احکام اجتماعی (زیارت و حق الناس)

توضیحات

زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم.
1. یکی از سفارشات در زیارت، توبه و استغفار از گناهان است و تلاش بر اینکه اعمال و کردار افراد بعد از زیارت مانند قبل از زیارت نباشد.
2. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشته‌اش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند. (1)
3. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، می‌تواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام عیدی ما را فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)