بیان بین الصلاتین
ارکان نماز 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام حسین علیه السلام روایت شده است که می فرمایند: مَن عَبَدَ اللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ آتاهُ اللهُ فَوقَ أمانِیهِ وَ کفایتِهِ.
هر که خدا را آن گونه که سزاوار اوست بندگی‌کند، خداوند بیش از خواسته هایش به او عطا کند.
توضیحات
چند‌نکته کوتاه درباره واجبات نماز:
1. واجبات نماز بر دو قسم است واجبات رکنی و واجبات غیر رکنی و حکم واجب رکنی این است که اگر عمدا یا سهوا کم یا زیاد شود نماز باطل است. اما واجب غیر رکنی در صورتی که عمدا ترک یا زیاد شود نماز باطل است مثلا یک سجده را عمدا کم یا زیاد کند.
2.یکی از واجبات رکنی ایستادن در هنگام تکبیره‌الاحرام و قیام متصل به رکوع یعنی ایستادن قبل‌از رکوع و از قیام به رکوع رفتن می‌باشد حتی اگر کسی بتواند به کمک تکیه بر عصا یا دیوار یا صندلی بدون اینکه ایستادن ضرر داشته بایستد باید نماز را ایستاده بخواند.
3.کسانی که برای بجا آوردن قیام نمازشان مجبور به تکیه به عصا یا دیوار و مانند آن هستند و در نماز فرادا برایشان شرایط فراهم ولی در جماعت نمی‌توانند ایستاده بخوانند باید فرادا و ایستاده بخوانند و نمی‌توانند نماز را نشسته بخوانند (مراجع م958و970 عروه الوثقی فصل‌فی‌القیام‌م17)
خداوند متعال همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
مراجعه به پزشک
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که می‌فرمایند: النَّظْرَةُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ مَنْ تَرَکَهَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا لِغَیْرِهِ أَعْقَبَهُ اللَّهُ إِیمَاناً یَجِدُ‌طَعمَهُ.
نگاه کردن (به نامحرم)، تیرى از تیرهاى زهر آلود ابلیس است. هر کس براى خداوند عزّ‌وجلّ و نه براى غیر او، چشم خود را فرو بندد خداوند در پى آن ایمانى به او ارزانى دارد که مزه‌اش را بچشد.
توضیحات
چند نکته کوتاه درمورد مراجعه به پزشک:
1.رعایت نگاه و پوشش در مقابل هر نامحرمی واجب است و فرقی نمی‌کند که نامحرم فامیل باشد یا غیر‌فامیل و همکار باشد یا غیر همکار.
2.اگر بیمار بخواهد به پزشک غیر‌همجنس خودش مراجعه کند مثل اینکه خانم بخواهد به پزشک مرد مراجعه کند، چنانچه مداوا یا معاینه مستلزم لمس بدن یا نگاه به قسمت های غیر مجاز (نگاه به غیر‌گردی صورت و دستها تا مچ باشد) باشد، مراجعه کردن حرام است هر چند پزشک غیر همجنس به نظر اکثر فقهاء تخصص و مهارت بیشتری داشته باشد بنابراین بیمار نمی‌تواند برای سونوگرافی یا تزریقات به پزشک غیر‌همجنس خود مراجعه کند البته در صورتی که ضرورت و اضطراری در میان باشد مثل اینکه همجنس نتواند بیماری را درمان کند، در این صورت به مقدار ضرورت جایز است. (مخالف:ایت‌الله‌سیستانی‌و‌تبریزی‌در صورتی که درمان اضطرار داشته باشد و پزشک غیر‌همجنس تخصص و مهارت بیشتر داشته باشد اشکالی ندارد منهاج ج2 کتاب نکاح م 21)
3. پزشک نمی‌تواند بدون ضرورت به بدن جنس مخالف نگاه غیر‌مجاز داشته باشد و یا بیمار نامحرم را لمس کند.(اکثر مراجع؛صرفا جهت اطلاع: مخالف آیت الله سیستانی وتبریزی. منهاج ج2 کتاب نکاح م 21 و استفتائات مکارم ج1 س 1572و بهجت ص 30 س 5و6،امام ج 3 س48و49و فاضل ج1 س 2088 و هدایه العباد ج2 م 22). (با استفاده از عروه کتاب نکاح م 35 با‌استفاده‌از‌منهاج‌سیستانی‌م14–15م20-21-22با استفاده از تحریر‌کتاب‌نکاح‌م22رساله مراجع مساله 2441).
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده‌که فرمودند: اِنَّ مَعَ اْلاِسْرافِ قِلَّةَ الْبَرَکَةِ.
همانا اسراف با کمى برکت همراه است.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام اسراف و تبذیر:
1.اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز و زیاده‌روی به نحو غیرمتعارف را اسراف می گویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر می نامند.
2.بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات ،مراسم عروسی، تاج گل های گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم و هم چشمی می‌باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود و اسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3-اسراف کردن در آب وضو و غسل نیز حرام است و مستحب است با 750 گرم آب وضو گرفته و با 3 کیلو آب غسل انجام شود. و بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.(صافی جامع الاحکام ج1/205س736- مکارم‌استفتائات‌ج1/101س316-بهجت‌سوال3810-استفتائات تبریزی ج2سوال1024) توضیح‌المسائل (محشى. امام‌خمینى) ؛ ج2،ص:607.(آیت‌‌الله‌‌سیستانی، مسائل منتخبه‌ص16ش)30(رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
مکان نمازگزار
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. روایت شده از رسول اکرم صلی الله علیه و آله که آنحضرت از یاران خود سوال کردند: لَوْ کَانَ عَلَى بَابِ دَارِ أَحَدِکُمْ نَهَرٌ فَاغْتَسَلَ فِی کُلِّ یَوْمٍ مِنْهُ خَمْسَ مَرَّاتٍ أَ کَانَ یَبْقَى فِی جَسَدِهِ مِنَ الدَّرَنِ شَیْءٌ قُلْنَا لَا قَالَ فَإِنَّ مَثَلَ الصَّلَاةِ کَمَثَلِ نَهَرِ الْجَارِی کُلَّمَا صَلَّى صَلَاةً کَفَّرَتْ مَا بَیْنَهُمَا مِنَ الذُّنُوبِ.
اگر بر در خانه یکى از شما نهرى از آب صاف و پاکیزه باشد، و در هر روز، پنج بار خود را در آن شستشو دهد، آیا چیزى از آلودگى و کثافت در بدن او مى ماند؟ در پاسخ عرض کردند: خیر، سپس حضرتش فرمودند: نماز درست همانند این آب جارى است، هر زمان که انسان نمازى مى خواند، گناهانى که در میان دو نمازانجام شده است از میان مى رود.
توضیحات
یکی از شاهدان اعمال در روز قیامت زمین است؛ قرآن کریم می‌فرماید: «یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا» (سوره زلزال آیه 4) زمین در قیامت خبرهایش را بازگو می‌کند.در حدیثی می‌خوانیم که رسول خدا صلی الله علیه و آله در هر منطقه‌ای دو رکعت نماز به جا می‌آورد و می‌فرمود این مکان بر نماز ما شهادت می‌دهد:مَا مِنْ رَجُلٍ یَجْعَلُ جَبْهَتَهُ فِی بُقْعَةٍ مِنْ بِقَاعِ الْأَرْضِ إِلَّا شَهِدَتْ لَهُ بِهَا یَوْمَ الْقِیَامَة. هر انسانی که پیشانی خود را برای سجده بر قطعه ای از زمین بگذارد، آن زمین در روز قیامت به نفع او شهادت خواهد داد.(وسائل الشیعه، ج 3، ص .474 مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 175)
از نظر شرع مقدس اسلام به نظر اکثر مراجع عظام تقلید یکی از شرائط مکان نماز گزار این است که غصبی نباشد (مشهور: فتوی، احتیاط واجب: سیستانی، مکارم، احتیاط مستحب: زنجانی) (رساله مراجع مساله 886)
به همین مناسبت دو نکته را خدمتتان عرض می کنیم:
1.اگر در ملکی یا روی فرشی که غصبی است، نماز خوانده شود، نماز باطل است، پس بنابراین اگر دو یا چند نفر که در ملکى با یکدیگر شریک هستند مثلا خانه ای که به چند نفر ارث رسیده اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه یا رضایت دیگر ورثه نمى تواند در آن ملک تصرف کند، و نماز خواندن نیز باطل است. (رساله مراجع مساله ٨٧٢)
2.اگر در جایى که نمى داند غصبى است، نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، یا در جایى که غصبى بودن آن را فراموش کرده، نماز بخواند، و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است (جهت اطلاع: مگر آنکه خودش غصب کرده باشد، که در این صورت به احتیاط واجب، نمازش باطل است. رساله مراجع مساله 869)
خداوند متعال همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: لَیسَ مِنّا مَن غَشَّ مُسلِماً اَو ضَرَّهُ اَو ماکَرَهُ.
هر کس در حق مسلمانی خیانت کند یا به او زیانی وارد سازد یا به او نیرنگ زند از ما نیست.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام غش:
1-یکی از مواردی که سبب تقویت و رشد اقتصاد مقاومتی می شود که مورد تاکید مقام معظم رهبری می باشد، دوری از غش در معاملات است که به فتوای مراجع عظام تقلید غش حرام است و باید از آن اجتناب کرد و به تصریح روایات باعث بی برکت شدن رزق و روزی می شود. (سایت رهبری م 2055 معاملات باطل)
2.داشتن غش و خدعه در عرضه کالا به بازارهای داخلی و خارجی سبب سلب اعتماد خریدار و بی رونقی بازار فروش می گردد و نتیجه آن عدم تولید و بیکار شدن تولید کننده می شود.
3-غش نوعی خدعه و فریب در معامله است که دارای مصادیقی است از جمله:
1.مخلوط کردن جنس خوب با جنس بد، مثل مخلوط نمودن برنج درجه یک و درجه سه یا گردوی پارسالی با امسالی 2.مخلوط کردن جنس با چیز دیگری غیر از آن جنس مانند مخلوط کردن شیر با آب یا عسل با شیره نبات 3.صورت ظاهری خوبی به جنس دادن مانند آب زدن به‌سبزی‌کهنه که تازه جلوه کند.4.مخفی کردن عیب جنس درصورتی که مشتری به فروشنده اعتماد داشته باشد که از او مخفی نمی دارد؛ که در اینگونه معاملات خریدار حق فسخ دارد. (سایت رهبری م 2055 معاملات باطل (مسأله 2055 مراجع و تحریر ج2 مسأله 17 کتاب مکاسب)
خداوند متعال روزی حلال و با برکت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: عَلَیْکَ بِالْأَحْدَاثِ فَإِنَّهُمْ أَسْرَعُ إِلَى کُلِّ خَیْر.
جوانان را دریاب، زیرا که آنان سریع تر به کارهاى خیر روى مى آورند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام جوانان:
1.جوانان در هر رشته ای از علوم حلال و مفید که تحصیل می‌کنند اگر هدف شان از تحصیل خدمت به جامعه و عظمت اسلام و بی نیازی از بیگانگان باشد اجر و ثواب فراوانی دارد.
2. حضور انسان در محل کار و تحصیل و دانشگاه در جایی که نامحرم وجود دارد و ضوابط شرعی رعایت نمی شود چنانچه حضورش همراه با ترس افتادن گناه بشود، جایز نمی باشد.باید ضوابط شرعی را رعایت نماید و به مسئولین تذکر بدهند تا شرائط اسلامی حضور در محل کار و تحصیل را فراهم نمایند و بر مسئولین هم واجب است ضوابط شرعی را برای تحصیل یا کار فراهم نمایند و بعد از رعایت ضوابط در کلاس درس یا محل کار حاضر شود.
3.اگر جوانی به سبب ازدواج نکردن به گناه آلوده می‌شود واجب است که ازدواج کند چنانچه شرایط ازدواج مهیا نباشد تا زمان مهیا شدن شرایط با استمداد از خدای متعال صبر کند و یکی از مستحباتی که برای اطرافیان سفارش شده و ثواب فراوانی برای آن نقل شده واسطه شدن در امر ازدواج می‌باشد. (رساله مراجع م 2443)
خداوند متعال جوانان ما را از تهاجم فرهنگی محفوظ بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که‌می فرمایند: إذَا وَعَدتُم الصِّبیَانَ فَفُوا لَهُم فَإنَّهُم یَرَونَ أنَّکُم تَرزُقُونَهُم.
چون به کودکان وعده‌ای می‌دهید وفا کنید چرا که به گمان آنها شما روزی ده آنها هستید.
توضیحات
فرزندان ادامه حیات پدر و مادر محسوب می شوند؛ در روایات معصومین علیهم السلام فرزندان را یکی از باقیات الصالحات و چیزهایی که باعث می شود بعد از فوت همچنان پرونده انسان باز بماند و امور خوب و نیک برایشان ثبت شود، معرفی و بیان فرموده اند.
اما چند نکته در مورد کودکان:
1.شایسته است که والدین به فرزندانشان برخی از آموزشها مثل نماز و احترام به والدین و حقوق دیگران را تعلیم دهند تا تربیت دینی شوند لذا تمرین دادنِ کودکی که خوب و بد را می فهمد بر نماز و سایر عبادات مستحب است. (عروه‌الوثقی‌شرائط‌صحت‌صوم مساله2)
2.بر ولیَ کودک واجب است که او را از آنچه موجب فساد اخلاق و عقائدش می شود حفظ نماید مانند دیدن فیلم و کتابهای گمراه کننده یا مدارسی که در آنها معلمان‌‌فاسدی می باشند و همچنین والدین موظّف‌اند دختر را از کودکی به رعایت حجاب و دوری از نامحرم عادت دهند و اگر در این امر کوتاهی کنند و دختر را نسبت به نامحرم بی‌تفاوت نمایند و‌این امر موجب شود که دختر پس از رسیدن به سنّ تکلیف در رعایتِ حجاب و عفّت و برخورد با نامحرم سهل‌انگار گردد، شرعاً مسئول خواهند بود. (سیستانی رساله‌جامع م 1466.)
3.کتک زدن کودک جایز نیست حتی به جهت تربیت فرزند؛ چرا که زدن، غالبا نتیجه معکوس دارد و فقط در صورتی که کار حرامی مرتکب شده یا سبب آزار یا ضرر رساندن به دیگران شده است و تنها راه تآدیب منحصر به زدن باشد؛ ولیَ کودک (پدر یا جد پدری) یا کسی که از طرف او مجاز است می تواند به حدی که بدنش سرخ نشود به صورت آهسته به قصد تربیت نه خنک شدن دل بزند.(بیش‌از سه ضربه نزند) و چنانچه سرخ شود باید دیه بدهد.(سیستانی؛رساله جامع‌م2690بهجت؛رساله‌م1609مرحوم امام:آیا تنبیه بدنى در مورد کودکان در خانه یا مراکز آموزشى مجاز است یا خیر؟ ج- تأدیب به نحو متعارف به طورى که بدن را سرخ یا کبود یا مجروح نکند مانع ندارد. مجمع المسائل (للگلبایگانی)؛ ج3، ص: 266: تنبیه بدنى هم سر و کودکان به منظور تأدیب جایز است یا نه؟- در غیر تعزیر و حدّ که اجراء آن وظیفۀ حاکم شرع است زدن زن یا طفل جایز نیست مگر موارد مخصوصه که شرعا اجازه داده شده مثل موردى که امر بمعروف یا نهى از منکر موقوف به آن باشد یا بعض مراتب نشوز زن که بر شوهر جایز است تأدیب یا در تمرین طفل به نماز در ده سالگى و امثال آنها و در موردى که شرعا اجازه داده شده نباید طورى بزند که موجب دیه شود مثلا رنگ پوست بدن سرخ شود.)
4-بر فرزندان واجب است که احترام پدر و مادر را رعایت کنند و با آنها در گفتار و رفتار کمال ادب را داشته باشند هر چند پدر و مادر نسبت به حقوق فرزندان کوتاهی کرده باشند.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندانی صالح به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام حسین علیه السلام که می‌فرمایند:مَنْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما‌یَحْذَرُ.
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست می دهد و از آنچه می ترسد به سراغش می‌آید.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام نگاه و پوشش:
1.رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس عزاداری نمی باشد.
2.نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان، چه با قصد لذت باشد چه بدون آن، حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است.
3.نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام است هر چند مرد بخاطر عزاداری لباس خود را کنار زده باشد مگر به جاهایی از بدن که معمولاً مردها نمی پوشانند مثل سر و دستها و قدم پاها که نگاه کردن زن به این جاها اگر بدون شهوت و ترس افتادن در گناه باشد، اشکال ندارد.
4.نگاه کردن به عکس و فیلم های مستهجن و مبتذل مطلقا حرام است هر چند به قصد لذت نباشد.(امام ،تبریزی ،فاضل ، وحید، سیستانی: فیلم مبتذل در صورتی که قصد لذت نباشد بنابر احتیاط واجب حرام است)(مکارم‌استفتائات‌ج2م1048،رساله جامع ج 2 م 1441 اجوبه الاستفتائات رهبری س 1314و 1313)
خداوند متعال توفیق ترک گناه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله که می‌فرمایند: لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى.
امّت من همیشه در خیر هستند، تا موقعی که امر به معروف و نهی از منکر کنند و در نیکی ها و تقوا همدیگر را کمک کنند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر:
1. امر به معروف و نهی از منکر مختص به صنف و گروه خاصی نیست و بر همه اقشار جامعه با وجود شرائطش واجب است.
2.هر کدام از امر به معروف و نهى از منکر بر دو قسم واجب و مستحب تقسیم مى‌شود، به این معنا که امر به معروف و نهی از منکر در موارد ترک واجب و انجام حرام، واجب است و در مواردی که انجام معروف، مستحب و انجام منکر، مکروه است امر به معروف و نهی از منکر مستحب می‌باشد.(تحریر ج 2 اقسام و کیفیت وجوب امر و نهی)
3.فردی که می‌خواهد امر به معروف و نهی از منکر کند، باید معروف و منکر شناس باشد تا با‌وجود شرائط وظیفه‌ی امر به معروف و نهی از منکر داشته باشد، یعنی باید بداند کاری که فرد آن را ترک نموده، از واجبات است یا کاری که فرد آن را مرتکب شده، از گناهان می‌باشد، اما اگر معروف و منکر شناس نباشد مثلا نمی داند این حرفی را که میگوید دروغ است یا نه یا غیبت است یا نه، وظیفه نهی از منکر ندارد یا این کاری که ترک نموده است واجبی را ترک کرده است یا نه، در این صورت وظیفه امر به معروف ندارد. معروف یعنی کاری که عقل خوب بودن آن را متوجه می شود و یا شرع مقدّس اسلام ما را به خوب بودن آن راهنمایی کرده است مثل نماز ،عدالت ، رعایت حق الناس و منکر یعنی کاری که عقل بد بودن آن را درک می کند و یا شارع مقدّس ما را از ناپسند‌بودن آن آگاه نموده است. مثل ظلم و بد حجابی و رشوه گرفتن. (رساله‌جامع‌ص617و‌تحریر‌مساله‌امر‌به‌معروف)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله که فرمودند: مَنِ اقْتَصَدَ فِی مَعِیشَتِهِ رَزَقَهُ اللَّهُ وَ مَنْ بَذَّرَ حَرَمَهُ اللَّه.
کسی که در خرج زندگی میانه روی را رعایت کند، خداوند روزی او را زیاد گرداند و کسی که اهل تبذیر باشد و مالش را بیهوده مصرف کند، خداوند او را از نعمت هایش محروم می سازد.
توضیحات
اقتصاد به معنای میانه روی است که در همه امور زندگی توصیه دین خدا و عقل سلیم است حتی در عبادت لازم است که انسان میانه روی را رعایت کند و افراط و تفریط ننماید. اقتصاد در معیشت در دو بعد «کسب و درآمد» و در «مصرف» مطرح می شود و در روایات معصومین علیهم السلام به مصرف کردن اموال در راه صحیح و پرهیز از اسراف و تبذیر بسیار سفارش شده، اینکه مومن نباید نعمت خدا و مالی را که خدا در اختیار او قرار داده را در گناه مصرف نماید و باید از اسراف و تبذیر دوری کند.
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1.اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز و زیاده روی به نحو غیر متعارف را اسراف می گویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر می نامند.
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات، مراسم عروسی، تاج گل های گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم و هم چشمی می باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود و اسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3.اسراف کردن در آب وضو و غسل نیز حرام است و مستحب است با 750 گرم آب وضو گرفته و با 3 کیلو آب غسل انجام شود. و بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.(صافی‌جامع‌الاحکام‌ج1/205س736- مکارم‌استفتائات‌ج1/101س316-بهجت‌سوال3810-استفتائات تبریزی ج2سوال1024) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. (آیت الله سیستانی، مسائل منتخبه‌ص16ش(30(رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت است که می‌فرمایند: مَن قَضَى لأخیهِ المُؤمِنِ حاجَةً کانَ کَمَن عَبَدَ اللّه دَهرَهُ.
کسى که حاجت برادر مؤمن خود را برآورده سازد، مانند کسی است که تمام عمر خود را مشغول عبادت بوده است.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام عاریه:
1-یکی از قراردادهای شرعی عاریه است و عاریه این است که وسیله خود را به دیگری بدهد تا از آن رایگان استفاده کند مثلا انسان مدتی ماشین خود را به دوست یا شخص دیگری می دهد تا رایگان استفاد‌کند. (رساله مراجع م2344)
2.کسی که چیزی را مانند گوشی یا ماشین یا وسیله دیگری را به عنوان عاریه و استفاده رایگان گرفته، نمی تواند بدون اجازه صاحبش به فرد دیگری بدهد.(رساله مراجع م2358)
3- اگر مالی را که انسان عاریه گرفته از بین برود یا معیوب بشود در صورتی که کوتاهی نکرده است ضامن نیست و لازم نیست خسارت را جبران کند؛ اما در سه صورت ضامن است و باید جبران کند:
1.در نگهداری مال یا وسیله کوتاهی کرده یا در استفاده زیاده روی نماید.
2.اگر شرط بشود مثلا بگوید همین صورت که مال را به شما می دهم به همین شکل به من برگردانید، در این صورت نیز باید خسارت را جبران کند.
3.چیزی راکه عاریه گرفته طلا یا نقره باشد. (رساله مراجع مساله2349)
خداوند متعال توفیق خدمت گزاری به بندگانش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند :مَنْ حَسُنَتْ نِیَّتُهُ زَادَ اللَّهُ تَعَالَى فِی رِزْقِه.
کسی که در کارهای خود حُسن نیّت داشته باشد، خداوند روزی او را زیاد می کند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره نیت نماز:
1-ثواب داشتن اعمال و صحیح بودن عبادات مشروط به نیت قربت است و نیت قربت یعنی اینکه تمام عمل را فقط برای خداوند انجام دهد.
2-لازم نیست انسان نیت را بر زبان بیاورد، یا از قلب خود بگذراند ولی باید در انجام عبادت متوجه باشد که مثلا دو رکعت نماز صبح می خواند به طوری که اگر از او بپرسند چه کاری انجام می دهی بداند که دو رکعت نماز صبح می خواند یا در مورد کسی که مسافر است همین قدر که بداند مثلا دو رکعت نماز ظهر می خواند کافی است.
3-اگر در هنگام به زبان آوردن نیت، اشتباه کند ولی بداند چه کاری انجام می‌دهد اشکالی ندارد و نمازش صحیح است. مثلاً می داند که می‌خواهد نماز عشاء بخواند اما اشتباهاٌ بجای نماز عشاء، عصر بر زبانش جاری می شود.
4-اگر از روی فراموشی نیت نماز عصر کند و بین نماز متوجه شود که نماز ظهر را نخوانده باید نیت را به نماز ظهر برگرداند و نمازش صحیح است. (عروة‌الوثقی‌النیه مساله6و2،رساله‌مراجع م282 وم943)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت است که می‌فرمایند: سَوُّوا بَینَ صُفُوفِکُم وَ حَاذُوا بَینَ مَنَاکِبِکُم لَایَستَحوِذ عَلَیکُمُ‌الشَّیطَانُ.
صف‌های نماز جماعت را منظم کنید، شانه‌هایتان را برابر شانه‌های همدیگر قرار دهید تا شیطان بر شما مسلط نشود.
توضیحات
نماز جماعت از عبادت هایی است که آثار و برکات فراوانی دارد، از جمله در روایتی که قرآئت شد رسول خدا صلی الله و علیه و آله فرمودند نظم در صفوف جماعت مانع تسلط شیطان است و در روایتی دیگر حضرتشان در آثار نماز جماعت فرمودند هر کس چهل روز نمازهای خود را به صورت کامل با جماعت بخواند از نفاق (دورویی و بی ایمانی) و همچنین از آتش دوزخ رهایی می یابد: مَنْ صَلَّى لِلهِ أَربَعینَ یَومَاً فی جَمَاعَةٍ یُدْرِکُ التَّکْبیرَةَ الأُوَّلى کُتِبَ لَهُ بَرَاءَتَانِ: بَرَاءَةٌ مِنَ النَّارِ، وَبَرَاءَةٌ مِنَ النِّفَاقِ (محجة البیضاء/ج 1/ص 344)
اما چند نکته در مورد احکام نماز جماعت:
1.مستحب است مومنین نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و حاضر نشدن به جماعت از روی بی اعتنایی جایز نیست.
2.نماز جماعتی که مختصر بخواند از نماز فرادایی که آن را طول بدهد بهتر است.
3.تبعیت کردن از امام جماعت در افعال نماز واجب است یعنی کارهاى نماز مانند‌رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورد لذا باید نمازگزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند.
4.گفتن اذکار بطوری که امام بشنود مکروه است.
5.هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به‌جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح‌را می‌توان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (العروه الوثقی جلد1 فصل فی الجماعه مساله3، رساله مراجع مساله 1468، 1469 ،1489،1470 1470،1405)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:حَسِّنوا أَخلاقَکُم وَ الطُفوا بِجیرانِکُم وَ أکرِموا نِساءَ کُم تَدخُلُوا الجَنَّةَ بِغَیرِ حِسابٍ.
اخلاق خود را نیکو کنید و با همسایگان خود مهربان باشید و زنان خود را گرامى بدارید تا بى حساب وارد بهشت شوید.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره حقوق زن و شوهر:
1.حرام است که خانم بدون اجازه شوهر از منزل‌خارج شود لذا چنانچه میان و زن شوهر ناراحتی وجود داشته باشد زن شرعا مجاز نیست که بدون اجازه شوهر منزل را ترک کند مگراینکه ضرورتى مانند سفر حج واجب یا خطر جانی ایجاب کند یا در ضمن عقد ازدواج خانم شرط کرده باشد که در مواردی مثل تحصیل یا زیارت بدون اجازه از منزل خارج شود ، ولی در هر صورت شایسته است شوهر به همسرش برای ملاقات خویشان خصوصا پدر و مادر همسرش اجازه بدهد.
2.زن نسبت به همسرش در مسائل خصوصی تمکین داشته باشد و بدون عذر شرعى‌جلوگیرى نکند و مستحب است که زن امور منزل را به عهده بگیرد که دارای اجر و ثواب فراوانی است.در مقابل بر مرد واجب است نفقه خانم را که شامل تهیه غذا و لباس و مسکن و سایر احتیاجات است را در حد متعارف و شان زن تامین کند و گرنه مدیون زن است.
3.یکی از حقوق مشترک زن و شوهر این است که زن و شوهر چه با گفتار و چه رفتار یکدیگر را مورد اذیت و آزار قرار ندهند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امروز بنا به نقلی شهادت امام مجتبی علیهالسلام است با عرض تسلیت حضرتش در روایتی می فرمایند: أَنَا الضَّامِنُ لِمَنْ لَمْ یَهْجُسْ فِی قَلْبِهِ إِلَّا الرِّضَا أَنْ یَدْعُوَ اللَّهَ فَیُسْتَجَابَ لَهُ.
کسى که در قلبش جز رضا و خشنود بخدا خطور نکند، چون خدا را بخواند، من ضامن اجابت دعاى او هستم.
توضیحات
چند‌نکته‌درباره آداب جمعه:
1.روز جمعه در دین مبین اسلام عید شمرده شده و بین روزهای هفته فضیلت خاصی دارد و اعمالی همچون نظافت (مانند کوتاه کردن ناخن و شارب)، استعمال بوی خوش، صدقه‌دادن و آموختن مسائل دین سفارش شده است( مفاتیح،اعمال روز جمعه)
2.یکی از با فضیلت‌ترین اعمال روز جمعه شرکت در نماز‌جمعه است که ترک کردن نماز جمعه و اهمیت ندادن به آن شرعا مذموم است و نماز جمعه در زمان غیبت امام زمان علیه السلام به نظر اکثر مراجع بجای نماز ظهر کافی است و کسی هم که می‌خواهد نماز ظهر را در منزل بخواند به نظر اکثر مراجع عظام تقلید مستحب است که همان اول وقت نماز ظهر را بخواند و تاخیر انداختن لازم نیست (اکثر مراجع: رساله مراجع مساله، احکام‌نماز جمعه ص842 - مخالف: خوئی، مکارم، تبریزی: با وجود شرایط شرکت بنابر احتیاط، واجب است؛ منهاج الصالحین ،آیه‌الله‌خوئی ج2 ص203 _گلپایگانی، صافی: احتیاط واجب اکتفا به نماز جمعه ننماید و نماز ظهر هم بخواند)
3.یکی دیگر از اعمال مستحب و سفارش شده در روز جمعه، غسل جمعه است که‌زمان آن از اذان صبح تا اذان ظهر است و بهتر است نزدیک ظهر انجام شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است بدون نیت اداء و قضاء تا غروب جمعه بجا آورد و کسی که در روز جمعه موفق نشده مستحب است‌در روز شنبه قضای آنرا انجام دهد،انسان می‌تواند چند غسل را نیت کرده و همه را با یکبار شستن انجام دهد. (رساله مراجع مساله 644و 647)
تعجیل در فرج امام زمان علیهالسلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امشب بنا به روایتی شب شهادت امام مجتبی علیهالسلام است با عرض تسلیت شهادت آن حضرت.در روایت است از امام صادق علیه السلام که در ارزش و اهمیت توبه و ترک گناه چنین می فرمایند: إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْعَبْدَ الْمُفَتَّنَ التَّوَّابَ وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ ذَلِکَ مِنْهُ کَانَ أَفْضَل.
خداوند بنده‌ای که به گناه آلوده بوده و (ولی بعد از آن) مرتب در حال توبه است دوست می‌دارد، البته آن کس که گناه نکرده از او افضل و بالاتر است.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام توبه:
1-یکی از مهمترین واجبات توبه از گناهان‌است که واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند هر چند قبلا توبه کرده و آنرا شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند متعال برگردد و از رحمت الهی ناامید نباشد زیرا ناامیدی خودش گناه است.
2-حقیقت توبه این است که قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه گرفته شود.
3- نسبت به برخی گناهان علاوه بر پشیمانی و تصمیم بر ترک گناه جبران گذشته واجب است مثل اینکه اگر گناه فردی ترک نماز و روزه بوده ، در انجام نماز و روزه های قضایش کوتاهی نکند. (عروه اول احکام اموات- مراجع مساله 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701).
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از أمیرالمومنین علیهالسلام روایت شده که فرمودند: أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ أهْلِی وَ وُلْدِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَی اللهِ وَ نَظْمِ أمْرِکُم.
شما را (ای حسن و حسین) و همه خانواده و فرزندانم و هر کس را که نوشته من به او می‌رسد، به تقوای الهی و نظم در کارهایتان سفارش می‌کنم.
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره رعایت قوانین:
1.قوانینی که تخلف از آن سبب اختلال در نظم جامعه شود مانند قاچاق کالا یا قوانین راهنمایی و رانندگی یا سد معبر یا موجب ضرر به بیت‌المال و اموال عمومی یا اشخاص شود شرعا واجب است که رعایت شود.(بنابر‌فتوی یا احتیاط واجب)(آیه الله سیستانی: فقه برای غرب نشینان‌س235؛.برگرفته‌از قوانین دولتی؛ اجوبه‌الاستفتاآت، س1983وس1987،1989؛مسائل جدید جلد 3ص63. تبریزی: مخالفت با مقررات که مخل به نظام باشد جایز نیست، استفتائات ج2 ص499وس1039)
2.به نظر اکثر مراجع عظام تخلف از قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامى که به طور مستقیم توسط مجلس شوراى اسلامى تصویب شده‌است و مورد تأیید شوراى نگهبان قرار گرفته اند،براى هیچکس جایز نیست.البته‌در برخی از موارد علاوه بر این که مخالفت قانون است فرد شرعا بدهکار و مدیون هم می شود مانند کم‌کاری و رشوه گرفتن و استفاده غیر‌قانونی از بیت‌المال و اموال عمومی مثل آب و برق و گاز (آیه الله سیستانی: فقه برای غرب نشینان س235؛_ برگرفته از قوانین دولتی؛ اجوبه الاستفتاآت، س1983و س1987،1989؛ مسائل جدید جلد 3 ص63_ تبریزی: مخالفت با مقررات که مخل به نظام باشد جایز نیست، استفتائات ج2 ص499وس1039) (اجوبه الاستفتائات‌س1249)مکارم استفتاآت ج3س 1797و1798و1801و1161و1583 بهجت استفتاآت ج4س6513،فاضل جامع المسائل ج1س917)
خداوند‌متعال همه ما را اهل علم و عمل قرار دهدبه برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که می‌فرمایند: روز قیامت در لحظه‌ی حسابرسی عده‌ای زبان به گله باز می‌کنند و می‌گویند این پرونده اعمال ما نیست زیرا ما در دنیا کارهای نیک بسیاری انجام دادیم، در جواب خطاب می شود: ذَهَبَ عَمَلُکَ بِاغْتِیَابِ النَّاسِ.
(خیر چنین نیست، اشتباهی صورت نگرفته بلکه) اعمال خیر تو به خاطر غیبت‌هایت از بین رفته (و در نامه عمل غیبت شونده نوشته شده است.)
توضیحات
چند نکته در مورد غیبت:
1.یکی از گناهان کبیره غیبت است و غیبت به نظر اکثر مراجع یعنی انسان عیب پنهانی کسی را در غیاب و پشت سرش نزد دیگری بیان کند هر چند بیان عیب به قصد اهانت و پایین آوردن شخصیت آن فرد نباشد. (اکثر مراجع مخالف رهبری حضرت امام: غیبت به قصد تنقیص و عیب جویی باشد. بهجت: عیب به طوری باشد که چنانچه غیبت شونده، بشنود ناراحت می شود)
2.در حرام بودن عیب مخفی، فرقی ندارد عیب در بدنش باشد یا آنکه در رفتار یا اخلاق یا سخنان و گفتارش باشد و همچنین در حرام بودن آن فرقی نمی‌کند عیب طرف را بگوید یا بنویسد یا تصویر و فیلمش را پخش کند .(مشهور؛ استفتائات مکارم ج1 س 552، ج1 س 554، ج3 س 486)
3-.همان طوری که غیبت کردن حرام است، چنانچه انسان غیبت را شنید در صورت شرایط نهی از منکر باید نهی از منکر کند یا صحبت دیگری به میان آورده شود تا غیبت قطع شود.
4.هر کسی مرتکب این گناه شده باید توبه کند. برخی از مراجع عظام (مثل‌مرحوم‌آیت‌الله‌بهجت ومکارم ومقام‌معظم رهبری) می‌فرمایند: انسان از شخصی که از او غیبت نموده باید حلالیت بطلبد بشرطی که مفسده ای بر‌آن مترتب نشود مثلا سبب کدورت نگردد و اگر حلالیت طلبیدن مفسده دارد همین که برای او از خدا طلب آمرزش کند کافی‌است. (استفتائات بهجت ج 4 ص 562 س6475 و توضیح المسانل مراجع ج 2ص833 م31و‌خویی و‌تبریزی‌رساله 2824، استفتائات امام ج3 س59-58حضرات امام، استفتائات‌س9و 16و53-مکارم،استفتائات‌ج1س552- فاضل‌‌جامع‌الاحکام‌ج1س982،منهاج سیستانی ج1ص 17)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام محمد باقر علیه السلام که می‌فرمایند: إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ فَرِیضَةٌ عَظِیمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ .
امر به معروف و نهى از منکر دو واجب بزرگ الهى مى‌باشند که سایر واجبات با آنها بر پا مى‌مانند.
توضیحات
دو نکته درباره امر به معروف و نهی از منکر:
1.یکی از مهمترین واجبات امر به معروف و نهی از منکر است که دارای شرایطی می باشد که یکی از شرایط این است که امر به معروف و نهی از منکر برای کسی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کند مفسده نداشته باشد یعنی در صورتی که امر به معروف و نهی از منکر دارای ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی به مقدار قابل توجّه، برای شخص امر‌کننده به معروف و نهی کننده از منکر باشد یا اگر سبب تهدید دیگر مسلمانان باشد یا موجب مشقّت و دشواری غیر قابل تحمّل گردد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست اما اگر ضرر مختصر و غیر قابل توجه باشد سبب سقوط تکلیف نمی شود.
2.اگر کار معروف و منکر به قدری نزد خدای متعال، مهمّ باشد که باید در راه آن، ضررها و دشواری‌ها را تحمّل نمود؛ مثلا اصل دین در خطر باشد و جلوگیری از منکر متوقف بر بذل جان و مال باشد در این صورت بذل جان و مال واجب است و از همین قبیل است شهادت حضرت سید الشهداء علیه السلام که برای حفظ دین، جان خود را فدای دین فرمودند.
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها خداوند متعال در قرآن مجید می‌فرماید: یَا أیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَینَ.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو پوشش سر خود را بلند گیرند (تا تمام بدن شان را بپوشاند). این برای آن است که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام حجاب و پوشش:
1.یکی از واجبات ضروری دین حجاب است که بی‌اعتنایی به آن گناه است، زن به خاطر ارزش و کرامتی که دارد باید محفوظ بماند.
2.بر زن واجب است موی سر و بدن و پا و زیر چانه خود را از مرد نامحرم چه فامیل و چه غیر فامیل بپوشاند، آنچه که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دست ها تا مچ است نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسده ای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران‌به گناه نیفتند.
3 .رعایت حجاب و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.(مشهور مراجع مساله2433؛ صرفا جهت اطلاع: خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی:حتی پوشاندن صورت و دست ها تا مچ را لازم می‌دانند به‌فتوی‌یا بنابراحتیاط؛ اجوبه س 1221؛ برداشت از العروه الوثقی، النکاح م 31؛ التحریر الوسیله،النکاح182سیستانی،رساله جامع ج 2م 1455،1446)
خداوند متعال به مردان ما غیرت و به زنان ما عفت و پاکدامنی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
