سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم -تسلیت ایام
علمای اخلاق به دنبال بحث توبه بحث ماندگاری توبه را هم مطرح نموده اند. کسانی که به توبه دست یافته اند نگران هستند که مبادا باز به گناه برگردند. برای ماندگاری توبه چند راهکار را خدمت شما عرض می کنیم:
1. دوری از عوامل و مقدمات گناه: مهمترین راه دوری انسان از گناه دوری اور از مقدماتی است که او را به گناه تشویق می کند.پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: هر کس توبه کند اما دوستان بد خود را تغییر ندهد توبه نکرده است ( بحار،ج۶ ،ص ۲۱).
اگر کسی می خواهد توبه اش واقعی باشد باید دوستان و جلساتش را عوض بکند. در واقع مقدمات گناه را ترک کند.
2. رفتن به جلسات موعظه: انسان نیاز به موعظه دارد و باید معلم اخلاقی داشته باشد؛ در شنیدن اثری است که در دانستن نیست. سیره بزرگان و علما نیز همیشه بر این بوده است که بیش از آنکه موعظه کنند به تأسی از رسول گرامی ( صلی الله علیه و آله و سلم ) که به جبرئیل فرمود «عظنی یا جبرئیل» خود را در معرض موعظه اهل معنا قرار میدادند (من لا یحضره الفقیه، ج1، ص471)
3. مشارطه و مراقبه: براى استمرار توبه، برنامه زمانبندى شده براى مبارزه با گناه لازم است. این برنامه باید در ابتدا سبک و قابل اجرا و به تدریج جدى تر و سنگینتر باشد. براى پایبندى به استمرار توبه، باز خواست از نفس و تعیین جریمه و اداى آن مثل دادن صدقه یا گرفتن روزه مؤثر است.
خداوند توفیق توبه حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام
حضرتش در روایتی در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می فرمایند: ...وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی...
. تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطرهای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134 حدیث21170)
در شب و روزهای قدر قرار داریم. همان شب و روزهایی که در تمام سال ممتاز و ویژه هستند و نسبت به دعا کردن در این ایام سفارش ویژه ای شده است. و از طرفی برای استجابت دعا موانعی نیز وجود دارد که یکی از این موانع این است که انسان واجب فراموش شده امر به و معروف و نهی از منکر را انجام ندهد؛ لذا قصد دارم چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما تقدیم کنم:
1. از بهترین روشهای امر به معروف و نهی از منکر این است کسی که می خواهد نهی از منکر کند خودش گناه نکند. مثلا اگر رفیقش می خواهد غیبت کند از شنیدن آن معذرت بخواهد. اما اگر کسی خودش در خفا و پنهان گناهی را مرتکب شود باز هم در صورت مشاهده همان گناه از دیگری باید نهی از منکر کند و تکلیف از انسان ساقط نمی شود. (1)
2. در هنگام نهی از منکر باید به گونه ای عمل شود که از کار شخص انتقاد شود نه خود شخص زیرا نهی از منکر مبارزه با بیماری و مرض است نه بیمار، انزجار از عمل زشت و انجام منکر است نه کسی که مبتلا شده است و ناهی از منکر با خود او مخالفت و دشمنی ندارد بلکه از عمل ناپسند او بیزار است.
3. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد میباشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و... بیتوجّه است و آنها را سبک میشمارد یا نسبت به ارتکاب حرامها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوشدادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی مبالات و بیباک میباشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر، جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید. (2)
خداوند متعال به حق حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام توفیق انجام وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ، ص: 328 و ص: 331)
(2) (توضیح المسائل جامع م 2218)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
1. قدر، یعنی : شکل گرفتن هر حادثه با سلسله علت های خود =» شب قدر، این پیوند، به دقّت اندازه گیری می شود
2. خدا دنیا را طبق قواعد علت و معلول میچرخاند؛ مثلا: بین طول عمر و رعایت بهداشت و ترک بعضی از گناهان (مانند قطع صلة رحم و دادن صدقه)، رابطه هست
3. در سلسلة علت ها و شرایط به ثمر رسیدن کار ، ارادة آدمی، یکی از علت هاست.
4. خدا علم قدیم و ازلی و بدون زمان دارد که فلان کس با اختیار خود(نه با جبر) در زمان و مکان خاص چه خواهد کرد
*معلم کاردان می داند که کدام یک از دانش آموزانش، به دلیل تلاش فردی و استعداد لازم، با رتبة بالا قبول می شود و کدام یک به دلیل تلاش یا استعداد کمتر، در حد متوسط، نمره می آورد و یا تجدید می شود
5.در شب قدر، معین می شود که هر انسان، بر اساس انتخاب و اختیار خود، کدام راه را انتخاب خواهد کرد و با توجه به دعاها، راز و نیازها و تصمیم ها، قابلیت چه نعمت ها و یا حوادثی را خواهد داشت.
6. بنابراین در شب قدر ( با برتری بیش از 80 سال) فرد میتواند با دعا، زمینه نزول برکات و تغییر سرنوشت خود را فراهم کند
خداوند ما را به معارف دین آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی نقل شده که حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند: عَلَیْکُمْ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ بِکَثْرَةِ الِاسْتِغْفَارِ وَ الدُّعَاءِ فَأَمَّا الدُّعَاءُ فَیَدْفَعُ الْبَلَاءَ عَنْکُمْ وَ أَمَّا الِاسْتِغْفَارُ فَتُمْحَى بِهِ ذُنُوبُکُم
بر شما باد در ماه رمضان به استغفار و دعای زیاد؛ که دعا بلا را از شما دور می کند و استغفار گناهانتان را از بین می برد. (وسائل الشیعة ؛ ج10 ؛ ص304)
در آستانه آخرین شب از شب های قدر قرار داریم همان شبی که قرار است مقدرات یک سال انسان رقم بخورد؛ لذا نکاتی چند درباره دعا کردن در درگاه الهی خدمت شما عرض می شود:
1. دعا کردن آدابی دارد مثل اینکه انسان در دعا فقط خداوند متعال را اثر گذار بداند و غیر خدا را وسیله بداند، در دعا اصرار و پافشاری داشته باشد یا اینکه دعا کردن با حالت گریه و ابتهال باشد.
و همچنین از آنچه که مانع استجابت دعاست می شود دوری کند مثل گناه، لقمه حرام از قبیل ربا و رشوه، عاق والدین بودن و قطع صله رحم، به دیگران ظلم کردن، ترک امر به معروف و نهی از منکر و رعایت نکردن حق الناس.
2. اگر حق مالی مردم به گردن انسان باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کرد و تنها با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمیرود. (1)
3. اگر انسان بخواهد بدهی خود را پرداخت کند چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود وی بدهد و اگر فرد فوت کرده میبایست به ورثهاش بپردازد و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است میتواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات بدهی خود را پرداخت کند و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست.
4. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنهای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
1. شب، همان سایه نیم کره زمین است که بر نیم کره دیگر مى افتد و این سایه همراه گردش زمین در حرکت است و یک دوره کامل آن در 24 ساعت انجام مى شود.
پس» شب قدر یک دوره کامل به دور زمین است(یعنی 24 ساعت) که تمام نقاط زمین را زیرپوشش خود قرار مى دهد، که آغاز آن از یک نقطه شروع و در نقطه دیگر پایان مى گیرد ( تفسیر نمونه، ج ۲۷، ص ۱۹۲)
2. مجموع شب و روز : امام صادق علیه السلام : «لیلةالقدر فى کل سنةٍ و یومها مثل لیلها؛ در طول سال، یک شب قدر وجود دارد و روز آن، مانند شب آن است»( (بحار، ج ۹۵، ص ۱۲۱)
3. مثل اختلاف افق در اذان شهرها فرق میکند، ولی ملائکه در کل 24 ساعت نزول برکات دارند
خداوند ما را به معارف دین آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره توبه کنندگان می فرماید: « الاّ الَّذینَ تابُوا مِن بَعدِ ذلِکَ وَ أصلَحُوا فَإنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ « مگر کسانی که بعد از آن توبه کنند و جبران نمایند که خداوند بخشندة مهربان است.»(آیه 5 نور)
برای توبه ،شرایطی لازم است که برخی از شرایط: شرط اصلی و برخی از آنها شرط کمال است که در حدیثی از قول امام علی علیه السلام نقل شده است که فرمود:
«شخصى در حضور امام علیه السّلام بدون توجه لازم گفت: استغفر اللَّه، امام فرمود مادرت بر تو بگرید، مى دانى معناى استغفار چیست؟ استغفار درجه والا مقامان است، و داراى شش معنا است، اوّل- پشیمانى از آنچه گذشت، دوّم- تصمیم به عدم بازگشت، سوم- پرداختن حقوق مردم چنانکه خدا را پاک دیدار کنى که چیزى بر عهده تو نباشد، چهارم- تمام واجبهاى ضایع ساخته را به جا آورى، پنجم- گوشتى که از حرام بر اندامت روییده، با اندوه فراوان آب کنى، چنانکه پوست به استخوان چسبیده گوشت تازه بروید، ششم- رنج طاعت را به تن بچشانى چنانکه شیرینى گناه را به او چشانده بودى، پس آنگاه بگویى، استغفر اللَّه!( نهج البلاغه – قصار ۴۱۷)
علمای اخلاق گفته اند که چهار شرط اول از شرایط قبولی توبه است و دو شرط آخر کمال توبه است ، یعنی دست یافتن به بالاترین مقام و مرتبه توبه کننده گان( مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ج ۱ ص ۲۱۷)
روشن شد که توبه واقعی، پشیمانی و حسرت از گناه گذشته است که لازمه آن، عزم بر ترک آن در آینده وجبران مافات اعم از حقوق الهی و حقوق مردمی می باشد و وقتی توبه واقعاً انجام گرفت، به نظر همه علمای اسلام درپیشگاه خداوند مقبول است.
خداوند ما را جزء توبه کنندگان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده که می فرمایند: مَنْ أَصْبَحَ لَا یَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا یُنَادِی یَا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم
کسی که صبح کند و اهمیتی به کارهای مسلمانان ندهد او از آنان نیست و کسی که صدای مردی بشنود که فریاد کمک خواهی از مسلمانان را سر دهد و پاسخش را ندهد مسلمان نیست. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج2 ص: 164)
در آستانه روز جهانی قدس هستیم لذا چند نکته شرعی درباره دفاع از مسلمانان عالم را خدمت شما روزه داران ماه خدا، تقدیم می کنم:
1. دفاع بر همه مسلمانان در برابر هجوم دشمنان به کشورهای اسلامی و مرزهای آن واجب است.
2. دفاع منحصر به کشوری نیست که انسان در آن زندگی می کند بلکه همه مسلمین دنیا باید در برابر هجوم اجانب به کشورهای اسلامی یا مقدسات مسلمانان مدافع یکدیگر باشند خواه از طریق بذل مال یا جان یا هر وسیله دیگری که در حمایت از مظلومین باشد. (1)
3. هر چیزی که باعث کور شدن چشم دشمنان اسلام و تقویت مسلمانان است از مصادیق تعظیم شعائر است. مثلا (با وضعیت کنونی که مردم دنیا گرفتار این ویروس منحوس هستند) می توان از فضای مجازی از مظلومیت مسلمانان جهان حمایت کرد و با پخش فیلم و تصاویری از مظلومیت مردم فلسطین در فضای مجازی از آنها در مقابل استکبار جهانی و رژیم غاصب صهیونیسم، حمایت کرد.
4. مقام معظم رهبری مدظله العالی می فرمایند: سال های متمادی است که سعی می شود مسئله قدس فراموش بشود. روز قدس درست تیری است به قلب این توطئه و در قسمتی دیگری می فرمایند: خودتان را برای روز قدس آماده کنید مردم ایران به عنوان متولیان روز قدس، باید کاری بکنند که برای دیگر ملت ها سرمشق شود.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را از دفاتر موجود در حرم مطهر که به همین منظور قرار گرفته است بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع ج2 ص769 ؛ ملحقات مکارم 2826)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اهمیت راهپیمایی میفرماید:«ولایَطؤون مَوطئاً یَغیظُ الکفار ... الا کُتب لهم به عَملٌ صالح» :هیچ حرکت دسته جمعى که کفار را عصبانى کند، صورت نمیگیرد مگر این که براى آن، پاداش عمل صالح ثبت میشود(سوره توبه، آیه ۱۲۰) بنابراین راهپیمایی هایى که دشمنان اسلام و مسلمین را عصبانى کند، عمل صالح است.
این راهپیمایى ها (بخصوص آنگاه که از طریق وسایل ارتباطى و ماهواره ها منعکس میشود) اگر براى اهداف مقدسى صورت گیرد، نوعى حضور در صحنه، عبادت دسته جمعى و امر به معروف و نهى از منکر عملى و عامل تقویت روحیه مردم و تهدید دشمن است.
برخی گمان میکنند مساله راهپیمایی یک مساله صرفاً سیاسی جدید است و هیچ ربطی به دین و دینداری و آخرت انسانها ندارد؛ در حالی که طبق قران حضور در این راهپیمایی و برداشتن هر قدم در این راهپیمایی یک عمل صالح محسوب میشود:
وقتی 22 بهمن یوم الله است و نیز از جمله شعائر الله است که باید تعظیم و بزرگ داشته شود، می توان به آیاتی از قرآن نیز در این باره اشاره نمود. یعنی از این بابت که قومی ستمگر مانند پهلویان و بهائیان را از صحنه قدرت برکنار کرد می تواند یوم الله باشد زیرا قرآن فرموده است: "وَ ذَکِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّه" (آیه 5 ابراهیم ) و امام امت (قدس سره) در تفسیر سوره حمد بیان کرده اند که آن ایّامی است که حق تعالی به قهر و سلطنت با قومی رفتار کند.
خداوند توفیق عمل صالح به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
علت حمایت از فلسطین:
1. آِیات قرآن:
الف) آیات عام: آیاتی که دستور نبرد همگانی با همه دشمنان و متجاوزان به بلاد اسلامی می دهد
- «در راه خدا بجنگید با کسانی که با شما مسلمانان و مؤمنین می جنگند، ولی تجاوز گر نباشید(بقره، 190)
- «چرا در راه خدا و (در راه) مردان و زنان و کودکان که (به دست ستمگران) تضعیف شده اند، پیکار نمی کنید؟!» (نسا/75)
ب)آیات خاص: اگر در (حفظ) دین (خود) از شما یاری بطلبند، بر شما لازم است آن ها را یاری کنید(انفال/73)
- هر طایفه ای که به جنگ تجاوز کارانه روی آورد، سایر مسلمین باید با آنان پیکار کند تا به فرمان خدا باز گردند(حجرات، 15)
2. روایات: «امام علی:همواره دشمن ظالم و یاور مظلوم باشید(نامه47نهج البلاغه)
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :هر کس فریاد دادخواهی هر مظلومی (مسلمان یا غیر مسلمان) را بشنود که مسلمین را به یاری می طلبد، اما به کمک او نشتابد مسلمان نیست (وسائل،، ج 11، ص 108، باب 59)
3. عقلی و انسانی: دفاع از مظلوم، واضح ترین وبدیهی ترین مساله فطری است که هر عقل سلیمی آن را تایید می کند . آن قدر بدیهی است که حتی متجاوزان نیز به بهانه یاری ملت های ضعیف و حمایت از حقوق بشر، دست به بزرگ ترین جنگ ها می زنند
4. منافع و امنیت ملی :اشغال فلسطین، ایجاد یک کانون استعماری ضداسلامی ـ در قلب جهان اسلام ـ در جهت نابودی جهان اسلام و جلوگیری از شکل گیری تمدن اسلامی است.
-اگر اسرائیل در فلسطین اشغالی پیروز شده و ثبات یابد، بی شک نقشه اشغال جهانی خود (بویژه از نیل تا فرات و ادعای تصاحب بسیاری از اماکن اسلامی) را عملی خواهد کرد. آنگاه امنیت ما مورد خطر جدی اسرائیلی ها قرار خواهد گرفت.
5 . فلسطین قبله گاه اول مسلمین دارای اهمیت معنوی و استراتژیکی است و شکست فلسطینی ها به نام اسلام ثبت خواهد شد.
6. اصل عدالت طلبی و استکبار ستیزی(135 نساء)و نفی سبیل(نفی تسلط غیرمسلمان بر مسلمان-141 نساء) و قانون جمهوری اسلامی(اصل11) نیز تایید میکند
7. برای اثبات اصل ایمان، اول باید به طاغوتها و استکبارها کفر ورزید(فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى )
خداوند ما را به معارف دین آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
دلایل غلط بودن ادعای حق تاریخی یهود بر سرزمین فلسطین ؟
1. پیش از بنیاسرائیل اقوام دیگری مانند کنعانیان، حتیان در حوالی شهر هبرون، عموئیان در ناحیه عمان، موآبیان در شرق بحرالمیت، ادومیان در جنوب شرقی زندگی میکردند.
2. فلسطینیان امروز(نه اسرائیلیان)، فرزندان همان فلسطین و کنعانیان و سایر قبایل اولیه هستند که در این کشور ساکن شده بودند که به یهودیت گرویدند و بعدا همین یهودیان به بتپرستی، وسپس به مسیحیت و سرانجام به اسلام، گرویدند (رودنسون، ماکسیم، اعراب و اسرائیل، ترجمه رضا براهنی، (تهران: خوارزمی، 1348)، صص 265)
3. «آرتور کستلر» نویسنده یهودی گوید: تقریباً نُه دهم یهودیان اروپا و امریکا از تبار خزرهای ترک هستند و ربطی به اسباط دوازدهگانه بنیاسرائیل و قوم موسی«ع» در فلسطین ندارند و همینها هستند که پس از جنگ جهانی دوم از اروپا به فلسطین رفته و اسرائیل را به وجود آوردهاند. (کستلر، آرتور، قبیله سیزدهم، ترجمه جمشید ستاری، (تهران: نشر آلفا، 1361)، ص 19)
4. ژوزف رینخ* که یک سیاستمدار فرانسوی یهودیالاصل است گوید «اساساً صحبت کردن در مورد وجود نژاد یهود، یا از روی غرضورزی است و یا از روی جهل و نادانی، زیرا نژاد عرب سامی وجود داشته و نژادی تحت عنوان نژاد یهود وجود نداشته است و یهودیان هرگز نژادی را تشکیل ندادهاند (Translation From Journal des De'bats, 30 March 1919 Cited by Philippe de Saint Robert in Le Jeude La France en Mediterranee, Julliard, 1970.P222.
خداوند ما را به معارف دین آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است که می فرمایند: الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنْ آفَاتِ الدُّنْیَا وَ حِجَابٌ مِنْ عَذَابِ الْآخِرَة...
روزه سپری است از آفات دنیا و پرده ای است از عذاب آخرت (آتش جهنم). (مصباح الشریعة ؛ ص: 135)
مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یا بگیرد؛ در ماه مبارک رمضان قرار داریم لذا دو نکته کوتاه درباره احکام روزه خدمت شما روزه داران تقدیم می شود:
1. برای روزه دار حمام رفتن و بو کردن عطریات و گیاهان خوشبو و حجامت و آزمایش خون، کرم زدن یا روغن مالی کردن یا استفاده از شیاف جامد مسکن ، قطره چشم و گوش مانعی ندارد و قطره بینی هم در صورتی که چیزی به حلق نرسد مانعی ندارد؛ البته برخی از این موارد برای روزه دار کراهت دارد. (1)
2. اگر روزدار از روی سهو و فراموشی بخورد یا بیاشامد یا چیزهایی که روز را باطل می کند مرتکب شود، برای صحت روزه اش مانعی ندارد و اگر دیگران هم که ببینند که شخص روزه دار از فراموشی چیزی را می خورد یا می آشامد، نیازی به تذکر دادن نیست و در این مورد وظیفه ای نسبت به تذکر دادن را ندارند. و در این حکم تفاوتی بین اقسام روزه وجود ندارد. (2)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال به ما توفیق بندگی عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م1657)
(2) (رساله مراجع م 1653)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن برخی آیات تکرار میشود که حکمتهایی دارد که بیان میشود:
1. تکرار، گاهی برای تذکر و یادآوری نعمت های گوناگون است. نظیر تکرار آیه « فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ »
2. گاهی برای هشدار و تهدید خلافکاران است. نظیر تکرار آیه « وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (آیه 15 مرسلات)
3. گاهی برای فرهنگ سازی است. نظیر تکرار «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» در آغاز هر سوره.
4. گاهی برای اتمام حجّت است. نظیر تکرار آیه : وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ (آیه 17 قمر)
5. گاهی برای انس بیشتر و نهادینه شدن است. نظیر تکرار آیه : اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثِیراً (آیه 41 احزاب)
6. تکرار نماز در هر شبانه روز، برای آن است که هر روز گامی به خداوند نزدیک شویم. کسی که از پله های نردبان بالا می رود، در ظاهر، پای او کاری تکراری انجام می دهد ولی در واقع در هر حرکت گامی رو به بالا می گذارد. کسی که برای حفر چاه کلنگ می زند، در ظاهر کاری تکراری می کند، ولی در واقع با هر حرکت، عمق چاه بیشتر می شود.
7. بقای زندگی با تنفس مکرر است و کمالات، در صورت تکرار حاصل می شود. با یک بار انفاق و رشادت، ملکه سخاوت و شجاعت در انسان پیدا نمی شود، همان گونه که رذائل در صورت تکرار، در روح انسان ماندگار می شوند
خداوند توفیق فهم معارف دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خمس اثرات فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. ضمانت بهشت: شخصی نزد امام باقر علیه السلام آمد و خمس مال خود را پرداخت، امام فرمود: بر من و پدرم لازم است که بهشت را برای شما ضمانت کنیم. «ضمنت لک علیّ و علی ابی الجنّة (وسائل، ج 9، ص 528)
2.شمول دعای امام: امام رضا علیه السلام فرمود: تا می توانید خودتان را (با دادن خمس) از دعای ما محروم نکنید (وسائل، ج 9، ص 528)
3. پاکی ولادت: اگر کسانی از پرداخت خمس سرپیچی نمایند نه تنها مرتکب گناه شده اند ، بلکه مالی را که مصرف می نمایند چون حرام است در نسل آن ها تأثیر گذار بوده و موجب پاکی مولدشان می گردد؛ اما اگر خمس را پرداخت کنند چون از غذای حلال تغذیه نموده اند باعث طهارت مولدشان خواهد شد:
امام صادق ( علیه السلام ) فرمودند: ما خمس را برای شیعیان پاک ساختیم تا موالید آنان پاک و فرزندان شان حلال و پاکیزه گردد. (وافی ج 6 ص 276)
4. فقر زدائی از خاندان رسالت: امام کاظم علیه السلام فرمود: خداوند نیمی از خمس را برای فقر زدائی از بستگان پیامبر که از زکات و صدقات محرومند قرار داد(سائل، ج 9، ص 514)
خداوند توفیق شناخت دین و عمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت کاظم علیه السلام در روایتی می فرمایند: دَعْوَةُ الصَّائِمِ تُسْتَجَابُ عِنْدَ إِفْطَارِهِ.
دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود. (وسائل الشیعة ؛ ج10 ؛ ص148)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد، واجب است یاد بگیرد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره چیزهایی که روزه را باطل می کند، خدمت شما خوبان تقدیم می کنم:
1. برخی از مؤمنین تصورشان این است به صرف اینکه روزه دار، بالا بیاورد روزه اش باطل است؛ در حالی که این مساله نیاز به توضیح دارد:
الف: اگر کسی عمدا بالا بیاورد یعنی کاری کند مثلا انگشت در حلق خود نماید تا بالا بیاورد اگرچه به واسطۀ مرض و مانند آن ناچار باشد؛ در این صورت روزه باطل است.
ب: اما اگر سهوا یا بی اختیار بالا بیاورد روزه اش صحیح است. و وقتی انسان بالا آورد باید مواظب باشد چیزی از حلق پایین نرود. (1)
2. چنانچه روزه دار آروغ بزند و بدون اختیار چیزی در گلو یا دهانش بیاید باید آن را بیرون بریزد و اگر بی اختیار فرو رود روزه اش صحیح است. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال ما را از روزه داران واقعی ماه مبارک رمضان قرار دهد به برکت صلوات بر محمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع، م ۱۶۴۶)
(2) (رساله مراجع م 1651 و 1652)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خمس اثرات فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. تطهیر اموال: تغذیه در سلامت جسم و جان آدمی سهم مهمی دارد. غذای سالم و حلال فکر سالم، عمل سالم و ... پدید می آورد و از غذای ناسالم و حرام افکار شیطانی، عمل شیطانی پدیدار می گردد. یکی از علل تشریع خمس تطهیر اموال است در همین زمینه از امام صادق ( علیه السلام ) سؤال شده: «مردی که از راه حلال و حرام مالی به دست آورد، و می خواهد توبه کند ولی حلال و حرام را به طور مشخص نمی شناسد چه کند [و چگونه خود را از حرمت خلاص نماید] فرمود خمس آن مال را بدهد مالش پاک می شود. خداوند اموال را به وسیله پرداخت خمس تطهیر فرموده است»( المقنعه؛ ص 283)
قرآن نیز همین فلسفه را برای صدقه گفته که طبق روایتی منظور از صدقه در این آیه خمس است: «خذ من أموالهم صدقه تطهرهم و تزکیهم بها(آیه 103 توبه)) »«از اموال آن ها [= مسلمانان] صدقه بگیر تا به واسطه آن پاک شان کنی. »
«امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس تصور کند که امام ( علیه السلام ) به آنچه مردم در دست دارند محتاج است آن شخص کافر است. مردم احتیاج دارند که امام از آن ها مال [= خمس] قبول کند. [زیرا که] خداوند عزوجل فرموده است از اموال آن ها صدقه بگیر تا پاک گردند»( کافی ؛ ج 1، ص 537)
2. وسعت روزی: وسعت روزی و فراوانی ثروت فقط به وسیله تلاش و دانش و هنر به دست نمی آید بلکه علل و اسباب دیگری نیز وجود دارند که باعث توسعه روزی و تکثیر ثروت می گردند. در روایتی امام رضا ( علیه السلام ) یکی از علل فراوانی روزی را پرداخت خمس معرفی فرموده اند:«... ان اخراجه مفتاح رزقکم ...«پرداخت خمس کلید روزی شماست (وسایل الشیعه,؛ ج 6 ؛ص 375)
3. تطهیر گناهان: امام رضا علیه السلام فرموده اند: اخراج خمس [=پرداخت آن] باعث تطهیر گناهان شما می باشد» (وسایل الشیعه,؛ ج 6 ؛ص 375)
4. کمک به تبلیغ دین: امام رضا ( علیه السلام ) در توضیح فلسفه خمس فرمودند:«ان الخمس عوننا علی دیننا: خمس پشتوانه مالی معصومین علیهم صلوات الله است که با آن ترویج دین نمایند و اگر ما هم در ترویج آن سهیم باشیم از اجر معنوی آن نیز بهره مند خواهیم شد. پرداخت خمس کمک کردن به خط اهل بیت و تقویت بنیه مالی حوزه هایی علمیه و سبب تبلیغ و نشر تفکّر علوی به وسیله ی علما و فضلا و طلاّب است
خداوند توفیق شناخت دین و عمل به دستوراتش را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در اهمیت خمس همین بس که:
از لحاظ اعتقادی: نشانه ایمان حقیقی به خدا،دادن خمس است و حتی خدا فرموده: مسلمانی که در رکاب پیامبر بجنگد، ولی خمس ندهد، ایمان به خدا ندارد. (آیه 41 انفال)
از نظر عبادی: خمس از عبادات است و باید با قصد قربت پرداخت گردد و هرگونه ریاکاری و ناخالصی در انجام این فریضه اختلال به وجود می آورد.
از نظر سیاسی : پرداخت خمس به حاکم و فقیه جامع الشرائط سبب ارتباط مردم با جانشینان پیامبر می شود که باعث تقویت حوزه های علمیه و مبارزه با شبهات دینی میشود و مبارزه با استکبار و طاغوتهای زمان میشود
از لحاظ اخلاقی: رابطه انسان را با خودش از طریق مهار کردن خوی حرص و بخل و بی تفاوتی، و رابطه انسان را با نسل آینده از طریق حلال کردن لقمه ها و مهریه ها، تقویت میکند.
از نظر رابطه انسان با پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت علیهم السلام :باعث رسیدگی به سادات محروم میشود و نوعی جلب محبت ایشان و ادای مزد رسالت میشود.
خداوند توفیق شناخت دین و عمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن مجید میفرمایند: الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ هُم بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ.
. همانان که نماز را بر پا مىدارند، و زکات را مىپردازند و آنها به آخرت یقین دارند. (سوره لقمان، آیه 4)
از آنجایی که عید فطر نزدیک است یک از سوالاتی که مؤمنین بسیار سوال می کنند نسبت به فطریه مهمان است؛ لذا چند نکته کوتاه در این مورد خدمت شما عرض می شود:
1. انسان باید فطریه کسانی را که در شب عید فطر نان خور او محسوب می شوند بدهد هر چند این افراد زن و فرزند انسان نباشد یا نان خور انسان در شهر دیگری باشد. (1)
2. به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای مهمان اگر برای شب عید فطر فقط برای افطاری آمده و شب را نمی ماند فطریه به عهده خودش است ولی اگر مهمان قبل از غروب شب عید فطر بیاید و چند روز مهمان بوده و نانخور محسوب شود در این صورت فطریه اش بر عهده میزبان است. (2)
3. اگر فطریه انسان بر شخصی واجب باشد اما آن شخص فطریه را عمدا یا از روی فراموشی نپردازد، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای پرداخت فطریه توسط خود انسان لازم نیست. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از روزه داران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1993)
(2) تعریف نانخور: گلپایگانی، اراکی، بهجت، صافی، نوری: صدق انفاق فعلی کافی است. سیستانی: اگر مهمان شب در مزنل میزبان بماند و میزبان امکانات رفاهی را برایش فراهم کند و متکفل مخارج او شود نانخور محسوب می شود. رهبری: مهمان یک شبه نان خور محسوب نمیشود، لذا زکات فطره او بر میزبان واجب نیست، ولی اگر کسی غیر از شب عید مدتی مهمان دیگری است که عرفاً نان خور او محسوب میشود، فطریه او به عهده میزبان است. حضرت امام: لازم است مهمان قصد داشته باشد مدتی نزد میزبان باقی بماند. مکارم: مهمانی که تصمیم دارد مدتی نزد میزبان بماند مثلا چهار روز کافی است. شبیری: اگر قبل از غروب آفتاب وارد شود و تصمیم دارد مدت طولانی نزد میزبان بماند. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه ؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، س 226 ؛ رساله مراجع تقلید، م 1995 ؛ مکارم، استفتائات سایت، فطریه مهمان ؛ توضیح المسائل جامع، م 2652)
(3) سیستانی، مکارم: اگر شرایط وجوب زکات فطره در انسان وجود داشته باشد، بنابر احتیاط واجب فطریه بر خودش لازم می گردد. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه، م 2 ؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی من تجب علیه، م 4 ؛ رساله مراجع تقلید، م 2006 ؛ رساله جامع، م 2648)
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
حرام خواری اثرات منفی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. جهنمی شدن: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: خداوند متعال میفرماید: کسی که برایش مهم نباشد که دینار و درهم را از چه راهی به دست میآورد، برای من هم مهم نخواهد بود که او را از کدام در جهنم وارد آتش دوزخ کنم. (بحار، ج 103، ص 5)
2. فقر و تنگدستی: بسیاری از مردم از فقر و تنگدستی مینالند. در حالی که اگر به رفتار خودشان توجه داشته باشند میتوانند علت آن را بیابند. حرام خواری و خباثت خواری خود مهمترین عامل فقر و تنگدستی است. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرموده است: کسی که مالی از راه غیرحلال به دست آورد، خداوند او را تنگدست میکند. (بحارالانوار، ج 103، ص 5)
3. عدم استجابت دعا: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کسی که لقمه حرام بخورد تا چهل شب نمازش قبول نمی شود و دعایش تا چهل روز مستجاب نمیشود و گوشتی که آن لقمه حرام میرویاند به آتش سزاوارتر است. (بحارالانوار ج 66 ص 313)
4. حسرت عظیم در قیامت: امیرمؤمنان ( علیه السلام ) فرمود: بزرگترین حسرت روز قیامت حسرت خوردن کسی است که مالی را از راه غیر حلال به دست آورد و برای فرد دیگر به ارث گذارد و او آن را در راه اطاعت و بندگی خدا صرف کرده و به واسطه آن وارد بهشت شود و اولی به واسطه آن مال حرام (نخورده) وارد جهنم گردد. (بحارالانوار ج 103 ص 12 )
5. اعراض خدا: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرموده است: کسی که مال مؤمنی را به ناحق از او بگیرد و به او ندهد، خداوند پیوسته از او اعراض کرده و کارهای نیک او را نکوهیده میدارد و آنها را درنامه اعمال نیک او مینویسد تا توبه کند و مالی راکه از آن مؤمن گرفته به او برگرداند. (بحارالانوار ج 104 ص 294 )
خداوند روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
حرام خواری اثرات منفی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. غضب الهی و لعنت فرشتگان: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: هنگامی که لقمه حرام در شکم انسان قرار گیرد، هر فرشتهای که در آسمانها و زمین است او را لعنت میکند و تا وقتی که آن لقمه در شکم اوست خدا به او نگاه نمیکند و هر کسی که لقمه حرام بخورد به سوی خشم خدا رفته است، پس اگر توبه کند خدا میپذیرد و اگر قبل از توبه بمیرد، آتش به او سزاوارتر است. (جامعالاحادیث ،ص 289)
2. خوردن از گوشت خبیث در دوزخ: امام صادق ( علیه السلام ) در ضمن حدیث معراج فرمود که پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: گروهی را دیدم که سفرههایی از گوشتهای پاک و پاکیزه و گوشتهای آلوده جلویشان گسترده بود ولی آنان از گوشتهای آلوده و کثیف میخوردند و غذاهای پاکیزه را وا میگذاشتند. از جبرئیل پرسیدم: اینها چه کسانیاند؟ جبرئیل گفت: اینها کسانی هستند که مال حلال را رها کرده، مال حرام میخورند و آنان از امت تو هستند ای محمد. (بحارالانوار ج 75 ص 172 )
3. خروج از ولایت علی ( علیه السلام ) و اهل بیت ( علیهم السلام ) : امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: امیر مؤمنان ( علیه السلام ) بارها میفرمود: کسی که مال مؤمنی را به حرام بخورد، او از دوستان ما نیست. پس کسی که ولایت علی ( علیه السلام ) را پذیرفته است، نباید مال حرام بخورد و اگر بخورد باید در ولایت خود تردید کند.(بحارالانوار ج 104 ص 296 )
4. عدم قبولی نماز تا چهل روز: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کسی که لقمه حرام بخورد تا چهل شب نمازش قبول نمی شود و دعایش تا چهل روز مستجاب نمیشود و گوشتی که آن لقمه حرام میرویاند به آتش سزاوارتر است. (بحارالانوار ج 66 ص 313)
5. حرام شدن بهشت بر حرام خوار: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: پیکری که از حرام تغذیه شده باشد وارد بهشت نمیشود. (میزان الحکمه، ج 3، ص 124)
خداوند روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد