سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در مورد شفاعت کنندگان می فرماید:
لَا یَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضَىٰ:
هرگز از احدی جز آن کسی که خدا از او راضی است ،شفاعت نکنند(آیه 28 انبیاء)
شفاعت اولیاى الهى در روز قیامت براى گنهکاران، بدون حساب نیست؛ بلکه متوقف بر شرایطى است که در همین دنیا باید آن را به دست آورد. در آیات و روایات، براى هیچ فرد یا گروهى تضمین نشده است که حتماً مورد شفاعت قرار مىگیرند؛ بلکه صفات و ویژگىهاى کلى کسانى که از این نعمت بهرهمند و یا محروماند، بیان شده است. بر اساس آیات و روایات، شرایط شمول شفاعت نسبت به بنده گنهکار، عبارت است از:
1- رضایت خداوند: شفاعت شوندگان باید مورد رضایت و پسند خداوند باشند؛ یعنى، شفاعت در حق کسانى مؤثر خواهد بود که در دنیا در مسیر اطاعت، بندگى و رضایت خداوند قرار داشتند. قرآن کریم مىفرماید: «و [ شفیعان ] شفاعت نمىکنند، مگر براى کسى که مورد رضایت و پسند خداوند باشد». ( آیه 28 انبیاء)
در حقیقت شفاعت تجلّى اراده و خواست خداوند، مبنى بر بخشش و آمرزش بندگانى است که در دنیا عقیده و عملشان مورد رضایت خداوند بوده است؛ هرچند دچار خطا و لغزش نیز شدهاند. شفاعت، پاداشى در حق آنان است.
2- حفظ اصل ایمان
کسانى مورد شفاعت قرار مىگیرند که به سبب گناهان، اصل ایمانشان به خطر نیفتاده باشد. به همین جهت، در منابع دینى آمده است: کافر، مشرک و منافق در روز قیامت مورد شفاعت قرار نمىگیرند.
رسول اکرم(ص) فرموده است: «شفاعت براى تردیدکنندگان، مشرکان و کافران نیست؛ بلکه براى مؤمنان یکتاپرست است». (میزان الحکمه، ج 4، ص 1472، ح 9482.)
3- رابطه معنوى شفاعت شونده و شفیعان
کسانى مورد شفاعت قرار مىگیرند که در دنیا ارتباط روحى و معنوى خاصى بین آنان و شافعان برقرار شده باشد. کسانى که نسبت به اولیاى الهى محبت و مودّت دارند و در دنیا تحت جذبه هدایتگرى آنان قرار گرفته و همفکر، هم عقیده و همراه ایشان بودهاند. یعنی رابطه معنوى و سنخیت بین امام و ماموم است که باعث شفاعت شده است واز این جهت در روایات بر محبت و دوستى پیامبر اکرم و امامان معصوم تأکید شده است (بحار، ج 27، ص 158)محبت حقیقى، محب را شیفته محبوب کرده و موجب همگونگى در عقاید، اخلاق و سلیقهها مىشود و از ارتکاب گناه مىکاهد و مانع از دلبستگىها و وابستگىهاى کاذب مىشود.
4-اعتقاد به شفاعت داشتن: باید اعتقاد قلبی به شفاعت داشته باشند. پیامبر (ص) فرمود : هر کس به شفاعت من ایمان نداشته باشد شفاعت من به او نمیرسد(عیون اخبار الرضا، ج٢، ص۶۶)
خداوند همه ما را شامل شفاعت معصومین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد