احکام اجتماعی (اسراف و تبذیر)

توضیحات

چند نکته شرعی در باب اسراف و تبذیر:
1. اسراف به معنى خارج شدن از حدّ اعتدال است بى آنکه چیزى را ظاهراً ضایع کرده باشد، امّا تبذیر به معنای ضایع کردن مال است مثل این که براى دو نفر میهمان غذاى ده نفر را تهیّه ببینیم، و باقى مانده را دور بریزیم که هر دو مورد از لحاظ شرعی حرام و گناه محسوب می شود. (1)
2. اسراف و تبذیر در زندگی مصادیق مختلفی دارد؛ مانند باز گذاشتن شیر آب هنگام شستن خودرو یا مسواک زدن یا وضو گرفتن؛ روشن ماندن کولر، وسایل برقی، چراغها در منزل و یا محل کار بیش از مقدار نیاز؛ کوتاهی در نگهداری نان که منجر به دور انداختن نان می شود، تهیه هر گونه خوردنی بیش از اندازه و دور ریختن آن، و ... از این موارد است .
2. اگر کسی تمام مال یا بخشی از اموالش را اسراف یا تبذیر کند یا در راه حرام مصرف کند، علاوه بر اینکه گناه کرده است و باید توبه کند لازم است خمس آن مقداری را که در راه حرام مصرف کرده و یا اسراف شده را بپردازد؛ مثلا اگر برای مجلس عروسی نوازنده موسیقی حرام را دعوت کردو ومبلغی را به او پرداخت نمود باید علاوه بر توبه خمس آن را به دفتر مرجع تقلیدش پرداخت نماید. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1469 ؛ مکارم، استفتائات سایت، متفرقه، اسراف) https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=2721&catid=6509&pid=61777
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1775 ؛ توضیح المسائل جامع آیت الله سیستانی م 2317 ؛ عروه الوثقی، ما یجب فیه الخمس، م 61)