بیان حدیث

توضیحات

سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه در روایتی می فرمایند: إنّ مِن أوثَقِ عُرَى الإیمانِ أن تُحِبَّ فی اللّه ِ ، و تُبْغِضَ فی اللّه ِ ، و تُعْطیَ فی اللّه ِ ، و تَمْنَعَ فی اللّه ِ تعالى. یکی از محکمترین رشته های ایمان که به آن می توانیم چنگ بزنیم و به برکتِ آن از لغزشگاه، از صراط خطرناک دنیا، از میان آتش شهوات و مشکلات و گناهان عبور بکنیم و خود را به بهشت برسانیم، از محکمترینِ اینها این است که: در راه خدا محبت بورزی، در راه خدا دشمنی بکنی. و به خاطر خدا ببخشی و به خاطر خداوند متعال از بخشش خوددارى ورزى.

دو نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:

1.طبق این حدیث شریف معیار برای دوست داشتن یا دشمن داشتن دیگران یا بخشش و امتناع از بخشش باید رضایت و سخط الهی باشد یعنی اگر کسی به شما اظهار ارادت و محبت می کند یا پول یا کمکی می کند، اگر دوستی با چنین فردی در راستای رضای خداست، متقابلا اظهار ارادت و محبت به او اشکالی ندارد.

2.ما امروز در جامعۀ خودمان به این امور بطور روزمره مبتلا هستیم. به یکی محبت می ورزیم، ملاحظه نمی کنیم که او نحوۀ عملش آیا طوری است که موجب رضای خداست یا نه؟ اگر نحوۀ عملِ او موجب رضای خدا نبود، مثلا درخواست کاری خلاف مصلحت جامعه را دارد یا درخواست تضییع حقوق مردم را دارد، پس او محبوبِ الهی نیست. وقتی محبوب الهی نبود، بنده هم حق ندارم به او محبت بورزم.

3.اگر بتواینم دوست داشتن ها و دشمن داشتن ها را براساس رضایت و سخط الهی قرار دهیم، بسیاری از این اختلافات و دو دستگی ها و اشتباهات و غبارآلودگی هایی که در فضا بوجود می آید، اینها از بین خواهد رفت.


در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.


متن اصلی:


الشرط السابع: ان لایکون ممّن اتّخذ السفر عملاً و شغلاً کالمکاری- درس 192

جلسه 192، یک شنبه 1395/10/12

حدیث:

عن سعیدِ الاعرج، ثقه است. عن ابی عبداللهِ جعفرِ بن محمدٍ«علیهماالسلام». این روایت، سندش سند صحیحی است. قال: مِن أوثَقِ عُرَی الایمان أن تُحِبَّ فی الله و تُبغِضَ فی الله. از جملۀ محکمترین دستاویزهای ایمان، این است که: در راه خدا محبّت بورزی، و در راه خدا دشمنی کنی، مبغوض بداری. ایمان، همان دستاویز محکمی است که انسان در این لغزشگاه زندگی، در این پل صراطی که بر روی آن مشغول حرکت هستیم از اول تکلیف تا آخر عمر، دست به آن دستگیره انسان می زند و از لغزش، خودش را محفوظ می دارد. عُرُوَ دستگیره است که شعبی دارد. فرض بفرمایید نماز از شعب این دستگیره است، یا جهاد فی الله از شعب این دستگیره است. این عروۀ وثقی، این دستگیرۀ محکم، رشته هایی دارد. بعضی از این رشته ها خیلی مستحکم اند. در این روایت می فرمایند: یکی از محکمترین رشته های عروۀ ایمان، دستاویز ایمان که به آن می توانیم چنگ بزنیم و به برکتِ آن از لغزشگاه، از صراط خطرناک دنیا، از میان آتش شهوات و مشکلات و گناهان عبور بکنیم، خود به بهشت برسانیم، از محکمترینِ اینها این است که: در راه خدا محبت بورزی، در راه خدا دشمنی بکنی. خیلی به نظر ما این مهم است؛ چون قلب و عواطف انسان تحت تأثیر قرار می گیرند. تحت تأثیر جمالِ ظاهری قرار می گیرند. جمال ظاهری یعنی: پول، یعنی مقام، یعنی رفاقت، یعنی حزب، یعنی جناح. یکی به ما اظهار ارادت می کند یا پولی به ما می دهد یا یک کمکی در یک جایی می کند، محبتِ او قهراً در دل ما قرار می گیرد. این محبت، اینطور است. الانسانُ عبیدُ الاحسان یا عُبَیدُ الاحسان. این روایت نمی گوید محبت پیدا نکن! بلکه می گوید که معیارِ این محبت را خدا قرار بده! یعنی این کسی که به تو پول داد یا کمک کرد یا به تو لبخند زد، جلب توجه و محبتِ تو را کرد، این را با میزان الهی محک بزن! اگر دیدی که محبتِ به او با اوامر الهی، با محبتِ الهی هیچ منافاتی ندارد، خدای متعال راضی است، عیب ندارد که شما به او محبت بورزید، اشکالی ندارد.

اگر دیدی محبتِ به این شخص در محک با ملاحظۀ محبت الهی و ارادۀ الهی بد از آب درمی آید، تقلّبی از آب درمی آید، این محبت را رها کن! کسانی هستند که خدای متعال از اینها خشنود نیست؛ فاسقند، فاجرند، معاندند، دارای صفات سیّئه هستند، خلقیات و اخلاق سیّئه هستند، خداوند اینها را دوست نمی دارد، طبق روایات، طبق آنچه در مدارک دینی ما وجود دارد، مورد محبت خدا نیستند. اگر به تو پول هم داد، به او توجه نکن! محبت او را در دلت جای نده! این محبت، محبت لله نیست. فرض بفرمایید به ما پول می دهد تا بر طبق میلِ او که خلاف مصلحت جامعه است، یک حرکتی انجام بدهیم، یک حرفی بزنیم! این قطعاً مخالف با رضای الهی است. محبت این شخص به ما، بخاطر این چیزهاست. این پول اگرچه که موجب این می شود که انسان به دهندۀ او محبت پیدا کند اما جلوی خودت را می گیری! اینجا این محبت را که موجب رضای الهی نیست، یا موجب سخط الهی است و با معیارهای الهی تطبیق نمی کند، این محبت را کنار بگذاریم. این خیلی امتحان بزرگی است. ما امروز در جامعۀ خودمان

به این امور بطور روزمره مبتلا هستیم. به یکی محبت می ورزیم، ملاحظه نمی کنیم که او نحوۀ عملش آیا طوری است که موجب رضای خداست یا نه؟ اگر نحوۀ عملِ او موجب رضای خدا نبود، پس او محبوبِ الهی نیست. وقتی محبوب الهی نبود، بنده هم حق ندارم به او محبت بورزم. ممکن است کسی دین اسلام را هم نداشته باشد لکن از روی قصور، این شخص مبغوض الهی نیست. کسی که یک دینی را پذیرفته است، فرض بفرمایید از دین حق غافل است، راهی هم ندارد، همان چیزهایی که برای عدم گرایشِ به دینِ حق عذر محسوب می شود، در او وجود دارد. آدمی هم هست که باصفاست، با صداقت است. این، مبغوضِ الهی نیست، محبت به او اشکالی ندارد. اما کسی است که دین خدا را قبول کرده است اما رفتارِ او رفتاری است که موجب سخط و غضب الهی است، مورد رضای الهی نیست. محبتِ به او مشمول این روایت است، این باید مبغوض باشد، مبغوض لله. این، یک عروۀ وثقی است. اگر این را توانستیم در زندگیِ خودمان مورد توجه دقیق قرار بدهیم و عمل بکنیم، من خیال می کنم خیلی از این اختلافات و دو دستگی ها و اشتباهات و غبارآلودگی هایی که در فضا بوجود می آید، اینها از بین خواهد رفت. دنباله اش این است: و تُعطِیَ فی الله و تَمنَع فی الله«عزّوجلّ». عطا و منعِ تو هم با توجه به رضا و سخط الهی باشد. معیار را و میزان را رضای الهی و سخط الهی قرار بدهی. امالی، صفحۀ 674.