بیان بین الصلاتین
ربای قرضی 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که می‌فرمایند: مَنْ أَکَلَ الرِّبَا... لَمْ یَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَةِ مَا کَانَ عِنْدَهُ قِیرَاطٌ.
هر کس ربا بخورد تا زمانی که قیراطی (مقدار کمی) از مال ربا نزدش باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خداوند متعال و فرشتگان خواهد بود. (وسائل الشیعة؛ ج18، ص: 122)
توضیحات
چند نکته کوتاه در مورد ربا:
1. یکی از گناهان بزرگ که به عنوان جنگ با خدا معرفی شده ربا دادن و ربا گرفتن است و توجه شود هر چند که ربا حرام است ولی هر سود و درصدی حرام نیست بلکه اگر سود و منفعتی که از طریق معاملات شرعی همچون وکالت در تجارت یا مضاربه یا مشارکت یا نسیه نصیب انسان شود، مانعی ندارد. (اجوبه الاستفتائات س1913 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س 355)
2. در شرع مقدس اسلام در سه مورد ممکن است ربا پیدا شود که یکی از آن سه مورد در قرض است یعنی اگر انسان به کسی مالی قرض بدهد و هر گونه شرط سود کند حرام است هر چند سود شرط شده نقدی نباشد مثل اینکه قرض بدهد به شرط اینکه قرض گیرنده برای قرض دهنده منزلش را رایگان نقاشی کند. (تحریر، کتاب قرض م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 1011)
3. اگر انسان قرض بدهد و شرط کند که قرض گیرنده کارمزد واقعی و هزینه های قرض دادن را به قرض دهنده پرداخت کند به نظر تعدادی از مراجع از جمله امام خامنه ای مانعی ندارد (صرفا جهت اطلاع: هر چند به نظر برخی از مراجع از جمله آیت الله سیستانی، در قرض شرط سود و هم شرط کارمزد، هر دو حرام است.) (اجوبه الاستفتائات س 1786 ؛ استفتائات آقای سیستانی سؤال 356 ؛ سایت مکارم استفتائات، امور بانکی، کارمزد)
تعجیل در فرج آقا امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در مورد مشاوره می فرماید: شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ :
در کارها ، با آنان مشورت کن!(آیه 159 آل عمران)
توضیحات
اگر چه مشورت در امور راه گشای مشکلات بسیاری است؛ اما اگر مشاور صلاحیت‌های لازم را دارا نباشد، نه تنها مشورت کننده بهره‌ای از آن نخواهد برد، بلکه زیان‌های آن بیش از منفعتش خواهد بود.
از این‌رو اسلام، ویژگی‌هایی برای مشاور برمی‌شمرد تا مشورت ثمربخش باشد:
1- خدا ترسی: وجود این خصلت در مشاور او را مورد اعتماد قرار داده و از طرح راه‌هایی که خشنودی خدا در آن نیست و یا در نظر گرفتن منافع خویش برحذر باشد و از سر نیک اندیشی و خیرخواهی او را راهنمایی کند.
امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: «در کار خویش با کسانی مشورت کن که پروای الهی دارند(بحار،ج 75، ص 98)
2- تجربه: مشاور می‌بایست در زمینه مورد مشورت، تجربه کافی، توانایی درک و تحلیل مشکل را داشته و با استفاده از تجارب گذشتگان، راه حل‌های مناسب با شرایط زمانی و مکانی مشورت کننده به او ارائه دهد و به فرموده علی(ع)؛ خداوندان اندیشه و خرد و تجربه و دوراندیشی بهترین افراد برای مشورت‌اند.( غرر الحکم، ج 1، ص 407)
3- علم و دانش داشتن: ژرف اندیش و واقع‌نگر و با روحیات مشورت کننده آشنا باشد و با احاطه کافی بر ابعاد گوناگون مشکلات وی و ارائه آگاهی‌های نظری و عملی، بهترین راه حل را به مشورت کننده پیشنهاد کند.
امام علی(ع) فرمود: هر که استبداد ورزد نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در عقلشان شریک گردد (نهج البلاغه، ص۳۴۲، حکمت۱۶۱)
4- مشاور باید عاقل و آزاد اندیش باشد. هم‌چنان که پیامبر(ص) می‌فرماید: با انسان عاقل مشورت کنید و از نظرش سرپیچی نکنید که پشیمان خواهید شد(بحار ، ج 75، ص 100)
البته از مشاوره با افراد ترسو،بخیل وحریص نهی شده است(نهج البلاغه؛ نامه 53، ص427.)
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
رد مظالم
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت باقر علیه السلام در اهمیت حق الناس می فرمایند: کُلُ ذَنْبٍ یُکَفِّرُهُ الْقَتْلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ إِلَّا الدَّیْنَ، لَا کَفَّارَةَ لَهُ إِلَّا أَدَاؤُهُ.
شهادت در راه خدا کفاره همه گناهان است مگر بدهی مالی به مردم، که فقط باید به صاحب حق اداء شود. ( وسائل الشیعة / ج18 / ص : 324)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره رد مظالم:
1. یکی از صدقات واجب که بر عهده برخی از افراد واجب می شود رد مظالم است.
2. رد مظالم در جایی واجب می شود که انسان به کسی بدهی مالی داشته باشد و طلبکارش را نمی شناسد یا اگر می شناسد دسترسی به او امکان ندارد. و اگرفوت کرده است به وارثین او هم دسترسی ندارد.(سایت آیت الله مکارم، تعریف رد مظالم)
3. رد مظالم را می توان به دفتر مرجع تقلید پرداخت کرد یا به نظر اکثر مراجع (بنابر فتوا یا احتیاط)با اجازه مرجع تقلید یا نماینده او به مصرف فقیر شیعه برساند. (رهبری: اجازه از مرجع بنابراحتیاط مستحب)(رساله مراجع م1814 سایت أدمین رهبری، استفتائات حضرت امام ج3، ص: 576)
4. بنا بر نظر اکثر فقها از جمله مقام معظم رهبری رد مظالم را نمی توان به کسانی که نفقه آنها بر انسان واجب است مانند فرزند و والدین پرداخت نمود هر چند فقیر باشند.(مخالف= مکارم: چون از طرف صاحب اصلی صدقه مستحب است اشکالی ندارد؛ هرچند از طرف پرداخت کننده واجب باشد.) ( حضرت امام، استفتائات ج2 ص487 س7 سایت مکارم استفتائات رد مظالم)
5. پرداخت رد مظالم مختص به زمان خاصی نیست.
خداوند ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن یکی از صفات مومنین را مشورت کردن می نامد و می فرماید:
وَ أَمْرُهُمْ شُورَی بَیْنَهُم :
مومنان کارهایشان به صورت مشورت در میان آنهاست (آیه 38 شوری)
توضیحات
در اسلام برای مشورت اهمیت و فواید زیادی قائل شده است که برخی را عرض می کنیم:
1-رشد و پیشرفت: امام علی(ع) می‌فرماید: «آن که از خرد دیگران بهره جست، درست را از خطا باز شناخت(نهج البلاغه، ترجمه شهیدی،حکمت 173، ص 392) هدایت شدن، یعنی حرکت کردن در راه راست و معمولا ، خرد جمعی در مقایسه با خرد فردی، درست ترین و بهترین ها را انتخاب می کند و به رشد نزدیک تر است.
2- رهایی از پشیمانی: اگر انسان در انجام دادن کارهای مهم با دیگران مشورت کند، حتی اگر در کاری شکست هم بخورد، کسی او را سرزنش نمی کند، چنان که امام علی علیه السلام فرمود: «هر کس مشورت کند، اگر درست عمل کرد، تحسین می شود و اگر اشتباه کرد، سرزنش نخواهد شد»( غرر الحکم ،ج1، ص 650)
3-کسب مهارت‌های جدید : پیامبر(ص) در این باره فرمود: «هیچ قومی مشورت نکردند، جز آن که به بهترین امور هدایت شدند(الدرالنمثور، ج1، ص 90) و خود در جنگ احزاب به پیشنهاد سلمان فارسی، خندق را که از تاکتیک‌های دفاعی ایرانیان بود و اعراب با آن آشنایی نداشتند با اصحاب حفر نمود(الکامل فی التاریخ؛ج2، ص 178)
4- از بین رفتن غرور کاذب: هنگامی که فردی با دیگری مشورت می کند، ناخواسته به این حقیقت اعتراف می کند که اندیشه هایی بالاتر از اندیشه های او نیز وجود دارد. در نتیجه، از دام غرور و خودرأیی رها می شود و فروتنی اختیار می کند. در نامه امام علی علیه السلام به محمد بن حنفیه آمده است: «کسی که خود را بی نیاز از نظر دیگران بداند، در معرض خطر واقع می شود و هرکس آرای دیگران را بپذیرد، خطرگاه ها را می شناسد».( ترجمه من لا یحضره الفقیه،، ج6، ص336.)
5- حل مشکلات با هزینه‌های مادّی و معنوی کمتر و در زمان کوتاه تر امکان پذیر خواهد بود.
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام درباره حقیقت نماز می فرمایند: أَنَّهَا إِقْرَارٌ بِالرُّبُوبِیَّةِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ خَلْعُ الْأَنْدَادِ ... .
نماز اقرار به ربوبیت خدا و نفی هر گونه شریک برای اوست. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج1 ؛ ص214)
توضیحات
در چند مورد اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد برای نماز او اشکال ندارد که به تعدادی از آن اشاره می شود:
مورد اول: اگر بدن دارای زخم یا جراحت قابل توجهی باشد که به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای آب کشیدن بدن یا لباس یا تعویض لباس سخت باشد، در این صورت با وجود نجس بودن بدن یا لباس، نماز صحیح است. (حضرت امام، امام خامنه ای، فاضل، مکارم، بهجت، صافی، نوری: یا برای خصوص او سخت باشد. سیستانی و زنجانی: تعویض لباس لازم نیست در نظر عرف سختی فوق العاده ای داشته باشد.) (عروه، الطهاره، فصل فیما یعفی عنه فی الصلاه ؛ رساله مراجع م848 و 849 و 850 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 29 و توضیح المسائل جامع م965)
مورد دوم: اگر بدن یا لباس نمازگزار به مقدار کمتر از یک درهم به خون زخم بدن یا حیوان حلال گوشت آلوده باشد، در این صورت هم برای نماز مانعی ندارد. (جهت اطلاع: (فتوا یا احتیاط)به شرط اینکه خون سه گانه زنان نباشد.) مقدار مساحت یک درهم به نظر بسیاری از مراجع از جمله امام خامنه ای به اندازه انگشت سبابه است (رساله مراجع م855 و 858 و رساله جامع م946 و رساله آوزشی ج1 درس 29)
مورد سوم: نجس بودن لباسهای کوچک که نمی شود با آنها عورت را پوشاند مانند جوراب، دستکش، عرق چین، عینک یا انگشتر. (رساله مراجع م861)
مورد چهارم: اگر همراه انسان چیز نجس مانند دستمال یا تلفن همراه، باشد، برای نماز اشکالی ندارد. (حضرت امام، رهبری، بهجت، فاضل: اگر ساتر عورت باشد بنابر احتیاط واجب نماز باطل است.) (رساله مراجع ج 1 م 862)
خداوند متعال همه ما را جزء نمازگزاران واقعی نماز قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در تشبیه همسر به لباس می فرماید :«هُنَّ لِباسٌ لَکمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُن»
«آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها( آیه 187 بقره)
توضیحات
در تشبیه همسر به لباس، نکات بسیاری نهفته است، از جمله:
1- باید لباس در طرح و رنگ و جنس، مناسب انسان باشد، همسر نیز باید هم کفو انسان و متناسب با شخصیت انسان باشد.
2-لباس مایۀ زینت و آرامش است، همسر و فرزند نیز مایۀزینت و آرامش خانواده اند(لتسکنوا الیها)
3-لباس عیوب انسان را می پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایی های یکدیگر را بپوشانند.
4-لباس انسان را از خطر سرما و گرما حفظ می کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را از آسیب ها حفظ و آن را گرم و زندگی را از سردی می رهاند.
5-لباس حریم انسان است و دوری از لباس، مایۀ رسوایی، دوری از ازدواج و همسر نیز سبب انحراف و رسوایی می شود
6-در هوای سرد لباس ضخیم و در هوای گرم لباس نازک استفاده می شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحی طرف مقابل تنظیم کند؛ اگر مرد عصبانی است، زن با لطافت با او برخورد کند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند. (چهار صد نکته از تفسیر نور، ص 344)
خداوند زندگی سالم و با آرامش به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امیرالمؤمنین(ع) فرمود:
« الدَّاعِی بِلَا عَمَلٍ کَالرَّامِی بِلَا وَتَرٍ»؛
«دعاکننده ای که بدون عمل است مثل کمان بدون زه می باشد. (غررالحکم، ص 193، ح 3767)
توضیحات
در روایات موانعی برای استجابت دعا ذکر شده است که برخی را عرض می کنیم:
1-تلاش نکردن : انسان باید در راستای همان دعایی که کرده تلاش و کوشش کند و گرنه دعای او مستجاب نخواهد شد.
و از این جهت در روایات آمده: شخصی که در خانه نشسته و از خدا درخواست رزق می کند خدا دعای او را مستجاب نمی کند. (کافی، ج 2، ص 511)
2-گناه: از امام باقر(ع) روایت شده: «گاهی بنده ای به درجه ای می رسد که بناست دعایش به زودی یا آینده نزدیک مستجاب شود ولی گناهی از او سر می زند، آنگاه خداوند به ملائکه خطاب می کند: حاجت او را برآورده نکنید چرا که او متعرض سخط من شد و مستحق محرومیت. (وسائل ج 7، ص 145)
3-ظلم به دیگران: خداوند به حضرت عیسی(ع) فرمود: به مردم بگو دعای کسی که به دیگران ظلم کرده را مستجاب نخواهم کرد. (عدة الداعی، ص 66)
4-خلاف حکمت و مصلحت بودن : از خداوند حکیم در حدیث زیبای قدسی حکایت شده: ای بندگان من در آنچه به شما امر کرده ام عبادت و بندگی مرا انجام دهید و مصالح خود را به من یاد ندهید، چرا که من عالم ترین به مصالح شما هستم و نسبت به مصالح شما بخل نمی ورزم. (تنبیه الخواطر، ص 350)
5-لقمه حرام : رسول خدا(ص) فرمود: «هر کس لقمه‌ای از حرام بخورد، تا چهل شب نمازش قبول نمی‌شود و تا چهل صبح دعایش مستجاب نمی‌گردد»(بحار، ج ۶۳، ص ۳۱۴)
خداوند دعاهای ما را با خیر و مصلحت، استجابت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند:
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یُحِبُّ الْبَیْتَ الَّذِی فِیهِ الْعُرْسُ وَ یُبْغِضُ الْبَیْتَ الَّذِی فِیهِ الطَّلَاق... .
همانا خداوند متعال خانه ای که در آن عروسی باشد را دوست دارد و از خانه ای که در آن طلاق است نفرت دارد و مورد غضب پروردگار است. (وسائل الشیعة ؛ ج22 ؛ ص7)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره طلاق:
1.طلاق از جهت شرعی به دو قسم رجعی و بائن تقسیم می شود.
2.اگر خانم از بانوانی است که باید عده نگه دارد شوهرش در زمان عده با شرایطی می تواند به خانمش رجوع کند و با رجوع دوباره زوجیت بر می گردد و نیازی به عقد ازدواج مجدد نیست و این یک طلاق رجعی است .اما طلاق بائن است طلاقی است که شوهر بعد از طلاق نمی تواند به همسرش رجوع کند و برگردد و اگر بخواهد برگردد باید با شرایط شرعی عقد ازدواج مجددی خوانده شود و طلاق بائن شش قسم است که برای تفصیل اقسامش به رساله های عملیه مراجعه شود.(توضیح المسائل مراجع م 2522)
3. اگر خانمی طلاقش از نوع طلاق رجعی باشد نفقه اش بر شوهر واجب است و چنانچه خانمی طلاق رجعی بگیرد و در همان منزلی که شوهر زندگی می کند، سکونت کند، رعایت حجاب و پوشش در برابر شوهر بر او واجب نیست.(توضیح المسائل مراجع اقتباس از مم 2254 و تصریح برخی مراجع ذیل این مساله)
خداوند متعال دلها را به یکدیگر نزدیک کند و کدورتها را برطرف برگرداند به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:
یَوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیداً عَلَیْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِکَ شَهِیداً عَلى هؤُلاءِ :
روزی را که در هر امتی، گواهی از خودشان برایشان برانگیزیم، و تو را هم بر این امت گواه آوریم (آیه 38 نمل)
توضیحات
«شاهد» و «شهید» معنی حضور را می دهد.در زبان عربی به «گواه » از آن جهت «شاهد» می گویند که کسی حق دارد در مورد واقعه ای گواهی بدهد که در آن واقعه حاضر باشد، یعنی انسان در مورد واقعه ای که در آن حضور دارد و احساس می کند و بالعیان آن را می بیند حق دارد شهادت بدهد.این مساله ای است در باب «قضاء» (قضاوت)، می گویند شهادت به علم جایز نیست، شهادت به عین و به حس جایز است، یعنی اگر شما چیزی را یقین دارید و شک ندارید ولی ندیده اید، مثلا یقین دارید همسایه شما دزدی کرده است و از یک احتمال هم نمی دهید که دزدی نکرده، یعنی هیچ احتمال اینکه بتوانید توجیه هم بکنید نمی دهید،و یقین دارید؛ولی باز هم تا به چشمتان ندیدید،حق ندارید بگویید.
در این باره که امام زمان هر عصر، ناظر اعمال مردم آن عصر است، احادیث متعددی آمده است. امام صادق(ع) فرمود: « روز پنجشنبه اعمال مردم به رسول خدا و ائمه(ع) عرضه میشود». (بحار، ج23، ص 345)
در روایت دیگر آمده: در هر عصر و زمانی، امامی از ما اهل بیت، شاهد و ناظر اعمال مردم است. رسول خدا شاهد بر اعمال ما است».(بحار، ج23، ص 347)
در توقیعی از حضرت مهدی(ع) آمده: به اخبار شما علم داریم. هیچ چیزی از اخبار شما بر ما پوشیده نیست. از لغزش و کاستی‌‌های عملکرد شما آگاه هستیم. چیزی بر ما پوشیده نمی‌ماند».(بحار،ج53، ص 175)
خداوند توفیق ترک گناهان را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مومنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند:
أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً.
آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص258)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وصیت:
1. اگر نشانه های مرگ ظاهر شود و فرد تکالیف واجبی بر عهده داشته باشد (مثل: خمس، زکات، پرداخت رد مظالم، بدهکاری، امانت، نماز قضا، روزه قضا یا حج ) باید خودش فورا آنها را به مقدار توان ادا کند ولی اگر نتواند عمل کند باید نسبت به آنها وصیت کند. و در صحیح بودن وصیت بین وصیت کتبی و شفاهی تفاوتی وجود ندارد. (رساله مراجع م 2695 و 2696 و2701 و2702 سایت مکارم استفتائات وصیت).
2. انسان می تواند تا یک سوم مال خود را وصیت کند و بیشتر از آن با اجازه ورثه اشکالی ندارد؛ مثل اینکه ورثه حرفی بزنند یا کاری کنند که معلوم شود به انجام وصیت راضی هستند و چنانچه میتی وصیت شرعی کند، باید به وصیت عمل شود و ورثه نمی توانند از وصیت شرعی میت تخلف کنند. (رساله مراجع م2721)
3. اگر کسی برای مجالس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجالس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد.چنانچه یکدام از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد.
خداوند متعال عاقبت همه مومنین را ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن می فرماید:
«فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیهِ إِنَّ رَبِّی قَریبٌ مُجیبٌ»
از خدا آمرزش بخواهید، آن گاه به درگاه او توبه کنید، که پروردگارم نزدیک و اجابت کننده است(آیه 61 هود)
توضیحات
در روایات عواملی برای استجابت زودتر دعا، ذکر شده است که برخی را ذکر می کنیم:
1- بندگی و اطاعت خدا: هرچه خدا را بیشتر بندگی کنیم، خدا هم بیشتر به ما لطف می کند. «من کان لله کان الله له» «هرکه برای خدا بود خدا هم برای اوست.» لذا پیامبر اکرم(ص) بیان شیرین و پر معنایی در همین رابطه به ابوذر دارند: ابوذر! وقتی انسان مطیع و بنده باشد، به اندازه نمکی که به غذا می زنند، دعا کافی است تا به مرادت برسی. (وسائل ج 7، ص 85)
2- تکرار و پافشاری در دعا: از امام باقر(ع) نقل شده: هیچ بنده ای در حاجت خود اصرار و پافشاری نمی کند مگر اینکه خداوند دعای او را مستجاب می کند. (وسائل ، ج 7، ص 55)
3- دل شکستگی و منقلب شدن و گریه در موقع دعا: امام صادق(ع) فرمود: هرگاه، اشک چشمت جاری شد و بدنت لرزید پس آگاه باش که در آن موقع حاجتت برآورده شده است. (وسائل، ج 7، ص 73)
4- صدقه : صدقه دادن قبل از دعا نیز در فراهم شدن مقدمات استجابت مؤثر است؛ لذا پیامبر (ص)فرموده‌اند: «اول صدقه بدهید هر کس دعا را با صدقه شروع کند دعایش رد نمی‌شود(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 62)
5- استغفار و اقرار به گناه :یکی از مسائلی که در استجابت دعا مؤثر است طلب بخشش از خداوند و اقرار به گناهان می باشد. (بحارالانوار، ج 22، ص 318)
خداوند دعاهای ما را با خیر و مصلحت، استجابت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: ... أَشْجَعُ النَّاسِ مَنْ غَلَبَ هَوَاه... .
شجاع ترین مردم کسی است که بر هوای نفس خود غالب و پیروز شود. (من لایحضره الفقیه، ج4 ص:395)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام نگاه و پوشش:
1. رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس عزاداری نمی باشد.
2. نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان، چه با قصد لذت باشد چه بدون آن، حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است.
3. نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام است مگر به جاهایی از بدن که معمولاً مردها نمی پوشانند مثل سر و دستها و قدم پاها که نگاه کردن زن به این جاها اگر بدون شهوت و ترس افتادن در گناه باشد، اشکال ندارد.
4. نگاه کردن به عکس و فیلم های مستهجن و مبتذل مطلقا حرام است هر چند به قصد لذت نباشد.
(امام، سیستانی: فیلم مبتذل در صورتی که قصد لذت نباشد بنابر احتیاط واجب حرام است.) (رساله مراجع ج2 م2433 ، تحریر ج2 مسائل مستحدثه رادیو و تلویزیون م8 ، مکارم استفتائات ج2 س1048، استفتائات سیستانی س222 ، اجوبه س 1188، فاضل جامع المسائل ج1 س1730)
خداوند متعال توفیق ترک گناه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن می فرماید: «فلله العزة جمیعا:
«پس همه عزتها از آن خداوند است . (آیه 10 فاطر)
توضیحات
«عزت» در مفهوم واصطلاح یعنی اینکه انسان مغلوب نشود و در برابر مستکبران ظلم پذیر نباشد.
در روایات عواملی ذکر شده است که موجب عزت میشود که به برخی اشاره می کنیم:
1-بندگی خدا: امام علی(ع) فرمود: هرگاه جویای عزت شدی، آن را با اطاعت [و پیروی از خدا] بجوی ( غررالحکم، شماره 4056) وفرمود: هر کس می خواهد عزیزترین مردم باشد، باید تقوای الهی داشته باشد (بحار، ج 70، ص 285)
2-ولایتمداری: امام سجاد علیه السلام فرمود: پیروی از صاحبان امر [ائمه اطهار علیهم السلام] تمام عزت است(میزان الحکمه؛ج3، ص1958)
3- جهاد: امام علی(ع) فرمود: خداوند جهاد را برای عزت یافتن اسلام واجب کرده است(نهج البلاغه دشتی، ص 682)
4- قناعت: امام علی(ع) فرمود: قانع باش تا عزیز شوی . (بحار، ج 78، ص 53)
5-چشم پوشی از دنیا : امام علی(ع) فرمود:هر کس از موهبتها [و لذتها] ی دنیا چشم بپوشد، عزیز می شود(غررالحکم، 9148)
-خداوند همه ما را با بندگی خودش عزیز بگرداند به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند:
الشِّتَاءُ رَبِیعُ الْمُؤْمِنِ یَطُولُ فِیهِ لَیْلُهُ فَیَسْتَعِینُ بِهِ عَلَى قِیَامِهِ وَ یَقْصُرُ فِیهِ نَهَارُهُ فَیَسْتَعِینُ بِهِ عَلَى صِیَامِه.
زمستان بهار مومن است شبهایش برای عبادت طولانی و روزهایش برای روزه گرفتن کوتاه است. (وسائل الشیعه، ج10 ، ص: 414)
توضیحات
چند نکته درباره نافله شب:
1. نافله شب یا همان نماز شب یکی از مهمترین نمازهای مستحبی است که در روایات اسلامی و قرآن مجید روی آن تاکید شده و تاثیر عمیقی در صفای روح و قلب و تربیت نفوس انسانی و حل مشکلات دارد. و از آنجایی که در زمستان شب ها طولانی است انسان راحت تر می تواند به فضیلت کامل این نماز دست پیدا کند. (توضیح المسائل مراجع م764 و 765 ؛ عروه الوثقی، کتاب الصلاه، اعداد الفرائض و نوافلها، مقدمه)
2. نافله شب یازده رکعت است که کیفیت خواندن آن به این صورت است که چهارتا دو رکعتی مثل نماز صبح به نیت نماز شب و یک دو رکعتی نیز مثل نماز صبح به نیت نماز شفع و یک نماز یک رکعتی مثل رکعت دوم نماز صبح به نیت نماز وتر. (عروه الوثقی، کتاب الصلاه، اوقات الواتب، م8 ؛ توضیح المسائل مراجع م773 ؛ تحریرالوسیله، مقدمات الصلاه، مقدمه الاولی؛ توضیح المسائل جامع م 1836)
3. وقت نافله شب به فتوای اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای از نیمه شب شرعی تا اذان صبح است؛ (آیت الله سیستانی: اول وقت ادای آن از اول شب آغاز می شود یعنی اگر بعد از نماز عشا، نافله شب را انجام دهد، در وقت واقع شده است و تا اذان صبح وقتش ادامه دارد.) اما هرچه نزدیکتر به اذان صبح خوانده شود فضیلتش بیشتر است.
4. مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، می تواند آن را در اول شب بخواند. (توضیح المسائل مراجع م774 ؛ منهاج الصالحین ج1 505)
خداوند متعال توفیق بندگی به همه عنایت فرماید به برکت صوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم سم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:
ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ:
خدای شما فرمود که مرا با (خلوص دل) بخوانید تا دعای شما مستجاب کنم(آیه 60 غافر)
توضیحات
در روایات عواملی برای استجابت زودتر دعا ذکر شده است که برخی را ذکر می کنیم:
1-ایمان به خدا: اینکه باور داشته باشیم که همه امور به دست اوست و تا او نخواهد هیچ خیر و شری از ما دور یا به ما نمی رسد؛ از این روی خداوند در آیه تلاوت شده، می فرماید: [«مرا» بخوانید [و امید به دیگران نداشته باشید] تا دعایتان مستجاب شود.
در روایت آمده: که هرگاه یکی از شما اراده کرد که از خداوند چیزی بخواهد و دوست داشت تا دعایش مستجاب شود، باید از همه مردم «ناامید» شود و فقط به او «امیدوار» باشد پس هرگاه این حالت را خداوند در قلب او دید هرچه او بخواهد خداوند به او عطا می کند. (وسائل ج 7، ص 143)
2- حضور قلب: موقع دعا حضور قلب داشته باشیم و با تمام وجود از او درخواست کنیم چرا که حکایت شده: دعایی که با بی توجهی و بدون حضور قلب باشد خداوند مستجاب نمی کند. (کافی، ج 2، ص 473)
3- حضور در جمع مؤمنین و دعا کردن: از امام صادق(ع) نقل شده: هیچ جماعت چهل نفری نیستند که دعا کنند مگر اینکه خداوند دعایشان را مستجاب می کند و ... (کافی، ج 2، ص 487) و خود ایشان هم به هنگام مشکلات زن و فرزندان را جمع می کرد و دعا می کرد و آنها آمین می گفتند. (کافی، ج 2، ص 487)
4-به صورت جمع دعا کردن و نه فقط برای خود دعا کردن :پیامبر اکرم(ص) : هرگاه شخصی از شما دعا کرد پس به صورت جمع دعا کند، چرا که برای همه خواستن، دعا را به استجابت نزدیک تر می کند. (کافی، ج 2، ص 487)
5-دعا برای دیگران: در این زمینه روایات و تأکیدات فراوانی رسیده است چنانکه حضرت زهرا(س) نیز شب تا به صبح را به عبادت و در حال دعای به دیگران می گذراند و می فرمود: «الجار ثم الدار» «اول همسایه بعد خودمان». (وسائل الشیعه، ج 7، ص 113)
و در روایات فراوانی نقل شده که دعای به دیگران از جمله دعاهایی است که خداوند وعده استجابت آن را داده (کافی، ج 2، ص 509) و چندین برابر آن دعا را در حق خود دعا کننده مستجاب می کند. (کافی، ج 2، ص 508)
خداوند دعاهای ما را با خیر و مصلحت، استجابت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌روایت شده که می‌فرمایند:
اَلصُّلحُ جائِزٌ بَینَ المُسلِمینَ، إِلاّ صُلحا أَحَلَّ حَراما و َحَرَّمَ حَلالاً.
صلح میان مسلمانان جایز است، مگر صلحى که حرامى را حلال یا حلالى را حرام کند. (من لا یحضره الفقیه ج3، ص32)
توضیحات
دو نکته درباره قرارداد صلح:
1. یکی از ساده‌ترین و کاربردی‌ترین قراردادهای شرعی قرارداد صلح است یعنی اگر انسان نسبت به حق یا منفعت یا دینی یا مالی با دیگری اختلاف و یا امکان اختلاف باشد، به سازش و توافقی‌که صورت می گیرد صلح گفته می شود مثلا انسان به کسی بدهکار است و مقدار بدهکاری نزد طرفین معلوم نیست در اینجا طلبکار و بدهکار بر پرداخت مقداری مال توافق و مصالحه می‌کنند در اینجا توافقی که صورت گرفته صلح گفته می شود و در صلح لفظ خاصی معتبر نیست بلکه هر لفظی یا کاری که بفهماند با هم صلح و سازش کرده اند صحیح است.
2. در بسیاری از موارد می توان از قرارداد صلح استفاده کرد مثلا مردی می خواهد همسرش بعد از فوتش از اثاث زندگی یا منزل مسکونی استفاده کند و ورثه اثاث زندگی و منزل را از او نگیرند و تا وقتی که مرد زنده است باز هم خود اختیار اموال را داشته باشد می تواند از قرارداد صلح استفاده کند؛ مثلا بگوید منزل و اثاث منزل را به همسرم صلح کردم بشرط اینکه تا وقتی که خودم زنده ام اختیار تصرف داشته باشم و خانم هم قبول کند خانم مالک اثاث زندگی و منزل مسکونی محسوب می شود.
خداوند متعال همه ما را اهل علم و عمل قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-گرامیداشت هفته بسیج
خداوند در قرآن{ درباره گروهی که طبق روایات (بحارالأنوار، ج41، ص137) قوم سلمان فارسی درآینده هستند} می فرماید: فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ :
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، خداوند جمعیّتی را می‌آورد{با این خصوصیات} که 1. خدا آنها را دوست دارد و2. آنان (نیز) او را دوست دارند،3. در برابر مؤمنان متواضع، 4. و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند؛ 5. آنها در راه خدا جهاد می‌کنند، 6. و از سرزنش هیچ ملامتگری هراسی ندارند.(آیه 54 مائده)
توضیحات
این خصوصیات ذکر شده همان خصوصیاتی است که بسیجیان باید داشته باشند یعنی:
اولا: محبت خدا دارند(یحِبُّهُمْ وَ یحِبُّونَهُ) یعنی کارهایشان به عشق خداست و اخلاص دارند
ثانیا: در پیشگاه مؤمنان و طرفداران حق و حقیقت خضوع و تواضع می‌کنند و هیچ عنادی با ایشان ندارند؛ اما در برابر کفار و گردن‌کشان و کسانی که زیر بار حق نمی‌روند، سرسخت‌اند و هیچ خضوع و نرمشی از خود نشان نمی‌دهند؛از این جهت امام بسیجیان فرمود:آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند.
ثالثا:اهل جهاد و جنگ هستند(یجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ) ،چه جنگ سخت(8سال دفاع مقدس و اکنون مدافعان حرم) و چه جنگ نرم(مبارزه اعتقادی با شبهات در فضای مجازی)
رابعا: از دشمنان نمی هراسند و در برابر تهاجم تبلیغاتی عقب نشینی نمی کنند: وَ لا یخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ. و از سرزنش هیچ ملامت گری نمی هراسند. تهاجم تبلیغاتی، مقدّمه نبرد تسلیحاتی است. کسی که در جنگ تبلیغاتی عقب نشینی می کند، بی تردید نمی تواند در صحنه نبرد مسلّحانه، مدافع اسلام و ارزش های دینی باشد.
خداوند ما را جزء ولایتمداران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند:
...ثلاثٌ مِن المُرُوَّةِ فی السَّفرِ: بَذلُ الزّادِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ الم‍ِزاحُ فی غَیرِ المَعاصی.
سه خصلت در سفر نشانة جوانمردی است: گشاده دستی و بخشش در زاد و توشه، اخلاق نیکو و شوخ طبعی البته در بدون گناه. (خصال، ج ۱، ص 324)
توضیحات
چند نکته درباره احکام نماز مسافر:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر مطمئن است حداقل 10روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت بماند باید نمازش را کامل بخواند.
2. اگر انسان قصد ده روز کند چنانچه بخواهد بیشتر از ده روز بماند باز هم باید نمازش را کامل بخواند مثل کسی که بخواهد دوازده روز بماند یا سیزده روز بماند.
3. کسی که قصد ده روز کامل را دارد یعنی مطمئن است که ده روز کامل می ماند چنانچه بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی ادائی از تصمیمش برگردد و بخواهد ده روز نماند در این صورت تا وقتی که در آن مکان هست باید نماز را کامل بخواند مثل کسی که مطمئن است ده روز در مشهد می ماند بعد از ماندن دو سه روز و خواندن نماز چهار رکعتی تصمیم می گیرد روز ششم برود، در این صورت سه روز دیگری را که می ماند باید نماز را کامل بخواند و چنانچه ماه رمضان باشد باید روزه را بگیرد.(عروه، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر م 15 و م 18 ؛ تحریر، نماز مسافر، فصل فی قواطع السفر م10 ؛ رساله مراجع ج1 م1342 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 53 ؛ هدایه العباد ج1 م1164)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به ببرکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-گرامیداشت هفته بسیج
خداوند در قرآن درباره کسانیی که با دشمنان می‌جنگیدند، می‌فرماید: وَکَأَیِّنْ مِنْ نَبِیٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّیُّونَ کَثِیرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَکَانُوا وَاللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ:
چه بسیار پیامبرانی که مردان الهی فراوانی به همراه آنان جنگ کردند! آنها هیچ‌گاه در برابر آنچه در راه خدا به آنان می‌رسید، سست و ناتوان نشدند (و تن به تسلیم ندادند)؛ و خداوند استقامت‌کنندگان را دوست دارد. (آیه 146 آل عمران)
توضیحات
بسیجیان واقعی باید خصوصیاتی داشته باشند که برخی را اشاره می کنیم:
1-پایداری در راه خدا: طبق آیه ای که تلاوت شد، صبر، ثبات قدم و عدم تزلزل در میادین جانکاه از مشخصاتی است که یک بسیجی بدان مزین است. زیرا مسیر دین سختی دارد که برخی ابتدا همگام با مومنین در راه خدا هستند،اما در طی مسیر کوتاه می آیند. در تاریخ صدر اسلام نیز افرادی مثل طلحه وزبیر ابتدا طرفدار ولایت بودند ولی درنهایت در مقابل امام ایستادند. در انقلاب اسلامی نیز کسانی بودند که بسیجی بودند، ولی بسیجی نماندند.
2-استکبار ستیزی: یعنی در برابر کفار و استکبار محکم می ایستد ولی در برابر مسلمانان مهربان است(أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ-آیه 29 فتح)؛ در پیشگاه مؤمنان و طرفداران حق و حقیقت خضوع و تواضع می‌کنند و هیچ عنادی با ایشان ندارند اما در برابر کفار و گردن‌کشان و کسانی که زیر بار حق نمی‌روند، سرسخت‌اند و هیچ خضوع و نرمشی از خود نشان نمی‌دهند: وخداوند فرمود در آینده قومی میآیند که (أَذِلَّه عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِین-آیه 54 مائده ) هستند که این آیه در مورد امام علی(ع) ودر روایت دیگری درباره قوم سلمان فارسی نقل شده است(مجمع البیان، ج3، ص208)
3- عدالتخواهی و ظلم ستیزی: بسیجی تفسیر عدالت علی(ع) است که به قیمت تمام جهان حاضر نیست به قدر گرفتن پوست جویی از دهان مورچه ای به کسی ستم کند اگرچه آن کس دشمن او باشد.
بسیجی مصداق فریاد عادل ترین مظلوم و مظلوم ترین عادل خلقت یعنی فریاد «کونوا للظالم خصما و للمظلوم عونا-نامه 47 نهج البلاغه-» امیرمومنان (علیه السلام) است. بسیجی فرمانبردار امامی است که فرمود: ما تا آخر در کنار مظلومان جهان می ایستیم و با ظالم می جنگیم» و در میدان مبارزه با ظلم، لبه تیز شمشیر خود را متوجه ریشه همه مظاهر فرهنگی، حقوقی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ستمگران می کنیم و تا قطع تمامی آن ریشه های متعفن از پا نخواهد نشست.
خداوند ما را جزء بسیجیان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت ابا عبدالله حسین علیه السلام که می‌فرمایند:
مَنْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما‌یَحْذَرُ.
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه میترسد به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
چند نکته درباره استفاده از وسایل مشترک بین حلال و حرام:
1.به وسیله ای که دارای استفاده حلال و حرام می باشد مثل موبایل یا کامیپوتر وسیله مشترک گفته می شود و چنانچه به قصد استفاده حلال خریداری و نگه داری شود مانعی ندارد.
2.اگر فروشنده وسیله ای که دارای استفاده حلال و حرام است، بداند که خریدار آنرا می خواهد در جهت حرام استفاده کند چنانچه فروختن عرفا کمک کردن به انجام حرام محسوب شود به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای فروشش به چنین خریداری حرام است.( رساله آموزشی معامله شیی که در راه حرام صرف می شود،شی دارای منافع حرام و حرام بوده)
3.باید توجه داشت استفاده از موبایل و کامپیوتر در جهت نگهداری و نشر و دیدن فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن یا رد و بدل کردن کلمات تحریک آمیز یا ارتباط‌های نادرست میان افراد نامحرم و یا لطیفه‌هایی که توهین به یک شخص و یا گروه خاصی باشد از جمله گناهانی است که در هنگام استفاده از موبایل و کامپیوتر باید از آن پرهیز کرد.
خداوند متعال توفیق استفاده صحیح از نعمتهایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
