سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام صادق علیه السلام روایت است که میفرمایند: أیُّمَا مُسْلِمٍ أقَالَ مُسْلِماً بَیْعَ نَدَامَةٍ أقَالَهُ ٱللهُ عَزَّ وَ جَّل عَثْرَتَهُ یَوْمَ ٱلْقِیَامَةِ.
هر مسلمانی که پشیمانیِ مسلمانی را در خرید و فروش بپذیرد، خداوند روز قیامت پشیمانی او را از گناهانش میپذیرد. (وسائل الشیعه، ج 17 ص: 387)
سوالی که بعضی عزیزان میپرسند این است که شرطِ پشیمانی که در ضمن قراردادِ خرید و فروش شرط میشود که به آن جرم زبان هم گفته میشود، شرعی است یا خیر؟
در پاسخ عرض می کنم که اگر در ضمن قرارداد خرید و فروش، به این کیفیت شرط شود که هر کس تا یک ماه پشیمان بشود، فلان مبلغ مثلا یک میلیون را بدهد، میتواند خرید و فروش را بهم بزند، به نظر تمامی مراجع صحیح است به شرط اینکه مَبلغ شرط پشیمانی و مدت و مهلت حق فسخ را، در شرط پشیمانی کاملا معلوم کنند. (1)
نکته آخر: بعد از اینکه معامله با رعایت شرایط آن واقع شد، در صورتی که شرط و اختیاری (خیار) برای بر هم زدن معامله وجود نداشته باشد، خریدار و فروشنده، حق بر هم زدن معامله را ندارند؛ البته در این صورت اگر یکی از طرفین معامله، اظهار پشیمانی کند، پذیرش درخواست فسخ قرارداد توسطِ طرف دیگر معامله، مستحب است.
زائرین و مجاورین گرامی میتوانند سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدشان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع تقلید دریافت کنند.
خدا توفیق رزق حلال و عاقبت بخیری را به همه ما و نسل ما عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 2124 ؛ جامع المسائل ج 1 س 1057 ؛ مکارم استفتائات ج1س598 ؛ تبریزی استفتائات ج1س1160 ؛ صافی جامع الاحکام ج1س1121 ؛ حضرت امام استفتائات ج2 ص93 س60 ؛ بهجت استفتائات ج3 س4232)