بیان بین الصلاتین
کمال مومن 
گفتار روز
لایکون المؤمن مؤمناً حتی تکون فیه ثلاثُ خصالٍ: سُنّة مِن ربّه و سُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و سُنّة من ولیّه(علیه‌السلام)؛ فأمّا السُنّة مِن ربّه فکتمانُ السِّر، و أمّا السُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فمُداراة النّاس، و أمّا السُنّة مِن ولیّه(علیه‌السلام) فالصَّبر فی البأساء و الضَّرّاء.
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم . به نقل از کتاب عیون اخبار الرضا علیه السلام حضرتش در روایتی می فرمایند: کمال ایمان مومن به سه اصل و سه سنت بستگی دارد که این اصول و سنتها از سنّتهای تربیتی اسلام است:
اول: سُنّة مِن ربّه. فأمّا السُنّة مِن ربّه فکتمانُ السِّر. سنّت و روشی از خدای متعال که آن رازداری است. رازداری نوعی امانتداری است، باید حیثیت و آبروی مؤمنین را حفظ کنیم؛ چه راز خود و چه راز عمومی، چه اسرار مملکت و چه اسرار دستگاههای مختلف. اگر ملاحظه کنید، می‌بینید بسیاری از گرفتاریها و مشکلات ما از همین پرده‌دری‌ها و شایعه‌پراکنی‌ها شروع می‌شود.
دوم: سُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله). و أمّا السُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فمُداراة النّاس. سنّت و روشی از پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) که آن مدارا با مردم است. همیشه منافق و یا آدم ضعیف الایمان هم میان جامعه یافت می‌شود، باید با چنین کسی مدارا کرد. این به معنای اعتماد در کارهای مهم به او نیست ولی باید حقوق او را محترم شمرد و با او زندگی کرد.
سوم: سُنّة من ولیّه(علیه‌السلام)، و أمّا السُنّة مِن ولیّه(علیه‌السلام) فالصَّبر فی البأساء و الضَّرّاء. سنّت و روشی از امام(علیه‌السلام) که آن صبر و استقامت در برابر گرفتاریها و مشکلات است که یکی از مهمترین مسائل تربیتی است. و اگر صبر نکنیم، در راهی که در پیش گرفته‌ایم متوقّف میشویم و روش اولیاء خدا هم در برابر مشکلات و سختی ها و مضیقه های زندگی صبر و استقامت بوده است. کتاب چشمه های حکمت رضوی حدیث 280
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال ما به اخلاق رضوی مزین گرداند به برکت صلوات
متن اصلی:
شروط معتبر در قصاص
الشرط الثالث: عدم کون القاتل أباًجلسه 165، 1380/10/25من مواعظ الامام علی بن موسی الرضا(علیهماالسلام):
قال الرّضا(علیه‌السلام): لایکون المؤمن مؤمناً حتی تکون فیه ثلاثُ خصالٍ: سُنّة مِن ربّه و سُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و سُنّة من ولیّه(علیه‌السلام)؛ فأمّا السُنّة مِن ربّه فکتمانُ السِّر، و أمّا السُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فمُداراة النّاس، و أمّا السُنّة مِن ولیّه(علیه‌السلام) فالصَّبر فی البأساء و الضَّرّاء.
(تحف العقول، صفحۀ 442)
کمال ایمان مؤمن به سه چیز بستگی دارد، این سه اصل و سه سنّت از اصول و سنّتهای تربیتی اسلام است:
1- سنّت و روشی از خدای متعال.
2- سنّت و روشی از پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله).
3- سنّت و روشی از امام(علیه‌السلام).مؤمن کسی است که رازداری را از خدای متعال و مدارای با مردم را از پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و صبر و استقامت در برابر گرفتاریها و مشکلات را از ولیّ خدا آموخته باشد و این صفات حمیده را در زندگیِ خود، در رفتار خود پیاده نماید.
رازداری: رازداری نوعی امانتداری است، باید حیثیت و آبروی مؤمنین را حفظ کنیم؛ چه راز خود و چه راز عمومی، چه اسرار مملکت و چه اسرار دستگاههای مختلف، فرقی نمی‌کند. اگر ملاحظه کنید، می‌بینید بسیاری از گرفتاریها و مشکلات ما از همین پرده‌دری‌ها و شایعه‌پراکنی‌ها شروع می‌شود.
مداراة: همیشه منافق و یا آدم ضعیف الایمان هم میان جامعه یافت می‌شود، باید با چنین کسی مدارا کرد. این به معنای اعتماد در کارهای مهم به او نیست ولی باید حقوق او را محترم شمرد و با او زندگی کرد.
صبر: صبر و استقامت و ایستادگی هم یکی از مهمترین مسائل تربیتی است. اگر صبر نکنیم، در راهیی که در پیش گرفته‌ایم متوقّف میشویم- اولیاء خدا در برابر مضیقه‌های مالی، سیاسی مقاومت و استقامت می‌کنند- رعایت خصلتهای پسندیدۀ رازداری و مدارا و صبر و استقامت که آدمی را به مقام عالی انسانی می‌رساند.
توجه به مرگ و سرعت پایان رسیدن عمر انسان
گفتار روز
لو رأَى العبدُ أجلَهُ و سُرْعَتَهُ إلَیهِ أبْغَضَ الأملَ.
اگر انسان اجل و سرعت آن را [به سوى خود ]مى دید، از آرزو کردن بیزار بود.
توضیحات
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. به نقل از کتاب شریف عیون اخبار الرضا علیه السلام، حضرتش در روایتی به نقل از اجدادشان می فرمایند: لو رأَى العبدُ أجلَهُ و سُرْعَتَهُ إلَیهِ أبْغَضَ الأملَ.عیون اخبار الرضا ج 2حدیث 120
اگر انسان اجل و سرعت آن را [به سوى خود ]مى دید، از آرزو کردن بیزار بود.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. اجل یعنی سرآمد، آنوقتی که مدت یک امری به پایان میرسد اجل گفته می شود.ما وقتی وارد این دنیا شدیم، یک اجلی، یک سرآمدی معین کردند. بعضیها این سرآمدشان در همان سنین کودکی است، بعضی در سنین جوانی است، بعضی هم اجلشان در سنین میانسالی یا پیری است.
2. این دنیا و نشئه با همۀ خوبیها و بدیها، زیبائی‌ها و زشتی‌ها، سختی‌ها و خوشی‌ها، همه‌اش تمام می‌شود، و وارد یک فضا و نشئه دیگری میشویم که بطور دقیق از جزئیات آن آگاه نیستیم، اما آنچه باید بدانیم و می‌توانیم بدانیم، این است که این اجل و سرآمد به سرعت به طرف ما می‌آید، حال که اینگونه هست، آیا مقداری به فکر آن مقصد هستیم؟ چون کار اصلی و زندگی دائمی و واقعی ما آنجاست و متاسفانه به خاطر کوته بینی و غفلتمان خیلی هامون به موقت بودن این نشئه توجه و باور نداریم.
3. انسان وقتی فهمید که چطور با سرعت به سمت زندگی ابدی نزدیک می‌شود، دیگر از آرزوهایش بیزار می شود. کدام آرزو، منظور آروزی های پست دنیایی است که برای رسیدن به آن از یاد خدا و آخرت فاصله بگیریم و در عمل توجهی به حلال و حرام بودن کار نداشته باشیم و هر کجا در روایات از آروزی بلند مذمت می کند یعنی همین آرزوهای پست دنیای است و گرنه اگر آرزو کنیم که جمهوری اسلامی به لحاظ مادّی و معنوی به اوج ترقّی و تعالی برسد، آرزوی منشأ خیر برای خلایق شدن، آروزی صالح شدن، اینها خیلی خوب است و انسان در این مسیر باید تلاش کند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال عاقبت همه را ختم به خیر و ختم به شهادت قرار بدهد به برکت صلوات
متن اصلی:
فصل دوم: قواطع سفرجلسه 253، 1396/8/15حدیث:عن داودِ بن سلیمانِ القاضی قال: حدَّثنی الرضا علیُّ بنُ موسی«سلام‌الله‌علیه»، عن آبائه«علیهم‌السلام»، عن علیٍّ امیرالمؤمنین«علیه‌السلام» قال: لو رَأی العبدُ اَجَلَه و سُرعَتَه الیه لَأبغَضَ الأمل. یک حقیقتی وجود دارد به نام اجل، اجل یعنی سرآمد، آنوقتی که مدّت یک امری به پایان میرسد. فرض بفرمایید به کسی بدهکاریم، به ما مهلت داده که شما تا یک هفته می‌توانید تأخیر بیندازید. این شد اجلِ دینِ ما. ما وقتی وارد این دنیا شدیم، یک اجلی، یک سرآمدی معین کردند. بعضیها این سرآمدشان در همان سنین کودکی است، بعضی در سنین جوانی است، بعضی هم اجلشان در سنین میانسالی یا پیری است «و منکم مَن یُرَدُّ الی أرذَلِ العُمُر»[1]. در روایات، دو نوع اجل ذکر شده است: اجل قطعی و معلّق. بعضی اجلها اجلِ قطعی است که تخلّف ندارد، بعضی هم اجل معلّق است، یعنی معلق به یک امری است. اگر صدقه دادید، یا اگر صلۀ رحم کردید، تأخیر می‌افتد و از این قبیل. بالاخره یک مقطعی وجود دارد که این مقطع اسمش اجلِ ماست، آنجا که رسیدیم از این نشئه خارج خواهیم شد، این نشئه با همۀ خوبیها و بدیها، زیبائی‌ها و زشتی‌ها، سختی‌ها و خوشی‌ها، همه‌اش تمام می‌شود، وارد یک نشئۀ دیگری میشویم که آن نشئه را نمی‌شناسیم. این سرآمد در کجا قرار دارد؟ نمی‌دانیم. آنچه باید بدانیم و می‌توانیم بدانیم، این است که این اجل به سرعت به طرف ما می‌آید! مثل کسی که سوار یک وسیلۀ تندرویی است، به طرف یک مقصدی حرکت میکند، وقتی انسان با این وسیلۀ تندرو می‌رود، این مقصد به سرعت به انسان نزدیک می‌شود. این را توجه نداریم. این اجل به سرعت به ما نزدیک می‌شود. نتیجه این است وقتی می‌دانیم داریم به آن مقصد، به آن سرآمد نزدیک میشویم، یک مقداری به فکر آنطرف باشیم؛ چون اصلِ کار آنجاست، زندگیِ واقعی و دائمی آنجاست، اینجا یک زندگی موقتی است که ما بخاطر غفلتهای خودمان، کوته‌بینیِ خودمان توجه به موقّت‌بودنش نداریم! آنجا همیشگی است، ادامه دارد. وقتی توجه کردیم سرعتِ حرکتمان به سوی مقصد را، و سرعت نزدیک شدنمان به آن اجل را، باید به فکر آنطرف باشیم. این روایت، همین را بیان می‌فرماید. این که در این سند از یکایک ائمه«علیهم‌السلام» نقل می‌شود که هر کدام از پدر بزرگوارشان نقل می‌کنند تا به امیرالمؤمنین میرسد، کأنّه می‌خواهند اهمیت قضیه را به ما تفهیم بکنند که قضیه، قضیۀ مهمی است. أمَل با الف، یعنی آرزوهای معمولیِ پیشِ پا افتادۀ زندگی. انسان وقتی فهمید که چطور با سرعت دارد به آن زندگی ابدی نزدیک می‌شود، دیگر این آرزوها در نظرش پست و حقیر می‌شود و از اینها بدش می‌آید و ناراحت می‌شود. البته توجه دارید مقصود از این أمَل، آن آرزوهایی است که مربوط به شخصِ ماست در زمینۀ مسائل دنیوی. آرزوی مجتهدشدن، آرزوی انسانِ صالح‌شدن، آرزوی منشأ خیر برای خلایق شدن، بد نیست. هر جا طولُ الأمل در روایات مذمّت شده، مراد، آرزوهای پست دنیایی است. و الّا ما آرزو داریم که جمهوری اسلامی به لحاظ مادّی و معنوی به اوج ترقّی و تعالی برسد، این، خیلی خوب است. وقتی آرزو داشته باشیم، تلاش می‌کنیم. و ترَکَ طلبَ الدّنیا، دنیا همان دنیای شخصیِ انسان است، انسان دنبال دنیا نمی‌دَود. نه اینکه دنبال معاش نیست، هر کسی باید دنبال معاش و ضرورتهای زندگی باشد، اما بعضی دنبال ذخارف دنیوی می‌دوند، خودشان را هلاک می‌کنند برای اینکه به آن مقصود برسند. اگر فهمیدیم که اجل چگونه در حال نزدیک شدن به ما است، دیگر این حالت در ما از بین خواهد رفت. امالی شیخ طوسی، صفحۀ 79.
گفتار روز
الْمُسْلِمُ الَّذِی یَسْلَمُ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَ یَدِهِ لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ.
مسلمان کسى است که مردم از دست و زبان او آسوده باشند و از ما نیست آن که همسایه اش از شرّ او در امان نباشد .
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. به نقل از کتاب شریف عیون اخبار الرضا علیه السلام حضرتش در روایتی می فرمایند:الْمُسْلِمُ الَّذِی یَسْلَمُ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَ یَدِهِ لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ. مسلمان کسى است که مردم از دست و زبان او آسوده باشند و از ما نیست آن که همسایه اش از شرّ او در امان نباشد . چشمه های حکمت رضوی حدیث 295
یکی از حقوقی که در اسلام بر آن سفارش و اهمیت فراوانی شده است حقوق همسایه هست، که جبرئیل آنقدر به پیامبر نسبت به همسایه سفارش می کرد که گمان پیامبر این بود که همسایه از همسایه ارث می برد که در این زمینه چند نکته را یادآوری میکنم:
1- از کارهایی که سبب اذیت و آزار همسایگان است، باید خودداری شود مانند
- زباله ای که در بین روز در مقابل درب گذاشته یا
- بلند کردن صداهای مختلف،که سبب اذیت دیگر همسایگان شود. که در این صورت باید از این کارها پرهیز شود.
2- اگر انسان در ملک خود کاری کند یا تصرّفی نماید که بر اثر آن، ضرر به همسایه‌اش میرسد، مرتکب حرام شده و واجب است آن را برطرف نماید؛مثل اینکه فرد در خانۀ خود باغچه‌ای احداث کند که آب جمع شود و این امر موجب نم کشیدن دیوار همسایه گردد.
3- دخل و تصرف بر دیوار همسایه یا بام منزل وی یا دیوار مشترک با همسایه‌اش یا قسمتهای مشترک آپارتمان که مشاعات آپارتمان گفته می شود باید با اجازۀ یا اطمینان به رضایت همسایگان باشد البتّه در تصرّفات اندکی مانند تکیه دادن به دیوار معمولاً رضایت فرد از قرائن و شواهد به دست می‌آید، اشکالی ندارد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
گفتار روز
توضیحات
سلام‌علیکم بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ضمن عرض تسلیت اربعین حسینی در روایتی از امام عسکری علیه السلام برای مومن کامل پنج علامت را بیان می کند: 1ـ پنجاه ویک رکعت نماز در شبانه روز ۲. زیارت اربعین ۳ . انگشتر به دست راست کردن ۴.بر خاک سجده کردن ۵. بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن. (وسائل، ج ۱۰ ص 51 ح 373)
در ابتدا اشاره کنم زیارت سیدالشهدا در روز اربعین برای کسی که از راه دور می خواهد زیارت کند طبق روایت امام صادق به جناب سدیر به قصد زیارت عرضه می داریم : «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ، که با این جمله از زائرین سیدالشهدا به حساب می آییم. انشالله.
نکته دیگر درباره نماز است که حضرت 51 رکعت نماز در شبانه روز بیان می کند که 17 رکعت آن نمازهای واجب یومیه و روزانه است و 34 رکعت نافله های (نمازهای مستحبی ) روزانه می باشد که ترک یک رکعت عمدی از نمازهای واجب گناه کبیره است.
نکته دیگر اینکه یکی از کارهایی که مورد غفلت واقع شده خواندن نوافل روزانه است که از مهمترین مستحبات است و تمامی نافله های یومیه به صورت دو رکعتی خوانده می شود غیر از آخرین رکعت نماز شب که یک رکعت به نام نماز وَتر است و می توان نافله ها را نشسته خواند.
نکته دیگر اینکه کسی که مسافر است و نمازش شکسته است فقط نافله های ظهر و عصر را نباید بخواند و نسبت به نافله عشا به امید ثواب بخواند و بقیه نوافل روزانه را مستحب است بخواند مثل نافله مغرب و نافله شب.
نکته دیگر اینکه در نماز سجده بر خاک هر چند به عنوان نشانه بیان شده اما مقصود سجده کردن بر زمین و هر چیزی از زمین می روید و خوراکی و پوشیدنی نیست، سجده صحیح است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق عزاداری با معرفت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
گفتار روز
توضیحات
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تسلیت اربعین حسینی به نقل ازکتاب شریف عیون اخبار الرضا علیه السلام، حضرتش در روایتی نورانی در اهمیت عزاداری و مجالس عزاداری سه نکته مهم را بیان می فرمایند:
1. مَن تَذَکَّرَ مُصابَنا وبَکى لِمَا ارتُکِبَ مِنّا کانَ مَعَنا فی دَرَجَتِنا یَومَ القِیامَةِ . هرکس مصائب ما را به یاد آورد و به خاطر ستمهایى که بر ما رفته است بگرید، روز قیامت با ما در یک درجه باشد. از کتابهای معتبر که مصائب سیدالشهدا را بازگو می کند کتاب «نَفَس المهمومِ» مرحوم «محدّث قمى» است که که اگر انسان از روی آن بخواند، برای ببینده و شنودنده گریه‌آور است و همان عواطفِ جوشان را به‌وجود مى‌آورد.
2. ومَن ذَکَرَ بِمُصابِنا فَبَکى وأبکى لَم تَبکِ عَینُهُ یَومَ تَبکِی العُیونُ . و هر که یاد مصیبت ما کند و بگرید و بگریاند، در آن روزى که چشمها مى گریند چشم او نگرید.
3. ومَن جَلَسَ مَجلِسًا یُحیی فیهِ أمرَنا لَم یَمُت قَلبُهُ یَومَ تَموتُ القُلوبُ. هرکس در مجلسى بنشیند که یاد و نام ما در آن زنده مى شود در آن روزى که دلها مى میرند دل او نمیرد از مصادیق احیای امر اهل بیت در مجالس بیان معارف و احکام و ذکر مصایب اهل بیت است. لذا در مجالس عزاداری حسینی، سه ویژگی باید وجود داشته باشد: ۱. عاطفه را نسبت به امام حسین‌بن‌علی علیهما السلام و خاندان پیغمبر(ع) بیشتر کند. (علقه و رابطه و پیوند عاطفی را باید مستحکم‌تر سازد.) ۲. نسبت به حادثه‌ی عاشورا، باید دیدِ روشن و واضحی به مستمع بدهد. ۳. نسبت به معارف دین، هم ایجاد معرفت و هم ایجاد ایمان - ولو به نحو کمی – کند. عیون أخبار الرضا علیه السلام : 1 / 294 / 48 ، مکارم الأخلاق : 2 / 93 / 2663 .
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق عزاداری با معرفت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
متن اصلی:
در مجالس عزاداری ماه محرّم، این سه ویژگی باید وجود داشته باشد: ۱. عاطفه را نسبت به حسین‌بن‌علی و خاندان پیغمبر(ع) بیشتر کند. (علقه و رابطه و پیوند عاطفی را باید مستحکم‌تر سازد.) ۲. نسبت به حادثه‌ی عاشورا، باید دیدِ روشن و واضحی به مستمع بدهد. ۳. نسبت به معارف دین، هم ایجاد معرفت و هم ایجاد ایمان - ولو به نحو کمی - کند. نمیگوییم همه‌ی منبرها باید برخوردار از همه‌ی این خصوصیات باشند و به همه‌ی موضوعات بپردازند؛ نه. شما اگر یک حدیثِ صحیح از کتابی معتبر را نقل و همان را معنا کنید، کفایت میکند.۱۳۷۳/۰۳/۱۷
اگر براى ذکر مصیبت، کتاب «نَفَس المهمومِ» مرحوم «محدّث قمى» را باز کنیدو از رو بخوانید، براى مستمع گریه‌آور است و همان عواطفِ جوشان را به‌وجود مى‌آورد. چه لزومى دارد که ما به خیال خودمان، براى مجلس‌آرایى کارى کنیم که اصل مجلس عزا از فلسفه واقعى‌اش دور بماند؟! 1373/3/17
گفتار روز
لا تَغتَبْ فتُغتَبُ ، و لا تَحفِرْ لِأخِیکَ حُفرَةً فَتَقَعَ فیها ؛ فإنَّکَ کما تَدینُ تُدانُ.
غیبت نکن، که اگر غیبت کردی از تو غیبت مى شود. و براى برادرت چاه مکن که خود در آن مى افتى؛ زیرا به هر دست بدهى، با همان دست پس مى گیرى.
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تسلیت ایام اربعین حسینی .امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: لا تَغتَبْ فتُغتَبُ ، و لا تَحفِرْ لِأخِیکَ حُفرَةً فَتَقَعَ فیها ؛ فإنَّکَ کما تَدینُ تُدانُ.
غیبت نکن، که اگر غیبت کردی از تو غیبت مى شود. و براى برادرت چاه مکن که خود در آن مى افتى؛ زیرا به هر دست بدهى، با همان دست پس مى گیرى.
چند کوتاه درباره حدیث شریف:
1. یکی از مسائل مهم و اساسی این است که باید بدانیم که آنچه ما در دنیا انجام می دهیم علاوه بر آثار اخروی و معنوی، عکس العملهایی در همین دنیا دارد و در زندگی روز مره ما تاثیر گذار است. این جهان کوه است و فعل ما ندا؛ وقتی در مقابل کوه فریاد می زنید فریاد شما بر می گردد.مثلا اگر اهل بدگویی از دیگران شدید، مطمئنا شما هم مورد بدگویی واقع می شوید. اگر زمینه آبرو ریزی دیگران را فراهم کنید، زمینه آبرو ریزی شما هم پیش می آید.خلاصه اینکه همانطور که با دیگران رفتار می‌کنی، همانطور با تو رفتار خواهد شد.
2. علت این عکس العمل اعمال چیه؟ واضح است من و شما جزو اجزاء یک مجموعه به نام جامعه هستیم، اجزاء این جامعه روی هم اثر می‌گذارد، یک گناه وقتی از فردی از جامعه سربزند، آن بخشی از جامعه که از گناه اطلاع پیدا می کنند سبب می شود گناه در چشم آنها کوچک شمرده شود و دیگران هم به این گناه تشویق می شوند و گناه هنگامی که عادی شد بلایش همه را دامن گیر می شود. و اگر بخواهیم در جامعه امنیت اخلاقی باشد،همین حلال ها و حرام ها تعیین کننده مرز امنیت اخلاقی است که اگر رعایت نشود، ناامنی اخلاقی رخ می دهد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت قبول زیارت و سلامتی همه زائرین صلواتی را عنایت بفرمایید.
متن اصلی:
الشرط الخامس: ان لایکون السفر حراماً (هل الشرط ابتدائی ام استمراری؟)- درس 144
درس 144، سه شنبه 1395/1/31 حدیث :
4. عن الصادق جعفرِ بن محمدٍ«علیهماالسلام» قال: لاتَغتَب فَتُغتَب! غیبت نکن که اگر غیبت کردی، تو هم غیبت می‌شوی. این، مسألۀ مهم و اساسی است. این جهان کوه است و فعل ما ندا؛ وقتی در مقابل کوه فریادی می‌زنید، فریاد شما برمی‌گردد. آنچه ما انجام می‌دهیم، عکس العملهایی در دوران حیات دارد، غیر از آثار اخروی و معنوی، در زندگی روزمرّۀ ما تأثیرات دارد. می‌فرماید: اگر زبان به غیبت باز کردید، اهل غیبت کردن شدید، خودِ شما هم غیبت خواهید شد، غیبت‌تان می‌کنند! این، ساز و کارش چیست؟ اگر یک کار خلافی انجام دادید، آن عمل خلاف نسبت به خود شما هم انجام خواهد شد؟ به نظر میرسد یک ساز و کار واضحی است. من و شما جزو اجزاء این مجموعه‌ای هستیم که اسمِ آن جامعه است. اجزاء روی هم اثر می‌گذارد، از یکدیگر فرا می‌گیرند، کارهای یکدیگر را تکرار می‌کنند. یک گناه وقتی از من یا شما سربزند، در آن دائره‌ای که اطلاع از آن پیدا می‌کنند، اهمیت این گناه فروکاسته می‌شود، کم می‌شود. دیگری هم به این گناه تشویق می‌شود! نه اینکه اگر شما یکبار غیبت کردید، بلافاصله تأثیر میکند. غیبت کردنِ من و شما، غیبت کردن را در جامعه رائج میکند، عادی میکند، امرِ متعارفی میکند. در فضای مجازی، این تلفنهای همراه را دستشان می‌گیرند و تماس برقرار می‌کنند با یکدیگر به راحتی و آسانی، هر چه دلشان می‌خواهد می‌نویسند! شما که نوشتی، طرف مقابل هم می‌نویسد. یکی علیه شما می‌نویسد، یکی علیه دیگری می‌نویسد، می‌شود رائج! وقتی رائج شد، شما هم جزو کسانی قرار خواهید گرفت که مشمول این بلا خواهید شد. اینطور نیست که مردم به همدیگر فحش بدهند، بد بگویند، غیبت کنند، اهانت کنند اما در بین همۀ این مردم، بنده و جنابعالی مستثنا باقی بمانیم. معلوم است چنین چیزی نمی‌شود. اگر شما به رواج این عادت بد، این حرکت بد. کمک کردید، به قدرِ خودت کمک کردی، یک چند میلیونی‌ام. دیگری هم همین کار را بکند. از این چهل میلیون، پنجاه میلیون آدمی که این ابزار را در اختیار دارند، ده میلیونشان فرض بفرمایید این کار را انجام می‌دهند، رائج می‌شود، گناه اینطوری رواج پیدا میکند. این امنیتِ اخلاقی که ما بارها ذکر کردیم، گفتیم در جامعه امنیتِ جانی فقط معیارِ امنیت نیست که بگوییم جامعۀ ما امن است چون مردم درِ دکّان یا مدرسه یا در مسیر رفت و آمد و در خیابان، کسی به آنها تعرّض نمی‌کند. امنیت فقط این نیست، امنیتِ اخلاقی لازم است، امنیت اعتقادی لازم است. امنیت اخلاقی یعنی اینکه ما آنچه شارع مقدس مرز قرار داده است، حرام قرار داده است، آنرا انجام ندهیم. مرزش مرزِ شارع است. یک جا ممکن است گفتنِ یک چیزی لازم باشد، شرع باید بگوید، معیارِ شرعی باید مشخص بکنند که کجا لازم است، کجا حرام است. اینهایی که معیارهای شرعی را قبول ندارند، اینجا گیر می‌کنند، بَلبَشو بوجود می‌آید. معیار شرعی، خط را مشخص میکند. بنابراین، لاتَغتَب فتُغتَب و لاتَحفِر، حَفر کردن، و لاتَحفِر لأخیکَ حُفرةً فَتَقَع فیها؛ چاهی برای دیگری، حفره‌ای برای دیگری حفر نکن! که اگر کردی، خودت هم در آن می‌افتی. اینها همه‌اش کلمات استعاری است، کلماتِ فصاحت‌آمیزِ اُمَراءُ الکلام است، ائمه«علیهم‌السلام» اُمراء الکلام بودند. خیال نکن که اگر این راه، سنگلاخ بود، فقط دیگران از این سنگلاخ زحمت می‌بینند. نه، خودِ شما هم زحمت می‌بینی. بعد فرمود: فإنَّک کما تَدین تُدان، همانطور که با دیگران رفتار می‌کنی، همانطور با تو رفتار خواهد شد. این، یک قاعدۀ کلّی است. البته در موارد دیگر هم شبیهِ این در روایاتِ دیگر نسبت به گناهان و تخلفات دیگر، مطالبی ذکر شده. این روایت دربارۀ غیبت بود و بعد هم حفره، یعنی هر توطئه‌ای برای دیگری بچینی. اگر شما باب توطئه‌چیدن و دسیسه‌چینی و زمینه خراب کردن و آبروریزی را باز کردید، یا از آن بابی که دیگری باز کرده، شما هم وارد شدید؛ طبعاً به توسعۀ این عمل، این تخلف، این گناه کمک کردید! وقتی کمک کردید، عمومی شد، خودِ شما هم مشمول آن خواهید شد. این، یک قاعدۀ کلّی است، اینها حکمت است، چیزهایی است که به نظر انسان ممکن است واضح بیاید، اما وقتی دقت میکند می‌بیند دریایی از معرفت و حقیقت در این خفته است.[1] امالی، صفحۀ 505.
احکام ربا
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم . بسم الله الرحیم .یکی از گناهان کبیره ربا دادن و ربا گرفتن است، در این باره به چند نکته اشاره می کنم:
از جهت شرعی به هر سودی یا درصدی، ربا گفته نمی شود بلکه از جهت شرعی ربا در یکی از سه موردی که عرض می کنم، وجود دارد و در غیر این سه مورد ربا وجود ندارد بلکه اگر سودی بر اساس قرارداد شرعی بدست آید حلال است و ربا محسوب نمی شود و برای اینکه معاملات و درامدها آلوده به ربا نشود حتما باید احکام ربا و کسب فراگرفته شود.
مورد اول از ربا : ربای قرضی یعنی انسان مالی را به عنوان قرارداد قرض بدهد و در ضمن قرض شرط سود کند. (تحریر کتاب قرض م9 ، منهاج الصالحین ج2 م1011)
مورد دوم: ربای معاملی یعنی اینکه جنسی را که در بازار به وزن(وزن یا پیمانه) خرید و فروش می شود به مثل خودش ولی با زیاده خرید و فروش کنند. مثلا ده کیلو برنج ایرانی را در مقابل بیست کیلو برنج پاکستانی معاوضه کنند. البته اگر دو معامله مستقل انجام گیرد اشکالی ندارد یعنی ده کیلو برنج ایرانی در برابر مبلغی فروخته شود و سپس بیست کیلو برنچ پاکسانی در برابر همان مبلغ خریداری شود. (تحریر کتاب البیع، ربا قبل از مساله 1 ، منهاج الصالحین ج2 ص72)
مورد سوم: ربای جاهلی. یعنی اینکه طلبکار به بدهکارش برای پرداخت بدهی مهلت بدهد و بابت مهلت دادن وجهی و اضافه ای را از او مطالبه کند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام. یکی از گناهان بزرگ توهین و تحقیر دیگران است که در این زمینه به نکاتی اشاره می شود:
1-توهین یعنی انسان با گفتارش یا عملش یا اشاره اش دیگری را خفیف و کوچک نماید. یکی از مصادیق توهین و اهانت القاب زشتی است که به فردی نسبت داده می شود یا ناسزا گفتن به دیگری است و در گناه بودن این عمل فرقی ندارد به صورت شوخی باشد یا جدی، به زبان گفته شود یا نوشته شود یا از طریق پیامک یا فضای مجازی منتقل شود.
2-نقل کردن لطیفه هایی که در آن به قومیت ها یا به مردم بعضی از شهرها توهین می شود و باعث دامن زدن به مسائل قومیتی که یکی از اهداف استعمار است می گردد، حرام می باشد.(آیت الله مکارم سایت استفتائات استهزا و سخره)
3-انسان نباید خود را در برابر اشخاص دیگر خوار و ذلیل کند بنابراین اشتغال به اموری که موجب ذلت و خواری فرد می شود، جایز نیست.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال به همه ما توفیق ترک گناه و معصیت عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
1. (رساله آموزشی ج2 ص62 ، رساله جامع م2277 و2279 ، سایت مکارم استفتائات اهانت، رساله آقای مظاهری م1614)
گفتار روز
مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَة.
کسى که پیاده به زیارت قبر حضرت سید الشهدا علیه السّلام برود خداوند متعال به هر قدمى که بر مىدارد هزار حسنه برایش ثبت و هزار گناه از وى محو مىفرماید و هزار درجه مرتبه اش را بالا مى برد.
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم . ضمن عرض تسلیت ایام . حضرت صادق علیه السلام در روایتی نورانی در اهمیت پیاده روی جهت زیارت سید الشهدا می فرمایند: مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَة.
کسى که پیاده به زیارت قبر حضرت سید الشهدا علیه السّلام برود خداوند متعال به هر قدمى که بر مىدارد هزار حسنه برایش ثبت و هزار گناه از وى محو مىفرماید و هزار درجه مرتبه اش را بالا مى برد. (کامل الزیارات، باب چهل و نه النص، ص: 133)
یکی از کارهای پسندیده که ثواب فراوانی دارد شرکت در پیاده روی اربعین است که در این زمینه به چند نکته اشاره می کنم البته برخی از نکات اختصاص به پیاده روی ندارد:
1.استفاده از مواد غذایی در مواکب یا دیگر مکانهایی که برای زائرین غذا توزیع می کنند، باید طبق رضایت نذر کنندگان یا صاحبان غذاها باشد لذا اگر فردی در جایی که غذا توزیع یا بسته تبرکی توزیع می شود، به هر نفر یک بسته یا یک غذا داده می شود و چنانچه فرد بخواهد مجدد در صف بایستد وبخواهد بیشتر از یک غذا تهیه کند، چنانچه شک دررضایت نذر کنندگان و صاحبان غذا باشد، باید رضایت نذر کنندگان و صاحبان غذا کسب شود و گرنه نمی تواند استفاده کند.
2.استفاده از مواد مصرفی عمومی اعم از غذا یا مواد شوینده یا آب یا برق... نباید اسراف انجام بگیرد و چنانچه اسراف بشود علاوه بر معصیت در بسیاری از موارد فرد مدیون می شود.
3.اگر در مکان عمومی مثل مواکب یا حسینیه و دیگر مکانهای عمومی هر کسی که زودتر بیایید یا جا بگیرد نسبت به دیگران اولویت دارد و نمی توان جای او را گرفت.
4.در مسیر پیاده روی یا مکان استراحت از کارهایی که معمولا سبب اذیت دیگران می شود واجب است خودداری شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال ما را در دنیا و آخرت از علی و اولاد علی علیهم السلام جدا نگرداند به برکت صلوات بر محمد
مستندات: تحریر الوسیله کتاب الغصب با استفاده از م 53، تحریر الوسیله، القول فی المشترکات با استفاده از م 19
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از مهمترین وظایف دینی امر به معروف و نهی از منکر است برای اینکه این وظیفه را بتوانیم انجام دهیم، باید شیوه مناسب انتخاب شود، لذا به همین مناسبت به چند نکته کوتاه توجه شود:
1. در انجام این فریضه نباید خجالت کشید. و انسان نباید در برابر وظیفه واجب دینی خجالت بکشد. بنابر این همانطور که اگر کسی در یک کشور کفر ممکن است در یک مکان عمومی اقدام به نماز خواندن می کند و خجالت نمی کشد، نسبت به فریضه امر به معروف هم نباید خجالت کشید.
2. یکی از شرایط احتمال تاثیر هست ومعمولاتاثیرداره لذابه اینکه تذکر اثر دارد یا ندارد خیلی فکر نکنیم، کاری را که صحیح است انجام بدیم، خدا برکتش را عنایت می کند.
3. در هنگام انجام فریضه با محبت باشیم. به گونه ای که طرف مقابل حس کند، دستش را میگیرید نه مچش را و اینکه با عملش مشکل دارید نه با خودش.
4.محترمانه بگویید مثلا به خانم نامحرم بگویید: خانم محترم ...
5. در غالب موارد بگوییم و رد شویم و توضیح لازم نیست و به هیچ عنوان بگو و مگو و مشاجره انجام نگیرد ضمن اینکه در برخی مواقع لحظه اخر که ازمکان خارج میشویم، بگوییم.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل فرج امام زمان عج و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات
گفتار روز
مَنِ استَوى یَوماهُ فهُو مَغبونٌ و مَن کانَ آخِرُ یَومَیهِ شَرَّهُما فهُو مَلعونٌ
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.ضمن تسلیت ایام. امام صادق علیه السلام در یک روایتی معروف، گذران روزهای افراد را به سه قسم تقسیم می کنند که در این فرصت به دو قسم آن اشاره می شود:
قسم اول: مَنِ استَوى یَوماهُ فهُو مَغبونٌ . هر که دو روزش برابر باشد ، مغبون و متضرر است.
• این روایت معروفی است اما باید بدرستی در این روایت تامل کرد یعنی انسانها باید از لحاظ فردی و معنوی و روحی و علمی و اجتماعی پیش برود.
• اگر به هر جهتی آن حالِ معنوی شما، امروز و دیروز یکسان باشد، شما مغبونید! به خاطر اینکه انسان برای این وارد این عالمِ طبیعت شده است، که پیش برود، تکامل پیدا کند، به مقام قرب برسد. اگر وسطِ راه ما در یک حال ماندیم، نمی رسیم. و این غبن و ضرر است.
• لذا باید سعی کنیم امروزمان را از دیروز بهتر کنیم. بهتر کردن، یا به اعتلاء بخشیدن به اعمال و رفتارِ نیک، کم کردن از گناهان، یا به ایجاد صفای بیشتر نفس با تفکر، با تأمل؛ باید روز به روز بهتر بشویم.
قسم دوم: مَن کانَ آخِرُ یَومَیهِ شَرَّهُما فهُو مَلعونٌ. هر که امروزش بدتر از دیروزش باشد ملعون (از رحمت حق به دور) است.
• لعنت یعنی: دور شدن از رحمت الهی
• اگر انسانی بجای اینکه به سمت مقصد حرکت کند اما پس رفت داشته باشد طبیعتا از آن هدفی که خدا ما را به این کاروانسرا و اردوگاه آورده، دور شده ایم.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خدا بهترین را برای همه دوستداران اهل بیت خصوصا شما زائرین امام رضا علیه السلام رقم بزند به برکت صلوات
متن اصلی:
الشرط الثامن: الوصول الی حدّ الترخص
جلسه 211، 1395/12/15
حدیث:
عن المفضّل بن عمر قال: قال الصادقُ«علیه السلام»: مَنِ استَوَی یوماه فهو مغبون. این، روایتِ معروفی است، لکن ما در آن، درست تأمّل نمی کنیم! اگر در مضمون این روایت به چشمِ اعتبار نگاه کنیم، خیلی باید پیش برویم؛ هم از لحاظ فردی، از لحاظ معنوی و روحی و علمی؛ و هم از لحاظ اجتماعی، جامعه بایستی با این نگاه پیش برود. می فرماید: هر کس دو روزِ او یکسان باشد، مغبون است. یعنی اگر امروز هم مثل دیروز همان عبادات را، همان روش را، همان کارهای خیر را که دیروز انجام دادید، انجام می دهید و معنویتِ شما نسبت به روز قبل پیشرفتی نکرده باشد، شما مغبونید. البته اگر امروز مثل دیروز، شما کارِ خیر انجام بدهید یعنی کارِ خیری را که دیروز انجام دادید، امروز هم همان را انجام بدهید، خودِ این موجب علوّ درجه و موجب پیشرفت است، این، «فاستَقِم کما اُمِرت» است. اگر به هر جهتی آن حالِ معنوی شما، امروز و دیروز یکسان باشد، شما مغبونید! برای خاطر اینکه انسان برای این وارد این عالمِ طبیعت شده است، که پیش برود، اعتلاء و تکامل پیدا کند، به مقام قرب برسد. اگر وسطِ راه ما در یک حال ماندیم، نمی رسیم. این، شد غَبن. لذا باید سعی کنیم امروزمان را از دیروز بهتر کنیم. بهتر کردن، یا به اعتلاء بخشیدن به اعمال و رفتارِ نیک، کم کردن از گناهان، یا به ایجاد صفای بیشتر نفس با تفکر، با تأمل؛ باید روز به روز بهتر بشویم.
وَ مَن کان آخِرُ یَومَیهِ شَرَّهما، اما اگر روز دوّم بدتر از اوّلی است یعنی دیروز توسلی، نورانیتی در ما بود، امروز آن نورانیت در ما نیست! اگر این باشد، فهو ملعون، این، لعن شده است. لعنت یعنی: ابتعاد از رحمت الهی. اگر امروز از دیروز وضعمان بدتر باشد، پس ما به جای اینکه به سمت مقصد حرکت بکنیم، عقب عقب آمدیم از مقصد دور شدیم! یعنی از آن هدفی که برای آن خدای متعال ما را به این عالم، به این کاروانسرا، به این اردوگاه آورده است، از آن هدف دورشدیم.
و مَن لم یَعرفِ الزیادةَ فی نفسه کان الی النُقصان أقرَب، اگر کسی در خود یک افزایش معنوی مشاهده نکند، در واقع دارد نقص پیدا می کند. یک جا ایستادن برای کسی که باید جلو برود، نقص است، عقب رفتن است. کاروانی دارد با سرعت حرکت می کند، پیش می روند به سمت مقصدشان، من در این کاروان اگر یک لحظه بایستم، عقب می مانم. این، نقص است. نمی شود گفت من که عقب نرفتم، من ایستادم. بله، ایستادی، اما این ایستادن، در واقع، عقب رفتن است؛ چون پا به پای کاروان پیش نرفتیم، به سمت آن هدف حرکت نکردیم! بعد فرمود: وَ من کان الی النقصان اقرب فالموتُ خیرٌ له من الحیاة، آن کسی که جلو نمی رود و عقب می رود، کمال پیدا نمی کند، نقص پیدا می کند، اگر این حالتِ نقص استمرار پیدا کند، مرگ برایش بهتر از زنده ماندن است چون اگر زنده بماند و همینطور عقب برود، وقتی از این دنیا خارج می شود، دچار نقصِ بیشتری است. هر چه با نقصِ کمتری از این دنیا بیرون برویم، به نفع ماست، باید با اخلاصی که در خودمان بوجود می آوریم، نیّت خوب و کار خوبی که انجام می دهیم، تصمیمی که می گیریم، توسلی که به خدای متعال پیدا می کنیم، بالاخره به وسیلۀ یک وسیله ای سعی کنیم خودمان را یک قدمی جلو ببریم. اگر این جلورفتنها وجود نداشته باشد، سلامتِ دین که در دعا از خدا می خواهیم: «اللهم اَخرِجنی من الدنیا سالماً»، حاصل نمی شود! برای اینکه انسان با سلامت از دنیا خارج بشود، باید روز به روز تکامل پیدا کند. [1]
گفتار روز
مَنْ سَرَّهُ أَنْ یُنْسَأَ فِى أَجَلِهِ وَیُزادَ فى رِزْقِهِ فَلْیَصِلْ رَحِمَهُ.
اگر کسى بخواهد با تاخیر افتادن اجلش و زیاد شدن رزقش خوشحال شود باید صله ارحام بجا بیاورد.
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تسلیت ایام .امام حسین علیه السلام ر یک روایت نورانی می فرمایند : مَنْ سَرَّهُ أَنْ یُنْسَأَ فِى أَجَلِهِ وَیُزادَ فى رِزْقِهِ فَلْیَصِلْ رَحِمَهُ. [عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 48 ـ بحارالانوار، ج 74، ص 91.]
امام حسین علیه السلام فرمود: اگر کسى بخواهد با تاخیر افتادن اجلش و زیاد شدن رزقش خوشحال شود باید صله ارحام بجا بیاورد.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1.یکی از سفارشات حضرت حفظ ارتباط با نزدیکان و خویشاوندان است و یکی از اسرار ماندگاری فرهنگ اسلامی و تبادل نسل به نسل معارف الهی، مسأله صله رحم است. یعنی کانون گرم خویشاوندی و خانوادگی باید باقی بماند، که بهترین وسیلة ارتباط تفکرات صحیح و سُنَن صحیح اسلامی به نسل‌های بعد همین محیط‌های خانوادگی است. لذا یکی از علل و حِکَم توصیه به صله رحم است.
2.توصیه اکید دین است اگر از خویشان کسی قطع ارتباط کرده است باز هم شما قطع ارتباط نکنید یعنی اگر از طرف مقابل پاسخ مناسبی داده نمی‌شود، اما تو ارتباط را قطع نکن! ارتباط را حفظ کن! شاید رازش این است که بالأخره در اکثر موارد این ارتباط یک جانبه به ارتباط دوجانبه خواهد انجامید.
3. صلۀ رحم به هر قدری میسّراست، انجام بگیرد. گاهی با ارتباط تلفنی یا سلام‌رساندن و از این قبیل ارتباطات جزئی، صلۀ رحم محقّق می‌شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند برکات آسمانی خودش را بر همه ما نازل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
با استفاده از متون ذیل:
قال ابوذر«رضی‌اللّه‌عنه»: … قُلت: یا رسولَ اللّه ز‌ِدنی! قال«صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلّم»: ص‍ِل قرابتک و إن قطعوک! و أحب‌ّ المساکین! و أکث‍ِر مَجالِس‍َت‍ُهم!([1])
در ادامه درخواست ابوذر برای بیشتر دانستن، حضرت(صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله) می‌فرمایند: با نزدیکان و خویشاوندان خود ارتباط خود را محفوظ بدار! یکی از اسرار ماندگاری فرهنگ اسلامی و تبادل نسل به نسل معارف الهی، مسأله صله رحم است. یعنی کانون گرم خویشاوندی و خانوادگی باید باقی بماند، بهترین وسیلة ارتباط تفکرات صحیح و سُنَن صحیح اسلامی به نسل‌های بعد همین محیط‌های خانوادگی است. این یکی از علل و حِکَم توصیه به صله رحم است که قطع رحم از محرّمات است. «و إن قطعوک» هرچند از طرف مقابل پاسخ مناسبی داده نمی‌شود، اما تو ارتباط را قطع نکن! ارتباط را حفظ کن! شاید رازش این است که بالأخره در اکثر موارد این ارتباط یک جانبه به ارتباط دوجانبه خواهد انجامید، البته حِکَم و منافع گوناگون دیگری هم می‌شود تصور کرد. المسألة السادسة: التُّنجیم جلسه 165، 1386/2/4 حدیث اخل
عن امیر المؤمنین(علیه‌السلام)، عن رسول الله(صلّی‌الله‌علیه‌وآله): لاتخُن مَن خانک، فتکن مثله! و لاتقطع رحمک و إن قطعک.پیامبر اکرم(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمایند: در باب خیانت، جای مقابلۀ به مثل نیست؛ فلذا اگر کسی به شما خیانت کرد، شما به او خیانت نکنید، که اگر این کار را بکنید، شما هم مثل او خائنید! پیوند خانوادگی و خویشاوندی را قطع نکنید، ولو خویشاوند شما، این رابطه را قطع کند. این فقرۀ حدیث در واقع تخصیص در آیۀ شریفۀ «فإن عاقبتم فعاقبوا بمثل ما عوقبتم به» می‌باشد، یعنی صلۀ رحم، فقط برای آن مواردی نیست که رحم هم با انسان در ارتباط است بلکه اگر قاطع رحم است، شما قطع رحم نداشته باشید. البته این صلۀ رحم به قدر میسّراست. گاهی با ارتباط تلفنی یا سلام‌رساندن و از این قبیل ارتباطات جزئی، صلۀ رحم محقّق می‌شود. النوادر صفحۀ 96. امر پنجم: بررسی روایت تحف‌العقول»جلسه14، 1383/9/30حدیث اخلاقی
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در این فرصت کوتاه چند نکته درباره خرید وفروش خدمت شما خوبان یادآوری می کنم:
1. یکی از چیزهایی که در هنگام خرید و فروش حرام است، فریب دادن طرف مقابل است مثلا اگر از سالم بودن یا معیوب بودن کالا سوال می کند نباید دروغ بگوید یا اگر فروشنده به جنسی که کهنه هست، صورت ظاهری خوبی بدهد که مشتری متوجه کهنه بودن نشود، حرام است و کسی که در معامله فریب خورده با وجود شرایط حق فسخ و بهم زدن معامله را دارد.
2. در خرید و فروش اموری مستحب است که به برخی از آنها اشاره می شود:
الف : فروشنده در قیمت جنس بین مشتری ها فرق نگذارد مگر به لحاظ فقر، دینداری و تقوا و مانند آن ، مثلا اگر فقیر است به او ارزانتر بفروشد.
ب: کسی که با او معامله کرده ، اگر پشیمان شود و از او تقاضای به هم زدن معامله را داشته باشد ، بپذیرد.
ج: فروشنده و مشتری درقیمت جنس سخت گیری نکنند مگر برای دوری از زیان دیدن .
د: فرد در ابتدای نشستن برای کسب و کار، شهادتین را بگوید و هنگام انجام هر معامله ، تکبیر (اللُه أکْبَر) بگوید.
(رساله مراجع ،اقسام معاملات، مستحبات خرید وفروش)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال در مال و عمر همه محبین اهل بیت علیهم السلام برکت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
یَدُ اللّه ِ تعالى فَوقَ رُؤوسِ المُکَفَّرِینَ تُرَفرِفُ بالرَّحمَةِ
رحمت خدای تبارک وتعالی بر سر هر کسی که کار نیک او مورد ناسپاسی دیگران قرار می گیرد، گسترده است.
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند : یَدُ اللّه ِ تعالى فَوقَ رُؤوسِ المُکَفَّرِینَ تُرَفرِفُ بالرَّحمَةِ.رحمت خدای تبارک وتعالی بر سر هر کسی که کار نیک او مورد ناسپاسی دیگران قرار می گیرد، گسترده است.
دو نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. برخی از افراد در جامعه یا فامیل یا در خانواده کار خیری و نیکی انجام می دهند اما متاسفانه مورد ناسپاسی دیگران قرار می گیرد، ممکن است از انجام کار خیر مایوس شود ولی این حدیث شریف نقطه امیدی را بیان می کند و آن اینکه کسی که خدمتش مورد ناسپاسی و کفران واقع شده، بداند که این ناسپاسی دیگران موجب جلب رحمت خداست و ترازوی خدای متعال دقیق است لذا کسی که در این دنیا سختی یا غمی را برای خدا تحمل کند اجری در مقابلش هست و خدا کم نمی گذارد.
2. در میان افراد متاسفانه افرادی هستند که دوست دارند بر کار نکرده یا بر حسن نداشته خود، پاداش و ستایش دریافت کنند، خداوند متعال در قرآن عزیز می فرماید خیال نکنند که این افراد از عذاب الهی دور هستند بلکه عذابی دردناکی در انتظارشان هست.( یُحِبُّونَ أَنْ یُحْمَدُوا بِمَا لَمْ یَفْعَلُوا فَلَا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفَازَةٍ مِنَ الْعَذَابِ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خشنودی حضرت رضا علیه السلام صلوات
النوع الاوّل: «الاکتساب بالاعیان النجسة»
جلسه 23، 83/10/28
حدیث اخلاقی
عن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، عن رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله): ید الله «تبارک و تعالی» فوق رؤوس المکفّرین تُرفرف بالرحمة.
این دربارۀ آن کسانی است که احسان آنها، کار نیک و خدمت آنها مورد ناسپاسی قرار می‌گیرد؛ چون یک چنین کسانی که مورد ناسپاسی قرار می‌گیرند ممکن است از کار خیر مأیوس بشوند. این روایات شریفه این معنا را می‌خواهد در ذهنها از بین ببرد، که اگر خدمت می‌کنید، کار نیک انجام می‌دهید، امّا از شما سپاسگذاری نمی‌شود، قدر دانی نمی‌شود، بلکه خدمت شما کفران می‌شود، بدانید که نفس این کفران‌شدن نعمت موجب جلب رحمت خداست، مثل همۀ مشکلات دنیا؛ چون ترازوی الهی میزانی است که هیچ کم نمی‌گذارد، کسانی در اینجا بهره‌مندیهای زیادی دارند، «اذهبتم طیّباتکم فی الحیاة الدنیا» خیری که لازم بود به شما برسد همین‌جا بردید، دیگر طلبی از خدا ندارید. از آن طرف هم هر بلائی که به مؤمن برسد، هر سختی، هر شدّت روحی و جسمی، عنوانی، شأنی، مالی، هر طور سختی‌ای به کسی برسد، یک اجری در مقابلش آنطرف هست، کاملاً میزان الهی درست و دقیق است، کم نمی‌گذارند. هر چه اینجا از شما کم گذاشته شد، آنجا به شما عوضش داده خواهد شد بدون تردید. یکی هم همین است خدمت می‌کنید، زحمت می‌کشید، کار خوب انجام می‌دهید، امّا کسی نمی‌فهمد یا می‌فهمد و عمداً کفران میکند، یا خباثت میکند یا جهالت، بدانید که در مقابلش رحمت الهی است. «ید الله تبارک و تعال فوق رؤوس المکفّرین ترفرف بالرحمة»، رحمت را بالای سر آنها برافراشته میکند، چه از این بهتر! انسان آرزو میکند که جزو مکفّرین قرار بگیرد و قدردانی نشود، در بین ما که متأسفانه تقدیرها و تشویقهای بیخودی هم داریم، کار نکرده را مورد تشویق قرار می‌دهیم، «و یُحبّون ان یحمدوا بما لم‌یفعلوا». ما هم آهسته آهسته عادت کردیم، کارهای خوبی را هم که انجام ندادیم، می‌خواهیم به خاطر آنها ما را حمد کنند، سپاسگذاری کنند. فلاتحسبنّهم بمفازةٍ من العذاب، آن کسانی که دوست دارند بر کار نکرده پاداش بگیرند، بر حُسن نداشته حمد و سپاس‌گوئی و تمجید شوند، خیال نکنید که اینها از عذاب الهی دور هستند. النوادر، صفحۀ 104.
گفتار روز
یا اباذر! الکلمة الطّیُّبة صدقةٌ و کلّ خطوة تخطوها إلی الصُّلاة صدقة([1]).
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام. پیامبر خدا در سفارشی به جناب ابوذر می فرمایند: الکَلِمَةُ الطَّیِّبَةُ صَدَقةٌ، و کُلُّ خُطوَةٍ تَخطُوها إلى الصلاةِ صَدَقةٌ.سخن نیکو و پاکیزه صدقه است، و هر گامى که به سوىِ نماز برمى دارى صدقه است .
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1.صدقه، فقط پول دادن به مستمند و فقیر نیست، یک سخن نیکویی هم که انسان بر زبان بیاورد که فرد یا جمعی از آنها استفاده کنند مصداق صدقه است فرقی ندارد گفتاری مربوط به مباحث علمی باشد یا برای راهنمایی شخصی یا مسائل عمومی باشد.
2.اینکه در حدیث شریف می فرماید هر گامی که برای نماز برداری صدقه است، حاکی از اهمیت نماز است و در شرع حساب خاصی برای نماز باز شده است. وهر چه انسان بیشتر در امر نماز فکر کند اهمیت آن را بیشتر درک می کند. و در می یاید که نماز کلید همه خیرات است. چرا که:
نماز است که دل‌های ما را آباد نگه می‌دارد.
نماز است که ما را در صراط مستقیم باقی می‌دارد.
نماز است که ما را از غلطیدن در منجلاب غفلت محض باز می‌دارد.
نماز است که به ما قدرت می‌دهد، نشاط می‌دهد، توکّل می‌دهد، این اهمیّتی که به اقامة نماز داده شده، به خاطر اینهاست.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
متن اصلی جهت مطالعه:
القسم الثالث من النوع الثانی: ما یحرم لتحریم ما یقصد منه شأناً کبیع السّلاح من أعداء الدین
جلسه 127، 1385/8/22
حدیث اخلاقی
یا اباذر! الکلمة الطّیُّبة صدقةٌ و کلّ خطوة تخطوها إلی الصُّلاة صدقة([1]).
صدقه، فقط پول دادن به مستمند و فقیر نیست، یک سخن نیکویی هم که بر زبان می‌آورید، فردی یا جمعی از آن بهره می‌برند، این هم یک صدقه است. چه سخن علمی باشد یا راهنمایی‌های شخصی یا مسائل عمومی. و هر گامی که به سوی نماز برمی‌داری این هم یک صدقه است. این، اهمیّت نماز را نشان می‌دهد. چه حسابی در شرع مقدّس برای نماز باز شده است؟! واقعاً مفتاح همة خیرات و پایة همة نیکی‌ها نماز است. هرچه انسان بیشتر در امر نماز تأمّل کند، اهمیّت آن را بیشتر درک میکند. نماز است که دل‌های ما را آباد نگه می‌دارد، نماز است که ما را در صراط مستقیم باقی می‌دارد، نماز است که ما را از غلطیدن در منجلاب غفلت محض باز می‌دارد، نماز است که به ما قدرت می‌دهد، نشاط می‌دهد، توکّل می‌دهد، این اهمیّتی که به اقامة نماز داده شده، به خاطر این است. مکارم الاخلاق ـ صفحه 374
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام. یکی از موضوعات مورد احتیاج برخی مومنین استخاره کردن است که در این زمینه چند نکته رو اشاره می کنم:
1. استخاره در لغت به معنای طلب خیر نمودن است و یک نوع دعا محسوب می شود و مستحب است انسان برای هر کار مهمی دعا کند که خداوند خیرش را در آن قرار دهد.
2. نوع دیگر استخاره، استخاره با تسبیح و قرآن است که برای برطرف شدن تحیر و شک انجام می دهد که در این مورد ابتدا انسان نسبت به تصمیم گیری در امور مختلف مثل سفر، خرید و فروش باید فکر و تحقیق و دقت و مشورت با افراد مطمئن و با تجربه داشته باشد و هنگامی که به خوب یا بد بودن آن مطمئن شد عمل میکند و اگر با مشورت و تحقیق به نتیجه نرسید می‌تواند به روش مرسوم و مصطلح با قرآن یا تسبیح برای برطرف شدن شک و تحیر استخاره کند.
3. استخاره برای برخی از کارها درست نیست:
الف: برای پیش بینی آینده مثلا آیا مسافر از سفر برمی گردد یا نه؛ یا اینکه در امتحانش موفق می شود یا نه.
ب: برای انجام کار حرام مثلا برای خودکشی یا سقط جنین.
ج: برای ترک واجب مثلا قطع رحم و یا قهر کردن با والدین.
د: پیدا کردن گم شده.
ه. بعد از تحقیق و مشورت و اثبات خوبی یا بدی عمل.
(العروه الوثقی، کتاب حج، آداب سفر؛ مفاتیح نوین ص1111، مسائل جدید ج4 ص161)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام. مکان نمازگزار دارای شرایطی است که باید به آن توجه داشته باشیم، چند نکته را در این زمینه یادآوری می کنم:
1.یکی از شرائط مکان نمازگزار این است که مباح باشد یعنی غصبی نباشد و کسی که در ملک غصبی یا روی فرش غصبی نماز بخواند نمازش باطل است.(مشهور: فتوی، احتیاط واجب: سیستانی، مکارم، احتیاط مستحب: زنجانی) (رساله مراجع مساله 886)
2. خانه ای که به چند نفر ارث رسیده اگر سهم افراد مشخص و جدا نشده، بدون اجازه یا رضایت دیگر ورثه نمىتوانند در آن ملک تصرف کند، و نماز خواندن در این خانه باطل است. و یا اگر فردی فوت کند و از خودش ملکی بجا بگذارد و در میان ورثه صغیر و یا دیوانه باشد بدون اجازه ولیّ شرعی صغیر و دیوانه، در آن مکان نماز خواندن صحیح نیست. (رساله مراجع مساله ٨٧٢ و877و 869) (مشهور: فتوی، احتیاط واجب: سیستانی، مکارم، زنجانی)
3. محل سجده و جایی که پیشانی نماز گزار روی آن گذاشته می شود مثل روی مهر باید پاک باشد اما مثل فرش یا سجاده چنانچه نجس باشد، اشکالی ندارد بشرط اینکه نجاست مکان نجس به بدن یا لباس نماز گزار سرایت نکند.(العروه الوثقی فصل فی مکان المصلی، الثامن)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنه ای صلواتی عنایت بفرمایید.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام. یکی از خصوصیاتی از خدا در دعاها می خواهیم و بسیار در مسیر زندگی معنوی انسان موثر است، اینکه در دل به خدا و مسائل اعتقادی یقین داشته باشیم.( در دعا می خوانیم: و اجْعَلْ النّور فی بصری والبصیرةَ فی دینی والیقین فی قلبی )
یقین به خدا و نبوت و معاد و دیگر مسائل اعتقادی، یک جنبه ظاهری دارد که انسان از طریق برهان و استدلال اطمینان و باور پیدا کند.اما اینکه انسان علاوه بر ظاهر در باطن هم بخدا و معاد و نبوت یقین دارد طبق روایت امام صادق علیه السالم چند نشانه دارد که در این زمینه به چند مورد اشاره می کنم:
نشانه اول: أَنْ لَا تُرْضُوا النَّاسَ بِسَخَطِ اللَّهِ. اگر ما یقین داریم، یعنی اگر خود را در حضور خدای متعال می‌دانیم، حرکتی که خلاف رضای الهی است برای اینکه مردم راضی بشوند، انجام ندهیم. متاسفانه گاهی اوقات حرفی می زنیم که فرد یا مردم خوششان بیایید در حالی که یا دروغ است یا افترا است یا غیبت است یا موجب غلبه دشمن یا تشویق دشمن می شود، اینها موجب سخط الهی است و این چه اشتباهی است که حرفی بزنیم یا کاری کنیم دل شخص خاصی یا مردمی راضی بشود اما خدا ناخشنود کنیم؟خیلی خطرناک است.
نشانه دوم: به رزاقیت خدای متعال باور داشتم یعنی وظیفه خود را انجام دهیم و بدانیم که رزق می رسد و رزق مقدر را کسی نمی تواند مانع شود لذا امام صادق می فرمایند فَإِنَّ الرِّزْقَ لَا یَسُوقُهُ حِرْصُ حَرِیصٍ وَ لَا یَرُدُّهُ کُرْهُ کَارِهٍ، وَ لَوْ أَنَّ أَحَدَکُمْ فَرَّ مِنْ رِزْقِهِ کَمَا یَفِرُّ مِنَ الْمَوْتِ لَأَدْرَکَهُ کَمَا یُدْرِکُهُ الْمَوْتُ. رزق انسان با حرص باز نمی شود لذا انسان باید طبق وظیفه تلاش کند زیرا اگر خدا رزقی را برای انسان مقدر کرده است چنانچه از این رزق فرار کنید مثل اینکه از مرگ فرار می کنید باز هم رزق مقدر نصیب شما خواهد شد همچنان که مرگ شما را پیدا می کند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند درک صحیح معارف دینی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات
متن اصلی:
فصل دوم: قواطع سفر؛ جلسه 245، 1396/7/25 ؛حدیث:عن ابی عبدِ الله جعفرِ بنِ محمدٍ«علیهماالسلام» قال: إنَّ مِن الیقین أن لاتُرضُوا الناسَ بِسَخَطِ الله. در روایات توصیه شده است، از خدای متعال یقین بخواهید! «و الیقینَ فی قلبی و الاخلاصَ فی عملی». یقین یک رویه‌ها و وجوهِ ظاهری دارد؛ مانند: یقین به مبدأ، به معاد، به نبوّت. یقین در این جهات اعتقادی، معنایِ روشنی دارد، لکن یک بطون و ابعاد باطنی هم دارد، یکی از آنها همین است که: أن لاتُرضوا الناسَ بسخطِ الله. لازمۀ یقین این است که در صدد برنیایید که دلِ مردم را بدست بیاورید بوسیلۀ غضب و سخط الهی- العیاذُ بالله- یعنی یک حرکتِ خلاف رضای الهی انجام بدهید برای اینکه مردم راضی بشوند، برای اینکه دلِ مردم را بدست بیاورید. خیلی مهم است. ماها در معرض چنین اموری هستیم. برای جمعیت‌ها حرف می‌زنیم، برای مردم صحبت می‌کنیم، منبر داریم، گاهی یک حرفی است که وقتی زدیم، مردم از این حرف خوششان می‌آید، راضی می‌شوند، اما این حرف موجب سَخط الهی است. یا دروغ است، یا افتراء است، یا غیبت است، یا تهمت است، یا اغراء به جهل است، یا موجب غلبۀ دشمن است، یا موجب تشویق دشمن است، اینها همه‌اش موجب سخط الهی است. این سخط الهی را ابلهانه به جان بخریم برای اینکه دلِ مردم راضی بشود! مگر رضای مردم مقابله میکند با رضای خدا؟! مگر سخط مردم مقابله میکند با سخط الهی؟! این چه اشتباهی است که گاهی ما می‌کنیم که یک حرفی می‌زنیم یا یک کاری می‌کنیم که دلِ زید و عمرو از ما راضی بشود، خوششان بیاید، اما خدا را ناخشنود می‌کنیم؟! خیلی کار خطرناکی است. رضای مردم هم اینطور نیست که همیشه بدست بیاید و بتوان دلِ همه را راضی کرد؛ گاهی چند نفر را راضی می‌کنید، چند نفر دیگر ناراضی می‌شوند! غالباً اینطور است. پس اگر ما یقین داریم، یعنی خود را در حضور خدای متعال می‌دانیم، یکی از علائمش این است که: أن لاتُرضُوا الناسَ بسخط الله. یکی دیگر: و لاتَکرَهوهم علی ما لم‌یؤتِکُمُ الله مِن فضله. گاهی می‌بینیم خدای متعال از فضل و لطف خود به یک نفری نعمتی داده یا نامِ نیکی داده یا زندگیِ نیکی داده یا پول و مقامی به او داده؛ کارِ خدا که بی‌حکمت نیست، لابد یک علّتی داشته که او اینطور متنعّم شده و ما نشدیم. ما از آن فرد ناراحت میشویم، بدمان می‌آید که او چرا این نعمت را دارد؟! این هم خلافِ یقین است. اگر یقین به حکمت الهی و به توحید افعالی به معنای واقعی دارید، این کارِ خداست که او را به جهتی ترجیح داده؛ برادران یوسف گفتند: «قالوا تالله لقد آثرَک الله علینا»! یا آن جهت در خودِ اوست، یا علّت در دیگری است، یاامتحانِ برای اوست، بالاخره یک علتی دارد. این موجب نشود که دل شما به او ناصاف بشود و از او کراهت پیدا کنی؛ فإنّ الرزقَ لایَسوقُه حرصَ حریصٍ، اینطور نیست که اگر ما حرص بزنیم، راهِ رزق به سمتِ ما باز بشود. هیچکس با حرص، به رزق نمی‌رسد. و لایَرُدُّه کُرهُ کارهٍ، با بدآمدنِ من و شما هم رزق از کسی برنمی‌گردد. و لو أنَّ أحدَکم فَرَّ مِن رزقِه کما یَفِرُّ مِن الموت، اگر شما از رزقی که خدا برایتان مقدّر کرده فرار کنید آنطور که از مرگ فرار می‌کنید، لأدرَکَه کما یُدرِکُه الموت، این رزق شما را پیدا میکند همچنان که موت شما را پیدا میکند! واقعاً چه بیانات لطیف و حکیمانه‌ای!![1] امالی شیخ طوسی، صفحۀ 61.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم .ضمن عرض تسلیت ایام. امام رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: کمال ایمان مومن به سه چیز بستگی دارد که این سه اصل و سه سنّت از اصول و سنّتهای تربیتی اسلام است:
اول: سُنّة مِن ربّه. فأمّا السُنّة مِن ربّه فکتمانُ السِّر. سنّت و روشی از خدای متعال که آن رازداری است. رازداری نوعی امانتداری است، باید حیثیت و آبروی مؤمنین را حفظ کنیم؛ چه راز خود و چه راز عمومی، چه اسرار مملکت و چه اسرار دستگاههای مختلف. اگر ملاحظه کنید، می‌بینید بسیاری از گرفتاریها و مشکلات ما از همین پرده‌دری‌ها و شایعه‌پراکنی‌ها شروع می‌شود.
دوم: سُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله). و أمّا السُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فمُداراة النّاس. سنّت و روشی از پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) که آن مدارا با مردم است. همیشه منافق و یا آدم ضعیف الایمان هم میان جامعه یافت می‌شود، باید با چنین کسی مدارا کرد. این به معنای اعتماد در کارهای مهم به او نیست ولی باید حقوق او را محترم شمرد و با او زندگی کرد.
سوم: سُنّة من ولیّه(علیه‌السلام)، و أمّا السُنّة مِن ولیّه(علیه‌السلام) فالصَّبر فی البأساء و الضَّرّاء. سنّت و روشی از امام(علیه‌السلام) که آن صبر و استقامت در برابر گرفتاریها و مشکلات است که یکی از مهمترین مسائل تربیتی است. و اگر صبر نکنیم، در راهی که در پیش گرفته‌ایم متوقّف میشویم و روش اولیاء خدا هم در برابر مشکلات و سختی ها و مضیقه های زندگی صبر و استقامت بوده است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال ما به اخلاق رضوی مزین گرداند به برکت صلوات
متن اصلی:
شروط معتبر در قصاص
الشرط الثالث: عدم کون القاتل أباً
جلسه 165، 1380/10/25
من مواعظ الامام علی بن موسی الرضا(علیهماالسلام):
قال الرّضا(علیه‌السلام): لایکون المؤمن مؤمناً حتی تکون فیه ثلاثُ خصالٍ: سُنّة مِن ربّه و سُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و سُنّة من ولیّه(علیه‌السلام)؛ فأمّا السُنّة مِن ربّه فکتمانُ السِّر، و أمّا السُنّة مِن نبیّه(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فمُداراة النّاس، و أمّا السُنّة مِن ولیّه(علیه‌السلام) فالصَّبر فی البأساء و الضَّرّاء.
(تحف العقول، صفحۀ 442)
کمال ایمان مؤمن به سه چیز بستگی دارد، این سه اصل و سه سنّت از اصول و سنّتهای تربیتی اسلام است:
1- سنّت و روشی از خدای متعال.
2- سنّت و روشی از پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله).
3- سنّت و روشی از امام(علیه‌السلام).مؤمن کسی است که رازداری را از خدای متعال و مدارای با مردم را از پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و صبر و استقامت در برابر گرفتاریها و مشکلات را از ولیّ خدا آموخته باشد و این صفات حمیده را در زندگیِ خود، در رفتار خود پیاده نماید.
رازداری: رازداری نوعی امانتداری است، باید حیثیت و آبروی مؤمنین را حفظ کنیم؛ چه راز خود و چه راز عمومی، چه اسرار مملکت و چه اسرار دستگاههای مختلف، فرقی نمی‌کند. اگر ملاحظه کنید، می‌بینید بسیاری از گرفتاریها و مشکلات ما از همین پرده‌دری‌ها و شایعه‌پراکنی‌ها شروع می‌شود.
مداراة: همیشه منافق و یا آدم ضعیف الایمان هم میان جامعه یافت می‌شود، باید با چنین کسی مدارا کرد. این به معنای اعتماد در کارهای مهم به او نیست ولی باید حقوق او را محترم شمرد و با او زندگی کرد.
صبر: صبر و استقامت و ایستادگی هم یکی از مهمترین مسائل تربیتی است. اگر صبر نکنیم، در راهیی که در پیش گرفته‌ایم متوقّف میشویم- اولیاء خدا در برابر مضیقه‌های مالی، سیاسی مقاومت و استقامت می‌کنند- رعایت خصلتهای پسندیدۀ رازداری و مدارا و صبر و استقامت که آدمی را به مقام عالی انسانی می‌رساند.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تسلیت ایام یکی از مستحباتی که بسیار سفارش شده و اجر فراوانی برای آن نقل شده است، نماز جماعت است که به جهت اهمیت چند نکته در این زمینه اشاره می شود:
1. در نماز جماعت، بعد از تکبیرِ امام، اگر صف جلو آماده‌ی نماز و تکبیر گفتنِ آنها نزدیک باشد، کسانى که در صف بعد ایستاده اند، مىتوانند تکبیر بگویند. (1)
2. نشستن مسافر در صف اول جماعت از جهت شرعی اشکالی ندارد و به نظر امام خامنه ای و تعدادی از مراجع چنانچه بعد از سلام دادن در رکعت دوم، در رکعت سوم بلافاصله اقتدا کند، نماز جماعت برقرار است و توصیه می شود مسافرین بلافاصله بعد از سلام در رکعت دوم به نیت یک نماز واجبی مثل نماز قضا خود یا نماز قضای یکی از اموات اقتدا کنند.
3. اگر مسافری در صف اول نشسته چنانچه دیگران بخواهند که او در صفهای دیگر قرار بگیرد باید با رضایت مسافر باشد و بلند کردن او بدون رضایتش جایز نیست.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق کسب معارف و عمل به دستورات دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
نکات توضیحی و منابع:
(1) (ولى احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود. مشهور؛ مکارم: انتظار کشیدن خلاف احتیاط است. بهجت: زودتر تکبیر گفتن بر خلاف احتیاط است.) (رساله مراجع م 1418 ؛ بهجت
