بیان بین الصلاتین
نماز قضا 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: إذَا صَلَّیتَ صَلَاةَ فَرِیضَةٍ فَصَلِّهَا لِوَقتِهَا صَلَاةَ مُوَدِّعٍ.
وقتی نماز واجب می‌خوانی آن را در وقتش بخوان، مانند کسی که می‌خواهد آخرین نماز عمرش را بخواند. (امالی صدوق، ص212)
توضیحات
اما چند نکته درباره احکام نماز قضا:
1. نماز در هیچ حالتی از انسان ساقط نمی‌شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه است و نماز در حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند تا نمازش قضا نشود و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود.
2.کسی که خودش نماز قضا دارد می تواند نمازهای مستحبی بخواند و همچنین می تواند نماز قضا به نیابت از میت بخواند مانند نماز قضای پدر یا مادر مرحومش را.
3.کسی که نماز قضا بر عهده اش است ولی تعدادش را نمی داند مثلا چند نماز صبح از او قضا شده، نمی داند سه یا چهار یا پنج نماز بوده است، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است.
4.خواندن نماز های قضا در هر ساعتی از شبانه روز صحیح است و کسی هم که مسافر است می تواند نمازی که در وطن قضا شده، در سفر بخواند البته نمازی که به صورت کامل فوت شده، در سفر هم باید به صورت کامل قضا شود.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
علت عدم استفاده ائمه علیهم السلام از علم غیب
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام درمورد علم غیب ائمه علیهم السلام می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِک: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند، خدا او را آگاه می کند. (کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه علیهم السلام از علم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1. دوگونه علم وجود دارد(طبیعی- غیب) و انسان در برابر علم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمیآورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد.
2. معصومین مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ و اگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند.
3. طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4. معصومین نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ فَإِنَ تَعَلُّمَهُ حَسَنَةٌ وَ مُدَارَسَتَهُ تَسْبِیحٌ وَ الْبَحْثَ عَنْهُ جِهَاد...
علم بیاموزید زیرا که آموختن علم کار نیک است و گفتگو درباره آن تسبیح است و جستجوی آن جهاد. (تحف العقول ؛ النص ؛ ص28)
توضیحات
دو نکته کوتاه، به مناسبت روز کتاب و کتابخوانی:
1. . یادگیری بعضی از علوم واجب است مانند برخی از احکام دینی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد که یادگیری آنها بر همه واجب می باشد. و همچنین یادگیری بعضی از علوم به مقدار رفع نیاز ضروری جامعه، بر کسانی که توانایی دارند واجب است مانند علوم پزشکی برای نجات جان بیماران. اما آموختن برخی علوم حرام است مثل علمی که موجب انحراف شود مثل خواندن کتابهای منحرف کننده و سایتهای اینترنتی که باعث فساد عقیده و اخلاق می شود و در بین علوم مختلفی که انسان می تواند به دنبال آنها برود اولویت با علوم دینی است.
2. کتابی که انسان برای مطالعه از کتابخانه یا از شخصی می گیرد اگر از بین برود یا معیوب بشود ضامن نیست اما در چند صورت ضامن است و باید جبران کند: مورد اول: در نگهداری کوتاهی نماید. مورد دوم: اگر صاحب کتاب ضمانت را شرط کند هر چند فرد کوتاهی نکرده باشد ضامن است. (رساله مراجع مساله2349)
خداوند متعال همه ما را اهل علم و عمل قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام‌علیکم‌بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم.در‌روایت‌است از امام جعفر صادق علیه‌السلام که می فرمایند :الْکَادُّ عَلَى عِیَالِهِ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّه
کسی که خود را برای روزی خانواده اش به زحمت می اندازد و کار می کند مانند رزمنده ایست که در راه خدا می جنگد.کافی (ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 88 ، ح 1)
توضیحات
در برخی موارد خریدار یا فروشنده یا هر دو می تواننده قرار داد انجام شده را برهم بزنند که برخی از آن موارد عبارتند از :
1.اگر پیش ازقرار داد در جنس یا عوض آن عیبی بوده و نمی دانسته و پس از قرار داد متوجه شود می تواند قرار داد را فسخ کند ویا تفاوت قیمت معیوب با سالم را بگیرد.
2. در صورتی که خریدار یا فروشنده (فریب خورده) جنس را بدون اطلاع از قیمت معمولی به مقداری که مردم به آن اهمیت می‌دهند ارزان‌تر از قیمت آن فروخته و یا گرانتر خریده می تواند قرار داد را فسخ کند.
3.اگر فروشنده یا خریدار شرط کند که طرف مقابل کاری انجام دهد یا شرط کند که مالی را که می دهد به طور مخصوصی باشد مثلا خانه را رنگ کرده تحویل دهد و آن شخص به شرط عمل نکند می تواند قرار داد را فسخ کند.
4.در صورتی که در زمان قرار داد قرار بگذارند تا مدت معینی مثلا تا یک هفته هر دو یا یکی حق فسخ و برهم زدن قرار داد را داشته باشد. م2124 ،
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم‌رهبری حفظه الله ،صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در روایات ما دلایل مختلف و فراوانی برای برتری علم نسبت به ثروت بیان کرده اند.
در حدیثی آمده است: علم از هفت جهت بر مال و ثروت برتری دارد:
1. علم میراث پیامبران و مال میراث فرعونیان است.
2. علم با بخشیدن و خرج کردن کم نمی شود ولی مال با خرج کردن کاسته می گردد.
3. مال محتاج به نگهبان و محافظ (بانک و صندوق امانات و ...) است ولی علم خود محافظ و نگهبان صاحبش یعنی فرد عالم است.
4. علم وقت مرگ با انسان همراه است و با او منتقل می شود (یعنی دارائی و ثروتی است که حتی وقت مردن نیز از او جدا نمی شود) ولی مال در وقت مرگ انسان را رها می کند و باقی می ماند.
5. مال هم در دسترس کافر است و هم مؤمن ولی علم ویژه مؤمن است (البته این در مورد علم خاص یعنی علم توحید و معارف دین است که تنها مؤمن از آن بهره دارد و کافر از آن بی بهره است).
6. همه مردم به صاحب علم در امر دینشان محتاجند ولی همگی به صاحب مال نیازمند نمی باشند.
7. علم، انسان را در وقت عبور از پل صراط تقویت و یاری می کند ولی مال (اگر نامشروع و حرام باشد) مانع او از عبور می شود. (میزان الحکمه،ج۶، ص۴۵۴،ح۱۳۳۸۵)
خداوند ما را جزء عالمان و عاملان به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت زهرا علیها سلام در روایتی می فرمایند:مَنْ أصْعَدَ إلَی اللهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، أهْبَطَ اللهُ إلَیْهِ أفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.
هر که عبادت خالصانه خود را به سوی خدا بالا فرستد، خداوند برترین مصلحت او را بر او فرو خواهد فرستاد. بحار الأنوار، جلد 70
توضیحات
اما مساله شرعی:چند نکته کوتاه درباره کاشت ناخن و مژه مصنوعی:
کاشت ناخن و مژه در صورتی که برای زینت انجام می شود و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برطرف کردن آن را ندارد جایز نیست.
کسی که مرتکب این عمل شده، لازم است برای وضو و غسل آن را برطرف کند هرچند هزینه داشته باشد وچنانچه امکان جدا سازی باشد ولی جدا نکند وضو و غسل باطل است.
اما در صورتی که امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز نباشد یا حرج و سختی فوق العاده داشته باشد حق ترک نماز را نداشته و طبق نظر امام خامنه ای و بعضی از مراجع عظام تقلید لازم است علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برطرف کردن مانع به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند.
خانمی که عذر شرعی داشته و با ناخن و مژه مصنوعی غسل کرده و طبق وظیفه شرعی عمل نکرده است توقفش در مساجد و اطراف ضریح مطهر شرعا (به فتوا یا احتیاط)جایز نیست.
تعجیل در فرج امام زمان و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم‌رهبری ،صلوات برمحمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/۲/۱۸
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) و امام کاظم ( علیه السلام ) حضرت ثامن الحجج ( علیه السلام ) را به جهت علم زیادش عالم آل محمد نامیدند (کشف الغمه ،ج ۳ ،ص 107)
2. ابراهیم بن عباس می گوید : هرگز ندیدم از حضرت رضا علیه السلام چیزی بپرسند مگر اینکه آگاه بود و هیچ کس را آگاه تر از او به تاریخ گذشته تا زمان خودش ندیدم ، مأمون همواره او را با سوالات گوناگون امتحان می کرد و او با جواب کامل به وی پاسخ می داد. (عیون الاخبار الرضا (ع) ، ۲/۱۸۰ .)
3. محمد بن عیسی یقطینی می گوید : از پاسخ هایی که حضرت رضا ( علیه السلام ) به سوال های مردم داده بود پانزده هزار مساله جمع آوری کردم. (الغیبه،شیخ طوسی،ص 52)
4. مأمون از کشور ها و ادیان مختلف جهان دانشمندان و صاحب نظران را دعوت می کرد و از آنها درخواست مناظره با امام ( علیه السلام ) را می نمود و هر بار بعد از مناظره تمامی دانشمندان به علم بالای امام ( علیه السلام ) اعتراف می کردند .
در مدینه نیز دانشمندان و عالمان هرگاه سوالی به ذهنشان فشار می آورد نزد امام ( علیه السلام ) می رفتند و ایشان پاسخ سوالات را می دادند .
5. امام ( علیه السلام ) به چندین زبان زنده دنیا در زمان خود مسلط بود و با هر دانشمند که مأمون می آورد با زبان خود آنها صحبت می کرد . مأمون می گوید : من فکر می کنم کسی در روی زمین داناتر از این مرد وجود ندارد. (عیون اخبار الرضا ، ج ۲ ، ص ۱۸۰ )
6. امام ( علیه السلام ) تفکر و عقلانیت را مهمتر از نماز و روزه می دانند و آن را عبادت خوانده اند.
خداوند توفیق علم و عمل به دستورات اهل بیت علیهم السلام را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا علیه السلام به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1. فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا ( علیه السلام ) میفرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
2. انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشهای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره میکند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت] وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیدهاند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او میگویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار علیهم السلام خود حمایت و طرفداری مینمودی. (احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3. ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزهداری است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷ )
4. تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: وَ أَقِیمُوا الصَّلاَةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ
نماز رابر پا دارید و زکات را بدهید و پیامبر را اطاعت کنید تا مشمول رحمت الهی شوید. (سوره مبارک نور آیه 56)
توضیحات
چند نکته درباره احکام زکات:
1.زکات بر نه چیز با شرایطی واجب میشود که عبارتند از: گندم، جو، خرما، انگور و کشمش، گاو، شتر و گوسفند، سکه طلا و نقره.
2. طلا و نقره های کنونی و سکه های بهار آزادی و امثال آن زکات ندارد اما با وجود شرایطی، خمس تعلق می گیرد.
3.انسان می‌تواند زکات را در هشت موردمصرف کند از جمله:
الف: فقیر یعنی کسی که مخارج سال خود و عیالش را مطابق با شانش ندارد و کار یا سرمایه‌ای هم ندارد که بتواند به مرور مخارج خود و عیالاتش را تامین کند .
ب: یا بدهکاری که نمی‌تواند قرض خود را بدهد یا در اموری که منفعت عمومی دارد مثل مسجد هزینه کند.
ج: فی سبیل الله یعنی کاری که مانند ساختن مسجد منفعت عمومی دینی دارد.( آیت الله سیستانی: در این مورد بنابر احتیاط لازم باید از حاکم شرع اذن بگیرد) (رساله مراجع1946و1947مساله1925)
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال نصیب همه ما بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: قیّد و العلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابتهُ «علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«و الکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه ماندهاند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین علیه السلام ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است. (لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.» ( من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. از‌امام‌صادق علیه‌السلام چنین‌روایت‌شده‌است‌که‌فرمودند: لَا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزْقِ مِنْ حِلِّهِ فَاِنَّهُ عَوْنٌ لَکَ عَلَی دِینِکَ؛
طلب‌روزی‌حلال را رها نکن ( ترک نکن ) ، که روزی حلال تو را در دینداری کمک میکند. ( امالی شیخ طوسی ص 193)
توضیحات
چند نکته‌کوتاه در مورد بعضی از قراردادهای کاری:
1.در قراردادهای کاری کسی که نیروی کار می گیرد نسبت به پرداخت حقوق کارمندش نباید کوتاهی وسهل انگاری کند در غیر این صورت ظالم و معصیت کار است و مستحب است اجرت کارگر را قبل از آن که عرق او خشک شود به او بدهند.
2.کارگر یا کارمند هم نباید در انجام کار کم کاری یا کوتاهی کند مثلا کارمندى که به طور معمول و در حد توان مثلا به ده پرونده و یا به امور ده مراجعه کننده مى‌تواند رسیدگى کند، اگر به خاطرسهل انگارى و کم کارى به مقدار کمتر رسیدگی کند، گنهکار است و نباید برای مقداری که کم کاری نموده مزدی دریافت نماید .(تحریر الوسیله ج2 اجاره م27 ، عروه اجاره فصل فی الاجارة الثانیه م4 آیت الله مکارم استفتائات احکام اصناف و مشاغل)
3. اگر تا الان بخاطر ندانستن مساله یا خدائی نکرده عمدا کم کاری یا کوتاهی کرده و بابتش پولی دریافت نموده باید آن مقدار پول را به همان اداره یا صاحب‌کار برگرداند و اگر‌در ادارات دولتی مکان یا حسابی در خصوص پرداخت بدهی نباشد به خزانه کل دولت واریز کند. (سایت لیدر احکام مناسبتی روز کارمند سوال 6و15)
خداوند متعال توفیق کسب حلال به همه مسلمین عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در مورد مشاوره می فرماید: شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ :در کارها ، با آنان مشورت کن!(آیه 159 آل عمران)
اگر چه مشورت در امور راه گشای مشکلات بسیاری است؛ اما اگر مشاور صلاحیت‌های لازم را دارا نباشد، نه تنها مشورت کننده بهره‌ای از آن نخواهد برد، بلکه زیان‌های آن بیش از منفعتش خواهد بود.
از این‌رو اسلام، ویژگی‌هایی برای مشاور برمی‌شمرد تا مشورت ثمربخش باشد:
1- خدا ترسی: وجود این خصلت در مشاور او را مورد اعتماد قرار داده و از طرح راههایی که خشنودی خدا در آن نیست و یا در نظر گرفتن منافع خویش برحذر باشد و از سر نیک اندیشی و خیرخواهی او را راهنمایی کند.
امام صادق ( علیه السلام ) در این باره میفرماید: «در کار خویش با کسانی مشورت کن که پروای الهی دارند(بحار،ج 75، ص 98)
2- تجربه: مشاور می‌بایست در زمینه مورد مشورت، تجربه کافی، توانایی درک و تحلیل مشکل را داشته و با استفاده از تجارب گذشتگان، راه حل‌های مناسب با شرایط زمانی و مکانی مشورت کننده به او ارائه دهد و به فرموده علی ( علیه السلام ) ؛ خداوندان اندیشه و خرد و تجربه و دوراندیشی بهترین افراد برای مشورت‌اند.( غرر الحکم، ج 1، ص 407)
3- علم و دانش داشتن: ژرف اندیش و واقع‌نگر و با روحیات مشورت کننده آشنا باشد و با احاطه کافی بر ابعاد گوناگون مشکلات وی و ارائه آگاهی‌های نظری و عملی، بهترین راه حل را به مشورت کننده پیشنهاد کند.
امام علی ( علیه السلام ) فرمود: هر که استبداد ورزد نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در عقلشان شریک گردد (نهج البلاغه، ص۳۴۲، حکمت۱۶۱)
4- مشاور باید عاقل و آزاد اندیش باشد. هم‌چنان که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: با انسان عاقل مشورت کنید و از نظرش سرپیچی نکنید که پشیمان خواهید شد(بحار ، ج 75، ص 100)
البته از مشاوره با افراد ترسو،بخیل وحریص نهی شده است(نهج البلاغه؛ نامه 53، ص427.)
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزءاً، اَفضَلُها جُزءاً طَلَبُ الحَلالِ
عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است . ( وسائل‌الشیعه،ج17،ص21)
توضیحات
یکی از سوالاتی که زیاد می پرسند این است، اگر کالائی مثلا فرش، که نقد آن 4میلیون تومان ارزش دارد، وقتی که با مبلغ بیشتر، به صورت مدت و شرائط بخریم یا بفروشیم از نظر شرعی این کار حلال است یا نه؟
در جواب به دو نکته اشاره می شود:
1.با رعایت دو شرط این نوع خرید و فروش و سود حاصله حلال و شرعی می باشد اول باید قیمت و دوم باید مدت و زمان بین خریدار و فروشنده به صورت دقیق و واضح معلوم شود به این صورت که فروشنده و خریدار می‌توانند ابتدا در مورد قیمت و مدت با هم صحبت کنند که به تناسب مدت، قیمت زیاد یا کم شود اما عقد معامله باید بر یک قیمت و مدت معین بسته شود مثلا این کالا را به مبلغ 5 میلیون تومان میفروشم که پولش را شش ماه بعد بپردازید و به این نوع معامله، معامله نسیه گفته می شود.
2. کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدّتی قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدّت، فروشنده با توافق مشتری مقداری از طلب خود را کم کند و بقیّه را نقد بگیرد اشکال ندارد.رساله مراجع مساله 2109
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن هدف از فرستادن انبیا را اجرای حق و قانون بیان کرده است و می فرماید: «إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاکَ اللَّهُ وَلَا تَکُنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیمًا «ما این کتاب را بحق بر تو نازل کردیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته در میان مردم قضاوت کنی و از کسانی مباش که از خائنان حمایت نمایی. ( آیه 105 نساء)
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: أتْقى النّاسِ مَن قالَ الحقَّ فیما لَهُ و عَلَیهِ : با تقواترین مردم کسى است که حقّ را بگوید، چه به سودش باشد چه به زیانش ( الأمالی صدوق : ۷۲/۴۱ )
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت پیامبر در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی قانون پذیری ایشان، و از محوری ترین اصول در سیره ایشان نیز تعبّد به قوانین الهی بود که مواردی ذکر میشود:
1-جلوگیری از سوء استفاده وابستگان و اطرافیان: وقتی کسی در رأس امور قرار می گیرد، اگرچه خود درست کار باشد ،اما خواه و ناخواه اطرافیان و وابستگانی دارد که ممکن است درصدد سوء استفاده از قدرت و مقام وی برآیند
از امام صادق علیه السلام روایت شده است که وقتی آیه زکات نازل شد، چون یکی از مصارف زکات «عاملین علیها» (یعنی کسانی که به امر جمع آوری زکات می پردازند) می باشد، عده ای از بنی هاشم تقاضا نمودند که به خاطر خویشاوندی جمع آوری زکات را به آنان واگذار نماید تا در نتیجه، سهمی از زکات از آن آنان باشد. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «صدقه و زکات بر من و بر بنی هاشم حرام است.» در ادامه فرمودند: «آیا گمان می کنید من شما را بر دیگران ترجیح می دهم؟(کافی، ج4، ص 58)
2-تساوی انسان ها در برابر قانون: پیش از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان، بر اساس سنّت های موهوم قبیلگی، داشتن ثروت، شخصیت قبیلگی، نژاد، رنگ و مانند آن مایه برتری انسانی بر انسان دیگر شناخته می شد و دارندگان این گونه امتیازات بدان ها تفاخر می کردند. اما با ظهور اسلام، پیامبر بر این گونه امتیازات خط بطلان کشید.
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)در خطبه ای که پس از فتح مکّه ایراد نمودند فرمودند: ای مردم! آگاه باشید که پروردگارتان یکی است و پدرتان یکی است. بدانید که نه عرب بر عجم و نه عجم بر عرب، و نه سیاه بر سفید و نه سفید بر سیاه برتری دارد، مگر به تقوا. (میزان الحکمه ، ح 22396) آن حضرت همه انسان ها را، اعم از مخالف و موافق، در برابر قانون مساوی می دانست: «الناسُ امامَ الحقِ سواءٌ(بحار، ج 16، ص 262)
3-رعایت عدالت در اجرای قانون: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «اقوام و ملل پیشین دچار سقوط و انقراض شدند؛ بدین سبب که در قانون تبعیض روا می داشتند؛ هرگاه یکی از طبقات بالا مرتکب جرم می شد او را از مجازات معاف می کردند، و اگر کسی از زیردستان به جرم مشابه آن مبادرت می ورزید او را مجازات می کردند. قسم به خدایی که جانم در قبضه اوست! در اجرای عدل درباره هیچ کس فروگذاری و سستی نمی کنم، اگرچه مجرم از نزدیکان من باشد.(تحف العقول ،ص29)
خداوند توفیق عمل به قوانین اسلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: مَنْ أَتَمَ رُکُوعَهُ لَمْ تَدْخُلْهُ وَحْشَةٌ فِی الْقَبْر
هر که رکوع نمازش را کامل انجام دهد هیچ ترس و وحشتی در قبر به سراغش نمی آید.(کافی(ط-الاسلامیه) ج 3 ، ص 321 ، ح 7)
توضیحات
یکی از واجبات نماز رکوع است که رکوع علاوه بر وجوب از ارکان نماز است؛ بدین معنا که ترک یا زیاد کردن آن ، حتى از روى سهو موجب بطلان نماز مى‌شود، اما چند نکته درباره واجبات رکوع:
1. انسان باید به قصد رکوع به اندازه ای خم شود که بتواند دست را به زانو بگذارد (امام خامنه ای وآیت الله مکارم: بنابراحتیاط واجب کف دست را بگذارد.)
2. برای رکوع باید از حالت ایستاده به رکوع رفت که این ایستادن قبل از رکوع را قیام متصل به رکوع می گویند.
3. در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد.
4. واجب است که بعد از رکوع نمازگزار صاف بایستد و بعد از آنکه در حالت ایستاده بدن آرام گرفت، به سجده رود.
نکته آخر اینکه هر یک از این واجبات رکوع چنانچه عمدا ترک شود نمازش باطل است و نسبت به قیام متصل به رکوع و همچنین خم شدن به اندازه رکوع ، حتی اگر سهوا هم ترک شود نماز باطل است. (عروه الوثقی،فصل فی الرکوع؛رساله مراجع،مسأله 1022؛1040 ؛1030)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم‌رهبری حفظه الله ،صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در یک روایت نورانی می فرمایند: حُرمةُ مالِ المُسلِم کَحُرمَةِ دَمِهِ.
احترام مال مسلمان همانند احترام به خون و جان اوست (مراعات آن بر همه واجب است). (میزان‌الحکمة، ج ٢، ص ٥١٠)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام ارث:
1-هنگامی که انسان فوت می کند قبل از اینکه ارثیه میان ورثه تقسیم شود، چنانچه میت دارای بدهکاری باشد واجب است ورثه ابتدا بدهی های میت را از اموالی که میت بجا گذاشته، پرداخت کنند؛ هر چند میت به پرداخت بدهکاری هایش وصیت نکرده‌باشد، لذا به نظر مشهور مراجع از جمله امام خامنه ای اگر فرزندان بدانند که میت خمس یا زکات بدهکار است‌باید‌خمس و زکات اموالش را پرداخت نمایند هرچند وصیت نکرده‌باشد
2-اموالی‌که از میت بعد از کسر بدهکاری و عمل به وصیت‌نامه شرعی میت، باقی‌می‌ماند متعلق به همه‌ورثه می‌باشد که پسران دو برابر دختران سهم می برند و تا‌زمانی‌که اموال تقسیم نشده است هیچ یک از‌ورثه بدون‌اجازه یا رضایت دیگر ورثه حق تصرف در آن اموال را ندارند. و چنانچه یکی از ورثه در این اموال بدون اجازه و رضایت تصرف و استفاده کند، علاوه بر‌ارتکاب گناه ،مدیون به ورثه نیزمی باشد.
3. در مواردی که افراد در زنده بودنشان، اموال را به فرزندان می بخشند و تحویل می دهند یا در قالب قرارداد شرعی دیگری به فرزندان منتقل می کنند، شرعا ارث محسوب نمی شود و احکام آن را نیز ندارد.
خداوند توفیق یادگیری وعمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی جلد دوم بخش دوم: معاملات جایز ؛ فصل چهارم: شرکت درس50: مبحث سوم: شرکت عقدی صحیح)
(2) (استفتاء خصوصی از سایت امام خامنه ای، شماره 841320)
(3) (رساله مراجع، مساله 2736)
(4) (رساله مراجع، مساله 2770 و 2771
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره جهاد کبیر میفرماید: «فَلَاتُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا» «ای پیامبر! پس از کافران پیروی نکن و به‌وسیله آن با آنها به جهادی بزرگ بپرداز»(آیه 52 فرقان)
«جهاد کبیر» یعنی چه؟ یعنی اطاعت نکردن از دشمن در میدان‌های مختلف؛ مثل میدان سیاست، میدان اقتصاد، میدان فرهنگ و هنر. جهاد کبیر به معنای قطع رابطه با دنیا نیست؛ بلکه هویّت و شخصیّت اصلی خودشان را از یاد نبرند؛ و مثل نماینده نظام اسلامی حرکت بکنندو سخن بگویند وهضم قدرتها (فرهنگی،اقتصادی، هنر و...) نشوند.
وقتی از دشمن تبعیت نشود ممکن است هزینه هایی داشته باشد، اما وظیفه این است که:وَ تَوَکَّل عَلَی اللهِ وَ کَفی بِاللهِ وَکیلا؛ در مقابل همه این فشارها به خدا تکیه کن؛ توکّل معنایش این نیست که کار را رها کنید بنشینید تا خدا بیاید عوض شما کار را انجام بدهد؛ بلکه توکّل این است که شما راه بیفتیدو تلاش کنید، آن‌وقت یقین داشته باشیم که خدای متعال ما را کمک خواهد کردو یقینا پیروزیم وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنین.(آیه 69 عنکبوت)
بر اساس معارف قرآن کریم، دشمنان اسلام هرگز از مسلمانان راضی نخواهند شد مگر آنکه مسلمین اسلام را رها کنند و پیرو کافران شوند؛ در نتیجه فرمان الهی این است که هرگز نباید در برابر آنان کوچکترین نرمشی انجام دهید و باید در برابرشان محکم و استوار همچون کوه باشید و مقاومت کنید و تسلیم ناپذیر باشید. در قرآن کریم آمده است«وَ لَنْ تَرْضی عَنْک الْیهُودُ وَ لا النَّصاری حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ (آیه 120 بقره)
خداوند توفیق جهاد در راه خدا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ....
بگو اى بندگانم که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته اید، از رحمت الهى نومید مباشید، (در ادامه آیه می فرماید:) چرا که خداوند همه گناهان را مى بخشد، که او آمرزگار و مهربان است. (سوره زمر آیه 53 )
توضیحات
چند نکته درباره توبه:
1. یکی از مهمترین واجبات توبه از گناهان است که واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگر چه قبلا هم توبه کرده و آنرا شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند برگردد و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش نیز گناه است.
2.حقیقت توبه پشیمانی از گناه است یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بد‌حجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم بگیرد که ترک کند.
3.همچنین نسبت به برخی گناهان جبران گذشته واجب است مثلا اگر گناهش ترک نماز و روزه بوده در انجام نماز و روزهای قضا کوتاهی نکند، خمس، زکات و حق الناس که برگردن دارد را پرداخت کند. و در ادای دین صدقه دادن یا انجام کار خیر برای طلبکار هر چند فوت کرده باشد کافی نیست. (عروه اول احکام اموات؛ رساله مراجع مساله 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق(علیه السلام) برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-نیکی به والدین و صله‌رحم: صله‌رحم تا جایی نقش دارد که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی می‌آورند به سبب آنکه صله‌رحم را به جا می‌آوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در این باره میفرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صله‌رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2- خوش اخلاقی: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کنند. (کافی، ج 2، ص 100) واین طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3- زیارت امام حسین(علیه السلام): در این باره امام صادق(علیه السلام) فرموده است: زیارت امام حسین(علیه السلام) را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی‌ات را زیاد میکند و زندگی‌ات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4- نیکی به خانواده: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ
همه کمالات در شناخت عمیق دین و شکیبایى در پیشامدهای ناگوار و اندازه نگه داشتن در زندگى است. (کافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص:32)
توضیحات
نکاتی در مورد علم آموزی:
یادگیری بعضی از علوم واجب است مانند احکام دینی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد که یادگیری آنها بر همه واجب می باشد. و یادگیری بعضی از علوم به مقدار رفع نیاز ضروری جامعه، بر کسانی که توانایی دارند واجب است مانند علوم پزشکی برای نجات جان بیماران. کسی که از امکانات آموزشی عمومی استفاده می کند چنانچه در حد متعارف درس نخواند حرام است که از امکانات و فضای آموزشی بیت المال استفاده کند. .(اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبری س 1322 ،رساله مراجع ج 1م11و استفتائات مکارم ج 3س1363)
2. در مسیر علم آموزی احترام استاد و معلم را رعایت نموده و همچنین معلم و استاد نیز باید وظیفه خود را در تعلیم و تعلم انجام داده و کوتاهی نکند که در صورت کوتاهی نمودن مدیون است.(استفتائات ،بهجت س4365)
3. حاضر شدن در کلاس درس استادی که منحرف است و در ضمن درس علیه اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام تبلیغ می کند و دانشجو هم قدرت تشخیص نکات اشتباه کلام استاد را ندارد تا پاسخ بدهد و ترس انحراف دینی را داشته باشد جایز نیست و با وجود شرائطش نهی از منکر نماید و یا به مسؤلین مربوطه اطلاع دهد .(استفتائات حضرت امام ج 2،استفتئات دین س12،اجوبه الاستفتائات س 1333 ،جامع الاحکام صافی ج2س 1538 مجمع المسائل (للگلبایگانی)، ج5، ص: 415)
تعجیل در فرج آقا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
