورد.
(2) سیستانی، مکارم، زنجانی، وحید: قضای تشهد واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 1102)
(3) (رساله مراجع تقلید م 1168 و م 1172 و م 1234 ؛ توضیح المسائل جامع م 1488)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام صادق(علیه السلام) در روایتی ویژگیهای کلی و برنامههای کسانی را که میخواهند از یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشند، چنین بیان کردهاند: « مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ»؛(الغیبة نعمانی، ترجمه غفارى،ص 200 )
هر کس خوشحال میشود و دوست دارد که در شمارِ یاران حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشد، باید سه ویژگی داشته باشد:
1- منتظر بودن: انتظار فرج ویژگی نخست یاران امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. البته انتظار به معنای حقیقی آن.
2- با ورع بودن: دومین ویژگی یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) تهذیب نفس و خودسازی است. دوری از گناه، تقوا و دوری از مکروهات و شبهات.
3- داشتن اخلاق نیکو: اخلاق نیکو و کریمانه از دیگر ویژگیهای یاران و سربازان امام زمان است. این صفاتی که فطرت، به خوبی آنها شهادت میدهد و امامان معصوم(علیهم السلام) از آنها مدح و تمجید کردهاند، باید در سربازان امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) وجود داشته باشد.
در روایتی دیگرمیفرمایند: مـردانـی کـه خـدا را بـه حقّ شناختهاند، آنها یاوران حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در آخرالزمان هستند: «... رِجـالٌ عـَرَفـُوا اللّهَ حـَقَّ مـَعـْرِفـَتـِهِ، وَ هـُمْ اَنْصارُ المَهْدِیِّ فی آخِرِ الزَّمانِ»( بحار، ج ۵۷، ص ۲۲۹)
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی نقل شده که پیامبر اسلام (صلّیاللهعلیهوآله) فرموده اند: (در شناخت افراد پاک) به کثرت نماز و حج و کار خیر و ناله هاى شبانه آنان نگاه نکنید، بلکه به راستگوئى و امانت دارى آنان توجه نمائید. عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 51.
یکی از سوالاتی که این روزهای پایانی سال بیشتر پرسیده می شود این است که مثلا شخصی می گوید من پارچه ای را به خیاط دادم برای دوخت ولی متاسفانه پارچه را اشتباهی برش زده و دیگر به درد من نمی خورد؛ یا کسی می گوید لباسی که به اتوشویی دادم ولی بخشی از لباس گویا سوخته و رنگش تغییر کرده و یا مثال دیگر اینکه قالی را به قالیشویی دادم و حین نقل و انتقال آسیب دیده یا مواد شوینده ای که استفاده کرده رنگ و نقش قالی را خراب کرده، و موارد مشابه ...
سوال این است که در موارد اینچنینی آیا می توانیم از طرف مقابل خسارت بگیریم یا خیر؟
اما پاسخ سوال: بزرگواران! در این مثالهایی که بیان شد اگر دقت کرده باشید می بینید در تمام این موارد، آسیب و خسارت در حین انجام کار ایجاد شده است یعنی لحظه ای که شخص کارگر مشغول کارش بوده خسارت وارد شده که در این حالت نظر اکثر مراجع تقلید این است که این خسارت را باید این خیاط، یا کارگر .... به مشتری بپردازد و ضامن است ولو اینکه حتی در انجام کارش مهارت داشته و دقت لازم را هم بکار برده . (1)
اگر مشابه این اتفاق در امور مشابه مثل تعمیر وسایل برقی، ماشین، پرده و ... هم بیفتد مشتری می تواند مطالبه خسارت کند.
البته عزیزان دقت داشته باشند مسئله صورتهای دیگری نیز دارد که لازم است افراد در صورت ابتلاء مسئله پیگیر پاسخ دقیق آن باشند.
خداوند متعال توفیق رزق و روزی حلال به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 2199 و2200) آیت الله شبیری زنجانی: اگر بر طبق قواعد آن صنعت، که شناخته شده است، رفتار نکند ضامن است.
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
نقل شده است که حضرت صادق علیه السلام در روایتی درباره نوروز فرموده اند: إِذَا کَانَ یَوْمُ النَّیْرُوزِ ... الْبَسْ أنْظَفَ ثِیَابِکَ وَ تَطَیَّبْ بِأَطْیَبِ طِیبِک ...
هنگامی که نوروز شد، ... لباس پاکیزه بپوش و خودت را خوشبو ساز. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 172)
همانطور که به ترجمه حدیث دقت فرمودید این نکته بسیار مهم است که امام نفرموده اند که حتما در نوروز لباس نو و جدید پوشیده شود بلکه ادب آن است که مومن در تمیزی لباس و پوشش خویش کوشش کند.
البته در این ایام برخی از مومنین هم خرید لباس جدید دارند و از آنجایی که پوشش دارای احکام شرعی است چند مساله کوتاه نسبت به لباس و پوشش مورد تایید اسلام در مقابل نامحرم بیان می شود:
1. رعایت پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیرفامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس عزاداری نمی باشد.
2. مومنین در خرید لباس (چه مردانه و چه زنانه) باید به احکام آن دقت داشته باشند و لباسی برای خود یا خانواده تهیه نشود که از لحاظ شرعی پوشش لازم را نداشته باشد.
به عنوان نمونه نسبت به پوشش شرعی بانوان موارد ذیل باید دقت گردد:
الف. لباس اسلامی باید اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند؛ لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمیپوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام میباشد. مثلا پوشیدن جوراب های نازک و بدن نما که از زیر آن پوست پا نمایان است در حضور نامحرم جایز نیست.
ب. لباس مسلمان نباید تنگ و چسبان باشد؛ لذا لباسهایی که برجستگی های بدن را مشخّص می کند و موجب فساد می شود در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. پوشش یک خانم دیندار نباید زینتی باشد؛ مثلا اگر رنگ روسری یا مانتو طوری است که توجه نامحرم را جلب می کند، باید آن را از نامحرم بپوشاند و همچنین زنی که صورت خود را آرایشکرده یا به ناخن دستهایش لاک زده باید از نامحرم پوشانده شود. (1)
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س1363 و 1364 و 1363 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س223 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، ازدواج، احکام حجاب، حجاب بانوان)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام صادق(علیه السلام) در اوصاف یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) می فرمایند: هُمْ أَطْوَعُ لَهُ مِنَ اَلْأَمَةِ لِسَیِّدِهَا وَ هُمْ مِنْ خَشْیَةِ اَللَّهِ مُشْفِقُونَ یَدْعُونَ بِالشَّهَادَة :آنها در برابر فرمان امامشان از بردهی مطیع، مطیعترند.و از ترس خدا نگرانند؛ آرزوی آنها کشته شدن در راه خداست. (بحار؛ ج52، ص 307)
برخی از خصوصیات یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) عبارتند از:
1- بصیرت و آگاهی: یکی از ویژگی ها بصیرت و آگاهی است. آنان در فرمانبری از امام و شناخت او و تشخیص حق و باطل دچار مشکل نشده و در فتنه ها هوشیارانه راه جویند. بصیرت آنان سبب می شود که در احیای سنت و مبارزه با بدعت درنگ نکنند(کمال الدین، ج ۲، ص ۳۷۸)
2-فرمانبری و ولایت پذیری: عاشقان مولای خود و فرمانبرترین انسانها هستند و در انجام دستورهای امام خویش بر یکدیگر پیشی می گیرند.پیامبر فرمود;کدّادون مجدّون فی طاعته؛: تلاشگر و کوشا در پیروی از او هستند;.(بحار، ج ۵۳، ص ۳۱۰)
3-شجاعت: شجاعت بی بدیلشان، ترس را بر دلهای مستکبران چیره ساخته و جانهاشان از سنگ خارا محکمتر است.
امام باقر(علیه السلام) فرمود: گویا آنان را می نگرم... سیصد و اندی مرد بلند بر بلندای نجف و کوفه ایستادهاند، دلهایی چون پولاد دارند(بحار، ج ۵۳، ص ۷)
4- از خود گذشتگی و برابری
از خصوصیات بارز یاران امام ایثار و برابری است. وحدت هدف و اخلاص نیّت، دلهایشان را به هم پیوند داده وغمخوار یکدیگرند. در برخی از روایات از یاران امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) به «رفقا» یاد شده که به معنای دوستان همدل، همراز، با لطف و صفا است، گویا برادران تنیاند:( عیون اخبار الرضا، ص ۶۳)
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام صادق علیه السلام در مورد فلسفه غیبت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمود: اِنَّ لِلْقائِمِ غَیْبَةً قَبْلَ اَنْ یَقُومَ اِنَّهُ یَخافُ (وَ اَوْمَأَ اِلی بَطْنِهِ یَعنی القَتْل):همانا برای قائم، پیش از آنکه قیام فرماید، غیبتی است؛ چرا که در هراس است، و حضرت اشاره به شکم خود کرد؛ یعنی بیم کشته شدن دارد.»( کافی، ج 1، ص 340)
چون آخرین ذخیره الهی در زمین است و آن حاکمیت فراگیر و جهانی که در تمام ادیان وعده داده شده است، فقط به دست او تحقق مییابد؛ بنابراین بر خداوند است که به هر وسیله ممکن، او را تا روز موعود حفاظت نماید و حکمت الهی نیز بر پنهان زیستی او تعلق گرفته است.
دلایل دیگری نیز به عنوان فلسفه غیبت ذکر شده است که بیان میشود:
1-تأدیب مسلمانان و آمادهسازی ایشان برای پذیرش ولایت امام معصوم:
امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمودند: بدانید که زمین هرگز از حجت الهى خالى نمىماند، امّا خداوند مردم را بخاطر ظلم و جور و نیز زیادهرویهایى که در حق خود انجام مىدهند، به زودى از دیدن حجت خودش [امام مهدى (علیه السلام)]، محروم خواهد ساخت»(بحار، ج51، صص 112-113). پس غیبت امام عصر(علیه السلام) یک نوع توبیخ و تنبیه مسلمانان است و بخاطر ظلم و نافرمانی خود آنان و عدم ولایتپذیریشان رخ داده است. تا زمانی که جامعه ظرفیت بهرهمندی از وجود مقدس انسان کامل و حجت خدا را در خود ایجاد نکند، از ظهور خبری نیست؛بنابراین، یکی از مهمترین راههایی که میتواند غیبت را برطرف و ظهور را نزدیک سازد، آن است که با تغییر و اصلاح باورها و رفتارهای خود و جامعه، زمینه بهرهمندی از فیض وجود امام را فراهم سازیم.
2- آزادی از بیعت طاغوت های زمان: امام مجتبی (علیه السلام) فرمود:هر کدام از ما امامان در زمان خود، بیعت حاکمان و طاغوت های زمان را از روی تقیه بر عهده گرفته ایم، مگر امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که عیسی بن مریم به امامت آن حضرت نماز می گزارد. خداوند ولادت او را مخفی نگه داشت و برای او غیبتی در نظر گرفت، تا زمانی که قیام می کند بیعت حاکمی بر گردنش نباشد(بحار ، ج 51، ص 132)
خداوند در فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب میلاد حضرت علی اکبر علیه السلام
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که فرمودند: مَنْ زَوَّجَ أَعْزَباً کَانَ مِمَّنْ یَنْظُرُ اللَّهُ عز و جل إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ
کسى که مجردى را تزویج کند (امکان ازدواج او را فراهم نماید) از کسانى است که در قیامت خداوند به آنان نظر لطف مى کند. (وسائل الشیعه، ج20، ص: 45)
یکی از مسائل مهم حال کنونی جوانان ما مساله ازدواج است و در این برهه از زمان موانع زیادی برای ازدواج آسان جوانان وجود دارد؛ لذا بنا داریم چند نکته شرعی و فقهی از دیدگاه دین مقدس اسلام در این رابطه خدمت شما زائرین و مجاورین گرامی تقدیم کنیم:
1. امر ازدواج به خودی خود مستحب است و سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله می باشد؛ اما اگر جوانی به سبب ازدواج نکردن به گناه آلوده میشود واجب است که ازدواج کند. و بر اساس آموزه های دین، انسان نباید به خاطر مشکل مالی و اقتصادی از ازدواج منصرف شود زیرا در روایات متعددی که وجود دارد و نیز حتی قرآن کریم، امر ازدواج، باعث وسعت رزق و روزی انسان می شود. البته چنانچه شرایط ازدواج برای شخصی مهیا نباشد باید در مقابل گناه صبر کرد و هیچ عذری برای انجام نافرمانی پروردگار پذیرفته نیست. (1)
2. شایسته است بزرگترها نسبت به امر ازدواج آسان گیری کنند و چنانچه با تحقیق از تدین و اخلاق دختر و پسر مطمئن شدند نسبت به تشریفات ازدواج و مهریه سخت گیری نکنند. (2)
3. خانمی که دوشیزه است چنانچه بخواهد ازدواج کند برای صحیح بودن عقدش به نظر اکثر فقهای شیعه نیاز به اجازه پدر یا پدر بزرگ پدری دارد و اجازه برادر یا مادر کافی نیست. (3)
4. جوانان عزیز باید دقت کنند که تا قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند و اینکه در برخی از مناطق کشور زمانی را قبل از عقد محرمیت به عنوان نامزد با هم ارتباط صمیمی و عاطفی دارند عمل صحیحی نبوده و منجر به امور حرام می شود و قصد ازدواج نمی تواند حکم این ارتباط نامشروع را تغییر دهد.
خداوند متعال شرایط ازدواج آسان همه جوانان را مهیا فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، ابتدای کتاب نکاح و م 4 ؛ رساله مراجع م 2443) عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ «وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِکاحاً حَتَّى یُغْنِییَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» قَالَ یَتَزَوَّجُوا حَتَّى یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ. (عروه الوثقی، ابتدای کتاب النکاح ؛ سوره مبارکه نور، آیه 33 ؛ وسائل الشیعه، ج20 ص: 43 )
(2) (عروه الوثقی، ابتدای کتاب النکاح م17)
(3) (توضیح المسائل مراجع، ج2 م 2376)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- باتبریک ایام
امام صادق (علیه السلام) در مورد جوانان فرمودند: لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَى الشّابَّ مِنْـکُمْ اِلاّ غادیاً فى حالَیْنِ : اِمّا عالِماً اَوْمُتَعَلِّما ...
دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم: دانشمند یا دانش اندوز،(و در ادامه فرمودند:) اگر جوانى چنین نکند، کوتاهى و گناه کرده و دوزخ نشین خواهد شد. (امالی طوسی، ص303)
خصوصیات جوانان در روایات عبارتند از:
1-تغییرپذیری: جوانی زمان تغییرگرایی است و جوان دوستدار تغییرات است؛ و هنوز چیزی در آن شکل نگرفته تا تثبیت شده باشد. ازینرو امام علی(علیه السلام) میفرماید: دل جوان، مانند زمین کشت ناشده است. آنچه در آن افکنده شود، میپذیرد. از اینرو، پیش از آنکه دلت سخت گردد و عقل و خردت سرگرم شود، به تربیت تو همت گماشتم. (نهجالبلاغه، نامه31)
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز در تحلیل گرایش جوانان به اسلام نسبت به پیران میفرماید: شما را به نیکی با جوانان سفارش میکنم، چرا که آنان، دلهای رقیقتری دارند، به راستی که خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگیخت، جوانان با من همپیمان شدند و پیران با من به مخالفت برخاستند. (سفینه البحار، ج2، ص176)
2- ماندگاری آموزش و تربیت: آموزش و پرورش در جوانی و بویژه در نوجوانی، بهتر و مفیدتر است؛ زیرا ماندگارتر است. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: هر کس در جوانیاش بیاموزد، آموختهاش مانند نقش بر سنگ است و هر کس در بزرگسالی بیاموزد، مانند نوشتن بر روی آب است. (نوادر راوندی، ص132، ح169)
3- اسرع در خیر: امام صادق(علیه السلام) در اینباره میفرماید: جوانان را دریاب، زیرا که آنان سریع تر به کارهای خیر روی میآورند. (کافی، ج8، ص93، ح66)
4- تیزهوشی و تیزحدسی: امام علی(علیه السلام) میفرماید: هرگاه به مشورت نیازمند شدی، نخست به جوانان مراجعه کن، زیرا آنان ذهنی تیزتر و حدسی سریعتر دارند. سپس (نتیجه) آن را به نظر میانسالان و پیران برسان تا پیگیری نموده، عاقبت آن را بسنجند و راه بهتر را انتخاب کنند، چرا که تجربه آنان بیشتر است. (شرح نهجالبلاغه ابنابی الحدید، ج20، ص337، ح866)
خداوند توفیق عفت و غیرت به جوانان ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک میلاد حضرت علی اکبر علیه السلام و روز جوان
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که میفرمایند: بَادِرُوا أَحْدَاثَکُمْ بِالْحَدِیثِ قَبْلَ أَنْ تَسْبِقَکُمْ إِلَیْهِمُ الْمُرْجِئَةُ
به آموختن حدیث (مطالب صحیح که از طریق وحی و امامان معصوم علیهم السلام به ما رسیده است) به نوجوانانتان پیش از آن که منحرفین آنان را گمراه سازند، اقدام نمائید. (تهذیب الاحکام (تحقیق خرسان) ج8، ص111، ح30)
از آنجایی که امروز، روز جوان نامگذاری شده است؛ لذا چند نکته درباره احکام مورد نیاز جوانان بیان می شود:
1. یکی از مسائلی که جوانان با آن در ارتباط هستند موبایل و اینترنت و فضای مجازی است که اگر این امکانات در مسائل حرام استفاده شود مثلا عکسها و فیلمهایی که در آن مسائل پوشش شرعی رعایت نشده و فیلم و عکس مبتذل است یا انسان بترسد که به گناه بیفتد، استفاده از این وسایل جایز نیست. (1)
2. یکی دیگر از مسائلی که جوانان با آن در ارتباط هستند، دوست و رفیق است که اگر دوست انسان، انسان را دعوت به گناه کند، نباید از او اطاعت کند و همچنین اگر انسان ترس این را دارد که دوستش او را به گناه آلوده کند یا باعث فساد عقیده یا اخلاق او شود، نباید با او رفاقت کند و باید ارتباطش را با او قطع کند. و چه خوب است که انسان با شخصی دوستی کند که انسان را به خداوند متعال و بندگی او نزدیک کند.
3. اگر جوانی به سبب ازدواج نکردن به گناه آلوده میشود واجب است که ازدواج کند چنانچه شرایط ازدواج مهیا نباشد تا زمان مهیا شدن شرایط با استمداد از خدای متعال صبر کند و یکی از مستحباتی که برای اطرافیان سفارش شده و ثواب فراوانی برای آن نقل شده واسطه شدن در امر ازدواج میباشد. (2)
خداوند متعال جوانان را از تهاجم فرهنگی حفظ کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رساله آموزشی، ج 2 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 10 ؛ استفتائات سایت مکارم، رسانه ها، اینترنت
(2) (رساله مراجع م 2443)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن ارحیم
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: پنج کس اند که من و هر پیامبر مستجاب الدعوه ای، آنان را لعنت کرده است از جمله می فرمایند: وَ الْمُسْتَأْثِرُ بِالْفَیْءِ وَ الْمُسْتَحِلُّ لَه.
کسی که اموال عمومی را، به خود منحصر سازد و آن را حلال شمارد. (الکافی-ط(الاسلامیه) ج 2، ص 293)
چند نکته درباره بیت المال و استفاده از بیت المال خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. استفاده کردن از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحبش اجازه بدهد یا یقین داشته باشیم که صاحبش رضایت دارد و همچنین تصرف در اموال عمومی و بیت المال در صورتی جایز است که مطابق قوانین معتبر یا اجازه حاکم شرع باشد و گرنه استفاده از آنها حرام است؛ هر چند فرد قصد برگرداندن و جبران داشته باشد. لذا استفاده شخصی از اتومبیل اداره یا دستکاری در کنتور آب و برق و گاز یا استفاده غیر قانونی از بیمه، حرام است. (1)
2. کمک کردن به دیگران برای استفاده غیر قانونی از اموال عمومی و بیت المال نیز شراکت در جرم و خودش گناه است. مانند اینکه رئیس اداره ای اموال عمومی را در اختیار خویشان و بستگانش و دوستانش بگذارد.
3. کسی که خواسته یا ناخواسته به اموال عمومی خسارت زده یا تصرف بیجا نموده، مدیون است و باید دینش را ادا کند و در صورت امکان به همان اداره برگرداند و الا باید به خزانه عمومی پرداخت کند. (2)
4. اینکه برخی افراد می گویند: "همه از بیت المال استفاده می کنند پس من هم استفاده می کنم!" شرعا این کار درست نیست؛ زیرا افرادی که از بیت المال استفاده می کنند اگر طبق قانون باشد که اشکالی ندارد و اگر تخلف از قانون باشد هم معصیت کارند و هم مدیون. و اینکه دیگران بر خلاف قانون عمل کنند و در بیت المال تصرف کنند مجوز شرعی برای تصرف دیگران در بیت المال نیست و هر انسانی باید طبق وظیفه دینی و شرعی خود عمل کند.
البته اگر ما اطلاع داریم که شخصی از بیت المال خلاف قوانین سوء استفاده می کند لازم است او را نهی کنیم و در زمینه اطلاع رسانی به مراتب بالاتر مطابق قوانین عمل نماییم.
خداوند متعال ما را مدیون احدی نمیراند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه س 1556 ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 ص: 116 س1556 ؛ استفتائات بهجت ج 4 ص: 360)
(2) (مکارم، استفتائات ج3 س 1520 ؛ اجوبه س 1955 ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 ص: 116 س 1555 ؛ استفتائات بهجت ج 4 ص: 360 س 5831 و 5833)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
امام جواد(علیه السلام) در توصیف امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمودند: «اَلَّذِی یَمْلَأُ اَلْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً » : اوکسی است که دنیا را پر از عدل و انصاف کند، چنان چه پر از ظلم و جور شده است( الاحتجاج،ج2،, ص 449)
برخی به اشتباه می گویند برای ظهور باید بگذاریم ظلم زیاد شود تا امام ظهور کند در حالی که :
اولاً: در روایات جمله «کَمَا مُلِئَتْ–همانطور که»به کار رفته و این جمله در حقیقت تشبیه حکومت پر از عدل است به حکومتى پر از ظلم؛ یعنى همانطور که حکومتى پر از ظلم مى شود، حکومت حضرت پر از عدل خواهد بود
ثانیاً: در این روایات، گسترش ظلم و تعدى و تجاوز، علت براىظهورنیست؛ بلکه به عنوان وقایع مقارن ظهوراست.
ثالثاً: در این روایات، خبری از واقعیتى خارجى در هنگام ظهورمى دهد، نه اینکه مردم را تشویق به ظلم کند، تا با گسترش دادنِ آن، حضرت ظهورکند؛ بلکه ما وظیفه داریم گسترش دهنده عدالت، یعنى همان چیزى باشیم که حضرت به جهت آن ظهورمى کند و در این امر بزرگ سهیم شویم
دقت شود که قیام و حکومت عدل، یک امر جهانی است، مختص به یک شهر یا یک کشور یا یک ملت نمیباشد و جهان نیز نه تنها هیچ گاه خالی از ظلم و جور نبوده است ؛ بلکه همیشه پر از ظلم و جور بوده و هست. پس یک منتظر، منتظرریشهکنی ظلم و جور است و نه اشاعه آن از طرفی امام عصر، برای مبارزه با ظلم می آید و اگر ما نهی از منکر نکنیم، جزء ظالمین میشویم.
خداوند ما را جزء منتظران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد زمینه سازی ظهور می فرمایند: «یخرُجُ ناسٌ مِنَ المَشرِقِ فَیوَطِّئونَ لِلمَهدی سُلطانَه ؛ مردمی از شرق قیام میکنند و زمینه را برای حرکت جهانی مهدی فراهم میسازند.»(سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1368، ب 34، ح4088؛ بحارالانوار، ج 51، ص 87)
همانطوری که ائمه(علیهم السلام) برای غیبت امام زمان مردم را آماده می کردند و امامین عسکریین (علیهم السلام) زمینه ساز ظهور بودند و ابتدا غیبت صغری شد و درانتها غیبت کبری صورت گرفت، ظهور نیز نیاز به مقدمه و زمینه دارد واین تصور که ظهور نیاز به زمینه سازی ندارد،غلط است،زیرا هر انقلاب و نهضتی برای رسیدن به اهداف عالی خود، به مقدمات و آمادگیهایی نیاز دارد. امام خمینی (ره)، انقلاب اسلامی ایران را مقدمه ظهور حضرت مهدی علیه السلام می دانند ومی فرمایند: «انقلاب مردم ایران، نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام، به پرچمداری حضرت حجت علیه السلام است که خداوند، به همه مسلمانان و جهانیان منّت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد(صحیفه نور،ج 21، ص327 ) در روایات شیعه و سنی، کسانی که زمینه ساز ظهور هستند مردم مشرق زمین هستند که با عناوینی مثل خراسانی، مردم قم و... نقل شده است.
مثلا: امام صادق (علیهالسّلام)فرمود: خداوند سبحان قم و اهلش را برای رساندن پیام اسلام قائم مقام حضرت ولی عصر میگرداند و دانش از این شهر به شرق و غرب عالم منتشر میگردد و آن گاه قائم ظهور میکند(عقدالدرر، ص۱۲۵)
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت سجاد علیه السلام روایت شده که می فرمایند: پرهیز از مردم آزاری، نشانه کامل بودن عقل و مایه آسایش در دنیا و آخرت است. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج1، ص: 20)
چند نکته کوتاه درباره اتفاقات روزهای پایانی سال:
1. امور غیر شرعی و غیر عقلایی که در ایام چهارشنبه آخر سال توسط عده قلیلی انجام می شود بلکه هر مراسم دیگر مانند کاروانهای عروسی چنانچه سبب اذیت و آزار دیگران بخصوص همسایگان شود حرام و باید پرهیز شود و در صورتی که خسارت مالی یا جانی وارد شود ضامن و مدیون است. (1)
2. آتش بازی آخر سال، هیچ پایه و اساس شرعى و عقلایی ندارد و تشویق کردن افراد بر این امور تشویق کردن به دنیا و غافل کردن از آخرت است و اگر کسی از سر اعتقاد به این امور خرافی بپردازد حرام است. (2)
3. بر اولیاء اطفال واجب است که آنان را از هر کاری که باعث ضرر بر خودشان و یا دیگران باشد جلوگیری کنند و چنانچه کودک خسارتی وارد کند در صورتی که سرپرست کودک خسارت را جبران نکرد خود آن شخص پس از بلوغ ضامن است که خسارت مالی را اداء نماید به این صورت که اگر صاحبان آن را میشناسد از آنها حلالیت طلبیده یا جبران خسارت نماید و الا به همان مقدار رد مظالم (با اجازه دفتر مرجعش) به فقیر شرعی بدهد. (3)
خداوند متعال توفیق حرکت در صراط مستقیم دین را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رهبری، سایت ادمین ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1106 ؛ سایت مکارم، استفتائات، مناسبت ها)
(2) (سایت مکارم، استفتائات، مناسبت ها)
(3) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م 36 ؛ بهجت، استفتائات، ج 4 ص: 323 س 5686 ؛ فاضل جامع المسائل ج 1 س 1973)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- باتبریک ایام
امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می فرمایند: أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُم پس برای ما بسیار دعا کنید. زیرا که فرج و گشایش امور شما در آن است(بحار،ج53 ، ص180 )
فواید دعا برای امام عصر عبارتند از:
1-همانطور که درحدیث خوانده شده گذشت: دعا در زمان غیبت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باعث دفع بلا از شخص می شود و باعث حل مشکلات خود فردمیشود.
2-دعای به آن حضرت دلیل بر اظهار، محبت و دوستی به آن حضرت است و ایشان ذرّیه پیامبر است و محبت ذرّیه به آن حضرت امر خدا و مزد رسالت پیامبر است (قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى-23شوری)
3-ثواب دعا عاید همه مومنین و مومنات می شود چون خیر ظهور آن حضرت به همه می رسد. باعث سرور آن حضرت می شود. امام صادق (ع) می فرمایند: هیچ عبادتی نزد خداوند بهتر نیست از مسرور ساختن مومن.( کافی، ج 2، ص 188)
4- بر طبق روایات ، وقت ظهور امام عصر «علیه السلام» از امور بدائیه است . به این معنا که امکان پس افتادن یا پیشتر به وقوع پیوستن آن قطعاً وجود دارد . بنابراین شاید جلو افتادن وقت ظهور ، به اهتمام ما در دعا برای ایشان وابسته باشد . امام صادق « علیه السلام» فرمودند : وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل به طول انجامید ، به درگاه خدا چهل روز ضجه و ناله زدند ، پس خداوند به موسی و هارون وحی فرستاد که بنی اسرائیل را خلاص کنند و از صد و هفتاد سال ] باقی ماندهی این عذاب [ صرف نظر کرد .حضرت سپس فرمودند : شما نیز همین طورید ، اگر چنین کنید خدا فرج ما را میرساند وگرنه ] تاخیر [ این امر تا آخرین حد خود خواهد رسید(بحار ، ج 52 ، ص 131)
5- بزرگترین اجر دعای ما علاوه بر همه ی برکات و آثار مادی و معنویش ، این است که مشمول دعای نیمه شب حضرت خواهیم بود و از رزق مادی و معنوی گرفته ، تا طول عمر و سعادت لقای آن حضرت ، تا مصون ماندن از آفات آخر الزمان ، همه را از ابر برکت آن حضرت ، بر سرمان خواهند بارید .
خداوند ما را مشمول دعاهای حضرت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت زهرا سلام الله علیها روایت است که می فرمایند: اگر بهآنچه ما امر کردیم عمل میکنی و از آنچه که از آن نهی کردیم اجتناب میکنی، از شیعیان ما خواهی بود. (تفسیرالإمام الحسن العسکری ص : 307)
امشب قصد داریم راجع به زینت و کاشت مژه و ناخن مصنوعی که متاسفانه اخیرا بین بانوان مسلمان در حال گسترش است نکاتی شرعی بیان کنیم؛ اینکه آیا خانمی که چنین آرایشی را انجام داده است وضو و غسلش درست است یا نه؟ و حتی اصل کاشت ناخن آیا برای یک بانوی مسلمان متدین جایز است یا خیر؟
در پاسخ لازم است خدمتتان عرض کنیم که اولا اصل کاشت ناخن به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای حفظه الله حرام است؛ که متن فتوای معظم له بدین شرح است: اگر کسی بخواهد برای زینت و زیبایی این عمل را انجام دهد و کاشت هم به کیفیتی صورت می گیرد که برداشتن آن برای او ممکن نباشد و یا برداشتن ضرر و یا مشقت زیاد دارد لذا نمی خواهد بردارد ایجاد این مانع روی ناخن شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (1)
3. در ادامه فتوا، مقام معظم رهبری فرمودند حالا کسی که حکم را نمی دانسته و ناخن مصنوعی کاشته است لازم است برای وضو و غسل تا قبل از اینکه نماز قضا شود آن را جدا کند ولو هزینه سنگینی برایش داشته است،
اما در صورتی که (مثلا در آن وعده نماز به دلیل زمان کم یا نداشتن امکانات) امکان جدا کردن آن تا پایان وقت نماز ممکن نباشد باید فعلا علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برداشتن ناخن مصنوعی به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند. (2)
خداوند متعال توفیق یادگیری مسائل دین و عمل به آنها را به همه ما مرحمت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (العروة الوثقی، ج۲، کتاب الصلاة، فصل فی الستر و الساتر، م1 و 5 ؛ آیت الله مکارم: پوشاندن زیورآلاتی که معمولا در معرض دید نامحرم است مانند انگشتر و حلقه ازدواج چنانچه مفسده ای نداشته باشد واجب نیست ولی غیر اینها را باید از دید نامحرم پوشاند. رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) سیستانى: وظیفهاش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد. خوئى، تبریزى، زنجانی: وظیفهاش تیمّم است. تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است. حضرت امام، فاضل، مکارم، بهجت، نوری: وضوی جبیره بگیرد. گلپایگانى، صافى: و بنابر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بىمانع باشد، تیمّم هم بنماید. (امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18 ؛ رساله مراجع مساله 338)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- باتبریک ایام
امام باقر (علیه السلام) فرمودند:... وإن من علاماتِ خروجِه خروجُ السفیانیِّ من الشام وخروجُ الیمانیِّ [من الیمن] ومنادٍ ینادی مِن السماءِ: از نشانه های خروج امام مهدی (عجّل الله فرجه) خروج سفیانی از شام وخروج یمانی [از یمن] وندادهنده ای است که از آسمان ندا می دهد( کمال الدین، ص۳۲۸، باب۳۲، ح۷)
برای ظهور امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) 2گونه علامت وجود دارد:علائم غیرمتصل و غیر حتمی ظهور(حدود هزار علامت) ؛ و علائم متصل و حتمی ظهور(5 علامت)؛ که یکی از مهمترین علائم ظهور، قیام سیدیمانی از یمن(صنعاء) در همان سال ظهور(9ماه تا 15 ماه قبل ظهور) است که به ظهور پیوسته است
نکاتی درباره سید یمانی:
سید یمانی از یمن(صنعاء) است نه از عراق، افغانستان و ایران (کمال الدین، ص۳۳۱+ مختصر اثبات الرجعه، ص455+ الفتن، ص۱۷۴)
یمانی قیامش متصل به ظهور است و فقط چند ماه با ظهور همگانی امام فاصله دارد نه اینکه مثلا 20 سال فاصله باشد(الغیبه نعمانی، ص۳۱۶)
قیام یمانی و سید خراسانی(که هر دو طرفدار امام هستند) و خروج سفیانی از شام(دشمن امام) همزمان و نزدیک به هم و پیوسته است نه اینکه فاصله داشته باشد(الغیبه للنعمانی، ص۲۶۲ باب۱۴، ح۱۳+ الغیبه للطوسی، ص۴۴۶+ کمال الدین، ص۳۲۸، باب۳۲، ح۷.)
یمانی سید است(نه کسی که سید نباشد و به دروغ عمامه سیاه ببندد) و از نسل زید بن علی(فرزند امام سجاد) است و از طرفی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)از نسل امام باقر(علیه السلام) برادر زید هست و مطمئنا فرزند امام(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، نمیتواند فرزند زید باشد( فلاح السائل، ص۱۷۱)
اسم یمانی در روایات (منصور،حسین) است نه اسم دیگری مثل احمد-البته قطعی نیست-(بحار، ج۵۱، ص۱۶۲ و معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج۳، ص۲۷۵)
خداوند ما را از فتنه های آخرالزمان نجات دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: هر امام و رهبری، عهد و میثاقی بر پیروان و دوستدارانش دارد و همانا یکی از اعمالی که نمایانگر وفاداری و سبب کامل شدن وفای به عهد و ادای میثاق است، زیارت قبور (مرقد مطهر) آنان می باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
خداوند متعال را شاکریم که در روز چهارشنبه (متعلق به حضرت) و آخرین چهارشنبه سال 1400 شمسی در حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام حضور داریم
برای استفاده بهتر زائر مستحب است آداب زیارت را رعایت کند؛ هر مقدار آداب زیارت رعایت شود ثواب زیارت بیشتر خواهد بود؛ یکی از آداب در ضمن زیارت توبه است، که چند نکته کوتاه درباره توبه خدمت شما زائرین و مجاورین گرامی تقدیم می شود:
1. حقیقتِ توبه، پشیمانی از گناه است، یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بدحجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم [جدّی] بگیرد که ترک کند. (1)
2. توبه از گناهان، واجب فوری است و تأخیر انداختنش جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد؛ لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگرچه قبلا هم توبه کرده و آن را شکسته، باز هم باید تصمیم جدی بگیرد و توبه واقعی کند. و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش گناه است.
3. در برخی موارد انسان علاوه بر توبه باید جبران نیز کند مانند کسی که مثلا نماز و روزه را عمدا انجام نداده علاوه بر توبه باید قضای آن را به تدریج انجام دهد. و همچنین اگر به کسی بدهکاری مالی دارد یا به اموال کسی خسارت زده علاوه بر توبه مدیون است و باید دین خود را پرداخت کند. (2)
ممکن است برای کسی این سوال به وجود بیاید که کسی سالیان مدیدی نماز و روزه خود را عمدا انجام نداده است، این شخص به چه صورت باید عمل کند؟
در جواب عرض می شود تا زمانی که خودش زنده است و توانایی انجام نماز و روزه قضا را دارد باید انجام دهد البته در روزه علاوه بر توبه و انجام قضای روزه ها کفاره عمدی نیز بر او واجب است (توضیح کفاره عمدی در صورت داشتن زمان). (3)
خدواند متعال توفیق ترک گناه و توفیق توبه به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، ابتدای فصل فی احکام الاموات)
(2) (رساله مراجع، م 1370 و 1372 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809
(3) (رساله مراجع تقلید، م 2702)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر در روایتی می فرمایند که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مومنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً.
آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص258)
در ایام آخر سال و در آستانه ولادت امام زمان علیه السلام قرار داریم که در بین مردم خراسان رسم است در این ایام بر مزار اموات خود حاضر می شوند و همچنین برای آنها خیرات می کنند، به همین مناسبت چند نکته شرعی در این زمینه خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. زیارت اهل قبور در تمام ایام سال سفارش شده و در صبح روز شنبه و روز دوشنبه و پنجشنبه و خصوصا عصر پنجشنبه بیشتر سفارش شده است.
2. مستحب است دست را روی قبر بگذارد و رو به قبله هفت مرتبه سوره قدر بخواند همچنین قرائت سوره های یس، حمد، معوذتین (سوره های ناس و فلق) و آیه الکرسی مستحب است. و همچنین دعا کردن و حاجت خواستن نزد قبر پدر و مادر مستحب است. (1)
3. یکی از کارهای بسیار پسندیده ای که مؤمنین برای اموات انجام می دهند، خیرات برای اموات خودشان است اما باید توجه داشته باشیم که بهترین راه احسان به اموات، انجام واجباتی است که از آنها قضا شده مثل نماز و روزه، دادن بدهکاری های میت و پرداخت رد مظالم؛ و رد مظالم در جایی است که می دانیم میت به کسی بدهکار بوده ولی به طلبکار دسترسی نداریم و بعد از انجام واجبات میت انجام خیرات مثل ساختن مسجد، مدرسه علمیه، بیمارستان و وقفیات ... که باقی می ماند، از کارهای بسیار خوب است. (2)
آمرزش همه اموات و اسیران خاک صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (العروه الوثقی، مستحبات الدفن 35)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الاموات، اقتباس از م 1 و م 2 ؛ رساله مراجع تقلید، اقتباس از م 2719)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- باتبریک ایام
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً»؛هر کس امام زمانش را نشناسد و در همان حال بمیرد، به مرگ جاهلى مرده است (کمال الدین ، ج 2، ص 409) البته این حدیث با کلماتی شبیه (لَیسَ فى عُنُقِهِ بَیعَةٌ) و(بِغَیرِ إمامٍ) نیز درکتب اهل سنت نقل شده است.(صحیح مسلم ، ج ۶ ،ص 21 + مسند احمد،ج ۴ ،ص ۹۶)
مطالبی که از این حدیث برداشت میشود:
1-مرگ بدون شناخت امام و بدون داشتن امام زمان خودش، مرگ جاهلی و کفر است،و این مطلب نشان میدهد اعتقادبه امامت از اصول اعتقادات و همردیف توحید است؛چونکه مرگ جاهلیت را در پی دارد.
2-باید در هرزمانی امام زنده همان زمان باشد(نه امام گذشته و یا آینده-امام زمانه)،بنابراین در هر عصری باید امام زمانی باشد که نشان میدهد اکنون نیز باید امامی زنده باشد
3- امام رضا (علیه السلام) در حدیث سلسسله الذهب ،شرط ورود به دژ امن توحید را ولایت امام زنده دانسته اند(بشروطها و انا من شروطها) و نفرمودند:ولایت امام گذشته،بلکه (انا) یعنی امام زنده و امام زمان، که حدیث سلسله الذهب توضیح دهنده همین حدیث (من مات )میباشد.
4-در شناخت، منظور شناخت اینکه(کجا بدنیاآمده، خانواده اش کیست و...)اینگونه امور ظاهری نیست،زیرا این امور را حتی دشمنان امامان نیز میدانستند،بلکه یعنی شناخت مقام امام که از جانب خدا برگزیده شده است و معصوم است و علم مطلق دارد و اعمال ما را میبیند و واجب الاطاعه است.
5-در شناخت نیاز به دیدن نیست،همانطور که خدا و ملائکه را با چشم ظاهری نمیبینیم وبا استدلال عقلی و نقلی می فهمیم. البته غیبت امام معرفتی است،یعنی بین مردم بصورت ناشناس زندگی میکند(مثل حضرت یوسف که برادرانش او را دیدند،ولی نشناختند) نه اینکه نامرئی باشد.
خداوند توفیق شناخت و پیروی از دستورات امام را بما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت باقر علیه السلام می فرمایند: چهار چیز است که هر کس داشته باشد ایمانش کامل و گناهانش پاک می گردد، و پروردگارش را در حالی ملاقات می کند که از او خوشنود است که یکی از آن موارد این است: صَدَقَ لِسَانُهُ مَعَ النَّاس
زبانش با مردم راست باشد؛ یعنی دروغ نگوید. (الخصال؛ ج 1 ص: 8
یکی از گناهان بزرگ که منجر به سلب اعتماد در میان افراد جامعه می شود که باید از آن دوری کرد، دروغ است؛ که چند نکته کوتاه درباره دروغ بیان می شود:
1. دروغ یعنی خبر دادن از چیزی که واقعیت ندارد. حتی اگر به صورت شوخی هم خبر دروغ بدهد باز هم حرام است. در حرام بودن دروغ فرقی نیست بین اینکه دروغ را به زبان بگوید یا به قلم بنویسید یا به اشاره بفهماند و همچنین فرقی نیست بین اینکه دروغی را که می گوید در کتابی دیده باشد یا اختراع خودش باشد. و نیز فرقی ندارد به چه کسی بگوید مثل همسر، فرزند، دوست یا مشتری باشد. (1)
2. همانطور که دروغ حرام است گفتار بدون علم و دلیل معتبر نیز حرام است مثلا اگر انسان خبر یا مطلبی بشنود یا در فضای مجازی مشاهده کند و از درستی و نادرستی خبر و مطلب مطلع نباشد و از جهت شرعی هم اعتبار چنین مطلبی ثابت نشده باشد نمی توان این خبر و مطلب را به عنوان یک خبر صحیح برای دیگران نقل یا نشر داد. (2)
3. در آستانه میلاد امام زمان علیه السلام هستیم که در این رابطه یکی از مصادیق دروغ این است که افراد در زمان غیبت حضرت ولی عصر ارواحنا فداه ادعای ارتباط خاص با حضرتش داشته باشند. و همچنین تعیین وقت خاص برای ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به هیچ وجه صحیح نیست. (3)
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت را به همه عنایت فرماید و همچنین سالهای غیبت امام زمان را به ثانیه مبدل گرداند به برکت صلوات بر محمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتائات حضرت امام، ج1 ص: 485 س11 و ج2 ص: 617 س5 ؛ رساله آموزشی، ج2 ص: 217 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 38)
(2) (تحریر الوسیله، صلاه الجماعه، شرایط امام جماعت ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، دروغ)
(3) (فاضل، جامع المسائل ج2، ص: 493 س 309 ؛ سایت مکارم، امام زمان علیه السلام، تعیین وقت برای ظهور)
نکات توضیحی و منابع:
(1) منهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38 ؛ مکارم، استفتائات ج3 س490 و 1661 ؛ اجوبه الاستفتائات س1976 ؛ فاضل، جامع المسائل ج2، ص: 494)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
خدواند در قرآن می فرماید: وَ لَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ؛ «و به یقین، در زَبُور بعد از ذکر( تورات) نوشتیم که بندگان شایستهام، آن زمین را به ارث خواهند برد. (انبیاء ؛آیه ۱۰۵) از امام باقر (علیه السلام) حکایت شده که فرمودند: مقصود از آیه فوق امام عصر (علیه السلام) و یاران آن حضرت هستند(بحار، ج ۹، ص ۱۲۶)؛چون منظور از -الارض- کل زمین است و فقط زمان ظهور است که کل زمین در اختیار صالحان واقع میشود.
اسم امام مهدی در قران نیامده ؛اما چند دسته از آیات قرآن را برای مسئله مهدویت استفاده میکنند:
1-آیاتی که بر ضرورت وجود امام تاکید دارد: در دیدگاه قرآن، خداوند برای هر امتی فردی را انتخاب کرده تا آنها را هدایت کند: «وَلِکلِّ قَوْمٍ هَادٍ»، «و برای هر جامعه راهنمایی هست.»(سوره رعد، آیه۷) امام صادق در تفسیر این آیه فرمود: «در هر زمانی امامی از خاندان ما وجود دارد که مردم را به آنچه رسول خدا آورده هدایت میکند(بحار،ج۲۳، ص۵)
2-آیاتی که بشارت به حکومت صالحان و مومنان بر روی زمین میدهد: مثل («وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ (سوره قصص آیه ۵) روایات این دوآیه را به مهدویت نسبت دادهاند
3-آیاتی که تسلط نهایی دین اسلام بر ادیان الهی را نوید میدهد ولی هنوز تحقق نیافته است و تنها تفسیر آن در مورد مهدویت صادق است. مثل: هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ؛ «او کسی است که فرستادهاش را با هدایت و دین حق فرستاد، تا آن را بر همه دین [ها] پیروز گرداند؛ و گر چه مشرکان ناخشنود باشند». (سوره توبه؛ آیه ۳۳)
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: به خدا سوگند که تفسیر این آیه هنوز نیامده است. راوی پرسید:چه موقع تفسیر آیه تحقق مییابد. فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کند ان شاء الله(کمال الدین، ج 2، ص 670)
خداوند فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب میلاد با سعادت حضرت ولی عصر ارواحنا فناه
از حضرت رضا علیه السلام در مورد شب نیمه شعبان سؤال شد، آن حضرت فرمودند: هِیَ لَیْلَةٌ یُعْتِقُ اللهُ فِیهِ الرِّقَابَ مِنَ النَّارِ وَ یَغْفِرُ فِیهَا الذُّنُوبَ الْکِبَارَ... .
شبی است که خداوند متعال افراد را از آتش جهنم آزاد میکند و گناهان کبیره را میآمرزد. (عیون اخبار الرضا ج1 ص: 293)
در روایتی دیگر از حضرت باقر علیه السلام از فضیلت شب نیمه شعبان سوال شد؟ که حضرتش فرمودند: شب نیمه شعبان بعد از شب قدر با فضیلت ترین شب های سال است.
الف: در این شب پر برکت چندین عمل وارد شده است:
1. غسل؛ 2. اِحیاء و شب زنده داری به نماز و دعاء و استغفار. 3. زیارت امام حسین علیه السلام که افضل و بهترین اعمال این شب است. 4. خواندن نماز جعفر طیار و دعای کمیل و دعاها و نمازهای مستحب دیگری که تفصیل آن در مفاتیح ذکر شده است. (1)
ب: از آنجایی که روزهای 13 و 14 و 15 هر ماه قمری برای روزه داری سفارش شده است؛ لذا چند نکته کوتاه برای روزه مخصوصا افرادی که از سال گذشته روزه قضا دارند خدمت شما عرض می شود:
1. کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و همچنین کسی که مسافر است و نمازش شکسته است نمی تواند روزه بگیرد. (2)
2. کسی که بابت ماه رمضان سال گذشته روزه قضا دارد به نظر اکثر مراجع تقلید چنانچه توانایی روزه گرفتن دارد باید تا قبل از ماه رمضان سال جدید روزه قضای خودش را بگیرد. (3) و چنانچه فرد توانایی روزه گرفتن داشته و بدون عذر روزه قضا را نگیرد علاوه بر لزوم قضای روزه در سالهای بعد، باید یک بار به تعداد روزه های قضای همان سال کفاره تاخیر بدهد یعنی به ازاء هر روز 750 گرم نان یا برنج و مانند اینها به فقیر بدهد. (4)
3. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (5)
خداوند متعال عیدی همه شیعیان و مستضعفان عالم را ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مفاتیح الجنان، اعمال نیمه شعبان، عروه، مفاتیح نوین)
(2) (رساله مراجع م 1563)
(3) حضرت امام، رهبری، گلپایگانی، وحید: احتیاط واجب. فاضل، مکارم: فتوی. خویی، سیستانی: احتیاط مستحب (جزوه روزه ص158 و رساله آموزشی رهبری، احکام روزه قضا م 6)
(4) نکته: نسبت به لزوم کفاره تاخیر در جایی که با عذر روزه قضا را نگرفته، تفاوت فتوی وجود دارد. شبیری: یک مد طعام 900 گرم است.
(5) مکارم: کسی که چند روزه از او قضا شده و شماره آنها را نمیداند، مثلاً نمیداند دو تا بوده یا سه تا کافی است مقدار کمتر را انجام دهد و اضافه بر آن واجب نیست، هرچند احتیاط مستحب است، اما اگر قبلاً شماره آنها را میدانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را انجام دهد. (رساله مراجع م 1679 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام روزه قضا)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
امام صادق (علیهالسلام) فرمود:
«قال یصنع ما صنع رسول الله یهدم ما کان قبله کما هدم رسول الله امر الجاهلیة و یستانف الاسلام جدیدا»؛ «همان کاری را که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) انجام داد، مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) انجام میدهد. بدعتهای موجود را خراب میکند؛ چنانکه رسول خدا اساس جاهلیت را منهدم نمود، آنگاه اسلام را از نو بنا میکند».(بحار،ج52،ص352)
برخی گویند:امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) موقع ظهور دین جدیدی میآورد در صورتی که در هیچ روایتی کلمه(دین جدید) وجود ندارد بلکه عبارت(یستانف الاسلام جدیدا) آمده است که منظور بازسازی اسلام است نه آوردن دین جدیدی غیر از اسلام، یعنی همان اسلام را از نو میآورد.
چون اولا: قرآن کریم میفرماید: إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ(آیه 19 آل عمران) و پیامبر اسلام پیامبر خاتم است(لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ (آیه 40 احزاب)
ثانیا: در احادیث آمده است که: القائم... سنته سنتی یقیم الناس علی طاعتی و شریعتی و یدعوهم الی کتاب ربی»؛ «قائم از فرزندان من، همنام و هم کنیه من است، شمایل و رفتارش، شمایل و رفتار من است و مردم را به اطاعت من و دین من وادار مینماید و به قرآن دعوتشان میکند».(کمال الدین،ج2،ص411)
ثالثا: دلیل اصلی نامیده شدن امام زمان (عجلاللهفرجهالشریف)، به مهدی آن است که آن حضرت مردم را به آنچه که از آن دور شدهاند؛ یعنی احکام واقعی اسلام هدایت خواهد کرد. شاهدش این حدیث است: «اذا قام القائم (علیهالسلام) دعا الناس الی الاسلام جدیدا و هداهم الی امر قد دثر و ضل عنه الجمهور... )وقتی قائم ما قیام کرد مردم را از نو به سوی اسلام دعوت مینماید و به سوی چیزی که کهنه شده و عموم مردم(نه همه) از آن دور افتادهاند، هدایت میکند. آن جناب، مهدی نامیده شده؛ چون به چیزی که مردم از آن دور شدهاند هدایت میشود (بحار،ج51،ص311)
بنابراین منظور این است که برخی احکام ممکن است بخاطر ازبین رفتن احادیث به ما نرسیده باشد و برخی بدلایل شرایط زمانه عمل نشده باشد مثل اجرای برخی حدود. از طرفی بیشتر این گونه احادیث برای فرقه های اسلامی است که خیلی از احکام اسلام را عوض کرده و بدعت در دین گذاشته اند.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد