بیان بین الصلاتین
قانون مداری در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن هدف از فرستادن انبیا را اجرای حق و قانون بیان کرده است و می فرماید: «إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاکَ اللَّهُ وَلَا تَکُنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیمًا «ما این کتاب را بحق بر تو نازل کردیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته در میان مردم قضاوت کنی و از کسانی مباش که از خائنان حمایت نمایی. ( آیه 105 نساء)
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: أتْقى النّاسِ مَن قالَ الحقَّ فیما لَهُ و عَلَیهِ : با تقواترین مردم کسى است که حقّ را بگوید، چه به سودش باشد چه به زیانش ( الأمالی صدوق : ۷۲/۴۱ )
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت پیامبر در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی قانون پذیری ایشان، و از محوری ترین اصول در سیره ایشان نیز تعبّد به قوانین الهی بود که مواردی ذکر میشود:
1-جلوگیری از سوء استفاده وابستگان و اطرافیان: وقتی کسی در رأس امور قرار می گیرد، اگرچه خود درست کار باشد ،اما خواه و ناخواه اطرافیان و وابستگانی دارد که ممکن است درصدد سوء استفاده از قدرت و مقام وی برآیند
از امام صادق علیه السلام روایت شده است که وقتی آیه زکات نازل شد، چون یکی از مصارف زکات «عاملین علیها» (یعنی کسانی که به امر جمع آوری زکات می پردازند) می باشد، عده ای از بنی هاشم تقاضا نمودند که به خاطر خویشاوندی جمع آوری زکات را به آنان واگذار نماید تا در نتیجه، سهمی از زکات از آن آنان باشد. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «صدقه و زکات بر من و بر بنی هاشم حرام است.» در ادامه فرمودند: «آیا گمان می کنید من شما را بر دیگران ترجیح می دهم؟(کافی، ج4، ص 58)
2-تساوی انسان ها در برابر قانون: پیش از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان، بر اساس سنّت های موهوم قبیلگی، داشتن ثروت، شخصیت قبیلگی، نژاد، رنگ و مانند آن مایه برتری انسانی بر انسان دیگر شناخته می شد و دارندگان این گونه امتیازات بدان ها تفاخر می کردند. اما با ظهور اسلام، پیامبر بر این گونه امتیازات خط بطلان کشید.
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)در خطبه ای که پس از فتح مکّه ایراد نمودند فرمودند: ای مردم! آگاه باشید که پروردگارتان یکی است و پدرتان یکی است. بدانید که نه عرب بر عجم و نه عجم بر عرب، و نه سیاه بر سفید و نه سفید بر سیاه برتری دارد، مگر به تقوا. (میزان الحکمه ، ح 22396) آن حضرت همه انسان ها را، اعم از مخالف و موافق، در برابر قانون مساوی می دانست: «الناسُ امامَ الحقِ سواءٌ(بحار، ج 16، ص 262)
3-رعایت عدالت در اجرای قانون: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «اقوام و ملل پیشین دچار سقوط و انقراض شدند؛ بدین سبب که در قانون تبعیض روا می داشتند؛ هرگاه یکی از طبقات بالا مرتکب جرم می شد او را از مجازات معاف می کردند، و اگر کسی از زیردستان به جرم مشابه آن مبادرت می ورزید او را مجازات می کردند. قسم به خدایی که جانم در قبضه اوست! در اجرای عدل درباره هیچ کس فروگذاری و سستی نمی کنم، اگرچه مجرم از نزدیکان من باشد.(تحف العقول ،ص29)
خداوند توفیق عمل به قوانین اسلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
ارث
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در یک روایت نورانی می فرمایند: حُرمةُ مالِ المُسلِم کَحُرمَةِ دَمِهِ.
احترام مال مسلمان همانند احترام به خون و جان اوست (مراعات آن بر همه واجب است). (میزان‌الحکمة، ج ٢، ص ٥١٠)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام ارث:
1-هنگامی که انسان فوت می کند قبل از اینکه ارثیه میان ورثه تقسیم شود، چنانچه میت دارای بدهکاری باشد واجب است ورثه ابتدا بدهی های میت را از اموالی که میت بجا گذاشته، پرداخت کنند؛ هر چند میت به پرداخت بدهکاری هایش وصیت نکرده‌باشد، لذا به نظر مشهور مراجع از جمله امام خامنه ای اگر فرزندان بدانند که میت خمس یا زکات بدهکار است‌باید‌خمس و زکات اموالش را پرداخت نمایند هر‌چند وصیت نکرده‌باشد
2-اموالی‌که از میت بعد از کسر بدهکاری و عمل به وصیت‌نامه شرعی میت، باقی‌می‌ماند متعلق به همه‌ورثه می‌باشد که پسران دو برابر دختران سهم می برند و تا‌زمانی‌که اموال تقسیم نشده است هیچ یک از‌ورثه بدون‌اجازه یا رضایت دیگر ورثه حق تصرف در آن اموال را ندارند. و چنانچه یکی از ورثه در این اموال بدون اجازه و رضایت تصرف و استفاده کند، علاوه بر‌ارتکاب گناه ،مدیون به ورثه نیزمی باشد.
3. در مواردی که افراد در زنده بودنشان، اموال را به فرزندان می بخشند و تحویل می دهند یا در قالب قرارداد شرعی دیگری به فرزندان منتقل می کنند، شرعا ارث محسوب نمی شود و احکام آن را نیز ندارد.
خداوند توفیق یادگیری وعمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی جلد دوم بخش دوم: معاملات جایز ؛ فصل چهارم: شرکت درس50: مبحث سوم: شرکت عقدی صحیح)
(2) (استفتاء خصوصی از سایت امام خامنه ای، شماره 841320)
(3) (رساله مراجع، مساله 2736)
(4) (رساله مراجع، مساله 2770 و 2771
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ....
بگو اى بندگانم که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته اید، از رحمت الهى نومید مباشید، (در ادامه آیه می فرماید:) چرا که خداوند همه گناهان را مى بخشد، که او آمرزگار و مهربان است. (سوره زمر آیه 53 )
توضیحات
چند نکته درباره توبه:
1. یکی از مهمترین واجبات توبه از گناهان است که واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگر چه قبلا هم توبه کرده و آنرا شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند برگردد و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش نیز گناه است.
2.حقیقت توبه پشیمانی از گناه است یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بد‌حجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم بگیرد که ترک کند.
3.همچنین نسبت به برخی گناهان جبران گذشته واجب است مثلا اگر گناهش ترک نماز و روزه بوده در انجام نماز و روزهای قضا کوتاهی نکند، خمس، زکات و حق الناس که برگردن دارد را پرداخت کند. و در ادای دین صدقه دادن یا انجام کار خیر برای طلبکار هر چند فوت کرده باشد کافی نیست. (عروه اول احکام اموات؛ رساله مراجع مساله 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره جهاد کبیر میفرماید: «فَلَاتُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا» «ای پیامبر! پس از کافران پیروی نکن و به‌وسیله آن با آنها به جهادی بزرگ بپرداز»(آیه 52 فرقان)
«جهاد کبیر» یعنی چه؟ یعنی اطاعت نکردن از دشمن در میدان‌های مختلف؛ مثل میدان سیاست، میدان اقتصاد، میدان فرهنگ و هنر. جهاد کبیر به معنای قطع رابطه با دنیا نیست؛ بلکه هویّت و شخصیّت اصلی خودشان را از یاد نبرند؛ و مثل نماینده نظام اسلامی حرکت بکنندو سخن بگویند وهضم قدرتها (فرهنگی،اقتصادی، هنر و...) نشوند.
وقتی از دشمن تبعیت نشود ممکن است هزینه هایی داشته باشد، اما وظیفه این است که:وَ تَوَکَّل عَلَی اللهِ وَ کَفی بِاللهِ وَکیلا؛ در مقابل همه این فشارها به خدا تکیه کن؛ توکّل معنایش این نیست که کار را رها کنید بنشینید تا خدا بیاید عوض شما کار را انجام بدهد؛ بلکه توکّل این است که شما راه بیفتیدو تلاش کنید، آن‌وقت یقین داشته باشیم که خدای متعال ما را کمک خواهد کردو یقینا پیروزیم وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنین.(آیه 69 عنکبوت)
بر اساس معارف قرآن کریم، دشمنان اسلام هرگز از مسلمانان راضی نخواهند شد مگر آنکه مسلمین اسلام را رها کنند و پیرو کافران شوند؛ در نتیجه فرمان الهی این است که هرگز نباید در برابر آنان کوچکترین نرمشی انجام دهید و باید در برابرشان محکم و استوار همچون کوه باشید و مقاومت کنید و تسلیم ناپذیر باشید. در قرآن کریم آمده است«وَ لَنْ تَرْضی عَنْک الْیهُودُ وَ لا النَّصاری حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ (آیه 120 بقره)
خداوند توفیق جهاد در راه خدا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ
همه کمالات در شناخت عمیق دین و شکیبایى در پیشامدهای ناگوار و اندازه نگه داشتن در زندگى است. (کافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص:32)
توضیحات
نکاتی در مورد علم آموزی:
یادگیری بعضی از علوم واجب است مانند احکام دینی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد که یادگیری آنها بر همه واجب می باشد. و یادگیری بعضی از علوم به مقدار رفع نیاز ضروری جامعه، بر کسانی که توانایی دارند واجب است مانند علوم پزشکی برای نجات جان بیماران. کسی که از امکانات آموزشی عمومی استفاده می کند چنانچه در حد متعارف درس نخواند حرام است که از امکانات و فضای آموزشی بیت المال استفاده کند. .(اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبری س 1322 ،رساله مراجع ج 1م11و استفتائات مکارم ج 3س1363)
2. در مسیر علم آموزی احترام استاد و معلم را رعایت نموده و همچنین معلم و استاد نیز باید وظیفه خود را در تعلیم و تعلم انجام داده و کوتاهی نکند که در صورت کوتاهی نمودن مدیون است.(استفتائات ،بهجت س4365)
3. حاضر شدن در کلاس درس استادی که منحرف است و در ضمن درس علیه اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام تبلیغ می کند و دانشجو هم قدرت تشخیص نکات اشتباه کلام استاد را ندارد تا پاسخ بدهد و ترس انحراف دینی را داشته باشد جایز نیست و با وجود شرائطش نهی از منکر نماید و یا به مسؤلین مربوطه اطلاع دهد .(استفتائات حضرت امام ج 2،استفتئات دین س12،اجوبه الاستفتائات س 1333 ،جامع الاحکام صافی ج2س 1538 مجمع المسائل (للگلبایگانی)، ج5، ص: 415)
تعجیل در فرج آقا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق(علیه السلام) برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-نیکی به والدین و صله‌رحم: صله‌رحم تا جایی نقش دارد که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی می‌آورند به سبب آنکه صله‌رحم را به جا می‌آوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در این باره میفرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صله‌رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2- خوش اخلاقی: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کنند. (کافی، ج 2، ص 100) واین طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3- زیارت امام حسین(علیه السلام): در این باره امام صادق(علیه السلام) فرموده است: زیارت امام حسین(علیه السلام) را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی‌ات را زیاد میکند و زندگی‌ات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4- نیکی به خانواده: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی(علیه السلام) گناه را از عوامل سلب آرامش می داند و می فرمایند: کَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثَت حُزناً طَویلاً؛. چه بسیار خواهش های نفسانی لحظه ای، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارد.( کافی، ج 2 ، ص 451 )
بعضی از عوامل از بین رفتن آرامش که در روایات بدان ها اشاره شده است عبارت اند از:
1-دلبستگی به دنیا: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: "رغبت و علاقه به دنیا موجب غم و حزن انسان است و زهد و بی رغبتی به دنیا موجب راحتی قلب و بدن است(بحار، ج 73، ص 91)
امام خمینی (ره) نیز با توجه به روایات به فرزندشان حاج سید احمد فرمودند: «... من آنچه ملاحظه کردم و مطالعه در حال قشرهای مختلف نمودم، به این نتیجه رسیده ام که قشرهای قدرتمند و ثروتمند، رنج های درونی و روانی و روحیشان از سایر اقشار بیشتر و آمال و آرزوهای زیادی که به آن نرسیده اند بسیار رنج آورتر و جگر خراش تر است... آنچه مایه نجات انسان ها و آرامش قلوب است، وارستگی و گسستگی از دنیا و تعلقات آن است که با ذکر و یاد دایمی خدای تعالی حاصل می شود(نامه 26/4/1363)
2- طمع و چشم داشت به مال مردم: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "کسی که به مال دیگران طمع و چشم داشت، داشته باشد حزن و اندوهش طولانی خواهد شد(بحار، ج 77، ص 172)
3- حسادت: امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) فرمود: "غیر از حسود ظالمی را ندیدم که شبیه ترین کس به مظلوم باشد؛ زیرا دارای قلبی غصه دار و حزنی پیوسته است"( بحار، ج 73، ص 256)
4- چشم و هم چشمی: وقتی می بینند کسی چیزی دارد، آنها هم سعی می کنند آن چیز را تهیه کنند و داشته باشند و نداشتن آن چیز موجب نگرانی و ناراحتی آنان می گردد و احساس کمبود می کنند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: در امور دنیا به کسانی که وضع زندگیشان پایین تر از تو می باشد بنگر، نه به کسانی که وضع مالی آن ها از تو بهتر و برتر است(جامع السعادات، ج6، ص105)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن عزیز می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ.
ای کسانی که ایمان آورده اید، به پیمان ها وفا کنید.سوره مائده آیه 1
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره حکم شرعی واگذاری امتیاز وام:
واگذاری امتیاز وام یا تسهیلات به این معناست که صاحب امتیاز وام، امتیاز وام خودش را به متقاضی امتیاز انتقال دهد تا به بانک معرفی شود و بانک به شخص متقاضی، وام را بدهد.
واگذاری امتیاز وام یا تسهیلات چنانچه خلاف مقررات بانک باشد، صحیح نیست. مثلا اگر وام ازدواج امتیازش مخصوص زوجین هست و از جهت مقررات بانکی قابل انتقال نیست، نمی توان آنرا به دیگری واگذار کرد.
اگر واگذاری از جهت مقررات بانکی مجاز باشد، انتقال دهنده می تواند مبلغی را جهت انتقال وام بر اساس توافق طرفین بگیرد.مثلا متقاضی بگوید اگر امتیاز را به من انتقال بدهی فلان مبلغ به تو می دهم.
خداوند توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
منابع:امام خامنه ای استفتائات،ایت الله مکام سایت معظم له، خرید و فروش امتیاز وام، ایت الله سیستانی رساله جامع ج 4مساله 1489
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن راهکار آرامش را یاد خدا میداند و میفرماید: أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ: همانا با یاد الاهی قلب ها آرام می شود (آیه 28 رعد)
برخی عوامل رسیدن به آرامش عبارتند از:
1-یادخدا: طبق آیه تلاوت شده یادخداباعث آرامش است،یعنی این که انسان همیشه توجه و یقین داشته باشد که هیچ موجودی در عالم نمی تواند مستقل و جدای از «الله» منشأ اثر باشد وتمام قدرت و ملک و هستی از او است وعزت و ذلت بندگان نیز به دست او است؛ او بر همه چیز توانا است؛ اگر انسان واقعا با تمام وجودش باور داشته باشد که هیچ دگرگونی و قدرتی در عالم نیست مگر این که وابسته به خداوند بزرگ است و آن گاه با زبان بگوید: «لاحول و لاقوة الا بالله العلی العظیم»، دیگر دغدغه و اضطرابی ندارد.
2- توکل به خدا: توکل یعنی این که انسان وظیفه خود را در حد توانایی انجام داده و نتیجه کارها را به خداوند واگذار نماید. قرآن مجید می فرماید: "کسی که بر خدا توکل کند خداوند او را کفایت می کند"(آیه 3 طلاق) چون رزق از ناحیه خداوند تعالی ضمانت شده وخداوند قادر است که از عهده ضمانت خود برآید.
3- رضایت به خواست الهی: اگر انسان باور داشته باشد که خداوند متعال همیشه خیر خواه بندگان خود است و به خواست الاهی گردن نهد هیچ دغدغه ای نخواهد داشت. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) دراین زمینه فرمود: هرکس اطمینان کند که آنچه خداوند برای او مقدر کرده، از او فوت نمی شود، قلبش راحت و آرام می گردد. (غررالحکم، ح 8763)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت امیر المومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق
عظیم‌ترین گناهان، خوردنِ به ناحق و تجاوز به مال یک مسلمان است. (تحف العقول، ص 216)
توضیحات
دو نکته کوتاه حکم جبران خسارت به اموال دیگران:
اگر انسان عمدا یا سهوا به اموال دیگری بدون رضایتش خسارتی وارد کند باید خسارت جبران کند و در این حکم فرقی نمی کند که انسان به صورت مستقیم به اموال دیگری خسارت وارد کند مثل اینکه انسان شیشه ماشینی را بشکند یا غیر مستقیم خسارت وارد کند مثل اینکه اشیای لغزنده یا نوک تیز را در محلّ رفت و آمد دیگران قرار دهد و بر اثر آن آسیب به انسان یا حیوانی برسد.
اگر کسی وسیله ای را مثل صندلی یا لب تاب یا ماشین برای استفاده کردن رایگان در اختیار انسان قرار دهد و هنگام استفاده کردن وسیله مورد نظر، آسیب ببیند در این صورت اگر فرد در استفاده کردن کوتاهی نکرده باشد و همچنین در ابتدا صاحب وسیله شرط ضمانت نکرده باشد، فرد استفاده کننده ضامن نمی باشد.
تعجیل در فرج امام زمان سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
منابع: (تحریر الوسیله، کتاب الغصب م 54، امام خامنه ای استفتائات، توضیح المسائل جامع، ایت الله سیستانی ج 3، م 1550)
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که -میفرمایند: بَرُّوا آبائَکُمْ یَبُرَّکُمْ أبْناوُکُمْ
به والدینتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی نمایند. (وسایل الشیعه، ج۱۴)
توضیحات
چند نکته در مورد نماز قضای پدر و مادر:
نمازهای قضای پدر با شرایطی بر عهده پسر بزرگتر است و‌به نظر تعدادی از‌مراجع از جمله امام خامنه ای(بنابر احتیاط واجب) نماز قضای مادر نیز با شرایطی بر پسر بزرگتر واجب است.البته اگر فرزندان دیگر یا هر فرد دیگری برای میت نماز بخواند یا روزه بگیرد صحیح است و آن نماز قضا از عهده میت برداشته می شود. (پدر اتفاقی است ولی مادر: ،گلپایگانی، اراکی ؛مکارم، نوری (: فتوی)، امام خامنه ای، فاضل؛ صافی (: احتیاط واجب)
اگر پدر یا مادر نسبت به نماز و روزه قضا وصیتی نداشته اند، نمی توان بدون رضایت تمامی ورثه، از اموال میت جهت نماز و روزه قضا برداشته شود.همچنین اگر در میان ورثه، فرزند صغیری باشد، نمی توان از سهم او برای این جهت هزینه کرد.
اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر نماز و روزه قضا داشته یا نه، چیزی بر او واجب نیست. (رساله مراجع مساله1391)
خداوند والدین همه مومنین را مورد عنایت خاص امام رضا علیه السلام قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن درباره علم غیب می فرماید: «عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلاَّ مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ؛ و هیچ احدی بر غیب خدا اطلاع ندارد؛ مگر کسی که خدا از او راضی باشد (آیه 26و27جن)
آیات قرآن درباره علم غیب سه گونه است:
1-برخی آیات علم غیب را مخصوص خدا میداند(آیه 59 انعام)
2-برخی آیات پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) علم غیب را از خود نفی میکند(آیه 188 اعراف)
3-برخی آیات گوید که برخی از رسولان و برگزیدگان نیز علم غیب دارند(آیه 27 جن)
راه جمع این است که بگوئیم:
علم غیب ذاتا ومستقلا مخصوص خداست و معصومین از جانب خدا علم دارند؛ازاین جهت هرجا در قرآن آمده که علم غیب مخصوص خداست(آیه 59 انعام) منظور علم غیب ذاتی و استقلالی وبالفعل است وهرجا گوید برخی دیگر که خدا بخواهد به آنها میدهد(آیه 27 جن)،منظور غیر مستقل است و ازجانب خدا وبا اذن اوست وبالفعل معصومین ندارند،ولی بالقوه دارند که اگر بخواهند خدا به آنها میدهد؛ ازطرفی برخی علوم مثل روز قیامت فقط مختص خداست .
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. . امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: النَّظِیفُ مِنَ الثِّیَابِ یُذْهِبُ الْهَمَّ وَ الْحَزَنَ وَ هُوَ طَهُورٌ لِلصَّلَاةِ
. لباس پاکیزه غم و اندوه را مى برد و موجب پاکیزگى نماز است. (الکافی (ط- الإسلامیة) ؛ج6 ؛ ص444)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام لباس نمازگزار:
1.بدن و لباس نمازگزار باید پاک باشد و چنانچه کسی نماز بخواند ولی بعد از نماز بفهمد لباس یا بدنش نجس بوده، نمازش صحیح است.(نکته : آیت الله سیستانی می فرمایند: اگر شک در نجاست لباس داشته و جستجو نکرده، و بعد بفهمد بنابر احتیاط نماز را دوباره بخواند.)(رساله مراجع م802 و 807)
2.کسی که از نجاست لباس یا بدنش اطلاع داشته اما فراموش می کند و با لباس و بدنی که نجس بوده است، نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیایید، باید نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته، نماز را باید قضا کند(شبیری: بنابر احتیاط واجب نماز را قضا کند).(مخالف: آیت الله سیستانی: اگر از روی اهمال بوده، بنابر احتیاط باید دوباره بخواند و گرنه نیاز نیست دوباره بخواند)(رساله مراجع م803)
3.لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان حرام گوشت مثل خرگوش یا گربه، نباشد و اگر انسان بداند مویى از حیوان حرام گوشت همراه نمازگزار باشد، نماز او باطل است.(آیت الله سیستانی: باید از اجزای درندگان بلکه بنابر احتیاط واجب از مطلق حیوان حرام گوشت نباشد. اگر موی حیوان حرام گوشت بسیار کم باشد مثلا یک یا دو یا سه موی کوچک باشد، اشکال ندارد.)(رساله مراجع م824.)
خداوند توفیق فراگیری و عمل به دستورات شریعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق(علیه السلام) درمورد علم غیب ائمه(علیهم السلام) می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِک: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند،خدا او را آگاه می کند(کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه(علیهم السلام) ازعلم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1-دوگونه علم وجود دارد(طبیعی-غیب) و انسان در برابرعلم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمی‌آورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الاهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد
2-معصومین علیهم السلام مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ واگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند
3-طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4-معصومین علیهم السلام نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند: ... إنّ اَعظَمَ النّاسِ قَدْراً اَلّذیِ لایَریَ الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَراً ...
بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص: 19)
توضیحات
اما مساله شرعی:
دو نکته کوتاه درباره محدوده اختیار انسان نسبت به اموالش:
1.انسان عاقل و بالغ تا زمانی که سالم است می تواند به هر شکلی که خودش بخواهد اموالش را هزینه کند یا ببخشد یا وقف کند؛ البته انسان نمی تواند مالش را اسراف کند و یا اگر پدر یا مادر بخواهد به یکی از فرزندان مالی را ببخشد چنانچه سبب فساد و اختلاف میان فرزندان میشود چنین کاری جایز نیست. (تحریر الوسیله کتاب الهبه، م22 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1336)
2.افرادی که دچار الزایمر شدید هستند یعنی بیماری به حدی است که دیگر هیچگونه تعقلی ندارند، چنین افرادی نسبت به نماز و روزه تکلیفی ندارند و در اموال خودشان نمی توانند تصرفی انجام دهند بلکه اطرافیان حتی همسرش هم بدون مراجعه به حاکم شرع و انتخاب قیم شرعی نمی توانند در اموالش تصرف کنند. (تحریر الوسیله، کتاب حجر، سفاهه و م1 و م3 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1084 و م1085)
تعجیل در فرج آقا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: علیکُمْ بقیام الّلیل فَإِنَّهُ تکفیرُ السَّیئاتِ:بر شما باد به قیام در شب(نماز شب)، چرا که موجب پوشاندن و بخشش گناهان است.(بحار، ج ۸۷، ص ۱۲۳)
در روایات اثرات اخروی مختلفی برای نماز شب ذکر شده است که به برخی اشاره میشود:
1-پاک شدن گناهان: یکی از آثار نماز شب پاکی روح از آلودگی گناه می‌باشد.پیامبر میفرمایند: انسانی که سحرخیز باشد و نماز شب بخواند، آن گناهانی که در روز انجام داده ،پاک میشود. نمازشب حسنه ای است که در دل های مومنین وارد شده و آثار معصیت و تیرگی هایی که دلهایشان از ناحیه سیئات کسب کرده از بین می برد.
2-قبولی اعمال: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: نماز شب باعث قبولی عبادات و اعمال است.«(بحار، ج87، ص161)
3- استجابت دعا: امام صادق علیه السلام میفرماید: «کسی که در قنوت نمازوتر, چهل مومن و سپس برای خود دعا کند خداوند دعاهای وی را مستجاب می‌گرداند(وسائل الشیعه، ج4، باب 45)
4-رضایت خدا: رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: نماز شب سبب کسب رضایت پروردگار است.( بحار ، ج. ۸۷، ص. ۱۶۰)
خداوند توفیق نمازشب به همه عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: یَا عَلِیُّ مَنْ أتَى ٱللهَ بِمَا ٱفْتَرَضَ ٱللهُ عَلَیْهِ فَهُوَ مِنْ أعْبَدِ ٱلنَّاسِ
یا علی! عابدترین مردم کسی است که به آنچه خداوند بر او واجب نموده عمل نماید.(خصال صدوق ص 125)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام تیمم:
1. تیمم بر سنگ، خاک، ریگ و کلوخ صحیح است و تیمم بر خاک از بقیه بهتر است.(م6842)
2. کیفیت تیمم: ابتدا نیت کند و دستها را به زمین بزند و به نظر اکثر فقها صرف گذاشتن دستها بر زمین کافی نیست و سپس از جایی که مو روئیده با تمام دو کف دست پیشانی و همچنین دو طرف پیشانی و روی ابروها را (بنابراحتیاط) مسح کند و سپس با کف دست چپ تمام پشت دست راست را از مچ تا سر انگشتان مسح شود و سپس با کف دست راست تمام پشت دست چپ مسح شود. هر چند طبق نظر برخی مراجع عظام مانند امام خامنه ای احتیاط این است که دو مرتبه دست را به زمین زده و به پشت دستها کشیده شود. (رساله مراجع م700 الی707.صافی و اقای گلپایگانی تمام کف دست چپ را بر تمام پشت دست راست. مقام معظم رهبری: و احتیاط واجب این است که بار دیگر دستها را به زمین بزند و سپس کف دست چپ را بر پشت دست راست وکف دست راست را بر پشت دست چپ بکشد. سایت امام خامنه ای)
خداوند متعال همه ما را آشنا به دستورات دین فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ایام
امام عسکری ( علیه السلام ) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى ( علیه السلام ) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على ( علیه السلام ) و امامان معصوم هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری علیه السلام از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری علیه السلام فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
ممکن است عدهاى زرنگى را در آن بدانند که از حسابرسى، و پاسخگویى فرار کنند و به نوعى طفره روند، ولى باید بدانند که هرگز چنین رفتارى هوشمندى و زرنگى بحساب نمىآید، در همین زمینه است که حضرت عسکرى (علیه السلام) مىفرماید: زیرکترین زیرکان (و هوشمندترین افراد) کسى است که به حساب نفس خویش پردازد (و پاسخگوى خدا و وجدان خویش باشد) و براى پس از مرگ خویش تلاش نماید»( وسائل ، ج 16، ص 98)
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام درباره آثار و فوائد پرداخت خمس می فرمایند: ...فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ... تَمْحِیصُ ذُنُوبِکُمْ وَ ما تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِکُمْ لِیَوْمِ فَاقَتِکُم
پرداخت خمس باعث پاک شدن گناهان تان و ذخیره‌ای برای روز قیامت تان است. (الکافی ط ج1 ص548)
توضیحات
اما مساله شرعی:
یکی از واجبات و عبادات مالی پرداخت خمس است لذا هر فردی که در در تاریخ سر سال خمسیش بخشی از درآمدهایش باقی بماند، با شرایطی باید خمس آن درآمد باقی مانده را پرداخت کند اما جهت اطلاع عزیزان عرض می شود که به برخی از اموال خمس تعلق نمی گیرد که در این فرصت مختصر به برخی از آنها اشاره می شود:
1. ارثیه: مالی که به واسطه ارث به انسان برسد با شرایطی خمس ندارد . لذا در برخی موارد مثل اینکه میت وصیت به پرداخت خمس اموالش کرده باشد باید خمس ارث پرداخت شود. (1)
2. مهریه ای که خانم دریافت می کند به اصل مهریه ای که خانم دریافت می کند، خمس تعلق نمی گیرد. (2)
3.دیه: مثلا اگر در حادثه ای به کسی صدمه ای وارد شود و بخاطر این صدمه دیه‌ای تعلق بگیرد این دیه هم حلال است و هم خمس ندارد. (3)
4.هدیه و یارانه و جایزه و سوغاتی و مانند اینها که مجانی به انسان می رسد به نظر برخی از مراجع از جمله حضرت امام و امام خامنه ای خمس ندارد. (4)
خداوند توفیق انفاق در راه خدا را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
منابع:
(1) (رساله مراجع مساله1754) (2) (مخالف: بهجت: بنابر احتیاط، رساله م1378)(3) (تحریرالوسیله، ج1،ص356 م5؛ تبریزی: المسائل المنتخبه، مساله1385 ص211؛ رهبری: استفتاآت جامعه الزهرا؛ خوئی، اسیتفتاآت ص125 س407؛ سیستانی: ندارد مطلقا: المسائل المنتخبه ص256 السابع؛ نوری ندارد: استفتاآت ج1 س289؛ فاضل: جامع المسائل ج1س862؛ مکارم: ندارد: استفتاآت ج1 س318-دیه جرح: اکثرمراجع؛ مخالف: بهجت، اراکی: جرح خمس دارد بنا بر احتیاط واجب: استفتاآت ص67 س2؛ آیه الله سیستانی، سایت؛ بهجت، استفتائات ج3ص82 س 3655، استفتائات از محضر آیت الله اراکی ص67 س1و2؛ دیه قتل: مشهور: ندارد)
(4)(رساله مراجع مساله 1753: هدیه خمس ندارد: امام خمینی، امام خامنه ای، نوری همدانی. هدیه خمس دارد: فتوی: سیستانی، گلپایگانی، صافی، خوئی، اراکی (تبریزی، وحید: اگر هدیه قابل توجه باشد)؛ احتیاط واجب: بهجت، مکارم، فاضل)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم-
برخی گویند: معنی عسگر، یعنی عقیم و بدون دانه، پس امام عسکری فرزند نداشته است؟
1. امام دهم یا امام هادی(علیه السلام) و فرزند ایشان امام حسن(علیه السلام) به عسکریین مشهورند و علت این نام‌گذاری آن است که این دو امام بزرگوار به اجبار و به دستور حاکمان عباسی مدت زیادی از عمرشان را در سامراء محصور بودند که در آن زمان، لشکرگاه و پادگانی نظامی به شمار می‌آمد و زندگی آن حضرات به دلیل شدت نظارت، نظامی شده بود. علاوه بر اینکه برای لقب و نام‌گذاری، کمترین مناسبت کافی است مثل اینکه به خرمافروش می‌گفتند تمار(خرمایی)؛ نمی‌توان از این نام‌گذاری چنین استنباط نمود که شکل و قیافه او خرمایی است یا خصوصیات خرما در این شخص وجود دارد. خلاصه در نام‌گذاری به عسکری لازم نیست شخص حقیقتاً از لشکریان باشد، بلکه کمترین مناسبت کافی است.
2. «عسکر» معرب «لشکر» است؛ یعنی لفظ لشکر وقتی وارد فرهنگ و زبان عربی شد آنرا تبدیل به عسکر کردند و تمام معانی که در زبان عربی برای آن بیان کردند؛ مانند انبوه جمعیت، اجتماع افراد، محل اجتماع و زیادی از هر چیز در حقیقت بر گرفته از همین ریشه فارسی است. چنان‌که در زبان فارسی نیز برای لشکر یا عسکر غیر از معنای سپاه و نیروی منظم و معین از نظامیان معنای دیگری نقل نکرده‌‌اند.
البته در برخی منابع از شهری در خوزستان به نام لشکر و یا عسکر مکرم نیز نام می‌برند. بنابراین نه در زبان عربی عسکر به معنای عقیم و نازا آمده و نه در زبان فارسی!
3. لقب عسکری هم برای امام یازدهم و هم برای امام دهم(علیهم السلام) به کار رفته و به آن دو جناب عسکریین می‌گفتند؛ پس اگر لقب عسکری برای افراد نازا باشد، باید امام هادی را نیز عقیم بدانیم، در حالی‌که با اعتراف به وجود امام حسن عسکری(علیه السلام) عقیم بودن امام هادی معنا ندارد و تردیدی نیست که امام دهم صاحب چند فرزند بود. بر این اساس، این استدلال از اساس باطل است.
4. معلوم نیست همه‌ی انواع انگور عسکری بی‌هسته باشند و اگر نوعی از انگور عسکری بی‌هسته است، دلیل نیست که علت نام‌گذاری‌اش به این نام تنها به دلیل نداشتن هسته باشد، شاید به دلیل اینکه اولین فردی که آنرا کاشت و ترویج کرد نامش عسکری بود، و یا ابتدا از منطقه، روستا و شهری که عسکری نامیده می‌شد رواج یافت.
5-برفرض عسگری را بدون دانه فرض کنیم، (عسگر) است نه(عسکر)، چون اعراب (گ) ندارند.
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
