بیان بین الصلاتین
نماز جماعت 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم االله الرحمن الرحیم
یکی از مستحباتی که بسیار سفارش شده است نماز جماعت است به جهت اهمیت به برخی از احکام نماز جماعت اشاره می کنم:
1.یکی از بایدهای نماز جماعت تبعیت از امام جماعت در افعال نماز است یعنی مأموم باید کارهای نماز را مانند رکوع و سجود و نشستن و برخاستن را با امام یا کمی بعد از امام بجا آورد.(رساله نماز و روزه م 733)
2. نکته دوم را با سوالی شروع کنم و آن این است که اگر مسافری که نمازش شکسته است در صورتی که سلام بدهد، اتصال در جماعت قطع می شود؟
در جواب عرض می شود به نظر امام خامنه ای و تعدادی از مراجع مسافری که نمازش شکسته است بعد از سلام دادن در رکعت دوم، چنانچه در رکعت سوم بلافاصله و فورا اقتدا کند، و صبر نکند که در رکوع اقتدا کند، اتصال نماز جماعت برقرار است و قطع اتصال جماعت نمی شود. لذا توصیه می شود مسافرین برای داشتن فرصت کافی، بعد از تشهد به سلام پایانی نماز اکتفا کنند و فقط سلام پایانی نماز را بگویند یعنی همین مقدار که بگویند السلام علیکم و رحمه الله و برکاته و بلافاصله بعد از سلام در رکعت دوم، به نیت یک نماز واجبی مثل نماز قضا خود یا نماز قضای یکی از اموات اقتدا کنند و حمد و سوره را بخوانند و اگر فرصت نباشد حداقل حمد خوانده شود، تا اتصال نماز جماعت حفظ شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال برکات آسمانی را با خیر و برکت و عافیت نازل بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
مستند:
تفاوت فتاوا. نماز جماعت، ذیل مساله 9، امام خمینی(ره): اگر نماز افراد صف جلو تمام شود، ادامه اقتدای کسی که در صف بعد است اشکال دارد، اگرچه آن افراد فوراً به نماز جماعت برگردند؛ بنابراین احتیاط به اینکه به نماز فرادا عدول کنند ترک نشود.(تحریرالوسیلة، شرائط الجماعة، م۷)
آیت الله العظمی خامنه ای:
اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود یا همه نیّت فرادا کنند، اگر فاصله با صف جلوتر از آنها بیشتر از یک گام بزرگ باشد، نماز آنها فرادا می شود، مگر اینکه افرادی که نمازشان تمام شده بلافاصله دوباره اقتدا کنند. [۱]
(رساله نماز و روزه، م ۷۲۴ و استفتاء ۴۸)
1. منظور این است که باید بعد از تمام شدن نمازشان فورا اقتدا کنند نه اینکه مثلا صبر کنند تا امام به رکوع رود و بعد اقتدا کنند
پوشش
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت به مناسبت وفات حضرت زینب سلام الله علیها.
حضرت زینب کبری (علیهاالسّلام)، با حفظ حجاب، عفاف و کرامت خویش، در تمام لحظات زندگی حماسه‌ای از حضور عزت‌مندانه همراه با حجاب را آفرید. لذا یکی از دغدهای این بانوی بزرگوار حفظ حجاب و پوشش بود که به جهت اهمیت چند نکته در این زمینه اشاره می شود:
1. پوشش مورد رضای خدا و اهل بیت این است که اولا لباس مورد نظر تمام بدن بجز گردی صورت و دست ها تا مچ را بپوشاند لذا لباسهای کوتاه یا شال یا روسری که موی زن را به صورت کامل نمی پوشاند یا لباسهای نازک و بدن نما، پوشش شرعی محسوب نمی شود. علاوه بر این لباس که خانم در برابر نامحرم استفاده می کند زینتی نباشد و زینت های خانم را بپوشاند. بنابر این خواهری که صورت خود را آرایش کرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا از لنزهای رنگی زینتی استفاده کرده و آشکار است، پوشش شرعی محسوب نمی شود.
2. رعایت حجاب و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
3. مردان در برابر حجاب همسران و دخترانشان مسئول هستند یعنی نسبت به دختران از همان کودکی باید آنها را با حجاب و دوری از نامحرم عادت بدهند و نسبت به همسران هم با شرایط امر به معروف کنند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود.
انشا الله به توفیق الهی عفت و حیاء در جامعه هر روز بیشتر از گذشته فراگیر گردد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن عرض تسلیت به مناسب وفات حضرت زینب سلام الله علیها یکی از افتخارات ما این است که از شیعیان امیرالمومنین علی علیه السلام هستیم امام باقر علیه السلام در یک روایتی به چند مورد از صفات شیعیان اشاره می کنند که لازم است که ما به این معیارها خودمان را محک بزنیم که برخی از این صفات اشاره می کنم:
مورد اول: فَوَاللهِ ما شیعَتُنا الّا مَنِ اتَّقَی اللهَ و أطاعَه.
شیعه آن کسی است که خدای متعال را اطاعت کند و تقوای الهی را بجا بیاورد. بنابر این شیعه علاوه بر قبول امامت اهل بیت باید اهل تقوا باشد. معنای تقوا این است که انسان رفتار و گفتارش حتی پندارش از طریق حق و صراط مستقیم خارج نشود و از آن مراقبت کند. مثل فردی که در جاده باریکی حرکت می کند و مراقب است که از جاده هیچ انحرافی نداشته و اگر انحراف جزئی داشته به سرعت اصلاح می کند و به مسیر اصلی بر می گردد.
مورد دوم: و ما کانوا یُعرَفونَ یا جابر! الّا بالتَّواضع.
شیعیان به تواضع شناخته می شوند. یعنی خود را برتر از دیگر مومنان قرار ندهد.
مورد سوم: و کانوا اُمَناءَ عَشَائِرِهِم فی الاشیاء. خصوصیتِ دیگرشان این بود که در بین خانواده و اطرفیان خودشان مورد اعتماد و امین باشند. ائمه «علیهم السلام» خواستند دوستان و پیروان خودشان را اینطور تربیت کنند تا مکتب اهل بیت یعنی مکتب معارف عالیه و تربیتی، رایج شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم . ضمن تبریک ایام پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند: مِنْ تَکْرِمَةِ الرَّجُلِ لِأَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَنْ یَقْبَلَ تُحْفَتَهُ أَوْ یُتْحِفَهُ مِمَّا عِنْدَهُ وَ لَا یَتَکَلَّفَ شَیْئاً. از نشانه های احترام و گرامیداشت به برادر مسلمان آن است که هدیه او را قبول کند یا از آنچه دارد به دیگری هدیه بدهد و خودش را در هدیه دادن به زحمت نیندازد.
چند نکته پیرامون این روایت:
1. طبق این روایت شریف هدیه دادن و هدیه گرفتن مطلوب خدای متعال است اما اینکه انسان برای هدیه دادن خودش را به تکلف و زحمت بیندازد مثل اینکه برای جشن عروسی یا سالگرد تولد، چند نفر بناست هدیه ای ببرند، او یک چیزی بالاتر و گرانقیمتر از آنها ببرد! این، مطلوب نیست.
2. هدیه دادن به دیگری، گرامیداشت و تکریم مومنین هست و بر تکریم مومنین سفارش شده است.
3. وقتی کسی شما به شما هدیه می دهد با خشرویی قبول کنید و نیز شما هم برخی اوقات به دوستانتان هدیه بدهید.
4. اگر به اسم هدیه، رشوه بدهد حرام است . متاسفانه گاهی هدیه می‌دهند امّا در واقع رشوه است مثل اینکه هدیه بدهد برای اینکه یک حکم یا نظر یا کار نادرستی انجام گیرد در این صورت هر چند به اسم هدیه است ولی رشوه محسوب می شود و حرام است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
متن اصلی:
النوع الاوّل: «الاکتساب بالاعیان النجسة»
جلسه 24، 83/10/29
حدیث اخلاقی
عن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، عن رسول الله(صلیاللهعلیهوآله) من تَکرِمة الرجل لأخیه المسلم اَن یقبل تُحفَتَه، او یُتحِفَه ممّا عنده و لایَتکلّف شیئاً.
از جمله گرامیداشت‌های انسان نسبت به برادر مؤمنش یکی این است که تحفه او را، هدیه او را قبول کند، یا از آنچه خود دارد به او چیزی بدهد؛ یعنی این هدیه‌دادن و هدیه‌گرفتن در بین مؤمنین از جمله چیزهای محبوب پیش خدای متعال است. نکته اینجاست تکلّف به خرج ندهد، مثل آنچه معمول است به مناسبتهای مختلف خودشان را به زحمت می‌اندازند، به خرج می‌اندازند! یک چیز گرانقیمتی را تهیه کنند، اگر جایی است که چند نفر هدیه مناسب برده‌اند، او یک چیزی بالاتر از آنها ببرد! این، مطلوب نیست. نفس هدیه‌دادن، هدیه‌گرفتن مطلوب است. وقتی هدیه‌ای به شما می‌دهند، شما با خوشرویی آن را قبول کنید. خود شما هم یکوقتی به دوستانتان هدیه بدهید. البته هدیه با چیزهائی که ظاهرش هدیه است ولی باطنش رشوه است نبایستی مخلوط شود! گاهی هدیه می‌دهند امّا باطنش چیز دیگری است. هدیه برای اینکه یک حکمی را خدای نکرده صادر کند، یک نظری را بدهد، یک کاری را در یک جایی برای او انجام بدهد؛ این، هدیه نیست، یک معاملۀ حرام است، اسمش رشوه است. امّا تحفه و هدیه مشروط بر اینکه متکلّفانه نباشد، هم دادنش مطلوب است هم گرفتنش. النوادر، صفحۀ 11.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک به مناسبت ولادت حضرت علی علیه السلام.یکی از سنتهای خوب در این ایام وجود دارد سنت هدیه دادن است که در این زمینه چند مساله شرعی را یاد آوری میکنم:
1. یکی از مستحبات هدیه دادن، بوی‍ژه به ارحام و خویشان است، مخصوصا در میان ارحام و خویشاوندان نسبت به پدر و مادر سفارش بیشتری شده است.
2. اگر به فرزندی بیشتر از فرزند دیگری هدیه داده شود یا هدیه‌ای با ارزشتری داده شود کراهت دارد . اما اگر یکی از فرزندان دارای خصوصیتی باشد که سزاوار برتری است مثلا فقیر است چنانچه باعث فتنه و فساد نشود برتری دادن او در هدیه پسندیده است.
3. مالی که هدیه داده می‌شود تا هدیه گیرنده تحویل نگیرد هدیه محسوب نمی‌گردد مثلا اگر انسان به فرزندش بگوید ماشینم را به تو بخشیدم تا وقتی که تحویل فرزند نداده، مال فرزند نشده است و احکام هدیه را ندارد و اگر هدیه ای به کودک نابالغی داده شود، برای تحقق هدیه شرعی باید پدر یاپدر بزرگ پدری آنرا تحویل بگیرد و در صورت نبودن این دو قیم شرعی، باید تحویل بگیرد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
(منهاج الصالحین آیه الله سیستانی جلد2کتاب الهبه مساله 136؛ تحریر الوسیله‌کتاب الهبه مساله22)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریفر و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم . ضمن عرض تبریک به مناسبت ولادت مولای متقیان و گرامیداشت روز مرد.
یکی از حقوقی که در آموزه های دینی بسیار بر آن سفارش شده است رعایت حق والدین به جهت اهمیت چند نکته کوتاه درباره حقوق والدین را یاد آوری می کنم:
1. یکی از وظایف واجب فرزندان برخورد نیک با والدین و بی‌ادبی نکردن نسبت به آنها می باشد؛ چه از نظر گفتار و چه از جهت رفتار، هرچند والدین نسبت به فرزند بدی کرده باشند.
2. اگر پدر و مادر انسان فقیر باشند بر فرزندان واجب هست، نفقه پدر و مادر را پرداخت کنند. مقصود از نفقه تامین خوراک و پوشاک و سایر نیازهای ضروری آنها مطابق با شانشان می باشد.
3. اگر پدر و مادر درباره امور مربوط به فرزند دستوری بدهند که گناه نباشد و مخالفت با دستور شان سبب اذیت و ناراحتی ایشان شود اطاعت لازم است. بنابراین اگر فرزند با دوستانی معاشرت داشته باشد که والدین از این ارتباط فرزندشان با او رنج می برند و قلبا آزرده خاطر می شوند بر فرزند ترک این رفاقت واجب است. (از روی دلسوزی به فرزند: امام خمینی، سیستانی)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
شادی روح همه گذشتگان مخصوصا پدر و مادرانی که از جمع ما به رحمت خدا رفته اند صلوات
گفتار روز
توضیحات
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک به مناسبت ولادت مولای متقیان امیرالمومنین علی علیه السلام .
زندگی و رفتارهای امیرالمونین علیه السلام سراسر درس است که در این فرصت کوتاه به دو مورد از دریای فضائل امیر المومنین علیه السلام اشاره می کنم:
از نظر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، امیرالمومنین علیه السلام میزان حق است. از طریق سنی و شیعه نقل شده است که: «علی مع الحق و الحق مع علی »یعنی اگر کسی به دنبال حق هست باید ببیند علی علیه السلام چه رفتار و چه گفتاری دارد و انگشت اشاره او به کدام سو می باشد.۱۳۸۹/۰۴/۰۵
یکی از ویژیگیهای حضرت بصیرت بخشی است به کسانی که نیاز به بصیرت دارند؛ بصیرت بخشی یعنی روشن کردن فضا، که نیاز امروز ماست.
یک نمونه از بصیرت بخشی حضرت در جنگ صفین هنگامی است که دشمن احساس شکست کرد برای توقف جنگ قرآنها را سرنیزه کرد و عده ای به حضرت فشار آوردند که باید جنگ را تمام کنی حضرت به اینها رو کرد و فرمود من دوره کودکی و بزرگی اینها رو دیده ام و بدترین افراد هستند و اینها به قرآن اعتقادی ندارد و فقط از قرآن سوء استفاده می کنند. اما متاسفانه به سخنان امیرالمومنین علیه السلام توجه نکردند و دنیای اسلام خسارت دید.لذا مردم عزیز باید توجه داشته باشیم امروز هم دشمنان دنیای اسلام و بشریت برای تضعیف جبهه حق و دور کردن مردم از دین و ولایت، گاهی اوقات با ابزار حقوق بشر یا دموکراسی یا قرآن وارد می شود در حالی که نه به اسلام و نه قرآن و نه حقوق بشر اعتقادی ندارد. و نباید با چنین مطالبی فریب خورد و از مسیر هدایتهای رهبری امین جامعه خارج شد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود.
خداوند ما را قدردان نعمت ولایت قرار بدهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
متن اصلی:
از نظر پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله ، میزان حق، امیرالمؤمنین علیه السلام است. از طریق سنی و شیعه نقل شده است که: «علی مع الحق و الحق مع علی یدور حیثما دار»؛(۱) اگر دنبال حقید، ببینید علی کجا ایستاده است، او چه میکند، انگشت اشاره‌ی او به کدام سو است. زندگی امیرالمؤمنین یک چنین زندگی‌ای است.۱۳۸۹/۰۴/۰۵
زندگی امیرالمؤمنین علیه السلام سر تا پا درس است. آن چیزی که در میان رفتارهای امیرالمؤمنین علیه السلام - که شامل همه‌ی خصلتهای نیک یک انسان و یک زمامدار است - انسان مشاهده میکند و برترینِ این خصوصیات برای امروز ماست، مسئله‌ی بصیرت‌بخشی و بصیرت‌دهی به کسانی است که نیاز به بصیرت دارند؛ یعنی روشن کردن فضا. در همه‌ی ادوار، این شجاعت بی‌پایان، این فداکاری عظیم، در خدمت آگاه کردن مردم، عمق دادن به اندیشه‌ی مردم و ایمان مردم به کار رفته است. در جنگ صفین وقتی طرف مقابل که احساس میکرد دارد شکست میخورد، برای اینکه جنگ را متوقف کند، قرآنها را سر نیزه کرد، یک عده‌ای آمدند دور امیرالمؤمنین را گرفتند و فشار آوردند که باید تسلیم شوی و جنگ را تمام کنی؛ اینها قرآن را مطرح کردند. کار مزورانه‌ای بود، کار عجیبی بود. حضرت فرمود: شما اشتباه میکنید؛ شما اینها را نمیشناسید. این کسانی که امروز قرآن را به عنوان حَکم مطرح میکنند، به قرآن اعتقاد ندارند. من اینها را میشناسم. «انّی عرفتهم اطفالا و رجالا»؛ من دوره‌ی کودکی اینها را دیدم، دوره‌ی بزرگی اینها را هم دیدم. «فکانوا شرّ اطفال و شرّ رجال»؛(۱) بدترین‌ها بودند. اینها به قرآن اعتقادی ندارند. وقتی در تنگنا گیر میکنند، قرآن را مطرح میکنند. البته آنها گوش نکردند، اصرار ورزیدند و دنیای اسلام خسارتش را خورد.
امیرالمؤمنین علیه السلام اهل بصیرت دادن است. امروز ما به این بصیرت احتیاج داریم. امروز دشمنان دنیای اسلام، دشمنان وحدت اسلام، با ابزارهای دین وارد میشوند، با ابزارهای اخلاق وارد میشوند؛ باید هشیار بود. آنجائی که میخواهند افکار عمومی مردم غیرمسلمان را فریب بدهند، نام حقوق بشر را می‌آورند، نام دموکراسی را می‌آورند؛ آنجائی که میخواهند افکار عمومی دنیای اسلام را فریب بدهند، نام قرآن را می‌آورند، نام اسلام را می‌آورند؛ در حالی که نه به اسلام و قرآن اعتقادی دارند، نه به حقوق بشر اعتقادی دارند. این را امت اسلامی باید بداند. ملت ایران در طول این سی سال، سی و یک سال اینها را آزموده است؛ امروز هم باید بدانیم، همه‌ی ما باید بدانیم.۱۳۸۹/۴/۵
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم .امیرالمومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند:
مَنِ اِسْتَطَاعَ أَنْ یَمْنَعَ نَفْسَهُ مِنْ أَرْبَعَةِ أَشْیَاءَ فَهُوَ خَلِیقٌ بِأَنْ لاَ یَنْزِلَ بِهِ مَکْرُوهٌ أَبَداً هر کس چهار صفت را از خود دور کند؛ خواه فرد باشد، خواه مجموعۀ دست‌اندرکاران و رؤسای جامعه، هیچگاه حادثه و واقعۀ ناخوشایندی متوجّه او نخواهد شد.
قِیلَ وَ مَا هُنَّ قَالَ: اَلْعَجَلَةُ
مورد اول را حضرت فرمودند عجله کردن یعنی فردی بدون فکر و دقّت، درباره کاری تصمیم‌گیری کند یا کاری را اجرا نماید، بنابراین عجله غیر از سرعت در عمل است.
مورد دوم:َ اَللَّجَاجَةُ. یکی از مسائل خطرناک و بلاهای دامن‌گیر، اصرار و پافشاری ناحق در مسأله‌ای است که چون این حرف را گفته و یا چنین موضعی اتّخاذ کرده حاضر نیست عقب‌نشینی کند ولو خلاف آن ثابت شود.
مورد سوم: اَلْعُجْبُ. مغرورشدن و خودپسندی، که انسان نقص‌ها و ضعف‌های خود را ندیده علاوه بر این خوبی هایش را بزرگ شمارد.
مورد چهارم: اَلتَّوَانِی. کاهلی و سستی، کار امروز را به فردا افکندن و تأخیرانداختن.
تجربه های فراون ثابت کرده است که ضرر و زیانهایی که متوجّه جامعه شده است، در اثر دوری نکردن این امور بوده است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند انشاءالله ما را با مجاهدت خودمان و با توفیق خودش از این صفات دور بدارد.
متن اصلی:
مراتب تسبیب
مرتبۀ اولی
صورت ثالثه (4)
جلسه 40، 1378/11/17
من مواعظ علیّ(علیه‌السلام):
من استطاع ان یمنع نفسه من اربعة اشیاء فهو خلیق بأن لاینزل به مکروهٌ ابداً. قیل: و ما هنَّ یا امیرالمؤمنین؟ قال: العجلة و اللجاجة و العجب و التّوانی.
(تحف العقول، صفحۀ 222)
هر کس این چهار صفت را از خود دور کند؛ خواه فرد باشد، خواه مجموعۀ دست‌اندرکاران و رؤسای جامعه، هیچگاه حادثه و واقعۀ ناخوشایندی متوجّه او نخواهد شد.
1- عجله. بدون تأنّی و دقّت، تصمیم‌گیری کند یا کاری را اجرا نماید (عجله غیر از سرعت در عمل است).
2- لجاجت. یکی از مسائل خطرناک و بلاهای دامن‌گیر، اصرار و پافشاری ناحق در مسأله‌ای است که چون این حرف را گفته و یا چنین موضعی اتّخاذ کرده حاضر نیست عقب‌نشینی کند ولو خلاف آن ثابت شود.
3- مغرورشدن و خودشگفتی، که انسان نقص‌ها و ضعف‌های خود را ندیده و احیاناً محسناتش را بزرگ شمرد.
4- کاهلی و سستی، کار امروز را به فردا افکندن و تأخیرانداختن.
بنده، در اثر تجربیاتی که در سالهای متمادی پیدا کردم به این نتیجه رسیدم که این سخن علی(علیه‌السلام) واقعاً حکمت تمامی است و همۀ ضرر و زیانهایی که متوجّه جامعه شده است، در اثر این امور بوده.
خداوند انشاءالله ما را با مجاهدت خودمان و با توفیق خودش از این صفات دور بدارد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از عباداتی که در مسجد انجام می گیرد و ثواب بسیار زیادی برای آن نقل شده است، اعتکاف است .اعتکاف وسیله‌ا ی است برای اینکه ما بتوانیم دل و جان خود را صفا و طراوتی ببخشیم؛ سیاهیها، تاریکیها و گرفتاریها را از خود دور کنیم و خودمان را روشن سازیم. برای ما فرصت بزرگی است.(۱۳۸۴/۰۵/۲۸، بیانات در خطبه‌های نمازجمعه)
به همین مناسبت چند نکته درباره اعتکاف عرض می کنم:
1. . در اعتکاف لازم است معتکف برای عبادت خداوند حداقل سه روز در مسجد بماند و در این سه روز فقط برای ضرورت می تواند از مسجد خارج شود.
2. اعتکاف در مسجد جامع جایز است و اعتکاف در غیر مسجد جامع مطابق نظر امام خامنه ای چنانچه دارای امام جماعت عادلی هست، به امید ثواب مانعی ندارد و اعتکاف در غیر مسجد غیر مشروع و صحیح نمی باشد البته عبادت دست جمعی مثلا در حسینه اشکالی ندارد ولی به قصد اعتکاف صحیح نیست.
3. کسی که روزه گرفتن برایش ضرر دارد یا نمی تواند روزه بگیرد، نمی تواند معتکف شود ودر هر زمانی که روزه گرفتن در آن زمان صحیح است، اعتکاف نیز صحیح است. بهترین وقت اعتکاف، ماه مبارک رمضان است و برترین اوقات ماه رمضان، دهۀ آخر ماه رمضان است که سنت رسول الله صلیاللهعلیهوآله نیز بوده است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق عبادت و بندگی خودش را در این ماه به ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَة.
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
چند نکته کوتاه درباره زیارت و نماز:
1. یکی از اهداف زیارت، تقرب الی الله است و از بهترین اعمال در ضمن زیارت برای این هدف، می توان به نماز اشاره کرده است. مثلا از آداب زیارت نماز زیارت است یا یکی دیگر از آداب این است که گر در هنگام زیارت نماز جماعت برپا شد، نماز جماعت بر زیارت مقدم شود. و همچنین ایام زیارتی فرصت مناسبی است برای ادای نمازهای قضا که از بهترین اعمال است.
2. نماز زیارت با توجه به اینکه یکی از نمازهای مستحبی است نمی توان به جماعت اقامه کرد.
3. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند. البته توجه شود که برای امام زادگان نماز زیارت وارد نشده ولی می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود.(عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16، آیت الله مکارم سایت: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند..
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: : سخترین و دشوارین چیزی که خداوند بر بندگانش فریضه و واجب کرده است سه چیزاست:
اول: إنصافُ الناسِ مِن أنفسِهم. انصاف یعنی نصف کردن. همچنان که با او رفتار میکنید، مثل همان با خودتان رفتار کنید.مردم می دانید اشکال خیلی از ماها اینه که عیبی را که از دیگران می بینیم، مستحق توبیخ و برخورد می دانیم، اما همان عیب را در خودمان یا نمی بینیم یا اگر دیدیدیم بزرگ و با اهمیت حساب نمی کنیم که مستحق برخورد بدانیم. اگر همین یک مطلب در جامعۀ اسلامی رائج بشود و خودمان را موظف بدانیم، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
دوم: و مُواساةُ الإخوانِ فی الله، مواسات یعنی کمک و همکاری کردن، یعنی در راه خدا و در راه تکلیف و آنچه رضای خدا متوجه به آن است، با برادران مؤمن همکاری کنیم.
سوم: و ذِکرُ الله علی کلِّ حال. ذکر خدا در همۀ حالات. ذکر خدا یعنی چه؟ آیا به این معناست که تسبیح دست بگیریم و دائماً «لا اله الّا الله» «سبحان الله»، بگوییم؟ این کار البته خوب است، با فضیلت است اما این ذکرُ الله که دشوارترین فریضه هست طبق تبیین امام منظور این است اگر یک کارِ خیری پیش آمد، چون به یادِ خدا و متوجه امر و نهی خدا هستید، آن کارِ خیر را حتماً انجام بدهید! اگر گناهی پیش آمد، چون به یاد خدا هستید، متوجه باشید که آن گناه را انجام ندهید! ذکرُ الله یعنی این. این هم واقعاً کار سختی است.
متن اصلی:
فصل دوم: قواطع سفر جلسه 256، 1396/9/13 حدیث:
عن ابی عُبیدَةِ الحَذّاء قال: عن ابی عبدالله جعفرِ بنِ محمد«صلوات‌الله‌علیهما» قال: ألا اُخبِرُکم بِأشدِّ ما افتَرضَ اللهُ علی خَلقِه. أشدّ یعنی سخت‌ترین، دشوارترین عمل. به معنای افضل نیست، البته شاید بین دشواری و سختیِ عمل و فضیلت آن عمل، ارتباطی وجود داشته باشد؛ أشِدّاءُ علی الکفّار، یعنی در مقابل دشمن، سختند، نفوذناپذیرند. بعد خود حضرت بیان فرمودند: إنصافُ النّاس مِن أنفسِهم، با مردم، منصفانه رفتار کنیم! یعنی اگر در این قضیه خودتان را در قِبال او قرار بدهید، همانطوری که برای خودتان حکم میکنید، برای او هم همانطور حکم کنید! ما خیلی موارد از مشکلات خودمان اغماض می‌کنیم، می‌گوییم بشریم دیگر، چکار کنیم؟! همین عمل را اگر از نفرِ دیگر ببینیم، اغماض نمی‌کنیم! اشکال، این است که عیب را در دیگران می‌بینیم و مُستوجب برخورد می‌شماریم، همان عیب را در خودمان یا نمی‌بینیم یا اگر دیدیم، آنچنان بزرگ و با اهمیت نمی‌شماریم، مستوجب توبیخ و برخورد نمی‌دانیم! این، یکی از سخت‌ترینِ وظائف است. ما افترَض الله، یعنی این، فریضه است که خدای متعال بر گردنِ ما گذاشته که با مردم منصفانه رفتار کنیم! انصاف یعنی نصف کردن. همچنان که با او رفتار میکنید، مثل همان با خودتان رفتار کنید! عکسش هم همینطور است، آنچنان که با خودتان رفتار میکنید، مثل آن با او رفتار کنید! اگر همین یک مطلب در جامعۀ اسلامی رائج بشود و خودمان را موظف بدانیم، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. ارزش اسلام این است. جمهوری اسلامی که ما گاهی می‌گوییم حرفهایی برای جهان و برای بشریت دارد، که این حرفها حرفهای نو است، یکی از حرفها اینهاست. بشریتِ مادّی اصلاً این معنا را درک نمی‌کند. تعبیر اِفتَرض الله یعنی: این، فریضه است که بر عهدۀ ماست.
دوّم: و مُواساةُ الإخوانِ فی الله، مواسات یعنی کمک و همکاری کردن، یعنی در راه خدا و در راه تکلیف و آنچه رضای خدا متوجه به آن است، با برادران مؤمن همکاری کنیم! واقعاً این همکاری کردن و مواسات کردن و کمک کردنِ با برادران هم یکی از آن کارهای بزرگ و مهم است.
سوّم: و ذِکرُ الله علی کلِّ حال. ذکر خدا در همۀ حالات. ذکر خدا یعنی چه؟ آیا به این معناست که تسبیح دست بگیریم و دائماً «لا اله الّا الله» «سبحان الله»، بگوییم؟ این کار البته خوب است، با فضیلت است و از فضیلت این نبایستی غفلت کرد! اینکه انسان به زبان ذکر الهی را جاری کند، خیلی خوب است و کمک میکند به افزایش معرفت انسان نسبت به پروردگار عالم. در این، تردیدی نیست. البته آن کسانی که ذکر می‌گویند و حواسشان جای دیگر است، آنها را کار نداریم، که گاهی اوقات همینطور مشغول ذکرگفتن هستند اما فیلم هم تماشا میکنند! این که اصلاً ذکر نیست، لقلقۀ لسان است. آنجایی که واقعاً ذکر است، بافضیلت است. اما این ذکرُ الله علی کلِّ حالی که أشدُّ ما افتَرضه الله است، این نوع ذکر نیست. خودِ حضرت ذکر را معنا میکنند: فإن عَرَضَت له طاعةٌ للهِ عَمِل بها و إن عَرَضَت له معصیةٌ تَرکَها. ذکرُ الله یعنی همیشه به یاد خدا باشید! اگر یک کارِ خیری پیش آمد، چون به یادِ خدا و متوجه امر و نهی خدا هستید، آن کارِ خیر را حتماً انجام بدهید! اگر گناهی پیش آمد، چون به یاد خدا هستید، متوجه باشید که آن گناه را انجام ندهید! ذکرُ الله یعنی این. این هم واقعاً کار سختی است. امالی شیخ طوسی، صفحۀ 88 .
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک به مناسبت ولادت امام جواد علیه السلام
حضرتش در روایتی نورانی می فرمایند: الثِّقَةُ بِاللهِ ثَمَنٌ لِکُلِّ غالٍ وَ سـُلَّمٌ اِلى کُلِّ عـالٍ. بهای هر کالای ارزشمند و نردبان به مقامات بالا و بلند مرتبه، اعتماد و توکل بر خداوند متعال است.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. مقصود از توکل و اعتماد کردن به خدا، اعتماد به وعده خداوند متعال و اعتماد به قدرت الهی و دستورات قادر متعال است . لذا وقتی خدا می‌گوید از این عمل اجتناب کن! مثلا از گوش کردن آهنگ اجتناب کن بدانیم و اعتماد کنیم که این، به ضرر ماست. وقتی خدای متعال برای ما نماز را واجب میکند، اعتماد کنیم به این حکم الهی و بدانیم نماز برای سعادت و سلامتِ روحمان لازم است.
2. نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که اعتماد کردن به خدا معنایش این نیست که به بهانه توکل وظیفه را انجام ندهیم بلکه انسان در امور زندگی باید آن وظیفه و تدبیر لازم را انجام دهد و تلاش کند و نتیجه واقعی را به خدا واگذار کند. چرا که اگر با این نگاه کار را انجام ندهد ممکن است همان کار معمولی که شما انجام داده، فایده ای نداشته باشد پس اثر را به خدا واگذار کنیم.
3. طبق روایات اهل بیت انتهای توکل و اعتماد به خدا این است که که با وجود خدا از هیچ چیزی و هیچ کسی انسان نترسد. یعنی وقتی که بنده، خدا را ملاحظه میکند و برای خدا کار میکند و خدا را ناظر می داند دیگر از چیزی ترسی ندارد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند..
خداوند متعال توفیق عمل به دستورات خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک به مناسبت ولادت امام جواد علیه السلام. حضرتش در یک روایت نورانی می فرمایند: الثِّقَةُ بِاللّه ِ ثَمَنٌ لِکُلِّ غالٍ وَسـُلَّمٌ اِلى کُلِّ عـالٍ.
امام محمد تقى علیه السلام فرمود: اطمینان و توکل بر خدا بهاى هر چیز گرانقیمت و نـردبان هر مقام بـالایی است. [بحارالانوار، 78، 364.]
معنای توکل بر خدا یعنی به وعده خدای باور داشته باشم و همچنین به دستورات خدا اعتمال داشته باشم. در این فرصت کوتاه به برخی از دستوراتی که گناه کبیره معرفی شده و باید از آنها دوری کنیم اشاره می کنم:
1. یکی از گناهان کبیره ناامیدی از رحمت الهی است و مسلمان نباید از رحمت الهی ناامید باشد.
2. یکی دیگر از گناهان کبیره سقط جنین است در این باره به چند نکته توجه بشود:
نکته اول: حرام بودن سقط جنین شامل مراحل اولیّۀ تکامل جنین در رحم، حتّی نطفۀ لقاح یافته نیز می شود و حرام بودن سقط جنین، بعد از دمیده شدن روح شدیدتر است.
نکته دوم:ترس از فقر و مشکلات اقتصادی مجوز سقط جنین نمی شود و امر رزق و روزی با خداوند متعال است لذا مسلمان باید باور به رزاقیت خدا داشته باشد. همان مقداری که فرزندانمان در تامین معاشش به پدرش اعتماد دارد ما هم به خدا اعتماد کنیم. نکته سوم:سقط جنین قبل از دمیدن شدن روح در موارد نادری جایز است مثل اینکه استمرار حاملگی برای مادر خطر جانی داشته باشد.
نکته سوم: کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و با شرایطی دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع ازجمله امام خامنه ای 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم می‌شود که به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم االله الرحمن الرحیم
یکی از مستحباتی که بسیار سفارش شده است نماز جماعت است به جهت اهمیت به برخی از احکام نماز جماعت اشاره می کنم:
مستحب است مسافر در تعقیب هر یک از نمازهای شکسته، سی مرتبه بگوید: «سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلهِ وَلا إِلٰهَ إِلَّا اللّهُ وَاللّهُ أَکْبَرُ» و این ذکر که در تعقیب هر نماز واجب، برای مسافر و غیر مسافر مستحب است، برای مسافر در تعقیب نماز ظهر و عصر و عشاء - که آنها را شکسته می‌خواند - بیشتر سفارش شده است.
نکته دوم را با سوالی شروع کنم و آن این است که اگر مسافری که نمازش شکسته است در صورتی که سلام بدهد، اتصال در جماعت قطع می شود؟
در جواب عرض می شود به نظر امام خامنه ای و تعدادی از مراجع مسافری که نمازش شکسته است بعد از سلام دادن در رکعت دوم، چنانچه در رکعت سوم بلافاصله و فورا اقتدا کند، و صبر نکند که در رکوع اقتدا کند، اتصال نماز جماعت برقرار است و قطع اتصال جماعت نمی شود. لذا توصیه می شود مسافرین برای داشتن فرصت کافی، بعد از تشهد به سلام پایانی نماز اکتفا کنند و فقط سلام پایانی نماز را بگویند یعنی همین مقدار که بگویند السلام علیکم و رحمه الله و برکاته و بلافاصله بعد از سلام در رکعت دوم، به نیت یک نماز واجبی مثل نماز قضا خود یا نماز قضای یکی از اموات اقتدا کنند و حمد و سوره را بخوانند و اگر فرصت نباشد حداقل حمد خوانده شود، تا اتصال نماز جماعت حفظ شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال برکات آسمانی را با خیر و برکت و عافیت نازل بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
مستند:
تفاوت فتاوا. نماز جماعت، ذیل مساله 9، امام خمینی(ره): اگر نماز افراد صف جلو تمام شود، ادامه اقتدای کسی که در صف بعد است اشکال دارد، اگرچه آن افراد فوراً به نماز جماعت برگردند؛ بنابراین احتیاط به اینکه به نماز فرادا عدول کنند ترک نشود.(تحریرالوسیلة، شرائط الجماعة، م۷)
آیت الله العظمی خامنه ای:
اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود یا همه نیّت فرادا کنند، اگر فاصله با صف جلوتر از آنها بیشتر از یک گام بزرگ باشد، نماز آنها فرادا می شود، مگر اینکه افرادی که نمازشان تمام شده بلافاصله دوباره اقتدا کنند. [۱]
(رساله نماز و روزه، م ۷۲۴ و استفتاء ۴۸)
1. منظور این است که باید بعد از تمام شدن نمازشان فورا اقتدا کنند نه اینکه مثلا صبر کنند تا امام به رکوع رود و بعد اقتدا کنند
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام رضا علیه السلام در روایتی درباره آثار وضو می فرمایند: مِنْ ذَهَابِ الْکَسَلِ وَ طَرْدِ النُّعَاسِ وَ تَزْکِیَةِ الْفُؤَادِ لِلْقِیَامِ بَیْنَ یَدَیِ الْجَبَّارِ. وضو باعث رفع کسالت و خستگی و پاکی قلب برای قیام در مقابل پروردگار می شود . (وسائل الشیعة؛ ج1، ص: 367)
چند نکته درباره احکام وضو:
1.در وضو شستن صورت و دستها واجب است و اگر وضو گیرنده عضو را به نیت وضو زیر شیر آب بگیرد و آب را به همه عضو برساند کافی است هر چند دست نکشد، البته شستن اعضا به همراه دست کشیدن مستحب است. (عروه ج1 فصل فی بعض مستحبات الوضوء)
2.یکی از واجبات وضو مسح پا می باشد که برای مسح پا واجب است از سر یکی انگشتان پا هر چند انگشت شصت پا نباشد تا مفصل پا به نظر تعداد زیادی از مراجع از جمله امام خامنه ای، باید مسح صورت بگیرد.(جهت اطلاع بیان کنندگان: مخالف: حضرت امام، بهجت، مکارم: تا برآمدگی کافی است و خویی و سیستانی و صافی بنابر احتیاط واجب تا مفصل باشد.ایت الله مکارم: مسح از سر انگشت کوچک اشکال دارد) رساله مراجع م 252
3.اگر انسان به نیت با طهارت بودن هر چند قبل از وقت نماز، وضو بگیرد یا در وقت یکی از نمازهای واجب به قصد نماز ظهر مثلا وضو بگیرد، سپس هر عملی را مثل نمازهای واجب دیگر یا لمس کلمات قرآن که نیاز به طهارت و وضو دارد، می تواند انجام دهد و لازم نیست نیت را به زبان بیاورد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف ) و سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم . رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم در روایتی می فرمایند: الجُلوسُ فی المَسجِدِ لانتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ ، ما لَم یُحدِثْ ، قیلَ : یا رسولَ اللّه ِ، و ما الحَدَثُ ؟ قالَ : الاغتِیابُ
در مسجد به انتظار نماز نشستن ، عبادت است تا زمانى که حدثى سر نزند . عرض شد : اى رسول خدا! حدث چیست؟ فرمود : غیبت کردن .
دو نکته کوتاه درتوضیح حدیث شریف:
1. از حدیث شریف استفاده می شود که نشستن در مسجد به انتظار نماز خودش عبادت است.البته این عبادت بودن طبق روایت شریف مشروط به این است که حادثه ای رخ ندهد و آن حادثه غیبت کردن هست. یعنی کسی که به انتظار نماز در مسجد نشسته، در صورتی که غیبت و بدگویی دیگران را انجام دهد علاوه بر اینکه مرتکب گناه کبیره شده است، عبادت بودن نشستن در مسجد را از بین می برد.
2. غیبت یعنی بیان کردن عیب پنهان شخصی را به قصد بدگویی و خراب کردن چهره فرد صورت بگیرد، و اگر عیبی بیان شود که واقعیت ندارد تهمت و افترا می باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت قبول زیارت و سلامتی همه زائرین صلواتی را عنایت بفرمایید.
خداوند توفیق دوری از گناه را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
الشرط الخامس: ان لایکون السفر حراماً (هل الشرط ابتدائی ام استمراری؟)- درس 145
جلسه 145، یک شنبه 1395/2/5
حدیث :
عن الصادق جعفرِ بن محمدٍ«علیهماالسلام»، عن ابیه، عن آبائه«علیهم‌السلام» قال: قال رسول الله«صلیاللهعلیهوآله»: الجُلوسُ فی المسجد لانتظارِ الصلاة عبادةٌ. اوّلاً نفسِ جلوس در مسجد، خانۀ خدا، محل هبوط ملائکۀ عبادت است؛ ثانیاً: انتظار عبادتی مثل نماز که برترینِ عبادات و مهمترین عبادات است، بنابراین، نشستن در انتظار نماز در مسجد، این، خودش یک عبادت است. نکته، در جملۀ بعدِ این فقره است که فرمود: ما لم‌یُحدِث. مادامی که یک حدثی از او صادر نشود. مراد، حدثِ مبطِل وضو و طهارت نیست، یک حادثه‌ای را ایجاد نکند. این حادثه چیست که این عبادت را از بین می‌برد؟! قیل: یا رسولَ الله! و ما الحدَث؟ قال: الاغتیاب، غیبت. حدث، این است. بنابراین، در مسجد نشسته‌ایم با رفقاء منتظر نماز، اما با همدیگر شروع می‌کنیم صحبت کردن، بدگویی از زید، بدگویی از عمرو، بدگویی‌هایی مطابق واقع. و الّا اگر بدگوئیِ مخالفِ واقع باشد، افتراء و تهمت است. همان بدیهایی که در او هست که گفتنِ آنها غیبت محسوب می‌شود، که ما مفصّل در مکاسب محرّمه، حدود غیبت را گفتیم. یعنی یک چیزی باشد که پنهان باشد، کسی نداند، قصد مثلاً اسائه داشته باشد، بالاخره بدگوییِ او را بکند. در مسجد، در انتظار نماز، اگر چنین عملی را انجام بدهد، این عبادت را از بین می‌برد. خودِ آن غیبت که حرام است، از محرّماتِ کبیره است بلاشک؛ اما این عبادتی را هم که مشغولش هستید که نشستنِ در مسجد است، این را هم از بین می‌برد.[1
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: لا تَغتَبْ فتُغتَبُ ، و لا تَحفِرْ لِأخِیکَ حُفرَةً فَتَقَعَ فیها ؛ فإنَّکَ کما تَدینُ تُدانُ.
غیبت نکن، که اگر غیبت کردی از تو غیبت مى شود. و براى برادرت چاه مکن که خود در آن مى افتى؛ زیرا به هر دست بدهى، با همان دست پس مى گیرى.
چند کوتاه درباره حدیث شریف:
1. یکی از مسائل مهم و اساسی این است که باید بدانیم که آنچه ما در دنیا انجام می دهیم علاوه بر آثار اخروی و معنوی، عکس العملهایی در همین دنیا دارد و در زندگی روز مره ما تاثیر گذار است. این جهان کوه است و فعل ما ندا؛ وقتی در مقابل کوه فریاد می زنید فریاد شما بر می گردد.مثلا اگر اهل بدگویی از دیگران شدید، مطمئنا شما هم مورد بدگویی واقع می شوید. اگر زمینه آبرو ریزی دیگران را فراهم کنید، زمینه آبرو ریزی شما هم پیش می آید.خلاصه اینکه همانطور که با دیگران رفتار می‌کنی، همانطور با تو رفتار خواهد شد.
2. علت این عکس العمل اعمال چیه؟ واضح است من و شما جزو اجزاء یک مجموعه به نام جامعه هستیم، اجزاء این جامعه روی هم اثر می‌گذارد، یک گناه وقتی از فردی از جامعه سربزند، آن بخشی از جامعه که از گناه اطلاع پیدا می کنند سبب می شود گناه در چشم آنها کوچک شمرده شود و دیگران هم به این گناه تشویق می شوند و گناه هنگامی که عادی شد بلایش همه را دامن گیر می شود. و اگر بخواهیم در جامعه امنیت اخلاقی باشد،همین حلال ها و حرام ها تعیین کننده مرز امنیت اخلاقی است که اگر رعایت نشود، ناامنی اخلاقی رخ می دهد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت قبول زیارت و سلامتی همه زائرین صلواتی را عنایت بفرمایید.
متن اصلی:
الشرط الخامس: ان لایکون السفر حراماً (هل الشرط ابتدائی ام استمراری؟)- درس 144
درس 144، سه شنبه 1395/1/31
حدیث :
4. عن الصادق جعفرِ بن محمدٍ«علیهماالسلام» قال: لاتَغتَب فَتُغتَب! غیبت نکن که اگر غیبت کردی، تو هم غیبت می‌شوی. این، مسألۀ مهم و اساسی است. این جهان کوه است و فعل ما ندا؛ وقتی در مقابل کوه فریادی می‌زنید، فریاد شما برمی‌گردد. آنچه ما انجام می‌دهیم، عکس العملهایی در دوران حیات دارد، غیر از آثار اخروی و معنوی، در زندگی روزمرّۀ ما تأثیرات دارد. می‌فرماید: اگر زبان به غیبت باز کردید، اهل غیبت کردن شدید، خودِ شما هم غیبت خواهید شد، غیبت‌تان میکنند! این، ساز و کارش چیست؟ اگر یک کار خلافی انجام دادید، آن عمل خلاف نسبت به خود شما هم انجام خواهد شد؟ به نظر میرسد یک ساز و کار واضحی است. من و شما جزو اجزاء این مجموعه‌ای هستیم که اسمِ آن جامعه است. اجزاء روی هم اثر می‌گذارد، از یکدیگر فرا می‌گیرند، کارهای یکدیگر را تکرار میکنند. یک گناه وقتی از من یا شما سربزند، در آن دائره‌ای که اطلاع از آن پیدا میکنند، اهمیت این گناه فروکاسته می‌شود، کم می‌شود. دیگری هم به این گناه تشویق می‌شود! نه اینکه اگر شما یکبار غیبت کردید، بلافاصله تأثیر میکند. غیبت کردنِ من و شما، غیبت کردن را در جامعه رائج میکند، عادی میکند، امرِ متعارفی میکند. در فضای مجازی، این تلفنهای همراه را دستشان می‌گیرند و تماس برقرار میکنند با یکدیگر به راحتی و آسانی، هر چه دلشان می‌خواهد می‌نویسند! شما که نوشتی، طرف مقابل هم می‌نویسد. یکی علیه شما می‌نویسد، یکی علیه دیگری می‌نویسد، می‌شود رائج! وقتی رائج شد، شما هم جزو کسانی قرار خواهید گرفت که مشمول این بلا خواهید شد. اینطور نیست که مردم به همدیگر فحش بدهند، بد بگویند، غیبت کنند، اهانت کنند اما در بین همۀ این مردم، بنده و جنابعالی مستثنا باقی بمانیم. معلوم است چنین چیزی نمی‌شود. اگر شما به رواج این عادت بد، این حرکت بد. کمک کردید، به قدرِ خودت کمک کردی، یک چند میلیونی‌ام. دیگری هم همین کار را بکند. از این چهل میلیون، پنجاه میلیون آدمی که این ابزار را در اختیار دارند، ده میلیونشان فرض بفرمایید این کار را انجام می‌دهند، رائج می‌شود، گناه اینطوری رواج پیدا میکند. این امنیتِ اخلاقی که ما بارها ذکر کردیم، گفتیم در جامعه امنیتِ جانی فقط معیارِ امنیت نیست که بگوییم جامعۀ ما امن است چون مردم درِ دکّان یا مدرسه یا در مسیر رفت و آمد و در خیابان، کسی به آنها تعرّض نمی‌کند. امنیت فقط این نیست، امنیتِ اخلاقی لازم است، امنیت اعتقادی لازم است. امنیت اخلاقی یعنی اینکه ما آنچه شارع مقدس مرز قرار داده است، حرام قرار داده است، آنرا انجام ندهیم. مرزش مرزِ شارع است. یک جا ممکن است گفتنِ یک چیزی لازم باشد، شرع باید بگوید، معیارِ شرعی باید مشخص بکنند که کجا لازم است، کجا حرام است. اینهایی که معیارهای شرعی را قبول ندارند، اینجا گیر میکنند، بَلبَشو بوجود می‌آید. معیار شرعی، خط را مشخص میکند. بنابراین، لاتَغتَب فتُغتَب و لاتَحفِر، حَفر کردن، و لاتَحفِر لأخیکَ حُفرةً فَتَقَع فیها؛ چاهی برای دیگری، حفره‌ای برای دیگری حفر نکن! که اگر کردی، خودت هم در آن می‌افتی. اینها همه‌اش کلمات استعاری است، کلماتِ فصاحت‌آمیزِ اُمَراءُ الکلام است، ائمه«علیهم‌السلام» اُمراء الکلام بودند. خیال نکن که اگر این راه، سنگلاخ بود، فقط دیگران از این سنگلاخ زحمت می‌بینند. نه، خودِ شما هم زحمت می‌بینی. بعد فرمود: فإنَّک کما تَدین تُدان، همانطور که با دیگران رفتار می‌کنی، همانطور با تو رفتار خواهد شد. این، یک قاعدۀ کلّی است. البته در موارد دیگر هم شبیهِ این در روایاتِ دیگر نسبت به گناهان و تخلفات دیگر، مطالبی ذکر شده. این روایت دربارۀ غیبت بود و بعد هم حفره، یعنی هر توطئه‌ای برای دیگری بچینی. اگر شما باب توطئه‌چیدن و دسیسه‌چینی و زمینه خراب کردن و آبروریزی را باز کردید، یا از آن بابی که دیگری باز کرده، شما هم وارد شدید؛ طبعاً به توسعۀ این عمل، این تخلف، این گناه کمک کردید! وقتی کمک کردید، عمومی شد، خودِ شما هم مشمول آن خواهید شد. این، یک قاعدۀ کلّی است، اینها حکمت است، چیزهایی است که به نظر انسان ممکن است واضح بیاید، اما وقتی دقت میکند می‌بیند دریایی از معرفت و حقیقت در این خفته است.[1] امالی، صفحۀ 505.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از دستورات قرآن پوشش و حجاب است که خانم در برابر نامحرم باید بدن و موی خود را بپوشاند و زینتهای خود را نیز اشکار نکند، بنابر این خانمی که ناخن مصنوعی کاشته باید از نامحرم بپوشاند، اما سوالی که در اینجا شاید به ذهن شما برسد این است که آیا کاشت ناخن مصنوعی جایز است؟
در جواب سه نکته کوتاه عرض می شود:
1. کاشت ناخن و مژه مصنوعی در صورتی که برای زینت انجام می شود و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برطرف کردن آن را ندارد، جایز نیست.
2. کسی که ناخن یا مژه مصنوعی کاشته، لازم است برای وضو و غسل آن را برطرف کند هر چند هزینه داشته باشد و با توجه به امکان جدا سازی، چنانچه فرد بر ندارد و جدا نکند وضو و غسل صحیح نیست.
3. کسی که ناخن مصنوعی را با وجود امکان جدا سازی برندارد، وضو و غسل او باطل است و با توجه به ناقص بودن وضو و غسلش توقفش در مساجد جایز نیست و همچنین نماز فرد باطل و روزه های فرد دچار اشکال می شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق انجام دستورات دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
گفتار روز
توضیحات
1. دخل و تصرف بر دیوار همسایه یا بام منزل وی یا دیوار مشترک با همسایه‌اش یا قسمتهای مشترک آپارتمان که مشاعات آپارتمان گفته می شود باید با اجازۀ یا اطمینان به رضایت همسایگان باشد البتّه در تصرّفات اندکی مانند تکیه دادن به دیوار که معمولاً رضایت فرد از قرائن و شواهد به دست می‌آید، اشکالی ندارد.
2. کارهایی که سبب اذیت و آزار همسایگان می شود، باید خودداری شود مانند زباله ای که در بین روز در مقابل درب گذاشته یا بلند کردن صداهای مختلف، که سبب اذیت دیگر همسایگان شود. که در این صورت باید از این کار خودداری کرد.
3. اگر انسان در ملک خود کاری کند یا تصرّفی نماید که بر اثر آن، ضرر به همسایه‌اش میرسد، مرتکب حرام شده و واجب است آن را برطرف نماید؛ مثل اینکه فرد در خانۀ خود باغچه‌ای احداث کند که آب جمع شود و این امر موجب نم کشیدن دیوار همسایه گردد .
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق اداء حقوق الهی و مردم را همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام در روایتی به یکی از اصحاب خودشان به نام جابر می فرمایند: یا جابر! أیَکتَفی مَن انتَحَل التشیُّع أن یقول بِحبِّنا أهلَ البیت. ، آیاهمین که کسی بگوید ما را دوست می دارد، کافی است؟ نکته ای که نباید غفلت نشود این است که اگر انسان بخواهد اهل نجات باشد باید محبت اهل داشته باشد اما سوال این است که صرف داشتن محبت برای نجات کفایت می کند؟ حضرت باقرعلیه السلام در جواب این سوال به صفاتی برای شیعیان اشاره فرمودند که به برخی از آنها در این فرصت اشاره می شود:
مورد اول: فَوَ الله ما شیعتُنا الّا مَن اتَّقَی اللهَ و أطاعَه. شیعه آن کسی است که خدای متعال را اطاعت کند و تقوای الهی را بجا بیاورد. بنابر این شیعه علاوه بر قبول امامت اهل بیت باید اهل تقوا باشد. معنای تقوا این است که انسان رفتار و گفتارش حتی پندارش از طریق حق و صراط مستقیم خارج نشود و از آن مراقبت کند. مثل فردی که در جاده باریکی حرکت می کند و مراقب است که از جاده هیچ انحرافی نداشته و اگر انحراف جزئی داشته به سرعت اصلاح می کند و به مسیر اصلی بر می گردد.
مورد دوم: و ما کانوا یُعرَفون یا جابر! الّا بالتواضع.شیعیان به تواضع شناخته می شود.یعنی خود را برتر از دیگر مومنان قرار ندهد.
مورد سوم: و کانوا اُمَناءَ عشائِرهم فی الاشیاء. خصوصیتِ دیگرشان این بود که در بین خانواده و اطرفیان خودشان مورد اعتماد و امین باشد ائمه«علیهم السلام» خواستند دوستان و پیروان خودشان را اینطور تربیت کنند تا مکتب اهل بیت یعنی مکتب معارف عالیه و تربیتی، رایج شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود.
خداوند متعال برف و باران رحمتش را نازل بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
متن اصلی:
: الشرط السابع: ان لایکون ممّن اتّخذ السفر عملاً و شغلاً کالمکاری جلسه 203، 1395/11/12 حدیث: عن جابرِ بن یزیدِ الجعفی قال: قال ابوجعفرٍ محمدُ بنُ علیٍّ الباقر«علیهماالسلام»: یا جابر! جابر، اهل سرّ و نزدیک به امام«علیه السلام» مرد بزرگ و بزرگواری بوده است. حضرت فرمودند: یا جابر! أیَکتَفی مَن انتَحَل التشیُّع أن یقول بِحبِّنا (یا یُحِبُّنا) أهلَ البیت. آن کسی که منتحِل به تشیّع است یعنی این نِحله را، این عقیده را پذیرفته و گردن نهاده است و خودش را شیعه می داند، آیا اکتفاء می کند به اینکه بگوید ما را دوست می دارد؟ همین، کافی است؟ البته محبّتِ اهل بیت شرطِ لازمِ نجات است، اما شرطِ کافی هم هست؟ فرمودند: فَوَ الله- ببینید، این تعبیرات، چه تعبیرات مهمی است- فَوَ الله ما شیعتُنا الّا مَن اتَّقَی اللهَ و أطاعَه. شیعه آن کسی است که اطاعت کند خدای متعال را، تقوای الهی را بجا بیاورد. شرطش، تقواست. یعنی علاوه بر اینکه ما را به امامت قبول دارد و منتحِل به این نِحله است، علوی و امامی است؛ علاوۀ بر این، باید تقوای الهی را داشته باشد تا شیعۀ ما محسوب بشود، تا پیرو ما محسوب بشود. ما بارها عرض کردیم تقوا به معنای این است که انسان مراقبت کند رفتار خود، گفتار خود، حتی پندار خود را که از طریق حق و صراط مستقیم خارج نشود. این، معنای تقواست. جادۀ باریکی است، انسان دارد حرکت می کند، وقتی مراقب بود، به چپ و راست نمی افتد، آن، قهری است. بله. بعضی مراقب هم هستند، اما گاهی اوقات لغزش هست، جاده لغزنده است، اشکالاتی وجود دارد. بله، این پیش می آید اما عمده، همان مراقبت است. یعنی باید مراقب باشید رفتار خودتان را، گفتار خودتان را، حتی پندار خودتان را که از صراط حق و طریق مستقیم خارج نشوید! این، اوّل. بعد فرمود: و ما کانوا یُعرَفون یا جابر! الّا بالتواضع؛ شیعیان ما اینطور بودند، شناخته نمی شدند مگر به تواضع و بعضی صفات دیگری که خواهیم خواند. یعنی در جامعۀ اسلامی وقتی نگاه می کردند، می دیدند کسی که رفتارش اینگونه است، می گفتند: این، شیعۀ امیرالمؤمنین است، شیعۀ آلِ نبی است. مردم می فهمیدند. فرض بفرمایید در دهۀ شصت مثلاً، انسان می دید یک جوانی به نامحرم نگاه نمی کند، دروغ نمی کند، تقلّب نمی کند، حرص مال نمی زند، می گفت: این، بسیجی است. می فهمید که این، بسیجی است. طبیعتِ این جریان، این چیزهاست: یکی اش، تواضع؛ خود را برتر از دیگران قرار ندادن. تواضع یعنی: وضیع شدن، خود را پائین دست و فرودست دانستن، البته در مقابل مؤمنین، در مقابل کفّار: أعزّةً علی الکافرین. آنجا، گردنِ افراشته. امیرالمؤمنین در جنگ خندق وقتی به طرف عمرو بن عبدود می رفت، با یک تبختری در میدان حرکت می کرد! پیغمبر اکرم«صلی الله علیه وآله» یک نگاهی به قد و بالای امیرالمؤمنین کرد، فرمود: این، راه رفتنی است که خداوند آن را مبغوض می دارد، مگر در یک چنین جایی. یعنی در مقابل عمرو بن عبدود که قرار گرفتی، گردنت را بالا بگیر! آنجا تواضع نکن! آنجا خودت را کوچک نکن! در مقابل آمریکا، در مقابل مستکبرین وقتی قرار می گیری، در مقابل این سیاستمدارهای زیاده خواهِ متکبرِ خودبرتربینِ غربی وقتی قرار می گیری، خودت را محکم نگه دار! سرت را بالا بگیر! حرف بزن! اما در مقابل مؤمنین، تواضع کن! و التّخشّع، خشوع در مقابل پروردگار. خشوع در نماز، خشوع در عبادت، خشوع در دعا، در همۀ آن حالاتی که انسان خود را در مقابل پروردگار احساس می کند، حالتِ خشوع در مقابل الهی داشته باشد. و کثرةِ ذکرِ الله و الصوم والصلاه و التّعهّد للجیران، همسایه ها را مراقبت بکند، مِن الفقراء و اهلِ المَسکَنه و الغارِمین و الأیتام. شیعه را به این چیزها می شناختند. بعد: و صدقِ الحدیث، می دیدند اینها راستگو هستند، از دروغ پرهیز می کنند. و تِلاوةِ القرآن. تلاوت قرآن خیلی آثار و برکات عجیبی دارد، یعنی حتماً هر روز یک مقداری قرآن خوانده بشود. حالا ما به جوانهای معمولی و برادران و خواهرانی که غیر از سِلک روحانیون و علمای دین هستند،به اینها می گوییم هر چه می توانید؛ روزی نصف صفحه، رُبع صفحه، هر چه ممکن است قرآن بخوانید و ترک نکنید! اما به شما می گوییم هر روز اگر می توانید، یک جزء بخوانید! نمی توانید، نصف جزء بخوانید! نمی توانید، یک حزب بخوانید! با تدبّر، قرآن را بخوانید. و کفِّ الالسُنِ علی الناس الّا مِن خیرٍ، زبان زدن به مردم، بدگوئیِ این و آن، اینها چیزهایی است که بر خلاف مشی شیعه است.
و کانوا اُمَناءَ عشائِرهم فی الاشیاء، خصوصیتِ دیگرشان این بود که در بین عشیرۀ خودشان یعنی قوم و قبیله و دور و بریها، آنهایی که با او مربوط بودند، امین محسوب می شدند. ائمه«علیهم السلام» خواستند دوستان و پیروان خودشان را اینطور تربیت کنند نه بخاطر اینکه اینها یک امتیازی بر دیگران داشته باشند، نه، برای اینکه شایع بشود، رایج بشود. مکتبِ اهل بیت این است، مکتب اهل بیت، مکتب تربیتی است، مکتبِ تخلّق به اخلاق الله است، مکتب معارف عالیه است. امالی، صفحۀ 725
