کل بیان های بین الصلاتین از ۰/۰۴/۱۳ تا ۰/۰۴/۲۰
آداب و احکام زیارت 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام به روایتی
در روایت است از حضرت جواد علیه السلام که درباره اهمیت زیارت پدر بزرگوارشان میفرمایند: إنَّ بَیْنَ جَبَلَىْ طُوسٍ قَبْضَةٌ قُبِضَتْ مِنَ الْجَنَّةِ، مَنْ دَخَلَها کانَ آمِنا یَوْمَ الْقِیامَةِ مِنَ النّار
همانا بین دو سمت شهر طوس قطعه‌اى مى‌باشد که از بهشت گرفته شده است، هر که داخل آن شود و با معرفت زیارت کند، روز قیامت از آتش در امان خواهد بود. (وسائل‌الشیعه، ج۱۴، ص۵۵۶)
توضیحات
از آنجایی که طبق برخی از نقلها امروز، روز زیارتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام است بنا داریم چند نکته ای درباره آداب زیارت و احکام زیارت خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم کنیم:
1. یکی از مستحباتی که سفارش شده است و فضیلت فراوانی برایش نقل شده زیارت حضرت رضا علیه السلام است که حتی در برخی از روایات ثواب زیارت حضرتش از ثواب زیارت حضرت سید الشهدا علیه السلام بیشتر است.
2. آنچه زائرین عزیز در هنگام زیارت باید توجه وی‍‍ژه‌ای داشته باشند این است که زیارت مستحب است و آزار و اذیت دیگران حرام است، لذا در هنگام عبور و مرور در صحن ها و رواقها یا خواندن زیارت و دیگر شؤون، زیارت همراه با اذیت و آزار زائرین نباشد. و همچنین نهایت دقت در رعایت واجبات و ترک گناهان شود (تذکر به پوشش اسلامی)
3. کسانی که عذر شرعی دارند (جنب و حائض) می‌توانند به صحنها و رواقهای حرم مشرف شوند اما توقف در مساجد حرم مثل مسجد گوهرشاد و صحن آن حرام است. و همچنین به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای توقف زیر گنبد مطهر نیز، حرام است. (1) اما حرم امام زاده ها اگر مسجد نداشته باشد این حکم را ندارد. (2)
4. بیرون بردن اموال حرم مانند قرآن یا کتب ادعیه یا مهر یا جانماز یا ویلچر(مگر اینکه مجوزی برای این کار وجود داشته باشد.) و مانند آن شرعا حرام است هر چند برای مدت کوتاهی باشد یا به عنوان تبرک باشد. و اگر کسی اموال حرم را خارج کرده، باید فورا برگرداند.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خدواند متعال توفیق زیارت با معرفت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مشهور: توقف حرام است. زنجانی(فتوی)، گلپایگانی، صافی، بهجت (بنابر احتیاط): ورود حرام است.
(2) (توضیح المسائل مراجع، مساله 355 ؛ تحریر الوسیله، القول فی احکام الجنب ؛ رساله آموزشی، ج1 درس: 20 ص: 88)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام رضا ( علیه السلام ) در مورد فضیت زیارت خودشان فرمودند إنّی سَاقُتَلُ بالسَّمِّ مظلوماً فَمَن زارَنی عارفاً بِحَقّی غَفَرَاللهُ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ و ما تَاَخَّرَ:من مسموم می شوم و مظلومانه به شهادت می رسم، هر کس مرا زیارت کند و معرفت به حق من داشته باشد، خداوند گناهان گذشته و حال او را می آمرزد. (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 26)
فضایل فراوانی برای زیارت امام رضا ( علیه السلام ) نقل شده است که برخی ذکر میشود:
1-ثواب یک ملیون حج: امام جواد «علیه السلام» فرمود: « به خدا سوگند کسی که او را زیارت کند در حالی که حق او را می شناسد، به اندازه یک میلیون حج پاداش دارد»( بحار، ج 101، ص 33)
2-ثوابی بالاتر از ثواب زیارت امام حسین ( علیه السلام ) : علی بن مهزیار از امام جواد«علیه السلام» سوال کرد: آیا زیارت حضرت رضا «علیه السلام» فضیلت بیش تری دارد یا زیارت امام حسین «علیه السلام» حضرت فرمود:«زیارت قبر پدرم با فضیلت تر است؛ زیرا همه مردم به زیارت امام حسین می روند، اما قبر پدرم را تنها شیعیان خاص زیارت می کنند»( کافی، ج 4، ص 584)
3-فریادرسی توسط امام در مواقف: امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید: هر کس مرا با دوری سرا و مقبره ام زیارت کند، روز قیامت در سه جایگاه او را درمی یابم و از هولهای رستاخیز می رهانم. آن گاه که نامه های اعمال از چپ و راست به انسانها داده شود و به هنگام گذر از صراط و در برابر میزان.( من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 35)
4-شفاعت : حضرت رضا «علیه السلام» فرمود: هر کس از دوستانم مرا زیارت کند در حالی که حقم را بشناسد، روز قیامت او را شفاعت خواهم کرد(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 583)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
وظایف فرزندان ( حقوق والدین )
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَنْ أَحَبَّ أَنْ یُخَفِّفَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْهُ سَکَرَاتِ الْمَوْتِ فَلْیَکُنْ... بِوَالِدَیْهِ بَارّاً...
. هر کس دوست دارد خداوند متعال سختیهای جان کندن را بر او آسان کند به پدر و مادر خود احسان و نیکی کند. (الامالی (للصدوق)؛ النص؛ 389)
توضیحات
اسلام عزیز نسبت به ارتباط صحیح با والدین سفارش بسیاری داشته است و در این زمینه واجبات و محرماتی تعریف شده است که لازم است آنها را بیاموزیم؛ در این زمینه به سه نکته کلی اشاره می کنیم:
1. برخورد نیک با پدر و مادر و بی ادبی نکردن نسبت به آنان، چه از نظر گفتار و چه از جهت رفتار، هرچند والدین در حق فرزند کوتاهی کرده و یا به او ظلم نموده باشند. حتی در برخی روایات نقل شده که اگر پدر و مادر تو را زدند آنها را از خود مران بلکه بگو خداوند متعال شما را بیامرزد.
2. احسان به پدر و مادر یعنی وقتی نیاز مالی دارند و فقیر هستند به آنها کمک مالی نموده و مخارج زندگی ایشان را در حد شأن و عرف تأمین نماید. کوتاهی در این وظیفه، گناه است و ناسپاسی نسبت به زحمات پدر و مادر به حساب می آید.
3. وقتی والدین به کاری که گناه نیست امر می کنند مثلا امر می کنند نمازت را اول وقت بخوان و یا نماز را به جماعت بخوان، چادر بپوش و یا اینکه از کاری که واجب نیست نهی می کنند مثل اینکه می گویند در این ایام به مسافرت نرو، با فلان شخص رفاقت نکن، یا بدون چادر بیرون نرو و امثال این موارد که به حرف نکردن موجب اذیت آنها می شود، عمل کردن به گفته ایشان واجب است. (1)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به همه توفیق خدمت به پدر و مادر را عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. آیت الله سیستانی: اگر علت اذیت شدن پدر و مادر دلسوزی شان برای فرزند باشد، هر چند نهی نکرده باشند، واجب است فرزند ترک کند. (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ استفتائات حضرت امام (10 جلدی) ج 10 ص: 656 رضایت والدین ؛ رهبری، سایت ادمین ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
پیامبر(ص)در مورد ثواب زیارت امام رضا ( علیه السلام ) فرمودند: سَتُدْفَنُ بَضْعَةُ مِنِّی بِأَرْضِ خُرَاسَانَ لَا یَزُورُهَا مُؤْمِنُ الَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَیَّ النَّار:به زودی پارهی تن من در سرزمین خراسان دفن میشود که هیچ مؤمنی او را زیارت نمی‌کند، مگر این که خداوند بهشت را بر او واجب ساخته و پیکرش را بر (آتش) دوزخ حرام می‌سازد.(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 255)
فضایل فراوانی برای زیارت امام رضا ( علیه السلام ) نقل شده است که برخی ذکر میشود:
1-رهایی از جهنم: رسول خدا(ص)فرمود:به زودی پاره تن من در سرزمین خراسان دفن خواهد شد، هیچ مومنی او را زیارت نمی کند، مگر آن که خدای عزوجل بهشت را بر او واجب و جسدش را بر آتش حرام می گرداند.»
2-استجابت دعا: امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید:من ظالمانه با سم کشته و در سرزمین غربت دفن خواهم شد، پس هر کس برای زیارت من سفر کند، دعایش مستجاب و گناهانش بخشوده خواهد شد»( وسایل الشیعة، ج 14، ص 562)
3-برطرف شدن غم و اندوه:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: بزودی پاره ای از تن من در خراسان دفن می شود، هیچ غمگینی او را زیارت نمی کند مگر اینکه خدا غم از دلش بزداید(روضة الواعظین،ج1، ص 234)
4-ثواب شهید: امام صادق «علیه السلام» فرمودند:یکی ازنوه های من درسرزمین خراسان در شهری که به آن طوس می گویند، کشته خواهد شد. هرکس او را زیارت کند در حالی که حقش را بشناسد، خدا به او اجر هفتاد شهید از شهیدانی که باایمان و از روی حقیقت جلوی رسول خدا به شهادت رسیده اند، خواهد داد ( من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 584)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
1-امام صادق ( علیه السلام ) و امام کاظم ( علیه السلام ) حضرت ثامن الحجج ( علیه السلام ) را به جهت علم زیادش عالم آل محمد نامیدند (کشف الغمه ،ج ۳ ،ص 107)
2-ابراهیم بن عباس می گوید : هرگز ندیدم از حضرت رضا چیزی بپرسند مگر اینکه آگاه بود و هیچ کس را آگاه تر از او به تاریخ گذشته تا زمان خودش ندیدم ، مأمون همواره او را با سوالات گوناگون امتحان می کرد و او با جواب کامل به وی پاسخ می داد (عیون الاخبار الرضا ( علیه السلام ) ، ۲/۱۸۰ .)
3- محمد بن عیسی یقطینی می گوید : از پاسخ هایی که حضرت رضا ( علیه السلام ) به سوال های مردم داده بود پانزده هزار مساله جمع آوری کردم(الغیبه،شیخ طوسی،ص 52)
4-مأمون از کشور ها و ادیان مختلف جهان دانشمندان و صاحب نظران را دعوت می کرد و از آنها درخواست مناظره با امام ( علیه السلام ) را می نمود و هر بار بعد از مناظره تمامی دانشمندان به علم بالای امام ( علیه السلام ) اعتراف می کردند .
در مدینه نیز دانشمندان و عالمان هرگاه سوالی به ذهنشان فشار می آورد نزد امام ( علیه السلام ) می رفتند و ایشان پاسخ سوالات را می دادند .
5- امام ( علیه السلام ) به چندین زبان زنده دنیا در زمان خود مسلط بود و با هر دانشمند که مأمون می آورد با زبان خود آنها صحبت می کرد . مأمون می گوید : من فکر می کنم کسی در روی زمین داناتر از این مرد وجود ندارد(عیون اخبار الرضا ، ج ۲ ، ص ۱۸۰ )
6-امام ( علیه السلام ) تفکر و عقلانیت را مهمتر از نماز و روزه می دانند و آن را عبادت خوانده اند
خداوند توفیق علم و عمل به دستورات اهل بیت را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند: ...ثلاثٌ مِن المُرُوَّةِ فی السَّفرِ: بَذلُ الزّادِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ الم‍ِزاحُ فی غَیرِ المَعاصی
سه خصلت در سفر نشانة جوانمردی است: گشاده دستی و بخشش در زاد و توشه، اخلاق نیکو و شوخ طبعی البته در بدون گناه. (خصال، ج ۱، ص 324)
توضیحات
در رساله مراجع تقلید مساله 11 بیان شده است مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر بیان می شود:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر مطمئن است حداقل ده روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت می ماند باید نمازش را کامل بخواند.
2. اگر انسان قصد ده روز کند چنانچه بخواهد بیشتر از ده روز بماند باز هم باید نمازش را کامل بخواند مثل کسی که بخواهد دوازده روز بماند یا سیزده روز بماند.
3. کسی که قصد ده روز کامل را دارد یعنی مطمئن است که ده روز کامل می ماند چنانچه بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی ادائی از تصمیمش برگردد و بخواهد ده روز نماند در این صورت تا وقتی که در آن مکان هست باید نماز را کامل بخواند مثل کسی که مطمئن است ده روز در مشهد می ماند بعد از ماندن دو سه روز و خواندن نماز چهار رکعتی تصمیم می گیرد روز ششم برود، در این صورت سه روز دیگری را که می ماند باید نماز را کامل بخواند و چنانچه ماه رمضان باشد باید روزه را بگیرد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به ببرکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر م 15 و م 18 ؛ تحریر الوسیله، نماز مسافر، فصل فی قواطع السفر م10 ؛ رساله مراجع ج1 م1342 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 53 ؛ هدایه العباد ج1 م1164)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا ( علیه السلام ) به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1-فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا ( علیه السلام ) میفرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است(مسند امام رضا ( علیه السلام ) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
-2انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشه‌ای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره می‌کند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت]وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیده‌اند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او می‌گویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار خود حمایت و طرفداری می‌نمودی(احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3- ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزه‌داری است(مسند امام رضا ( علیه السلام ) ج۱، ص ۷ )
4- تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است(مسند امام رضا ( علیه السلام ) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ کَانَ کَمَنْ صَامَ سِتِّینَ شَهْراً.
هر کس روز 25 ذی قعده (روز دحو الارض) را روزه بگیرد مثل کسی است که شصت ماه، روزه گرفته است. (وسائل الشیعه ج 10 ص: 449)
توضیحات
فردا روز 25 ذی القعده و روز دحو الارض است؛ دحو الارض یعنی روزی که اولین خشکی های زمین، از زیر آب بیرون آمد و گسترش یافت و مطابق بعضی از روایات نخستین جا سرزمین مکه و خانه کعبه بود؛ لذا مکه ام القری (مادر همه آبادی ها) نام گرفت.
برای شب و روز دحو الارض اعمالی ذکر شده مثل:
1. احیاء و شب زنده داری به عبادت و ذکر خداوند.
2. روزه گرفتن روز دحوالارض، بسیار فضیلت دارد به گونه ای که یکی از چهار روزی (میلاد پیامبر، مبعث پیامبر، عید غدیر) است که در سال ممتاز شمرده شده و برای روزه آن در برخی روایات ثواب 70 سال روزه و یا کفاره 70 سال گناه ذکر شده. البته کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد بلکه باید روزه قضا نیت کند و کسی که مسافر است و نمازش شکسته است نمی تواند روزه بگیرد. (1)
3. غسل کردن؛ کیفیت و روش انجام غسلهای واجب و مستحب به یک شکل است و فقط در نیت با هم تفاوت دارند و انسان می تواند چند غسل واجب و مستحب را با هم نیت نماید و همه را با یک غسل انجام دهد. (2)
4. غسل روز دحوالارض به نظر تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای برای نماز کافی نیست و لازم است وضو بگیرد. (3)
5. در آغاز روز (هنگامى که آفتاب کمى بلند شود) دو رکعت نماز بجا آورد و در هر رکعت، بعد از سوره حمد پنج مرتبه سوره شمس را بخواند و پس از سلام نماز، دعایی که در مفاتیح آمده، قرائت کند. (4)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال همه ما را مشمول عنایات خاصه خود قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید م 1714)
(2) (رساله مراجع تقلید م 389)
(3) حضرت امام، مقام معظم رهبری، سیستانی، مکارم، فاضل، گلپایگانی، صافی، بهجت، اراکی: این غسل کفایت از وضو نمی کند. خوئی، تبریزی، زنجانی، وحید، نوری: این غسل کفایت از وضو می کند. (رساله مراجع مساله 644 و 646 ؛ توضیح المسائل جامع، م 463 و م 464)
(4) (مفاتیح الجنان، اعمال روز 25 ذی القعده)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام رضا(علیه السلام ) موقع خداحافظی ،بارهابا قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله ) و آله وداع میکرد و با صدای بلند می‌گریست و می‌فرمود: « فَإِنِّی أَخْرُجُ مِنْ جِوَارِ جَدِّی ص فَأَمُوتُ فِی غُرْبَةٍ وَ أُدْفَنُ فِی جَنْبِ هَارُونَ؛ من از کنار جدّم می‌روم و در غربت می‌میرم و در کنار قبر هارون دفن می‌شوم(عیون، ج2، ص217)
چرا به امام رضا(علیه السلام) غریب می‌گویند؟
اولا : لقب غریب الغرباء در ادعیه برای امام حسین(علیه السلام) نقل شده است(اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۴۷) نه برای امام رضا(علیه السلام)؛ البته لقب غریب برای امام رضا(علیه السلام) توسط امام علی و امام صادق و خود امام رضا(علیه السلام) نقل شده است(کافی، ج4، ص147 و ج4، ص581)
علت غربت امام رضا(علیه السلام) چیست؟
1. جدایی از خانواده و قبر پیامبر وشهادت در غربت:همانطور که در حدیث بالا نقل شد، امام موقع خداحافظی گریه می کرد و خودش را غریب نامید واین غربت به زور توسط مامون انجام شد.
2. دفن کنار هارون: یکی دیگر از دلایل غربت امام رضا ( علیه السلام ) دفن شدن او در کنار هارون الرشید است. مسلماً هیچ مؤمنی دوست ندارد در کنار قاتل پدر خود دفن شود(حدیث بالا)
3. انکار امامت حضرت توسط شیعیان و نمایندگان پدر بزرگوارش:وکلای امام کاظم (علیه السلام) امامت امام رضا (علیه السلام) را انکار کرده ،و به خاطر اینکه اموال را به صاحب اصلی ندهند، ادعا کردند که موسی بن جعفر ( علیه السلام ) زنده است و غایب شده و روزی برای برپا ساختن عدل به روی زمین باز خواهد گشت(کافی، ج۴، ص۱۴۷ و ج۴، ص۵۸۱)
4. انکار امام جواد علیه‌السلام به عنوان فرزند حضرت:برخی از مردم و حتی نزدیکان امام گفتند:تو امام نیستی چون فرزند نداری،با اینکه امام،حضرت جواد را به عنوان جانشین معرفی کرده بود وجواد الائمه را به عنوان فرزند ایشان قبول نکردند و برخلاف میل امام، نسب شناسی آوردند و او تایید کرد و با این قضیه امام را گریاندند.( کافی، ج ۱، ص ۳۲۲)
5. تحمیل ولایت عهدی بر امام رضا علیه‌السلام:بدون شک امام رضا علیه‌السلام، با خواست و اجبار مامون از مدینه خارج و به مرو آمد. (عیون ، ج ۲، ص ۲۱۷) و ولایت عهدی، بر امام تحمیل شد تا امام را دوستدار دنیا معرفی کند
6. مامون ادعای محبت امام را میکرد و حتی ادعای شیعه بودن داشت و خودش امام را شهید کرد،ولی مردم با دیدن تظاهر و ریاکاری های مأمون فریفته رفتار او شده و گمان داشتند که امام در آسودگی بوده و به مرگ طبیعی از دنیا رفته است و مامون با ظاهرسازی در شهادت امام گریه میکرد(عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 241)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَنْ أَکَلَ مَالَ أَخِیهِ ظُلْماً وَ لَمْ یَرُدَّهُ إِلَیْهِ أَکَلَ جَذْوَةً مِنَ النَّارِ یَوْمَ الْقِیَامَة
هر که مال برادر (دینى) خود را بخورد و (خودش یا عوضش را) به او برنگرداند، در روز قیامت پاره ای از آتش خورد. (الکافی (ط- الاسلامیه)، ج 2، ص: 333)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع عظام تقلید بیان شده مسائلی را که مورد نیاز انسان است واجب است یاد بگیرد. یکی از صدقات واجب که بر عهده برخی از افراد ممکن است واجب شود رد مظالم است. لذا چند نکته کوتاه درباره رد مظالم بیان می شود:
1. رد مظالم در جایی واجب می شود که انسان به کسی بدهی مالی داشته باشد و طلبکارش را نمی شناسد یا اگر می شناسد دسترسی به او امکان ندارد و اگر فوت کرده است به وارثین او هم دسترسی ندارد. (1)
2. رد مظالم را می توان به دفتر مرجع تقلید پرداخت کرد یا با اجازه مرجع تقلید یا نماینده او (بنابر فتوا یا احتیاط) به مصرف فقیر شیعه برساند. (2)
3. اگر کسی در دوران کودکی به اموال کسی خسارت وارد کرده است یا به بدن کسی ضربه ای واردکرده است که سبب دیه شده است یا اینکه از مال کسی برداشته یا اموال کسی در ماشین یا منزل یا مغازه جا می ماند و مانند اینها که دسترسی به مالک و طلبکار وجود ندارد و از پیدا شدن صاحبش هم ناامید باشد، از موارد رد مظالم است.
4. پرداخت رد مظالم مختص به زمان خاصی نیست و در هر زمانی انسان می تواند رد مظالم را پرداخت کند.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
(1) (سایت آیت الله مکارم، تعریف رد مظالم)
(2) (رساله مراجع م1814 ؛ سایت أدمین رهبری ؛ استفتائات حضرت امام ج3، ص: 576)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی امیر المؤمنین علیه السلام می فرمایند: ....أَفْضَلُ الْعِبَادَة الْعَفَافُ...
برترین عبادت پاکدامنی است. (الکافی (ط الاسلامیه) ج2 ص467)
توضیحات
یکی از آداب مورد سفارش در دین پوشیدن لباس تمیز و مرتب است که بین مردم نیز این سنت وجود دارد؛ از طرفی هم موظف هستیم مسائلی را که غالبا به آن نیاز داریم بیاموزیم؛ از آنجایی که پوشش و لباس دارای احکام شرعی است چند مساله کوتاه در این مورد خدمت شما بیان می شود:
1. بدون شک حجاب از مسلّمات دین مبین اسلام است و تمام فقهاى اسلام در اصل وجوب پوشش و حجاب اتّفاق نظر دارند و هر گونه بدحجابى و بى حجابى برخلاف شریعت مقدّس اسلام است.
2. رعایت پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیرفامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس عزاداری نمی باشد.
2. پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است، شرایطی دارد:
الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند؛ لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمی‌پوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام می‌باشد. مثلا پوشیدن جوراب های نازک و بدن نما که از زیر آن پوست پا نمایان است در حضور نامحرم جایز نیست.
ب. تنگ و چسبان نباشد؛ لذا لباسهایی که برجستگی های اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. زینتی نباشد؛ بنابر این زنی که صورت خود را آرایش‌کرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا ناخن مصنوعی کاشته یا از لنزهای رنگی و زینتی استفاده کرده یا اینکه رنگ لباس طوری است که توجه نامحرم را جلب می کند، باید آن را از نامحرم بپوشاند. (1)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س1363 و 1364 و 1363 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س223 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، ازدواج، احکام حجاب، حجاب بانوان)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
زیارت آداب ظاهری و باطنی دارد که به برخی آداب باطنی اشاره میشود:
1-شناخت امام ( علیه السلام ) : کسی که بر چشمه آبی وارد می شود، به اندازه ظرفی که به همراه دارد، از آن چشمه بهره می گیرد و زائری که به زیارت امام می آید به اندازه شناخت و معرفتی که دارد، از زیارت خویش سود می برد. پس پیش از هر چیز ، سطح شناخت و آگاهی خود را درباره امام بالا ببریم و قبل از ورود به میهمانی، صاحب خانه، خصوصیات اخلاقی و رفتاری او و نیز انتظارات و خواسته های وی را بشناسیم.
2-طهارت باطنی: برای حضور در حرم ، زائر باید پاک باشد، هم پاکی ظاهری، هم درونی. غسل، یک طهارت جسمی است، اما توبه طهارت باطنی است؛ توبه و خشوع، لباس روح است،بنابراین باید هنگام قصد زیارت باید ابتدا توبه کرد و از گناهان استغفار جست که توبه شامل پشیمانی،قصد عدم تکرار و ادای حق الناس و قضای حق الله است.
3-اعتقادبه زنده بودن امام: در اذن دخول آمده:( أَللَّهُمَّ إِنّی أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ صاحِبِ هذَا الْمَشْهَدِ الشَّریفِ فی غَیْبَتِهِ کَما أَعْتَقِدُها فی حَضْرَتِهِ ، وَأَعْلَمُ أَنَّ رَسُولَکَ وَخُلَفآءَکَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ أَحْیآءٌ، عِنْدَکَ یُرْزَقُونَ، یَرَوْنَ مَقامی، وَیَسْمَعُونَ کَلامی، وَیَرُدُّونَ سَلامی) یعنی: اینکه امام زنده است و ما را می بیند و جواب سلام ما را میدهد وکلام ما رامیشنود. این اعتقاد ازآیه 105 توبه نیز بدست میآید که می فرماید(اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُون)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: مَن حَافَظَ عَلَى الجَمَاعَة حِیثُمَا کَانَ، مَرَّ عَلَى الصِّراطِ کَالبَرقِ الخَاطِفِ اللّامِع
. کسی که هر‌کجا که باشد محافظت و مداومت بر نماز جماعت داشته باشد، مانند برق، سریع و نورانی از پل صراط می‌گذرد. (ثواب الاعمال ص: 343)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید ذکر شده است مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. یکی از مسائل مورد نیاز مسائل نماز جماعت است که چند نکته در این مورد عرض می شود:
1. تبعیت کردن از امام جماعت در افعال نماز واجب است یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورد؛ لذا باید نمازگزاران تا امام محترم جماعت به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند. و برای اینکه این مساله رعایت شود از آنجایی که مکبرین محترم حرم مطهر رضوی نسبت به این مساله توجه دارند، نمازگزاران عزیز می توانند با صدای مکبر هماهنگ باشند. (1)
2. در صحیح بودن نماز جماعت شرط است که مأموم تکبیره الاحرام نماز را قبل از امام جماعت نگوید؛ بلکه به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای احتیاط واجب این است که تا تکبیر امام جماعت تمام نشده، مأموم نیز تکبیر را نگوید. (2)
3. هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح را می‌توان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان؛ لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه پیامکی 30002020 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را سوال کنید.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما بدهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع، مساله 1470)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الجماعه، م 13 ؛ توضیح المسائل مراجع، م 1467 ؛ توضیح المسائل جامع، م 1721)
(3) نکته: نسبت به جماعت خواندن نماز عید فطر و عید قربان مقداری تفاوت فتوا وجود دارد. (عروه الوثقی، فصل فی الجماعه، م 2 و 3 ؛ رساله مراجع مساله 1407 و 1408 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 635)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
زیارت آثار فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
-1 ایجاد پیوند معنوى با خاندان عصمت و تشدید علاقه و محبت به آنان: محبت به اهل بیت موجب مى‌شود که زائر آن بزرگان را الگوى خویش سازد و در جهت همسویى فکرى و عملى با آنان بکوشد؛ همچنان که در قسمتى از زیارت، از خدا مى‌خواهد زندگى و مرگش را یکسره همانند آنان قرار دهد: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیَایَ مَحْیَا مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَمَاتِی مَمَاتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد».
2- استمداد از ائمه برای حل مشکلات معنوی و مادی:بی تردید انسان در زندگی خود با مسائلی درگیر است که چه بسا از حل آنها عاجز است. توسل و استمداد از روح بزرگ ائمه: در حل این مشکلات کمک می‌کند؛ زیرا خاندان پیامبر، بندگان مقرب خداوند و واسطة فیض او هستند؛ پس شفاعت آنان نزد پروردگار پذیرفته شده است.
3-تقرب به خدا:یکی از آثار زیارت اهل بیت: و بزرگداشت نام و یاد آنان، تقرب به خدا و جلب عنایات ویژة اوست؛ چنان¬که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) به امیرالمومنین ( علیه السلام ) فرمودند: خداوند قبر تو و فرزندانت را بقعه‌هایی از بقعه‌های بهشت،قرار داده و بسیار به زیارت قبور شما آیند تا موجبات تقرب به خدا و دوستی پیغمبرش را فراهم سازند.( میزان الحکمه، ج5، ص2282)
4-بهره‌مندی از شفاعت و آمرزش گناهان: از اموری که انسان را به رحمت الهی امیدوار می‌سازد، شفاعت مقربان درگاه الهی و واسطه قرار دادن آنان است. قرآن مجید مؤمنان را به یافتن وسیله و راه برای تقرب به خداوند سفارش کرده، میفرماید: (یَا اَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ) (مائده : 64) ؛ امام رضا ( علیه السلام ) میفرماید:هرکس زیارت کند، من و پدرانم در روز قیامت شفیع او خواهیم بود(من لایحضره الفقیه، ج2، ص584).
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: ... ثَلَاثٌ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لِأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ فِیهِنَّ رُخْصَةً بِرُّ الْوَالِدَیْنِ بَرَّیْنِ کَانَا أَوْ فَاجِرَیْنِ وَ وَفَاءٌ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ
سه صفت اخلاقی است که خداوند به احدى اجازه مخالفت با آنها را نداده است (خواه طرف مقابل نیکوکار باشد یا بدکار) نیکى به پدر و مادر، وفاى به عهد و أداى امانت. (خصال ج1 ص: 128)
توضیحات
دین مقدس اسلام نسبت به اموال دیگران احترام و ارزش قائل است و تاکید زیادی نسبت به امانتداری کرده است، در ادامه چند نکته کوتاه درباره مالی که در نزد انسان به امانت گذاشته می شود، عرض می شود:
1. اگر انسان مال کسی را به عنوان امانت و نگهداری قبول کرده است از آن مال نمی تواند استفاده کند مگر اینکه از صاحبش اجازه بگیرد.
2. کسى که امانت را قبول مىکند، اگر براى آن، جاى مناسبى ندارد، باید جاى مناسب تهیه نماید و طورى آن را نگهدارى کند که مردم نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهدارى آن کوتاهى نموده است و اگر در جایى که مناسب نیست بگذارد و تلف شود باید عوض آن را بدهد. (1)
3. اگر امانت دهنده و صاحب مال فوت کند، امانت دار باید مال را به وارث او برساند، یا به وارث او خبر دهد، و چنانچه مال را به وارث او ندهد و از خبر دادن هم کوتاهى کند و مال تلف شود علاوه بر اینکه گهنکار است، ضامن نیز می باشد. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند توفیق حفظ و نگهداری صحیحِ امانتهای الهی را به ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2334)
(2) (رساله مراجع م 2339)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
معنای زیارت، آن است که انسان با انگیزه بزرگداشت و انس گرفتن و دیدار با کسی به وی روی آورد .
1.زیارت ریشه در میل فطری انسان به کمال دارد. به این معنا که زائر امام را به عنوان انسان صاحب تمام کمالات می شناسد و چون میل به کمالات دارد به زیارت امام می رود.
2.زیارت از مصادیق تعظیم شعائر است خداوند در قران کریم می فرماید : وَمَنْ یُعَظِّمَ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوی القلوب(حج/23) تعظیم شعائرنشانه تقوای فرد است. بنابر این زیارت عمل به دستور خدا، و تقوای الهی است.
3.زیارت نشانه صداقت و راستی زائر در دوستی وی با امام است. دوستدار امام برای اینکه محبت خود را به ایشان نشان دهد به زیارت آنان می رود.
4.زیارت زنده نگه داشتن نام، مکتب و روش امام است. زائر در حقیقت با زیارت خود باعث بقاء حیات علمی و معنوی امام در زندگی خود می گردد.
5.زیارت اعلام و ابراز محبت به خدا است؛ چرا که دین چیزی جز محبت نیست. ائمه محب و محبوب خدا هستند و حب و دوستی محبوب خدا، دوستی خود خدا است. زیارت مرقد مطهر اهل بیت ( علیهم السلام ) جلوه هایی از این عشق و محبت و دلدادگی است.
خداوند ما را جزء زائرین حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت امام حسن عسکری علیه السلام نسبت به مسئله تقلید روایت شده که فرموده اند: بر مردم لازم است که در بین فقهاء از کسی که پرهیزکار بوده و با هوای نفس مبارزه می‌کند و مطیع دستورات پروردگار است، تقلید کنند. (وسایل الشیعه ج27 ص: 131)
توضیحات
یکی از مسائلی که ذهن برخی را به خود مشغول کرده است روش صحیح انتخاب مرجع تقلید است؛ اینکه بین مراجع کدام عالم تر و شایسته تر برای تقلید است؛ که به صورت خلاصه به دو روش انتخاب مرجع اعلم اشاره می شود:
1. اینکه دو نفر عالم و عادل که می توانند مجتهد اعلم را تشخیص دهند، اعلم بودن (شایستگی برای تقلید) کسی را تصدیق کنند.
2. (مسیر دوم که شاید بیشترین کاربرد را بین روش ها در انتخاب مرجع تقلید داشته باشد حصول اطمینان به اعلمیت مرجعی بین مراجع تقلید است) اینکه عده ای از اهل علم و طلاب علوم دینی، فردی را به عنوان مرجع اعلم معرفی کنند و شخص مکلف از گفته آنها اطمینان حاصل کند.
حتی به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر از این راه ها برای انسان حتی گمان یا احتمال هم حاصل شود باز هم باید از همان کسی که گمان یا احتمال به اعلمیتش پیدا کرده است تقلید شود. (1)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: اگر اعلمیت معلوم نباشد یا مساوی باشند باید به اورع در استنباط مراجعه کرد و گرنه مخیر است مگر در موارد علم اجمالی. (رساله مراجع، مساله 3 و 4 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 12)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
زیارت آدابی باطنی دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
1-دل کندن از غیرخدا:زیارت دل کندن و روی گرداندن است. یعنی از هر چه جز دوست و غیر اوست دل بکند و فقط و فقط به امام نظر دارد. اگر می خواهیم زائری راستین باشیم. باید تمام همت و تلاش خود را به کار گیریم تا در خانه تکانی قلب و روح، هرچه غیر از یار است، بیرون اندازیم. مگر می شود جسم مان در حرم باشد و فکرمان جای دیگر.
2-ملاقات امام نه حرم: باید حواسمان جمع باشد: خانه با صاحب خانه فرق دارد و برای ما زیارت و دیدار با صاحب خانه، سختی و مشقات سفر را به جان خریده ایم نه دیدن خانه! و خانه اگر عزیز می شود و در و دیوارش بوسه گاه می شود و خاک درش توتیای چشم می گردد به حرمت حضور صاحب خانه است. اگر قرار بود به دیدن کاشی کاریها و آینه کاری ها برویم هزاران جای دیگر هم بود
3-زیارت بانشاط انجام دادن : به حکم این که امام زنده و حاضر و ناظر است باید بیش از کمیت به کیفیت اهمیت بدهیم. دعا و زیارت ونماز را با شور و نشاط و بسط روح و شوق تمام انجام دهیم، اگرچه کم باشد. با خستگی و رو در بایستی و بی حوصلگی زیارت نکنیم و از انجام کارها واعمالی که طاقتش را نداریم اجتناب کنیم. چه بسا یک خلوت کوتاه عارفانه، یک زیارت امین الله با شوق و معرفت و دو رکعت نماز زیارت کار صدها ساعت خواندن و قیام و قعود را انجام می دهد.
مهم این است که احساس کنیم با تمام وجود در نزد او میهمانش هستیم، هم خودمان با نشاط، زیارت به جا آوریم و هم همراهان را به زحمت نیندازیم و همه روحیات و ظرفیت ها را در نظر بگیریم.
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت سید الشهدا علیه السلام که در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر میفرمایند: ... بِأَنَّهَا إِذَا أُدِّیَتْ وَ أُقِیمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ کُلُّهَا هَیِّنُهَا وَ صَعْبُهَا...
اگر حقّ این دو مطلب ادا شده و تحقّق پذیرد و برپا ماند، تمامى واجبات چه آسان و چه مشکلش پایدار و استوار مىگردد.(تحف العقول، النص، ص: 237)
توضیحات
یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین دستورات اجتماعی دین مبین اسلام " امر به معروف و نهی از منکر" می باشد و هدف عمده و اساسی در امر به معروف و نهی از منکر محقق شدن معروف و ترک منکر است که به دو نکته در این مورد اشاره می شود:
1. برخی از تکالیف شرعی قالب و شکل ثابتی دارند مثل نماز اما برخی از تکالیف مثل امر به معروف و نهی از منکر با توجه به اینکه هدف، تاثیر گذاری است لذا به هر روش مشروعی که بتوانیم تاثیرگذاری داشته باشیم باید انتخاب نمود مثلا ممکن است برای تاثیر گذاری در شخص گنهکار از خواهش و استدعا استفاده کرد یا از تکرار امر به معروف و یا هر شیوه دیگری که بتوان تاثیر گذاری داشته باشد، واجب است همان شیوه را انتخاب نمود. مثلا اگر فردی غیبت می کند چنانچه در تذکر دسته جمعی احتمال تاثیر وجود دارد بر همه افراد واجب است که تذکر بدهند. یا اگر همکارمان از بیت المال برمی دارد و یا کسی را می بینیم که رشوه می دهد و یا اینکه شخصی حجاب شرعی خودش را رعایت نکرده، چنانچه با خواهش کردن احتمال تاثیر وجود دارد، واجب است همین شیوه را انتخاب کرد.
2. با توجه به اینکه هدف از این فریضه از بین بردن و ریشه کن کردن فساد است لذا اگر کسی بدون قصد قربت این فریضه را انجام دهد باز هم به تکلیف شرعی‌خودش عمل کرده است هر چند اجر و ثواب منوط به این است که قصد قربت داشته باشد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب امر به معروف، اقسام امر به معروف م13 ؛ رساله جامع ج 1م 2216)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: از نشانه های قبولی حج این است که انسان هنگامی که از زیارت خانه خدا به وطن باز می گردد، از گناهانی که بر آن پایبند بوده است برگردد، و اگر از حج برگشت و بر اعمال زشتی که قبل از رفتن انجام می داد پافشاری داشته باشد، نشانه این است که حج او مردود و مورد قبول خداوند نیست(مستدرک الوسائل، ج 10، ص 166)
1.دوری از گناهان:بنابراین طبق حدیث نقل شده، شرط قبولی زیارت این است که گناهان قبل از سفر زیارتی را دوباره انجام ندهد
2.احساس آرامش قلبی و نشاط داشتن:یکی از نشانه ها این است که فرد احساس آرامش می کند،خدا می فرماید: أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ(28 رعد) و زیارت نوعی ذکر خداست
3. داشتن شرایط مثل اخلاص داشتن : یکی از راه‌ها آن است که انسان اعمال و عبادات و زیارتش را طبق شرایط و آدابی که در شرع بیان شده است انجام دهد که در این صورت احتمال قبولی آن زیاد است زیرا اگر اعمال برابر شرایط انجام شود، امّا مورد پذیرش قرار نگیرد نقص غرض لازم میآید که از خدای حکیم چنین کاری محال است
بنابرین فرد باید شرایط قبولی زیارت را داشته باشد ازجمله: قبول ولایت: هر که ولایت ما را نپذیرد و به رهبری ما گردن ننهد، خدا عملی را از او بالا نمی برد». (کافی: ج 1، ص430)
امام رضا فرمود: (کلمه لااله الاالله حصنی فمن دخل حصنی امن من عذابی بشروطها و انا من شروطها)(التوحید صدوق،ص25) یعنی عبادت و توحید زمانی موثر است که ولایت امام زنده (انا) را قبول کند
خداوند زیارت ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
فردی به امام کاظم علیه السّلام نامه نوشت که من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام علیه السّلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ
بچّه دار شو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج6 ص: 3)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است که: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ امروز چند نکته درباره سقط جنین بیان می کنیم:
1. سقط جنین به هر روشی که باشد، در هر مرحله ای، حتی نطفه‌ای که تازه منعقد (بسته) شده باشد حرام است و از گناهان بزرگ می‌باشد، توجیهاتی نظـیر باردار شـدن در دوران عقـد، زیاد بودن فـرزندان، مهمتر بودن تربیت، مشکلات مالی، پشت سر هم بودن بچه؛ مجوزی برای سقط جنین نمی‌شود، حتی اگر در حد نطفه و روزهای اولیه باشد. البته اگر جان مادر به تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان در خطر باشد آن هم قبل از دمیده شدن روح که حدود چهار ماهگی است اشکالی ندارد. (1)
2. کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم طلا میشود که باید به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد. (یعنی 60 روز روزه گرفتن و 60 فقیر را طعام دادن) (2)
عزیزان سامانه های پاسخگویی شرعی (تلفنی: 05132020 و پیامک: 30002020) را به خاطر بسپارید.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1266 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موارد جواز سقط جنین ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ جامع المسائل ج1 س 1752 و س 1754 ؛ صافی جامع الاحکام ج1 س 1408 ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6279 و س 6284)
(2) سیستانی: دیه نطفه 105 مثقال نقره است. سقط در هر سنی که باشد مباشر باید کفاره بدهد البته اگر روح دمیده نشده باشد احتیاط واجب.
مکارم: سوال: با توجّه به اینکه افراد زیادى (از جمله پزشک، فروشنده، خریدار، تزریق کننده، پدر و مادر جنین) در سقط به وسیله دارو نقش دارند، دیه سقط بر عهده کیست؟ جواب: دیه جنین بر عهده کسانی است که مباشر در سقط بوده اند، و چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست، و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شده اند بطور جدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
سوال: دیه جنین چه مقدار است؟ جواب: دیه جنین بنا بر احتیاط واجب به شرح زیر است: در بیست روز اوّل (که نطفه است) 15 مثقال معمولی طلا، و در بیست روز دوّم (که علقه است) 30مثقال، و در بیست روز سوّم (که مضغه است) 45 مثقال، و در بیست روز چهارم (که عظام است) 60 مثقال، و در بیست روز پنجم ( که لحم است) تا زمانی که اعضاء کامل شود و قبل از آن که جنین در شکم مادر به حرکت درآید 75 مثقال، و پس از دمیدن روح در پسر دیه کامل، و در دختر نصف دیه کامل تعلّق می گیرد.
(سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل قضایی، سوال شماره 1176047 ؛ استفتائات حضرت امام ج 3 ص: 477 س 41 و س 43 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1268 ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ مکارم، استفتائات سایت، دیه جنین ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6281 ؛ صافی جامع الاحکام ج 1 س 1410)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
اهل سنت از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل شده است که در مورد زیارت امام رضا ( علیه السلام ) فرمودند: ستدفن بضعه منی بخراسان لا یزورها مومن الا اوجب الله له الجنه و حرم جسده علی النار:«پاره‌ای از تن من در خراسان مدفون خواهد شد. هر مؤمنی به زیارت او برود، خداوند بهشت را بر او واجب و آتش جهنم را بر بدن او حرام خواهد کرد ( ینابیع الموده قندوزی، ص341+ فرائد السمطین، ج 2، ص 188 )
فضایل زیارت امام رضا ( علیه السلام ) مخصوص شیعیان نیست،بلکه در کتب اهل سنت نیز نقل شده است که برخی ذکر میشود:
- عایشه از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل می‌کند که فرمود: «کسی که فرزندم در طوس را زیارت کند، گویی یک حج به‌جا آورده است. عایشه پرسید: یک حج؟ حضرت در پاسخ فرمود: دو حج. عایشه پرسید: دو حج؟ حضرت پاسخ داد: سه حج. عایشه ساکت شد. سپس حضرت فرمود: اگر سکوت نمی‌کردی تا هفتاد حج برمی‌شمردم ( ینابیع الموده، قندوزی حنفی، ، ص341)
-علمای اهل سنت از از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل کرده اند که فرمود: زود است که پاره اى از تن من در خراسان دفن شود. هیچ غصه دارى او را زیارت نمى کند جز آن که خداوند غصّه او را برطرف خواهد کرد و هیچ گناهکارى او را زیارت نمى کند جز آن که خداگناهش را بیامرزد.( مودة القربى، ص 140، ینابیع المودة، ص 265)
-ابن حبان یکی از بزرگان اهل سنت در کتابش گوید: هنگامى که طوس بودم هیچ گرفتارى بر من عارض نمى شد جز آن که به زیارت قبر على بن موسى الرضا ـ صلوات الله على جدّه و علیه ـ مى رفتم و از خداوند متعال مى خواستم که آن گرفتارى را از من دور کند، خداوند نیز دعایم را مستجاب کرده و آن گرفتارى ها را از من برطرف مى ساخت. و این مطلبى است که به طور مکرّر آن را تجربه نموده ام و در هر بار نیز گرفتارى ام برطرف شده است. خداوند ما را بر محبّت مصطفى و اهل بیتش ـ صلى الله علیه و علیهم اجمعین ـ بمیراند»(الثقات، ج ۸، ص ۴۵۶ و ۴۵۷)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
عوامل فقر و تنگدستی در روایات عبارتند از:
1-کفران نعمت : از عوامل کاهش روزی، کفران نعمت‌های الهی است، قرآن کریم در این باره میفرماید: خداوند قریه‌ای را به عنوان مثال مطرح می نماید که دارای امنیت و آسایش بودند و روزی فراوانی به ایشان می‌رسید، آنان نسبت به نعمت‌های الهی کفران ورزیدند، از این رو خداوند لباس گرسنگی و ترس را بر آنان پوشاند(ثواب الاعمال، ص 42)
کفرنعمت فقط به زبان نیست و خلاف امر خدا؛ از نعمت استفاده کردن نیز کفر نعمت است.
2-اسراف :یعنی خارج شدن از مسیر طبیعی، هنگامی که نعمت‌ها را در غیر مسیر آن به کار بگیریم رشد نمی‌کند، بلکه به سوی زوال پیش می رود.امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند:« اسراف سبب فقر و نیازمندی است و میانه روی باعث بی نیازی می شود.(کافی،ج 4، ص 54)
3-احتکار:پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «هرکس کالای مسلمانان را احتکار کند خدا او را به مرض جذام (خوره) و به ورشکستگی مبتلا می‌کند.» (طب النبی صلّی الله علیه و آله ؛ ج 1 , ص 22)
4-دروغ: قسم دروغ به عادتی همیشگی برای آنان تبدیل می شود، آنان دروغ می‌گویند تا به اهداف خویش دست یابند، اما غافل از آن که کارگردان عالم وجود، خیر و برکت را در صدق و راستی قرار داده است.رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می فرمایند: «الکذب ینقص الرزق» (نهج الفصاحه ص 373 ، ح 1087)؛ دروغ گفتن روزی انسان را کم می‌کند.
5-تحقیر نعمت‌ها :نباید به کوچک بودن و کم بودن نعمت نگاه کرد، بلکه باید به فرستنده و عطاکننده‌ی آن نگریست، چه بسا نعمت‌های کوچکی که سبب و راهی به نعمت‌های بزرگ میشود و بی توجهی و بی ارزش دانستن آنها محرومیت می‌آورد.
امام رضا(علیه السلام) میفرمایند: رزق و روزی کم راناچیز مشمارید، زیرا این کار شما را از نعمت‌های فراوان محروم می سازد.( بحارالانوار، ج 7، ص 347)
خداوند توفیق زیارت با معرفت خانه خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت کاظم علیه السلام میفرمایند: إِنَ الصَّلَاةَ فِی الصَّفِ الْأَوَّلِ کَالْجِهَادِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
نماز در صفِ اولِ جماعت، مانند جهاد در راه خداست. (من لایحضره الفقیه ج1 ص385 ح1140)
توضیحات
در روزهای پایانی ماه ذی قعده توفیق زیارت حضرت و شرکت در نماز جماعت در حرم مطهر رضوی را شکر گذاریم ، فیض و برکت را کامل کنیم و دقایقی کوتاه پای فقه اهل البیت علیهم السلام و احکام شرعی بنشینیم؛ دقایقی که دقت و اهتمام به ان مثل خود نماز بر ما واجب است چرا که در مسئله 11 توضیح المسائل امر به یادگیری مسائل مورد ابتلا شده ایم،
قصد بیان چند نکته کوتاه راجع به نماز جماعت را دارم:
1. در نماز جماعت، بعد از تکبیرِ امام، اگر صف جلو آماده‌ی نماز و تکبیر گفتنِ آنها نزدیک باشد، کسانى که در صف بعد ایستاده اند، مىتوانند تکبیر بگویند. (1)
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده، اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند، چنانچه در حالی که امام ایستاده، بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند، و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد، باید حمد را تمام کند و به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه‌ای، در رکوع، خود را به امام جماعت برساند. (2)
3. اگر می‌داند که برای خواندن حمد، زمان کافی ندارد (بنا بر احتیاط واجب) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد، بعد اقتدا کند؛ لذا در حالی‌که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به رکوع است نیز اقتدا نکند. (3)
نکات و مسائل شرعی دقیق و جزئی هستند و در برخی موارد هم، نظرات مراجع متفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خودشان عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی‌تان را به صورت تلفنی مطرح کنید.
در آستانه شهادت فرزند عزیز حضرت رضا علیه السلام محضر حضرتش تسلیت عرض کرده و به روح بلند این دو امام همام صلوات می فرستیم.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (ولى احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود. مشهور؛ مکارم: انتظار کشیدن خلاف احتیاط است. بهجت: زودتر تکبیر گفتن بر خلاف احتیاط است.) (رساله مراجع م 1418 ؛ بهجت استفتائات ج2 س2672)
(2) (امام خامنه‌ای، آیات عظام خوئی، بهجت، فاضل، تبریزی، سیستانی، مکارم، وحید: خودش را به رکوع برساند. آیت الله سیستانی: اگر برای تمام حمد وقت ندارد، حمد را قطع کند و با امام به رکوع برود.) (امام خامنه‌ای، سایت ادمین، استفتاء شخصی ؛ رساله مراجع م1442)
(3) (رساله مراجع م 1441)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
احتکار به معنای ذخیره و نگهداری کالای کمیاب در بازار و مورد نیاز مردم، به انتظار گران شدن بهای آن است.( لسان العرب،ذیل مادهٔ حکر)
در روایات احتکار به شدت نهی شده است که به برخی اشاره میشود:
1- پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود:هر کس بیش از چهل روز احتکار کند، بوى بهشت ، که از مسافت پانصد سال به مشام مى رسد ، بى تردید بر او حرام است(میزان الحکمه،ج3،ص172)و محتکر ملعون است (کافی، ج 10، ص 60)
2-بدتر از دزدی: امام موسی کاظم ( علیه السلام ) از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) روایت می کند: «... اگر بنده ای به عنوان دزد، به نزد خدا رود، در نظر من بهتر است تا به عنوان «محتکر»، که چهل روز ارزاق را احتکار کرده باشد(من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 159)
3-بدترین مکانهای جهنم :پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: «نگاهی به دوزخ افکندم، درّه ای دیدم که می جوشید، (به مالک دوزخ) گفتم: ای مالک! این درّه جای کیست؟ گفت: جای سه گروه: محتکران، اشخاص دایم الخمر، و دلّالان زنا(وسائل الشیعة، ج 17، ص 426)
4-منکر کتاب خدا شدن:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: آنانکه به بازار ما چیزی وارد می‌کنند، مانند کسی است که در راه خدا جهاد می‌کند و آنکه در بازار احتکار می‌نماید، مانند کسی است که در کتاب خدا کافر به شمار میآید.( نهج الفصاحه، ص 278)
5-بیزاری خدا از محتکر: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: هر کس ارزاق عمومی را به مدت چهل روز احتکار نماید، از خداوند بیزاری جسته و خداوند هم از وی بیزار است.( طب النبی صلّی الله علیه و آله ؛ ج 1 , ص 22)
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت جواد الائمه علیه السلام
در روایتی حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوب
هر کس در مجلسی بنشیند که در آن مجلس یاد ما اهل بیت علیهم السلام زنده می شود، قلبش در روزی که قلبها می میرند، نمی میرد. (وسائل الشیعة ؛ ج14 ؛ ص: 502)
توضیحات
به همین مناسبت چند نکته کوتاه درباره تعظیم شعائر خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. تعظیم شعائر الله یعنی گرامی داشتن و اهمیت دادن به نشانه هایی که انسان را به یاد خدا می‌اندازد و موجب تقویت دین خدا و ایمان افراد می شود.
یکی از مصادیق تعظیم شعائر، عزاداری برای اهل بیت علیهم السلام و برگزاری مجالس و محافل دینی می باشد؛ خوب با توجه به اینکه مردم تقریبا نسبت به رعایت شیوه های رعایت بهداشت اطلاعات کافی دارند همانطور که باقی ضرورات زندگی را در این ایام شیوع بیماری به مقدار لازم و ضروری و با رعایت دستورالعملها داریم باید دقت کنیم که جلسات معصومین نیز تعطیل نشوند و ما از این خوان پربرکت محروم نمانیم (مثلا می توانیم جلسات را در فضاهای باز مانند حیاطها، پارکها و غیره با رعایت قانون برگزار کنیم و همه هم ملتزم به بهداشت باشند و متناسب با محیط تعداد شرکت کنندگان را برنامه ریزی کنیم). (1)
2. بهترین شیوه برای مجالس عزاداری اهل بیت علیهه السلام این است که علاوه بر عزاداری متعارف، احکام حلال و حرام خدا بیان شود؛ و این مجالس همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان نیز تقویت گردد و محبتشان به ائمه اطهار علیهم السلام مستحکم گردد. (2)
3. انجام گناهان و معاصی (مثل پخش موسیقی لهوی یا حضور در مجالس مختلط و گناه) در تمام فصول سال (حتی در اعیاد) شرعا حرام است و البته به طور خاص هر کاری که عرفا بی احترامی به عزای اهل بیت علیهم السلام باشد باید در ایام عزا پرهیز شود و تشخیص به عهده خود مکلفین است. (3)
4. عزاداران محترم باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می شود پرهیز نمایند مانند بلند کردن غیر متعارف صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایه‌ها می شود و همچنین نباید با حضور بدون ماسک اسباب نگرانی شرکت کنندگان را فراهم سازند. (4)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتائات مکارم ج1 س1638)
(2) (سیستانی استفتائات کتبی در گروه علمی حرم ؛ استفتائات مکارم ج1 س575)
(3) (استفتائات بهجت ج4 س6392 ؛ استفتائات تبریزی ج2 س1918 ؛ مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید ج2 برپایی مجالس عروسی در ایام شهادت معصومین ص49 و50)
(4) (اجوبه الاستفتائات س1448)
