امام باقر علیهالسلام در روایتی میفرمایند: زمانی که رسول خدا در مسجد حضور داشتند، مردی وارد مسجد شد و شروع به نماز خواندن کرد، اما هنگام سجده به درستی سجده نمیکرد و کمتر از مقدار لازم و شایسته سجده کرد؛ چرا که حکم شرعی آن است که هنگام سجده باید پیشانی بر محل سجده قرار گیرد و بدن آرام بگیرد و ذکر سجده نیز از ابتدا تا انتهای آن در حالت آرامش بدن ادا شود.
وقتی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم این صحنه را مشاهده کردند، فرمودند: "نَقرٌ کَنقرِ الغراب لو ماتَ علی هذا مات علی غیر دینِ محمدٍ صلیاللهعلیهوآله"، یعنی "مثل نوک زدن کلاغ، نوک میزند. و اگر این فرد با چنان نمازی بمیرد، مرگ او مرگِ بر دینِ ما نیست!" یعنی، نمازش نماز نیست.
نکتهای کوتاه پیرامون این حدیث شریف عرض کنم:
برای اینکه انسان از نماز بهره کامل ببرد نیاز به حضور قلب در نماز دارد و حضور قلب در نماز وابسته به دو عامل است:
عامل اول، توجه قلبی است، یعنی دل انسان باید متوجه باشد که در نماز مخاطبی دارد به نام خدای متعال، و در پیشگاه او حضور یافته است. انسان باید از اول تا آخرِ نماز سعی کند این احساس در او زنده بماند که در مقابل شخصیتی بسیار باعظمتی قرار دارد و با خدای متعال سخن میگوید. و اگر این احساس و حالت در انسان به وجود آمد - البته به تمرین نیاز دارد - حتی اگر معانی کلمات را هم نداند، باز هم فضیلت نماز را خواهد برد. جوانان عزیز، چنانچه در جوانی این ویژگی را تمرین کنند، ایجاد و ماندگاری حالت توجه آسانتر خواهد بود.
عامل دوم، انجام درست و کامل واجبات نماز است. انسان نمیتواند با سجده یا رکوع ناقص، حضور قلب داشته باشد. لذا رکوع با همه واجباتش از جمله آرامش بدن هنگام ذکر رکوع و قیام و ایستادن بعد از رکوع همراه با لحظهای آرامش بدن، و سجده با همه واجباتش از جمله قرار دادن اعضای هفتگانه بر زمین و گفتن ذکر سجده در حالت آرامش بدن و همچنین رعایت نشستن بدن میان دو سجده همراه با لحظهای آرامش بدن. لذا برای حضور قلب باید به این دو عامل توجه شود.
جهت سلامتی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و رهبری عزیزمان امام خامنه ای حفظه الله صلوات