بیان بین الصلاتین
احکام مسجد 
گفتار روز
سلام‌علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام صادق علیه السلام از نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و اله نقل می کند که حضرتش فرمودند: مَنْ قَمَّ مَسْجِداً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ عِتْقَ رَقَبَةٍ...
هر کس مسجدی را غبار روبی و جارو کند خداوند متعال برایش پاداش آزاد کردن برده ای را می نویسد. (المحاسن ؛ ج1 ؛ ص57)
توضیحات
چند نکته درباره احکام مسجد:
1. یکی از مستحبات تمیز کردن مسجد است و باید توجه شود که هنگام تمیز کردن خسارتی به مسجد وارد نشود چرا که خسارت وارد کردن به اموال مسجد جایز نیست. (سایت لیدر، خسارت به اموال مسجد؛ مکارم استفتائات جدید ج2 س210)
2. خارج کردن اموال مسجد، مثل: قرآن، مهر، مفاتیح ، فرش؛ ظروف مسجد ولو به قصد تبرک جایز نیست. (سایت لیدر، احوال مسجد ؛ سایت مکارم استفتائات وقف، مسجد ؛ توضیح المسائل فاضل م2193 ؛ استفتائات بهجت ج2 س 1807)
3. ورزش کردن و انجام تمرین های ورزشی در مسجد بلکه هر کاری که که با شأن و منزلت مسجد ناسازگار است و عرفاً هتک حرمت مسجد به حساب می‌‌آید، باید پرهیز شود. (امام خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س393؛ بهجت، استفتائات، ج2، س1806؛ صافی، جامع الاحکام، ج1، س898؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام مساجد؛ سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج1، م1089)
4. اجاره دادن قسمتی از مسجد جایز نیست مثلا اگر زیر زمین مسجد جزء مسجد است نمی توان برای آشپزخانه یا کار دیگری اجاره داده شود. (صافی، جامع الاحکام، ج1، س931؛ فاضل، جامع المسائل، ج2، س61؛ مکارم، استفتائات، ج1، س170 و ج3، س200؛ امام خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س417)
خداوند متعال توفیق عبادت و حضور بیشتر در مساجد را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن برخی آیات تکرار میشود که حکمتهایی دارد که بیان میشود:
1. تکرار، گاهی برای تذکر و یادآوری نعمت های گوناگون است. نظیر تکرار آیه « فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ »
2. گاهی برای هشدار و تهدید خلافکاران است. نظیر تکرار آیه « وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (آیه 15 مرسلات)
3. گاهی برای فرهنگ سازی است. نظیر تکرار «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» در آغاز هر سوره.
4. گاهی برای اتمام حجّت است. نظیر تکرار آیه : وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ (آیه 17 قمر)
5. گاهی برای انس بیشتر و نهادینه شدن است. نظیر تکرار آیه : اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثِیراً (آیه 41 احزاب)
6. تکرار نماز در هر شبانه روز، برای آن است که هر روز گامی به خداوند نزدیک شویم. کسی که از پله های نردبان بالا می رود، در ظاهر، پای او کاری تکراری انجام می دهد ولی در واقع در هر حرکت گامی رو به بالا می گذارد. کسی که برای حفر چاه کلنگ می زند، در ظاهر کاری تکراری می کند، ولی در واقع با هر حرکت، عمق چاه بیشتر می شود.
7. بقای زندگی با تنفس مکرر است و کمالات، در صورت تکرار حاصل می شود. با یک بار انفاق و رشادت، ملکه سخاوت و شجاعت در انسان پیدا نمی شود، همان گونه که رذائل در صورت تکرار، در روح انسان ماندگار می شوند
خداوند توفیق فهم معارف دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
روزه قضا
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است که می فرمایند: الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنْ آفَاتِ الدُّنْیَا وَ حِجَابٌ مِنْ عَذَابِ الْآخِرَة...
روزه سپری است از آفات دنیا و پرده‌ای است از عذاب آخرت (آتش جهنم). (مصباح الشریعة ؛ ص135)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره روزه قضا:
1. به فتوی اکثر مراجع عظام تقلید وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است، بشرط اینکه تا آن موقع چیزی که روزه را باطل کند مرتکب نشده باشد مثلا چیزی نخورده باشد.( آیه الله شبیری زنجانی : بعد از ظهر هم می شود نیت روزه قضا کرد.)
2. کسی که بابت ماه رمضان سال گذشته روزه قضا دارد به نظر اکثر مراجع چنانچه توانایی روزه گرفتن دارد باید تا قبل از ماه رمضان سال جدید روزه قضای خودش را بگیرد. (جهت اطلاع: امام رهبری گلپایگانی وحید: احتیاط‌واجب. فاضل مکارم: فتوی. مخالف: خویی سیستانی: احتیاط مستحب) (جزوه روزه ص158 و رساله اموزشی رهبری، احکام روزه قضا م 6) و چنانچه فرد توانایی روزه گرفتن داشته و بدون عذر روزه قضا را نگیرد علاوه بر لزوم قضای روزه در سالهای بعد، باید یک بار به تعداد روزه های قضای همان سال کفاره تاخیر بدهد یعنی به ازاء هر روز 750 گرم نان یا برنج و مانند اینها به فقیر بدهد.(جهت اطلاع: نسبت به لزوم کفاره تاخیر در جایی که با عذر روزه قضا را نگرفته، اختلافی است.)
3. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (رساله مراجع م1679)
خداوند متعال به همه ما توفیق انجام وظایف دینی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اطاعت از پیامبر و معصومین (علیهم السلام ) می فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی اْلأَمْرِ مِنْکُمْ »ای مومنان، خدا و پیامبر و اولی الأمر (معصومین) را اطاعت کنید (59 نساء)
برخی می گویند ما فقط مطلبی را قبول می کنیم که در قرآن باشد نه احادیث؛ باید در جواب چند نکته ذکر شود:
1. خود قرآن گفته از (پیامبر و اولوالامر) اطاعت کنید (آیه بالا) و فرموده: هر چه پیامبر برای شما آورده اجرا کنید و از آنچه نهی کرده است خودداری نمائید (آیه 7 حشر) و فرموده ما قرآن را نازل کردیم تا پیامبر برای مردم تبیین کند ( اَنْزَلْنا اِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبیِّنَ لِلنّاسِ) (44نحل)
2. اگر در فهم قرآن اختلاف کردیم [که کرده‌ایم] چه کنیم؟ همین اختلافات دال بر آن است که کتاب به تنهایی کافی نیست. اما سؤال این است که به هنگام بروز اختلاف چه باید کرد؟ خداوند می‌فرماید که حتماً در اختلافات به رسول خدا مراجعه کنید و البته عقل نیز همین تصدیق را دارد: فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَ الرَّسُولِ (النساء، ۵۹)
3. اگر کتاب کافی بود، پس چرا این همه مذاهب با اختلافات اصولی به وجود آمده است، مگر همه به یک کتاب رجوع واستناد نمی‌کنند؟
4. خیلی از مسائل اصلی در قرآن نیامده (مثلا تعداد رکعات نماز، بلند و آهسته خواندن و...)
درنتیج قرآن کافیست به شرطی که اهلبیت آن را تفسیر نماید و جزئیاتش را آشکار کند.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر در روایتی می فرمایند که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مومنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً.
آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص258)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وصیت:
1. اگر نشانه های مرگ ظاهر شود و فرد تکالیف واجبی بر عهده داشته باشد (مثل: خمس، زکات، پرداخت رد مظالم، بدهکاری، امانت، نماز قضا، روزه قضا یا حج ) باید خودش فورا آنها را به مقدار توان ادا کند ولی اگر نتواند عمل کند باید نسبت به آنها وصیت کند. و در صحیح بودن وصیت بین وصیت کتبی و شفاهی تفاوتی وجود ندارد. (رساله مراجع م 2695 و 2696 و2701 و2702 سایت مکارم استفتائات وصیت).
2. انسان می تواند تا یک سوم مال خود را وصیت کند و بیشتر از آن با اجازه ورثه اشکالی ندارد؛ مثل اینکه ورثه حرفی بزنند یا کاری کنند که معلوم شود به انجام وصیت راضی هستند؛ و فرقی نمی کند که اجازه قبل از فوت میت باشد یا بعد از فوت او. (رساله مراجع م2721)
3. اگر کسی برای مجالس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجالس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد.چنانچه یکدام از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد.
خداوند متعال عاقبت همه مومنین را ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
زیارت آثار فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. ایجاد پیوند معنوى با خاندان عصمت و تشدید علاقه و محبت به آنان: محبت به اهل بیت موجب مى‌شود که زائر آن بزرگان را الگوى خویش سازد و در جهت همسویى فکرى و عملى با آنان بکوشد؛ همچنان که در قسمتى از زیارت، از خدا مى‌خواهد زندگى و مرگش را یکسره همانند آنان قرار دهد: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیَایَ مَحْیَا مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَمَاتِی مَمَاتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد».
2. استمداد از ائمه برای حل مشکلات معنوی و مادی: بی تردید انسان در زندگی خود با مسائلی درگیر است که چه بسا از حل آنها عاجز است. توسل و استمداد از روح بزرگ ائمه: در حل این مشکلات کمک می‌کند؛ زیرا خاندان پیامبر، بندگان مقرب خداوند و واسطة فیض او هستند؛ پس شفاعت آنان نزد پروردگار پذیرفته شده است.
3. تقرب به خدا:یکی از آثار زیارت اهل بیت: و بزرگداشت نام و یاد آنان، تقرب به خدا و جلب عنایات ویژة اوست؛ چنان که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) به امیرالمومنین ( علیه السلام ) فرمودند: خداوند قبر تو و فرزندانت را بقعه‌هایی از بقعه‌های بهشت، قرار داده و بسیار به زیارت قبور شما آیند تا موجبات تقرب به خدا و دوستی پیغمبرش را فراهم سازند.( میزان الحکمه، ج5، ص2282)
4. بهره‌مندی از شفاعت و آمرزش گناهان: از اموری که انسان را به رحمت الهی امیدوار می‌سازد، شفاعت مقربان درگاه الهی و واسطه قرار دادن آنان است. قرآن مجید مؤمنان را به یافتن وسیله و راه برای تقرب به خداوند سفارش کرده، می‌فرماید: (یَا اَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ) (مائده : 64) ؛ امام رضا ( علیه السلام ) می‌فرماید: هر کس زیارت کند، من و پدرانم در روز قیامت شفیع او خواهیم بود(من لایحضره الفقیه، ج2، ص584).
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین در روایتی نورانی می فرمایند: أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ.
شدیدترین گناه ان است که صاحبش آن را ناچیز و بی اهمیت بشمرد . نهج البلاغه. کلمه قصار 477
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام کفاره:
1. افرادی که به جهت روزه نگرفتن کفاره بر عهده آنها ثابت شده است، چنانچه بخواهند بجای جنس کفاره پول آنرا به فقیر بدهند، توجه داشته باشند پرداخت پول به عنوان کفاره صحیح نیست مگر اینکه پرداخت کننده پول کفاره به فقیر مطمئن باشد که فقیر شرعی از جانب کفاره دهنده، پول دریافتی را به مصرف همان غذای محاسبه شده می رساند. بنابراین اگر فقیر مثلا پول هفت و نیم کیلو نان را، دریافت کرده ولی با آن پول سه کیلو برنج تهیه کند یا گوشت تهیه کند کافی نیست.( حضرت امام، تحریر الوسیله، ج۲، کتاب کفارات، مسئلۀ۲۰؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج۳، مسئلۀ۷۷۶؛ صافی، هدایه العباد، ج2، کتاب کفارات، م20؛ مکارم، سایت، استفتائات، صوم، کفاره، ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س374)
2. انسان نباید در پرداخت کفاره کوتاهی کند؛ ولی لازم نیست فوراً آن را انجام دهد ولی نباید آن را به قدری تاخیر بیندازد که بگویند در انجام دستور الهی کوتاهی و تسامح کرده است.( توضیح المسائل مراجع، مسئلۀ۱۶۸۴و۱۶۸۵)
3. کفارۀ همسر یا افرادی که واجب النفقه انسان هستند، بر عهده شوهر یا پدر نیست و چنانچه خودشان توانایی ندارند، در صورتی کفاره کفاره غیر عمد باشد، به نظر اکثر مراجع هر زمانی که توانایی پیدا کرند خودشان پرداخت کنند و چنانچه کفاره عمد بر عهده باشد و توانایی بر پرداخت نباشد با توجه کمبود زمان عزیزان می توانند از دفاتر سوالات شرعی وظیفه خود را بپرسند.( امام خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، سؤال۸۰۴؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج۳، مسئلۀ۴۲۸؛ خویی و وحید، منهاج الصالحین، ج3، مسئلۀ۱۴۱۴)
خداوند توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) می فرمایند: أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُم پس برای ما بسیار دعا کنید. زیرا که فرج و گشایش امور شما در آن است(بحار،ج53 ، ص180 )
فواید دعا برای امام عصر عبارتند از:
1. همانطور که درحدیث خوانده شده گذشت: دعا در زمان غیبت حضرت مهدی ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) باعث دفع بلا از شخص می شود و باعث حل مشکلات خود فرد میشود.
2. دعای به آن حضرت دلیل بر اظهار، محبت و دوستی به آن حضرت است و ایشان ذرّیه پیامبر است و محبت ذرّیه به آن حضرت امر خدا و مزد رسالت پیامبر است (قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى 23شوری)
3. ثواب دعا عاید همه مومنین و مومنات می شود چون خیر ظهور آن حضرت به همه می رسد. باعث سرور آن حضرت می شود. امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند: هیچ عبادتی نزد خداوند بهتر نیست از مسرور ساختن مومن.( کافی، ج 2، ص 188)
4. بر طبق روایات ، وقت ظهور امام عصر «عجل الله تعالی فرجه الشریف » از امور بدائیه است . به این معنا که امکان پس افتادن یا پیشتر به وقوع پیوستن آن قطعاً وجود دارد . بنابراین شاید جلو افتادن وقت ظهور ، به اهتمام ما در دعا برای ایشان وابسته باشد . امام صادق « علیه السلام » فرمودند : وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل به طول انجامید ، به درگاه خدا چهل روز ضجه و ناله زدند ، پس خداوند به موسی و هارون وحی فرستاد که بنی اسرائیل را خلاص کنند و از صد و هفتاد سال ] باقی مانده‌ی این عذاب [ صرف نظر کرد .حضرت سپس فرمودند : شما نیز همین طورید ، اگر چنین کنید خدا فرج ما را می‌رساند و گرنه ] تاخیر [ این امر تا آخرین حد خود خواهد رسید(بحار ، ج 52 ، ص 131)
5. بزرگترین اجر دعای ما علاوه بر همه ی برکات و آثار مادی و معنویش ، این است که مشمول دعای نیمه شب حضرت خواهیم بود و از رزق مادی و معنوی گرفته ، تا طول عمر و سعادت لقای آن حضرت ، تا مصون ماندن از آفات آخر الزمان ، همه را از ابر برکت آن حضرت ، بر سرمان خواهند بارید .
خداوند ما را مشمول دعاهای حضرت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن بزرگداشت روز معلم در روایتی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند: ...أجوَدُهُم بَعدِی رَجُلٌ عَلَّم عِلماً فنَشَرَهُ...
بخشنده ترین شما پس از من، کسى است که دانشى بیاموزد، آن گاه دانش خود را نشر دهد. ( ارشاد القلوب؛ ترجمه طباطبائی ص: 50)
توضیحات
به مناسبت روز معلم چند نکاته در مورد علم آموزی:
1. یادگیری بعضی از علوم واجب است مانند احکام دینی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد که یادگیری آنها بر همه واجب می باشد. و یادگیری بعضی از علوم به مقدار رفع نیاز ضروری جامعه، بر کسانی که توانایی دارند واجب است مانند علوم پزشکی برای نجات جان بیماران. کسی که از امکانات آموزشی عمومی استفاده می کند چنانچه در حد متعارف درس نخواند حرام است که از امکانات و فضای آموزشی بیت المال استفاده کند. (اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبری س 1322 ،رساله مراجع ج 1م11و استفتائات مکارم ج 3س1363)
2. در مسیر علم آموزی احترام استاد و معلم را رعایت نموده و همچنین معلم و استاد نیز باید وظیفه خود را در تعلیم و تعلم انجام داده و کوتاهی نکند که در صورت کوتاهی نمودن مدیون است.(استفتائات ،بهجت س4365)
3. حاضر شدن در کلاس درس استادی که منحرف است و در ضمن درس علیه اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام تبلیغ می کند و دانشجو هم قدرت تشخیص نکات اشتباه کلام استاد را ندارد تا پاسخ بدهد و ترس انحراف دینی را داشته باشد جایز نیست و با وجود شرائطش نهی از منکر نماید و یا به مسؤلین مربوطه اطلاع دهد. (استفتائات حضرت امام ج 2،استفتئات دین س12،اجوبه الاستفتائات س 1333 ،جامع الاحکام صافی ج2س 1538 مجمع المسائل (للگلبایگانی)، ج5، ص: 415)
خداوند همه مسلمین را موفق به کسب دانش بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ:اى کسانى که ایمان آورده‌اید! چرا چیزى مى‌گویید که عمل نمى‌کنید؟ (آیه 2 صف)
در اسلام علم اهمیت بسیار دارد اما این مطلب مهم دارای نکاتی در اسلام است که خدمت شما عرض میشود:
1. علم همراه با عمل باشد. امام صادق ( علیه السلام ) می فرماید: «هر کس که علم بیاموزد و به آن عمل کند و برای خدا آن را به دیگران تعلیم دهد, در ملکوت آسمان ها او را عظیم می خوانند و می گویند برای خدا آموخت برای خدا عمل کرد و برای خدا به دیگران تعلیم داد». (الحیاه، ج 2, ص 336)
2. علم و دانش برای رضای خدا باشد و گرنه علم باعث حجاب اکبر میشود و چنین علمی آدمی را به کمال نمی رساند ولو آن که علم دینی باشد رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: «هر کس برای دنیا و مقام پیدا کردن در چشم مردمان و مورد توجه قدرت ها شدن به جستجوی علم برآید به بابی از آن نمی رسد مگر آن که عظمت و کبریایی او در نزد خودش افزون می شود و زبان و دست درازی او بر مردمان افزایش پیدا می کند و بی توجهی او به خدا و دوری او از دین بیشتر می شود» (الحیاه، ج 2, ص 343 )
3. در فرهنگ دینی علم باید برای فهمیدن باشد نه برای جدال کردن، فخرفروشی و فریب دادن دیگران،(الحیاه، ج 2, ص 332)
4. هر چند در روایات افضل علوم، علم به خدا (و علم معرفت نفس ) دانسته شده است اما در عین حال افضل دانش ها, علمی دانسته شده که در آن خلوص باشد و نافع ترین علم، علمی تلقی گشته است که به آن عمل شود. (میزان الحکمه، ج 6, ص 529)
خداوند ما را جزء عالمان و عاملان به دین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام کاظم علیه السلام روایت شده که می فرمایند: إِنَ الصَّلَاةَ فِی الصَّفِ الْأَوَّلِ کَالْجِهَادِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
نماز در صف اول جماعت همانند جهاد در راه خداوند متعال است . (من لایحضره الفقیه ج1 ص385)
توضیحات
دو نکته درباره اقتدا به نماز جماعت:
1. در نماز جماعت بعد از تکبیر امام اگر صف جلو آماده نماز و تکبیرگفتن آنان نزدیک باشد کسانى که در صف بعد ایستاده اند، مىتوانند تکبیر بگویند. (ولى احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود).(مشهور. مخالف: مکارم: انتظار کشیدن خلاف احتیاط است. بهجت: زودتر تکبیر گفتن برخلاف احتیاط است.) (رساله مراجع م1418 بهجت استفتائات ج2 س2672)
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند چنانچه در حالی که امام ایستاده است بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع خود را به امام جماعت برساند. و به فتوای برخی از مراجع اگر در سجده خود را به امام جماعت برساند، جماعت صحیح است. (خوئی، بهجت، تبریزی، سیستانی، مکارم: خودش را به رکوع برساند.) (رساله مراجع م1442)
3. اگر می‌داند که برای خواندن حمد زمان کافی ندارد (بنا بر احتیاط واجب) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد بعد اقتدا کند لذا در حالی که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به رکوع است نیز اقتدا نکند. (مشهور-رساله مراجع م 1441)
خداوند متعال به همه ما توفیق شرکت در نماز جماعت را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اهمیت و عظمت مقام علم؛ می فرماید: « قل هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون... ؛[ای پیامبر!] بگو: آیا کسی که عالم است با کسی که نمی داند برابر است». ( زمر ، آیه 9 )
از آنجا که دین اسلام آخرین و کامل ترین دین است و یکی از ارزشها کسب علم است , در باره علم بسیار سفارش کرده است که نکاتی در این زمینه عرض میشود:
1. معجزه پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) قرآن است که کتابی سراسر معارف و حکمت است و این خودنشان از اهمیت علم در اسلام دارد زیرا می دانید که معجزه دیگر انبیاء کتاب نبوده است و معجزاتی داشته اند که مشاهده ای و تجربی بوده است.
2. قرآن هم سخن خود را با (اقرا) « خواندن » ، « علم » و « کتابت » آغاز کرد و پیوسته مسلمانان را به تفکر و تدبر درهر چه آفریده شده است ، فرا خوانده است.
3. علم اموزی از گهواره تا گور سفارش شده است (اطلبواالعلم من المهد الی اللحد)
4. بخاطر آموختن علم، سفر و مهاجرت به دورترین نقاط سفارش شده است (اطلبوا العلم ولو بالسین)
5. علم آموزی برای همه اعم از زن و مرد است (طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه)
خداوند ما را جزء عالمان دین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام حسن عسکری علیه السلام به شیعیان خود وصیت می کنند و می فرمایند: أُوصیکُمْ بِتَقْوَی اللّهِ وَ الْوَرَعِ فی دینِکُمْ وَ الاْجْتَهادِ لِلّهِ وَ صِدْقِ الْحَدیثِ... .
شما را به تقوای الهی و پارسایی در دینتان و تلاش برای خدا و راستگویی سفارش می کنم. ( تحف العقول؛ النص؛ ص: 487)
توضیحات
اما چند نکته درباره احکام دروغ:
1. دروغ ( بنظر اکثر مراجع عظام) یکی از گناهان بزرگ است هر چند به صورت شوخی خبر دروغ را بگوید و یکی از مصادیق دروغ وعده دروغین است یعنی وعده‌ای که انسان همان ابتدای کار می داند که نمی تواند به این وعده عمل کند.
2. در حرام بودن دروغ فرقی نمی کند چگونه دروغ بگوید مثلا به زبان بگوید یا به قلم بنویسد یا ( بواسطه شعر باشد) به اشاره بفهماند و همچنین در حرام بودن دروغ؛ فرقی نمی کند در خارج گفته شود یا در فضای مجازی.
3. در برخی موارد نادر دروغ جایز است از جمله : مثل آشتی دادن بین دو نفر یا چند نفر در جایی که با سخن راست میسر نباشد و همچنین نجات جان انسان محترم، در صورتی که تنها راه، دروغ گفتن باشد.(امام خمینی استفتائات ج1ص485 س11و ج2 ص612 س1 و 2، منهاج‌الصالحین خوئی و وحید ج 3 م35 و منهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38،تبریزی استفتائات ج2س 1026و 1028 و1035، مکارم استفتائات ج3 س490 و 1661،اجوبه الاستفتائات س1976)
خداوند متعال توفیق شناخت و ترک معصیت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
کار و تلاش در اسلام فواید زیادی دارد که برخی ذکر میشود:
1. گشایش تمام درهای بهشت :با توجه به روایات ، انسانهای بهشتی به فرا خور کردارشان ، هر یک از درب خاصی وارد بهشت می شوند، ولی هشت درب بهشت خداوند ، به روی کسانی که به کسب و کار حلال مشغولند باز است.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرماید : هر کس ازدست رنج خود بخورد، درهای بهشت به روی او گشوده می شود، تا از هر دری که خواست وارد شود (بحار، ج 100 ، ص 10 ح 41)
2. کفاره گناهان: در روایتی از رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) آمده است که آمرزش برخی از گناهان فقط به واسطه رنجی که فرد در راه کسب مخارج زندگی می کشد حاصل می گردد.
رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: پاره ای از گناهان است که هیچ نماز و صدقه و روزه ای ، کفاره آنها نمی شود . پرسیدند ای رسول خدا پس چه چیزی آن گناهان را پاک می کند؟ فرمود ناراحتی و سختی هایی که انسان در راه تامین مخارج زندگی می کشد.( جامع الاحادیث، ج 22 ، ص 35 )
3. آرامش روح و نشاط در زندگی: امام صادق (علیه السلام ) فرمود: کسی که از کار کردن ، عارش نشود و خجالت نکشد ، مشکلاتش کم و فکرش آسوده می گردد و خانواده اش هم به روزی خود می رسند .( بحار الانوار ج 100 ص 7 ح 27)
4. تندرستی : رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: تندرستی ده جز دارد که نه جزء آن در کار و تلاش برای کسب درآمد جهت هزینه های زندگی است و یک بخش آن در دیگر امور است. (کنز العمال ، ج 4 ، ص 6 ، ح 9208)
5. مشمول رحمت الهی بودن در قیامت: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: روز قیامت، سایه عرش الهی بر سر کسی قرار می گیرد که با تکیه با عنایات خداوندی، از خانه خارج شده و برای تامین مخارج زندگی خود و عائله اش ، روی زمین به تلاش و فعالیت می پردازد (مستدرک الوسائل ، ج13، ص 13ح 14586)
خداوند توفیق انجام کارحلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...قَضآءُ حاجَةِ الْمُؤْمِنِ اَفْضَلُ مِنْ طَوافٍ وَ طَوافٍ و طَوافٍ حَتّى عَدَّ عَشْراً.
فضیلت برآوردن نیاز یک مؤمن بیشتر از طواف و طواف و طواف است و تا ده بار طواف را برشمرد. (الکافی (ط-الاسللامیه) ج2 ص: 194)
توضیحات
اما مساله شرعی:
یکی از مسائلی که این روزها مورد توجه است مساله سیل های اخیری است که در کشور رخ داده و برخی از مردم کشورمان را گرفتار کرده بسیار پسندیده است که تا حد توان به کمک این عزیزان بشتابیم و از هیچ کمکی (چه نقدی و چه غیر نقدی) دریغ نکنیم.
در همین زمینه سوالاتی مطرح است که به برخی از آنها می پردازیم:
سوال اول اینکه اگر بر کسی خمس واجب باشد آیا می تواند از محل خمس به سیل زدگان کمک کند؟
در پاسخ عرض می شود که برای هزینه کردن خمس یا بخشی از آن برای سیل زدگان لازم است از دفتر مرجع تقلید اجازه گرفته شود و برخی از مراجع از جمله آیت سیستانی و آیت الله مکارم، بخشی از آن را برای پرداخت به سیل زدگان اجازه می دهند.
سوال دوم اینکه آیا می توان رد مظالم را به سیل زدگان پرداخت کرد؟
به نظر اکثر مراجع اگر پرداختش با اجازه دفتر مرجع تقلید باشد و به دست فقیر شرعی شیعه برسد، مانعی ندارد.
نکته آخر اینکه اگر بر عهده عزیزان کفاره روزه هست و کفاره عمدی روزه نیست و می خواهند به سیل زدگان پرداخت کنند، اگر برای هر روز 750 گرم نان یا گندم یا برنج یا ماکارونی و مانند این غذاها، تهیه شود و به فقیر پرداخت شود مانعی ندارد و اگر فقیر از اهل سنت هم باشد به نظر تعدادی مراجع از جمله امام خامنه ای مانعی ندارد و اگر بخواهید پول کفاره را بدهید باید برای راهکار شرعی آن از پاسخگویی به مسائل شرعی سوال فرمایید.
خداوند متعال توفیق خدمت به همه ماعنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
بیکاری در اسلام مردود است و کار به عنوان یک امر مقدّس شناخته شده است و خدای متعال کارکنان را دوست دارد که حضرت علی ( علیه السلام ) در این باب می‌فرماید: «اِنَّ اللهَ یُحِبُّ المُحْتَرِفَ الأَمِینَ: خداوند کسی را که دارای یک حرفه است و بدان اشتغال دارد و امانت‌دار است، دوست دارد» (کافى، ج 5، ص 113).
در روایات اهمیت زیادی به کار شده است که ذکر میشود:
1. مجاهد در راه خدا: از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که کسی که خود را برای زندگی خویش به مشقّت می‌اندازد، مانند کسی دانسته شده که در راه خدا جهاد می‌کند (کافی، ج 5 ،ص 88)
2. ملعون بودن بیکار: پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) کسی را که سنگینی [معاش] خود را بر دوش مردم بیندازد، ملعون دانسته است (کافی، 5، 72).
3. کار شعار مومن: امام علی (علیه السلام ) نیز بر این اساس، کار را شعار مؤمن دانسته، می‌فرماید: «العَمَلُ شِعارُ المُؤمِنِ» (غررالحکم: 408) پس بدین روی است که ارزش مؤمن بستگی به کارش دارد، همچنان‌که علی (علیه السلام ) متذکّر آن شده، می‌فرماید: «المُؤمِنُ بِعَمَلِهِ» (غررالحکم؛288) یعنی ارزش مؤمن بر اساس عملکرد اوست.
4. بالاترین عبادت: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل می‌کنند: (العِبَادَةُ سَبعُونَ جُزءاً أفضَلُهَا طَلَبُ الحَلَالِ) (تهذیب، ج 6، ص 324. )یعنی: عبادت، هفتاد جزء دارد که بهترین قسمت آن کسب روزی حلال است.
مردی به حضور امام صادق (علیه السلام) آمد و عرض کرد: دست سالمی ندارم که با آن کار کنم، سرمایه ندارم تا با آن تجارت نمایم، مرد محروم و مستمندی هستم، چه کنم؟ امام (علیه السلام) فرمود: با سرت باربری کن و خود را از مردم مستغنی و بی نیاز بدار.( کافى، ج 5، صص 76)
خداوند توفیق انجام کارحلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نسبت به نماز سؤال شده که ایشان فرمودند: الصَّلَاةُ ...زَادٌ لِلْمُؤْمِنِ مِنَ الدُّنْیَا إِلَى الْآخِرَةِ ...وَ مِفْتَاحاً لِلْجَنَّةِ... .
نماز توشه مؤمن در دنیا برای آخرت و کلید برای ورود بهشت است. (الخصال ج2 ص552)
توضیحات
نکته ای کوتاه درباره اعراض از وطن:
به نظر اکثر فقها اگر شخصی از وطنش برای زندگی به شهر دیگری برود و مطمئن باشد که دیگر برای زندگی به همان وطن بر نمی گردد، حکم مسافر را دارد؛ مثلا کسی قبلا تهران وطنش بوده و الان مشهد مقدس را برای زندگی و سکونت انتخاب نموده است و مطمئن است که دیگر برای سکونت و زندگی به تهران بر نمی گردد، در صورتی که برای دید و بازدید یا تفریح یا سرکشی به املاک و مانند این موارد به آنجا برگردد، نماز شکسته است مگر اینکه قصد ماندن ده روز را داشته، یا دائم السفر باشد؛ ولی طبق نظر اکثر مراجع عظام تقلید اگر انسان احتمال قابل توجه بدهد که هر چند در آینده برای سکونت و زندگی بر می گردد، به وطن بودن باقی است و باید نماز کامل خوانده شود. (مشهور؛ مخالف: خوئی و صافی و مکارم) (رساله مراجع م1334 ، عروه ج1 فی احکام مسافر فصل فی قواطع سفر م1و4 ، اجوبه س703 ، منهاج الصالحین م 926و928 ، هدایة العباد ج1 م1152 ، سایت مکارم استفتائات اعراض از وطن)
خداوند سفر مسافرین اسلام خاصه سفر زائرین امام رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
با اینکه پیامبران و امامان معصومند، پس چرا استغفار و گریه مىکنند؟
اگر سالن بزرگى را با نور کمى روشن کردیم جز اجناس و اشیاى بزرگ را نخواهیم دید، ولى اگر همین سالن را با نور زیاد روشن کردیم حتى یک پوست تخمه و ذره کاغذ دیده خواهد شد.
نور افراد عادى کم است، لذا تنها گناهان بزرگ خود را مىبینند ولى پیامبران و امامان معصوم علیهم السلام که از نور ایمان بسیار بالایى برخوردارند حتى اگر یک لحظه از عمرشان را به اعلى درجه ممکن بهره نگیرند، دست به دعا و گریه برمىدارند.
مثال دیگر: دراز کردن پا براى کسى که درد پا دارد، نه حرام است نه مکروه، ولى مىبینیم که گرفتاران به درد پا به هنگام دراز کردن پا از اطرافیان خود عذر خواهى مىکنند، زیرا براى آنان احترامى قائلند که حتى از کار مباح خود شرمنده هستند.
مثال دیگر: گاهى افرادى که در تلویزیون مشغول نقل اخبارند سرفه مىکنند و فوراً از تمام بینندگان عذرخواهى مىکنند، با اینکه سرفه کردن گناه ندارد ولى چون خودشان را در محضر مردم مىبینند، عذرخواهى مىکنند.
اولیاى خدا نسبت به ذات مقدّس او چنان معرفت و شناختى دارند که اگر عبادات جن و انس را نیز داشته باشند، خودشان را مقصّر مىدانند.
خداوند توفیق توبه حقیقی به ما عنایت بفرماید به به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام صادق علیه السلام می فرمایند: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یَقُولُ الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی عَلَیْه.
خداوند تبارک و تعالی می فرماید روزه براى من است و من پاداش آن را مى دهم. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص63)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره روزه قضا:
1. وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است، بشرط اینکه تا آن موقع چیزی که روزه را باطل کند مرتکب نشده باشد مثلا چیزی نخورده باشد.( مخالف:آیه الله شبیری زنجانی : بعد از ظهر هم میشه نیت روزه قضاکرد) (رساله مراجع م 1565 و توضیح المسائل ایت الله شبیری م 1573)
2. کسی که بابت ماه رمضان سال گذشته روزه قضا دارد به نظر اکثر مراجع چنانچه توانایی روزه گرفتن دارد باید تا قبل از ماه رمضان سال جدید روزه قضا خودش را بگیرد و چنانچه کسی روزه قضا را نگیرد علاوه بر لزوم قضای روزه در سالهای بعد، باید یک بار به تعداد روزه های قضا همان سال کفاره تاخیر بدهد یعنی به ازاء هر روز 750 گرم نان یا برنج و مانند اینها به فقیر بدهد. ( امام رهبری گلپایگانی وحید : احتیاط واجب. فاضل مکارم: فتوی .مخالف خویی سیستانی:احتیاط مستحب) (جزوه روزه ص158 و رساله اموزشی رهبری، احکام روزه قضا م 6)
3. کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و اگر در روزی که روزه مستحبی سفارش شده ، انسان نیت روزه قضا کند انشا الله از ثواب روزه مستحبی هم بهره مند می شود.
خداوند متعال به همه ما توفیق انجام وظایف دینی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن، گاهى خداوند کارهایى را به خودش نسبت مى دهد و گاهى همان کار را به دیگرى، مثلاً در مورد گرفتنِ جان انسان، یک جا مى فرماید: «اللّه یتوفّى الانفس» (سوره زمر، آیه 42.) خدا، جان مردم را مىگیرد.
و در جاى دیگر مى فرماید: «یتوفّاکم ملک الموت» (سوره سجده، آیه 11.) ملک الموت «عزرائیل»، جان مردم را مىگیرد.
و جایى دیگر مى فرماید: «تَوفّته رُسُلنا» ( سوره انعام، آیه 61.) فرشتگان، جان مردم را مىگیرند.
هر سه تعبیر قابل قبول است. چنانکه وقتى شما به یک ساختمان نگاه مىکنید، مىتوانید بگویید:
این ساختمان را مهندس و معمار ساخت، این ساختمان را بنّا و کارگران ساختند، این ساختمان را صاحبش ساخت، نسبت ساختن خانه به همه اینها درست است.
چنانکه مى توان گفت: کلید، در را باز کرد، دستم در را باز کرد، خودم در را باز کردم، زیرا کلید در اختیار دست و دستم در اختیار من است.
در آیات فوق نیز شاید این گونه باشد: فرشتگان جانها را مىگیرند و به عزرائیل تحویل مىدهند و عزرائیل جانها را به خدا تحویل مىدهد.
یا منظور این است که: جان افراد عادى را فرشتگان مىگیرند، جان افراد برجسته را عزرائیل مىگیرد و جان اولیاى الهى را خداوند مىگیرد.
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
