بیان بین الصلاتین
مبانی قرآنی رابطه دین و سیاست 
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
بنابر آیات قرآن، اثبات میشود که دین از سیاست جدا نیست.
1. اختصاص حاکمیت، ولایت و سرپرستى همه جانبه مادى، معنوى، دنیوى و اخروى براى خدا، رسول و اولیاى خاص او: (إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ)؛(آیه 55 مائده ) و ولایت معنائی عام دارد که شامل ولایت در امور سیاسی ،فرهنگی ،اجتماعی،اقتصادی و ... می گردد. ».
2. اثبات حکومت و خلافت در زمین براى برخى از پیامبران گذشته؛ مانند حضرت داود ( علیه السلام ) و سلیمان ( علیه السلام ): (یا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناکَ خَلِیفَةً فِى الْأَرْضِ فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ)؛ (آیه 26 ص ) و اثبات سلطنت برای برخى از حاکمان صالح و عادل؛ مانند طالوت و ذوالقرنین: (وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً)؛(آیه 246 بقره )
3. امر به جهاد و مبارزه با طاغوت ها، مستکبران و ستمگران و لزوم تهیه امکانات دفاعى: (یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ)؛(آیه 9 تحریم) اى پیامبر! با کفار و منافقان پیکار کن و بر آنان سخت بگیر». (وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ) ؛(آِه 60 انفال)«هر آنچه از نیروى سلاح و اسبان آماده مى توانید براى تهدید دشمنان خداوند و دشمنان خودتان فراهم سازید.
4. قرآن، داورى و فصل خصومت در میان مردم را از وظایف پیامبران الهى معرفى مى کند: (وَ داوُدَ وَ سُلَیْمانَ إِذْ یَحْکُمانِ فِى الْحَرْثِ...)؛ (آیه 78 انبیاء ): داود و سلیمان هنگامى که درباره کشتزارى داورى مى کردند...».
5. دعوت به کار شورایى و جمعى کردن: (وَ شاوِرْهُمْ فِى الْأَمْرِ ( ایه 159 آل عمران)
خداوند توفیق فهم معارف دین به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
خمس
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.روایت است از امام رضا علیه السلام که فرمودند: ...إِنَّ الْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَى دِینِنَا... فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَکُمْ دُعَاءَنَا... .
پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه حضرت فرمودند) پس از پرداخت آن دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نکنید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
توضیحات
چند نکته درباره خمس:
1. یکی از عبادات مالی خمس است یعنی آنچه از درآمدهای بین سال خمسی در سر رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پول پس انداز شده و یا مواد غذایی داخل منزل باشد ولی درآمدهایی که ِ‌بین سال خمسی صرف نیازهای زندگی مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل شده و در حدّ شأن مصرف شده خمس ندارد.
2. اگر بر کسی خمس واجب شد و او در آن زمان توان پرداخت خمس را نداشت باید به دفتر مرجع تقلید خود مراجعه نماید تا برای تاخیر در پرداخت خمس مهلت بگیرد.
3. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی نمی‌تواند بهانه ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری و احکامش، باید خمس موجودی خود را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار باشد این بدهی سبب نمی شود که خمس درآمدی که از سال خمسیش زیاد آمده پرداخت نکند. (رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و1792، .(اجوبه س924- تبریزی س882- جامع المسائل فاضل ج1 س902- جامع الاحکام صافی ج1 س773-774؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس– نوری م1748- احکام الواضحه فاضل ص303 – هدایه العباد صافی م1620- مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645)
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
دلایل عدم جدایی دین ازسیاست عبارتند از:
1. گستره قوانین اسلام : دین اسلام علاوه بر دستورات اخلاقى و خودسازى فردى که دارد؛ دارای احکام و دستوراتى در مورد مسائل حکومتى، سیاسى، اقتصادى، اجتماعى، قضایى، امور مربوط به اداره صحیح جامعه، روابط بین الملل و.. نیز مى باشد.
بدیهى است اجراى چنین احکام و دستوراتى، بدون قدرت اجرایی ممکن نیست
2. سیره پیشوایان دین:پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام ) تشمیل حکومت دادند و امام حسین برای تشکیل حکومت قیام کرد و امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) نیز تشکیل حکومت میدهد
3. فلسفه بعثت انبیاء:قرآن می فرماید: لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ (آیه 25 حدید). «به راستى که پیامبران را با پدیده هاى روشن گر فرستادیم و همراه آنان کتاب و میزان نازل کردیم، تا مردم به دادگرى برخیزند
یا میفرماید: (وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِى کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ)؛آیه 36نحل ): به راستى در هر امتى، پیامبرى فرستادیم که خداوند را بندگى کنید و از پیروى طاغوت دورى جویید»
4. مبارزه با فساد و تباهى، ظلم زدایى و عدل گسترى از وظایف اصلى اهل ایمان است: (وَ لا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ)؛ (آیه 113 هود )
خداوند توفیق فهم معارف دین به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله که فرمودند: مَنِ اقْتَصَدَ فِی مَعِیشَتِهِ رَزَقَهُ اللَّهُ وَ مَنْ بَذَّرَ حَرَمَهُ اللَّه.
کسی که در خرج زندگی میانه روی را رعایت کند، خداوند روزی او را زیاد گرداند و کسی که اهل تبذیر باشد و مالش را بیهوده مصرف کند، خداوند او را از نعمت هایش محروم می سازد. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج4 ص: 54)
توضیحات
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز و زیاده روی را اسراف می گویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر می نامند.
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات ، مراسم عروسی، تاج گلهای گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم و هم چشمی می باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود و اسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3. بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه در وضو گرفتن نیز دچار اسراف نشویم و همچنین برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود، می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.(صافی جامع الاحکام ج 1/20 5 س 736؛ مکارم استفتائات ج1/101 س316؛ بهجت سوال 3810؛ استفتائات تبریزی ج2 سوال1024) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. (آیت الله سیستانی، مسائل منتخبه‌ص16ش(30(رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
دین (مخصوصا اسلام) دینى جامع و همه سونگر است که تمام ابعاد زندگى انسان (فردى، اجتماعى، دنیایى، اخروى، مادى و معنوى) را در نظر گرفته است و همان گونه که مردم را به عبادت و یکتا پرستى، دعوت نموده و داراى دستورات اخلاقى و خودسازى فردى است؛ احکام و دستوراتى در مورد مسائل حکومتى، سیاسى، اقتصادى، اجتماعى، قضایى، امور مربوط به اداره صحیح جامعه، روابط بین الملل و... دارا مى باشد. بدیهى است اجراى چنین احکام و دستوراتى، بدون قدرت اجرایى، امکان پذیر نیست. به عبارت دیگر آموزه هاى سیاسى و اجتماعى دین لزوماً حکومت دینى را نیز به دنبال دارد. حکومت دینى به معناى صحیح آن حکومتى است که جامعه را بر اساس قوانین الهى اداره کند و زمینه هاى رشد استعدادها و امکان رسیدن انسان ها به کمال و ایجاد جامعه اى سالم، صالح و شایسته را براى مردم آماده سازد و با فسادهاى اخلاقى، اجتماعى و... مبارزه کند.
اگر کسی بگوید دین نباید در سیاست دخالت کند،یعنی اینکه خدا برای مسائل اجتماعی ودنیوی برنامه نفرستاده که این نوعی نقص است.
سیاست از دیدگاه اسلام: عبارت از مدیریت زندگی انسانها ـ چه در حالت فردی و چه در حالت اجتماعی ـ برای رسیدن به عالی ترین هدف های مادّی و معنوی است. (محمد تقی جعفری، سکولاریسم یا حذف دین از زندگی دنیوی، ص ۸)
به فرموده امام خمینی؛اگر کسی سیاست را به معنای فریب و خدعه و پدرسوختگی معنا کند، ما داخل این نوع سیاست نیستیم(صحیفه نور ، ج ۱ ، ص ۶۵ )
به تعبیر حضرت امام (ره) «آن قدر آیه و روایت که در سیاست وارد شده است، در عبادت وارد نشده است. شما از پنجاه و چند کتاب فقه را ملاحظه کنید؛ هفت، هشت تایش کتابى است که مربوط به عبادات است. باقى اش مربوط به سیاسات و اجتماع و معاشرات و این طور چیزها است. ما همه آنها را گذاشتیم کنار و یک بُعد را، بُعد ضعیفش را گرفتیم(صحیفه نور، ج ۲، ص ۱۸۰)
هر کس گمان کند که دین از سیاست جدا است، نه دین را شناخته و نه سیاست را(.صحیفه نور، ج ۱، ص ۶)
سیره انبیاء و امامان این بوده که در سیاست دخالت کنند و حتی در راس حکومت باشند(ساسه العباد)
خداوند توفیق فهم معارف دین به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند: إذَا قَامَ الْمُصَلِّى إلَی الصَّلَاةِ، نَزَلَتْ عَلَیْهِ الرَّحْمَةُ مِنْ أعْنَانِ السَّمَاءِ.
هنگامى که نمازگزار به نماز می‌ایستد، رحمت خداوند از پهنای آسمان بر او نازل مى‌شود. (اصول‌کافى ، ج 3، ص 265)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره نماز احتیاط:
1.یکی از نمازهای واجب نماز احتیاط است که در برخی از شکیات نماز واجب می شود مثل اینکه انسان در نماز چهار رکعتی بین رکعت سه و چهار در هر قسمتی از نماز باشد شک کند در این صورت باید بنا را بر چهار بگذارد و بعد از نماز یک نماز احتیاط باید بخواند.(رساله مراجع م 1199)
2. کیفیت نماز احتیاط به این صورت است که اگر نمازگزار بخواهد یک رکعت نماز احتیاط بخواند باید فورا بعد از سلام نماز، نیت نماز احتیاط کند و سپس تکبیر بگوید و حمد را بخواند و به رکوع برود و دو سجده نماید و بعد از دو سجده تشهد و سلام را بخواند و اگر وظیفه اش دو رکعت نماز احتیاط است بعد از دو سجده رکعت اول نماز احتیاط یک رکعت دیگر مانند رکعت اول بجا می آورد و بعد از دو سجده ی رکعت دوم، تشهد و سلام را می خواند.(رساله مراجع 1215)
3. نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و نباید نیت نماز احتیاط را به زبان بیاورد و باید حمد حتی بسم الله آن را آهسته بخواند. (مشهور: بنابر فتوا یا احتیاط) آهسته خواندن حمد و بسم الله، مخالف: سیستانی بنابر احتیاط حمد آهسته خوانده شود اما بسم الله احتیاط مستحب آهسته خوانده شود.)(رساله مراجع م 1216)
خداوند ما را با اقامه کنندگان نماز محشور بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و اله محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
پرسش: گاهی گفته میشود امام صادق ( علیه السلام ) کاری به سیاست نداشتند و فقط مشغول تدریس علوم دینی بودند. ایشان نه فقط برای گرفتن حکومت قیام نکردند، بلکه حتی پیشنهاد رهبری قیام عباسیان را نیز نپذیرفتند؛ آیا این رفتار امام ( علیه السلام ) نشان نمی‌دهد که دینداری، ربطی به مسائل سیاسی و حکوت ندارد؟
پاسخ: اولاً طبق برخی روایات، امام حتی به اندازه هفده نفر هم نیروی آماده قیام نداشتند و لذا در صورت قیام، حتماً شکست می‌خوردند(کافی، ج 2، ص 190)
ثانیاً پیشنهاد رهبری به امام، مغرضانه و ابزاری برای رسیدن به قدرت بود، به این دلیل که عباسیان پس از به قدرت رسیدن، تقریباً تمام متحدان قبلی خود را نابود کردند.
ثالثاً امام هرگز نسبت به حکومت و سیاست بی‌تفاوت نبودند، بلکه مبارزه سیاسی امام، یک مبارزه مخفی بود؛ به این دلایل:
1. امام حکومت عباسیان را غاصبانه و ظالمانه می‌دانستند و به همین دلیل، هم خود حاضر به همکاری با آنها نبودند و هم یارانشان را از این کار منع می‌کردند، و می‌فرمودند حتی دوست ندارم برای آنان گرهی بزنم یا درِ کیسه‌ای را ببندم و یا چیزی بنویسم.( فروغ کافی ، ج ۵ ، ص ۱۰۷)
امام همچنین دادگاه‌های حکومت عباسی را به رسمیت نمی‌شناختند و شیعیان را از مراجعه به آنها منع می‌کردند و بجای آن دستور می‌دادند تنها به قاضیانی مراجعه کنند که به طور عام، از طرف امام منصوب شده باشند(وسائل الشیعه ، ج ۱۸ ، ابواب صفات القاضی ، باب ۱۱ ، ص ۹۹)
2. از طرف دیگر، امام نیروهای فداکاری داشتند همانند «عبدالله نَجاشی» والی(استاندار) اهواز که به درون دستگاه خلافت نفوذ کرده بودند تا بتوانند از این طریق، در اقدامات سیاسی اثرگذار بوده و شرایط را تا حد امکان، به نفع شیعیان بهبود دهند.
3. امام صادق ( علیه السلام ) صریحاً حکومت را حق الهی خویش می‌دانستند؛ مثلاً در روز عرفه و در جمع زیادی از مسلمانان، چندبار این سخن را تکرار کردند: «ای مردم! رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) امام و پیشوا بود، سپس علی بن ابیطالب، سپس حسن و حسین و علی بن حسین و محمد بن علی و اکنون من امام هستم».
بنابراین، امام مبازه سیاسی داشتند، اما در جبهه جنگ نرم، نه مبارزه مسلحانه.
خداوند ما را شیعه واقعی امام صادق ( علیه السلام ) قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت شهادت حضرت جعفر بن محمد الصادق علیهما السلام ، حضرت موسی بن جعفر در روایتی می فرمایند هنگامی که لحظه وفات پدرم رسید، پدرم یعنی امام صادق علیه السلام فرمودند: انه لَا ینَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلَاةِ
شفاعت ما شامل کسی که نماز را سبک بشمارد، نمی شود. الکافی (ط - الإسلامیة)، ج3، ص: 270
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره اهمیت نماز:
1. در اهمیت نماز همین بس که در قرآن مجید نزدیک به صد مورد از نماز گفتگو کرده است و طبق برخی روایات کسی که به نمازاهمیت ندهد، خداوند او را به 15چیز، مجازات می کند که برداشته شدن برکت از عمر و مالش و با ذلت و تشنگی جان دادن از جمله آن مجازاتهاست.(رساله مراجع ذیل ابتدای احکام نماز)
2.بیمار بودن مکلف و عدم امکان بجا آوردن نماز به طور معمولی یا انجام عمل جراحی و عدم امکان غسل جنابت و مانند این موارد، مجوز ترک نماز نیست؛ و باید طبق وظیفه شرعی نماز خود را بخواند.
بنابر این حتی کسی که مریضی دارد که به طور کلی نمی تواند بایستد (ولو با تکیه به عصا) باید نشسته نماز بخواند و حتی اگر وضعیت کسی به نحوی است که حتی توان نشستن هم ندارد باید به پهلوی راست رو به قبله نماز بخواند و اگر نمی تواند به پهلوی چپ رو به قبله بخواند و اگر این را هم نتواند، به پشت بخوابد که کف پایش رو به قبله باشد و نمازش را بخواند.(توضیح المسائل مراجع م 971)
3.برای اینکه فرزندانمان به نماز عادت کنند مستحب است هنگامی که خوب و بد را متوجه می شوند، والدین آنها را به نماز خواندن تشویق نمایند. (توضیح المسائل مراجع م 1389)
خداوند توفیق نماز اول وقت همراه با حضور قلب به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم-
بسم الله الرحمن الرحیم با تسلیت ایام
پرسش: دوران امامت امام صادق ( علیه السلام ) مصادف بود با ضعف حکومت امویان و عباسیان، زیرا حکومت اموی اواخر دوره خود را می‌گذراند و عباسیان نیز در ابتدای راه بودند. حال پرسش آن است که چرا امام صادق ( علیه السلام ) از این فرصت برای قیام و پس گرفتن خلافت الهی استفاده نکردند؟
پاسخ: در یک جمله، می‌توان گفت زمینه قیام فراهم نبود. زیرا مهمترین عامل قیام و تشکیل یک حکومت، آمادگی مردم و وجود نیروهای از جان‌گذشته است و امام صادق ( علیه السلام ) از چنین چیزی محروم بودند؛ دلیل این ادعا این‌هاست:
اولاً شهادت امام حسین ( علیه السلام ) نشان داد که هنوز مردم آمادگی همراهی با ولی خدا را ندارند؛ زیرا با اینکه خودشان به امام نامه نوشته بودند، اما او را تنها گذاشتند، بلکه در مقابلش ایستادند. پس از قیام عاشورا نیز قیامهای عدالت خواهانه تا زمان امام صادق ( علیه السلام ) تقریباً همگی شکست خوردند، مانند قیام توابین، مختار و زیدیه.
ثانیاً خود امام صادق ( علیه السلام ) از این شرایط آگاه بودند و صریحاً می‌فرمودند که برای قیام، یارانی ندارند؛ به عنوان نمونه، سَدیر صَیرَفی از امام می‌پرسد شما با این همه شیعه و یاور چرا قیام نمی‌کنید؟ امام فرمود: فکر می‌کنی شیعیان ما چند نفر باشند. سدیر گفت: یکصد هزار نفر. امام فرمود: یکصد هزار نفر؟ سدیر گفت: آری و شاید دویست هزار نفر. امام فرمود: دویست هزار نفر؟ سدیر گفت: آری و شاید نیمی از جهان. در اینجا امام صادق ( علیه السلام ) خاموش گردید. پس آن حضرت همراه سدیر صیرفی به سوی ینبع رفتند و در بین راه امام صادق ( علیه السلام ) در حالی که به گله بزها نگاه می‌کرد فرمود: ای سدیر! اگر شیعیان ما به تعداد این بزها رسیده بود بر جای نمی‌نشستم.» سدیر می‌گوید: من تعداد بزها را شمردم دیدم تعداد آنها 17 بز می‌باشد.( کافی، ج 2، ص 190)
بنابراین، امام به نهضت علمی روی آوردند و مبارزه در جنگ نرم و مبارزه فرهنگی را ترجیح دادند و در نهایت نیز در این راه، به شهادت رسیدند.
خداوند ما را شیعه واقعی امام صادق ( علیه السلام ) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت شهادت امام صادق علیه السلام. در روایتی امام رضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوب.
هر کس در مجلسی بنشیند که در آن مجلس یاد ما اهل بیت علیهم السلام زنده می شود، قلبش در روزی که قلبها می میرند، نمی میرد. (وسائل الشیعة ؛ ج14 ؛ ص502)
توضیحات
چند نکته درباره تعظیم شعائر:
1. تعظیم شعائر یعنی گرامی داشتن و اهمیت دادن به علامت‌ها و نشانه هایی که انسان از آن علامت‌ها به یاد خدا می‌افتد و موجب تقویت دین خدا و ایمان افراد می شود. و یکی از مصادیق تعظیم شعائر، عزاداری برای اهل بیت علیهم السلام می باشد. ( استفتائات مکارم ج1 س1638)
2. بهترین شیوه برای مجالس عزادرای این است که احکام حلال و حرام خدا بیان شود؛ و این مجالس همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان نیز تقویت گردد و محبتشان به ائمه اطهار علیهم السلام مستحکم گردد. (سیستانی استفتائات کتبی در گروه علمی حرم، استفتائات مکارم ج1 س575)
3. در ایام عزاداری انجام گناه و هر کاری که عرفا بی احترامی به اهل بیت علیهم السلام باشد حرام است مثل پخش موسیقی لهوی یا حضور در مجالس مختلط، که این ها همیشه حرام اما در ایام عزای اهل البیت علیهم السلام گناهش بیشتر است. (استفتائات بهجت ج4 س6392 ،استفتائات تبریزی ج2 س1918 و مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید ج2 برپایی مجالس عروسی در ایام شهادت معصومین ص49 و50)
4. عزاداران محترم باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می شود پرهیز نمایند مانند بلند کردن غیر متعارف صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایه‌ها می شود. (اجوبه س1448)
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
تسلیت شهادت امام صادق ( علیه السلام )
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در توضیح آیه (أُولَـٰئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ - آنها بهترین مخلوقات هستند - آیه 7 بینه) خطاب به امام علی ( علیه السلام ) فرمود: « هو أنت و شیعتک، تأتی أنت و شیعتک یوم القیامة راضین مرضیین:یا علی! آن ( خیر البریه ) تو و شیعیانت هستید. تو و شیعیانت روز قیامت در حالی که شما از خدا خشنود و خدا از شما خشنود است، می‌آیید.» (الدر المنثور سیوطی، ج۶، ص۳۷۹-المیزان ؛ ج۲۰، ص۳۴۱)
بنابراین پیدایش شیعه از زمان پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم ) بوده است و شیعه دوازده امامی همان اسلام حقیقی است که به فرمایش پیامیر مبنی بر تمسک به قرآن و اهل بیت عمل کرده است و پیامبر طبق نقل کتب شیعه و سنی، کلمه شیعه علی را بکار برده است؛ پس علت این که گاهی گفته میشود شیعه جعفری چیست؟
1. امام صادق ( علیه السلام ) در تبیین فقه شیعه و بیان و معرفی اسلام بیش ترین تاثیر را داشته است. بیش ترین روایات فقهی (حدود 70 درصد) مربوط به امام صادق ( علیه السلام ) است. ،بیشترین شاگرد ( حدود 4 هزار) از ایشان است (الار شاد ، ص271 ) و البته این مساله بخاطر شرایط زمانه بوده است که چون زمانه درگیری میان بنی امیه و بنی عباس بوده، و ایشان آزادی بیشتری داشته اند .
2. چون مذاهب فقهی اهل سنت در همین دوره پایه گذاری شده و این دوره، دوره شکل گیری مذاهب فقهی اسلام نیز بوده است. اصطلاح رئیس مذهب شیعه که اکثراً بر امام صادق ( علیه السلام ) اطلاق می شود، بیشتر ناظر به فقه شیعی در برابر مذاهب اهل سنت است، و گرنه اساس تشیع و مکتب امامت از لحاظ معارف بنیادی، در عرض مذاهب فقهی نبوده و معارف اصلی اسلامی همان معارف پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است که از اهل بیت به ما رسیده است.
3. ائمه چهارگانه اهل سنت و دیگر بزرگان شان شاگردان و یا شاگرد شاگردان امام بوده اند، مثلا مالک بن انس بیشتر عمرش و ابوحنیفه 2 سال از عمرش را شاگرد امام بوده اند و این مساله سبب شد پیروی شیعه از فقه و مذهب اهل بیت با نام «جعفری» شناخته شود.( رسول جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه،ص 345)
خداوند ما را جزء شیعیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی امیرالمؤمنین علی علیه السلام در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می‌فرمایند: ...إِذَا أُدِّیَتْ وَ أُقِیمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ کُلُّهَا هَیِّنُهَا وَ صَعْبُهَا...
اگر حقّ این دو مطلب ادا شده و تحقّق پذیرد تمامى واجبات چه آسان و چه مشکلش پایدار و استوار مىگردد.( تحف العقول ؛ النص ؛ ص237)
توضیحات
دو نکته درباره امر به معروف و نهی از منکر:
1. تکالیف شرعی برخی از آنها قالب و شکل ثابتی دارند مثل نماز اما برخی از تکالیف مثل امر به معروف و نهی از منکر با توجه به اینکه هدف تاثیر گذاری است لذا به هر روش مشروعی که بتوانیم تاثیرگذاری داشته باشیم باید انتخاب نمود مثلا ممکن است برای تاثیر گذاری در شخص گنهکار از خواهش و استدعا استفاده کرد یا از تکرار امر به معروف و یا هر شیوه دیگری که بتوان تاثیر گذاری داشته باشد، واجب است همان شیوه را انتخاب نمود. مثلا اگر فردی غیبت می کند چنانچه در تذکر دسته جمعی احتمال تاثیر وجود دارد بر همه افراد واجب است که تذکر بدهند.یا اگر مثلا نسبت به دختر خانمی که حجاب شرعی خودش را رعایت نکرده،چنانچه با خواهش کردن نسبت به رعایت حجاب احتمال تاثیر وجود دارد، واجب است همین شیوه را انتخاب کرد.
2. با توجه به اینکه هدف از این فریضه ریشه کردن فساد است لذا اگر کسی بدون قصد قربت این فریضه را انجام‌دهد باز هم به تکلیف شرعی خودش عمل کرده است هر چند اجر و ثواب منوط به این است که قصد قربت داشته باشد. (تحریر ج2 کتاب امر به معروف،اقسام امر به معروف م13 ، رساله جامع ج 1م2216)
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
گرامیداشت یاد شهدای هفتم تیر
در اسلام و شیعه، عدالت توصیه فراوان شده و ارزش فراوان دارد که برخی ذکر میشود:
1. شیعه به نام عدلیه شناخته میشود و عدل را یکی از اصول مذهب میداند.
2. یکی از مهمترین فلسفه های آمدن پیامبران ،برقراری عدل است (لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط آیه 25 حدید)
3. تعداد 29 ایه از ایات قرآن مستقیماً دربارة عدالت نازل شده است و حدود 290 ایة دگر هم در مورد ظلم که ضد عدالت می باشد، نازل شده است.
4. از نظر دستورات اسلامی انسان، حتی نسبت به حیوانات و دیگر مخلوقات هم وظایفی دارد که اگر از آنها عدول کند از مرحله عدالت خارج می شود.
5. به دلیل اعتقاد به اصل عدل و تبعیت احکام از مصالح و مفاسد واقعیی که در آنها وجود دارد و اصل حسن و قبح عقلی و حجیت عقل، عدل زیر بنای فقه شیعی به شمار می رود و در بسیاری از احکام، عدالت شرط انجام دهندة آن عمل می باشد همانند نماز جماعت و جمعه و قضاوت و ... .
6. طبق روایات اصلاح جامعه و مردم با عدالت میشود و بقای حکومت ها نیز به برقراری عدل است.
البته ذکر این نکته لازم است که معنی عدل،تساوی نیست،بلکه به معنای این است که هر چیزی سرجای خود باشد و هرکسی به حق خود برسد.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام محمد باقر علیه السلام که می فرمایند: الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَ تَقْدِیرُ الْمَعِیشَةِ.
تمام کمالات معنوی و مادّی انسان در فقاهت و شناخت دقیق و صحیح مسائل دین و معارف الهی است؛ و صبر و شکیبائی در مقابل ناملایمات و نیز زندگی را با تدبّر و مدیریّت برنامه ریزی کردن می‌باشد. (کافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص:32)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره تعلیم و یاد دادن مسائل شرعی:
1. اگر فردی در موردی بی اطّلاع از حکم شرعی باشد و به علّت ندانستن مسأله شرعی، واجبی را ترک و یا حرامی را مرتکب گردد، در صورتی که فرد جاهل، در صدد تعلّم و فراگیری است و احتمال تأثیر نیز وجود داشته باشد، ارشاد وی و یاد دادن مسأله شرعی به او واجب است؛ که به اصطلاح ارشاد جاهل گفته میشود و این کار را امر به معروف و نهی از منکر نمی‌گویند. بنابراین کسی که نمی‌داند استفاده از انگشتر طلا بر مرد حرام است یا گوش دادن به موسیقی لهوی و غنا حرام است یا پوشش قدم پای زن در مقابل نامحرم واجب است و به علّت جهل به حکم شرعی و ندانستن مسائل محلّ ابتلایش،این موارد را رعایت نمی‌کند، ارشاد او با وجود شرایط واجب است.
2. اگر کسی حکم شرعی را میداند و از روی اشتباه و فراموشی موضوعی را به نادرستی مرتکب شده است در این صورت تذکر دادن واجب نیست مثلا کسی که می داند خوردن و اشامیدن روزه را باطل می‌کند و از روی فراموشی اقدام به خوردن می‌کند در این مورد تذکر دادن به او واجب نیست یا اگر کسی از روی اشتباه، قبله را رعایت نکرده است تذکر دادن واجب نیست. البته اگر موضوع از موضوعات بسیار مهم باشد تذکر دادن لازم است مثلا فردی از روی اشتباه بخواهد مرتکب قتل شخصی شود که در این صورت ارشاد و راهنمایی واجب است.
خداوند متعال همه مارا از عاملین امر به معروف و نهی از منکر قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
قرآن کریم، امت اسلام را امت میانه و وسط و متعادل می نامد و می فرماید: «کَذَٰلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَکُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ :این چنین شما را امتی میانه (معتدل) ساختیم تا بر مردمان گواه باشید (آیه 143 بقره)
ترجمه فارسی اعتدال «میانه روی» است که بر پرهیز از افراط و تفریط در هر کاری اطلاق میشود و از این جهت در اسلام از افراط و تفریط برحذر داشته است امام علی ( علیه السلام ) می فرمایند: جاهل را نمی بینی، مگر این که یا افراط می کند و یا تفریط(بحار، ج 71، ص 212)
از نظر اسلام تعادل و اعتدال، یکی از دوست داشتنی ترین و بهترین امور محسوب می شود. رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: (خیار الامور اوسطها) (مستدرک الوسائل، ج 8، ص 255.)
تعادل باید در همه امور باشد، مثلا در کار ؛ استراحت ؛ عبادت؛ انفاق و...
امیرالمؤمنین علیه السلام به کسی برخورد کرد که زن و زندگی و خانه و همه چیز را کنار گذاشته بود و به عبادت پرداخته بود؛ فرمود: «یا عدّی نفسه»، ای دشمن کوچک خویشتن! با خودت داری دشمنی می کنی؛ خدا این را از تو نخواسته.(نهج البلاغه، خ ۲۰۹) بنابراین تعادل دنیا و آخرت و نگاه به دنیا و آخرت « هم در برنامه ریزی، هم در عمل شخصی و هم در اداره ی کشور » لازم است .
تعادل در مخارج زندگی موجب می شود که بسیاری از مشکلات ساختگی انسان ها برطرف شود؛ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: میانه روی در خرج کردن، نیمی از زندگی است. (نهج الفصاحه، حدیث 1057)
خداوند ما را از افراط و تفریط دور بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است که امام صادق علیه السلام می فرمایند: مَنْ صَلَّى الْمَغْرِبَ وَ الْعِشَاءَ الْآخِرَةَ وَ صَلَاةَ الْغَدَاةِ فِی الْمَسْجِدِ فِی جَمَاعَةٍ فَکَأَنَّمَا أَحْیَا اللَّیْلَ کُلَّهُ.
هر کس نماز مغرب و عشا و صبح را با جماعت در مسجد بخواند، گویا تمام شب را شب زنده داری نموده است. (وسائل الشیعه، ج8، ص295)
توضیحات
دو نکته در باب نماز جماعت:
1. در نماز جماعت بعد از تکبیر امام اگر صف جلو آماده نماز، و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد کسى که در صف بعد ایستاده، مىتواند تکبیر بگوید .(مراجع م1418)
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند چنانچه در حالی که امام ایستاده است بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام جماعت برساند ،اگر میداند که برای خواندن حمد زمان کافی ندارد بنا بر احتیاط باید صبر کند تا امام به رکوع برسد بعد اقتدا کند و البته مسافر باید بداند که اگر در رکعت سوم به جماعت متصل شد (که رکعت اول اوست) در رکعت چهارم جماعت که امام جماعت مشغول خواندن تسبیحات است و مصادف با رکعت دوم مسافر است باید خودش آهسته قرائت را بخواند . (مشهور، رساله مراجع مسأله 1442؛ غیر مشهور : خوئی، بهجت، تبریزی،سیستانی: خودش را به رکوع برساند و م 1441)
خداوند متعال به همه ما توفیق شرکت در نماز جماعت را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
اگر خدا عادل است چرا برخی انسانها ناقص الخلقه و معلول هستند؟
اولاً : آنها هیچ گناهی ندارند، بلکه ممکن است والدینشان یا عوامل انسانی دیگر مقصر بوده باشند، و یا اینکه شرایط محیطی و طبیعی باعث این نقص عضو شده باشد. به عنوان نمونه، استعمال مشروبات الکلی به هنگام انعقاد نطفه، یکی از عوامل مهم نقص جسمی در غرب است و یا طبق آمارهای جهانی، سوء تغذیه در دوران بارداری، علت 80 درصد نقصانهای جسمی در دنیاست.
ممکن است اشکال شود که چرا خداوند با وجود این عوامل و شرایط، جلوی این نقصها را نگرفته است؟
پاسخ این است که اگر خداوند بخواهد با قدرت خود اشتباهات ما را در طبیعت اصلاح کند، باید نظام آفرینش را به هم بزند و یا اختیار را از ما سلب نماید؛ مثلا باید مانع از این شود که کسی بتواند الکل بنوشد یا تأثیر الکل را از الکل بگیرد یا اصلاً نگذارد کسی انگور بکارد تا از آن الکل درست شود و در یک کلام، نظام عالم از هم بپاشد و هیچ چیزی سر جای خودش نباشد.
البته خدا از هرکس به اندازه ای که داده، می خواهد (لایکلف الله نفسا الا وسعها)
و البته خداوند جبار است به معنای بسیار جبران کننده. یعنی خدای رحمان به کسانی که در دنیا دچار مشکلاتی شده‌اند که خودشان در آن تأثیری نداشته‌اند، در عالم آخرت آنقدر عوض و پاداش میدهد که کاملاً راضی می‌شوند
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند: در روز قیامت قبل از اینکه انسان قدم از قدم بردارد از او چهار سؤال می شود که یکی از آنها این است که: ...عَمَّا اکْتَسَبَهُ مِنْ أَیْنَ اکْتَسَبَه.
از مالش سؤال می شود که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی مصرف کرده است. (تحف العقول ؛ النص ؛ ص56)
توضیحات
چند نکته در‌باره‌ی مال حرام:
1. مصرف کردن مال در راه حرام گناه و خودش نوعی کفران نعمت الهی است و در برخی موارد، مصرف مال در راه حرام، خود نوعی تشویق و ترویج گناه بوده و حرام است. و کسی که مالش را در راه حرام مصرف کند، پرداخت خمس آن مالی که در راه حرام مصرف شده واجب است.
2. هزینه کردن مال در جهت خرید مواد مخدر یا فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن بلکه هر ابزاری که اعتقاد و اخلاق انسان را فاسد کند یا برگزاری مجالس رقص و موسیقی حرام و مانند اینها حرام است و درآمدی که فردی از این راهها و مشابه این راهها بدست می آورد، درآمد حرام محسوب می شود.
3. اگر انسان بخواهد وسیله یا نرم افزاری را تهیه و خریداری کند که دارای استفاده حلال و حرام است اما ترس این باشد که خودش یا خانواده اش به حرام و گناه آلوده می شوند، نباید چنین وسیله را تهیه کند.مثلا استفاده از موبایل های لمسی و دارای نرم افزار اندروید در جهت حلال شرعا اشکالی ندارد ولی در همین مورد اگر کسی می ترسد با خرید چنین موبایلی به گناه آلوده می شود، با توجه به اهمیت گناه نکردن در پیشگاه خداوند، نباید این چنین موبایلی را تهیه کند. (رساله مراجع مساله 2064؛ 2070)(اکثر مراجع؛ رساله مراجع مساله 2055؛ مسائل جدید ج1 ص71؛ منهاج الصالحین، المکاسب محرمه م8؛ مسائل منتخبه م647)
خداوند توفیق دوری از گناه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام
علیکم
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) در ردّ حجیت خواب در مباحث مربوط به دین فرمودند: فَإِنَّ دِینَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَعَزُّ مِنْ أَنْ یُرَى فِی النَّوْم»؛ « دین خدا عزیزتر از آن است که در خواب‌دیده شود. (کافی ،ج3، ص 482)
با توجه به عمومیت عبارت «دین الله» در این حدیث، معنای روایت تمام آموزه‌های دین اعم از مسائل عقیدتی و فقهی است و نفی استفاده از رویا در این روایت، به صراحت بیان شده است.
گرچه از طرفی در برخی روایات آمده که شیطان در قالب و شکل پیامبر و دیگر معصومین نمی تواند ظاهر شود (کتاب سلیم بن قیس ؛ ج2، 823) ولی از کجا معلوم که فردی که در خواب بر ما به اسم پیامبر یا دیگر امامان ظاهر شده است و این ادعا را دارد ، واقعا در ادعای خود صادق است و دیدار معصوم در خواب فرع آن است که او را در بیداری دیده باشیم، و گر نه چگونه می‌توان گفت: آنکه را در خواب دیده معصوم است.
علت عدم حجیت خواب این است اگر خواب حجت باشد حد و مرزی ندارد و هرکس می تواند هر چیزی را به اسم خواب به مردم بگوید،چون راهی برای اثبات یا ردش نیست؛ مثلا ادعای نیابت کند یا بگوید باید فلان فرد مبلغی به او بدهد؛ در نتیجه بسیاری از امور، واجب و بسیاری دیگر حرام میشدند و سنگی روی سنگی بند نمیشد؛ در حالی که راهی جز استناد به ادله اربعه (کتاب، سنت، عقل و اجماع) نیست(ادب فنای مقربان، جوادی آملی، ج6، 141)
خداوند،توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام صادق علیه السلام می فرمایند: اَلغیبةُ حرامٌ علی کُلِّ مسلمٍ وَ إنّها لَتَأکُلُ الحَسَناتِ کَما تأکُلُ النّارُ الحَطَبَ.
غیبت کردن بر هر مسلمانی حرام است. غیبت کردن، حسنات ( خوبی ها و نیکی ها ) را از بین می برد همانطور که آتش هیزم را از بین می برد. (کشف الریبه، بعض الاخبار الوارده فی حرمه الغیبه، ص9)
توضیحات
اما چند نکته در مورد غیبت:
1. یکی از گناهان کبیره غیبت است و غیبت به نظر اکثر مراجع یعنی انسان عیب پنهانی کسی را در غیاب و پشت سرش نزد دیگری بیان کند هر چند بیان عیب به قصد اهانت و پایین آوردن شخصیت آن فرد نباشد. (نظر حضرت امام و مقام معظم رهبری: بیان عیب در صورتی غیبت است که به قصد تنقیص و عیب جویی باشد. بهجت: عیب به طوری باشد که چنانچه غیبت شونده، بشنود ناراحت می شود. و باید موردکراهت نوع باشد.) (استفتائات امام ج2 ص619 س13 ، رساله آموزشی ج2 ص65 ، استفتائات مکارم ج1 س 552و554 ، جامع المسائل بهجت ج2 ص467)
2. در حرام بودن بیان عیب مخفی، فرقی ندارد عیب در بدنش باشد یا آنکه در رفتار یا اخلاق یا سخنان و گفتارش باشد و همچنین فرقی نمی‌کند عیب طرف را بگوید یا بنویسد یا تصویر و فیلمش را پخش کند.
3. همانطوری که غیبت کردن حرام است، چنانچه انسان غیبت را شنید در صورت شرایط نهی از منکر ، باید نهی از منکر کند یا صحبت دیگری به میان آورده شود تا غیبت قطع شود.
4. هر کسی مرتکب این گناه شده باید توبه کند و برخی از مراجع عظام تقلید (رهبری، بهجت و مکارم، وحید: احتیاط واجب) می‌فرمایند: انسان از شخصی که از او غیبت نموده باید حلالیت بطلبد بشرطی که مفسده ای بر آن مترتب نشود مثلا سبب کدورت نگردد و اگر حلالیت طلبیدن مفسده دارد همین که برای او از خدا طلب آمرزش کند کافی است.(مکارم: احتیاط آن است که شنونده غیبت نیز حلالیت بطلبد. سایت مکارم، استفتائات غیبت) (استفتائات بهجت ج 4 ص 562 س6475 و توضیح المسانل مراجع ج 2ص833 م31، استفتائات امام ج3 س59- 58حضرت امام، استفتائات‌س9و 16و53؛ فاضل‌‌جامع‌الاحکام‌ج1س982،منهاج سیستانی ج1ص 17)
خداوند متعال ما را از وسوسه های شیطان حفظ کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
