سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَکْتُوبٌ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ وَ الْقَرْضُ بِثَمَانِیَةَ عَشَر
بر درب بهشت نوشته شده است که صدقه دادن، ده حسنه دارد و قرض دادن، هجده حسنه. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص33)
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد که یکی از مسائل مورد نیاز مسائل مرتبط با قرض است که امروز چند نکته کوتاه درباره قرض الحسنه بیان می شود:
1. یکی از کارهای پسندیده که در اسلام نسبت به آن تاکید زیادی شده است، قرض الحسنه یا قرض دادن، می باشد مخصوصا قرض دادن به کسی که نیاز دارد. (1)
2. یکی از موارد سود ربوی، در قرض است یعنی اگر به کسی قرض داده شود و در ضمن قرض به صورت صریح یا ضمنی شرط سود و منفعت شود حرام است و معنای شرط سود این است که قرض گیرنده ملزم به پرداخت سود باشد که اگر سود را پرداخت نکند مورد اعتراض قرض دهنده قرار می گیرد. حتی اگر مقدار سود را معین نکند و بگوید هر چه دوست داری پرداخت کن، باز هم ربا محسوب می شود. (2)
3. اگر انسان قرض بدهد و شرط کند که قرض گیرنده کارمزد واقعی و هزینه های قرض دادن را به قرض دهنده پرداخت کند به نظر تعدادی از مراجع از جمله امام خامنه ای مانعی ندارد. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه پیامکی 30002020 آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات خویش را به این سامانه ارسال کرده و جواب را دریافت کنید.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب القرض م1و 2 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1002 و 1003)
(2) (رساله مراجع، مساله 2283 ؛ تحریر الوسیله، کتاب قرض م 9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 1011)
(3) صرفا جهت اطلاع: آیت الله سیستانی، در قرض شرط سود و هم شرط کارمزد، هر دو حرام است.) (اجوبه الاستفتائات س 1786 ؛ استفتائات آقای سیستانی سؤال 356 ؛ سایت مکارم استفتائات، امور بانکی، کارمزد)