س: با توجه به اینکه برخی از داروهای ضروری و حیاتی از منابع حرام یا نجس مثل اعضای انسان یا حیوان و غیر آنها تهیه میشوند و معمولاً اینگونه داروها از کشورهای خارجی و غیر مسلمان وارد میشوند، حکم شرعی مصرف اینگونه داروها برای انسان و نیز معامله بر روی آنها چیست؟
<![if !supportLists]>- <![endif]>اگر معالجهی بیماری متوقف و منحصر در آن باشد اشکال ندارد و الا جایز نیست. (امام خامنه ای)[<![if !supportFootnotes]>[37]<![endif]>](#_ftn37)
س: شخصی مبتلا به مرضی شده که طبق نظر پزشک درمان آن شراب است آیا مصرف آن برای معالجه جایز است؟
<![if !supportLists]>- <![endif]>استفاده از هرگونه خوردنی یا نوشیدنی حرام شرعا جایز نیست مگر در موارد ضرورت علاج آن هم فقط به مقدار ضرورت و لکن در روایات آمده است که خداوند منان شفا را در خمر قرار نداده است. (امام خامنه ای)[<![if !supportFootnotes]>[38]<![endif]>](#_ftn38)
س: کارمند فروش دارو در داروخانه ای می گوید: مطمئن هستم بعضی از داروها حلال نیست، مثلا پوکه کپسول از ژلاتین خوک است یا خود دارو از کوسه. حال سوال این است: 1. آیا لازم است به بیمار اطلاع دهم که دارو حلال نیست؟ 2. اگر بیماری اش را بگوید آیا من می توانم داروی غیر حلال را به او پیشنهاد دهم؟
ج 1) در فرض سوال هر چند اطلاع دادن بخودی خود لازم نیست، ولی فروختن چیزی که خوردن آن حرام است نیز جایز نمی باشد.
ج 2) اگر عرفا این کار کمک بر خوردن چیزی که حرام است، محسوب شود، نمی تواند چنین پیشنهادی بدهد. (امام خامنه ای)[<![if !supportFootnotes]>[39]<![endif]>](#_ftn39)
نکته: برای معالجه بیماری ها جایز است با چیز حرامی که دوای منحصر آن بیماری باشد، معالجه کرد و در تشخیص این انحصار، لازم نیست خود آدمی یقین پیدا کند که غیر از فلان حرام، دارویی نیست، بلکه قول اطباء حاذق و مورد وثوق نیز کافی است و در این فرض، فروختن داروی حرام و پیشنهاد نمودن آن، بی اشکال است.
س: با توجه به اینکه ممکن است بعضی از داروها دارای الکل حرام باشند و یا اینکه احیانا با حرام دیگری مثل ژلاتین مخلوط باشد، آیا برای مکلف تفحص از این امور واجب است؟
<![if !supportLists]>- <![endif]>واجب نیست مسلمان قبل از خوردن دوا جستجو کند که آیا آن دوا مشتمل بر مواد حرام هست یا نه هرچند که چنان تفحصی سهل و آسان باشد. (آیت الله سیستانی)[<![if !supportFootnotes]>[40]<![endif]>](#_ftn40)
س: حکم استعمال مواد مخدر به عنوان مسکن در جامعه پزشکی چیست؟
<![if !supportLists]>- <![endif]>استعمال مواد مخدر که دارای ضرر و زیان قابل توجهی است اعم از آنکه ضرر از ناحیه اعتیاد دائم باشد و یا جز آن حرام است. بلکه احتیاط واجب، آن است که به طور کلی از آنها پزهیز شود مگر در هنگام ضرورت های پزشکی وامثال آن، پس به همان اندازه ضروری تجویز می شود و خدا داناست. (آیت الله سیستانی)[<![if !supportFootnotes]>[41]<![endif]>](#_ftn41)