حقوق والدین

توضیحات

از عوامل بسیار مهم عاقبت به خیری احترام و خدمت به پدر و مادر است ؛ از طرفی انسان نسبت به پدر و مادر خود شرعا وظایفی دارد که به سه مورد در این زمینه اشاره می شود:
1. برخورد نیک با پدر و مادر و بی ادبی نکردن نسبت به آنان، چه از نظر گفتار و چه از جهت رفتار، هرچند والدین در حق فرزند کوتاهی کرده و یا به او ظلم نموده باشند. حتی در برخی روایات نقل شده که اگر پدر و مادر تو را زدند آنها را از خود مران بلکه بگو خداوند متعال شما را بیامرزد.
2. احسان به پدر و مادر یعنی وقتی نیاز مالی دارند و فقیر هستند به آنها کمک مالی نموده و مخارج زندگی ایشان را در حد شأن و عرف تأمین نماید. کوتاهی در این وظیفه، گناه است و ناسپاسی نسبت به زحمات پدر و مادر به حساب می آید.
3. وقتی والدین به کاری که گناه نیست امر می کنند مثلا امر می کنند نمازت را اول وقت بخوان و یا نماز را به جماعت بخوان، چادر بپوش و یا اینکه از کاری که واجب نیست نهی می کنند مثل اینکه می گویند در این ایام به مسافرت نرو، با فلان شخص رفاقت نکن، یا بدون چادر بیرون نرو و امثال این موارد که به حرف نکردن موجب اذیت آنها می شود، عمل کردن به گفته ایشان واجب است. (1)
خداوند متعال به همه توفیق خدمت به پدر و مادر را عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. آیت الله سیستانی: اگر علت اذیت شدن پدر و مادر دلسوزی شان برای فرزند باشد، هر چند نهی نکرده باشند، واجب است فرزند ترک کند. (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ استفتائات حضرت امام (10 جلدی) ج 10 ص: 656 رضایت والدین ؛ رهبری، سایت ادمین ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)