روزه قضا

توضیحات

از آنجایی که نزدیک به ماه مبارک رمضان، ماه مهمانی خداوند متعال هستیم چند نکته درباره روزه قضا خدمت شما عرض می شود:
1. اگر کسی از ماه رمضان گذشته روزه قضا داشته باشد مثلا به خاطر اینکه در ماه رمضان مریض بوده و روزه نگرفته یا مسافرت بوده و روزه نگرفته یا خانم عذر شرعی داشته و روزه نگرفته است به فتوای اکثر مراجع تقلید اگر بتواند تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان آینده واجب است (به فتوی یا احتیاط واجب) قضای روزه را انجام دهد. (1)
2. به نظر اکثر فقهای عظام، وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است، بشرط اینکه تا آن موقع چیزی که روزه را باطل می کند مانند خوردن و آشامیدن را مرتکب نشده باشد. (2)
3. اگر کسی از روی فراموشی یا غفلت یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند مرتکب شود مثلا سهوا بخورد یا بیاشامد روزه باطل نمی شود و فرقی بین روزه واجب و قضا و مستحبی نمی باشد. (3)
4. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند به فتوای اکثر مراجع تقلید اگر همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (4)
خداوند متعال توفیق بندگی و عمل به وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، رهبری، صافی، وحید، بهجت: احتیاط واجب. فاضل، مکارم‌، شبیری: فتوی. خویی، سیستانی: احتیاط مستحب. (عروه الوثقی، فصل فی احکام القضاء، م 18 ؛ رساله آموزشی رهبری، ج 1 درس 64 ؛ منهاج الصالحین، ج 1 م 1047 ؛ رهیافت روزه، ص: 176)
(2) شبیری: در روزه قضای ماه رمضان خودش، تا زمانی که به اندازه نیت کردن به مغرب مانده باشد، نیت روزه صحیح است. (عروه الوثقی، کتاب الصوم، فصل فی النیه، م 12 ؛ رساله مراجع م 1564 و م 1565 ؛ رهبری، سایت، احکام روزه، سوال 55 و 57 ؛ شبیری، المسائل الشرعیه، م 1572)
(3) (رساله مراجع م 1653)
4. امام خامنه ای، آیات عظام شبیری زنجانی، فاضل، وحید: در صورتی که هنگام شروع عذر را می داند ولی نسبت به پایان عذر علم ندارد، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را قضا کند. آیت الله مکارم: کسی که چند روزه از او قضا شده و شماره آن‌ها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند دو تا بوده یا سه تا کافی است مقدار کمتر را انجام دهد و اضافه بر آن واجب ‏نیست، هرچند احتیاط مستحب است، اما اگر قبلاً شماره آن‌ها را می‌دانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را انجام دهد. (رساله مراجع م 1679 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام روزه قضا)