بیان بین الصلاتین
امانت داری 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: ....ثَلَاثٌ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لِأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ فِیهِنَّ رُخْصَةً بِرُّ الْوَالِدَیْنِ بَرَّیْنِ کَانَا أَوْ فَاجِرَیْنِ وَ وَفَاءٌ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ.
سه صفت اخلاقی است که خداوند به احدى اجازه مخالفت با آنها را نداده است (خواه طرف مقابل نیکوکار باشد یا بدکار) نیکى به پدر و مادر، وفاى به عهد و أداى امانت. (خصال ج1 ص: 128)
توضیحات
دین مقدس اسلام نسبت به اموال دیگران احترام و ارزش قائل است و تاکید زیادی نسبت به امانتداری کرده است، در ادامه چند نکته کوتاه درباره مالی که در نزد انسان به امانت گذاشته می شود، عرض می شود:
1. اگر انسان مال کسی را به عنوان امانت و نگهداری قبول کرده است از آن مال نمی تواند استفاده کند مگر اینکه از صاحبش اجازه بگیرد.
2. کسى که امانت را قبول مىکند، اگر براى آن، جاى مناسبى ندارد، باید جاى مناسب تهیه نماید و طورى آن را نگهدارى کند که مردم نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهدارى آن کوتاهى نموده است و اگر در جایى که مناسب نیست بگذارد و تلف شود باید عوض آن را بدهد. (1)
3. اگر امانت دهنده و صاحب مال فوت کند، امانت دار باید مال را به وارث او برساند، یا به وارث او خبر دهد، و چنانچه مال را به وارث او ندهد و از خبر دادن هم کوتاهى کند و مال تلف شود علاوه بر اینکه گهنکار است، ضامن نیز می باشد. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند توفیق حفظ و نگهداری صحیحِ امانتهای الهی را به ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2334)
(2) (رساله مراجع م 2339)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: مَنْ یَرْتَدِدْ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ فَیَمُتْ وَ هُوَ کافِرٌ فَأُولئِکَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فیها خالِدُونَ (بقره،217): «هر کسى راه ارتداد را پس از ایمان در پیش گیرد و در همان حال بمیرد، اعمال او در دنیا و آخرت باطل میشود و آنان براى همیشه در آتش خواهند بود».
کلمه حبط به معناى باطل شدن عمل، و از تأثیر افتادن آن است.
در قرآن و روایات عواملی به عنوان حبط کننده و از بین برنده اعمال نیک گفته شده است که عرض می کنیم:
1- ریا : پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: شخص ریاکار در قیامت به او خطاب مىشود اى گنه کار، اى نیرنگ باز، اى ریاکار، عمل تو گم شد و مزد تو باطل گشت، بنابراین مزد خود رااز کسى طلب کن که براى اوکار مىکردى(بحار،ج 72،ص 303)
2 - کبر و غرور:امام علی ( علیه السلام ) فرمود: عبرت بگیرید به آنچه را که خداوند درباره شیطان انجام داد، زمانى که عمل طولانى و تلاشهاى مستمر او را نابود ساخت و به تحقیق او شش هزار سال خداوند را عبادت کرد... نابودى عمل او به خاطر یک لحظه کبر و غرور بود. (بحار ،ج 63 ،ص 214)
3- نپذیرفتن ولایت امام علی علیه السلام:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) به امام علی ( علیه السلام ) فرمود: هرکس خدا را بدون ولایت و محبت تو ملاقات کند، عمل او نابود مىشود . (بحار،ج24،ص65)
4- بى صبرى هنگام مصیبت: امام جواد ( علیه السلام ) فرمود: »کسى که ناراحتى و بى تابىاش بر صبر و تحملش غلبه کند، عملش را نابود کرده است»(بحار ، ج 50، ص 103)
5- ترک نماز بدون عذر: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: «کسى که بدون عذر نمازش را ترک کند، عمل خود را از بین برده است(بحار ، ج 79، ص103)
خداوند اعمال ما را به فضل و کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
غسل
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: یَا عَلِیُّ مَنْ أتَى ٱللهَ بِمَا ٱفْتَرَضَ ٱللهُ عَلَیْهِ فَهُوَ مِنْ أعْبَدِ ٱلنَّاسِ
یا علی! عابدترین مردم کسی است که به آنچه خداوند بر او واجب نموده عمل نماید. (خصال صدوق ص125)
توضیحات
در مساله 11 توضیح المسائل مراجع آمده است مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛
یکی از مسائل مورد نیاز احکام غسل است لذا امروز چند نکته کوتاه درباره غسل خدمت شما عرض می شود:
1. غسل چه واجب باشد مثل غسل جنابت و مس میت و چه مستحب باشد مانند غسل جمعه به دو قسم می شود انجام داد: ترتیبی و ارتماسی. که در غسل ترتیبی به کیفیتی که عرض می شود عمل شود به نظر همه مراجع صحیح است به این صورت که به نیت غسل اول سر و گردن شسته شود سپس طرف راست و سپس طرف چپ بدن شسته شود. (1)
2. اگر به عهده انسان غسل واجب باشد چنانچه مثلا بعد از حمام کردن شک کند که غسل کرده یا نه، باید دوباره غسل کند، ولى اگر بعد از غسل شک کند که غسل را صحیح انجام داده است یا نه، لازم نیست دوباره غسل نماید. (2)
3. به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای اگر در بین غسل کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند، غسل باطل نمىشود ولی اگر حتی غسل جنابت باشد برای نماز باید وضو بگیرد. (3)
بزرگواران می توانند سوالات شرعی و دینی خود را به سامانه 30002020 پیامک کرده و در اسرع وقت پاسخشان را دریافت کنند.
خداوند متعال توفیق عمل به وظایف دینی را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مشهور مراجع: فتوی یا احتیاط. خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی: بعد از سر و گردن، بدن را بشوید نیز کافی است. مکارم: ترتیب لازم نیست. (رساله مراجع م 360 و م362)
(2) (توضیح المسائل مراجع، مساله 385 ؛ رساله آموزشی ج1 ص: 76)
(3) آیات عظام خوئی: فتوی ؛ بهجت: بنابر احتیاط به قصد وظیفه واقعیه (اعم از تمام یا اتمام) غسل را دوباره از سر شروع کند و بنابر احتیاط برای نماز و کاری که وضو لازم دارد، وضو بگیرد. تبریزی: احتیاط واجب. (توضیح المسائل مراجع، مساله 386 ؛ رساله آموزشی ج1 ص: 75)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام حسین ( علیه السلام ) در روز عاشورا وقتی دید که کلام حقش در دل سخت تر از سنگ کوفیان اثر نمی کند علت را این سخت دلی و عدم قبولی حق را لقمه های حرامی برشمرد که شکمهای کوفیان از آن پر شده بود و فرمود: فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُکُمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِکُمْ؛ شکمهایتان از حرام پر شده و بر قلبهایتان مُهر خورده است(بحار، ج45، ص1)
برخی از آثار لقمه حرام عبارتند از:
1-مشمول شفاعت نشدن: امام علی ( علیه السلام ) :کسی که ذره‌ای مال حرام بخورد در قیامت ...مشمول شفاعت آن حضرت نمی‌گردد(دعائم الاسلام، ج۲، ص۳۵۱)
2- پذیرفته نشدن نماز و دعا :پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) : ملکى بر بیت المقدس هر شب فریاد مى کند : هرکس حرام بخورد مستحب و واجبى از او پذیرفته نیست !! (عدة الداعی ، ص139)
3- بی برکت شدن اموال و زندگی: امام کاظم ( علیه السلام ) : مال حرام افزون نمی گردد و اگر هم افزون گردد، برکت نمی یابد(کافی،ج5، ص125)
4- اثر در نسل آدمی: امام صادق ( علیه السلام ) : مال حرام در فرزندان آشکار می شود و روی آنها اثر می گذارد.( وسائل الشیعه،ج17، ص82)
5-خروج از دوستی امیرالمؤمنین:امام علی ( علیه السلام ) : کسی که به حرام، مال مؤمنی را بخورد، هرگز دوستدار من نیست( مشکاةالانوار ، ص154)
-خداوند توفیق کسب روزی حلال را به همه نصیب بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که درباره آثار پرداخت خمس می‌فرمایند: ... فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِکُم... .
پرداخت خمس کلید رزق شماست. (وسائل الشیعه، ج9، ص: 538)
توضیحات
چند نکته در مورد خمس:
1. درآمدی که از مخارج و هزینه های سال خمسی اضافه بیاید با شرایطی خمس دارد و همچنین پولی که بابت خرید منزل یا خودرو و یا جهیزیه یا سائر نیازهای زندگی از درآمدهای بین سال پس انداز می شود به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای خمس دارد و اگر بر کسی خمس واجب شد و او در آن زمان توان پرداخت خمس را نداشت باید به دفتر مرجع تقلید خود مراجعه نماید تا راهکار مناسبی (مثل مصالحه نمودن یا اجازه گرفتن) برای او ارائه دهند. (1)
2. اگر خویشاوندان یا دوستان و اطرافیانی که بطور یقینی خمس مالشان را نمی دهند و انسان را به مهمانی دعوت کنند یا به انسان هدیه یا عیدی یا سوغاتی بدهند، اما شک داریم به همین مالی که هدیه داده اند یا غذایی که مقابلمان گذاشته اند، خمس تعلق گرفته یا خیر، مثلا احتمال بدهیم هدیه و همین غذا مورد نظر، از پولی تهیه شده که بر آن سال خمسی نگذشته که خمس واجب شده باشد یا از پولی تهیه شده که به آن خمس تعلق نمی گیرد مانند دیه یا ارثیه، در این صورت استفاده کردن اشکال ندارد و نیازی به بررسی و جست و جو نمی باشد. (2)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) صرفا جهت اطلاع: بهجت، فاضل، صافی، زنجانی، نوری، وحید خراسانی: فقط بابت جهیزیه. (گلپایگانی مجمع المسائل ج1 ص337 س173 ؛ فاضل لنکرانی جامع المسائل ج1 ص: 188 س 745 ؛ بهجت استفتائات ج3 س 3499 ؛ رساله مراجع م1391 ؛ صافی جامع الاحکام ج1س750 ؛ وحید خراسانی استفتائات خمس سایت معظم له س467 ؛ وسیلة النجاة آیت الله بهجت م10)
(2) (رساله مراجع م 1795)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: بشر المنافقین بان لهم عذابا الیما . الذین یتخذون الکافرین اولیاء من دون المومنین ایبتغون عندهم العزه لله جمیعا (آیه 139 نساء): مژده بده منافقین را به این که عذاب دردناک برایشان است . آنانکه مومنان را ترک گفته و کافران را دوست گرفتند ، آیا عزت را در پیش ایشان جستجو می کنند پس همانا تمام عزت برای خداست.
«ذلت» به معنای نبود حالت عزت و شرافت در انسان است به گونه‌ای که فرد ذلیل، به راحتی شکست را می‌پذیرد و مغلوب میشود
در روایات عواملی ذکر شده است که موجب ذلت میشود که به برخی اشاره می کنیم:
1- طلب عزت از غیر خدا: چنانکه از آیه شریفه معلوم شد تمام عزت برای خداست پس هر کس غیر از خداوند متعال طلب عزت نماید و به خاطر کسب شرف، بجای رفتن به سمت خدا ، بسوی غیرخدا و کدخدا دست دراز کند ، ذلیل خواهد شد . امیرالمؤ منین علیه السلام می فرماید : هر کس به غیر خدا عزت یابد ، ذلیل شود(غررالحکم، ص 478)
2- اختلاف : اختلاف هر ملتی موجب ذلت ، هلاکت و اسارت آنان در بند دشمنان خواهد بود .
قرآن کریم می فرماید: راه نزاع و اختلاف نپیمایید که سست شوید و شوکت و قدرت شما از بین برود (آیه 46 انفال)
3-اخلاق ناپسند: امام علی علیه السلام می فرماید: بر حذر باشید از اخلاق پست چرا که انسان بزرگوار را پست می کند و مجد و کرامت را نابود می سازد(تحف العقول، ص215)
4 - تقاضا از مردم: پیامبر به ابوذر فرمود: از سؤال کردن وتقاضا بپرهیز ، زیرا ذلت حاضر است . (بحار ،ج 77 ،ص 60)
-خداوند همه ما را با بندگی خودش عزیز بگرداند به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت سید الشهداء علیه السلام در روایتی نورانی می فرمایند: اَیُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سار‌عوا فِى المَغانِمِ
اى مردم در خوبی ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت ها شتاب نمایید. بحارالأنوار، ج 75، ص112
توضیحات
یکی از مسائل مهمی که در رساله مراجع تقلید ذکر شده است مساله 11 است که می فرمایند: مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا امروز دقایقی کوتاه راجع به وقف و احکام آن نکاتی بیان می کنیم:
1. انسان می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد.
2. اگر کسی مالی مثل زمین یا ظرف یا فرش و مانند اینها را وقف کند، بعد از اینکه وقف به صورت شرعی تحقق پیدا کرد، واقف اختیاری نسبت به این مال وقفی ندارد بنابر این نمی تواند شکل وقف اولیه را تغییر بدهد یا اینکه مال وقفی را بفروشد یا مال وقفی را به کسی ببخشد یا امانت بدهد، بلکه باید مطابق همان وقف اولیه به آن عمل شود. (1)
3. خرید و فروش مال وقفی جایز نیست لذا اگر مالی وقف مسجدی شده و به هیچ وجه مورد نیاز آن مسجد نیست نمی توان به صرف قابل استفاده نبودن آن وسیله را فروخت و تبدیل به احسن کرد بلکه اگر این وسیله در مسجد دیگری مورد نیاز است باید به مسجد دیگر منتقل کرد و لذا فروش مال وقفی مراحلی دارد که حتما باید به کارشناسان مطلع در این زمینه مراجعه کرد. (2)
مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند توفیق انجام کارهای خیر را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع مسأله 2676)
(2) (تحریر الوسیله کتاب الوقف م 73 ؛ آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج 2 م 100)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) :افضل اعمال امتی انتظار فرج ؛ بهترین اعمال امت من انتظار فرج الهی است»( عیون اخبارالرضا، ج 1، ص 39 )
معنای انتظار این نیست که مسلمانان در وظایف دینی خود دست روی دست گذاشته و در آنچه بر آنها واجب است، مانند یاری حق، زنده کردن قوانین و دستورهای دینی، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر فروگذاری کنند و به این امید که قائم آل محمد (عجل‌الله تعالی‌فرجه‌الشریف) بیاید و کارها را درست کند، از آنها دست بردارند.
هر مسلمانی، موظف است خود را به انجام دستورهای اسلام مکلف بداند؛ برای شناسایی دین از راه صحیح، از هیچ کوششی فروگذار نکند و به توانایی خود از امر به معروف و نهی از منکر دست نکشد؛
وقتی انسان حقیقتا منتظر کسی باشد تمام رفتار و سکناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد حتما خانه را تمیز و مرتب می‌کند، وسایل پذیرایی را آماده می‌کند و با لباس مرتب و چهره‌ای شاداب در انتظار می‌ماند. چنین کسی می‌تواند ادعا کند که منتظر میهمان بوده است. اما کسی که نه خانه را مرتب کرده و نه وسایل پذیرایی را آماده نموده است و نه لباس مرتب و تمیزی پوشیده است و نه اصلاً به فکر میهمان است اگر ادعا کند که در انتظار میهمان بوده همه او را مسخره خواهند کرد. انتظار باید قبل از آن‌که از ادعای انسان فهمیده شود، از رفتار و کردار او فهمیده شود. با چنین توضیحی روشن است که یک منتظر واقعی اهل گناه و دل‌بستگی به دنیا نیست؛ چرا که چنین کسی نمی‌تواند از وابستگی‌ها و دل‌بستگی‌ها و آلودگی‌ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) باشد.
امام رضا (علیه السلام) در حدیثی تحقق انتظار فرج را این طور تبیین می کند: انتظار فرج نزد ما پایداری و مقاومت در برابر دشمنی ها و ستم ها و مصاحبت زیبا با همسایگان، اعطای خوبی ها به همگان، پند دادن به دیگران و نصیحت و مهربانی نسبت به انسان های مومن است. چنین انتظاری افضل اعمال است.
-خداوند ما را جزء منتظران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند: الْکَادُّ عَلَى عِیَالِهِ مِن حَلالٍ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّه.
کسی که از راه حلال خود را برای روزی خانواده اش به زحمت می اندازد و کار می کند مانند رزمنده ایست که در راه خدا می جنگد. (من لا یحضره الفقیه ج3 ص: 168)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره پیش خرید:
یکی از اقسام خرید و فروش، پیش خرید یا پیش فروش است به این معنا که انسان پول کالای مورد نظرش را نقدا پرداخت کند و بخواهد در آینده کالایش را تحویل بگیرد که با رعایت شرایطی صحیح است و به برخی از آنها اشاره می شود:
1. خصوصیاتى را که قیمت جنس بواسطۀ آنها تفاوت پیدا می کند معین نمایند. مثلا در پیش خرید ماشین نوع، رنگ، مدل و امثال آن که در قیمت ماشین مؤثر است باید در زمان قرارداد مشخص شود.
2. مدّت را کاملًا معین کنند، لذا اگر مثلًا بگوید تا اوّلین باران یا تا برداشت محصول جنس را تحویل مى‌دهم، چون مدّت کاملًا معلوم نشده معامله باطل است.
3. پیش از آن که خریدار و فروشنده از هم جدا شوند، خریدار باید تمام مبلغ کالای خریداری شده را به فروشنده بدهد و چنانچه بخواهد مبلغ کالای خریداری شده را به صورت قسطی بدهد، صحیح نیست (1) بنابر این پیش خرید آپارتمان به صورت قسطی باطل است مگر اینکه از قرارداد صلح یا شراکت و مانند اینها استفاده کنند. و توصیه می شود که برای اطلاع از جزئیاتش با کارشناس مسائل شرعی مشورت صورت بگیرد. (2)
خداوند متعال به همه ما برکت در مال و عمر عنایت فرماید به حرمت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) جهت اطلاع: اگر مقداری از قیمت را بدهد معامله به همان مقدار صحیح است ولی با توجه به اینکه افراد هدفشان کل آپارتمان است یا تمام وسیله است لذا نسبت به مابقی آپارتمان یا کالا باطل است.
(2) (اجوبه الاستفتائات س 1597و 1598 ؛ رساله مراجع م 2112)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: « إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکًا : نخستین خانه‌ای که برای مردم قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکّه است، که پر برکت است(آیه 96 آل عمران)
در اصطلاح دینی، تبرک عبارت است از طلب برکت و خیر از خدا یا انسان و شیئی که خدا امتیاز ویژه‌ای به او بخشیده است؛ خواه برکت دنیوی باشد، مانند افزایش روزی، خواه اخروی، مانند علوّ درجات در آن دنیا؛ همچنین برکت می‌تواند مادی باشد یا معنوی. مؤمن در عملِ برکت سعی دارد به واسطه آثار برکت بخش، از فیض و قدرت الاهی بهره‌مند شود.
در قرآن 4 نوع تبرک آمده است:
1-تبرک مکان: مثل مکه و مثل مسجد الاقصی: (.الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذی بارَکنا حَوْلَهُ: (آیه 1 اسراء)
2- تبرک زمان: خدا شب قدر را مبارک میداند( لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ)(:آیه 3 دخان)
3- تبرک به شخص: حضرت عیسی خودش را متبرک میداند: (و جَعَلَنی مُبارکا:آیه 31 مریم) ویا خاندان حضرت ابراهیم را با برکت میداند: (بَرَکاتُهُ عَلَیکمْ أَهْلَ الْبَیت:آیه 73 هود)
4-تبرک وسیله:مثل تبرک حضرت یعقوب به پیراهن فرزندش یوسف: که پیراهنش را بر چشمان حضرت یعقوب انداختند ورحمت خدا توسط پیراهن حضرت یوسف جاری شد و حضرت یعقوب بینا شد(أَلْقاهُ عَلى وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِیراً « آن پیراهن را بر چهره احضزت یعقوب انداخت؛ پس بینا گردید.(آیه 96 یوسف)
تبرک به حرم و ضریح امام رضا ( علیه السلام ) نیز از این بابت است.
خداوند برکت به زندگی ما عطا بفرماید به ببرکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
توضیحات
در مسأله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است؛ مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد. از طرفی موضوعی که همه ما را اینجا جمع کرده است زیارت است و زیارت آداب و احکامی دارد که برای صحیح و شرعی واقع شدن آن باید احکامش را بیاموزیم.
از بهترین اعمال در ضمن زیارت، می توان به نماز اشاره کرد؛ چراکه یکی از آداب مورد تاکید در زیارت ائمه اطهار علیهم السلام خواندن نماز زیارت است، لذا دو نکته کوتاه درباره نماز زیارت عرض می شود:
1. نماز زیارت با توجه به اینکه یکی از نمازهای مستحبی است، در شرایط انجام با نماز واجب تفاوتهایی دارد: 1- اذان و اقامه ندارد. 2- می توان آن را نشسته خواند ولی ایستاده خواندن (برای غیر معذور) بهتر است 3- می توان آن را در حال حرکت هم خواند و رکوع و سجودش را به صورت اشاره بجا آورد که در این صورت رعایت قبله لازم نیست؛ 4- نمی توان آن را به جماعت اقامه کرد. (1)
2. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات نیز بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند بنابر این کسانی که قصد انجام زیارت نیابتی دارند می توانند نماز زیارت نیابتی نیز بخوانند. البته توجه شود که برای امام زادگان نماز زیارت وارد نشده ولی می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش را به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه،م1و2و3و7 و کتاب الصلاه، فصل فی الأذان و الإقامة؛ و فصل فی الجماعه، م2؛
(2) (آیت الله مکارم: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.) (عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16 ؛ مکارم، استفتائات سایت)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره نحوست برخی ایام در قرآن می فرماید: «فَأَرْسَلْنا عَلَیهِمْ رِیحاً صَرْصَراً فِی أَیامٍ نَحِساتٍ(5): بادی سخت و سرد در روزهایی شوم ونحس بر آنها فرستادیم»(آیه 16 فصلت)
نحس بودن روز ؛ یعنی اینکه در آن زمان تنها شرّ و بدى رخ می‌دهد، و اعمال انسان براى او، برکت و نتیجه خوبى نداشته باشد(المیزان، ج 19، ص 71)
معروف بودن سعد و نحس ایام در میان مردم در ارتباط با حوادثی است که در آن واقع شده است. از امیر مؤمنان علی ( علیه السلام ) نقل شده است: در روز چهارشنبه قتل هابیل به دست قابیل واقع شد، یا گفته شده روز سوم ماه نحس است، چون آدم و حواء از بهشت بیرون رانده شدند.( تفسیر نمونه، ج 23، ص 41) بنا بر این نحس بودن در این موارد مربوط به وقایع می شود
بنابراین طبق این روایات وآیات، روزها نحس نیستند؛ بلکه نتایج اعمال ما آن روز یا شب را به خوب یا بد بودن متصّف می کند.
نحس بودن ماه صفر نیز روایت معتبری ندارد و برفرض نحوست،منظور اتفاقات بدی که در آن افتاده میباشد،مثل شهادت پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام حسن ( علیه السلام ) و امام رضا ( علیه السلام ) و اسارت خاندان اهل بیت ( علیه السلام ) .
در هرصورت برای رفع نحوست، بادادن صدقه و خواندن آیه الکرسی طبق روایات میتوان حل مشکل کرد.( مستدرک الوسائل ، ج 56، ص28 و 31)
خداوند ما را از شر نحوست گناهانمان برطرف فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی اله علیه و اله در روایتی می فرمایند: ...مَا مِنْ شَیْ‌ءٍ أَبْغَضَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ بَیْتٍ یُخْرَبُ فِی الْإِسْلَامِ بِالْفُرْقَةِ یَعْنِی الطَّلَاقَ... .
هیچ عملی در اسلام نزد خدای متعال منفورتر از این نیست که زندگی ای با طلاق، ویران گردد. (الکافی(ط- الإسلامیة) ،ج5، ص:328)
توضیحات
چند نکته درباره احکام طلاق:
1. خانمی که ازدواج دائم کرده است تا هنگامی که طلاق نگرفته و صیغه طلاق جاری نشده است شوهردار محسوب می شود هر چند ماهها و سالها از هم جدا زندگی کنند یا در حال پیگیری طلاق باشند. و اینکه تصور می شود خانمی چنانچه چند ماه از شوهرش دور باشد به یکدیگر حرام می شوند تصور کاملا نادرستی است و نکته ای که باید توجه شود، این است که خانمی که شوهردار است، پیشنهاد دادن ازدواج به او حرام است هر چند به صورت کنایه گفته شود. (1)
2. ازدواج کردن با خانمی که در حال گذراندن عده می باشد، نیز حرام است. بنابر این خانمی که از شوهرش طلاق گرفته است تا زمانی که عده اش تمام نشود، حرام است با مرد دیگری هر چند بطور موقت ازدواج کند. و در برخی موارد ازدواج کردن سبب حرام شدن ابدی زن و مرد به یکدیگر می شوند. البته برخی از بانوان مثل خانمی که یائسه است، بعد از طلاق نیازی به عده ندارد. (2)
خداوند صفا و الفت و صمیمت را در میان خانواده ها بیش از پیش قرار دهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مکارم، استفتائات سایت، ازدواج و زناشویی، ازدواج های حرام)
(2) (توضیح المسائل مراجع، اقتباس از مساله 2400 و 2401 ؛ مساله 2510)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «فیِ جَنَّاتٍ یتَسَاءَلُونَ• عَنِ الْمُجْرِمِینَ• مَا سَلَککمُ‌ْ فیِ سَقَرَ• قَالُواْ لَمْ نَک مِنَ الْمُصَلِّینَ»«آنها در باغهای بهشتند و از مجرمان سؤال می‌کنند. چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟! می‌گویند: ما از نمازگزاران نبودیم».(آیات 40-43 مدثر)
عواملی در ترک نماز وجود دارد که برخی را خدمت شما عرض می کنیم:
1-گناهان: .در دعای ابوحمزه ثمالی، امام سجاد ( علیه السلام ) به بررسی عوامل بی رغبتی نسبت به نماز و مناجات پرداخته و به خداوند عرض می کند:"خدایا چه شده است که هرگاه با خود می گویم که آماده نماز شوم و مناجاتی با تو داشته باشم،کسالت را در هنگام نماز بر من مسلط می نمایی؟و لذت مناجات را از من سلب می کنی... شاید به جرم و گناهم مرا مجازات نموده ای؟( بحار، ج 14، ص 310)
2-عدم شناخت و بی مهری به خداوند:خدا به حضرت موسی ( علیه السلام ) فرمود: اگر ببینی آنان را که درون شب برای من نماز می خوانند گویا من درپیش چشمان آنانم و با من به گفتگو نشسته اند... ای فرزند عمران،خطا می کند و دروغ می گوید آن کس که می پندارد مرا دوست دارد اما همینکه شب فرا می رسد می خوابد.آیا هر محبی سخن گفتن در خلوت با محبوب خود را دوست نمی دارد(بحار،ج87.،ص139)
3-دوستان بد:یکی از عوامل اصلی در ترک نماز دوستان بد هستند،چون دوست بر عقادی دوست اثر فراوانی دارد. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: افراد تابع عقیده دوست خود هستند، پس مواظب باشید که با چه کسی دوست می شوید".( مستدرک؛ ج 2،ص 63)
4- عدم شناخت درست از آثار سبک شمردن یا ترک نماز: اگر افراد به اهمیت نماز آگاه شوند و بدانند نماز ستون دین و بازدارنده از فحشا و منکرات است و سستی در انجام نماز چه پیامدهایی دارد، قطعاً سستی نخواهند کرد.
خداوند ما را جزء نماز گزارن واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت أمیر‌المومنین علی علیه السلام روایت است‌که می‌فرمایند: مَنْ أَحَبَّ اَلْمَکَارِمَ اِجْتَنَبَ اَلْمَحَارِمَ
هر که بزرگواری‌ها را دوست دارد (و می‌خواهد به آنها برسد) از محرمات اجتناب کند. (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج74، ص: 419)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ از طرفی یکی از آداب مورد تاکید در روزهای جمعه آن است که مؤمنین زمانی از روز را برای یادگیری مسائل دینی شان اختصاص دهند. که چند مساله کوتاه درباره محرمیت که مورد نیاز است بیان می شود:
1. در اسلام، سه راه برای ایجاد مَحرمیت بیان شده که عبارت است از «ولادت (نسب)، ازدواج و شیر خوردن با رعایت شرایط» و راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد.
2. اینکه بعضی در ارتباط با نامحرم ادعا می‌کنند ارتباط ما در قالبِ ارتباط خواهر و برادری است، منشأ شرعی نداشته و چیزی به نام صیغه خواهر و برادری که باعث ایجاد محرمیت شود در اسلام وجود ندارد. (1)
2. قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند حتی اگر نامزد بوده و قصد ازدواج داشته باشند و فرقی با سایر نامحرم‌ها ندارند.
4. خانمی که ازدواج دائم کرده، تا هنگامی که طلاق نگرفته و صیغه طلاق جاری نشده، شوهردار محسوب میشود هر چند ماهها و سالها از هم جُدا زندگی کنند یا در حال پیگیریِ طلاق باشند. (2)
زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید خود دریافت کنید.
خدا توفیق بندگی و ارتباط سالم اجتماعی به ما و نسل ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتائات بهجت ج4 س4960)
(2) (رساله مراجع قبل از مساله 2363 و 2464)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خدا در قرآن می‌فرماید: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ
بگو اى بندگانم، که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته اید، از رحمت الهى نا امید نباشید، چرا که خدا همه‌ی گناهان را مى بخشد، که او آمرزگار و مهربان است. (سوره زمر آیه 53)
توضیحات
انسان طوری خلق شده که ممکن است مرتکب گناه شود، خدا در مقابل، توبه را قرار داده؛ لذا چند نکته درباره توبه بیان می کنم:
1. یکی از مهمترین واجبات، توبه از گناهان است که واجب فوری است و تأخیر انداختنش جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد، لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگرچه قبلا هم توبه کرده و آن را شکسته، باز هم باید تصمیم جدی بگیرد و توبه واقعی کند. و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش گناه است.
2. حقیقتِ توبه پشیمانی از گناه است، یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بد‌حجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم [جدّی] بگیرد که ترک کند. (1)
3. همچنین نسبت به برخی گناهان، جبران گذشته واجب است. مثلا اگر گناهش ترک نماز و روزه بوده، در انجام نماز و روزهای قضا کوتاهی نکند یا اگر خمس، زکات و حق الناس برگردن دارد را پرداخت کند. در ادای دین، صدقه یا انجام کار خیر برای طلبکار، هر چند از دنیا رفته باشد، کافی نیست. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض کنم؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین محترم می‌توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خود را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجعشان دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می‌توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خود را از کارشناس خانم بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع، خصوصا مقام معظم رهبری، صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، ابتدای فصل فی احکام الاموات
(2) (رساله مراجع اقتباس از م 2279 و م 2701)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَر: نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمی‌دارد(آیه 45 عنکبوت)
کوتاهی در نماز را میتوان با عللی از بین برد که برخی از علتها را خدمت شما عرض می کنیم:
1-شناخت بیشتر نسبت به نماز:پیامبر(ص) می فرماید: « اگر بدانی نماز چیست و با چه کسی نجوی و گفتگو می کنی خسته نمی شود و نمار را به اتمام نمی بری »( بحار ، ج74 ، ص 80 )
2-ترک دوستی و حب دنیا: حضرت مسیح ( علیه السلام ) می فرماید: دنیا پرست از عبادت و انس با خدا لذت نی برد در حالیکه حب مال در دل او است »-( بحارالأنوار، ج14، ص309) چرا که «حب الدنیا رأس کل خطیئه»است. از علاقه قلبی به دنیا و متعلقات دنیاست که حتی در نماز هم، تمام توجه محب دنیا به سمت دنیاست و هیچ لذتی از نماز نمی برد و کم کم کاهل نماز شده و چه بسا نماز را ترک کند و به خسران ابدی گرفتار شود.
3-ترک گناهان: وقتی انسان، آلوده به گناه میشود، یا اصلا به سمت نماز و نیایش با خدا نمی رود و یا از نماز و عبادت خویش حظ و بهره ای نخواهد برد
4-ترک دوستان و محیط بد: انسان بطور طبیعی تحت تاثیر محیط ودوستان است و بخاطر قاعده شباهت سازی شبیه محیط و دوستانش میشود و با ترک محیط و دوستن بد و رفت و آمد با اهل نماز به سمت نماز می رود.
خداوند ما را جزء نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ أَهْوَالَ یَوْمِ الْقِیَامَة
هیچ مؤمنی نیست که در مسیر نماز جماعت، قدم بردارد مگر این که خدای رحمان، ترس و هراسِ روز قیامت را برای او سبک می‌گیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
توضیحات
یکی از مسائل مهم توضیح المسائل این است که مسائلی را که غالبا انسان به آنها نیاز دارد را واجب است یاد بگیرد؛
از طرفی مسائل نماز جماعت بسیار مورد ابتلا است و در رساله مراجع تقلید، برای صحیح بودن نماز جماعت شرایطی ذکر شده که یکی از آنها نبودن حائل [و مانع] در صف نماز جماعت است (1) که در این باره چند نکته خدمت شما زائرین گرامی بیان می‌کنم:
1. در نماز جماعت نباید بین مأموم و امام، یا بین انسان و مأموم دیگری که انسان به واسطه او به امام متصل شده است، پرده و ستون و مانند آن فاصله باشد. مثلا نباید در صف اول جماعت ستون باشد چرا که افرادی که بعد از ستون هستند جماعتشان باطل است. اما اگر امام جماعت مَرد و مأموم زن باشد یا بین زن و مأموم دیگری که مرد است و زن بواسطه او به امام متصل شده، پرده و مانند آن باشد، اشکالی ندارد. (2)
2. اتصال در جماعت اگر از یک طرف (یعنی از روبرو، راست یا چپ) هم باشد کافی است. مثلا اگر در جلو و سمت راستِ نمازگزار در صف جماعت حائل وجود داشت اما از سمت چپ حائل وجود نداشت [و به امام متصل بود] برای اتصال در صف نماز جماعت، کافی است. (3)
3. اگر نمازگزار بعد از نماز متوجه شد که به واسطه وجود حائل در صف، اتصال تا امام جماعت وجود نداشته، در این صورت جماعتش باطل است اما در صورتی که رُکنی در نماز مثل رکوع، اضافه نکرده باشد، نمازش به صورت فردا صحیح است و لازم نیست نمازش را دوباره بخواند. (4)
زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید.
خدا توفیق نماز با توجه و عمل صالح به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) تعریف حائل: حضرت امام، آیت الله مکارم: حائل چیزی است که مانع مشاهده باشد. آیت الله سیستانی: هر چیزی که تفرق و جدایی ایجاد کند بنابر این فرقی نیست بین اینکه مانعِ مشاهده باشد یا نباشد. (تحریر الوسیله، القول فی شرائط الجماعه، الشرط الاول ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، شرایط نماز جماعت، نبودن حائل بین امام و ماموم ؛ منهاج الصالحین، ج 1 م 795)
(2) نکته: اما احکام مربوط به وجود حائل بین صفوف خود بانوان و همچنین در موردی که امام جماعت و مأموم هر دو زن هستند، همانند احکام وجود حائل در نماز جماعت مردان میباشد. (توضیح المسائل مراجع م 1411 و 1433 ؛ عروه الوثقی، شرائط الجماعه، شرط اول ؛ سایت ادمین، شماره استفتاء 574042 تاریخ استفتاء 24/5/1394)
(3) نکته: حضرت امام، امام خامنه ای، (زنجانی: احتیاط واجب): اگر در مقابل حائل وجود داشته باشد و کسی را از صف جلو نبیند، جماعتش باطل است. (توضیح المسائل مراجع اقتباس از مساله 1414)
(4) (عروه الوثقی، شرائط الجماعه، م 11 ؛ منهاج الصالحین، ج1 م 802)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
علت کمک به جریان مقاومت را می توان با دیدگاه های گوناگون پاسخ داد که :
اولا:از لحاظ فقهی، وجوب دفاع از سرزمین های اسلامی از ضروریات فقه اسلام است واز طرفی دفاع از مقدسات مثل حرمهای اهل بیت نیز، وظیفه یک محب و دوستدار اهل بیت است.
ثانیا: به عنوان یک مسلمان و شیعه باید کمک کرد ؛چون پیامبر فرمود: هر کس فریاد استغاثه مظلومی (اعم از مسلمان یا غیر مسلمان) را بشنود که مسلمانان را به یاری می طلبد، اما فریاد او را اجابت نکند، مسلمان نیست(وسایل الشیعة ، ج 11، ص 108) و امام علی ( علیه السلام ) فرمود:«کونوا للظالم خصماً و للمظلوم عوناً» همواره خصم ظالم و یار و یاور مظلوم باشید(نامه47 نهج البلاغه)
ثالثا: از باب انسانیت نیز هر فردی وظیفه دارد به همنوع خود در زمانی که به او ظلم می شود کمک کند(تو کز محنت دیگران بی غمی- نشاید که نامت نهند آدمی)
رابعا: از جهت دفاع از جان و مال و میهن خود نیز باید کمک کرد ،چون آن کشورها خط مقدم جنگ ما هستند و گرنه دشمن به کشور ما وارد می شود.
خداوند بصیرت در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت رضا علیه السلام درباره آثار و فوائد پرداخت خمس می‌فرمایند: ... فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ... تَمْحِیصُ ذُنُوبِکُمْ وَ ما تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِکُمْ لِیَوْمِ فَاقَتِکُم
پرداخت خمس باعث پاک شدن گناهان تان و ذخیره‌ای برای روز قیامت تان است. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص548)
توضیحات
یکی از عبادات مالی، خمس است که با وجود شرایطِ آن، پرداخت خمس واجب میشود، لذا چند نکته درباره خمس خدمت شما عزیزان عرض می کنم:
1. هر فردی که دارای درآمدی است، هر مقدار از درآمدش که در بین سال خمسی، صَرف نیازها و مخارجِ حلال زندگی شده که مطابق شأنش بوده، مانند خوراک، پوشاک، مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد. اما آنچه از درآمد در سر‌رسید سال خمسی باقی بماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پولِ پس انداز شده باشد یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2. اگر بر کسی خمس واجب شد و او در آن زمان، توان پرداخت خمس را نداشت، باید به دفتر مرجع تقلید خودش مراجعه کند تا برای تأخیر در پرداخت خمس مهلت بگیرد.
3. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی در هر حالتی نمی‌تواند بهانه ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری ها و احکامش، باید خمس موجودی را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار است این بدهی سبب نمی شود، خمسِ درآمدی که از سال خمسی اش زیاد آمده را پرداخت نکند. (1)
در پایان خدمت زائرین عزیز عرض کنم؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می‌توانند با مراجعه، پاسخ سوالاتشان را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران محترم می‌توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالاتشان را از کارشناس خانم بپرسند.
خدای رحمان، محبت دنیا را از دلها خارج کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1765و1790و1791و1792 ؛ اجوبه الاستفتائات س924 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902 ؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773- 774 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الخمس ؛ هدایه العباد صافی م1620 ؛ منهاج، سیستانی ج 1 ص: 392 ؛ وحید منهاج ج1/348 ؛ جامع المسائل ج1 س645)
