ضمان

توضیحات

برخی اوقات انسان نسبت به برخی اموال ضامن است و باید جبران کند که به دو مورد اشاره می شود:
مورد اول: اگر انسان کالا یا وسیله ای را از فروشنده بگیرد تا آنرا ببیند یا مدتی نزد خودش نگه دارد تا در صورت پسندیدن کالا، آن کالا را خریداری کند چنانچه در همین فاصله کالا مثلا از دستش بیفتد و از بین برود یا به هر صورت دیگری تلف شود، فردی که وسیله را گرفته به نظر اکثر فقها ضامن است و باید عوض آنرا به صاحبش بدهد. (1)
مورد دوم: اگر انسان کالا یا وسیله ای را خریداری کند و متوجه شود که کالا غصبی یا سرقتی بوده، باید کالا را فورا به صاحبش برگرداند و چنانچه بخواهد استفاده کند باید رضایت مالک اصلی را بگیرد و بدون رضایت نمی تواند در این مال تصرف و استفاده کند و چنانچه به صاحبش دسترسی ندارد و از پیدا شدن صاحبش ناامید است باید کالا یا مبلغ کالا را از طرف مالک اصلی صدقه و رد مظالم بدهد و به نظر اکثر مراجع تقلید باید (فتوی یا احتیاط) برای پرداخت رد مظالم از مرجع تقلید یا نماینده او اجازه گرفته شود. (2) و خریدار هم می تواند به فروشنده کلاهبردار مراجعه کند و پولش را پس بگیرد. (3)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م م 2563)
(2) امام خامنه ای: بنابر احتیاط مستحب اجازه در رد مظالم معتبر است.
(3) (تحریر الوسیله کتاب الغصب م 53 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 843)