بیان بین الصلاتین
اثرات یاد مرگ 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام می فرماید: «ذِکْرُ الْمَوتِ یُمِیتُ الشَّهَواتِ فِی النَّفْسِ وَیَقْطَعُ مَنابِتَ الْغَفْلَةِ وَیُقَوِّی النَّفْسَ بِمَواعِدِ اللّهِ وَیُرِقُّ الطَّبْعَ وَیَکْسِرُ اَعْلامَ الْهَوَی وَیُطْفِی ءُ نارَ الْحِرْصِ وَیُحَقِّرُ الدُّنْیا؛ یاد مرگ خواهشهای باطل را از دل زایل می کند و ریشه های غفلت را می کند و دل را به وعده های الهی قوی و مطمئن می گرداند و طبع را رقیق و نازک می سازد و عَلَمهای هوا و هوس را می شکند و آتش حرص را فرو می نشاند و دنیا را حقیر و بی مقدار می سازد»
-هنگامی که جنازه کسی را برداشتی، فکر کن که گویا تو خود آن کسی هستی که [در تابوت است و] آن را برداشته اند».
-پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: « مرگ را بسیار یاد کنید؛ زیرا یاد مرگ از میل و رغبت به دنیا می کاهد».
-امام علی. علیه السلام فرمودند : کسی که بسیار یاد مرگ کند، به مقدار کمی از دنیا راضی می شود
چون حکایت دنیابه فرموده حضرت عیسی مثل : حکایت کسی است که از آب دریا می نوشد. هر چه بیشتر بنوشد، بر عطش او افزوده شود تا او را بکشد»
عوامل عاقبت بخیری
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحمیم
عوامل عاقبت بخیری در روایات عبارتند از :
1ـ تقوا(والعاقبه للتقوی) 2ـ تحکیم و تثبیت عقاید3-توبه از گناهان4-صبر و استقامت ورزیدن در برابر سختی ها و مشکلات و استعانت از خداوند6-آینده نگری، عاقبت اندیشی و معاداندیشی7-حق خدا را مراعات کردن8-توجه به نماز اول وقت و نماز شب 9- پرداخت وجوهات شرعیه از جمله خمس 10-. دوستی با نیکان و علما و ترک دوستی با افراد ناباب 11-دعا براى حسن عاقبت. مثل مداومت بر تسبیحات فاطمه زهرا(سلام الله علیها)؛ خواندن دعای (رضیت باللّه ربّا-مفاتیح-) و دعای غریق(یا الله یا رحمن یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک)
-خداوندا عاقبت امرهمه ما را ختم به خیر فرما به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم، ضمن عرض تسلیت پیشاپیش محرم سید الشهداء محضر یکایک شما زائرین!
امام باقر(علیه السلام) به منظور بزرگداشت حادثه کربلا برای جدشان اقامه عزا می کردند و به شیعیان نیز توصیه می فرمودند آنجا که علقمه حضرمی از حضرتش نقل می کند: ... یَأْمُرُ مَنْ فِی دَارِهِ بِالْبُکَاءِ عَلَیْهِ وَ یُقِیمُ فِی دَارِهِ مُصِیبَتَهُ بِإِظْهَارِ الْجَزَعِ عَلَیْهِ ...
امام باقر علیه السلام اهل خانه را به گریه بر اباعبدالله علیه السلام امر می فرمودند و در منزلشان اقامه عزا می کردند و صدای ناله و شیون ایشان بلند می شد. (کامل الزیارات، النص، ص175)
توضیحات
در آخرین شب جمعه سال قمری و در آستانه حلول ماه محرم الحرام قرار داریم، به همین مناسبت چند نکته درباره بزرگداشت شعائر الهی بیان می کنیم:
1. تعظیم شعائر الله یعنی گرامی داشتن و اهمیت دادن به نشانه هایی که انسان را به یاد خدا می‌اندازد و موجب تقویت دین خدا و ایمان افراد می شود، (1) شعائرالله مصادیقی دارد: یک مورد همین نمازهای جماعت است که مستحب است هر چه باشکوهتر برگزار شود. دیگر از موارد شعائر الهی نماز عبادی سیاسی جمعه است که از اعمال مورد تاکید اسلام است لذا مسافرین و مجاورین از شرکت در این عمل با فضیلت غفلت نفرمایید.
2. زیارت اهل بیت علیهم السلام و همچنین برگزاری و اقامه مجالس اهل بیت علیهم السلام خصوصا مجالس عزای سید و سالار شهیدان علیه السلام از مصادیق مهم شعائر الله است؛ بنابراین اقامه عزای براى سیدالشهدا و اصحاب او (علیهم السلام) و نیز راه انداختن دستههاى عزادارى و شرکت در امثال این مراسم از بزرگترین اعمالى است که انسان را به خداوند نزدیک مىکند. (2)
3. بهترین شیوه برای مجالس عزاداری اهل بیت علیهم السلام این است که علاوه بر عزاداری متعارف، احکام حلال و حرام خدا بیان شود؛ و این مجالس همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان نیز تقویت گردد و محبتشان به ائمه اطهار علیهم السلام مستحکم گردد و البته باید از هرگونه کارى که باعث اذیّت دیگران مىشود یا موجب وَهْن مذهب می‌باشد پرهیز شود. (3)
خداوند متعال به همه ما توفیق اقامه عزا و شرکت در مجالس اباعبدالله الحسین علیه السلام و اصحاب مظلومشان را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
توضیح و منابع:
(1) استفتائات مکارم ج1 س1638.
(2) سایت ادمین امام خامنه ای ؛ سوال شماره 1023666 ؛
(3) (سیستانی استفتائات کتبی در گروه علمی حرم ؛ استفتائات مکارم ج1 س575)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
راهکارهای حضور قلب عبارتنداز: 1ـ رعایت آداب ظاهری نماز مثل اذان و اقامه 2ـ توجه به معانی اذکار نماز 3ـ اقامه نماز در مکانی خلوت و آرام 4ـ ترک گناه 5ـ به یاد خداوند بودن در ایام غیرنماز در طول روز 6ـ توجه به عظمت خداوند و فقر و کوچکی خود به هنگام نماز 7ـ به گونه ای نماز بخواند که گویی آخرین نماز عمر شخص است. 8ـ خواندن نوافل نمازها.
-خداوندا عبادت و نمازهایی با حضور قلب و توجه به همه ما عنایت بفرمابا ذکر صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام صادق علیه السلام چنین روایت شده است که فرمودند: لاَ تَدَعْ طَلَبَ اَلرِّزْقِ مِنْ حِلِّهِ فَإِنَّهُ عَوْنٌ لَکَ عَلَى دِینِکَ ؛
طلب روزى را از راه حلال آن رها مکن! که کمک توست بر دینت. (الأمالی (للمفید) ج1صفحه۱۷۲)
توضیحات
چند نکته‌کوتاه در مورد بعضی از قراردادهای کاری:
1. در قراردادهای کاری کسی که نیروی کار می گیرد نسبت به پرداخت حقوق کارمندش نباید کوتاهی و سهل انگاری کند و تاخیر در پرداخت حقوق، چنانچه شخص توان پرداخت دارد ولی در پرداخت حقوق کوتاهی می کند ظالم و معصیت کار است.
2. کارگر هم نباید در انجام کار کم کاری یا کوتاهی کند مثلا کارگری که قرار است که زمان خاصی مثلا از ساعت 8 صبح تا ساعت 2 بعد‌ازظهر کاری مانند خیاطی، بنایی، کارگری یا خدمت اداری انجام دهد، نباید در آن زمان، کارهای شخصی ، کم‌کاری و یا بدون اجازه محل کار را ترک نماید. وگرنه نمی تواند حقوق و اجرت کامل را دریافت کند یا مثلا کارمندى که به طور معمول و در حد توان مثلا به ده پرونده و یا به امور ده مراجعه کننده مى‌تواند رسیدگى کند، اگر به خاطر سهل انگارى و کم کارى به مقدار کمتر رسیدگی کند، گنهکار است و نباید برای مقداری که کم کاری نموده مزدی دریافت نماید.
3. اگر تا الان بخاطر ندانستن مساله یا خدای نکرده عمدا کم کاری یا کوتاهی کرده و بابتش پولی دریافت نموده باید به همان اداره یا صاحب کار برگرداند و اگر در ادارات دولتی مکان یا حسابی در خصوص پرداخت بدهی نباشد به خزانه کل دولت واریز کند. (1)
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه مسلمین عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
توضیح و ذکر منابع:
(1) (استفتائات مقام معظم رهبری س 1955)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درقرآن یکی از ویژگی‌های برجسته پیامبران را یاد مرگ می‌داند و میفرماید:«إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِکْرَى الدَّارِ»«ما آنها را با خلوص ویژه‌ای خالص کردیم و آن یادآوری سرای آخرت بود( آیه 46 سوره ص)
در روایات اثرات فراوانی برای یادآوری مرگ و قیامت ذکر شده است که به برخی اشاره می کنیم:
1- مانع انجام دادن کارهاى زشت میشود: «مرگ برهم زننده لذت ها، تیره کننده شهوت ها و نابودکننده آرزوها را به یاد آرید؛ آن گاه که به کارهاى زشت شتاب مى آرید»(نهج البلاغه ،خطبه ۹۹)
2- موجب انجام دادن اعمال و کردار نیک مى شود: «آن که مرگ را چشم داشت، در کارهاى نیک پاى پیش گذاشت(نهج البلاغه، کلمات قصار ۳۱)
3-کاهش دوستی دنیا: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:« مرگ را بسیار یاد کنید؛ زیرا یاد مرگ از میل و رغبت به دنیا می کاهد».
4-رضایت به مقدار کم دنیا: امام علی علیه السلام فرمودند : کسی که بسیار یاد مرگ کند، به مقدار کمی از دنیا راضی می شود(نهج البلاغه، کلمات قصار ۳۴۹)
چون حکایت دنیابه فرموده حضرت عیسی مثل : حکایت کسی است که از آب دریا می نوشد. هر چه بیشتر بنوشد، بر عطش او افزوده شود تا او را بکشد».
خداوند حب و دوستی دنیا را از دلهای همه برطرف بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند: ...ثلاثٌ مِن المُرُوَّةِ فی السَّفرِ: بَذلُ الزّادِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ الم‍ِزاحُ فی غَیرِ المَعاصی
سه خصلت در سفر نشانة جوانمردی است: گشاده دستی و بخشش در زاد و توشه، اخلاق نیکو و شوخ طبعی البته در بدون گناه. (خصال، ج ۱، ص 324)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر می داند حداقل ده روز کامل در جایی اقامت می کند باید نمازش را کامل بخواند.
2. اگر انسان قصد ده روز کند چنانچه بخواهد بیشتر از ده روز بماند باز هم باید نمازش را کامل بخواند؛ مثلا کسی که بخواهد دوازده یا سیزده روز در جایی بماند نمازش کامل است.
3. کسی که قصد ده روز کرده، چنانچه بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی ادائی از تصمیمش برگردد و بخواهد زودتر برگردد در این صورت تا وقتی که در آن مکان هست باید نماز را کامل بخواند مثل کسی که مطمئن است ده روز در مشهد می ماند بعد از ماندن دو سه روز و خواندن نماز چهار رکعتی تصمیم می گیرد روز ششم برود، در این صورت سه روز دیگری را که می ماند باید نماز را کامل بخواند و چنانچه ماه رمضان باشد باید روزه را بگیرد. (1)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به ببرکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر م 15 و م 18 ؛ تحریر الوسیله، نماز مسافر، فصل فی قواطع السفر م10 ؛ رساله مراجع ج1 م1342 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 53 ؛ هدایه العباد ج1 م1164)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
چرا برخی از مرگ می ترسند؟
1-جهل :از امام جواد(علیه السلام)، سوال شد چرا مردم مرگ را دوست ندارند؟ حضرت فرمود :زیرا به حقیقت مرگ جاهل اند، اگر بدانند مرگ چیست و از دوستان خدا باشند مرگ را دوست خواهند داشت . سپس حضرت رو به سوال کننده کرد و فرمود: چرا کودک از خوردن دارو امتناع مى کند با اینکه دارو درد او را کاهش مى دهد و او را از بیمارى مى رهاند؟ آن شخص جواب داد: زیرا کودک فایده خوردن دارو را نمى داند. امام فرمود: به خدا سوگند! مرگ براى کسى که آمادگى دارد از آن داروى شفا دهنده مفیدتر است ... (معانی الاخبار، ص290)
2.ترس از حسابرسی اعمال:یکی دیگر از علل ترس از مرگ، بیم از حسابرسی اعمال است.این عامل به آن گروه از انسانها اختصاص دارد که از یک سو به معاد اعتقاد دارند و از سوی دیگر از اعمال خویش راضی نیستند.بدیهی است که این دسته از گنهکاران به شدت از مرگ می‌ترسند، شخصی از امام مجتبی(علیه السلام) پرسید: به چه دلیل ما مرگ را ناخوشایند می‌دانیم؟ امام(علیه السلام) پاسخ دادند:«زیرا شما آخرت خویش را (به دلیل گناهان و اعمال زشت) ویران ساختید و دنیای خود را آباد کردید و دوست نمی‌دارید که از آبادی به ویرانی روید.»( بحارالانوار، ج6، ص129)
3- .دلبستگی شدید به دنیا:یکی دیگر از عوامل مهم ترس از مرگ، دلبستگی شدید به دنیاست به گونه‌ای که از آخرت خویش کاملا غافل گردد و حیات دنیوی را هدف نهایی خود قرار دهد
امیرالمومنین على(علیه السلام) مى فرماید: مَنْ کانَتِ الدُّنْیا هِمَّتَهُ اِشْتَدَّ حَسْرَتُهُ عِنْدَ فِراقِها ... هر کس دنیا نهایت همتش شود هنگام جدایى از آن سخت حسرت مى خورد(من لا یحضره الفقیه، ج۴ ،ص ۳۸۲)
4- فراهم نساختن ره توشه آخرت: حضرت على (علیه السلام) در یکى از فرمایشات حکمت آمیزشان مى فرماید: (آه مِنْ قِلَّةِ الزّادِ وَ طُولِ الطَّریقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظیمِ الْمُورِدِ(نهج البلاغة صبحی صالح ،ص 481)آه از کـمـى تـوشـه [ى راه آخرت ] و طولانى بودن راه و دور بودن سفر و بزرگ بودن مقصد و محلّ ورود.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن در وصف أنصار و یارانش فرموده است: الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ.
یاوران خدا کسانی اند که) هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا دارند، و زکات دهند، و امر به معروف و نهی از منکر کنند. (آیه 41 سوره حج)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر:
1. امر به معروف و نهی از منکر مختص به صنف و گروهی نیست و بر همه اقشار جامعه با وجود شرائطش واجب است.
2. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ چراکه اگر هر کس خانواده اش را اصلاح کند جامعه اصلاح می شود. به عنوان مثال خانمهایی که حجاب مناسب شأن مسلمان و محب امام رضا ندارند و در کوچه و خیابان هستند بعضا آشنایان ما هستند و اگر مثلا شخصی از نهی افراد بیگانه ناتوان است به خانواده خود که می تواند تذکر دهد. مثلا مرد نباید نسبت به بدحجابی ناموسش بی تفاوت باشد (2)
3. در هنگام نهی از منکر باید به گونه ای عمل شود که از کار و عمل بد شخص انتقاد شود، نه اینکه خود شخص زیر سوال و اشکال گردد (و این سیره ائمه بوده است که وقتی کسی خطایی می کرده می فرمودند ما از این خطای تو بیزاریم) بنابراین اگر مثلا کسی حجاب شرعی را رعایت نکرده است از بدحجابی او بیزاری بجوییم نه از خودش.
4. اگر کسی نهی از منکری کرد (مثلا مسئولی، علیه بی حجابی دستوری داد) هیچ فردی (حتی از مسئولین) شرعا اجازه ندارد با توجیهات مختلف با امر به معروف و نهی از منکرش مقابله کرده و علیه او موضع بگیرد.
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان عفت فاطمی مرحمت کند به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رساله آموزشی، ج1 درس 76 ، ص: 328 و ص: 331.
(2) (توضیح المسائل جامع م 2218)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
احتکار به معنای ذخیره و نگهداری کالای کمیاب در بازار و مورد نیاز مردم، به انتظار گران شدن بهای آن است.( لسان العرب،ذیل مادهٔ حکر)
در روایات احتکار به شدت نهی شده است که به برخی اشاره میشود:
1- پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:هر کس بیش از چهل روز احتکار کند، بوى بهشت ، که از مسافت پانصد سال به مشام مى رسد ، بى تردید بر او حرام است(میزان الحکمه،ج3،ص172)و محتکر ملعون است (کافی، ج 10، ص 60)
2-بدتر از دزدی: امام موسی کاظم(علیه السلام) از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) روایت می کند: «... اگر بنده ای به عنوان دزد، به نزد خدا رود، در نظر من بهتر است تا به عنوان «محتکر»، که چهل روز ارزاق را احتکار کرده باشد(من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 159)
3-بدترین مکانهای جهنم :پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: «نگاهی به دوزخ افکندم، درّه ای دیدم که می جوشید، (به مالک دوزخ) گفتم: ای مالک! این درّه جای کیست؟ گفت: جای سه گروه: محتکران، اشخاص دایم الخمر، و دلّالان زنا(وسائل الشیعة، ج 17، ص 426)
4-منکر کتاب خدا شدن:پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: آنانکه به بازار ما چیزی وارد می‌کنند، مانند کسی است که در راه خدا جهاد می‌کند و آنکه در بازار احتکار می‌نماید، مانند کسی است که در کتاب خدا کافر به شمار می‌آید.( نهج الفصاحه، ص 278)
5-بیزاری خدا از محتکر: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: هر کس ارزاق عمومی را به مدت چهل روز احتکار نماید، از خداوند بیزاری جسته و خداوند هم از وی بیزار است.( طب النبی صلّی الله علیه و آله ؛ ج 1 , ص 22)
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن فرموده اند: مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا کَثِیرَةً وَ اللَّهُ یَقْبِضُ وَ یَبْسُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ
کیست که به خدا «قرض الحسنه‌ای» دهد، (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند،) تا آن را برای او، چندین برابر کند؟ و خداوند است (که روزی بندگان را) محدود یا گسترده می‌سازد؛ و به سوی او باز می‌گردید (و پاداش خود را خواهید گرفت). (آیه 245 سوره بقره)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره قرض الحسنه:
1. قرض دادن، مخصوصا به کسی که نیاز دارد، از مستحبات مؤکّد مى‌باشد اما قرض گرفتن در صورت عدم احتیاج کراهت دارد و هر چه احتیاج انسان شدیدتر باشد کراهتش کمتر می شود. (1)
2. اگر در قرض برای پرداخت آن مدتی قرار دهند، طلبکار نمی تواند زودتر از موعد، مطالبه کند ولی اگر مدت نداشته باشد طلبکار هر وقت بخواهد می تواند طلب خود را مطالبه نماید. (2)
3. اگر طلبکار طلب خود را مطالبه نماید، و زمان اداء دین هم رسیده باشد، چنانچه بدهکار بتواند بدهی خود را بدهد باید فوراً آن را بپردازد و اگر تأخیر کند گناهکار است. (3)
4. اگر انسان برای حفظ ارزش پولش به کسی به جای پول سکه طلا قرض بدهد، موقع پس گرفتن، همان سکه طلا را طلبکار است هر چند قیمت سکه کم یا زیاد شده باشد. البته اگر طرفین به غیر آن راضی شوند مانعی ندارد. (4)
خداوند متعال از خزانه غیب خود قرض همه مقروضین را ادا فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب القرض م1و 2 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1002 و 1003)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 2275)
(3) (توضیح المسائل مراجع م 2276)
(4) (توضیح المسائل مراجع م2281)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم اله الرحمن الرحیم
عوامل فقر و تنگدستی در روایات عبارتند از:
1-کفران نعمت : از عوامل کاهش روزی، کفران نعمت‌های الهی است، قرآن کریم در این باره میفرماید: خداوند قریه‌ای را به عنوان مثال مطرح می نماید که دارای امنیت و آسایش بودند و روزی فراوانی به ایشان می‌رسید، آنان نسبت به نعمت‌های الهی کفران ورزیدند، از این رو خداوند لباس گرسنگی و ترس را بر آنان پوشاند(ثواب الاعمال، ص 42)
کفرنعمت فقط به زبان نیست و خلاف امر خدا؛ از نعمت استفاده کردن نیز کفر نعمت است.
2-اسراف :یعنی خارج شدن از مسیر طبیعی، هنگامی که نعمت‌ها را در غیر مسیر آن به کار بگیریم رشد نمی‌کند، بلکه به سوی زوال پیش می رود.امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند:« اسراف سبب فقر و نیازمندی است و میانه روی باعث بی نیازی می شود.(کافی،ج 4، ص 54)
3-احتکار:پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «هرکس کالای مسلمانان را احتکار کند خدا او را به مرض جذام (خوره) و به ورشکستگی مبتلا می‌کند.» (طب النبی صلّی الله علیه و آله ؛ ج 1 , ص 22)
4-دروغ: قسم دروغ به عادتی همیشگی برای آنان تبدیل می شود، آنان دروغ می‌گویند تا به اهداف خویش دست یابند، اما غافل از آن که کارگردان عالم وجود، خیر و برکت را در صدق و راستی قرار داده است.رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می فرمایند: «الکذب ینقص الرزق» (نهج الفصاحه ص 373 ، ح 1087)؛ دروغ گفتن روزی انسان را کم می‌کند.
5-تحقیر نعمت‌ها :نباید به کوچک بودن و کم بودن نعمت نگاه کرد، بلکه باید به فرستنده و عطاکننده‌ی آن نگریست، چه بسا نعمت‌های کوچکی که سبب و راهی به نعمت‌های بزرگ میشود و بی توجهی و بی ارزش دانستن آنها محرومیت می‌آورد.
امام رضا(علیه السلام) می‌فرمایند: رزق و روزی کم راناچیز مشمارید، زیرا این کار شما را از نعمت‌های فراوان محروم می سازد.( بحارالانوار، ج 7، ص 347)
خداوند توفیق زیارت با معرفت خانه خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امیرالمومنین علیه السلام روایت شده است: مَن تَلَذَّذَ بِمَعاصی اللّه أورَثَهُ اللّهُ ذُلاًّ
هر که از گناهان لذّت ببَرَد، خداوند طعم ذلت و خواری را به او می چشاند. [غرر الحکم، ح8823]
توضیحات
یکی از سوالاتی که زیاد پرسیده می شود راجع به کاشت ناخن و مژه مصنوعی می باشد، اینکه آیا خانمی که چنین آرایشی را انجام داده است وضو و غسلش درست است یا نه؟ و اینکه آیا اصل این عمل جایز است یا خیر؟
در پاسخ به سه نکته اشاره می شود:
1. اصل کاشت ناخن و مژه طبق نظر مراجع مشهور از جمله امام خامنه ای حفظه الله در صورتی که برای زینت این کار را انجام می دهد و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برداشتن نیست یا نمی خواهد بردارد، شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (1)
2. کسی که حکم را نمی دانسته و مرتکب این عمل شده است لازم است برای وضو و غسل تا قبل از اینکه نماز قضا شود آن را جدا کند ولو هزینه سنگینی برایش داشته است. اما در صورتی که ( مثلا در آن وعده نماز به دلیل زمان کم یا نداشتن امکانات) امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز نباشد حق ترک نماز را نداشته و لازم است مطابق نظر امام خامنه ای و برخی دیگر از مراجع فعلا علاوه بر انجام وضو یا غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برطرف کردن مانع به احتیاط واجب نمازها و روزه هایش را قضا کند. (2)
3. خانمی که برای زینت ناخن و یا مژه مصنوعی انجام داده در صورتی که در این حالت غسل واجبی انجام دهد به جهت وجود مانع در اعضا، غسلش ناقص است و طهارت حاصل نشده، بنابراین توقف ایشان در مساجد و محل ضریح شرعا حرام است.
خداوند متعال همه ما را مزین به مکارم اخلاقی گرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یحْبِبْکُمْ اللَّهُ:اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید، تا خدا شما را دوست بدارد. (آیه 31 آل عمران)
«مودت» به ظهور و بروز محبت؛ در اندیشه، گفتار و رفتار آدمی می گویند؛ و «محبت در وادی عمل را مودت می‌گویند.
ادعای محبت به خالق هستی و خلیفه او وقتی راست ودرست است که شخص مدعی، پیرو اهل بیت علیهم السلام باشد.کسی که ادعای دوستی اولیای الهی را دارد، باید عمل به خواسته آنها سرلوحة اعمالش باشد و به هر اندازه در عمل با آنها مخالفت داشته باشد، به همان میزان از محبت او کاسته خواهد شد.
امام صادق (علیه السلام) میفرماید:کسی که خدا را معصیت و نافرمانی می‌کند، او را دوست ندارد.اگر در دوستی او صادق بودی، پیروی اش می‌کردی. زیرا محبّ، فرماندار محبوب است (تحف العقول / ترجمه کمره ای ؛ ج 1 , ص 303 )
جابر می‌گوید: امام باقر (علیه‌السلام) به من فرمود: آیا کسی که ادعای تشیع می‌کند، همین که بگوید ما را دوست دارد، کافی است؟! سوگند به خدا شیعیان ما نیستند، مگر آنان که تقوای الهی دارند و به امانتداری و زیادی ذکر خدا و روزه و نماز و نیکی به والدین و... شناخته می‌شوند.
جابر می گوید عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا! امروز کسی را به این صفت نمی‌یابیم».
حضرت فرمود: ... آیا برای کسی کافی است بگوید: من علی (علیه السلام) را دوست دارم و ولایت او را می‌پذیرم؛ ولی با وجود این، در عمل کوتاهی می‌کند؟! نه؛ چنین نیست. اگر روش پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را دنبال نکند و به سنت او عمل ننماید، دوستی او فایده‌ای برای او نخواهد داشت؛ بین خدا و هیچ کس قرابت نیست. محبوب ترین بندگان، نزد خدا فرمانبردارترین آنها است. کسی که مطیع خدا باشد، دوست ما و کسی که از خدا سرپیچی کند، دشمن ماست. کسی جز با عمل و پاک‌دامنی و پارسایی به دوستی ما نمی‌رسد.(بحار، ج ۱۵، ص141)
خداوند ما را جزء شیعیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت ولیعصر عجّل الله تعالی فرجه نقل شده است: لا یَحِلُّ لأِحدٍ أن یَتَصَرَّفَ فی مالِ غَیرِهِ بغَیرِ إذنِهِ.
بر هیچ کس روا نیست که بدون اجازه، در مال دیگرى تصرف کند. [وسائل الشیعة : 17/309/]
توضیحات
چند نکته در حقوق مالی اعضاء خانواده:
1. اعضای خانواده شرعا نمی توانند بدون اجازه و رضایت در اموال یکدیگر تصرف کرده و یا استفاده کنند بنابراین فرزندان، والدین، زن و شوهر هیچ کدام بدون اذن و رضایت طرف مقابل نمی توانند اموال دیگری را استفاده نمایند؛ و چنانچه مرتکب چنین عملی شوند باید از این عملشان توبه کنند و لازم است اموالی را که برداشته اند جبران نمایند.
2. خانمی که شوهرش خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارفش را مطابق شأن تأمین می کند، نمی تواند بدون اجازه شوهر در اموالش تصرف کند؛ و حتی اگر در مواردی شوهر نفقه زن را تأمین نکرد مطابق نظر عده ای از مراجع (1) از جمله امام خامنه ای، باز هم نمی تواند مستقیم خودش از اموال شوهر بابت نفقه اش وجهی بردارد؛ بلکه این عمل باید با اذن و اجازه از حاکم شرع صورت گیرد. (2)
3. سوال: اگر فردی از اعضای خانواده مثلا پدر یا مادر و یا همسر دچار آلزایمر شدید شدند (در حدی که دیگر متوجه تکالیف شرعی شان نمی شوند) آیا می توان در اموالشان تصرف کرد مثلا میهمانی گرفت و ...؟ در پاسخ می گوییم اولا تصرف خودشان در اموالشان که صحیح نیست مثلا اگر بخواهند مالی ببخشند این بخشش محقق نمی شود، و ثانیا اطرافیان او نیز (حتی همسرش) بدون مراجعه به حاکم شرع و انتخاب قیم شرعی نمی توانند در اموالش تصرف کنند. و لازم است مثلا با مراجعه به دفتر مرجع برای تصرف در اموال برای او قیم معین کنند و تصرف قیم هم محدود به رعایت مصلحت اوست. (3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، امام خامنه ای، آیات عظام فاضل، زنجانی، اراکی، (احتیاط واجب: آیات عظام وحید و مکارم)؛ (مخالفین: آیات عظام خویی تبریزی سیستانی، صافی، گلپایگانی، نوری)
(2) توضیح المسائل مراجع، م2416؛ آیت الله سیستانی: بعد از مطالبه نفقه توسط زوجه اگر زوج نفقه نمی دهد می تواند بردارد. (تحریرالوسیله، کتاب النکاح، نشوز، م 2 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 355)
(3) (تحریر الوسیله، کتاب حجر، سفاهه م1 و م3، کتاب البیع، م 18 و م19 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1084 و م 1085 و 1076 ؛ هدایه العباد، ج1 م 1768 و م 1770 و 1771)
گفتار روز
توضیحات
هر کار نیک و بدی در دنیا و آخرت آثار و نتایجی دارد; دوستی اهل بیت علیهم السلام نیز آثار فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. دادرسی در سخت ترین لحظات
علی علیه السلام در حدیث دیگر به حارث فرمود:ای حارث! دوستی و محبت ما اهل بیت علیهم السلام در سه جای مهم و سرنوشت ساز برای تو سود خواهد داد: هنگام نازل شدن فرشته مرگ و موقعی که در قبر مورد سؤال و باز خواست قرار می گیری و زمانی که در روز قیامت در مقابل پروردگار ایستاده باشی.» (اعلام الدین دیلمی، ص461)
2. قبولی کارهای نیک
اگر انسان تمام کارهای خیر و اعمال نیک را انجام داده، واجبات الهی را به جای آورد، اما از اهل بیت و ولایت و محبت آنان دور باشد، هیچ یک از اعمال و نیکی های او ثمره ای نخواهد داشت.
امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «هر کس ما اهل بیت علیهم السلام را دوست داشته باشد، ایمان او مفید بوده و اعمالش مورد پذیرش قرار خواهد گرفت، اما اگر کسی محبت ما اهل بیت را در دل نداشته باشد از ایمان خویش بی بهره بوده و کارهای نیک و اعمال دینی او مقبول نخواهد بود، گرچه روزها روزه گرفته و شب ها به عبادت بپرازد. (بصائر الدرجات، ص 364. )
و فرمود: «اگر بنده ای هزار سال خداوند را عبادت کند و اعمال نیک هفتاد و دو پیامبر را هم به جا آورد، خداوند از او نخواهد پذیرفت تا اینکه ولایت ما را بپذیرد و گرنه خداوند او را به صورت به جهنم خواهد انداخت(مستدرک، ج 1، ص 168)
3. آمرزش گناهان
عشق و علاقه داشتن به این خاندان مطهر، باعث میشود که گناهان و پلیدی‌ها از ما دور شود. امام جعفر صادق (علیه السّلام) می‌فرمایند: محبت اهل بیت گناهان را می‌ریزد چنان چه باد تند، برگ را از درختان می‌ریزد( حیاه الامام الحسین، ج ۱ ص۱۵۶ )
4. شفاعت گنهکاران
امام ( علیه السلام ) فرمود:هنگامی که روز رستاخیز فرا رسد گناهکاران شیعیان را شفاعت می‌کنیم ولی نیکوکاران را خداوند نجات می‌دهد.»( فضائل الشیعه، شیخ صدوق، ص ۴۳، ح ۴۵)
خداوند توفیق محبت به همراه اطاعت از اهل بیت علیهم السلام را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
خداوند متعال در قرآن مجید نسبت به والدین می فرمایند: وَ قَضَى رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا.
و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکی کنید! (اسراء 23
توضیحات
امروز روز خانواده و تکریم بازنشتگان نام گذاری شده است به همین مناسبت چند نکته ای نسبت به والدین خدمت شما عرض می شود:
1. هر گونه رفتار و کرداری (غیر از انجام واجبات و ترک گناهان) که سبب اذیت و ناراحتی والدین شود، شرعا حرام است. مثلا اگر مادر به فرزندش بگوید برو فلان خرید را انجام بده و فرزند تخلف کند و تخلفش سبب اذیت و ناراحتی مادر شود گناه و حرام است. البته اگر پدر یا مادری فرزندش را به گناهی امر کند مثلا بگوید باید در فلان مجلس (که در آن رقص و موسیقی حرام است) شرکت کنی! تبعیت از او واجب نیست و با احترام از شرکت عذر خواهی کند.
2. بی ادبی به والدین باید ترک شود حتی در موارد خاصی که فرزند گمان می کند از ناحیه والدین به او ظلمی شده است باز هم حق تندی و بی ادبی به ایشان را ندارد.
3. یکی از وظایف فرزندان این است که اگر پدر و مادر انسان فقیر باشند بر فرزندان واجب است در صورت توانایی مالی نیاز مادی آنها را مطابق با شأنشان تامین کنند. (1)
خداوند متعال به همه توفیق خدمت به پدر و مادر را عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
خداوند می فرماید:فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ اَبْناءَنا وَ اَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ اَنْفُسَنا وَ اَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبینَ»؛به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله کنیم و لعنت خدارا بر دروغگویان قرار دهیم
ـ احادیث فراوانى در بسیارى از منابع از شیعه و سنى آمده که در آنها تصریح شده پیغمبر(صلى الله علیه وآله) غیر از على و فاطمه و حسن و حسین(علیهم السلام) کسى را به مباهله نیاورد
روزى مأمون به امام رضا(علیه السلام) عرض کرد: بالاترین فضیلت امام امیرالمومنین(على بن ابیطالب) که قرآن بر آن دلالت دارد بیان کنید. امام(علیه السلام): فرمود آیه مباهله است، خداوند مى فرماید: «فَمَنْ حاجَّکَ فیه ...» هنگامى که این آیه نازل شد رسول خدا(صلى الله علیه وآله) حسن و حسین(علیهما السلام) را فرا خواند پس این دو نفر مصداق «ابنائنا» بودند و فاطمه(علیها السلام) را نیز فرا خواند. بنابراین او مصداق «نسائنا» بود و امیرالمؤمنین على(علیه السلام) را فرا خواند و او نفس و جان پیامبر به حکم خدابود و از آنجا که احدى از خلق خدابالاتر و بزرگوارتر از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نیست، بنابراین ثابت مى شود که احدى افضل از نفس رسول الله یعنى على (علیه السلام) نمى باشد».(بحار؛ج 10، ص 350،)
-علت جمع بودن (انفسنا):ما دو مرحله داریم مرحله قرارداد و مرحله اجرا. در مرحله قرارداد، گاهى الفاظ به صورت جمع ذکر مى شوند تا بر همه مصادیق تطبیق گردند؛ ولى در مرحله اجرا، ممکن است مصداق منحصر به یک فرد باشد و این انحصار در مصداق، منافات با کلى بودن مسئله ندارد.
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان علیهم السلام قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت رضا علیه السلام راجع به خمس اینگونه آمده است که: إنَّ ٱلْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا ... فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَکُمْ دُعَاءَنَا.
پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است ... از پرداختش دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نسازید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
توضیحات
اما مسئله شرعی: کسی که سال خمسی او رسید و از درآمد بین سالش باقی ماند لازم است خمسش را بپردازد. که احکام مفصلی دارد، امروز نکاتی در مصرف خمس بیان می کنیم:
1. خمسی که مکلفین می پردازند به دو قسمت تقسیم می شود: یک قسمت آن سهم امام زمان علیه السلام است و قسمت دیگر آن سهم سادات فقیر است؛ در زمان غیبت حضرت ولی عصر رساندن و مصرف خمس در محل واجب خود بر عهده مرجع تقلید است بنابر این خمس یا به دفتر مرجع تقلید خودش پرداخت شود یا (به فتوا یا احتیاط واجب) برای هزینه کردن از نماینده مرجع اجازه گرفته شود. (1)
2. برخی افراد می گویند ما در طول سال خیرات مختلفی داریم و به فقراء کمک می کنیم و یا مجلس اطعام می گیریم و ... به همین خاطر تکلیف را اداء کردیم؛ در پاسخ باید گفت که همانطور که بیان شد برای مصرف خمس به عنوان یک واجب مالی محل خاصی معین شده که لازم است به همان عمل شود و هر مقدار هم که این خیرات انجام شود مکلف را از دادن خمس معاف نمی کند.
3. کسانی که تاکنون مسئله را نمی دانسته و برخلاف وظیفه عمل کرده اند؛ مثلا سهم امام علیه السلام را بدون اذن نماینده مرجع تقلید در ساخت مسجدی هزینه کرده اند و یا اینکه سهم سادات را به سیدی که فقیر نیست پرداخته اند به تکلیف شرعی خمس عمل نشده است و لازم است با مراجعه به دفتر مرجع تقلید خویش کسب تکلیف نمایند.
در پایان عرض می کنیم: مسائل و احکام خمس بسیار وسیع و دقیق است (اینکه خمس به چه کسی واجب است و چه اموالی خمس دارد و یا ندارد) و لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنه‌ای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 1834 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1005 ؛ صافی، جامع الاحکام، ج1 س 766) سیستانی: پرداخت سهم سادات نیاز به اجازه ندارد. صافی: سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است، اذن مجتهد می خواهد؟ جواب: بنابر احتیاط، اذن مجتهد لازم است؛ ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت شود سهم سادات عظام به آنهایی که محتاج اند، مجاز است.
(2) (رساله مراجع، اقتباس از م 1829 و ذیل مساله 1851 ؛ امام خامنه ای سایت، شماره استفتاء611289 ؛ سیستانی، رساله جامع 2440)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از آیاتی که در فضیلت اهل بیت و امیرالمومنین ( علیه السلام ) نازل شده؛ آیه مباهله(61 آل عمران) است.
ابتهال به معناىتضرع و واگذارى کار به خداست. مباهله، به معنى نفرین کردن دو نفر به یکدیگراست.
داستان مباهله از این قرار است که: بعد از اینکه پیامبر مسیحیان رابه اسلام دعوت کرد و نامه به بزرگان مسیحیان نوشت و آنها بعد از بحث حاضر به پذیرش اسلام نشدند وحضرت عیسی را نیز خدا میدانستند،قرار براین شد که در مکانی جمع شده و از خدا بخواهند که هر کس در این موضوع دروغ‌گو است، خداوند بر او غضب کند و عذاب نازل کند.
فمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل‌لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ : هرگاه بعد از علم و دانشی که (در باره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: «بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آنگاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.
طبق روایات شیعه و اهل سنت، پیامبر، امام علی ( علیه السلام ) وحسنین ( علیه السلام ) و حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) را به همراه خود بردند که مسیحیان بعد از اینکه دیدند پیامبرنزدیکترین افراد خود را آورده از مباهله انصراف دادند و مجبور به دادن جزیه و خراج شدند.
به فرموده امام رضا ( علیه السلام ) بزرگترین فضیلت امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) در قرآن آیه مباهله است که امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) در این آیه به عنوان نفس و جان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) (انفسنا) معرفی شده است.، چون هیچ موجودی برتر از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم ) نیست؛ پس به حکم خداوند، کسی برتر از نفس و جان پیامبر؛یعنی امیرالمومنین ( علیه السلام ) نیست (الفصول المختاره، ص۳۸)
خداوند توفیق پیروی از اهل بیت علیهم السلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
