بیان بین الصلاتین
خانواده 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که فرمودند: خَیْرُکُمْ، خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِ وَ أَنَا خَیْرُکُمْ لِأَهْلِی
بهترین شما کسی است که برای خانواده اش بهترین باشد و من بهترین شما نسبت به خانواده ام هستم. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص555)
توضیحات
همانطور که همه می دانیم مسائلی را که به آن نیاز داریم واجب است یاد بگیریم؛ و از طرفی نیز امروز، روز خانواده نامگذاری شده است؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام خانواده که بسیار مورد نیاز است خدمت شما عرض می کنم:
1. در خانواده فرزندان باید از هر کاری که سبب اذیت پدر یا مادر می شود خودداری کنند؛ لذا اگر رفتار و گفتار فرزندان سبب ناراحتی و اذیت پدر و مادر شود حرام است. (غیر از انجام واجبات و ترک محرمات.) حتی اگر میان پدر و مادر مشاجره ای و نزاعی رخ بدهد، فرزندان حق ندارند به یکی از والدین اهانت یا بی احترامی کنند. (1)
2. در خانواده، اعضای خانواده نمی توانند بدون اجازه و رضایت از اموال یکدیگر استفاده کنند و تصرفی انجام دهند بنابر این اگر خانمی نفقه اش را از شوهر دریافت می کند یعنی شوهر خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم را تامین می کند، نمی تواند بدون اجازه شوهر در اموال شوهر تصرف کند یا از جیب شوهر پولی بردارد و چنانچه مرتکب چنین کاری شود علاوه بر اینکه گنهکار است، وجوهی را که برداشته است، باید برگرداند و ضامن است حتی اگر شوهر نفقه زن را نمی دهد به نظر اکثر مراجع نمی تواند بطور مستقیم خودش از اموال شوهر بابت نفقه اش وجهی را بردارد و باید با اجازه حاکم شرع باشد. و در طرف مقابل اگر خانم از خودش مال یا پولی دارد شوهر نمی تواند بدون اجازه او در اموال او تصرف کند. (2)
3. اگر یکی از اعضای خانواده دارای عیبی هست، اظهار کردن این عیب به دیگران هر چند به اعضای دیگر خانواده باشد که از عیب اطلاع ندارند، غیبت است و جایز نیست. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را از دفاتر موجود در حرم بپرسند و یا به شماره 30002020 پیامک کنند.
خداوند الفت و صمیمیت در میان خانواده ها قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل جامع، م 2290 و م 2291)
(2) آیت الله سیستانی: بعد از مطالبه نفقه توسط زوجه اگر زوج نفقه نمی دهد می تواند بردارد. (تحریرالوسیله، کتاب النکاح، نشوز، م 2 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 355)
(3) (استفتائات حضرت امام ج2 ص: 619 س13 ؛ رساله آموزشی ج2 ص: 65 ؛ استفتائات مکارم ج1 س 552 و س 554 ؛ جامع المسائل بهجت ج2 ص: 467)
ایمان عاریه ای
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم --- بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی ( علیه السلام ) ایمان را دو گونه معرفی میکنند: فَمِنَ الْإِیمَانِ مَا یَکُونُ ثَابِتاً مُسْتَقِرّاً فِی الْقُلُوبِ وَ مِنْهُ مَا یَکُونُ عَوَارِیَّ بَیْنَ الْقُلُوبِ وَ الصُّدُورِ إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ (خطبه ۱۸۹ نهج البلاغه: ) از ایمانها ایمانى در دلها ثابت و برقرار، و ایمانى بین دلها و سینهها تا مدتى معین عاریتى و ناپایدار است.
امام خامنه ای در توضیح این حدیث می فرمایند: دوگونه ایمان داریم؛ ایمان ثابت و مستقر، و ایمان مستودع و عاریه‌ای.
1.ایمان ثابت و مستقر، یعنی جای گرفته‌ی در قلب، تکیه کرده‌ی به یک استدلال و یک بینش عمیق، و پشتیبانی شده‌ی با عمل صالح.
2.نوع دیگر ایمان این است که با احساسات پیدا شده، با منطق پیدا نشده؛ انسان پای آن، عمل صالح نگذاشته؛ همین‌طور شعارِ ایمانی داده و گاهی هم خیلی تند شعار داده؛اما پای این، عمل صالحی که به‌خاطر آن با نفس ِ خودش مجاهدت و مبارزه کند، خرج نکرده؛ یعنی این ایمان با عمل صالح آبیاری نشده؛ این میشود ایمان عاریه‌یی. ایمان عاریه‌یی هم ایمان است؛ نه اینکه آن شخص، منافق است؛ ایمانش راسخ نیست؛ لذا زود زایل میشود.
در چه مواقعی اینگونه ایمان زایل میشود؟وقتهای امتحان و لحظات هوای نفس. مثلاً اگر کسی پولکی است، هنگامی‌که بین پول و حفظ ایمان، سر دو راهی قرار بگیرد، ایمان می‌پرد و تمام میشود. بعضی‌ها دچار وسوسه‌های نفسانی و شهوات جنسی هستند؛ بعضی‌ها دچار مقام‌پرستی‌اند؛ هر کسی یک‌طوری است. هر کدام از ماها لغزشگاهی داریم؛ چنانکه روزگاری که عصر شبهه باشد، ایمان بسیار متزلزل است و ممکن است کسی در روز با ایمان باشد ولی شب ایمان خود را از دست داده باشد(۱۳۸۳/۰۸/۲۰)
امام صادق علیه السلام به یکی از اصحاب و یارانشان فرمودند: این دعا را زیاد بخوان. «اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِی مِنَ الْمُعَارِینَ ( کافی،ج2، ص 72). یعنی خدایا من را از آن هایی که ایمانشان موقت و عاریه هست قرار نده. در زیارت عاشورا در چندین جا می گوییم؟ (و ان یثبّت لی عندکم قدم صدق) و در سجده زیارت عاشورا می گوییم: و ثبّت لی قدم صدق عندک مع الحسین
بنابراین ایمانی در اسلام ارزش دارد که مقلدانه( تقلید از پدر) ومتعصبانه نباشد و با دلیل باشد و همراه با عمل صالح باشد و در امتحانات از بین نرود.
خداوند ایمان حقیقی به همراه عمل صالح به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی امیر المؤمنین علیه السلام می فرمایند: ....أَفْضَلُ الْعِبَادَة الْعَفَافُ... .
برترین عبادت پاکدامنی است. (الکافی(ط الاسلامیه) ج2 ص467)
توضیحات
در بین اطرافیانمان برخی محرم هستند و برخی نامحرم و از طرفی چون با ایشان ارتباط و ابتلا داریم لازم است دقیقا محرم را از نامحرم بشناسیم؛ برخی از مواردش کاملا مشخص است و همه می دانند لکن نکات دقیقی هم در این باب هست که لازم است برای کسانی که مورد ابتلائشان هست بیاموزند؛ در این زمینه چند نکته کلی بیان می کنیم:
1. در اسلام، فقط سه راه برای ایجاد مَحرمیت بیان شده که عبارت است از: 1- کسانی که با ولادت به افراد محرم می شوند (محارم نسبی)، کسانی که با ازدواج کردن با انسان محرم می شوند (محارم سببی) و کودکی که با شیر خوردن از مادری با وجود شرایطی محرم می شود (محارم رضاعی) و جز این موارد راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد.
2. کسانی که فرزندخوانده به منزل می آورند صرف این عمل محرمیت نمی آورد و نامحرم است مگر آنکه با عقد ازدواج و یا شیرخوارگی محرمیت درست کنند. که البته احکام دقیقی دارد که برای کسانی که مورد ابتلائشان است باید سوال کنند.
3. اینکه بعضی در ارتباط با نامحرم ادعا میکنند ارتباط ما در قالبِ ارتباط خواهر و برادری است، منشأ شرعی نداشته و چیزی به نام صیغه خواهر و برادری که باعث ایجاد محرمیت شود در اسلام وجود ندارد. (1)
4. قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند حتی اگر نامزد بوده و قصد ازدواج داشته باشند و فرقی با سایر نامحرم‌ها ندارند.
5. خانمی که ازدواج دائم کرده، تا هنگامی که طلاق نگرفته و صیغه طلاق جاری نشده، شوهردار محسوب میشود هر چند ماهها و سالها از هم جُدا زندگی کنند یا در حال پیگیریِ طلاق باشند. (2)
زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید خود دریافت کنید.
خدا توفیق بندگی و ارتباط سالم اجتماعی به ما و نسل ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتائات بهجت ج4 س4960)
(2) (رساله مراجع قبل از مساله 2363 و 2464)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم --- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در مورد وعده های شیطان می فرماید: «یَعِدُهُمْ وَ یُمَنِّیهِمْیَعِدُهُمْ وَ یُمَنِّیهِمْ وَ مَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلاَّ غُرُوراً»ایشان را وعده می دهد و به آرزوهای طولانی و پوچ می خواند که وعده های شیطان همگی پوچ و فریبنده است)آیه 120 نساء)
شیطان برای گمراهی مردم از راههای مختلف استفاده میکند که به برخی اشاره می کنیم:
1-وسوسه:(یوسوس فی صدور الناس): مثلا در فرزندان آدم القا میکند که به جمع‌آوری پول و ثروت بپردازد، چرا که این مال و ثروت است که موجب رفاه و آسایش انسان میشود و می‌بینیم که اکثـر انسان‌ها فریب چنین دسیسه‌هایی می‌خورند و تمام نیروی آنها صرف جمع‌آوری مال و مقام دنیوی میشود.
2-زیبا جلوه دادن اعمال ناپسند: (فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ أَعْمَالَهُمْ) از روش‌های کارساز برای شیطان زینت دادن گناهان است. امروزه بسیاری از گناهان، قبح و زشتی خود را از دست داده‌اند و ارزش‌ها جا‌به‌جا شده است و برهنگی ارزش به شمار می‌رود و حجاب ه عنوان کهنه‌پرستی و غیرمترقّی معرّفی می‌شوند.
3-وعده دروغ: (الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْر) مثلا انسان را با وسوسة خود تحریک میکند تا برای اموال دنیا، حریص و بخیل گردد و از انفاق در راه خدا بترسد که مبادا فقیر شود.مثل اینکه دنبال احتکار باشد که مبادا آینده گرانتر شود.
خداوند ما را از وساوس شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام حسن عسکری علیه السلام روایت است که می فرمایند: أَوْرَعُ النّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ
. پارساترین مردم کسی است که در هنگام شبهه توقّف کند. (تحف العقول ، ص 489 و بحارالانوار ج75، ص:373)
توضیحات
تصرف در اموال دیگران که مالک مشخصی دارد جز با اذن یا رضایت مالک جایز نیست؛ ولی گاهی اوقات با اموالی مواجه می شویم که مالکش مشخص نیست که اقسام مختلفی دارد؛ یک نمونه از این اقسام آن است که مثلا کسی مالش را در مغازه یا خودرو جا گذاشته است و ما آن را می بینیم؛ حال می خواهیم ببینیم نسبت به اینگونه اموال چه وظیفه ای داریم:
1. مالی که در دست انسان باشد و صاحبش نامعلوم باشد و مال گم شده هم بر آن صدق نکند، مجهول المالک گفته می شود. مثل اینکه وسیله ای در مغازه یا ماشین یا حسینیه یا هتل و مسافرخانه جا می ماند یا مالی که دزدی است و به مالکش دسترسی ندارد، یا بدهی که بدهکار به مالکش دسترسی ندارد یا وسایلی که نزد تعمیر کار می برند و سراغ آنها نمی آیند و صاحبش را هم نمی شناسد، و مانند اینها مصادیق مال مجهول المالک است. (1)
2. وظیفه انسان در برابر مجهول المالک این است تا زمانی که احتمال پیدا کردن صاحبش را می دهد باید از صاحبش جست و جو کند و زمانی که از پیدا کردن صاحبش مأیوس و ناامید می شود با اجازه حاکم شرع (به فتوا یا احتیاط) همان مال را یا قیمتش را به فقیر شرعی صدقه بدهد.
3. انسان نمی تواند از مالی که صاحبش معلوم نیست استفاده کند مگر اینکه یقین داشته باشد که صاحبش هر کسی که باشد، راضی به استفاده کردن از این مال می باشد. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند توفیق انجام واجبات را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب لقطه، لقطه غیر حیوان، م 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 762)
(2) نکته: نسبت به اموال فاسد شدنی برای صدقه دادن و جست و جو از صاحب آن مقداری تفاوت فتوا وجود دارد.
(تحریرالوسیله، کتاب لقطه، لقطه غیر حیوان، م 4 ؛ رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 962415 ؛ منهاج الصالحین ج2 مساله 765 ؛ مکارم استفتائات جدید ج1 ، سوال953 ؛ توضیح المسائل زنجانی مساله 2591 ؛ توضیح المسائل وحید مساله 2646)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره توبه کنندگان می فرماید: « الاّ الَّذینَ تابُوا مِن بَعدِ ذلِکَ وَ أصلَحُوا فَإنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ « مگر کسانی که بعد از آن توبه کنند و جبران نمایند که خداوند بخشندة مهربان است.»(آیه 5 نور)
برای توبه ،شرایطی لازم است که برخی از شرایط: شرط اصلی و برخی از آنها شرط کمال است که در حدیثی از قول امام علی ( علیه السلام ) نقل شده است که فرمود:
«شخصى در حضور امام علیه السّلام بدون توجه لازم گفت: استغفر اللَّه، امام فرمود مادرت بر تو بگرید، مى دانى معناى استغفار چیست؟ استغفار درجه والا مقامان است، و داراى شش معنا است، اوّل- پشیمانى از آنچه گذشت، دوّم- تصمیم به عدم بازگشت، سوم- پرداختن حقوق مردم چنانکه خدا را پاک دیدار کنى که چیزى بر عهده تو نباشد، چهارم- تمام واجبهاى ضایع ساخته را به جا آورى، پنجم- گوشتى که از حرام بر اندامت روییده، با اندوه فراوان آب کنى، چنانکه پوست به استخوان چسبیده گوشت تازه بروید، ششم- رنج طاعت را به تن بچشانى چنانکه شیرینى گناه را به او چشانده بودى، پس آنگاه بگویى، استغفر اللَّه!( نهج البلاغه – قصار ۴۱۷)
علمای اخلاق گفته اند که چهار شرط اول از شرایط قبولی توبه است و دو شرط آخر کمال توبه است ، یعنی دست یافتن به بالاترین مقام و مرتبه توبه کننده گان( مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ج ۱ ص ۲۱۷)
روشن شد که توبه واقعی، پشیمانی و حسرت از گناه گذشته است که لازمه آن، عزم بر ترک آن در آینده وجبران مافات اعم از حقوق الهی و حقوق مردمی می باشد و وقتی توبه واقعاً انجام گرفت، به نظر همه علمای اسلام درپیشگاه خداوند مقبول است.
خداوند ما را جزء توبه کنندگان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایت است که پیامبرخدا صلی الله علیه و آله به اباذر چنین فرمودند: یا أَبَا ذَرٍّ، اِغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَکَ قَبْلَ هَرَمِکَ
ای اباذر پنج چیز را قبل از رسیدن پنج چیز دیگر غنیمت بدان (و از آنها خوب استفاده کن) از جمله فرمودند جوانی را قبل از پیری غنیمت بدان(جهت اطلاع،4 مورد دیگر: سلامتی را قبل از مریضی، ثروت را قبل از فقر و نداری ، فراغ بال را قبل از گرفتاری و زندگی و حیات را قبل از فرا رسیدن مرگ). (أمالى طوسى، ص525)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ لذا چند نکته درباره احکام مورد نیاز جوانان بیان می شود:
1. یکی از مسائلی که جوانان با آن در ارتباط هستند موبایل و اینترنت و فضای مجازی است که اگر این امکانات در مسائل حرام استفاده شود یا انسان بترسد که به گناه بیفتد، استفاده از این وسایل جایز نیست. (1)
2. یکی دیگر از مسائلی که جوانان با آن در ارتباط هستند، دوست و رفیق است که اگر دوست انسان، انسان را دعوت به گناه کند، نباید از او اطاعت کند و همچنین اگر انسان ترس این را دارد که دوستش او را به گناه آلوده کند یا باعث فساد عقیده یا اخلاق او شود، نباید با او رفاقت کند و باید ارتباطش را با او قطع کند. و چه خوب است که انسان با شخصی دوستی کند که انسان را به خداوند متعال و بندگی او نزدیک کند.
3. اگر جوانی به سبب ازدواج نکردن به گناه آلوده میشود واجب است که ازدواج کند چنانچه شرایط ازدواج مهیا نباشد تا زمان مهیا شدن شرایط با استمداد از خدای متعال صبر کند و یکی از مستحباتی که برای اطرافیان سفارش شده و ثواب فراوانی برای آن نقل شده واسطه شدن در امر ازدواج می‌باشد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال جوانان را از تهاجم فرهنگی حفظ کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رساله آموزشی، ج 2 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 10 ؛ استفتائات سایت مکارم، رسانه ها، اینترنت
(2) (رساله مراجع م 2443)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—
علمای اخلاق به دنبال بحث توبه بحث ماندگاری توبه را هم مطرح نموده اند. کسانی که به توبه دست یافته اند نگران هستند که مبادا باز به گناه برگردند. برای ماندگاری توبه چند راهکار را خدمت شما عرض می کنیم:
1-دوری از عوامل گناه: مهمترین راه ،دوری انسان از عوامل ومقدماتی است که او را به گناه تشویق می کند. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود : هرکس توبه کند اما دوستان بد خود را تغییر ندهد توبه نکرده است ( بحار،ج۶ ،ص ۲۱).اگر کسی می خواهد توبه اش واقعی باشد باید دوستان و جلساتش را عوض بکند.
2-رفتن به جلسات موعظه: انسان نیاز به موعظه دارد و باید معلم اخلاقی داشته باشد؛در شنیدن اثری است که در دانستن نیست. سیره بزرگان و علما نیز همیشه بر این بوده است که بیش از آنکه موعظه کنند به تأسی از رسول گرامی ( صلی الله علیه و آله و سلم ) که به جبرئیل فرمود «عظنی یا جبرئیل» خود را در معرض موعظه اهل معنا قرار می‌دادند(من لا یحضره الفقیه، ج1، ص471)
3-مشارطه و مراقبه: براى استمرار توبه، برنامه زمانبندى شده براى مبارزه با گناه لازم است. این برنامه باید در ابتدا سبک و قابل اجرا و به تدریج جدىتر و سنگینتر باشد.- براى پایبندى به استمرار توبه، بازخواست از نفس و تعیین جریمه و اداى آن مثل دادن صدقه یا گرفتن روزه مؤثر است.
4-بداند شاهدانی او را میبینند: طبق قرآن، خدا،پیامبر،ائمه،ملائکه، زمان و مکان شاهدان اعمال ما هستند و اگر فرد بداند چه کسانی او را موقع گناه می بینند، مطمئنا از گناه جلوگیری میکند.
فردی به امام حسین ( علیه السلام ) گفت که من در برابر گناه نمی توانم مقاومت کنم . پایداری بر توبه چگونه است؟ امام فرمود :اگر می خواهی گناه بکنی، جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند.( بحار، ج 78، ص 126)
خداوند توفیق توبه حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
حضرت صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زادَ اللَّهُ فی عُمرِهِ
هر که به خانواده اش نیکى کند، خداوند بر عمرش بیفزاید. کافی (ط- الاسلامیه) ج8 ، ص219)
توضیحات
یکی از مباحث مهم، احکام خانواده است و از طرفی هم یادگیری مسائلی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است بیاموزد لذا چند نکته درباره ایجاد اختلاف بین مؤمنین و ایجاد اختلاف بین افراد خانواده خدمت شما عرض می شود:
1. ایجاد اختلاف، که باعث فساد میان مومنین شود از گناهان بزرگ بوده و شرعا جایز نمی باشد که بعضی از مصادیق آن عبارتند از:
الف: ایجاد اختلاف بین زن و شوهر بواسطه سخن چینی، غیبت کردن از همسر و یا دخالت کردن در زندگی آنها که باعث جدائی یا اذیت زن و شوهر شود.
ب: پدر یا مادر بین فرزندان در بخشش و هدایا فرق بگذارد به طوری که فرق گذاشتن سبب بر انگیخته شدن فتنه و فساد در بین فرزندان شود. (1)
2. اگر اختلافی میان اعضای خانواده وجود داشته باشد، وجود اختلاف مجوز قطع صله ارحام نمی شود هر چند آن اختلاف، اختلاف در برخی از مسائل اعتقادی یا سیاسی یا اجتماعی باشد. و قطع رابطه با خویشان و ارحام، حرام است. البته توجه شود صله ارحام منحصر به ملاقات حضوری نیست و می توان آن را با بقیه وسائل ارتباطی انجام داد و همچنین اگر ملاقات حضوری سبب انحراف یا ارتکاب گناه خود یا خانواده بشود یا سبب تایید گناه یا تشویق فرد گنهکار بر گناه بشود، باید شیوه مناسب را انتخاب نمود. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال دلهای مؤمنین را به یکدیگر مهربان تر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1728 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 1336)
(2) (رهبری سایت لیدر استفتائات جدید مرداد97 ؛ استفتائات جدید مکارم ج3 ص609 س1751 و س 1752)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—
خداوند در قرآن می فرماید: إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَر: نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمی‌دارد(آیه 45 عنکبوت)
کوتاهی در نماز را میتوان با عللی از بین برد که برخی از علتها را خدمت شما عرض می کنیم:
1-شناخت بیشتر نسبت به نماز:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: « اگر بدانی نماز چیست و با چه کسی نجوی و گفتگو می کنی خسته نمی شود و نمار را به اتمام نمی بری »( بحار ، ج74 ، ص 80 )
2-ترک دوستی و حب دنیا: حضرت مسیح ( علیه السلام ) می فرماید: دنیا پرست از عبادت و انس با خدا لذت نی برد در حالیکه حب مال در دل او است »-( بحارالأنوار، ج14، ص309) چرا که «حب الدنیا رأس کل خطیئه»است. از علاقه قلبی به دنیا و متعلقات دنیاست که حتی در نماز هم، تمام توجه محب دنیا به سمت دنیاست و هیچ لذتی از نماز نمی برد و کم کم کاهل نماز شده و چه بسا نماز را ترک کند و به خسران ابدی گرفتار شود.
3-ترک گناهان: وقتی انسان، آلوده به گناه میشود، یا اصلا به سمت نماز و نیایش با خدا نمی رود و یا از نماز و عبادت خویش حظ و بهره ای نخواهد برد
4-ترک دوستان و محیط بد: انسان بطور طبیعی تحت تاثیر محیط ودوستان است و بخاطر قاعده شباهت سازی شبیه محیط و دوستانش میشود و با ترک محیط و دوستن بد و رفت و آمد با اهل نماز به سمت نماز می رود.
خداوند ما را جزء نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: مَنْ حَافَظَ عَلَى الْجَمَاعَةِ حَیْثُمَا کَانَ مَرَّ عَلَى الصِّرَاطِ کَالْبَرْقِ الْخَاطِفِ اللَّامِع
کسی که هر کجا که باشد محافظت و مداومت بر نماز جماعت داشته باشد، مانند برق،سریع و نورانی از پل صراط می‌گذرد. ( وسائل الشیعة، ج8، ص: 307)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است: مسائلی را که انسان به آن غالبا نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ از مسائل مورد نیاز مسائل نماز جماعت است که در این چند دقیقه قصد داریم چند نکته راجع به شرکت در نماز جماعت بیان کنیم:
1. موقعی که انسان می خواهد نیت جماعت کند، واجب است امام را معین کند، ولی دانستن اسم امام جماعت لازم نیست؛ مثلا اگر قصدش اقتداء به امام جماعت حاضر باشد، کافی است و نماز صحیح است. (1)
2. ماموم برای متصل شدن به جماعت باید در حالی که امام ایستاده است یا در حالی که در رکوع است، اقتدا کند. (2)
3. اگر مأموم موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، هر چند ذکر امام تمام شده باشد، نماز به صورت جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود اما به رکوع امام نرسد به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نماز به صورت فرادی صحیح است و باید نماز را تمام کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید. و همچنین سامانه پیامکی 30002020 نیز به صورت پیامکی پاسخگوی سوالات دینی است.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1460)
(2) (توضیح المسائل مراجع، شرایط نماز جماعت، شرط پنجم: ماموم قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.)
(3) اراکی، تبریزی، خوئی، وحید: نماز باطل است. زنجانی: بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. مکارم: نمازش را بطور فرادی تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده کند. سیستانی: می تواند نمازش را فرادی تمام کند و می تواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. (رساله مراجع م 1427)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «فیِ جَنَّاتٍ یتَسَاءَلُونَ• عَنِ الْمُجْرِمِینَ• مَا سَلَککمُ‌ْ فیِ سَقَرَ• قَالُواْ لَمْ نَک مِنَ الْمُصَلِّینَ»«آنها در باغهای بهشتند و از مجرمان سؤال میکنند. چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟! می‌گویند: ما از نمازگزاران نبودیم».(آیات 40-43 مدثر)
عواملی در ترک نماز وجود دارد که برخی را خدمت شما عرض می کنیم:
1-گناهان: .در دعای ابوحمزه ثمالی، امام سجاد ( علیه السلام ) به بررسی عوامل بی رغبتی نسبت به نماز و مناجات پرداخته و به خداوند عرض می کند:"خدایا چه شده است که هرگاه با خود می گویم که آماده نماز شوم و مناجاتی با تو داشته باشم،کسالت را در هنگام نماز بر من مسلط می نمایی؟و لذت مناجات را از من سلب می کنی... شاید به جرم و گناهم مرا مجازات نموده ای؟( بحار، ج 14، ص 310)
2-عدم شناخت و بی مهری به خداوند:خدا به حضرت موسی ( علیه السلام ) فرمود: اگر ببینی آنان را که درون شب برای من نماز می خوانند گویا من درپیش چشمان آنانم و با من به گفتگو نشسته اند... ای فرزند عمران،خطا می کند و دروغ می گوید آن کس که می پندارد مرا دوست دارد اما همینکه شب فرا می رسد می خوابد.آیا هر محبی سخن گفتن در خلوت با محبوب خود را دوست نمی دارد(بحار،ج87.،ص139)
3-دوستان بد:یکی از عوامل اصلی در ترک نماز دوستان بد هستند،چون دوست بر عقادی دوست اثر فراوانی دارد. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: افراد تابع عقیده دوست خود هستند، پس مواظب باشید که با چه کسی دوست می شوید".( مستدرک؛ ج 2،ص 63)
4- عدم شناخت درست از آثار سبک شمردن یا ترک نماز: اگر افراد به اهمیت نماز آگاه شوند و بدانند نماز ستون دین و بازدارنده از فحشا و منکرات است و سستی در انجام نماز چه پیامدهایی دارد، قطعاً سستی نخواهند کرد.
خداوند ما را جزء نماز گزارن واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در تعالیم دینی ما از‌کم فروشى نهی شده، مثل داستان حضرت شعیب‌علیه‌السلام در قرآن؛ آنجا که ایشان قوم را مخاطب ساخته، و فرمود: أَوْفُوا الْکَیْلَ وَ لا تَکُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِینَ وَ زِنُوا بِالْقِسطاسِ الْمُستَقِیمِ وَ لا‌تَبْخَسوا النَّاس أَشیَاءَهُمْ وَ لا تَعْثَوْا فى الاَرْضِ مُفْسِدِینَ
حق پیمانه را ادا کنید، و دیگران را به خسارت میفکنید، با ترازوى صحیح وزن کنید، و حق مردم را کم نگذارید، و در زمین فساد نکنید)( شعراء/ 181-183)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید ذکر شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ امشب بنا داریم چند نکته در مورد کم فروشی و گران فروشی خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم کنیم:
1. کم فروشی آن است که فروشنده هنگام تحویل کالا، کالا را کمتر از آن مقداری که مشخص شده تحویل دهد مثلا کسی یک کیسه برنج را که باید ده کیلو داشته باشد فروخته و وجه آن را بر همان میزان دریافت کرده اما زمان تحویل کمتر از ده کیلو به مشتری می دهد، و کسی که عمدا کم فروشی کند کار حرامی مرتکب شده و در هر صورت به مقداری که کم فروخته است مدیون و ضامن است و باید به صاحبش برگرداند. (1)
2. اما گران فروشی آن است که قیمت کالا را بیش از قیمت عادلانه آن بفروشد؛ چنانچه گران فروشی به حد اجحاف و ظلم برسد یعنی به مقداری گران بفروشد که مردم به او ظالم و ستمکار می‌گویند که در این صورت گران فروشی حرام است. (2)
3. در مقابل کالایی را که انسان خریداری می کند اگر متوجه شود که فروشنده بیشتر از مقدار مقرر به انسان کالا را داده است باید مقدار زیادی را انسان برگرداند اگرچه فروشنده اشتباه کرده باشد یا وقتی انسان کالایی را خریداری می کند به هر علت پول کمتری پرداخت کند مثلا زمان پرداخت پول، فروشنده اشتباه می کند و مبلغ کمتری دریافت می کند، در این صورت نیز انسان نسبت به مبلغی که پرداخت نشده مدیون است.
زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و یا با شماره 05132020 تماس بگیرید و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی امام خامنه ای، ج2، ص33)
(2) (استفتاءات (امام خمینى)، ج2، ص: 62 )
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم-
خداوند در قرآن می فرمایدا: «الباقیات الصالحات خیر عند ربّک ثواباً و خیر مرداً«؛ «... و کارهای شایسته ماندنی، نزد پروردگارت از حیث پاداش بهتر و خوش عاقبت تر است.«؛ (سوره مریم، آیه ۷۶)
وقف که در بسیاری از روایات اسلامی از آن به « صدقه جاریه » تعبیر شده است دارای ثواب و فضیلت های فراوانی است.حضرت صادق علیه السّلام فرمودند: « هنگامی که انسان می میرد، پرونده عمل او بسته می شود مگر اینکه یکی از این سه چیز از او باقی مانده باشد که در این صورت پرونده اعمال او مفتوح و تا هنگامی که یکی از این سه چیز وجود دارد اجر و ثواب در آن پرونده ثبت می گردد:
1. صدقه جاریه (هر چیزی که مصدر و منبع عایدات و درآمدهایی است که در راه خیر صرف می شود) .
2. سنّت و رسم نیکی که در زمان حیات خود به تأسیس آن اقدام و پس از مرگ همچنان مورد عمل است.
3. فرزند صالحی که پس ازمرگ پدر و مادرش به یاد آنها است و برای آنان دعا می کند ». (وسایل ،ج 13، ص292)
در سیره معصومین نیز وقف نقل شده است، مثلا: نقل شده: امام حسین علیه السلام زمین‌ها و چیزهای دیگری را که به ارث برده بود وقف کرد و حتی اطراف قبر مطهر خویش را از اهل نینوا و غاضریه به شصت هزار درهم خرید و وقف آنها کرد؛ بدین شرط که زائران را به سوی مدفنش راهنمایی کرده و به مدت سه روز از آنها به عنوان میهمان پذیرایی کنند. (وقف در اسلام، ص 5.)
شیخ صدوق در روایتی درباره‌ی موقوفات امام صادق علیه السلام چنین نقل میکند که ایشان وصیت کرده بود تا مجلس عزاداری‌ای بر پا کنند و اموالی را نیز بدین جهت وقف کردند ( مستدرک الوسائل، ج 2، ص511 .)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات دین قراردهدبه برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از امام رضا علیه السلام روایت است که می فرمایند: الصَّغَائِرُ مِنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ إِلَى الْکَبَائِرِ، وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ فِی الْقَلِیلِ لَمْ‌یَخَفْهُ فِی الْکَثِیر... .
گناهان کوچک راه هاى گناهان بزرگ هستند. کسى که از خداى تعالى در گناه کوچک ترس نداشته باشد، در گناهان بزرگ هم از او نمى‌هراسد. (عیون الاخبار، ج2،ص180)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. در بین احکام شرعی یکی از احکام بسیار مورد نیاز و مورد مبتلا مسائل وضو و غسل است که امروز قصد داریم به چند نکته از آن اشاره کنیم:
1. یکی از شرایط صحیح بودن وضو و غسل این است که در اعضای وضو و غسل چیزی که مانع رسیدن آب می شود وجود نداشته باشد و در صورت وجود مانع باید برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد؛ لذا اگر بر روی دست چسب یا لاک یا ناخن مصنوعی و یا مژه مصنوعی باشد باید برای وضو و غسل برطرف شود. (1)
2. نسبت به اصل کاشت ناخن هم عرض می کنیم که بانوان محترم توجه داشته باشند اگر کسی بخواهد فقط برای زینت و زیبایی (نه ضرورت خاصی) این عمل را انجام دهد و کاشت هم به کیفیتی صورت می گیرد که برداشتن آن برای او ممکن نباشد و یا برداشتن ضرر و یا مشقت زیاد دارد لذا نمی خواهد بردارد بنابه نظر تعدادی از مراجع عظام تقلید از جمله امام خامنه‌ای حفظه الله ایجاد این مانع روی ناخن شرعا جایز نیست و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (2)
3. اگر در اعضای وضو چیزی چسبیده باشد مانند چسب و رنگ چنانچه برطرف کردن اینها هر چند با هزینه کردن امکان نداشته باشد یا سختی غیر قابل تحملی داشته باشد در صورتی که برای تحصیل طهارت علاوه بر غسل و وضوی جبیره ای، (یعنی به صورت معمولی وضو یا غسل کرده و دست مرطوب بر روی مانع بکشد،) تیمم هم انجام شود به نظر اکثر مراجع تقلید، مکلف به وظیفه خودش عمل کرده است. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم: اگر مانع به مقدار دو میلی متر باشد برای وضو اشکال ندارد.
(2) (رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.)
(3) سیستانى: وظیفه‌اش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد. خوئى، تبریزى، زنجانی: وظیفه‌اش تیمّم است. تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است. حضرت امام، فاضل، مکارم، بهجت، نوری: وضوی جبیره بگیرد. گلپایگانى، صافى: و بنابر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بى‌مانع باشد، تیمّم هم بنماید. (رساله مراجع مساله 338)
گفتار روز
سلام علیکم؛ بسم الله الرحمن الرحیم
رسول گرامی اسلام حضرت باقرعلیه السلام در اهمیت حق الناس می فرمایند: کُلُ ذَنْبٍ یُکَفِّرُهُ الْقَتْلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ إِلَّا الدَّیْنَ، لَا‌کَفَّارَةَ لَهُ‌إِلَّا أَدَاؤُهُ
. شهادت در راه خدا کفاره همه گناهان است مگر بدهی مالی به مردم ،که فقط باید به صاحب حق اداء شود.( وسائل الشیعة / ج18 / ص : 324)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ و از طرفی امروز شروع هفته دولت است؛ لذا بنا داریم امروز چند نکته درباره بیت المال و استفاده از بیت المال خدمت شما تقدیم کنیم:
1. استفاده کردن از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحبش اجازه بدهد یا یقین داشته باشیم که صاحبش رضایت دارد و همچنین تصرف در اموال عمومی و بیت المال در صورتی جایز است که مطابق قوانین معتبر یا اجازه حاکم شرع باشد و گرنه استفاده از آنها حرام است؛ هر چند فرد قصد برگرداندن و جبران داشته باشد. لذا استفاده شخصی از اتومبیل اداره یا دستکاری در کنتور آب و برق و گاز یا استفاده غیر قانونی از بیمه، حرام است. (1)
2. کمک کردن به دیگران برای استفاده غیر قانونی از اموال عمومی و بیت المال نیز شراکت در جرم و خودش گناه است. مانند اینکه رئیس اداره ای اموال عمومی را در اختیار خویشان و بستگانش و دوستانش بگذارد.
3. کسی که خواسته یا ناخواسته به اموال عمومی خسارت زده یا تصرف بیجا نموده، مدیون است و باید دینش را ادا کند و در صورت امکان به همان اداره برگرداند و الا باید به خزانه عمومی پرداخت کند. (2)
4. کسانی که اداره امور مردم به عهده انها است باید دقت کنند که این منصبها امانت دست ایشان است و لازم است نهایت دقت را در حق مردم و بیت المال داشته باشند (در هر رده و سمت) و در صورت کوتاهی گنهکار بوده و ضامن می باشند.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال ما را مدیون احدی نمیراند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) اجوبه س 1556 ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 ص: 116 س1556 ؛ استفتائات بهجت ج 4 ص: 360
(2) (مکارم، استفتائات ج3 س 1520 ؛ اجوبه س 1955 ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 ص: 116 س 1555 ؛ استفتائات بهجت ج 4 ص: 360 س 5831 و 5833)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
در روایاتی از امام رضا ( علیه السلام ) عواملی به عنوان علل بخشش گناهان نام برده شده است که ذکر میشود:
1. توبه: امام رضـا علیه السلام از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله و سلّم روایت کرده که فرمودند: توبه کننده ی گناه مانند کسی است که گناهی بر او نیست.( عیون اخبار الرضا،ص391)
2. صلوات فرستادن: امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید: کسی که توانایی بر چیزی که موجب محو و آمرزش گناهان شود را ندارد، پس بسیار بر محمّد و آلش صلوات بفرستد، چرا که صلوات گناهان را نابود و ریشه کن می کند.( سفینهالبحار، ج 2، ص 50)
3. زیارت امام حسین ( علیه السلام ): امام رضا ( علیه السلام ):فرمو دند ای پسر شبیب ! اگر خوشحال می شوی که ملاقات کنی خداوند را و گناهی بر تو نباشد، پس حسین (علیه السلام ) را زیارت کن. (وسائل الشیعة ، ج ۱۴ ، ص ۴۱۷)
4. تشیع جنازه: امام رضا ( علیه السلام ) : کسی که جنازه ولی از اولیای ما را تشییع کند از گناه خارج می شود مثل روزی که از مادر متولد گردیده که هیچ گناهی براو نیست. (مستدرک الوسائل ، ج ۲ ، ص ۲۹۴)
5. پنهان کردن گناه: امام رضا (علیه السلام ) : پنهان کننده کار بد آمرزیده است ( این سخن دلالت بر این دارد که اگر کسی هم گناهی انجام داد برای کسی تعریف نکند و توبه واقعی کند ). ( کافی جلد 4 ص160)
6. استغفار: امام رضا علیه السلام فرمودند: داستان استغفار داستان برگ درختی است که حرکت کند و برگها بریزد و کسی که از گناهی استغفار می کند ولی آن را انجام می دهد همانند کسی است که پروردگار خود را مسخره کرده است. (بحارالانوار،ج93،ص281)
7. بیماری: امام رضا ( علیه السلام ) فرمود: بیماری انسان مؤمن مایه طهارت از گناه است و برای کفاره باعث کیفر و لعنت خواهد بود و البته بیماری به سراغ مؤمن خواهد آمد تا گناهی در نامه اعمال وی باقی نماند.( سفینة البحار، ماده ذنب)
خداوند گناهان ما را ببخشد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-تسلیت ایام
امام عسکری علیه السلام از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى علیه السلام از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على علیه السلام و امامان معصوم علیهم السلام هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری علیه السلام از شیعیانش عبارتند از:
1. اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری علیه السلام فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2. حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
3. استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم؛ بسم الله الرحمن الرحیم، ضمن عرض تسلیت و آرزوی شفاعت حضرت
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَنْ أَکَلَ مَالَ أَخِیهِ ظُلْماً وَ لَمْ یَرُدَّهُ إِلَیْهِ أَکَلَ جَذْوَةً مِنَ النَّارِ یَوْمَ الْقِیَامَة
هر که مال برادر (دینى) خود را بخورد و (خودش یا عوضش را) به او برنگرداند، در روز قیامت پاره ای از آتش خورد. (الکافی (ط- الاسلامیه)، ج 2، ص: 333)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع عظام تقلید بیان شده مسائلی را که مورد نیاز انسان است واجب است یاد بگیرد. یکی از صدقات واجب که بر عهده برخی از افراد ممکن است واجب شود رد مظالم است. لذا چند نکته کوتاه درباره رد مظالم بیان می شود:
1. رد مظالم در جایی واجب می شود که انسان به کسی بدهی مالی داشته باشد و طلبکارش را نمی شناسد یا اگر می شناسد دسترسی به او امکان ندارد و اگر فوت کرده است به وارثین او هم دسترسی ندارد. (1)
2. رد مظالم را می توان به دفتر مرجع تقلید پرداخت کرد یا با اجازه مرجع تقلید یا نماینده او (بنابر فتوا یا احتیاط) به مصرف فقیر شیعه برساند. (2)
3. اگر کسی در دوران کودکی به اموال کسی خسارت وارد کرده است یا به بدن کسی ضربه ای واردکرده است که سبب دیه شده است یا اینکه از مال کسی برداشته یا اموال کسی در ماشین یا منزل یا مغازه جا می ماند و مانند اینها که دسترسی به مالک و طلبکار وجود ندارد و از پیدا شدن صاحبش هم ناامید باشد، از موارد رد مظالم است.
4. پرداخت رد مظالم مختص به زمان خاصی نیست و در هر زمانی انسان می تواند رد مظالم را پرداخت کند.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
(1) سایت آیت الله مکارم، تعریف رد مظالم
(2) (رساله مراجع م1814 ؛ سایت أدمین رهبری ؛ استفتائات حضرت امام ج3، ص: 576)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام
امام رضا ( علیه السلام ) موقع خداحافظی ،بارهابا قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) و آله وداع میکرد و با صدای بلند می‌گریست و می‌فرمود: « فَإِنِّی أَخْرُجُ مِنْ جِوَارِ جَدِّی ص فَأَمُوتُ فِی غُرْبَةٍ وَ أُدْفَنُ فِی جَنْبِ هَارُونَ؛ من از کنار جدّم می‌روم و در غربت می‌میرم و در کنار قبر هارون دفن می‌شوم. (عیون، ج2، ص217)
چرا به امام رضا (علیه السلام) غریب می‌گویند؟
اولا : لقب غریب الغرباء در ادعیه برای امام حسین (علیه السلام) نقل شده است(اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۴۷) نه برای امام رضا (علیه السلام)؛ البته لقب غریب برای امام رضا (علیه السلام) توسط امام علی و امام صادق و خود امام رضا (علیه السلام) نقل شده است(کافی، ج4، ص147 و ج4، ص581)
علت غربت امام رضا (علیه السلام) چیست؟
1. جدایی از خانواده و قبر پیامبر وشهادت در غربت:همانطور که در حدیث بالا نقل شد، امام موقع خداحافظی گریه می کرد و خودش را غریب نامید واین غربت به زور توسط مامون انجام شد.
2. دفن کنار هارون: یکی دیگر از دلایل غربت امام رضا ( علیه السلام ) دفن شدن او در کنار هارون الرشید است. مسلماً هیچ مؤمنی دوست ندارد در کنار قاتل پدر خود دفن شود(حدیث بالا)
3. انکار امامت حضرت توسط شیعیان و نمایندگان پدر بزرگوارش: وکلای امام کاظم (علیه السلام) امامت امام رضا (علیه السلام) را انکار کرده ،و به خاطر اینکه اموال را به صاحب اصلی ندهند، ادعا کردند که موسی بن جعفر ( علیه السلام ) زنده است و غایب شده و روزی برای برپا ساختن عدل به روی زمین باز خواهد گشت(کافی، ج۴، ص۱۴۷ و ج۴، ص۵۸۱)
4. انکار امام جواد علیه‌السلام به عنوان فرزند حضرت:برخی از مردم و حتی نزدیکان امام گفتند: تو امام نیستی چون فرزند نداری،با اینکه امام،حضرت جواد علیه السلام را به عنوان جانشین معرفی کرده بود و جواد الائمه علیه السلام را به عنوان فرزند ایشان قبول نکردند و برخلاف میل امام، نسب شناسی آوردند و او تایید کرد و با این قضیه امام را گریاندند.( کافی، ج ۱، ص ۳۲۲)
5. تحمیل ولایت عهدی بر امام رضا علیه‌السلام: بدون شک امام رضا علیه السلام، با خواست و اجبار مامون از مدینه خارج و به مرو آمد. (عیون ، ج ۲، ص ۲۱۷) و ولایت عهدی، بر امام تحمیل شد تا امام را دوستدار دنیا معرفی کند.
6. مامون ادعای محبت امام را میکرد و حتی ادعای شیعه بودن داشت و خودش امام را شهید کرد، ولی مردم با دیدن تظاهر و ریاکاری های مأمون فریفته رفتار او شده و گمان داشتند که امام در آسودگی بوده و به مرگ طبیعی از دنیا رفته است و مامون با ظاهرسازی در شهادت امام گریه میکرد. (عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 241)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
