بیان بین الصلاتین
اقسام ربا 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است‌که می‌فرمایند: مَنْ أَکَلَ الرِّبَا... لَمْ یَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَةِ مَا کَانَ عِنْدَهُ قِیرَاطٌ
. هر کس ربا بخورد تا زمانی که قیراطی (مقدار کمی) از مالِ ربا نزد او باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خدا و فرشتگان خواهد بود. (وسائل الشیعة؛ ج18، ص: 122)
توضیحات
یکی از گناهان بزرگ که در قرآن به نوعی جنگ با خدا از آن تعبیر شده است گناهِ ربا است؛ لازم است کسانی که وضعیت کسب و کارشان مورد ابتلاء این مسائل هست با یادگیری دقیق احکام ربا مواظب باشند که خدایی ناکرده دچار این گناه بسیار بزرگ نشوند؛ امشب تصمیم داریم در این باره چند نکته کوتاه عرض کنیم:
1. ربا به معنای زیاده است، که از جهتِ شرعی به هر زیاده گرفتن یا سود یا درصد، ربا گفته نمی شود بلکه از جهت شرعی ربا به سه قسم است و در غیر این سه مورد ربا وجود ندارد:
مورد اول: ربای قرضی یعنی شخص، مالی را به عنوان قرض بدهد و شرطِ سود کند. (1)
مورد دوم: ربای معاملی یعنی شخص، جنسی را که در بازار به کیل و وزن خرید و فروش میشود، با مثلِ خودش ولی با زیاده، خرید و فروش کند. مثلا 10 کیلو برنج ایرانی را در مقابل 12 کیلو برنج پاکستانی معاوضه کند. البته اگر دو معامله مستقل و جُدا از هم انجام شود اشکالی ندارد. یعنی 10 کیلو برنج ایرانی در برابر پول، بفروشد، سپس 12 کیلو برنچ پاکسانی در برابر پول، خریداری کند. (2)
مورد سوم: ربای جاهلی یعنی اینکه طلبکار به بدهکار برای ادای دینش مهلت بدهد و در مقابل مهلت داده شده، زیادی از او بگیرد. (3)
2. به نظر بیشتر مراجع معظم تقلید در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست که به دو مورد اشاره می شود: اول: ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر، فرقی بین پسر و دختر نیست؛ اما بین مادر و فرزند یا بین خواهر و برادر جایز نیست. دوم: ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر. (4)
زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید.
خدای رحمان، توفیق کسب حلال و نسل صالح به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) جهت اطلاع: فتوای امام خامنه‌ای نسبت به دریافت دین به نرخ روز مورد توجه بیان کننده باشد. (تحریر کتاب قرض م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1011)
(2) (تحریر کتاب البیع، ربا قبل از مساله 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 ص72)
(3) (تحریر کتاب الدین م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م992)
(4) زنجانی: ربا گرفتن پدر از پسر و شوهر از زن حرام نیست اما بنابر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر ربا نگیرد. خوئی، تبریزی: ربا گرفتن بنابر احتیاط واجب در موارد فوق جایز نیست. نکته: زن دائم اتفاقی و در موقت اختلافی است. (رساله مراجع م 2080 ؛ رساله آیه الله وحید 2108)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-تسلیت ایام
مقام معظم رهبری فرمودند:«اگر مسئولان و مردم بتوانند ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات داده‌اند و برای آنها الگو خواهند شد. ۹۵/۶/۲۸»
کشور ما در جنگ اقتصادی قرار دارد و اتاق جنگ دشمن، وزارت خزانه داری آمریکاست و حجم زیادی از تجارت کشور وابسته به دلار است و از طرفی، دلار واحد پولی کشوری است که دشمنی درجه یک و دیرینه با کشور ما دارد و با اراده ای اندک می تواند اقتصاد کشور را به هم بریزد.
یکی از مهمترین عوامل مشکلات اقصادی جامعه ما، دلار آمریکاست که با حذف دلار از چرخه معاملات مثل کشورهای(برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) می توان تحریمها را بی اثر کرد و امام باقر ( علیه السلام ) در زمان خودشان با دستور حذف دینار روم(غرب آن زمان) جامعه را به سوی اقتصادی مستقل وخود کفا حرکت دادند که قضیه از این قرار بود که:
در زمان عبدالملک، سکه های رایج میان مسلمانان، سکه های رومی بود که برروی آن شعار مسیحیت نوشته شده بود وعبدالملک بعد از متوجه شدن دستور حذف آن نوشته ها را داد،ولی پادشاه روم از متوجه شدن حذف نوشته ها گفت:اگر دوباره چنین کنید توهین به پیامبر اسلام را درسکه ها ضرب خواهد کرد که عبدالملک از امام مشورت خواست که امام باقر ( علیه السلام ) فرمود: دستور بده درهم و دینارهای فراوانی با شعار اسلامی بسازند و از مردم بخواه تا از این پس با این سکه ها معاملات خود را انجام دهند و مبادلات اقتصادی را با سکه های رومی ممنوع و دارای مجازات اعلام کن.در ظرف چند ماه، رهنمودهای امام باقر ( علیه السلام ) بخوبی عملی گردید و سکه های اسلام در روابط اقتصادی به کار گرفته شد.آن گاه عبد الملک به پادشاه روم نوشت، اگر می خواهی تهدیدهایت را عملی کن!
پادشاه روم که از رواج سکه های اسلامی مطلع شده بود، عملی ساختن تهدیدهای خود را بی ثمر یافت و از آن صرف نظر کرد( تاریخ تمدن اسلام، جرجی زیدان، ص 106 )
خداوند رزق حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
وصیت
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت امام محمد باقر علیه السلام
حضرت باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مؤمنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً
. آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص258)
توضیحات
در روایات بیان شده است که مومنین واقعی در هر حالی به یاد مرگ و آماده این سفر هستند؛ این آمادگی (زائرین عزیز) شوون مختلفی دارد که یکی از آن موارد بحث وصیت است.
بعد از اینکه انسان فوت می کند دستش از این دنیا کوتاه می شود و دیگر کاری از او ساخته نیست ولی مومنین توجه داشته باشند که در دین اسلامی مفهومی به نام وصیت وجود دارد که دست افراد را بعد از مرگ تا حدودی و با شرایطی برای برخی از تصمیمات باز گذاشته است اینکه بعد از مرگ برایش انجام دهند؛ که لازم است با مطالعه و یادگیری مسائل آن دقت کنیم که وصیت بر اساس موازین شرع انجام بگیرد؛
در این زمان کوتاه فقط گزارش وار چند نکته کوتاه در این رابطه بیان می کنیم:
1. در وصیت انسان سفارش می کند بعد از فوتش برای او کارهایی انجام دهند یا برای بخشی از اموالش تعیین تکلیف می کند که این وصیت می تواند به صورت شفاهی باشد یا مکتوب. (1)
2. انسان فقط می تواند تا یک سوم مال خود را برای بعد مرگش وصیت کند و بیشتر از آن در صورتی که با اجازه همه ورثه باشد اشکالی ندارد. (2)
3. اگر وصیتی شرعا ثابت باشد واجب است بر طبق آن عمل شود و ورثه نمی‌توانند مصلحت اندیشی کنند و با وصیت مخالفت کنند مثلا اگر میت بخشی از یک سوم اموالش را برای مجلس عزاداری سیدالشهداء و سایر معصومین وصیت کرده است ورثه نمی توانند تخلف کنند و یا در راه خیر دیگری مصرف کنند. (3) مشابه وصیت امام باقر(علیهالسلام) که وصیّت کردند که شیعیان تا ده سال بعد از ایشان در منا روضه برپا کنند.
4. اگر کسی برای مجلس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجلس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد. چنانچه یک نفر از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد.
مسائل وصیت بسیار جزئی و دقیق است لذا توصیه می شود نسبت به این مسائل با افرادی که به مسائل شرعی و دینی آگاه هستند مشورت شود در همین راستا می توانید با شماره تلفن 32020 با پیش شماره 051 تماس بگیرید.
خداوند متعال عاقبت همه مؤمنین را ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م2694 و 2695 و 2696)
(2) (رساله مراجع م2721 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1843)
(3) (اجوبه الاستفتائات س 1834 ؛ استفتاء شخصی، شماره استفتاء 813062 تاریخ 28/7/1396 ؛ سیستانی، سایت، پرسش و پاسخ، وصیت س9 ؛ سایت مکارم، استفتائات، وصیت، تغییر وصیت)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-تسلیت ایام
جابر؛ علت باقر نامیدن امام محمدباقر ( علیه السلام ) را از پیامبر این گونه نقل میکند که پیامبر فرمود: و یبقرالعلم بقراً:شکافت علم را شکافتنی و آشکار ساخت آن را. (کافی،ج ١ ،ص ٤٦٩)
برخی از فضایل امام باقر ( علیه السلام ) را خدمت شما عرض میکنیم:
1-حلم امام: روزی شخصی نصرانی رو به امام کرد و با وقاحت تمام گفت: «انت بقر» ولی امام علیه السلام با کمال آرامش فرمود: « نه، من باقر هستم .» نصرانی گفت: «تو فرزند آن مادری هستی که آشپز بود .» امام علیه السلام در جواب فرمود: آشپزی حرفه ایشان بوده است .» سپس آن نصرانی با کمال بی شرمی گفت: تو فرزند کنیز سیاه بدزبان هستی . امام علیه السلام فرمود: « اگر تو راست می گویی خداوند او را ببخشد و اگر دروغ می گویی خداوند تو را ببخشد .» آن نصرانی وقتی چنین برخوردی را از امام دید از رفتار خود پشیمان شده و مسلمان شد .( بحار،ج 46، ص 289 )
2- زحمت در طلب رزق: در گرماى شدید تابستان محمدبن منکدر که خود را از زهاد و عباد و تارک دنیا مى دانست امام را در حال خستگى شدید در انجام کارى مى بیند گمان مى کند امام خود را براى طلب دنیا این گونه به زحمت انداخته، لذا به نصیحت مىپردازد و مى گوید آیا سزاوار است مرد شریفى مثل شما در این گرماى طاقت فرسا در طلب دنیا بیرون بیاید، اگر خداى نخواسته در این حال مرگ شما را فرا رسد چه وضعى براى شما پدید خواهد آمد؟ شایسته نیست شما به دنبال دنیا بروید و خود را به رنج و زحمت بیندازید.
امام می فرمودند: اگر مرگ من در همین حال برسد و من بمیرم، در حال عبادت و انجام وظیفه از دنیا رفته ام، زیرا این کار، عین طاعت و بندگى خدا است. تو خیال کرده اى که عبادت منحصر به ذکر و نماز و دعاست من زندگى و خرج دارم اگر کار نکنم باید دست حاجت به سوى تو و امثال تو دراز کنم.(منتهى الآمال،ج 2،ص 91)
3- صدقات فراوان : امام صادق (علیه السلام) فرمود: « خدمت پدرم رسیدم. آن حضرت مشغول صدقه دادن به فقرا بود و هشت هزار دینار طلا به آنها صدقه داد و خانواده ای یازده نفری را خرید و آزاد کرد.( بحار، ج 46، ص 286 -305)
خداوند ما را جزء شیعیان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت امام محمد باقر علیه السلام از امام صادق علیه السلام روایت شده که کسی که علمی را برای خدا بگیرد و به آن عمل کند و به دیگران هم یاد بدهد، در آسمان‌ها از او به بزرگی یاد میشود. (الامالی (للطوسی)، النص، ص: 47) لذا اجمالا به این نتیجه می رسیم که ما نسبت به اطرافیانمان در آموزش احکام شرعی بی تکلیف نیستیم.
توضیحات
اما مسئله شرعی در این رابطه به چه صورتی است:
گاهی اوقات است که پیش می آید کسی جلوی ما وضویش را اشتباه می‌گیرد یا جهت قبله را اشتباه می کند؛ سوال این است که آیا واجب است به او تذکر دهیم؟
باید عرض کنیم که مساله دو صورت دارد:
الف: اگر فردی در مسئله ای بی‌اطّلاع از حکم شرعی باشد اگر در صدد تعلّم و فراگیری است و احتمال تأثیر هم هست، یاد دادن مسأله‌ی شرعی به او واجب است؛ در اصطلاح فقهی به این تذکرِ واجب «ارشاد جاهل» گفته میشود. مثلا کسی که نمی‌داند استفاده از انگشتر طلا بر مرد حرام است یا نمی داند ارائه اسناد و فاکتور صوری و دروغی حرام است یا نمی‌داند سقط جنین حتی قبل از دمیده شدن روح حرام است، یا نمی‌داند کاشت ناخن مصنوعی حرام است و به علّت ندانستن حکم شرعی، این موارد را رعایت نمی‌کند، اینجا فرموده اند یاد دادن و تذکر حکم شرعی با وجودِ شرایط به او واجب است. (1)
ب: اما یک موقع هست که مکلف حکم شرعی را می‌داند، ولی از روی اشتباه و فراموشی مرتکب خلاف شده، در این صورت فرمودند تذکر دادن واجب نیست. مثلا کسی که می‌داند خوردن و آشامیدن، روزه را باطل میکند ولی از روی فراموشی اقدام به خوردن کرده؛ در این مورد تذکر دادن به او واجب نیست. یا اینکه می داند باید نماز رو به قبله باشد ولی الان اشتباها، قبله را رعایت نکرده، اینجا هم تذکر دادن واجب نیست. (که در این مثالها متخلف حکم را می داند) البته اگر موضوع از موضوعات بسیار مهم باشد تذکر دادن لازم است مثل کسی که ندانسته می خواهد مایعی سمی بخورد. (2)
زائرین و مجاورین عزیز می‌توانید (در این وضعیت شیوع بیماری که توصیه شده افراد بیشتر در منازل بمانند) سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدا به همه ما توفیق علم و عمل نسبت به مسائل دینی عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، ج۱، کتاب امربه‌معروف، القول فی شرائط وجوبهما، م 23 و 24 ؛ سایت ادمین، سوالات سامانه جامع امر به معروف و نهی از منکر، سوال شماره 1110130؛ توضیح المسائل جامع، م 2222 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، شرایط امر به معروف و نهی از منکر، ارشاد جاهل به حکم یا موضوع)
(2) (سایت ادمین، سوالات سامانه جامع امر به معروف و نهی از منکر، سوال شماره 1163165؛ توضیح المسائل جامع، م 2221)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—
علمای اخلاق به دنبال بحث توبه بحث ماندگاری توبه را هم مطرح نموده اند. کسانی که به توبه دست یافته اند نگران هستند که مبادا باز به گناه برگردند. برای ماندگاری توبه چند راهکار را خدمت شما عرض می کنیم:
1-دوری از عوامل گناه: مهمترین راه ،دوری انسان از عوامل ومقدماتی است که او را به گناه تشویق می کند. پیامبر اکرم ( صلی اله علیه و آله و سلم ) فرمود : هرکس توبه کند اما دوستان بد خود را تغییر ندهد توبه نکرده است ( بحار،ج۶ ،ص ۲۱).اگر کسی می خواهد توبه اش واقعی باشد باید دوستان و جلساتش را عوض بکند.
2-رفتن به جلسات موعظه: انسان نیاز به موعظه دارد و باید معلم اخلاقی داشته باشد؛در شنیدن اثری است که در دانستن نیست. سیره بزرگان و علما نیز همیشه بر این بوده است که بیش از آنکه موعظه کنند به تأسی از رسول گرامی ( صلی اله علیه و آله و سلم ) که به جبرئیل فرمود «عظنی یا جبرئیل» خود را در معرض موعظه اهل معنا قرار می‌دادند(من لا یحضره الفقیه، ج1، ص471)
3-مشارطه و مراقبه: براى استمرار توبه، برنامه زمانبندى شده براى مبارزه با گناه لازم است. این برنامه باید در ابتدا سبک و قابل اجرا و به تدریج جدىتر و سنگینتر باشد.- براى پایبندى به استمرار توبه، بازخواست از نفس و تعیین جریمه و اداى آن مثل دادن صدقه یا گرفتن روزه مؤثر است.
4-بداند شاهدانی او را میبینند: طبق قرآن، خدا،پیامبر،ائمه،ملائکه، زمان و مکان شاهدان اعمال ما هستند و اگر فرد بداند چه کسانی او را موقع گناه می بینند، مطمئنا از گناه جلوگیری میکند.
فردی به امام حسین ( علیه السلام ) گفت که من در برابر گناه نمی توانم مقاومت کنم . پایداری بر توبه چگونه است؟ امام فرمود :اگر می خواهی گناه بکنی، جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند.( بحار، ج 78، ص 126)
خداوند توفیق توبه حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت زهرا سلام الله علیها آمده که فرمودند: ... فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر ...
خداوند ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
توضیحات
از آنجایی که مسائل نماز مورد نیاز همه ماست واجب است که مسائلش را فرا بگیریم چرا که در رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد.
یکی از مسائلی که برای خیلی از افراد در برخی نمازها به وجود می آید شکیات است که مثلا نمی داند 3 رکعت خوانده یا 4رکعت؟ اگر در این قسم شک دو طرف ذهنیت 50% است، که خوب می دانیم شخص باید بنا را بر رکعت 4 گذاشته و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط بخواند؛
اما مسئله امروز این است که شخصی در این تردید در رکعات به یک سمت احتمال بیشتر دهد مثلا در همین مثال قبل اگر80% در ذهنش است که 3 رکعت خوانده اینجا وظیفه چیست؟ (که اصطلاحا به این حالت گمان در رکعات نماز گفته می شود)
در جواب عرض کنم: چنانچه نمازگزار نسبت به رکعات نماز گمان داشته باشد (احتمال بیشتر به یک طرف می دهد)، این گمان در رکعات نماز، دقیقا حکم یقین را دارد. مثلا در همین سوال کسی که در تردید بین 3 و 4، احتمال بیشتر به رکعت سوم می‌دهد لازم است بنا را بر 3 بگذارد و کاملا عادی نمازش را تمام کند و وظیفه ای ندارد. دقیقا مانند کسی که یقین دارد رکعت سوم است.
پس یادگرفتیم:
البته باید دقت کنیم که کسی هم که مثلا شک پنجاه پنجاه برایش رخ می دهد، وظیفه این است که مقداری فکر کند تا شاید شکش برطرف شود و چنانچه مقداری فکر کرد و به یک طرف، احتمال بیشتر داد، مطابق همین مسئله بنا را بر همان طرف بگذارد. (1)
در حد تذکر عرض کنم: این مسئله ای که بیان شد مربوط به گمان در رکعات نماز بود ولی بدانیم که حکم «گمان در افعال نماز» با این مورد متفاوت است و عزیزان لازم است در صورت ابتلاء این قسم گمان را سوال کنند؛ شما می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدای رحمان، به همه ما توفیق حضور قلب در نماز را عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1166 و م 1234)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—
خداوند در قرآن می فرماید: إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَر: نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمی‌دارد(آیه 45 عنکبوت)
کوتاهی در نماز را میتوان با عللی از بین برد که برخی از علتها را خدمت شما عرض می کنیم:
1-شناخت بیشتر نسبت به نماز:پیامبر ( صلی اله علیه و آله و سلم ) می فرماید: « اگر بدانی نماز چیست و با چه کسی نجوی و گفتگو می کنی خسته نمی شود و نمار را به اتمام نمی بری »( بحار ، ج74 ، ص 80 )
2-ترک دوستی و حب دنیا: حضرت مسیح ( علیه السلام ) می فرماید: دنیا پرست از عبادت و انس با خدا لذت نی برد در حالیکه حب مال در دل او است »-( بحارالأنوار، ج14، ص309) چرا که «حب الدنیا رأس کل خطیئه»است. از علاقه قلبی به دنیا و متعلقات دنیاست که حتی در نماز هم، تمام توجه محب دنیا به سمت دنیاست و هیچ لذتی از نماز نمی برد و کم کم کاهل نماز شده و چه بسا نماز را ترک کند و به خسران ابدی گرفتار شود.
3-ترک گناهان: وقتی انسان، آلوده به گناه میشود، یا اصلا به سمت نماز و نیایش با خدا نمی رود و یا از نماز و عبادت خویش حظ و بهره ای نخواهد برد
4-ترک دوستان و محیط بد: انسان بطور طبیعی تحت تاثیر محیط ودوستان است و بخاطر قاعده شباهت سازی شبیه محیط و دوستانش میشود و با ترک محیط و دوستن بد و رفت و آمد با اهل نماز به سمت نماز می رود.
خداوند ما را جزء نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
قرآن کریم می‌فرماید: خداوند هر کس را بخواهد هدایت میکند و هر کس را بخواهد گمراه میکند. سوال این است که اگر هدایت و ضلالت به دست خداست پس ما چه نقشی داریم؟
اولاً طبق آیات دیگر، خداوند هیچ کسی را بدون دلیل گمراه نمی‌کند، بلکه این خود افراد هستند که زمینه گمراهی خود را فراهم می‌کنند؛ مانند ظالمان، کافران و مسرفان.
نکته دوم: هدایت الهی دارای دو معنا و دو مرحله است: هدایت ابتدایی که شامل همه انسانها میشود و به این معناست که پروردگار، امکانات لازم برای رسیدن به سعادت را در اختیار همه قرار داده است؛ هم فطرت و عقل و وجدان را در همه انسانها قرار داده و هم انبیا و اولیا و قرآن را برای هدایت آنها فرستاده است. در این مرحله، گمراهی و ضلالت معنا ندارد.
مرحله و معنای بعدی هدایت این است که خداوند انسان را به گونه‌ای آفریده و سنتها و قوانینی در عالم و در وجود انسان قرار داده، که هم می‌تواند راه حق را انتخاب کند و هم راه باطل را؛ حال اگر مسیر حق را در پیش گرفت، دائماً بر ایمان و هدایش افزوده میشود و اگر راه باطل را انتخاب کرد، پیوسته از رحمت و هدایت دور خواهد شد. معنای ضلالت الهی نیز همین است.
مانند کسی که در یک امتحان رد میشود. این خود اوست که نتوانسته قبول شود اما می‌گویند معلم او را انداخت و قبول نکرد، زیرا معلم بوده که شرایط و قوانین امتحان را ایجاد کرده. در اینجا هم خود شخص است که مسیر باطل را انتخاب کرده، اما قوانین وجود او و سنتهای عالم را خدا اینطور قرار داده که اگر او خودش خواست بتواند این راه را انتخاب کند و چیزی مانعش نشود. بنابراین، یک جهت گمراه شدن مربوط میشود به اختیار خود شخص و جهت دیگرش مربوط میشود به شرایط و مقرارتی که خداوند وضع کرده.
نکته پایانی اینکه، در درگاه خداوند، راه همیشه برای تغییر مسیر و دوباره امتحان دادن باز است؛ مانند حر که در نهایت، به هدایت الهی رسید.
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از امیرالمؤمنین على علیه السلام که می فرمایند: حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ
اخلاق و رفتار خوب در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده. (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج68، ص: 394)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ از طرفی یکی از موضوعاتی که مسائلش بسیار مورد نیاز است خانواده است که اگر افراد خانواده از وظایف شرعی خود آگاه باشند در خیلی از موارد اختلاف به وجود نمی آید؛ که امشب بنا داریم چند نکته ای درباره نفقه خدمت شما بیان کنیم:
1. در خانواده یکی از وظایف پرداختن نفقه است، به طور کلی سه گروه واجب النفقه انسان هستند: الف: همسر دائم (که بر مرد دادن نفقه همسرش واجب است یعنی خرج خوراک و پوشاک و مسکن و دیگر ما یحتاج معمول زندگی زن دائم بر شوهرش واجب است.) ب: پدر و مادر. ج: فرزندان. (1)
2. پدر و مادر و فرزندان زمانی واجب النفقه هستند که فقیر باشند بر خلاف همسر که چه فقیر باشد و چه غنی باید خرج او را داد، و اگر مرد نفقه همسرش را ندهد مدیون است. (نکته مهم این که: پرداخت کفارات، رد مظالم، فطریه و زکات اگر بابت نفقه باشد به واجب النفقه صحیح نیست، اما به دیگر ارحام مثل خواهر و برادر و ... دادنش اشکال ندارد.) (2)
3. گاهی مواقع دیده می شود که در خانواده همسر می گوید راضی نیستم که شوهر به پدر و مادر خود کمک کند؛ در حالی که اعتراض همسر برای این مورد شرعا صحیح نیست و اگر این صحبتها باعث اذیت و آزار شوهر شود، شرعا حرام است. و همچنین اگر خانم از خود حقوق و درآمدی دارد شوهر شرعا نمی تواند مانع این شود که همسر به پدر و مادر خودش یا دیگران کمک مالی کند.
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب نکاح مسأله1 نفقه نزدیکان ؛ جامع المسائل ج2 س1319)
(2) (رساله مراجع م 1948 ؛ بهجت، استفتائات ج2 ص: 3763 س 2906 و س 3359 و ج3 س 3777 ؛ مکارم، استفتائات ج1 ص 95 ؛جامع المسائل ج2 س 1319)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
آیا شفاعت باعث جرأت بر گناه نمی‌شود؟ کسی که بداند هرچقدر هم گناه بکند، بالأخره مورد شفاعت قرار می‌گیرد، آیا نسبت به وظایف دینی‌اش سست نخواهد شد؟
پاسخ: اولاً این اشکال اختصاصی به شفاعت ندارد. اگر قرار باشد امید به شفاعت، باعث سستی در انجام تکالیف دینی شود، باید امید به «قبول توبه» توسط خود خدا هم چنین باشد. بلکه قرآن می‌گوید خداوند برخی گناهان را نه تنها می‌بخشد، بلکه تبدیل به حسنه هم میکند.
ثانیاً شفاعت ویژگی‌هایی دارد که مانع از سستی در انجام تکالیف میشود؛ از جمله:
ویژگی اول: شفاعت شرایطی دارد. این چنین نیست که هر کس باهر نوع عمل و عقیده‌ای، شایسته شفاعت باشد. اتفاقاً یکی از مهمترین شرایط شفاعت، سستی نکردن در انجام تکالیف دینی است؛ امام صادق ( علیه السلام ) در روایت مشهوری فرمودند: «ان شفاعتنا لا تنال مستخفاً بالصلاة؛ شفاعت ما هرگز به کسى که نماز را سبک مى‌شمرد نخواهد رسید». دقت کنید نفرمود کسی که نماز نمی‌خواند از شفاعت محروم میشود، بلکه حتی سبکی و سستی در اقامه نماز، مانع از شفاعت میشود.
ویژگی دوم: مجری شفاعت خود خداست و چون خدا با کسی نسبت ویژه‌ای ندارد، پارتی‌بازی در آن نیست و مثلاً صرف اینکه ما شیعه هستیم دلیل بر آسودگی خاطر از انجام گناهان نیست؛ زیرا حتی برخی از نزدیکان انبیا نیز گرفتار عذاب الهی شده‌اند؛ مانند آزر عموی ابراهیم و کنعان پسر نوح. خدا به کسی چک سفیدامضاء نداده است.
سوم: کسی نمی‌تواند مطمئن باشد که حتما جزءشفاعت شوندگان هست ویا اگر الآن شرایطش را دارد تا آخر هم همینگونه باقی خواهد ماند؛ بسیاری از افراد در ابتدا انسانهای خوبی بوده‌اند اما در نهایت، شقی و بدبخت شده‌اند.
چهارم: شفاعت حکم دارو را دارد؛ دارو هیچ عاقلى را تشویق به بیمار شدن نمىکند، بلکه تنها به بیماران امید بهبودی می‌بخشد.
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام، که خداوند متعال به پیامبری از پیامبرانش وحی فرمود که به مؤمنان بگو: لَا یَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی و َ‌لَا‌یَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِی وَ لَا یَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَیَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی
(به مؤمنان بگو ) لباس(خاص) دشمنان مرا نپوشند و طعام دشمنان مرا نخورند و راه‌های دشمنان مرا نپیمایند و گرنه در زمره دشمنان من به شمار خواهند رفت. (من لایحضره الفقیه، ج1، ص:253)
توضیحات
یکی از گناهانی که آیات و روایات، مسلمانان را از آن برحذر داشته اند پرهیز از ترویج فرهنگ غیر دینی است؛ لذا امروز چند نکته کوتاه درباره این گناه بیان می شود:
1. یکی از محرمات و گناهان، ترویج و تبلیغ فرهنگ غیر دینی است یعنی فرهنگی که در مقابل دستورات اسلامی است مثل فرهنگ منحط غربی که با تعالیم اسلام منافات دارد؛ و شخص مسلمان نباید تحت تاثیر چنین فرهنگی قرار بگیرد، بی شک لباس و پوشش افراد یک جامعه و کیفیت زندگی افراد، از عوامل فرهنگ ساز و وسیله تبلیغ فرهنگ آن جامعه است؛ لذا در جامعه اسلامی پوشیدن لباسهایی که با حجاب و پوشش شرعی منافات دارد،
یا پوشیدن لباسی که بر روی آن تصاویر و عکسهای مبتذل و مستهجن وجود داشته باشد حرام است
و همچنین ترویج نگهداری سگ و گربه در منزل و بازی با آن و همراه داشتن آن در ماشینها و خیابانها که هر یک بگونه ای ترویج فرهنگ غیر دینی می باشد نیز اشکال دارد. (1)
2. یکی از مهمترین وظایف بانوان برای مقابله با تهاجم فرهنگی به جامعه اسلامی، حفظ حجاب اسلامی و ترویج آن و پرهیز از لباس هایی است که پوشیدن آنها تقلید از فرهنگ دشمن محسوب می شود. (2)
3. مومنین باید نسبت به مدها و آرایشهایی که از غرب وارد کشور می شود دقت ویژه کنند و مواردی را که می بینند با سبک زندگی دینی مسلمان منافات دارد جدا اجتناب کنند و با ترویج آن نیز مقابله نمایند مانند ناخن و مژه مصنوعی.
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به همه ما توفیق ترویج فرهنگ اسلامی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س1373 و 1374 و 1375 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 77 ص: 336 ؛ استفتائات مکارم ج3 س1840)
(2) (اجوبه الاستفتائات س 1381)
(3) (اجوبه الاستفتائات س 1380 ؛ استفتائات تبریزی ج1 س 2229 و 2228 ؛ استفتائات مکارم ج1 س1663)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
یکی از پرسشهای مهم که برای هر کسی مطرح میشود، این است که خداوند چرا ما را آفریده؟ و از این آفرینش چه هدفی داشته است؟
معمولاً این سؤال را میتوان از دو جنبه بررسی کرد و دو معنا دارد: یکی اینکه هدف خدا از آفرینش ما چه بوده و برای او چه فایده‌ای داشته و دیگر اینکه خدا برای ما چه هدفی قرار داده و ما را آفریده تا ما به چه چیزی برسیم؟
دو نکته در پاسخ به سؤال نخست عرض میشود:
اول: خدای متعال، غنی بالذات و کامل مطلق است و هیچ کمبود و نقصی ندارد تا با انجام کاری، آن نقص و نیاز را برطرف کند و سودی ببرد. قرآن می‌فرماید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمیدُ: اى مردم، همه شما به خدا نیازمندید. و تنها اوست که بىنیاز و ستوده است(فاطر/15).
دوم: اساساً خلق کردن، بخاطر همین بی‌نیازی و کامل بودن خداست، نه نیاز و نقصش. خدایی که هم علم آفریدن را دارد هم قدرت آن و هم رحمت و فیض بی‌کران، اگر نمی‌آفرید، جای سؤال بود، نه حالا که آفریده. به عنوان تشبیه، اگر یک دانشمندی کلاس درسی تشکیل داد، جای سوال ندارد، بلکه اگر چنین نکند، جای تعجب و سوال دارد که چرا دیگران را از علم خود محروم کرده؟!
و اما سوال دوم که خدا ما را آفریده تا به چه هدفی برسیم،
قرآن کریم چندین هدف را برای آفرینش ما انسانها بیان کرده؛ از جمله: «عبادت»(ذاریات/56)، «معرفت»(طلاق/12) و «رحمت»(هود/119). اما به نظر می‌رسد هدف نهایی همان رسیدن به رحمت الهی است. یعنی هدف اصلی این است که هم در بعد نظری و فکری، موحد باشیم و بدانیم چرخ عالم فقط به دست یگانه خدای دانا و توانا می‌چرخد(یعنی همان معرفت) و هم در بعد عملی به نقطه‌ای برسیم که تنها او را پرستش کنیم(یعنی همان عبادت) و آنگاه با این دو بال عقیده و عمل توحیدی، به رحمت بی‌کران الهی نایل شویم.
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
روز پنج شنبه است چند نکته کوتاه درباره احکام اموات خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. یکی از کارهای بسیار پسندیده ای که مؤمنین برای اموات انجام می دهند، خیرات برای اموات خودشان است اما باید توجه داشته باشیم که بهترین راه احسان به اموات، انجام واجباتی است که از آنها قضا شده مثل نماز و روزه، دادن بدهکاری های میت و پرداخت رد مظالم؛ و رد مظالم در جایی است که می دانیم میت به کسی بدهکار بوده ولی به طلبکار دسترسی نداریم و بعد از انجام واجبات میت انجام خیرات مثل ساختن مسجد، مدرسه علمیه، بیمارستان و وقفیات ... که باقی می ماند، از کارهای بسیار خوب است. (1)
2. اگر انسان بخواهد بدهی شخصی که فوت کرده را پرداخت کند لازم نیست از کسی مانند ورثه اجازه بگیرد و در صورت پرداخت بدهی، دین میت پرداخت می شود و میت برئ الذمه می شود. (2)
3. تا زمانی که انسان زنده باشد نمی توان برای او نماز قضا و روزه قضا انجام داد اگرچه توانایی انجام نماز و روزه را نداشته باشد. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قرار دادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال به حق ائمه مظلوم بقیع همه اموات را مورد رحمت و مغفرت خودش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الاموات، اقتباس از م 1 و م 2 ؛ رساله مراجع تقلید، اقتباس از م 2719)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب الدین و القرض، القول فی احکام الدین، م 4 ؛ منهاج الصالحین ج 2 ، م 987 ؛ مکارم، استفتاء شخصی)
(3) (رساله مراجع تقلید، اقتباس را مساله 1533)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند: ثَلاثٌ مَن کُنَّ فیهِ کانَ مُنافِقا و إن صامَ و صلّى و زَعَمَ أنّهُ مُسلِمٌ : مَن إذا ائتُمِنَ خانَ ، و إذا حَدَّثَ کَذَبَ ، و إذا وَعَدَ أخلَفَ :نشان منافق سه چیزاست: 1- در امانت خیانت نماید 2- سخن به دروغ بگوید. 3 - از وعده تخلف کند ( تحف العقول، ص316)
نفاق، ادعای خوب بودن و درستکاری از طرف انسانهای نادرست و نابکار است. در قرآن و روایات نشانه هایی برای منافق شمرده شده است که به برخی اشاره می کنیم:
1-دروغ گفتن: خداوند درسوره منافقون می فرماید:«خداوند گواهی می دهد که منافقان در گفتار خود دروغگو هستند».(آیه 1 منافقون) یعنی در صحبت کردن چیزهایی را به زبان می آورند که خودشان اعتقادی به آن سخنان ندارند و در دل خود میدانند که در حال دروغ و فریبکاری هستند. منافق اگر پیمانی با کسی ببندد یا قولی بدهد، در قول و پیمانِ خود دروغگو بوده و پیمان خود را خواهد شکست. او همچنین در قول خود نیرنگ باز است.
2- فراموش کردن خدا و امید به غیر خدا: خداوند درسوره توبه درباره منافقین می فرماید:« خدا را فراموش کرده اند و خدا هم ایشان را فراموش کرده است(آیه 67 توبه) یعنی در زندگی بجای دنبال خدا رفتن، دنبال حل مشکلات از جانب غیر خدا و کدخدایان است و نتیجه اش این است که خدا نیز او را رها می کند و مشکلاتش چندبرابر میشود.
3- فسادطلبی بنام اصلاح طلبی: خداوند در قرآن می فرماید: “وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ ؛ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَکِن لَّا یَشْعُرُونَ”(آیه 11و12 بقره): هنگامی که به آنها گفته شود: در زمین فساد و تباهی نکنید. گویند: همانا ما اصلاحگر هستیم. هان! ایشان بدون شک فسادکنندگان و تباهی پیشگانند و لیکن (به سبب غرور و فریب خوردگی خود به فسادشان) پی نمی برند».
خداوند ما را ازشر نفاقهای درونی حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی امیر المؤمنین علیه السلام می فرمایند: ....أَفْضَلُ الْعِبَادَة الْعَفَافُ...
برترین عبادت پاکدامنی است. (الکافی (ط الاسلامیه) ج2 ص467)
توضیحات
یکی از دستورات مهم اسلام که ریشه در فطرت انسان دارد مسئله پوشش و حجاب است؛ پوشش و لباس دارای احکام دقیقی است که در این مجال به ذکر چند نکته کوتاه اکتفا می کنیم ولی لازم است عزیزان مسائل مورد نیازشان را مفصل مراجعه کرده و بیاموزند:
1. رعایت پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیرفامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس عزاداری نمی باشد.
2. پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است، شرایطی دارد:
الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند؛ لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمی‌پوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام می‌باشد. مثلا پوشیدن جوراب های نازک و بدن نما که از زیر آن پوست پا نمایان است در حضور نامحرم جایز نیست.
ب. تنگ و چسبان نباشد؛ لذا لباسهایی که برجستگی های اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. زینتی نباشد؛ بنابر این زنی که صورت خود را آرایش‌کرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا یا از لنزهای رنگی و زینتی استفاده کرده یا اینکه رنگ لباس طوری است که توجه نامحرم را جلب می کند، باید آن را از نامحرم بپوشاند. (1)
نسبت به ناخن و مژه مصنوعی که متاسفانه اخیرا در بین برخی بانوان رواج پیدا کرده است لازم است تذکر دهیم که به تصریح برخی از مراجع تقلید از جمله مقام عظمای ولایت: این نوع زینت و آرایش به جهت اینکه نسبت به وضو و غسل مکلف را دچار مشکل می کند اصل انجام آن حرام است و اگر هم کسی ندانسته مرتکب شده است لازم است برای اولین وعده نماز آن را برطرف کرده و به صورت عادی وضو و غسل انجام دهد.
البته نکات جزئی و دقیقتری هم هست که باید عزیزان مراجعه کنند؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س1363 و 1364 و 1363 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س223 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، ازدواج، احکام حجاب، حجاب بانوان)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
فلسفه حجاب و عفاف درجامعه و علت بی حجابی در کلام امام رضا ( علیه السلام ) بیان میشود:
1. فلسفه حجاب و عفاف: امام رضا علیه السلام درباره فلسفه حجاب و حرام بودن نگاه به نامحرم فرمودند: لِمَا فِیهِ مِنْ تَهْیِیجِ الرِّجَالِ وَ مَا یَدْعُوا التَّهْیِیجُ اِلَی الْفَسَادِ وَ الدُّخُولِ فِیمَا لَا یَحِلُّ ...:«نگاه کردن به موهای زنان شوهردار وغیرشوهردار، حرام است؛ زیرا این نگاه، مرد را تهییج و تحریک میکند. و تهییج، شخص را به فساد و داخل شدن در حرام و اعمال ناپسندیده می‌کشاند(علل الشرایع،ج 2، ص 565)
2. یکی از عوامل تشویق زنان به حجاب و عفاف :روزی حسن بن جهم به محضر امام رضا علیه السلام مشرف شد. وی متوجه شد که حضرت، ظاهری آراسته دارد و خضاب هم کرده است. با تعجب پرسید: «خضاب کرده‌اید؟» امام فرمود: بله، با حنا و برگ نیل خضاب کرده‌ام؛ مگر نمی‌دانی که این کار، سودی فراوان دارد؛ از جمله آنکه همسر تو دوست دارد در تو همان زیبایی و آراستگی را ببیند که تو دوست داری در او ببینی (مکارم الأخلاق طبرسی، ص 81)
3. یکی از علل بی عفتی در جامعه: حضرت رضا علیه السلام در سخن دیگری فرمود:زنان یهود از عفت بیرون رفتند و فاسد شدند، و چنین نشدند مگر به دلیل کم توجهی شوهران به آرایش و نظافت خود.» (مکارم الأخلاق طبرسی، ص 80)
البته دلیل دیگر حجاب، اذیت نشدن خود زنان است که قرآن می فرماید:ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ(آیه 59 احزاب)
خداوند حجاب اسلامی را به زنان و غیرت اسلامی را به مردان عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمدو آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ زَارَنِی فِی تِلْکَ الْبُقْعَةِ (ارض طوس) ...کُنْتُ أَنَا وَ آبَائِی شُفَعَاءَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ
. هر که مرا در طوس زیارت کند من و پدرانم روز قیامت شفاعت کننده او خواهیم بود. (من لایحضره الفقیه، ج2، ص: 585)
توضیحات
الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم و چقدر خوب است قدر این لحظات ارزشمند را بدانیم؛ زیارت مشتمل بر آدابی است که اگر می خواهیم از این دقایقی که در حرم حضور داریم نهایت استفاده را داشته باشیم به آداب زیارت عمل کنیم که هر مقدار آداب زیارت رعایت شود، ثواب زیارت بیشتر می شود؛ لذا چند نکته ای در مورد آداب زیارت خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم می شود:
1. حاضر شدن نزد امام معصوم علیه السلام با عرض یک سلام به ساحت امام علیه السلام، زیارت محسوب میشود هر چند زیارت نامه‌ای خوانده نشود؛ اما بهتر است در هنگام زیارت، زیارت نامه های معتبر مانند زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره خوانده شود.
2. غسل زیارت که انسان به امید ثواب انجام دهد و به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای غسل زیارت کفایت از وضو نمی کند و نمی شود با آن نماز خواند. (1)
3. هنگام تشرف گامها را کوتاه برداشتن و مشغول ذکر بودن در هنگام رفتن به زیارت.
4. تلاوت قرآن که انسان می تواند به نیابت از امام معصوم علیه السلام قرآن را بخواند یا قرآن را بخواند و ثوابش را به امام هدیه کند.
5. بلند نکردن صدای خود در وقت زیارت.
6. توبه کردن از گناه یعنی از گذشته خود پشیمان بوده و تصمیم بر ترک گناه گرفته و استغفار نمودن از گناهان.
7. نماز زیارت که انسان می تواند زیارت و نماز زیارت را از جانب افراد متعدد بجا بیاورد. (اما سه نکته کوتاه راجع به نماز مستحبی زیارت: اول: نمازهای مستحبی اذان و اقامه ندارند. دوم: می توانید حتی عمدا و بدون عذر به صورت نشسته بخوانید. سوم: به جماعت خواندن نماز زیارت مشروع نیست.) (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به آبروی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را مورد قبول درگاه خود قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مکارم: غسل زیارت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و یا امامان معصوم علیهم السلام مستحب است.) (رساله مراجع م646 ؛ توضیح المسائل مکارم م609 و استفتائات سایت مکارم، غسل های مستحب)
(2) العروة الوثقى مع التعلیقات، ج1، کتاب الصلاه، فصل فی الأذان و الإقامة؛ العروة الوثقى مع التعلیقات، کتاب الصلاه، [فصل فی بقیّة الصلوات المستحبّة، فصل فی أحکام الصلوات المندوبة] م1و2و3؛ العروة الوثقى مع التعلیقات، کتاب الصلاه، فصل فی الجماعه، م2)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره حجاب می فرماید: وَ لَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا: ( زنان با ایمان):زیورهاى خود را آشکار نگردانند مگر آن چه طبعاً از آن پیداست(آیه 31 نور)
ام سلمه نقل مى کند که بعد از نزول آیه «یدنین علیهن من جلابیبهن» زنان انصار از منازلشان با پوشش هاى مشکى خارج مى شدند به گونه اى که به نظر مى رسید بر سر ایشان کلاغى نشسته است. (الدر المنثورسیوطی، ج 5، ص 221)
از تاریخ استفاده میشود که در صدر اسلام حتی یهودی و نصاری هم نوعی حجاب داشتند. البته حجابهای آنان با حجابهای مسلمین فرق داشته است.
برای اثبات حجاب اجباری استدلال میشود که :
1. اصل وجوب حجاب در آیه نقل شده( 31 نور) و دهها روایت نقل شده است.
2. امر به معروف ونهی از منکر نیز واجب است .
3. نهی از منکر عملی از وظایف حکومت اسلامی است (اَلَّذینَ إن مَکَّناهُم فِی الأرضِ ... اَمَروا بِالمَعروفِ و نَهَوا عَنِ المُنکَرِ : کسانی که چون در زمین به آنان توانایی دهیم .. به کارهای پسندیده وا می دارند و از کارهای ناپسند باز می دارند )
بنابراین چون بدحجابی منکر است، مبارزه با بی حجابی و داشتن حجاب اجباری است.
4. از طرفی عمل به قوانین هر جامعه ای لازم است و در جمهوری اسلامی حجاب در قانون اساسی آمده است. (مثل : عمل به قوانین رانندگی)
خداوند حجاب فاطمی به زنان ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزءاً، اَفضَلُها جُزءاً طَلَبُ الحَلالِ.
عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است. (وسائل الشیعه، ج17 ص: 21)
توضیحات
امشب قصد داریم دقایقی راجع به خرید و فروش صحبت کنیم؛ کمتر کسی است که با این داد و ستد سر و کار نداشته باشد و از طرفی در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ خاصه اینکه در برخی از موارد ربا اتفاق می افتد و لازم است با شناخت آنها مواظب باشیم آلوده به خطا و گناه نشویم.
یکی از سؤالاتی که زیاد سوال می شود این است، اگر کالائی مثلا فرش، که نقد آن دو میلیون تومان ارزش دارد، وقتی که با مبلغ بیشتر، به صورت مدت و شرائط بخریم یا بفروشیم از نظر شرعی این کار حلال است یا نه؟
در جواب به دو نکته اشاره می شود:
1. با رعایت دو شرط این نوع خرید و فروش و سود حاصله حلال و شرعی می باشد؛ اول باید قیمت و دوم باید مدت و زمان بین خریدار و فروشنده به صورت دقیق و واضح معلوم شود به این صورت که فروشنده و خریدار می‌توانند ابتدا در مورد قیمت و مدت با هم صحبت کنند که به تناسب مدت، قیمت زیاد یا کم شود اما عقد معامله باید بر یک قیمت و مدت معین بسته شود مثلا این کالا را به مبلغ دو میلیون و پانصد هزار تومان می فروشم که پولش را شش ماه بعد بپردازید و به این نوع معامله، معامله نسیه گفته می شود.
2. مشتری با وجود توانایی باید بدهی خود را در موعد مقرر بپردازد و در صورت تاخیر در پرداخت، گرفتن مبلغ اضافی ربا و حرام است. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. و همچنین سامانه پیامکی 30002020 آماده دریافت سوالات دینی شما مومنین خواهد بود.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع مسأله 2105 و 2108 ؛ جامع المسائل ج1 س 1041 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1592 ؛ استفتائات حضرت امام ج2 استفتائات دین س 5 ؛ صافی جامع الاحکام ج2 س 1995 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س 1184)
