بیان بین الصلاتین
خیارات 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام جعفر صادق علیه السلام که می فرمایند :
الْکَادُّ عَلَى عِیَالِهِ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّه
کسی که خود را برای روزی خانواده اش به زحمت می اندازد و کار می کند مانند رزمنده ایست که در راه خدا می جنگد.کافی (ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 88 ، ح 1
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش:
هنگامی که خرید و فروش به صورت صحیح و شرعی صورت بگیرد، هیچکدام از خریدار و فروشنده بدون رضایت یکدیکر نمی توانند، آنرا بهم بزنند و فسخ کنند مگر در موارد محدودی که به برخی از آنها اشاره می شود:
1. اگر جنس خریداری شده داری شده عیبی باشد و از آن اطلاع نداشته و پس از قرار داد متوجه شود می تواند قرار داد را فسخ کند ویا تفاوت قیمت معیوب با سالم را بگیرد.
2.در صورتی که خریدار یا فروشنده (فریب خورده) جنس را بدون اطلاع از قیمت معمولی به مقداری که مردم به آن اهمیت می‌دهند ارزان تر‌از قیمت آن فروخته و یا گرانتر خریده می تواند قرار داد را فسخ کند.
3. در صورتی که در زمان قرار داد قرار بگذارند تا مدت معینی مثلا تا یک هفته هر دو یا یکی از طرفین حق فسخ و بهم زدن خرید و فروش را داشته باشد.(رساله مراجع م 2124)
البته همه اینها در جایی است که فرد حق بهم زدن معامله را در ضمن قرارداد از خود سلب و اسقاط نکرده باشد.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
فرق خمس و زکات با مالیات
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
بعضی می پرسند ما که مالیات به دولت اسلامی می دهیم، پرداخت خمس و زکات، دیگر برای چیست؟
در پاسخ لازم است به برخی تفاوتها اشاره کنیم:
1-مالیات نوعا برای هزینه های شخصی زندگی خود ما است، ولی خمس و زکات برای کمک به دیگران است.
توضیح این که همان گونه که انسان داخل خانه را موزائیک می کند، مبلغی به عنوان مالیات می پردازد که بیرون خانه او آسفالت شود یا در منزل لامپ روشن مى‌کند، به دولت نیز مالیات مىدهد تا بیرون منزل، کوچه و خیابان را روشن کند. بنابر این زکات و خمس برای خدمت به دیگران است، ولی مالیات برای دریافت خدمات دولتی برای خود ماست.
2-خمس و زکات را مردم با اراده و اختیار به کسانی می دهند که محبوب آنها هستند ولی در مالیات نه دهنده اختیاری دارد و نه گیرنده آن قداستی.
3- پرداخت خمس و زکات، به عنوان یک عبادت است و در آن قصد قربت لازم است که اگر نباشد عمل قبول نمىشود. بر خلاف مالیات که قصد قربت نمىخواهد و نوعاً با اکراه پرداخت مىگردد.
4- در خمس و زکات به پرداخت کننده اعتماد مى‌شود، یعنى خودش حساب مال خود را مى‌کند نه
مأمور دولت.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذا ذُکرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ :« مؤمنان کسانی هستند که هنگامی که ذکر خدا شود، دل های آنان می ترسد.»( سوره انفال، آیه 2.)
سوال این است که چرا باید انسان از خدایی که مهربان است بترسد ؟
در جواب این سؤال چند نکته بیان می شود:
1- ترس دو قسم است: ترس از روی جهل و نا آگاهی وترس از روی علم وآگاهی(جاهلانه و عاقلانه.)
ترس از روی جهل مثل ترس از مرده و تاریکی .ترس عاقلانه مثل ترس از خطرات جاده در هنگام رانندگی ،ترس از گناه و اثرات آن در زندگی و امثال این.
2- ترس از خدا در حقیقت ترس از عدالت الهی است که ترسی عاقلانه است.
در دعای بعد از زیارت حضرت رضا علیه السلام می خوانیم که خدایا تو بزرگتر از آنی که از تو بترسند. بلکه باید از عدالت تو ترسید. (جَلَلْتَ اَنْ یُخافَ مِنْکَ اِلا الْعَدْلُ- مفاتیح الجنان ،ص 828.-). انسانی که از عدالت میترسد در حقیقت از اعمال نادرست گذشته و آینده خود و آثار آن میترسد.
3- ترس از خدا باعث تقرب انسان به خدا می شود، به همین جهت حضرت علی علیه السلام میفرمایند: انسان از هرچیزی بترسد از او فرار می کند الا خداوند که هرچه انسان بیشتر از خدا بترسد به او نزدیکتر می شود. (غرر الحکم ،4027.).
بنابراین تقوى (اتقوالله) یعنی پرهیز از گناهان و پرهیز از عذاب خداست که بوسیله انجام واجبات و ترک محرّمات انجام میشود.
4-ترس دیگر ترسی است که در اثر کوچکی و احساس حقارت فرد در برابر عظمت خدا بوجود می آید.
خداوند تقوای الهی را با اطاعت از دستوراتش به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام‌علیکم.بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم‌خداوند متعال در قران مجید در مورد اهمیت انفاق در راه خدا می فرماید: ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ
هر چیزی را (در راه او) انفاق کنید، جایگزین آن را می‌دهد (و جای آن را پر میکند)؛ و او بهترین روزی‌دهندگان است.سبا ایه 39
توضیحات
اما مساله شرعی:
دو مورد از انفاق های واجب مالی خمس و زکات می‌باشد ولی بین خمس و زکات فرقهایی وجود دارد:
1.زکات به 9 مورد با شرایطی تعلق می گیرد و آن نه مورد عبارت است از گندم؛ جو؛ خرما؛ کشمش؛ گاو؛ گوسفند؛ شتر؛ سکه طلا و نقره‌ای که معامله با آن رایج است یعنی در خرید و فروش به عنوان پول و قیمت کالا در بازار معمول باشد ولی خمس به هر درآمدی که از مخارج سال زیاد بیاید تعلق می‌گیرد بنابراین سکه بهار آزادی با توجه به اینکه در زمان کنونی معامله با آن رایج نیست زکات تعلق نمی‌گیرد ولی خمس به سکه ای که از درآمد بین سال تهیه شده و تا سر سال خمسی باقی باشد، تعلق می گیرد.
2.مصرف زکات هشت مورد است که فقیر و فی سبیل الله یعنی اموری که منفعت عمومی دارد مانند مسجد سازی و مدرسه سازی، دو مورد از مصارف زکات است که افراد خودشان می توانند زکات را به مصارف زکات برسانند اما کسی که به او خمس تعلق می گیرد باید خمس را به دفتر مرجع تقلید برساند یا با اجازه او به سادات فقیر یا راهی که دفتر مرجع تقلید مشخص می کند، مصرف نمایند.
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع:رساله مراجع،1853،1752، 1899
(جهت اطلاع اساتید : نکته:به نظر ایت الله سیستانی سهم فی سبیل الله بنابر احتیاط واجب با اذن حاکم شرع پرداخت شود
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در آیه 35 سوره مائده می فرماید:« یا ایها الذینَ آمَنوا اِتَّقوا اللهَ وَابْتَغُوا اِلیهِ الوَسیلِه...» ای کسانی که ایمان آورده‌اید! تقوا پیشه کنید و وسیله‌ای برای تقرب به خدا بجویید
توسل و وسیله: چیزی است که انسان از طریق آن به چیز دیگری نزدیک میشود
خداوند توانا ، عالم هستی را بر اساس اسباب ومُسَبَّبات آفریده است وانسان برای رسیدن به مراد خویش باید به اسباب و واسطه های فیض متوسل شود .مثلا انسان برای سیر شدن باید غذا بخورد، برای عالِم شدن باید درس بخواند همچنین برای به کمال رسیدن وهدایت شدن نیاز به وسیله و سبب دارد.
خداوند متعال اراده فرموده، اولیائ خود را مورد توجه ومراجعه مردم قرار دهد تا به سبب این ارتباط ، مراجعه والگو پذیری از آنها به کمالات مادی ومعنوی نائل گردیم وبه هدایت وسعادت دست یابیم ،چراکه پیامبران وائمه از جنس ما انسانها هستند وخیلی راحت می توانیم با آنها رابطه عاطفی ومحبت ودوستی برقرار کنیم.
همانطور که نماز،روزه و همه اعمال خیر، اسباب و وسایل تقرب به خداوند هستند، اولیاء الهی نیز واسطه فیض الهی ووسیله تقرب هستند؛یعنی اثر دارو به اذن خداست، تاثیرسیراب شدن با آب توسط خداست و هیچ کدام مستقلا اثر ندارند، اولیای الهی نیز اثر مستقلی غیر از اراده خدا ندارند و وفقط وسیله تقرب به خداوند هستند،از این جهت موقع دعا ،خداوند را به آبروی بندگان صالح خدا قسم می دهیم ویا اینکه از اولیاء الهی می خواهیم که برای ما به درگاه الهی دعا نمایند.
در دعای توسل می خوانیم: اِنا تَوَجَّهنا وَاستَشفَعنا وَ تَوَسَّلنا بِکَ اِلی اللَّــهِ وَ قَدَّمناکَ بَینَ یدَی حاجاتِنا یا وَجیهاً عِندَاللَّــهِ اِشفَع لَنا عِندَاللَّــه
خداوند مشکلات و گرفتاری همه را به برکت اهل بیت علیهم السلام برطرف نماید با ذکر صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم‌بسم الله الرحمن الرحیم پیامبر اعظم(صلی الله علیه و اله وسلم) در روایتی می فرمایند:من أَنظَرَ مُعسِراً کانَ لهَ علیَ اللهِ فی کُلِّ یَومٍ صَدَقَةٌ بِمثلِ مالَهُ عَلَیهِ حتّی یَستوفِیَ حقَّه.
هر کس که بدهکار تنگدست خود را مهلت دهد خداوند به تعداد هر روز مُهلت، به اندازة طلب او برایش صدقه می‌نویسد تا زمانی که طلب خود را دریافت نماید. (وسائل، ج ١٣، ص ۱۱۴
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره پرداخت بدهی:
1.اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند و زمان پرداخت بدهی نیز رسیده باشد چنانچه بدهکار بتواند بدهى خود را‌بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تاخیر بیندازد گناهکار است.
2.اگر بدهکار مال و اموالی ندارد ویا اگر مال و اموالی دارد منحصر به خانهاى که در آن نشسته و اثاثیه منزل و مایحتاج ضروری است که با فروشش به سختی زیاد می افتد بر طلبکار حرام است طلب خود را از او مطالبه نماید بلکه باید صبر کند و نمى‌تواند او را مجبور کند که چیزهاى مورد احتیاجش را بفروشد، امّا بدهکار باید براى پرداخت بدهى خود تلاش کند و از طریق کسب و کار چیزى بدست آورده و بدهى خود را بپردازد.
3.کسى که بخواهد بدهی خود را پرداخت کند و دسترسى به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد که او را پیدا کند بدهی را 1به فقیر شرعی پرداخت نماید و به نظر اکثر فقها باید(فتوی یا احتیاط واجب) پرداخت با اجازه دفتر مرجع تقلید یا نماینده او باشد. (فاضل، اراکی، گلپایگانی،صافی: احتیاط واجب این است که اگر طلبکار سید نیست به سید ندهد. ) مساله٢٢٧٦رساله مراجع مساله٢٢٧٧) رساله مراجع مساله ٢٢٧٩)
خداوند متعال ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
توضیح:
1.به نظر برخی مراجع از جمله ایت الله سیستانی بدهی را از طرف صاحبش به فقیر بدهد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت امام جواد علیه السلام روایت است که میفرمایند: سه چیز از کارهاى نیکان است انجام واجبات الهی، ترک و دوری از گناهان، مورد سوم را حضرت می فرمایند: واحْتِراسٌ مِنَ الْغَفْلَةِ فِی الدّین
مواظبت و رعایت مسائل و احکام دین. بحارالانوار، ج۵، ص۸۱
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام تیمم:
۱.در برخی موارد وظیفه انسان بجای وضو و غسل، تیمم است؛ مانند اینکه هرگاه وقت به قدری کم است که اگر وضو یا غسل کند تمام یا مقداری از نماز بعد از وقت خوانده می شود یا اینکه آب برای بدن ضرر داشته باشد یا انجام وضو و غسل سختی بسیار زیاد داشته باشد، که وظیفه فرد تیمم است.
۲. تیمم بر سنگ، خاک، ریگ و کلوخ صحیح است و تیمم بر خاک از بقیه بهتر است.(م6842)
3. کسی که با مجوز شرعی بدل از غسل جنابت، تیمم کند، بعد از تیمم، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد. (توضیح المسائل مراجع م 723)
4. کیفیت تیمم بدل از غسل و وضو یکسان هستند و فقط در نیت تفاوت دارند. (توضیح المسائل مراجع م 701)
تعجیل در فرج امام امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و سلامتی مراجع عظام مخصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امیرمومنان على(علیه السلام) مى فرماید: «صِلُوا ارحامَکُمْ وَ لَو بِالتَّسلیمِ»؛ (صله رحم را به جا بیاورید، هر چند با یک سلام کردن باشد). بحار، ج71، ص 126)
صِلِۀ رَحِم به معنای ارتباط و دیدار با خویشاوندان و کمک به آنها و از آموزه‌های اخلاقی اسلام است.
صله رحم طبق روایات آثار فراوانی دارد که به برخی اشاره میشود:
1-طول عمر: امام صادق (علیه السلام):چیزی که سبب افزایش عمر گردد ،جز صله رحم نمی شناسم(کافی، ج2 ،ص152)
2- آسانى حساب: امام صادق علیه السلام فرمود: به خویشان حساب روز قیامت را آسان کرده و از مرگ بد جلوگیرى مى‌کند(بحار ، ج 71 ، ص 104 )
.3- فراوانى روزى: حضرت سجّاد علیه السلام فرمود: هر کس دوست دارد، خدا عمرش را طولانى و روزى‌اش را افزایش دهد، باید صله رحم کند(کافی، ج 2 ، ص 156 )
4- بخشش گناهان و دفع بلا: امام باقر علیه السلام فرمود: رسیدگى به خویشان، گناهان را پاک مى‌کند و بلا را دور مى‌سازد(کافى ، ج 2 ، ص 152 )
5- آرامش ؛ امام صادق علیه السلام فرمودند: دونفر فامیل وقتی یکدیگر را ببینند آرامش می یابند(امالی، صدوق ص420)
6-برآورده شدن حاجات: پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: کسی که صله حم کند، خدا چهل هزار گناه از گناهان او پاک می‌گردد، و به همین میزان به درجات معنوی او افزوده می‌گردد... و هفتاد حاجت از حوائج دنیوی او برآورده میشود(بحار، ج۷۳، ص۳۳۵)
لازم به ذکر است که ماخویشاوندی دینی وروحانی با اهل بیت(علیهم السلام) داریم چراکه پیامبرفرمودند :«من وعلی پدران این امت هستیم»( عیون اخبار الرضا،ج1،ص91)
لذا صله و ارتباط با پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم وآل پیامبر علیهم السلام مصادیقی دارد که یکی از آنها زیارت آنهاست که شما زائران ارجمند این توفیق را پیدا کرده اید وشکر نعمت آن این است که برای همه آرزومندان دعا کنید.
خداوند،دلهای مردم بخصوص خانواده ها را به هم نزدیکتر بفرماید،به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم «امام جعفرصادق(علیه‌السلام) در روایتی می فرمایند: کَسْبُ الحَرامِ یَبینُ فی الذُّرِّیَّةِ
درآمد حرام و نامشروع، اثر آن در نسل و اولاد ظاهر میشود. (وسائل، ج ١٢، ص ٥٣)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره کسبهای حلال و حرام:
خداوند روزی انسانها را از راه حلال مقدر فرموده و کسبهای حلال در دین مقدس اسلام فراوان است مانند بسیاری از تجارت ها و زراعت ها و تولیدی ها حلال است.
برخی از کسب ها و درآمد ها ، حرام و نامشروع می باشد که به برخی از آنها اشاره می شود:
مورد اول: درامدی که از راه فروش سی دی و فیلم های مبتذل و خلاف عفت و حیا یا فروش شراب و مسکرات و مانند اینها بدست آید.
مورد دوم: درامدی که از راه رشوه و قمار و ربا و دزدی و اداره مجالس گناه و از این قبیل موارد، بدست می آید.
مورد سوم :پولی که از بیت المال بر خلاف مقررات و اجازه حاکم شرع برداشت شده است.
مورد چهارم :درآمد کارگری یا کارمندی که برای کار حرام مثل کم فروشی یا غش در کالا ها استخدام شده است.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه مومنین عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع:رساله مراجع م 2055، تحریر الوسیله، مکاسب محرمه م 10
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در مورد گروهی از افراد که دچار قساوت قلب شده و هنگام ابتلا به مصیبتها وبلاها به علت فراوانی گناهان به درگاه خداوند زاری و تضرّع نمیکنند، میفرماید:
«فَلَوْ لَا إِذْ جَاءَهُم بَأْسُنَا تَضرَعُواْ وَ لَکِن قَسَتْ قُلُوبهُمْ وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَنُ مَا کَانُواْ یَعْمَلُون». انعام/43»
«پس چرا هنگامی که عذاب، به آنها رسید زاری نکردند؟ ولیکن دلهایشان سخت شد و شیطان آنچه را که انجام می‌دادند برای آنها آراست.»
قساوت یعنی سنگ دلی، فردی که به این بیماری دچار شده موعظه و نصیحت نمی پذیرد؛ از پذیرش حرف حق سر باز می زند و اشک او خشک می گردد.
برخی از عوامل قساوت قلب:
1-گناهان: امام علی علیه السلام فرمودند: دل ها سخت نمی شود، مگر به سبب زیادی گناهان(بحار ، ج۶۰ ،ص۷۳)
2- آرزوهای دراز: خداوند به حضرت موسی علیه السلام فرمود: آرزوهایت را در دنیا دراز مکن که قلبت سخت میشود، و سنگ‌دلان از من دورند(کافی، ج 2، ص 329)
3- دوری از یاد خدا: خداوند به موسی (علیه السلام) فرمود: ای موسی، ...در هر وضعیتی که هستی از یاد من غافل مشو ... که غافل شدن از یاد من، انسانها را سنگ‌دل میکند(کافی، ج 2، ص 497)
4-. ثروت اندوزی: در وصیت امام علی(علیه السلام) به فرزندش امام حسن(علیه السلام) آمده است: بدانید که ثروت زیاد می‌تواند دین انسان را نابود کرده و انسانها را سنگ‌دل کند(کافی، ج 2، ص 497)
5-گوش دادن به لهویات مثل موسیقی: امام صادق علیه السلام : گوش دادن به لهویات موجب قساوت قلب میشود(من لا یحضره الفقیه ،ج4 ،ص 366)
6-پرحرفی و پرخوری: امام صادق علیه السلام: زیاده سخن مگویید؛ زیرا آنانی که در غیر ذکر خدا، زیاده سخن می‌گویند، بدون آنکه بدانند دچار سنگدلی شده‌اند(کافی، ج 2، ص 114) و پیامبر فرمود:کسی که به زیاد خوردن و زیاد آشامیدن عادت کند، سنگ دل می شود(مستدرک الوسائل, ج 16 , ص 213)
-قرآن خواندن، کم خوری و کم خوابی، استغفار، نشستن با علما وگریه بر امام حسین،قساوت قلب را درمان میکند.
-خداوند ما را از شر سنگدلی و قساوت قلب، دور بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از رسول اکرم صلى الله علیه و آله و سلم در روایتی درباره آثارنماز می فرمایند: للمُصَلّى‌حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدىً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِى الرِّزقِ
از آثار نماز، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزى است. ( خصال ص522، ح 11
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام شکیات نماز:
1.احکامی که غالبا در نماز مورد ابتلا و احتیاج است، مانند شکیات نماز فراگیری آن احکام واجب می باشد.
2.در نماز به بعضی از شکها نباید اعتنا کرد که به دو مورد از آنها اشاره می شود:
مورد اول: شک بعد از محل است:مانند اینکه فردی در حال خواندن تسبیحات اربعه یا بعد از آن شک کند، تشهد را خوانده یا خیر؟ در این صورت نباید به شک خود اعتنا کند و نماز صحیح است.
مورد دوم: شک در صحیح بودن عمل است یعنی اینکه انسان بعد از بجا آوردن فعلی یا جزئی از اجزاء نماز شک کند که آن را صحیح انجام داده یا خیر؟ مانند اینکه قسمتی از قرائت نماز را می خواند سپس شک می کند درست خوانده یا نه1 در این صورت به شکش اعتنا نکند هر چند وارد جزء بعدی نشده باشد. ؛رساله نماز و روزه امام خامنه ای، م 357 رساله مراجع مساله 1168و 1172 عروه، صلوه، شک، م12)
ان شاءالله نمازهایمان مورد قبول حضرت حق واقع شود به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
توضیح:
1. (جهت اطلاع :طبق نظر اکثر فقهاء: مخالف: مکارم احتیاط دو مرتبه بخواند)
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند چون ابراهیم، فرزند پیامبر خدا صلی الله علیه واله وسلم درگذشت، پیامبر در قبر او شکافی دید و آن را با دست پر و هموار کرد و سپس فرمود: إِذَا عَمِلَ أَحَدُکُمْ عَمَلًا فَلْیُتْقِن
هرگاه کسی از شما کاری کرد، محکم کاری کند.( وسائل الشیعة ؛ ج3 ؛ ص229)
توضیحات
به مناسبت روز کارمند چند نکته کوتاه درباره احکام کارمندان عرض می شود:
1-بر کارمندان لازم است بر اساس قوانین و مقررات، انجام وظیفه نمایند و کاری که بر خلاف قانون یا سبب تضییع حقوق دیگران است، جایز نیست.
2- اگر کارگر و کارمند، گزارش غیر واقعی از کار خود بدهد حقوق و مزایایی که در مقابل گزارش غیر واقعی خود می گیرد، حرام است.
3-برای کارمندان حرام است در برابر انجام کار مشتریان که برای آن استخدام شده اند و در برابر آن هر ماه حقوق دریافت می کنند، از مشتریان چیزی بگیرند.اجوبه الاستفتائات س 1242
4- برای مدیران و مسئولین و سایر کارمندان استفاده شخصی از اموال دولتی حرام است مگر آن که با اجازه قانونی نهاد مربوطه باشد.اجوبه الاستفتائات س 1965
خداوند توفیق خدمت بهتر و شایسته تر را به مردم عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن می فرماید: هُوَ الَّذی خَلَقَکُمْ مِنْ طینٍ ثُمَّ قَضى أَجَلاً وَ أَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ)؛ «او کسی است که شما را از گِل آفرید، پس مدتی مقرّر داشت و اجل حتمی نزد اوست (و او از آن آگاه است) (آیه 2 انعام)
انواع اجل : اَجَل انسان در آیات قرآنی به دو بخش «اجل مسمّی» و «اجل معلّق» تقسیم شده است. هر موجود زنده‌ای به حسب طبیعت و استعداد جسمى خود، تا مدّت معیّنى می‌تواند زنده بماند که اگر مانعی در ادامه حیات وی رخ ندهد، او تا پایان عمر طبیعی خود زنده می‌ماند و حیات وی به گونه طبیعى پایان می‌یابد، این‌گونه مرگ را «اجل مسمَّى» (اجل غیرقابل تغییر و تبدیل) گویند. اما اجل معلق تغییرپذیر است و به استناد علل ناقصه و مقتضیات، به وقوع می‌پیوندد؛ و بر اثر اعمال نادرست انسان ممکن است بسیار جلو بیفتد که عذاب‌های الهی یکی از آنها است و بر عکس بر اثر تقوا و نیکو کاری و تدبیر ممکن است بسیار عقب بیفتد.
بسیاری از موجودات از نظر ساختمان طبیعی و ذاتی استعداد و قابلیت بقا را برای مدتی طولانی دارند؛ ولی در اثنای این مدت ممکن است موانعی ایجاد شود که آنها را از رسیدن به حداکثر عمر طبیعی باز دارد، مثلاً یک چراغ نفت سوز، با توجه به مخزن آن ممکن است بیست ساعت استعداد روشنایی داشته باشد؛ اما وزش یک باد شدید و ریزش باران یا عدم مراقبت از آن سبب شود که خاموش شود.
مثال : اگر چراغ با هیچ مانعی برخورد نکند و تا آخرین قطره نفت آن بسوزد و سپس خاموش شود، به پایان مهلت تعیین شده (اجل حتمی و مسمّی) خود رسیده است؛ ولی اگر موانعی قبل از آن باعث خاموشی چراغ گردد، مدت عمر آن را اجل غیر حتمی، معلّق و مشروط می‌گوییم.
در مورد انسان نیز چنین است؛ اگر تمام شرایط برای بقای او جمع گردد و موانع کاملاً برطرف شود، ساختمان بدن و استعداد او ایجاب میکند که مدتی طولانی عمر کند؛ اما ممکن است بر اثر سوء تغذیه، مبتلا شدن به اعتیاد‌های مختلف یا ارتکاب گناهان و... خیلی زودتر از آن مدت بمیرد. مرگ را در صورت اول «اجل حتمی» و در صورت دوم «اجل غیر حتمی» یا معلق می‌نامند.
عوامل تاثیر گذار در طول عمر: به طور کلی گناه، مخصوصا ظلم، قطع رحم، نفرین و ناراحتی والدین در کوتاهی عمر موثرند و اطاعت، توبه، حسن خلق، خوشحال کردن پدر و مادر، انجام صله ارحام، عدل ،نیکوکاری ، دعا وصدقه و امثال اینها باعث طولانی شدن عمر میشوند.
خداوند عمر با برکت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن می فرماید : فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیِّینَ مُبَشِّرِینَ وَ مُنْذِرِینَ وَ أَنْزَلَ مَعَهُمُ الْکِتابَ بِالْحَقِّ لِیَحْکُمَ بَیْنَ النّاسِ فِیَما اخْتَلَفُوا»
خداوند، پیامبران را برانگیخت؛ تا مردم را بشارت و بیم دهند و کتاب آسمانی، که به سوی حق دعوت می‌کرد، با آنها نازل نمود؛ تا در میان مردم، در آنچه اختلاف داشتند، داوری کند(آیه 213 بقره)
قانون گرایی در سیره امام علی (علیه السلام) در عرصه های گوناگون حیات اجتماعی بروز یافته است که به برخی اشاره میشود:
1-جلوگیری از سوء استاده وابستگان و اطرافیان : از مواردی که معمولاً حریم قانون شکسته می شود موردی است که وابستگان و اطرافیان کسی که در رأس امور قرار می گیرد، از قدرت و مقام وی سوء استفاده نمایند.
یکی از دختران امام علی (علیه السلام) گردنبندی را با اجازه کلیددار از بیت المال به عاریت گرفت، تا در عید فطر به گردن نماید. حضرت وقتی از ماجرا باخبر شد کلیددار را مورد عتاب قرار داده، گردنبند را به بیت المال باز گرداند و خطاب به دخترش فرمود: اگر اجازه نمی گرفتی، دست تو اولین دستی بود که در بنی هاشم قطع می گردید (التهذیب شیخ طوسی ، ج 10، ص 151)
داستان عقیل که درخواست بیشتر از بیت المال کرده بود و امام آهن گداخته برایش آورد مشهور است(إرشاد القلوب ، ج۲، ص۲۱۶)
2- قانون گرایی در تقسیم بیت المال: امام علی(علیه السلام) در تقسیم بیت المال بین عرب و غیر عرب، سفید و سیاه و فقیر و غنی فرقی قایل نمی شد.
« وقتی طلحه و زبیر به این تقسیم اعتراض کردند فرمود: آیا سابقه شما بیش تر است یا من؟ آیا شما به پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) نزدیک ترید یا من؟ آنها گفتند شما، حضرت فرمود: به خدا سوگند من و کارگری که برای من کار می کند در سهم گرفتن از بیت المال یکسان هستیم.»( .بحار، ج 41، ص 116)
وقتی حضرت در تقسیم بیت المال بین غیر عرب(موالی) و عرب یکسان برخورد کرد و عده ای اعتراض کردند فرمود: «همه قرآن را خواندم و در آن برای فرزندان اسماعیل (عربها) بر فرزندان اسحاق (غیر عربها) به اندازه این چوب برتری نیافتم.( تاریخ یعقوبی، ص۸۲ )
3- قانون گرایی در قضاوت : در دین اسلام کسی که عهددار منصب قضاوت می شود، باید بین دو طرف دعوا از همه جهت مساوات را رعایت نماید. در اجازه ورود، در جواب سلام، در جایگاههای قرار گرفتن آنان، در سخن گفتن، در ادای احترام به آنان، در گوش دادن به سخنان آنان و حتی مستحب است که قلبا نیز آنها را مساوی بداند.
در دوران خلافت خلیفه دوم ، یک فرد یهودی علیه امیر مؤمنان (علیه السلام) شکایت کرد و کار به محکمه کشید. عمر بن خطاب، امام علی (علیه السلام) را در دادگاه با کنیه «ابوالحسن» خطاب قرار داد. حضرت از این گونه خطاب نسبت به خود ناراحت شد واعتراض کرد و فرمود: مرا با کنیه مورد خطاب قرار دادی [و بدین سبب مرا بر او ترجیح دادی] و رعایت مساوات میان من و مدعی را نکردی، در صورتی که مسلمان و یهودی در پیشگاه حق و از نظر قانون مساوی اند.»( النظام السیاسی فی الاسلام، ص ۲۱۰)
خداوند توفیق عمل به قوانین اسلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن هدف از فرستادن انبیا را اجرای حق و قانون بیان کرده است و می فرماید: «إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاکَ اللَّهُ وَلَا تَکُنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیمًا «ما این کتاب را بحق بر تو نازل کردیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته در میان مردم قضاوت کنی و از کسانی مباش که از خائنان حمایت نمایی. ( آیه 105 نساء)
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: أتْقى النّاسِ مَن قالَ الحقَّ فیما لَهُ و عَلَیهِ : با تقواترین مردم کسى است که حقّ را بگوید، چه به سودش باشد چه به زیانش ( الأمالی صدوق : ۷۲/۴۱ )
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت پیامبر در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی قانون پذیری ایشان، و از محوری ترین اصول در سیره ایشان نیز تعبّد به قوانین الهی بود که مواردی ذکر میشود:
1-جلوگیری از سوء استفاده وابستگان و اطرافیان: وقتی کسی در رأس امور قرار می گیرد، اگرچه خود درست کار باشد ،اما خواه و ناخواه اطرافیان و وابستگانی دارد که ممکن است درصدد سوء استفاده از قدرت و مقام وی برآیند
از امام صادق علیه السلام روایت شده است که وقتی آیه زکات نازل شد، چون یکی از مصارف زکات «عاملین علیها» (یعنی کسانی که به امر جمع آوری زکات می پردازند) می باشد، عده ای از بنی هاشم تقاضا نمودند که به خاطر خویشاوندی جمع آوری زکات را به آنان واگذار نماید تا در نتیجه، سهمی از زکات از آن آنان باشد. پیامبر فرمودند: «صدقه و زکات بر من و بر بنی هاشم حرام است.» در ادامه فرمودند: «آیا گمان می کنید من شما را بر دیگران ترجیح می دهم؟(کافی، ج4، ص 58)
2-تساوی انسان ها در برابر قانون: پیش از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان، بر اساس سنّت های موهوم قبیلگی، داشتن ثروت، شخصیت قبیلگی، نژاد، رنگ و مانند آن مایه برتری انسانی بر انسان دیگر شناخته می شد و دارندگان این گونه امتیازات بدان ها تفاخر می کردند. اما با ظهور اسلام، پیامبر بر این گونه امتیازات خط بطلان کشید.
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)در خطبه ای که پس از فتح مکّه ایراد نمودند فرمودند: ای مردم! آگاه باشید که پروردگارتان یکی است و پدرتان یکی است. بدانید که نه عرب بر عجم و نه عجم بر عرب، و نه سیاه بر سفید و نه سفید بر سیاه برتری دارد، مگر به تقوا. (میزان الحکمه ، ح 22396) آن حضرت همه انسان ها را، اعم از مخالف و موافق، در برابر قانون مساوی می دانست: «الناسُ امامَ الحقِ سواءٌ(بحار، ج 16، ص 262)
3-رعایت عدالت در اجرای قانون: پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «اقوام و ملل پیشین دچار سقوط و انقراض شدند؛ بدین سبب که در قانون تبعیض روا می داشتند؛ هرگاه یکی از طبقات بالا مرتکب جرم می شد او را از مجازات معاف می کردند، و اگر کسی از زیردستان به جرم مشابه آن مبادرت می ورزید او را مجازات می کردند. قسم به خدایی که جانم در قبضه اوست! در اجرای عدل درباره هیچ کس فروگذاری و سستی نمی کنم، اگرچه مجرم از نزدیکان من باشد.(تحف العقول ،ص29)
خداوند توفیق عمل به قوانین اسلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم
امیرالمومنین علیه السلام در اهمیت و حساسیت بیت المال در روایتی به کارگزران خوداینگونه می فرمایند: مدادهای خود را در هنگام نام نوشتن، باریک بتراشید و سطرهایتان را نزدیک هم کنید و جملههاى زیادى خود را حذف کنید.(در ادامه می فرماید:) فَإِنَّ أَمْوَالَ الْمُسْلِمِینَ لَا تَحْتَمِلُ الْإِضْرَارَ..
زیرا که دارائى مسلمانان نباید ضررمند شود. وسائل الشیعة، شیخ حرعاملی، ج۱۷،ص۴۰۴
توضیحات
چند نکته درباره بیت المال:
1. استفاده کردن از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحبش اجازه بدهد یا یقین داشته باشیم که صاحبش رضایت دارد و همچنین تصرف در اموال عمومی و بیت المال در صورتی جایز است که مطابق قوانین معتبر یا با اجازه کسی باشد که از شرعا و قانونا حق اجازه دارد در غیر این صورت استفاده غیر قانونی یا واسطه شدن برای استفاده غیر قانونی معصیت و حرام است هر چند فرد قصد برگرداندن و جبران داشته باشد. لذا استفاده شخصی از اتومبیل اداره یا دستکاری در کنتور آب و برق و گاز یا استفاده غیر قانونی از بیمه، حرام است. (اجوبه س 1556 و جامع الاحکام(صافی) ج2 ص116 س1556 و استفتائات بهجت ج 4 ص360 )
2.اگر کسی به اموال عمومی خسارت زده یا اموال عمومی را ضایع کرده، مدیون است، بنابراین اگر عین آن مال موجود باشد باید عین مال را به بیت المال برگرداند و اگر تلف شده باشد، باید عوض آن را بدهد و جهت پرداخت بدهی در صورت امکان به همان اداره برگرداند و الا باید به خزانه عمومی دولت پرداخت نماید.
خداوند متعال توفیق ترک گناه را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع:
(استفتائات مکارم ج3 س 1520 و اجوبه س 1955 جامع الاحکام(صافی) ج2 ص116 س1555 استفتائات بهجت ج 4 ص360 س 5831 – 5833
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در تشبیه همسر به لباس می فرماید :«هُنَّ لِباسٌ لَکمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُن» «آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها( آیه 187 بقره)
در تشبیه همسر به لباس، نکات بسیاری نهفته است، از جمله:
1- باید لباس در طرح و رنگ و جنس، مناسب انسان باشد، همسر نیز باید هم کفو انسان و متناسب با شخصیت انسان باشد.
2-لباس مایۀ زینت و آرامش است، همسر و فرزند نیز مایۀزینت و آرامش خانواده اند(لتسکنوا الیها)
3-لباس عیوب انسان را می پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایی های یکدیگر را بپوشانند.
4-لباس انسان را از خطر سرما و گرما حفظ می کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را از آسیب ها حفظ و آن را گرم و زندگی را از سردی می رهاند.
5-لباس حریم انسان است و دوری از لباس، مایۀ رسوایی، دوری از ازدواج و همسر نیز سبب انحراف و رسوایی می شود
6-در هوای سرد لباس ضخیم و در هوای گرم لباس نازک استفاده می شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحی طرف مقابل تنظیم کند؛ اگر مرد عصبانی است، زن با لطافت با او برخورد کند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند. (چهار صد نکته از تفسیر نور، ص 344)
خداوند زندگی سالم و با آرامش به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: اَلْعَامِلُ عَلَى غَیْرِ بَصِیرَةٍ کَالسَّائِرِ عَلَى غَیْرِ اَلطَّرِیقِ
هرکسى که بدون شناخت وظیفه عمل کند مانند کسى است که به بیراهه مى‌رود و هرچه شتاب کند از هدف دورتر مى‌شود( الکافی ج۱ ص۴۳ )
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره یادگیری مسائل شرعی:
1. انسان باید مسائل شرعی را که معمولا مورد احتیاج او واقع می شود یاد بگیرد یا طریقه احتیاط کردن در مسائل را بداند.توضیح المسائل مراجع م 11
2. اگر برای انسان مساله شرعی رخ بدهد و بخواهد به پاسخ مساله شرعیش دست یابد، شرعا می تواند از چهار راه به پاسخ برسد: الف: اگر دسترسی به مرجع تقلید دارد از مرجع تقلید پاسخ را بشنود. ب: پاسخ را دو نفر عادل بیان کنند ج: پاسخ را از کسی که به گفته اش اطمینان دارد، بشنود. د: پاسخ مساله را در رساله مرجع تقلید یا سائر منابع مورد اطمینان، ببیند. و چنانچه انسان پاسخ سوال شرعیش را از غیر چهار راه گفته شده، بدست آورد شرعا اعتباری ندارد. (توضیح المسائل مراجع م 5)
خداوند توفیق یادگیری احکام شرعی و عمل به دستورات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
توضیح:
(معنای عادل اختلافی است اکثر می گویند کسی است که گناه صغیره و کبیره نمی کند و اگر گناه کرده توبه کرده است
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در مورد مشاوره می فرماید: شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ :در کارها ، با آنان مشورت کن!(آیه 159 آل عمران)
اگر چه مشورت در امور راه گشای مشکلات بسیاری است؛ اما اگر مشاور صلاحیت‌های لازم را دارا نباشد، نه تنها مشورت کننده بهره‌ای از آن نخواهد برد، بلکه زیان‌های آن بیش از منفعتش خواهد بود.
از این‌رو اسلام، ویژگی‌هایی برای مشاور برمی‌شمرد تا مشورت ثمربخش باشد:
1- خدا ترسی: وجود این خصلت در مشاور او را مورد اعتماد قرار داده و از طرح راه‌هایی که خشنودی خدا در آن نیست و یا در نظر گرفتن منافع خویش برحذر باشد و از سر نیک اندیشی و خیرخواهی او را راهنمایی کند.
امام صادق(علیه السلام) در این باره میفرماید: «در کار خویش با کسانی مشورت کن که پروای الهی دارند(بحار،ج 75، ص 98)
2- تجربه: مشاور می‌بایست در زمینه مورد مشورت، تجربه کافی، توانایی درک و تحلیل مشکل را داشته و با استفاده از تجارب گذشتگان، راه حل‌های مناسب با شرایط زمانی و مکانی مشورت کننده به او ارائه دهد و به فرموده علی(علیه السلام)؛ خداوندان اندیشه و خرد و تجربه و دوراندیشی بهترین افراد برای مشورت‌اند.( غرر الحکم، ج 1، ص 407)
3- علم و دانش داشتن: ژرف اندیش و واقع‌نگر و با روحیات مشورت کننده آشنا باشد و با احاطه کافی بر ابعاد گوناگون مشکلات وی و ارائه آگاهی‌های نظری و عملی، بهترین راه حل را به مشورت کننده پیشنهاد کند.
امام علی(علیه السلام) فرمود: هر که استبداد ورزد نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در عقلشان شریک گردد (نهج البلاغه، ص۳۴۲، حکمت۱۶۱)
4- مشاور باید عاقل و آزاد اندیش باشد. هم‌چنان که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: با انسان عاقل مشورت کنید و از نظرش سرپیچی نکنید که پشیمان خواهید شد(بحار ، ج 75، ص 100)
البته از مشاوره با افراد ترسو،بخیل وحریص نهی شده است(نهج البلاغه؛ نامه 53، ص427.)
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که میفرمایند: اَلْعِبادَةُ سَبْعُونَ جُزْءً اَفْضَلُها طَلَبُ الْحَلالِ
عبادت هفتاد جزء است که برترین آنها کسب روزی حلال است «الکافی، ج 5، ص 78»
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره سود بانکی:
قراردادی که بانکها بر اساس آن به مردم سود می دهند قرارداد وکالت در سرمایه گذاری است یعنی سرمایه گذار بانک را وکیل می کند و اختیار می دهد که سرمایه اش را در فعالیتهای اقتصادی سود آور حلال مثل خرید و فروش و مضاربه و مشارکت و تولید بکار بیندازد.
اگر کسی در بانک سپرده گذاری کند و شک داشته باشد که بانک به قرارداد وکالت عمل می کند یا خیر، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای سود دریافتی حلال است.
افراد چنانچه بخواهند از این قرارداد وکالت در سرمایه گذاری با فرد یا موسسه ای غیر از بانک استفاده کنند، شرعا مانعی ندارد.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
منابع:
(استفتائات امام خامنه ای،س 1922 استفتائات آیت الله سیستانی س 355 )
جهت اطلاع بیان کننده: آیت الله بهجت: سود سپرده ربا و حرام است، مگر با معاملة شرعیه در قبال سود معین؛ به این صورت که با سود یک معاملة شرعیه انجام دهد، مثلاً یک خودکار را از بانک بخرند به مبلغ سود، به شرط آنکه بانک فلان مبلغ وام را به او پرداخت کند، مانعی ندارد .استفتائات، ج 3، ص 192، س3993 و ص 193، آیت الله وحید خرسانی: اگر با بانک شرط سود کنید این سپرده گذاری و سود دریافتی حرام است و اگر شرط سود نکنید ولی خود را طلبکار بانک بدانید باز هم بنابراحتیاط واجب این سپرده گذاری و سود دریافتی حرام است. و اگر شرط سود نکنید و خود را طلبکار ندانید این سپرده گذاری اشکالی ندارد و اگر بعنوان سرمایه گذاری باشد با رعایت شرائط مضاربه در صورتی که برای معاش خود و خانواده به این سرمایه گذاری نیاز دارید باید بنابر احتیاط واجب همان ابتداء یک پنجم آن را بعنوان خمس بپردازید و اگر برای معاش خود و خانواده به آن نیاز ندارید بنابر فتوی باید خمس این سرمایه را بپردازید و سودی که بانک می پردازد قبل از تصرف در آن، بنابر احتیاط واجب یک پنجم آن را به سادات فقیر به قصد ما فی الذمه بدهید و اگر چیزی از چهار پنجم این سود تا سال خمسی باقی ماند و صرف در مخارج زندگی نشد واجب است خمس آنرا بپردازید. استفتاء/14222 ،منهاج 2 / م ۱۲۱۹
