بیان بین الصلاتین
نفقه 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت سجاد علیه السلام می فرمایند: أَرْضَاکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَسْبَغُکُمْ عَلَى عِیَالِه.
پسندیده‌ترین شما نزد خداوند متعال کسى است که به شایسته‌ترین نحو، به خانواده‌اش رسیدگى کند. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج4، ص: 11)
توضیحات
در زندگی مشترک هر کدام از زن و شوهر حقوقی دارند که یکی از این حقوق نفقه است چند نکته کوتاه در این مورد اشاره می شود:
1. بر شوهر واجب است نفقه همسر دائمی خود را بپردازد و فرقی نمی کند زن فقیر باشد یا ثروتمند و اگر نپردازد به همسر خود مدیون می باشد. (1)
2. مرد باید خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای ضروری خانم را مناسب با شأن زن تهیه کند. (2)
3. اگر شوهر مبلغی را روزانه یا ماهانه برای مخارج مشترک زندگی در اختیار همسر قرار می دهد و به خانم نمی بخشد خانم نمی تواند بدون اجازه و رضایت شوهر آن را به دیگری هدیه یا صدقه بدهد. (3)
4. برداشتن پول از جیب یا کیف همسر هر چند فرد بخواهد در زندگی همسر هزینه کند جایز نیست و اگر شوهر نفقه زن را نمی دهد به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای باید به حاکم شرع مراجعه کند. (4)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع ج2 م2412)
(2) (سیستانی: شأن زن بالنسبه به شوهر سنجیده می شود. مکارم: وسایل مورد نیاز زندگی مطابق با قدرت مرد تهیه شود.) (تحریرالوسیله ج3 فصل فی النفقات م8 ؛ منهاج الصالحین سیستانی ج3 م420 ؛ مکارم، استفتائات جدید ج1 م846 ؛ وحید منهاج ج3 قبل از مساله 1398)
(3) (تحریر الوسیله، کتاب نکاح، فصل فی النفقات مساله ۱۰،۱۱،۱۲)
(4) (امام خامنه ای، استفتاء شخصی، شماره استفتاء 441566 تاریخ استفتاء:30/2/1393 ؛ رساله مراجع م 2416)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن دستور می‌دهد: اگر نمىدانید از اهل ذکر (یعنى علما و دانشمندان هر امت) سؤال کنید. فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ (آیه 43 نحل)
دلایل عقلی و نقلی برای تقلدی وجود دارد که اشاره میشود:
1. طبق آیه نقل شده، وقتی که مطلبی را نمی دانیم باید از اهل علم و دانشمندان سوال کرد.
2. سیره و روش عقلاء در اموری مختلف وبرای حل مشکلات ومسایل روز مره زندگی خودشان چنین است و به افرادی که بهتر می‌دانند، مراجعه می‌کنند و حال آنکه قطعا مساله ای مهمتر از این که حکم خدا چیست پیدا نمیشود ، بنابراین باید به کسانی که به اصطلاح مجتهد گفته می شود، مراجعه کرد. مانند: رجوع به پزشک در معالجه بیمارى.
3. ائمه طاهرین علیهم السّلام شاگردانى تربیت مى‌کردند و به اطراف مى‌فرستادند؛ یا افرادى مى‌آمدند و از آن بزرگواران تعلیم مى‌گرفتند، و به وطن خود بر مى‌گشتند، سپس مشغول تدریس و تعلیم در بین مردم مى‌شدند. و شیعیان به آنان مراجعه مى‌کردند.
به عنوان نمونه یونس بن عبد الرّحمَن که از بزرگان أصحاب است، در مسجد کوفه مى‌نشست مردم، مَسائل‌شان را سؤال مى‌کردند او نیز فتوى مى‌داد و موارد اختلافی را حل و فصل می کرد، وقتی از حضرت امام رضا علیه السلام سؤال شد:
«آیا یونس بن عبد الرّحمن، مورد اطمینان است تا من از او معالم دینم را أخذ کنم؟ حضرت فرمودند: بله، معالم دین را از او أخذ کن» این در حالى است که حضرت رضا ( علیه السلام ) مدینه شرف حضور دارند و یونس در کوفه بود. ( وسایل الشیعه ج27 ص 147 ح33). نکته: از این روایت فهمیده می شود دسترسى به إمام معصوم علیهم السلام در زمان خودشان هم براى همۀ مردم امکان پذیر نبود.
4-عقل می گوید، مخالفت با حکم خدای متعال استحقاق عقوبت را در پی خواهد داشت لذا از باب دفع ضرر محتمل و امان بودن از عقاب یا باید خود عالم شوی و مجتهد یا به عالم رجوع کنی و تقلید نمایی و یا احتیاط کنید. (موسوعه آیه الله خویی ج1 ص2)
خداوند توفیق عمل به دستورات دینی را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
احکام روز جمعه
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که پیامبر اکرم فرمودند: إِنَ یَوْمَ الْجُمُعَةِ سَیِّدُ الْأَیَّامِ یُضَاعِفُ اللَّهَ فِیهِ الْحَسَنَاتِ وَ یَمْحُو فِیهِ السَّیِّئَاتِ وَ یَرْفَعُ فِیهِ الدَّرَجَاتِ وَ یَسْتَجِیبُ فِیهِ الدَّعَوَاتِ.
جمعه سرور ایام است و خداوند در آن حسنات را مضاعف و گناهان و معاصی را محو می کند، درجات مؤمنان را بالا می برد و دعاها را مستجاب می کند. (الکافی (ط- الإسلامیة) ج3 ص: 413)
توضیحات
در دین مقدس اسلام برای روز جمعه جایگاه ویژه ای وجود دارد؛ لذا احکام خاصی برای روز جمعه وجود دارد که به چند مورد اشاره می شود:
1. در نماز ظهر و عصر واجب است (فتوا یا احتیاط) حمد و سوره آهسته خوانده شود، اما به فتوای مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، در نماز ظهر جمعه مستحب است حمد و سوره را انسان بلند بخواند. (1)
2. نافله ظهر و عصر در دیگر روزهای هفته 16 رکعت است اما نافله روز جمعه 20 رکعت است؛ یعنی 10 تا نماز دو رکعتی مثل نماز صبح قبل از نماز ظهر جمعه. و نافله روز جمعه را می توان قبل از ظهر خواند بلکه خواندن آن قبل از ظهر بهتر است. (2)
3. نمازهای نافله را می توان به صورت نشسته و حتی در حال راه رفتن نیز بجا آورد. اگر نافله در حال راه رفتن خوانده شود لازم نیست قبله رعایت شود و برای رکوع و سجده فقط با سر اشاره شود، کافی است. مثلا برای رکوع یا سجده سر را مقداری پایین بیاورد. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (صرفا جهت اطلاع: نسبت به بانوان اگر نامحرم صدای آنها را بشنود، تفاوت فتوا وجود دارد. آیت الله مکارم: آیا بلند خواندن قرائت نماز ظهر در روز جمعه جایز است؟ اگر در حضر نماز بخوانند بلند خواندن مستحب است و اگر در سفر باشد در صورتى مستحب است که با جماعت بخواند نه فرادى.) (امام خامنه ای، استفتاء شخصی، سوالات سامانه جامع نماز، سوال شماره 1043568 ؛ عروه الوثقی، فصل فی القرائه، مساله 20 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلاه، القول فی القرائه، مساله 10 ؛ توضیح المسائل مراجع مساله 992 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 1175 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، قرائت، بلند و آهسته خواندن قرائت)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی اعداد الفرائض و نوافلها، و فصل فی اوقات الرواتب، مساله 3 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلاه، مقدمات السته، مساله 5 ؛ رساله مراجع مساله 764)
(3) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه ؛ رساله مراجع، مساله 766)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت سید الشهدا علیه السلام که در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می‌فرمایند: ... بِأَنَّهَا إِذَا أُدِّیَتْ وَ أُقِیمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ کُلُّهَا هَیِّنُهَا وَ صَعْبُهَا... .
اگر حقّ این دو مطلب ادا شده و تحقّق پذیرد و برپا ماند، تمامى واجبات چه آسان و چه مشکلش پایدار و استوار مىگردد.(تحف العقول، النص، ص: 237)
توضیحات
یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین دستورات اجتماعی دین مبین اسلام "امر به معروف و نهی از منکر می باشد و هدف عمده و اساسی در امر به معروف و نهی از منکر محقق شدن معروف و ترک منکر است که به دو نکته در این مورد اشاره می شود:
1. برخی از تکالیف شرعی قالب و شکل ثابتی دارند مثل نماز اما برخی از تکالیف مثل امر به معروف و نهی از منکر با توجه به اینکه هدف، تاثیر گذاری است لذا به هر روش مشروعی که بتوانیم تاثیرگذاری داشته باشیم باید انتخاب نمود مثلا ممکن است برای تاثیر گذاری در شخص گنهکار از خواهش و استدعا استفاده کرد یا از تکرار امر به معروف و یا هر شیوه دیگری که بتوان تاثیر گذاری داشته باشد، واجب است همان شیوه را انتخاب نمود. مثلا اگر فردی غیبت می کند چنانچه در تذکر دسته جمعی احتمال تاثیر وجود دارد بر همه افراد واجب است که تذکر بدهند. یا اگر همکارمان از بیت المال برمی دارد و یا کسی را می بینیم که رشوه می دهد و یا اینکه شخصی حجاب شرعی خودش را رعایت نکرده، چنانچه با خواهش کردن احتمال تاثیر وجود دارد، واجب است همین شیوه را انتخاب کرد.
2. با توجه به اینکه هدف از این فریضه از بین بردن و ریشه کن کردن فساد است لذا اگر کسی بدون قصد قربت این فریضه را انجام دهد باز هم به تکلیف شرعی‌خودش عمل کرده است هر چند اجر و ثواب منوط به این است که قصد قربت داشته باشد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب امر به معروف، اقسام امر به معروف م13 ؛ رساله جامع ج 1م 2216)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در مورد اینکه چرا امام حسن ( علیه السلام ) با معاویه صلح کردند، عللی وجود دارد که به برخی اشاره می کنیم:
1. روی گردانی مردم از جنگ، و عدم حمایت از امام علیه السلام سستی مردم در حمایت از امام، از مهم ترین دلایل اقدام آن حضرت برای اتخاذ موضع جدید بود. هیچ کس نمی تواند مدعی شود که امام به جنگ با معاویه اعتقاد نداشته است. امام حسن ( علیه السلام ) فرمودند: به خدا سوگند، من از آن جهت کار را به او (معاویه) سپردم که یاوری نداشتم. اگر یاوری می داشتم شبانه روز با او می جنگیدم تا خداوند میان من و آنان حکم کند(بحار،ج44،ص147).
2. حفظ جان شیعیان: حفظ شیعه یکی از ضروریاتی بود که امام را وادار به پذیرش اقدامی کرد که انجام آن، رشادت خاص خود را می طلبید امام حسن ( علیه السلام ) فرمودند :من برای حفظ جان شیعیانمان، مصالحه کرد(اخبار الطوال دینوری، ص 220)
3. حفظ دین: امام حسن علیه السلام یکی از دلایل صلح خود را حفظ دین بیان کردند و فرمودند: «ترسیدم ریشه مسلمانان از زمین کنده شود و کسی از آنان باقی نماند؛ از این رو با مصالحه‌ای که انجام گرفت، خواستم دین خدا حفظ شود ( حیاة الحسن شریف قرشی، ص۳۵)
زیرا جامعه اسلامی در شرایطی قرار داشت که ممکن بود جنگ با معاویه، اصل دین را از بین ببرد. جنگ با معاویه نه به نفع کوفیان بود و نه به نفع شامیان، بلکه زمینه حمله نظامی رومیان را به جهان اسلام فراهم می‌کرد.
خداوند توفیق اطاعت از امامان را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: الْمَرَضُ لِلْمُؤْمِنِ تَطْهِیرٌ وَ رَحْمَةٌ وَ لِلْکَافِرِ تَعْذِیبٌ وَ لَعْنَةٌ وَ إِنَّ الْمَرَضَ لَا یَزَالُ بِالْمُؤْمِنِ حَتَّى لَا یَکُونَ عَلَیْهِ ذَنْبٌ.
بیماری برای مومن، پاک شدن از گناهان و رحمت خداوند متعال است، و برای کافر عذاب و لعنت است. بیماری از مومن زدوده نشود تا آنگاه که همه گناهانش پاک شود و گناهی بر او باقی نماند. (وسائل الشیعة، ج2، ص: 401)
توضیحات
خداوند متعال انسان ها را طوری خلق کرده است که اجتماعی زندگی می کنند لذا دین مقدس اسلام برای مسائل اجتماعی نیز مساله فقهی دارد که به چند نکته کوتاه درباره بیماری واگیردار(کرونا) اشاره می شود:
1. در زمان فعلی حضور در تجمعات چنانچه از طرف نهادهای مسئول منعی اعلام نشده با رعایت نکات ایمنی و بهداشتی فی نفسه اشکال ندارد.
2. کسی که دارای بیماری واگیرداری هست چنانچه بداند حضورش باعث سرایت بیماری به دیگران خواهد شد، حضور او جایز نیست ولی در صورت معلوم نبودن سرایت بیماری تکلیفی ندارد، اما اگر حاضرین می ترسند ضرری بر آنان وارد شود و اجتماع آنان هم در جاهای عمومی مثل مسجد ها و میدان ها و ... قرار دارد می توانند با اجازه گرفتن از حاکم شرع مانع حضور او در اجتماع شوند.
3. کسی که دچار بیماری واگیردار هست چنانچه بیماریش به دیگران سرایت کند و باعث فوت یا نقص عضوی و مانند آن شود، ضامن است. (1)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال بلاها را از بلاد اسلامی خاصه کشور ایران دفع بفرماید و همه مریض های اسلام را به حق حضرت رضا علیه السلام شفای عاجل عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مقام معظم رهبری، ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، شماره 1065159 ؛ سیستانی، استفتائات، س: 463 ؛ مکارم، استفتائات سایت، پزشکی، فصل دوم: احکام پزشک، خسارت ناشی از از کوتاهی یا کمبود اطلاعات پزشک ؛ احکام حج بیماران، روشهای پیشگیری از بیماری ؛ سایت شبیری زنجانی، پاسخ های آیت الله شبیری زنجانی به چند پرسش شرعی درباره بیماری کرونا، تاریخ 12/12/ 1398)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌فرمایند: وَجهُ الاِنتِفاعِ بی فی غَیبَتی فَکَالاِنتفِاع بالشَّمسِ اِذا غَیّبَتها عَنِ الابصارِ السَّحابُ: بهره مندی از من در روزگار غیبتم، مانند سود بردن از خورشید است، آن گاه که ابرها، آنها را از چشم‌ها پوشانده‌اند.( احتجاج، ج ۲، ص ۵۴۲)
وجود امام غایب فواید فراوانی دارد که برخی را خدمت شما عرض میکنیم:
اولاً: خیلی چیزها هستند که از چشم ما غایبند، اما فواید و آثار فراوانی در زندگی ما دارند. مثلاً نیروی جاذبه یا امواج مخابراتی.
ثانیاً: امام غایب به معنای امام بیکار نیست. حضرت خضر ( علیه السلام ) نیز از چشم مردم مخفی بود و کسی او را نمی‌شناخت. اما قرآن چند مورد از خدمات اجتماعی ایشان را گزارش می‌کند.
ثالثا: امام غایب، فواید بی‌شماری دارد ازجمله: امام عصر ( علیه السلام ) واسطه فیض میان خدا و خلق است و تمام برکات از طریق ایشان به ما می‌رسد. در زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم: «خداوند بوسیله شما خلقت را آغاز و ختم کرد و بوسیله شما باران مىفرستد، آسمان را از سقوط حفظ مىکند، اندوه‌ها را زایل و سختی‌ها را برطرف مىسازد».(مفاتیح الجنان؛زیارت جامعه کبیره)
رابعا: جامعه‌شناسان معتقدند که وجود رهبر اثر مهمی در موفقیت جمعی دارد؛ حتی اگر آن رهبر غایب باشد، مثلاً در تبعید یا زندان به سر ببرد.
خامسا: امام غایب اثر تربیتى هم دارد؛ زیرا بر حسب آیات و روایات، ایشان نظاره‌گر اعمال و رفتار ما هستند (آیه 105 توبه)و اعمال ما در اوقات خاصی به محضرشان عرضه میشود. این نظارت باعث میشود منتظران بیشتر مراقب اعمال خود باشند.
سادسا: امام باعث دفع بلا میشود،در این زمینه امام زمان ( علیه السلام ) فرمود:خدای متعال به سبب وجود من، بلاها را از خاندان و شیعیانم دور می‌کند.( کمال الدین ، ج ۲، ص ۱۷۱)
خداوند در فرج امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که می‌فرمایند: مَنْ بَاتَ عَلَى طُهْرٍ فَکَأَنَّمَا أَحْیَا اللَّیْل.
هر کس با وضو (طهارت) بخوابد، گویی شب را به عبادت گذرانده است. (وسائل الشیعة ؛ ج1 ؛ ص379)
توضیحات
از آنجایی که احکام وضو و غسل بسیار مورد نیاز و مبتلا به است به دو نکته درباره احکام وضو و غسل اشاره می شود:
1. در اعضاء وضو و غسل نباید مانعی از رسیدن آب بر روی اعضا وجود داشته باشد و در صورت وجود مانع باید مانع برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد لذا اگر بر روی دست چسب یا لاک باشد باید برای وضو برطرف شود حتی اگر بعد از وضو مانعی در اعضاء وضو مشاهده نماید مثل چسب یا لاک و بداند که این مانع هنگام وضو بوده است و قابل جدا شدن بوده، وضوی او باطل است و اگر با این وضو نماز خوانده باید نمازش را دوباره بخواند. (1)
2. اگر در اعضای وضو چیزی چسبیده باشد مانند چسب و رنگ یا ناخن و م‍ژه مصنوعی چنانچه برطرف کردن اینها هر چند با هزینه کردن امکان نداشته باشد یا سختی غیر قابل تحملی داشته باشد در صورتی که برای وضو و غسل علاوه بر غسل و وضوی جبیره ای، یعنی به صورت معمولی وضو یا غسل کرده و دست مرطوب بر روی مانع بکشد، تیمم هم انجام شود به نظر همه مراجع مکلف به وظیفه خودش عمل کرده است. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مکارم: اگر مانع به مقدار دو میلی متر باشد برای وضو اشکال ندارد.)
(2) (جهت اطلاع سیستانى: وظیفه‌اش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد. خوئى، تبریزى، زنجانی: وظیفه‌اش تیمّم است. تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است. حضرت امام، فاضل، مکارم، بهجت، نوری: وضوی جبیره بگیرد. گلپایگانى، صافى: و بنابر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بى‌مانع باشد، تیمّم هم بنماید. (رساله مراجع مساله 338)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُون: در «زبور» بعد از ذکر(تورات)نوشتیم:«بندگان شایسته‌ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد(آیه 105 انبیاء)
برای ظهور امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) شرایطی نیاز است که باید فراهم شود.شرایط به امورى گفته مى شود که تحقق ظهور وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقق نشوند، ظهورى در کار نخواهد بود.
چهار شرط برای ظهور لازم است که 2 عدد از این شرایط فراهم است و باید 2 شرط دیگر را ما فراهم کنیم. دو شرطی که فراهم است،یکی: وجود رهبرمقتدر و توانمند است که خود وجود مقدس امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) هستند و دومین شرط، داشتن برنامه اى جامع براى مبارزه با مشکلات و تغییر وضع موجود است که حضرت این برنامه را از جانب خدا دارا هستند.
اما دو شرطی که مردم باید فراهم کنند:
اول: وجود یارانى فداکار است که با آشنایى نسبت به برنامه ها و اهداف و اعتقاد به آنها تا آخرین لحظه، از رهبر و انقلاب دست بر ندارند و آماده هر گونه فداکارى باشند.
دوم: پذیرش مردمى است که اگر مردم آن را نخواهند، و شرایط فکرى و روانى فراهم نباشد، آن قیام به سرانجام نمى رسد؛ چنان که امام حسین « علیه السلام » به جهت عدم همراهى مردم به شهادت رسید.
خداوند ما را جزء یاران واقعی امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایت است از حضرت زهرا سلام الله علیها که فرمودند: ...فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر ... .
خداوند متعال ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خود خواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
توضیحات
برای اینکه نماز مسافر شکسته شود شرایطی وجود دارد یعنی باید تمام آن شرایط وجود داشته باشد که نماز شکسته شود که در این رابطه به دو نکته اشاره می شود:
1. یکی از شرایط شکسته شدن نماز در سفر این است که سفر حرام نباشد و چنانچه سفر انسان سفر حرامی باشد باید در مسافرت نمازش را کامل بخواند و این نکته قابل توجه عزیزانی که فکر می کنند کامل خواندن نماز در سفر بهتر است در حالی که اگر کامل نماز خواندن در سفر بهتر بود خداوند آنرا برای معصیت کار خودش قرار نمی داد.
2. حرام بودن سفر دارای مصادیق مختلفی است مثل اینکه گاهی اوقات خود سفر، سفر گناه است مثل اینکه خانمی برای سفری که شرعا واجب نیست مثل زیارت امام رضا علیه السلام بدون اجازه شوهر سفر کند یا به نظر اکثر مراجع فرزندی که با منع و نهی یکی از والدین سفر کند و سفر کردن سبب اذیت و ناراحتی والدین شود.(1)
یا گاهی اوقات هدف از سفر مسافر، هدف گناه و حرام است مثل اینکه فرد برای معامله حرامی یا به هدف ارتباط نامشروعی به مکانی سفر کند یا به هدف شرکت در یک مجلس حرام، مسافرت کنند. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه سفر زائرین مرقد منور امام رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. آیت الله سیستانی: اگر علت اذیت شدن آنان دلسوزی شان برای فرزند باشد، هر چند نهی نکرده باشند.)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، الشرط الخامس، قبل از مساله27 ؛ توضیح المسائل مراجع، نماز مسافر، شرط پنجم و م 1295) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر م32 ؛ رساله مراجع م1302)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «صلوا کما رأیتمونی أصلی؛ نماز بخوانید؛ همچنان که من نماز می خوانم (عوالیاللآلی، ج 1 ،ص 197)
دلایل نماز خواندن به زبان عربی از این قرار است:
1. پیامبر اکرم نماز را به عربی خواندند. پس بر ما هم واجب است؛ به ایشان اقتدا کرده و از ایشان تبعیت نمود و نماز را به عربی بخوانیم ؛ چون نماز، سنت پیامبر است
2. بقای نماز در طول قرون و اعصار است که بدون کم و کاست برای همیشه باقی بماند و اگر هر کسی به زبان محلی و مادری خود آن را تلفظ می نمود احتمال کم و زیاد شدن الفاظ، تحریف و آمیخته شدن به خرافات و مطالب بی اساس منتفی نبود
3. عربی خواندن نماز، وحدت بخش نیز هست. یعنی اگر هر مسلمانی با هر زبان مادری که بخواهد، نماز بخواند، این وحدت و پیوستگی میان مسلمانان از میان می رود. بودن زبان واحد برای این فریضه الهی از اختلافات میان مسلمانان جلوگیری و دل های آن ها را به هم نزدیک کرد.»
4. اگر اسلام این اجازه را به مسلمانان می داد که نماز را با زبان مادری می خواندند، این فریضه الهی در دوران مختلف تاریخی و نسل های گوناگون دچار تحریف های فراوانی می شد که این موضوع بلا شک به دین اسلام ضربه می زد.»
5. یکی از مهمترین موضوعات در اسلام تعبد است. یعنی بنده ای که به ماهیت حقیقی و عمیق اسلام پی برد و مسلمان شد، تابع تمامی قوانین این دین است و آن را اجرا می کند.یعنی عبادات توقیفی هستند وبه جا آوردن آنها باید به همان شکلی باشد که خداوند تعیین فرموده است.
خداوند ما را جزء نمازگزاران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت باقر علیه السلام درباره کسی که برای حفظ آبروی خودش و رفاه خانواده و کمک کردن به همسایه اش کار می کند و دنبال امور دنیوی می رود، می فرمایند: لَقَی اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ الْقِیامَـﺔِ وَ وَجْهُهُ مِثلُ القَمَرِ لَیْلَـﺔَ الْبَدْرِ.
روز قیامت خداوند را ملاقات می کند، در حالی که چهره‌اش همانند ماه شب چهارده می‌درخشد. (تهذیب الاحکام (تحقیق خرسان) ج6 ص324)
توضیحات
پول و سودی که انسان می خواهد دریافت کند باید در قالب یکی از قراردادهای شرعی قرار بگیرد، یکی از قراردادهای شرعی قرارداد اجازه است که چند نکته کوتاه در مورد این قرارداد بیان می شود:
1. قرارداد اجاره شرایطی دارد از جمله اینکه باید در موقع قرارداد مدت اجاره و مبلغ اجاره کاملا مشخص باشد و چنانچه شرایط اجاره رعایت نشود، اجاره باطل است و سکونت در آن مکان که اجاره اش بر طبق موازین شرعی باطل است، فقط با اجازه مالک خانه صحیح است.
2. قرارداد اجاره صحیح یک طرفه قابل فسخ نیست بنابراین چنانچه مستأجر بخواهد یکطرفه بدون توافق با صاحبخانه قرارداد را فسخ کند و مسکن را تخلیه کند باز هم باید اجاره باقی مانده مدت را بپردازد همانطور که صاحب خانه حق ندارد به بهانه این که مثلا فرزندم می خواهد آنجا سکونت کند مستاجر را بیرون کند.
3. بعد از تمام شدن مدت اجاره، مستأجر حق ندارد بدون رضایت صاحب خانه در آن خانه توقف و سکونت کند و چنانچه بدون رضایت مالک سکونت کند کارش گناه و نمازش در آن مکان باطل و ضامن اجاره مدت سکونت می باشد. (1)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال موجبات خانه دار شدن مستاجرین را تسهیل فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2190 و 2191 و2193 و 2195 و 2196 و 2211)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درقرآن شرط عمل صالح را ایمان داند و می فرماید: مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ :هر کس از مرد و زن عمل شایسته کند،درحالی که مؤمن باشد او را زندگی نیکو دهیم و پاداششان را بهتر از آنچه عمل می کرده اند می دهیم (آیه 97 نحل)
هر عمل ما سه جنبه دارد که مراقبت از هر سه جنبه ضروری است:
1. باید خود عمل ذاتا خوب باشد و به تعبیر علماء اخلاق حسن فعلی داشته باشد.
2. چگونگی انجام عمل؛ برای این که هر کاری به نتیجه مطلوب برسد و تأثیر آن احساس شود، باید مراقب بود که آن عمل به بهترین صورت انجام گیرد. مثلا در کمک به یک مستمند باید مراقب بود که آبرویش حفظ شود.
3. نیت و انگیزه شخص عامل؛ مهمترین جنبه هر عملی، نیت آن است باید عمل از سر صدق و اخلاص انجام شده به اهداف دنیوی و پست آلوده نگردد. مشهورترین آموزه دینی که از پیامبر با کرامت اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) رسیده این است که ارزش و بهای عر عملی به نیت آن بستگی دارد لا عمل الا بنیه:؛(اصول کافی، ج 1، ص 70) و ارزش رفتارها به نیت ها و تصمیم هاست «الاعمال بالنیات»، (دعائم الاسلام، ج 1، ص 4)
و لذا در مورد ضربه ای که امیر مؤمنان ( علیه السلام ) در جنگ خندق بر عمرو بن عبدود وارد آورد منجر به پیروزی اسلام گردید. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ضربه علی ( علیه السلام ) در روز خندق از عبادت جن و انس برتر بود و این به خاطر اخلاص عمیق علی ( علیه السلام ) در این عمل بود. پس هر عملی که این سه ویژگی در آن مورد توجه قرار گرفته، برترین اعمال است.
نتیجه اینکه ملاک عمل صالح همان وجه الله و تقرب جویی به خداست
خداوند توفیق انجام عمل صالح به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به زنان مؤمنه می فرماید: فَلَا تَخضَعنَ بالقَولِ فَیَطمَعَ الَّذِی فِی قَلبِهِ مَرَضٌ وَ قُلنَ قَولاً مَعرُوفاً.
با نرمی و نازکی سخن مگوئید تا آن کسی که دلش بیمار است طمع نورزد بلکه با گفتاری شایسته (ی یک زن مؤمنه) سخن بگویید. (سوره احزاب، آیه 32)
توضیحات
یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله ارتباط با نامحرم است فرقی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مؤمنی در ارتباط با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید در ارتباطش با نامحرم شرایطی را رعایت کند:
1. در هنگام صحبت یا چت کردن یا پیامک زدن به نامحرم، بکار بردن کلماتی که نامناسب بین دو نامحرم است مثل کلمات عاشقانه یا کلمات تحریک آمیز، جایز نیست.
2. ارتباط و تکلم به قصد لذت شهوت نباشد بنابر این چنانچه هنگام ارتباط با نامحرم احساس شود به سمت لذتهای شهوانی کشیده شده است شرعا حرام است و باید قطع ارتباط صورت بگیرد.
3. اگر مرد یا زنی ترس آن را داشته باشد که چنانچه با نامحرمى صحبت کند یا به صورت چت در شبکه‌های مجازی با او ارتباط پیدا کند، آن زن یا مرد نامحرم او را به گناه آلوده خواهد کرد نباید با او صحبت کند و ارتباط برقرار کند. (1)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال محبت و دوستی خودش را در دل همه مؤمنین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب النکاح م29 ؛ سایت لیدر، احکام حجاب و عفاف ؛ منهاج الصالحین ج3 م29 ؛ استفتائات سیستانی س 226 ؛ سایت مکارم، استفتائات، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ توضیح المسائل مکارم م2092)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام : اِنَ فِی الجَنَه مَنزِلَهً لَا یَبلُغُهَا عَبدٌ اِلَا بِالِابتِلَاء فِی جَسَدِهِ: در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد ، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود(کافی، ج2 ،ص255)
فلسفه و علت بلاهای مومنین عبارتند از:
1. بخشش گناهان : امام صادق ( علیه السلام ): «هنگامی که گناهان بنده زیاد می شود و اعمالی ندارد که آن را جبران کند خداوند او را به حزنی دچار می کند تا آمرزیده شود.»( کافی،ج 2، ص 444)
2. ترفیع درجه و مقام: امام صادق ( علیه السلام ):هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی اش بیشتر و زندگی اش سخت تر شود.(کافی، ج2 ، ص261)
3. تکامل: سختی ها موجب رشد و تکامل فرد میشود.. امام علی ( علیه السلام ) می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند و درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند( نهج البلاغه، نامه 45)
4. از فواید بلا این است که غرور را از انسان دور می کند(نهج البلاغة، خطبه 238) و از طرفی باعث تذکر و یادآوری نعمت های الهی می شود(سوره اعراف،آیه 30)
البته برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست؛ مثلا بدون تعقل و مشورت ازدواج می کند که به مشکل می خورد واین مشکلاتی که برایش اتفاق می افتد تقصیر خودش است. «خود کرده را تدبیر نیست.»
از طرفی بلاهای دنیوی در برابر پاداش اخروی چیزی نیست.
خداوند صبر در بلاها را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَنْ أَکَلَ مَالَ أَخِیهِ ظُلْماً وَ لَمْ یَرُدَّهُ إِلَیْهِ أَکَلَ جَذْوَةً مِنَ النَّارِ یَوْمَ الْقِیَامَة.
هر که مال برادر (دینى) خود را بخورد و (خودش یا عوضش را) به او برنگرداند، در روز قیامت پاره ای از آتش خورد. (الکافی (ط- الاسلامیه)، ج 2، ص: 333)
توضیحات
یکی از صدقات واجب که بر عهده برخی از افراد ممکن است واجب شود رد مظالم است. لذا چند نکته کوتاه درباره رد مظالم بیان می شود:
1. رد مظالم در جایی واجب می شود که انسان به کسی بدهی مالی داشته باشد و طلبکارش را نمی شناسد یا اگر می شناسد دسترسی به او امکان ندارد و اگر فوت کرده است به وارثین او هم دسترسی ندارد. (1)
2. رد مظالم را می توان به دفتر مرجع تقلید پرداخت کرد یا با اجازه مرجع تقلید یا نماینده او (بنابر فتوا یا احتیاط) به مصرف فقیر شیعه برساند. (2)
3. اگر کسی در دوران کودکی به اموال کسی خسارت وارد کرده است یا به بدن کسی ضربه ای واردکرده است که سبب دیه شده است یا اینکه از مال کسی برداشته یا اموال کسی در ماشین یا منزل یا مغازه جا می ماند و مانند اینها که دسترسی به مالک و طلبکار وجود ندارد و از پیدا شدن صاحبش هم ناامید باشد، از موارد رد مظالم است.
4. پرداخت رد مظالم مختص به زمان خاصی نیست و در هر زمانی انسان می تواند رد مظالم را پرداخت کند.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
(1) (سایت آیت الله مکارم، تعریف رد مظالم)
(2) (رساله مراجع م1814 ؛ سایت أدمین رهبری ؛ استفتائات حضرت امام ج3، ص: 576)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً :اى کسانى که ایمان آوردهاید، اگر از خدا پروا کنید براى شما نیرویى جدا کننده(تشخیصدهنده حق از باطل) قرار مىدهد (انفال، آیه 29).
بصیرت صفتی است که به شخص، توانایی شناخت راه حق و باطل از یکدیگر را می دهد.
در روایات راهکارهایی برای بدست آمدن بصیرت نقل شده است که برخی را عرض می کنیم:
1. تقوا: یکی از راهکارهای عملی جهت دست یابی به بصیرت رعایت تقوای الهی می باشد همانطور که د رآیه خوانده شده ،ذکر شد، پرهیزگاری و انجام واجبات و پرهیز و دوری از محرمات، به انسان نورانیت و روشن بینی درونی می بخشد به گونه ای که انسان در پرتو آن می تواند حق و باطل را از هم تشخیص دهد
2. تفکر و تعقل: امام صادق علیه السّلام به ما چنین می‌آموزد:«فانّ التفکّر حیاة القلب البصیر کما یشمی المستنیر فی الظلمات بالنّور»(وسایل،ج6،ص170)
بنابراین،همانگونه که با کمک نور در تاریکی‌ها راه می‌پیماییم،اندیشه نیز به منزلهء نور قلب یا عقل،ما را به بصیرت می‌رساند
3. نشست و برخواست با اهل بصیرت و علما: از آنجا که انسان همواره در حال آموزش است و یکی از مهمترین شیوه های آموزش تقلید از دیگران و مشابه سازی است همنشینی با هر گروهی انسان را به آنها مشابه می سازد. به همین دلیل در تعالیم اخلاقی اسلام از همنشینی با بدان نهی شده و به همنشینی با خوبان بسیار تاکید شده است. »حضرت علی علیه السلام می فرماید: (غرالحکم، 9794): با دانشمندان و آگاهان همسایه شو تا بینا (بصیر) شوی.
4. عبرت گیری از تجربه ها گذشتگان؛ یکی از عوامل کسب بصیرت سیر و گردش در زمین و مطالعه احوال گذشتگان از خوب و بد است که عاقبت آنها چه شد و کدامیک عزیزتر و سعادتمند بودند.از این جهت در قرآن آمده است که: (لقد کان فی قصصهم عبرةٌ لاولی الألباب).:به راستی در سرگذشت آنان، برای خردمندان عبرتی است(آیه 111 سوره یوسف)
خداوند بصیرت در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: مَن حَافَظَ عَلَى الجَمَاعَة حِیثُمَا کَانَ، مَرَّ عَلَى الصِّراطِ کَالبَرقِ الخَاطِفِ اللّامِع.
کسی که هر‌کجا که باشد محافظت و مداومت بر نماز جماعت داشته باشد، مانند برق، سریع و نورانی از پل صراط می‌گذرد. (ثواب الاعمال ص: 343)
توضیحات
دین مبین اسلام همانگونه که نسبت به اشخاص مسائلی فقهی دارد نسبت به جمع و اجتماع نیز مسائل فقهی دارد که یکی از اجتماعات، نماز جماعت است که چند نکته در این مورد عرض می شود:
1. تبعیت کردن از امام جماعت در افعال نماز واجب است یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورد لذا باید نمازگزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند. (1)
2. اگر ماموم غیر از تکبیره الاحرام بقیه اذکار نماز را پیش از امام بگوید اشکال ندارد. مثلا اگر قبل از امام جماعت سلام نماز را بگوید، نماز صحیح است. (2)
3. نمازگزار در حال قرائت حمد و سوره امام جماعت می تواند، ذکر خداوند را مثل الحمد لله یا سبحان الله یا ما شاء الله، لاحول و لاقوه الا بالله را بگوید. (3)
4. در نماز جماعت گفتن اذکار بطوری که امام بشنود مکروه است. (4)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به همه ما توفیق شرکت در نماز جماعت را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رساله مراجع، مساله 1470)
(2) رساله مراجع، مساله1468 و 1469)
(3) رساله مراجع، مساله 1489)
(4) (رساله مراجع مساله 1466)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «الذین امنوا وهاجروا وجاهدوا فی سبیل الله باموالهم وانفسهم اعظم درجة عند الله واولئک هم الفائزون ) ; «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جانهای خود در راه خدا جهاد کردند درجه بزرگتری نزد خدا دارند و آنها رستگارند .»(آیه 20 توبه)
قرآن در بیش از 14 آیه به زبانهای مختلف دستور به هجرت داده است که نشان از اهمیت آن دارد.
در اسلام انواع هجرت وجود دارد که به برخی اشاره می کنیم:
1. هجرت برای فراگیری دانش: قرآن می فرماید: « فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین ...»; «شایسته نیست مؤمنان همگی (به سوی میدان جهاد) کوچ کنند; چرا از هر گروهی از آنان طایفه ای کوچ [و هجرت] نمی کند تا در دین [و معارف و احکام اسلام] آگاهی یابند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود، آنها را بیم دهند؟» (آیه 122 توبه)
در روایات به مسلمانان دستور داده اند که برای فراگیری علم اگر لازم باشد تا نقطه های دور دست همچون چین مسافرت و مهاجرت کنند . پیامبر فرمودند: «اطلبوا العلم ولو بالصین ( وسائل الشیعه، ج 18، ص 14 )
2. هجرت برای حفظ دین: پیامبر فرمودند:کسی که برای حفظ دین و آئین خود از سرزمینی به سرزمین دیگر هجرت کند، استحقاق بهشت می یابد .» (بحار، ج 19، ص 31)
3. هجرت از دست ظلم ظالمان: قرآن می فرماید: « آنها که مورد ستم واقع شدند، و به دنبال آن در راه خدا مهاجرت اختیار کردند، جایگاه پاکیزه ای در دنیا به آنها خواهیم داد .» (آیه 41 نحل)
4 . هجرت از گناه (هجرت درونی):
اصولا روح هجرت مقدس همان فرار از «ظلمت » به «نور» و از کفر به ایمان، از گناه و نافرمانی به اطاعت خدا است. . امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمایند: « کسی می گوید مهاجرت کردم در حالی که مهاجرت واقعی نکرده است، مهاجران [واقعی] آنها هستند که از گناهان هجرت کنند و مرتکب آن نشوند .» (سفینة البحار، ماده هجر)
خداوند توفیق هجرت از گناه به سمت خدا رابه ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: اَلغیبةُ حرامٌ علی کُلِّ مسلمٍ وَ إنّها لَتَأکُلُ الحَسَناتِ کَما تأکُلُ النّارُ الحَطَبَ.
غیبت کردن بر هر مسلمانی حرام است. غیبت کردن، حسنات ( خوبی ها و نیکی ها ) را از بین می برد همانطور که آتش هیزم را از بین می برد. (کشف الریبه، بعض الاخبار الوارده فی حرمه الغیبه، ص9)
توضیحات
یکی از گناهان بزرگ، غیبت کردن است. و از آنجایی که در غیبت کردن دو طرف وجود دارد، غیبت کننده و شنونده غیبت؛ لذا دو نکته درباره وظیفه شنونده غیبت بیان می شود:
1. به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای استماع و شنیدن غیبت حرام است. (1)
2. اگر انسان غیبتی را بشنود در برابر آن دو وظیفه دارد:
اول: اینکه غیبت را رد کند یعنی آن نسبت و عیبی را که غیبت کننده به غیبت شونده می دهد، نفی کند مثلاً وقتی گفته میشود: "فلانی مال ناحق خورده"، بگوییم: "از کجا معلوم، شاید معامله کرده یا شاید حلال بوده است." اگر هم به گونه‌‌ای است که نمیشود آن را توجیه کرد، مثلاً بگوید: "بشر جایز الخطاست یا ممکن است تا کنون توبه و استغفار کرده باشد. نکته اساسی این کار در این است که چون زندگی، بر پایه روابط اجتماعی است، بدبینی و بدگمانی‌‌های افراد باعث تیره و تار شدن فضای جامعه میشود. از این رو باید رد غیبت کرد و اصل را بر صحت عمل افراد گذاشت.
دوم: اینکه واجب است از غیبت نهی کند. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال ما را از وسوسه های شیطان حفظ کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله سیستانی: شنیدن غیبت، اشکالی ندارد. و احتیاط مستحب رد غیبت کند.
(2) (رساله آموزشی ج2 درس 19 ؛ سیستانی ، منهاج الصالحین ج1 م 30 ؛ استفتائات سایت مکارم، غیبت ؛ وحید، تبریزی، منهاج الصالحین، ج1 مساله 29 ؛ بهجت، جامع الاحکام ج2 ص: 470 ؛ تبریزی، استفتائات جدید، سوال1003)
