اسراف و تبذیر

توضیحات

به فرموده مقام معظم رهبری حفظه الله در سالی که امروز روز آخر آن را سپری می کنیم اقتصاد مقاومتی بهترین راه حل اقتصادی کشور است و از طرفی نقش مردم در این اقتصاد مقاومتی بسیار تعیین کننده می باشد و در این زمینه تکالیف آحاد مردم مشخص شده است. یکی از نقشهای مهم مردم مطابق با این دستورالعمل کارساز که از دستورات اصیل اسلام نیز می باشد پرهیز از اسراف و فاصله گرفتن از فرهنگ مصرف گرایی است.
در همین راستا به دو نکته شرعی در این رابطه اشاره می شود:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، زیاده روی در مصرف بیش از مقدار نیاز را اسراف می گویند و مال را بیهوده مصرف کردن تبذیر گفته می شود؛ این گناه در زندگی روزمره ما می تواند مصادیق فراوانی داشته باشد؛ باز گذاشتن شیر آب هنگام شستن خودرو یا مسواک زدن یا وضو گرفتن یا کوتاهی در نگهداری نان که منجر به دور انداختن نان می شود، درست کردن غذا بیش از اندازه و دور ریختن آن و ... از این موارد است. (1)
2. یکی دیگر از مصادیق تبذیر (بیهوده مصرف کردن مال) این است که انسان مالش را در راه حرام استفاده کند؛ مثلا در مجالس شادی و مجالس عروسی به شخصی پول بدهد تا آهنگ حرام بخواند. یا مثلا هزینه اینترنت کند و فیلم و عکس مستهجن دانلود کند که در این صورت مرتکب دو حرام شده است هم تبذیر و هم نگاه به فیلم و عکس مبتذل.
2. اگر کسی تمام مال یا بخشی از اموالش را اسراف یا تبذیر کند یا در راه حرام مصرف کند، علاوه بر اینکه گناه کرده است باید خمس آن مقداری را که در راه حرام مصرف شده یا اسراف یا تبذیر شده است، پرداخت کند و نسبت به مقدار خمسش مدیون است. (2)
با دوری از اسراف و تبذیر خداوند متعال توفیق شکر نعمت هایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1469 ؛ مکارم، استفتائات سایت، متفرقه، اسراف)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1775 ؛ توضیح المسائل جامع آیت الله سیستانی م 2317 ؛ عروه الوثقی، ما یجب فیه الخمس، م 61)