بیان بین الصلاتین
آیه خمس 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند درباره خمس می فرماید: وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ: بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید(آیه 41 انفال)
1- در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد: واعلموا، انّما، مِن شیءٍ، فَإنّ، لِلّه، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را میرساند.
2-معنای لغوی «غُنم» هر سود و منفعتی است که به دست انسان برسد، چه منفعت کسب باشد چه غنیمت جنگی یا هر سود دیگری.( مفردات، ج1، ص615؛ التحقیق، ج7، ص271.)
3-برخلاف آنچه احیاناً گمان مى شود این غنیمت تنها غنیمت جنگى نیست، گرچه آیه خمس در ضمن آیات جنگ آمده، زیرا اولًا لغت غنیمت تمام بهره ها را در بردارد، و ثانیا آیاتى مانند( فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَة) غنیمتهایى بسیارى را هم از طرف خدا مقرر داشته، و آیا خدا هم جنگ مى کند تا غنیمتى جنگى داشته باشد؟! ومثلا :امام علی(علیه السلام) از کلمه غنیمت استفاده کرده و فرموده است: اغتنم المهل : فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید(خطبه 76 نهج البلاغه) وپیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: خمس از هر چه انسان مالک شود اخراج میگردد(جامع الاحادیث، ج 8، ص 546)
4-علت خمس: امام صادق علیه السلام میفرماید: به راستی خداوندی که خدائی جز او نیست چون زکات را برای ما حرام کرده خمس را برای ما قرار داده است پس زکات را بر ما حرام کرده و خمس را برای ما (دادن خمس به ما) واجب کرده است(وسائل، ج 6، ص 337)
5-فلسفه خمس: امام رضا علیه السلام فرمود: «انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دینِنا وَ عَلى عَیالاتِنا وَ عَلى مَوالینا؛ همانا خمس کمکى بر دین (و اهداف دینى)، خاندان و دوستان ماست»(جامع احادیث الشیعه، ج 8، ص 581)
6-مصرف خمس: در راه مصالح مسلمانان، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف اسلامى، مصرف کند. از این رو، اداره شئون مقام ولایت و رهبرى، تقویت مراکز دینى و اسلامى، تقویت بنیه اقتصادى حکومت اسلامى، تضمین استقلال آن، رفع محرومیت ها و نیازمندى هاى جامعه (به ویژه سادات) و... از آثار و برکات خمس خواهد بود
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
یکی از واجبات رکنی نماز دو سجده با هم می باشدچند نکته کوتاه را درباره واجبات سجده خدمت شما خوبان یادآوری می کنم:
1. هنگام سجده باید پیشانى بر زمین یا چیزهایى که از زمین مى‌روید، مانند خاک و سنگ و چوب و برگ درختان باشد، ولى سجده بر چیزهاى خوراکى و پوشاکى هر چند از زمین بروید جایز نیست.
2. اگر نماز گزار پیش از آن که پیشانیش به زمین برسد و بدن آرام بگیرد عمداً ذکر سجده را بگوید، یا پیش از تمام شدن‌ذکر‌سجده‌عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.(مشهور، مخالف: گلپایگانی و صافی و تبریزی باید ذکر را در حال آرامش بگوید و احتیاط واجب دو مرتبه نماز را بخواند)(رساله مراجع 1051)
3.واجب‌است نماز گزار بعد از تمام شدن ذکر سجده اول بنشیند تا بدن آرام بگیرد و سپس سجده دوم را انجام دهد.(رساله مراجع 1056)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق بندگی خالصانه را در درگاه خدای متعال عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
فلسفه خلقت شیطان
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن می فرماید: الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ خَلَقَه: خدا کسی است که هر چه را آفرید،نیکو آفرید(آیه 7 سجده)
درباره فلسفه خلقت شیطان چند نکته ذکر میشود:
1-اولا خدا شیطان را شیطان نیافرید بلکه جن خوبی بود که 6 هزار سال خدا را عبادت کرد و در مقام فرشتگان واقع شد و آنجا با اختیار خود کبر ورزید و به دستور خدا درباره سجده به حضرت آدم گوش نکرد و رانده شد.
2- وجود شیطان نه تنها زیانبخش نیست، بلکه وسیله‌ای برای پیشرفت و تکامل اوست. چون پیشرفت و شکوفایی استعدادها همواره در میان تضادها صورت می‌گیرد. و شیطان از بیرون و نفس اماره از درون باعث آبدیده شدن انسان و قدرت روحی او می‌گردند.
3- اگر راه بدی در وجود انسان بسته باشد و به تعبیر قرآن فقط میل به تقوا در انسان باشد ، ولی میل به بدی در او نباشد ، آن تقوا، تقوا نیست زیرا تقوا وقتی تقواست که فرد در حالی که میل به زشتی و دعوت به زشتی در او هست، تقوا را انتخاب کند.؛بر این اساس اگر شیطان و دعوت به بدی نباشد، عمل صالح نیز ارزش ندارد.
4- وجود ابلیس برای امتحان بندگان ضرورت دارد تا افراد خود را بشناسد که اگر بین دو راه خیر و شر قرار گیرند، کدام راه را انتخاب می‌کنند؛ راه مستقیم و خیر یا راه شیطانی؟
5- شیطان تسلطی بر انسان ندارد و فقط دعوت و وسوسه به کار بد می کند.
خداوند ما را از شر وسوسه های شیطانی نجات دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از مستحباتی که فراوان سفارش شده است شرکت در نماز جماعت است که در این زمینه چند نکته کوتاه را یادآوری می کنم:
1. یکی از بایدهای نماز جماعت تبعیت از امام جماعت در افعال نماز است یعنی مأموم باید کارهای نماز را مانند رکوع و سجود و نشستن و برخاستن را با امام یا کمی بعد از امام به‌جا آورد و اگر کسی در کارهای نماز عمدا از امام جماعت تبعیت نکند، به نظر برخی مراجع از جمله امام خامنه ای نمازش تبدیل به فرادا می شود و فرد از نماز جماعت خارج می شود.(رساله نماز و روزه م 733)
2. اگر مأموم سهواً پیش از امام سر از رکوع و سجده بردارد، چنانچه اطمینان داشته باشد که اگر برگردد، در رکوع و سجده به امام می‌رسد، باید به رکوع و سجده برگردد و با امام سر بردارد.
3. کسی مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند چنانچه در حالی که امام ایستاده است بخواهد اقتدا کند، باید حمد و‌سوره را آهسته بخواند و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع (یا سجده که اختلافی است) خود را‌به امام جماعت برساند، اگر می‌داند که برای خواندن حمد زمان کافی ندارد (بنابر‌احتیاط‌واجب) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد بعد اقتدا کند لذا در حالی‌که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به رکوع است نیز اقتدا نکند. (مشهور-رساله‌مراجع‌مسأله1442-غیر‌مشهور :خوئی، بهجت، تبریزی،سیستانی:خودش را به رکوع برساند وم 1441)
خداوند به همه توفیق شرکت در نماز جماعت را عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم . پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند: مِنْ تَکْرِمَةِ الرَّجُلِ لِأَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَنْ یَقْبَلَ تُحْفَتَهُ أَوْ یُتْحِفَهُ مِمَّا عِنْدَهُ وَ لَا یَتَکَلَّفَ شَیْئاً. از نشانه های احترام و گرامیداشت به برادر مسلمان آن است که هدیه او را قبول کند یا از آنچه دارد به دیگری هدیه بدهد و خودش را در هدیه دادن به زحمت نیندازد.
چند نکته پیرامون این روایت:
1.طبق این روایت شریف هدیه دادن و هدیه گرفتن مطلوب خدای متعال است اما اینکه انسان برای هدیه دادن خودش را به تکلف و زحمت بیندازد مثل اینکه برای جشن عروسی یا سالگرد تولد، چند نفر بناست هدیه ای ببرند، او یک چیزی بالاتر و گرانقیمتر از آنها ببرد! این، مطلوب نیست.
. 2 هدیه دادن به دیگری، گرامیداشت و تکریم مومنین هست و بر تکریم مومنین سفارش شده است.
3. وقتی کسی شما به شما هدیه می دهد با خشرویی قبول کنید و نیز شما هم برخی اوقات به دوستانتان هدیه بدهید.
4. اگر به اسم هدیه، رشوه بدهد حرام است . متاسفانه گاهی هدیه می‌دهند امّا در واقع رشوه است مثل اینکه هدیه بدهد برای اینکه یک حکم یا نظر یا کار نادرستی انجام گیرد در این صورت هر چند به اسم هدیه است ولی رشوه محسوب می شود و حرام است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
متن اصلی:
النوع الاوّل: «الاکتساب بالاعیان النجسة»
جلسه 24، 83/10/29
حدیث اخلاقی
عن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، عن رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) من تَکرِمة الرجل لأخیه المسلم اَن یقبل تُحفَتَه، او یُتحِفَه ممّا عنده و لایَتکلّف شیئاً.
از جمله گرامیداشت‌های انسان نسبت به برادر مؤمنش یکی این است که تحفه او را، هدیه او را قبول کند، یا از آنچه خود دارد به او چیزی بدهد؛ یعنی این هدیه‌دادن و هدیه‌گرفتن در بین مؤمنین از جمله چیزهای محبوب پیش خدای متعال است. نکته اینجاست تکلّف به خرج ندهد، مثل آنچه معمول است به مناسبتهای مختلف خودشان را به زحمت می‌اندازند، به خرج می‌اندازند! یک چیز گرانقیمتی را تهیه کنند، اگر جایی است که چند نفر هدیه مناسب برده‌اند، او یک چیزی بالاتر از آنها ببرد! این، مطلوب نیست. نفس هدیه‌دادن، هدیه‌گرفتن مطلوب است. وقتی هدیه‌ای به شما می‌دهند، شما با خوشرویی آن را قبول کنید. خود شما هم یکوقتی به دوستانتان هدیه بدهید. البته هدیه با چیزهائی که ظاهرش هدیه است ولی باطنش رشوه است نبایستی مخلوط شود! گاهی هدیه می‌دهند امّا باطنش چیز دیگری است. هدیه برای اینکه یک حکمی را خدای نکرده صادر کند، یک نظری را بدهد، یک کاری را در یک جایی برای او انجام بدهد؛ این، هدیه نیست، یک معاملۀ حرام است، اسمش رشوه است. امّا تحفه و هدیه مشروط بر اینکه متکلّفانه نباشد، هم دادنش مطلوب است هم گرفتنش. النوادر، صفحۀ 11
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در تشبیه همسر به لباس می فرماید :«هُنَّ لِباسٌ لَکمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُن» «آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها( آیه 187 بقره)
در تشبیه همسر به لباس، نکات بسیاری نهفته است، از جمله:
1- باید لباس در طرح و رنگ و جنس، مناسب انسان باشد، همسر نیز باید هم کفو انسان و متناسب با شخصیت انسان باشد.
2-لباس مایۀ زینت و آرامش است، همسر و فرزند نیز مایۀزینت و آرامش خانواده اند(لتسکنوا الیها)
3-لباس عیوب انسان را می پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایی های یکدیگر را بپوشانند.
4-لباس انسان را از خطر سرما و گرما حفظ می کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را از آسیب ها حفظ و آن را گرم و زندگی را از سردی می رهاند.
5-لباس حریم انسان است و دوری از لباس، مایۀ رسوایی، دوری از ازدواج و همسر نیز سبب انحراف و رسوایی می شود
6-در هوای سرد لباس ضخیم و در هوای گرم لباس نازک استفاده می شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحی طرف مقابل تنظیم کند؛ اگر مرد عصبانی است، زن با لطافت با او برخورد کند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند. (چهار صد نکته از تفسیر نور، ص 344)
خداوند زندگی سالم و با آرامش به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. مام باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: بِئسَ العَبدُ عَبدٌ یکونُ ذا وَجهَینِ و ذا لِسانَینِ ، یُطری أخاهُ إذا شاهَدَهُ ، و یأکُلُهُ إذا غابَ عَنهُ ، إن اُعطِیَ حَسَدَهُ ، و إنِ ابتُلِیَ خَذَلَهُ.
چه بد بنده اى است آن بنده اى که دو رو و دو زبان باشد، در حضورش از او مبالغه‌آمیز تمجید و تعریف میکند.و در غیابش از وى بدگویی می کند، اگر نعمتى به او داده شود بر وى حسد ورزد و اگر گرفتار آید تنهایش گذارد.
چند نکته کوتاه در توضیح حدیث شریف:
1. آنچه از کلام امام باقر استفاده می شود این است که انسان نباید دو رو و دو زبان باشد بلکه باید نسبت به دیگران یک رو و یک زبان باشیم و اگر هم از کسی خوشمان نمی آید جلوی رویش از او تعریف نکنیم و توجه داشته باشیم اگر شخصی دارای عیبی و نقصی هست و ما آن را پشت سرش به قصد بدگویی برای دیگر اظهار کنیم غیبت و گناه کبیره هست.
2. هیچ گاه نسبت به نعمتی خدا به افراد می دهد حسودی نکنیم یعنی در نظرمان این باشد که خدا از او بگیرد بلکه آنچه پسندیده هست این است که از خدا بخواهیم که خدا به ما هم عنایت کند و از او هم زوال نیاورد و هیچ گاه حسادت را در زبان و عملمان اثر ندهیم.
3. اگر کسی دچار مشکلی شد، چنانچه می توانیم کمکش کنیم دریغ نکنیم حتی اگر ما از او خوشمان نمی آید.برخی از اولیا و ائمه دین مثل امام حسن مجتبی علیه السلام بدگویانِ به خودشان را مورد لطف و محبت قرار می‌دادند، اصلاً به رو نمی‌آوردند که این از ما بدگویی کرده است.این یک خصلیت بسیار پسندیده است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
قبول زیارت و سلامتی زائرین عزیز صلوات
متن اصلی:
الشرط الثالث: استمرار القصد- درس 114
جلسه 114، سه شنبه 1394/10/22
حدیث:
عن ابی جعفرٍ محمد بن علی الباقر«علیهماالسلام» قال: بئسَ العبد عبدٌ یکون ذاوجهَین و ذا لسانَین. فرمود: چه بد بنده‌ای است بنده‌ای که دارای دو صورت و دو زبان است. یک صورتش در وقتی است که با شما ملاقات میکند، صورت خوش، خندان و مهربان است. یک صورتش آنوقتی است که از شما دور میشود، پشت سرِ شماست، چهرۀ دِژَم و خشمگین. این، دو روست. دو زبان است؛ یک زبان وقتی است که با شما می‌نشیند، بنا میکند از شما تعریف کردن، تمجید کردن: چقدر آدم خوبی هستید، چقدر به شما ارادت داریم. یک زبان، زبانِ پشت سر است که بدگویی میکند. فرمود: بد بنده‌ای است بنده‌ای که اینطور است. یُطری اخاهُ شاهداً، اِطراء یعنی مدح مبالغه‌آمیز. وقتی برادرش را در کنار خود دارد، در مقام شهود، ملاقات، از او مبالغه‌آمیز تمجید و تعریف میکند. و یَأکُله غائباً، اما وقتی پشت سرِ اوست، او را با دندانهایش می‌جَود. کنایۀ از بدگویی است. إن اُعطِیَ حَسَده، اگر این برادر مورد عطای الهی قرار بگیرد، یک خیری به او برسد، مالی به او برسد، علمی به او برسد، یک نعمتی و مزیتی دنیوی به او دست بدهد، به او حسودی میکند! و إن ابتُلِی خَذَله، اگر هم به یک مشکلی مبتلا شود، او را وامی‌گذارد. خِذلان یعنی: واگذاری، رها کردن، دستِ کمک به سوی او نگشودن. نقطۀ مقابلش این است که من و شما یکرو و یک زبان باشیم. اگر از کسی خوشمان نمی‌آید، جلوی رویش از او تعریف نکنیم. پشت سر که اگر جزو مصادیق غیبت باشد، حرام است. اما اگر روبرویش قرار گیریم، بیخودی تعریف از او نکنیم. یا اینکه اینطور نباشد که اگر خیری به او رسید، حسادت بکنیم. لطفی است خدا به او کرده، بگوییم خدایا! به ما هم بده! غبطه خوردن به حال دیگران، اشکال ندارد؛ که یک خیری به کسی برسد، علمی، مقامی، پولی، چیزی به او برسد، انسان غبطۀ به حال او بخورد، اشکال ندارد، از خدا بخواهد، بگوید: خدایا! به من هم بده! اما اینطور نباشد که حسودی کنیم. حسد صفتِ نفسانی است، در اختیار خود انسان نیست، گاهی اوقات انسان ناخواسته به کسی حسادت می‌ورزد. این را در عمل ظاهر نکنیم، ترتیب اثر به این حسادت ندهیم در زبانمان، در عملمان. یا اگر دچار یک مشکلی شد، چون با او بد هستیم، کمک خود را از او دریغ نکنیم.
شنیدیم ما، شاید هم مواردی دیدیم، کسانی که بدگویانِ به خودشان را مورد لطف و محبت قرار می‌دادند، اصلاً به رو نمی‌آوردند که این از ما بدگویی کرده. این، خوب است.[ امالی، صفحۀ 417.]
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن یکی از صفات مومنین را مشورت کردن می نامد و می فرماید:( وَ أَمْرُهُمْ شُورَی بَیْنَهُم : مومنان کارهایشان به صورت مشورت در میان آنهاست (آیه 38 شوری)
در اسلام برای مشورت اهمیت و فواید زیادی قائل شده است که برخی را عرض می کنیم:
1-رشد و پیشرفت: امام علی ( علیه السلام ) میفرماید: «آن که از خرد دیگران بهره جست، درست را از خطا باز شناخت(نهج البلاغه، ترجمه شهیدی،حکمت 173، ص 392) هدایت شدن، یعنی حرکت کردن در راه راست و معمولا ، خرد جمعی در مقایسه با خرد فردی، درست ترین و بهترین ها را انتخاب می کند و به رشد نزدیک تر است.
2- رهایی از پشیمانی: اگر انسان در انجام دادن کارهای مهم با دیگران مشورت کند، حتی اگر در کاری شکست هم بخورد، کسی او را سرزنش نمی کند، چنان که امام علی علیه السلام فرمود: «هر کس مشورت کند، اگر درست عمل کرد، تحسین می شود و اگر اشتباه کرد، سرزنش نخواهد شد»( غرر الحکم ،ج1، ص 650)
3-کسب مهارت‌های جدید : پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این باره فرمود: «هیچ قومی مشورت نکردند، جز آن که به بهترین امور هدایت شدند(الدرالنمثور، ج1، ص 90) و خود در جنگ احزاب به پیشنهاد سلمان فارسی، خندق را که از تاکتیک‌های دفاعی ایرانیان بود و اعراب با آن آشنایی نداشتند با اصحاب حفر نمود(الکامل فی التاریخ؛ج2، ص 178)
4- از بین رفتن غرور کاذب: هنگامی که فردی با دیگری مشورت می کند، ناخواسته به این حقیقت اعتراف می کند که اندیشه هایی بالاتر از اندیشه های او نیز وجود دارد. در نتیجه، از دام غرور و خودرأیی رها می شود و فروتنی اختیار می کند. در نامه امام علی علیه السلام به محمد بن حنفیه آمده است: «کسی که خود را بی نیاز از نظر دیگران بداند، در معرض خطر واقع می شود و هرکس آرای دیگران را بپذیرد، خطرگاه ها را می شناسد».( ترجمه من لا یحضره الفقیه،، ج6، ص336.)
5- حل مشکلات با هزینه‌های مادّی و معنوی کمتر و در زمان کوتاه تر امکان پذیر خواهد بود.
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.یکی از دستورات قرآن پوشش و حجاب است که خانم در برابر نامحرم باید بدن و موی خود را بپوشاند و زینتهای خود را نیز اشکار نکند، بنابراین خانمی که ناخن مصنوعی کاشته باید از نامحرم بپوشاند، اما سوالی که در اینجا شاید به ذهن شما برسد این است که آیا کاشت ناخن مصنوعی جایز است؟ در جواب سه نکته کوتاه عرض می شود.
کاشت ناخن ومژه مصنوعی در صورتی که برای زینت انجام می شود و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برطرف کردن آن را ندارد، جایز نیست.
کسی که ناخن یا مژه مصنوعی کاشته، لازم است برای وضو و غسل آن را برطرف کند هرچند هزینه داشته باشد و با توجه به امکان جدا سازی، چنانچه فرد بر ندارد و جدا نکند وضو و غسل صحیح نیست.
کسی که ناخن مصنوعی را با وجود امکان جدا سازی برندارد، وضو و غسل او باطل است و با توجه به ناقص بودن وضو و غسلش توقفش در مساجد و زیر گنبد حرم اما رضا علیه السلام جایز نیست و همچنین نماز فرد باطل و روزه های فرد دچار اشکال می شود و همچنین خانم که با این ناخن فوت کند غسل میت او نیز دچار اشکال می شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و اتحاد بین مسلمین صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
برخی میگویند علم و عقل با دین تعارض دارد و عملا این دین است که در مقابل علم شکست میخورد،مثل تعطیلی اماکن در زمان بیماری واگیر.
در جواب باید گفت:
اولا: علم مقابل دین نیست و دین همان چیزی را میگوید که عقل گوید. ( کل ماحکم به الشرع حکم به العقل)
ثانیا: امام صادق علیه السلام فرمودند: انَّ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَیْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ ع وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُول»( کافی ، ج 1 ، ص 16) و امیرالمومنین علیه السلام فلسفه نبوت را شکوفایی عقول نامیدند (لیثیروا لهم دفائن العقول-خطبه1نهج البلاغه)
ثالثا:در اسلام به قدری علم ارزش دار که هزارن رکعت نماز عابد برابر یک رکعت نماز عالم است
رابعا:در قران سوره قلم داریم و کتاب مقدس مسلمانان از نوع خواندنی (قرآن) است و اولین باب کتب حدیثی کتاب العلم است
خامسا: پیامبر فرمودند:علم را حتی از چین(دورترین نقطه و منطقه کفار) یاد بگیرید و فرمودند: (اطلبوالعلم من المهد الی الحد و (طلب العلم فریضه علی کل مسلم ومسلمه)( منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸)
سادسا: خود دین بیشترین دستور رعایت نکات بهداشتی را کرده(شستن دست-وضو-غسل-طهارت و..) و در سیره اهلبیت رعایت میشده است
سابعا: خدا دنیا را از طریق اسباب و علل طبیعی میچرخاند و این قاعده اش است مثل اینکه چاقو میبرد و ویروس مریض میکند و دارو خوب میکند و نباید انتظار داشت خلاف قواعد عمل کند، البته علل فقط مادی نیست و علل معنوی مثل دعا و صدقه و توسل نیز موثراست.
نکته آخر اینکه دعا و توسل و... علل نزدیک و قریب را معمولا عوض نمیکند،یعنی موقع نماز باران امام رضا علیه السلام بدون ابر باران نمی بارد بلکه علل بعیده (دور) را عوض میکند،مثلا اگر قرار نبوده ابری از دریا برخیزد، خدا کاری کرده که آفتاب در ساعت خاص بتاید و بادی که قرار نبوده،ابر را به این سمت بیاورد،آورده است تا به کسی حس معجزه و خارق عادت بودن دست ندهد.
خداوند همه مومنین را از بلاهای آخر الزمانی حفظ فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. تعداد زیادی از قراردادهایی که بین مردم بسته می شود در ضمن ان شرطی بیان می کنند ازدواج باشد یا غیر ازدواج فرقی ندارد به صورت مکتوب یا شفاهی، وظیفه افراد در برابر این شرط چیست؟
از جهت شرعی رعایت شرطی که در ضمن معامله ذکر شده است واجب است و تخلف از آن جایزنیست اما شرطی که پایبندی به آن واجب است خصوصیاتی دارد که به برخی از مهمترین آنها اشاره می کنیم:
۱.شرط نباید خلاف شرع اسلام باشد مثلا فردی از طرف مقابلش در ضمن یک قرارداد درخواست کار حرامی یا درخواست ترک واجبی را داشته باشد. بنابراین اگر کسی در ضمن معامله ای یا در قرار داد استخدامی شرط کند که در گزارشات گزارش دروغ هم بنویسد یا فاکتور صوری هم درست کند و مانند این شرایط در این صورت نباید به این شرطها که خلاف شرع است عمل کرد.اما اگر در ضمن قرار شرط شود که کار مستحبی ترک شود یا کار مکروهی انجام گیرد باید طبق شرط عمل شود.
۲.اگر قرار داد به صورت کتبی نوشته شده است شرایط ضمن قرارداد به طرفین تفهیم شود و طرفین به شروط ضمن معامله توجه داشته باشند.
۳.شرط در ضمن معامله و قرارداد نامعلوم و مبهم نباشد. مثلا فروشنده در ضمن فروش منزلش با خریدار شرط کند، که تا مدت نامعلومی حق فسخ و بهم زدن معامله را داشته باشد، در این صورت چنین شرطی لازم الوفاء نمی باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع:تحریر الوسیله، ج 3، کتاب النکاح، خاتمه فی الشروط، رساله جامع ج 3 م 298
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام درمورد علم غیب ائمه علیهم السلام می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِک: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند، خدا او را آگاه می کند. (کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه علیهم السلام از علم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1. دوگونه علم وجود دارد(طبیعی- غیب) و انسان در برابر علم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمیآورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد.
2. معصومین مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ و اگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند.
3. طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4. معصومین نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
دوشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۸/۱۵
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: ما ضَعُفَ بَدَنٌ عمّا قَوِیَت علَیهِ النِّیَّةُ. هیچ بدنى در انجام آنچه نیّتِ بر آن قوى باشد، ناتوان نیست.
چند نکته کوتاه در توضیح حدیث شریف:
1. امام صادق علیه السلام در این حدیث شریف به یک نکته روانشناسی اشاره می کنند و آن هم این است که اگر انسان بر یک هدف ممکنی تصمیم راسخ و قوی و استوار بگیرد، بدن و جسم او نسبت به آن توانمند می شود و طاقت می آورد. مثلا در یک روز گرمِ تابستان، اگر تصمیم و عزمِ راسخ پیدا کردید که روزه بگیرید، بدانید که بدن شما با شما همراهی خواهد کرد.
2. خاصیت عزم راسخ و تصمیم قوی این است که بدن را به کار می‌گیرد، نیروهای خفتۀ در بدن را بیدار میکند، به او نیرو می‌بخشد. لذا کسانی که در حال معمولی، راه رفتن معمولی هم برایشان آسان نیست، اما وقتی خطر مرگی وجود دارد، می‌بینید مثل جوانها می‌دوند! بدن همراهی میکند چون این عزم، راسخ و قوی است.
3. در موارد فراوانی که جسم ما توانایی و کارایی لازم را ندارد باید علتش را در نیت و اراده و تصمیم خودمان جستجو کنیم و طبیعتا برای رسیدن هدف باید تصمیم و اراده قوی داشته باشیم.مثلا اگر کسی نسبت به نماز یا هر کار خیر دیگری سستی و تنبلی را در خودش مشاهده می کند نتیجه نداشتن یک تصمیم قوی و اراده قوی هست.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق اراده قوی و تصمیم راسخ را در کارها به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
متن اصلی:
الشرط الثالث: استمرار القصد- درس 109
جلسه 109، یک شنبه 1394/10/13
حدیث:
عن فضیل بن یسار قال: قال الصادقُ جعفر بن محمد«علیهماالسلام»: ما ضَعُفَ بدنٌ عَمّا قَوِیَت علیه النِیَّة. میفرماید: هر آن هدفی و هر آن کاری که نیّت شما، عزم شما بر آن، راسخ و قوی باشد، بدن شما نسبت به آن ضعیف نخواهد بود. انسان نسبت به بعضی از امور، عزم راسخ پیدا نمیکند. مثلاً انسانِ عاقل تصمیم بر پرواز نمی‌گیرد؛ چون امرِ محالی است. لکن نسبت به امور ممکنۀ عالم اگرچه دشوار است، نیّتِ شما متمرکز میشود. میفرماید: در این موارد، اگر نیّتِ شما قوی بود یعنی عزمِ راسخ داشتید، بدن شما در راه نخواهد ماند، طاقت خواهد آورد. فرض کنید در یک روز گرمِ تابستان، اگر تصمیم و عزمِ راسخ پیدا کردید که روزه بگیرید، بدانید که بدن شما با شما همراهی خواهد کرد. تأثیر نیّت، تأثیر عزم در جوارح و اعضای انسان، این را شاید روانشناس‌ها و کسانی که در مسائل مربوط به روان و اعصاب انسان کار می‌کنند، امروز شاید تصدیق کنند، شاید با مقدمات علمی این را ثابت کنند. عزم راسخ انسان، بدن را به کار می‌گیرد، نیروهای خفتۀ در بدن را بیدار میکند، به او نیرو می‌بخشد. لذا کسانی که در حال معمولی، راه رفتن معمولی هم برایشان آسان نیست، اما وقتی خطر مرگی وجود دارد، می‌بینید مثل جوانها می‌دوند! بدن همراهی میکند چون این عزم، راسخ و قوی است. این، درس است. در موارد فراوانی که ما می‌بینیم نمی‌توانیم، جسمِ ما کارائیِ لازم را ندارد، بگردیم منشأش را در نیت خودمان، در عزم خودمان پیدا کنیم، عزم و اراده‌مان را قوی کنیم. امالی، صفحۀ 408
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در روایات ما دلایل مختلف و فراوانی برای برتری علم نسبت به ثروت بیان کرده اند.
در حدیثی آمده است: علم از هفت جهت بر مال و ثروت برتری دارد:
1. علم میراث پیامبران و مال میراث فرعونیان است.
2. علم با بخشیدن و خرج کردن کم نمی شود ولی مال با خرج کردن کاسته می گردد.
3. مال محتاج به نگهبان و محافظ (بانک و صندوق امانات و ...) است ولی علم خود محافظ و نگهبان صاحبش یعنی فرد عالم است.
4. علم وقت مرگ با انسان همراه است و با او منتقل می شود (یعنی دارائی و ثروتی است که حتی وقت مردن نیز از او جدا نمی شود) ولی مال در وقت مرگ انسان را رها می کند و باقی می ماند.
5. مال هم در دسترس کافر است و هم مؤمن ولی علم ویژه مؤمن است (البته این در مورد علم خاص یعنی علم توحید و معارف دین است که تنها مؤمن از آن بهره دارد و کافر از آن بی بهره است).
6. همه مردم به صاحب علم در امر دینشان محتاجند ولی همگی به صاحب مال نیازمند نمی باشند.
7. علم، انسان را در وقت عبور از پل صراط تقویت و یاری می کند ولی مال (اگر نامشروع و حرام باشد) مانع او از عبور می شود. (میزان الحکمه،ج۶، ص۴۵۴،ح۱۳۳۸۵)
خداوند ما را جزء عالمان و عاملان به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: ضَعْ أَمْرَ أَخِیکَ عَلَى أَحْسَنِهِ حَتَّى یَأْتِیَکَ مَا یَغْلِبُکَ مِنْهُ وَ لاَ تَظُنَّنَّ بِکَلِمَةٍ خَرَجَتْ مِنْ أَخِیکَ سُوءاً وَ أَنْتَ تَجِدُ لَهَا فِی اَلْخَیْرِ مَحْمِلاً .
رفتار برادرت را به بهترین وجه آن تفسیر کن مگر اینکه کاری از او سر بزند که راه توجیه را بندد ، و هیچ گاه به سخنى که از دهان برادرت بیرون آید ، تا وقتى براى آن توجیه خوبى مى یابى ، گمان بد مبَر .
دو نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. اگر مردم همین یک دستور و فرهنگ دینی را در معاشرتهای خانوادگی و اجتماعی رعایت کنند، بسیاری از دشمنی ها و شایعات در سطح جامعه شکل نمی گیرد.البته معنای این جمله این نیست که در هنگام بستن قراردادهای مالی مسامحه کرد و مستند و وثیقه ای گرفته نشود بلکه در این گونه امور طبق روش عقلایی و شرعی عمل شود.
2. یکی از اهداف تمامی دستورهای اخلاقی این است که با رعایت آنها پیوندهای میان افراد جامعه مستحکم بشود تا یکپارچگی جامعه حفظ شود و اگر جامعه ای بخواهد به هدف بزرگی برسد زمانی که میان افراد جامعه پیوند و یک دلی وجود دارد رسیدن به آن هدف امکان بیشتر دارد تا جامعه ای که در آن تشتت و اختلاف باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق کسب فرهنگ اسلامی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
متن اصلی:
الشرط الثالث: استمرار القصد- درس 96
جلسه 96، یکشنبه 1394/8/24
حدیث:
عن ابی جعفرٍ الباقر«علیه‌السلام»، عن امیرُالمؤمنین«علیه‌السلام»: و ضَع أمرَ اخیکَ علی أحسَنِه حتّی یأتیَک منه ما یَغلِبُک. تا آنجایی که ممکن است، کارِ برادرِ مؤمن را حمل بر صحّت کنید. حرفی می‌زند که دو احتمال دربارۀ آن می‌رود، یکی خوب، یکی بد، تا وقتی ممکن است که آن احتمالِ بد را انسان نفی کند، به یقین نرسیده است، قرائن متعدده‌ای بر آن قائم نشده است، این را حمل کند بر آن وجهِ حسن. قاعدۀ کلی است. اگر همین یک دستور را ما در بین خودمان رعایت بکنیم، چقدر از دشمنی‌ها و شایعه‌ها کم خواهد شد. این دستورهای اخلاقی برای این است که پیوندهای میان افراد جامعه را آنچنان مستحکم بکند که یکپارچگی جامعه حفظ بشود. هر هدفِ بزرگی که یک ملتی یا یک مجموعه‌ای داشته باشد، اگر پیوندهای میان آنها پیوندهای مستحکمی باشد، رسیدشان به آن هدف محتمل‌تر است تا اینکه میانشان تفرق و اختلاف و تشتّت باشد. این، یک دستور عمومی برای همۀ ماست. بعد فرمود: و لاتَظُنَّنَ بکلمةٍ خَرجَت مِن أخیکَ سوءً، ظنِّ سوء مبر دربارۀ کلمه‌ای که از دهان برادرت خارج شده است و أنتَ تَجِد لها فی الخَیر مَحمِلاً، تا وقتی که محملِ خوبی برای این جمله‌ای که برادرِ دینیِ تو بر زبانش جاری شده است، وجود دارد، ظنّ بد نسبت به او مبر! اگر میشود این حرف را انسان حمل کند بر یک معنای خوبی، باید حمل کرد بر آن معنای خوب. این هم دنبالۀ همان فقرۀ قبلی است.[ امالی، صفحۀ 380.]
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) و امام کاظم ( علیه السلام ) حضرت ثامن الحجج ( علیه السلام ) را به جهت علم زیادش عالم آل محمد نامیدند (کشف الغمه ،ج ۳ ،ص 107)
2. ابراهیم بن عباس می گوید : هرگز ندیدم از حضرت رضا علیه السلام چیزی بپرسند مگر اینکه آگاه بود و هیچ کس را آگاه تر از او به تاریخ گذشته تا زمان خودش ندیدم ، مأمون همواره او را با سوالات گوناگون امتحان می کرد و او با جواب کامل به وی پاسخ می داد. (عیون الاخبار الرضا (ع) ، ۲/۱۸۰ .)
3. محمد بن عیسی یقطینی می گوید : از پاسخ هایی که حضرت رضا ( علیه السلام ) به سوال های مردم داده بود پانزده هزار مساله جمع آوری کردم. (الغیبه،شیخ طوسی،ص 52)
4. مأمون از کشور ها و ادیان مختلف جهان دانشمندان و صاحب نظران را دعوت می کرد و از آنها درخواست مناظره با امام ( علیه السلام ) را می نمود و هر بار بعد از مناظره تمامی دانشمندان به علم بالای امام ( علیه السلام ) اعتراف می کردند .
در مدینه نیز دانشمندان و عالمان هرگاه سوالی به ذهنشان فشار می آورد نزد امام ( علیه السلام ) می رفتند و ایشان پاسخ سوالات را می دادند .
5. امام ( علیه السلام ) به چندین زبان زنده دنیا در زمان خود مسلط بود و با هر دانشمند که مأمون می آورد با زبان خود آنها صحبت می کرد . مأمون می گوید : من فکر می کنم کسی در روی زمین داناتر از این مرد وجود ندارد. (عیون اخبار الرضا ، ج ۲ ، ص ۱۸۰ )
6. امام ( علیه السلام ) تفکر و عقلانیت را مهمتر از نماز و روزه می دانند و آن را عبادت خوانده اند.
خداوند توفیق علم و عمل به دستورات اهل بیت علیهم السلام را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.برای مسافر احکام و آدابی وجود دارد که به برخی از آنها در این فرصت اشاره می کنم:
1. برخی از آداب سفر: صدقه دادن، مستحب است خواندن آیه الکرسی، سوره حمد، سوره قدر، سوره توحید و معوذتین(سوره ناس و فلق) هنگام سفر، انتخاب همسفران هم شأن و نیکو و کمک به دوستان و همراهان در سفر، خوش اخلاق بودن در سفر، اهمیت دادن به نماز در سفر.
2. در سفر معصیت نماز کامل است مثل سفر زن بدون اجازه شوهر حتی در سفر زیارتی مگر اینکه سفر واجب مثل حج واجب باشد. و مثل سفر فرزند با نهی پدر یا مادرکه موجب اذیت ایشان شود، مگر در سفر واجب (نهی به تنهائی: بهجت، نوری؛ اذیت به تنهائی: امام، سیستانی)
3. مستحب است کسی که نمازش شکسته است بعد از نمازهایی که در اصل چهار رکعتی بوده و شکسته می خواند اگر وقت دارد 30 مرتبه تسبیحات اربعه بگوید. (العروه الوثقی، آداب السفر .رساله مراجع، احکام سفر شرط پنجم، قبل ازمساله 1297)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند سفر مسافرین اسلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات برمحمد و‌آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا علیه السلام به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1. فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا ( علیه السلام ) میفرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
2. انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشهای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره میکند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت] وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیدهاند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او میگویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار علیهم السلام خود حمایت و طرفداری مینمودی. (احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3. ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزهداری است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷ )
4. تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از سوالاتی که زیاد پرسیده می شود درباره وظیفه انسان نسبت به مال پیدا شده چیست که در این زمینه به چند نکته اشاره می شود:
چند نکته کوتاه کوتاه درباره مال پیدا شده:
بر انسان لازم نیست مال پیدا شده را بردارد بلکه برداشتن شیئی که پیدا شده مثل پول، کفش، طلا و گوشی کراهت دارد و بهتر است انسان برندارد. (صرفا جهت اطلاع: آیت الله سیستانی: کراهت در جایی است که احتمال اینکه صاحب مال دنبال آن بیاید باشد).
اگر مالی را که برداشته ارزشش به مقدار دو و نیم گرم نقره یا بیشتر می باشد و دارای نشانه ای هست که بواسطه آن صاحبش قابل شناسایی هست، باید تا یکسال در محل پیدا شده و محل عمومی، اطلاع رسانی کند تا صاحبش پیدا شود.
مال گمشده¬ای را که انسان یافته و برداشته است، نوعی «امانت» به حساب می‌آید؛ پس چنانچه از بین برود یا خسارت ببیند، اگر در وظیفۀ خود نسبت به آن کوتاهی نکرده و در آن تصرّف غیر مجاز ننموده، ضامن نیست، وگرنه ضامن و بدهکار می‌باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت تعجیل فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید.
منابع:
(رساله مراجع م2564-2574؛ منهاج الصالحین سیستانی ج 2م643، تحریر م5. (منهاج: ج2م766 و تحریر القول فی لقطه غیر الحیوان م 5. منهاج خویی و وحید م 643
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: قیّد و العلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابتهُ «علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«و الکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه ماندهاند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین علیه السلام ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است. (لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.» ( من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
