کل بیان های بین الصلاتین از ۰/۰۹/۲۹ تا ۰/۱۰/۰۶
احکام سجده (مفقود شدن مهر در بین نماز) 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت باقر علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند: إِنَّ أَبِی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ علیه السلام مَا ذَکَرَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نِعْمَةً عَلَیْهِ إِلا سَجَدَ.
پدرم علی بن الحسین علیه السلام هیچگاه نعمتی را یاد نمی‌کرد مگر اینکه سجده شکر انجام می‌داد. (وسائل الشیعة، ج7، ص: 21)
توضیحات
امروز بنا به قولی میلاد علی بن الحسین علیه السلام است امامی که به سید ساجدین شهرت دارد
به همین جهت امروز نکته ای را از احکام سجده بیان می کنیم:
گاهی اتفاق می افتد که در بین نماز، بچه مهر را بر می دارد یا به هر دلیلی مهر وسط نماز گم می شود و در دسترس نیست، وظیفه چیست؟
برای جواب این سوال مراحل سه گانه ای وجود دارد که با رعایت ترتیب این مراحل انسان باید به وظیفه خودش عمل کند:
مرحله اول: در صورتی که همراه یا نزدیک وی چیزی که سجده بر آن صحیح است مانند سنگ یا چوب یا برگ گلی وجود دارد بر همان سجده کند و یا اگر روی سنگ فرش یا چمن نماز می خواند می تواند بر همان سنگ فرش یا چمن سجده کند. (1)
مرحله دوم: در صورتی که چیزی که سجده بر آن صحیح است همراهش نباشد ولی در چند قدمی اوست بگونه ای که با رفتن به سوی آن صورت نماز بهم نمی خورد ذکر را قطع نموده و بدون انحراف از قبله بعد از رسیدن به آن سجده کند و نماز را همانجا ادامه دهد. (2)
مرحله سوم: به نظر برخی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر چیزى که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد و قابل دسترسی هم نباشد چنانچه وقت وسعت دارد (که نوعا هم اینچنین است)، باید نماز را بشکند و بعد از تحصیل مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است نماز را از سر گیرد.(3) البته در مسائلی که بین مراجع تقلید نظرات متفاوت است لازم است هر کس به نظر مرجع تقلید خودش عمل نماید.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق بندگی خالصانه را در درگاه خودش عنایت فرماید و عیدی ما را فرج حضرت صاحب قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) صافی، گلپایگانی، بهجت، وحید: احتیاط واجب بر کاغذی که از پنبه ساخته شده سجده ننماید. (رساله مراجع م 1076 و 1082 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 44 ص: 174)
(2) (توضیح المسائل جامع م 1276)
(3) مکارم: احتیاط آن است که نماز را تمام کرده و دوباره بخواند.
امام خامنه ای: و اگر وقت تنگ است باید به لباسش اگر از پنبه یا کتان است سجده کند و اگر از جنس دیگرى است بر همان سجده کند و اگر آن هم ممکن نیست بر پشت دست سجده نماید. (سیستانی، مکارم، خوئی، تبریزی: بر فرش هم جایز است.) سیستانی: اگر چیزی ندارد که سجده بر آن صحیح باشد یا اگر دارد به علت گرما یا سرمای زیاد و مانند اینها نمی تواند بر آن سجده کند، سجده بر قیر و زفت مقدم بر سجده بر غیر آنهاست؛ ولی اگر سجده بر آنها ممکن نباشد، باید بر لباسش یا هر شیء دیگر که در حال اختیار سجده بر آن جایز نیست، سجده نماید. و در این حکم تفاوتی بین وسعت وقت و تنگی وقت وجود ندارد. (عروه الوثقی، فصل فی مسجد الجبهه من مکان المصلی، م 27 ؛ رساله مراجع مساله 1087و1084 ؛ توضیح المسائل جامع م 1274 و 1276)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند خطاب به پیامبر و خاندان او در آیه تطهیر فرموده است: «إِنَّما یریدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکُمْ تَطْهیراً: خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.» (آیه 33 احزاب) ؛ در این آیه،اهل بیت را کسانی معرفی کرذه که معصوم هستند و خداوند آنان را از هرگونه پلیدی پاک کرده است.
اما مصادیق این آیه چه کسانی هستند؟
در کتب لغت عرب، کلمه «اهل» بر نوعی رابطه و پیوند میان یک انسان با انسان یا چیز دیگری دلالت میکند؛ برای نمونه، در عربی، همسر را اهل مرد می‌شمارند، امت هر پیامبری اهل اویند و ساکنان خانه یا شهر، اهل خانه یا شهرند. همچنین، پیروان هر دین و آیینی اهل آن دین‌اند(معجم المقاییس اللغة، ج۱ ص۹۳؛ لسان العرب، ج۱، ص۱۸۶)
1. اما در این آیه با کلمه (انما) تاکید کرده که اینها کسانی هستند که معصومند، بنابراین شامل زنهای پیامبر نیست، چون اگر مقصود آیه، خانه‌های همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، لازم بود بگوید «اهل البیوت» و لذا آنجا که دربارة آنان سخن می‌گوید صیغة جمع به کار می‌برد، نه صیغة مفرد ،«ال» در واژه «البیت»، اشاره به یک خانة معهود دارد که مورد عنایت آیه است،
2. هیچگاه صحیح نیست ضمیر مردان را به زنان ارجاع داد، و به زنان گفت;عنکم از شما;بلکه اگر فقط همسران اهل بیت بودند، باید می فرمود:عنکن،
3. در قرآن سوره تحریم(آیه 3و4) برخی زنان پیامبر را توبیخ کرده که اگر توبه نکنید،خدا برعلیه شماست و یکی از زنان پیامبر جنگ جمل را راه انداخت،پس نمی توانند معصوم باشند.
4. بیش از 70 حدیث به طرق اهل سنت، آمده که پیامبر فرمود: اهل بیت،همان 5 تن آل عبا هستند که پیامبر آنها را زیر عبایی جمع کرد و فرمود: اینها اهلبیت من هستند(صحیح مسلم، باب فضائل اهلبیت النبی، ج۴، ص۱۸۸۳.)
خداوند ما را پیرو واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
احکام قسم
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: مَنْ أَجَلَّ اللَّهَ أَنْ یَحْلِفَ بِهِ أَعْطَاهُ اللَّهُ خَیْراً مِمَّا ذَهَبَ مِنْه
هر کس خداوند را بزرگتر از آن بشمارد که (برای هر امری بی مهابا) به نام او سوگند یاد کند، خداوند بهتر از آنچه که از دست داده، به او می دهد. ( الکافی (ط- الاسلامیه) ج7 ص: 434)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره قسم:
1. اگر انسان برای اثبات یا نفی چیزی قسم بخورد، مثل اینکه به مشتری بگوید به خدا قسم این جنس کیفیتش درجه یک است و مانند اینها، چنانچه راست بگوید، قسمش کراهت دارد و اگر راست نباشد، قسم دروغ است و گنهکار است ولی کفاره ای ندارد.
2. اگر انسان از روی قصد به نام خداوند متعال یا صفات مخصوص خدای متعال قسم بخورد کاری را که برایش ممکن است و از جهت شرعی یا دنیایی پسندیده است انجام دهد یا کار حرام و ناپسندی را ترک کند، و سایر شرایط قسم هم رعایت شده باشد، باید به این قسم عمل کند مانند اینکه بگوید: بخدا قسم می خورم هر روز یک صفحه قرآن بخوانم یا قسم بخورد که کشیدن سیگار را ترک کند، در این صورت عمل به قسم واجب است و ترک عمدی آن علاوه بر اینکه گناه محسوب می شود، موجب کفاره است. (باید 10 فقیر را سیر کند و یا آنها را بپوشاند و اگر نتوانست سه روز روزه بگیرد.) اما اگر در همین صورت به قرآن یا یکی از ائمه قسم بخورد که کاری را انجام دهد، عمل به چنین قسمی واجب نیست. (1)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال به همه ما توفیق یادگیری و عمل به احکام را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام سیستانی، زنجانی، وحید، صافی: باید سه روز، روزه پی در پی باشد. (توضیح المسائل مراجع م 2670 و 2671)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یحْبِبْکُمْ اللَّهُ: اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید، تا خدا شما را دوست بدارد) آیه 31 آل عمران)
به ظهور و بروز محبت؛ در اندیشه، گفتار و رفتار آدمی «مودت» می‌گویند؛ و «محبت در وادی عمل را مودت می‌گویند.
ادعای محبت به خالق هستی و خلیفه او وقتی راست ودرست است که شخص مدعی، پیرو اهلبیت (علیهم‌السلام) باشد. کسی که ادعای دوستی اولیای الهی را دارد، باید عمل به خواسته آنها سرلوحة اعمالش باشد و به هر اندازه در عمل با آنها مخالفت داشته باشد، به همان میزان از محبت او کاسته خواهد شد.
امام صادق(علیه‌السلام) میفرماید:کسی که خدا را معصیت و نافرمانی میکند، او را دوست ندارد.اگر در دوستی او صادق بودی، پیروی اش می‌کردی.زیرا محبّ، فرماندار محبوب است(تحف العقول / ترجمه کمره ای ؛ ج 1 , ص 303 )
جابر می‌گوید: امام باقر(علیه‌السلام) به من فرمود: آیا کسی که ادعای تشیع میکند، همین که بگوید ما را دوست دارد، کافی است؟! سوگند به خدا شیعیان ما نیستند، مگر آنان که تقوای الهی دارند و به امانتداری و زیادی ذکر خدا و روزه و نماز و نیکی به والدین و... شناخته می‌شوند.
جابر عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا! امروز کسی را به این صفت نمی‌یابیم».
حضرت فرمود: ... آیا برای کسی کافی است بگوید: من علی(علیه‌السلام) را دوست دارم و ولایت او را می‌پذیرم؛ ولی با وجود این، در عمل کوتاهی میکند؟! نه؛ چنین نیست. اگر روش پیامبر را دنبال نکند و به سنت او عمل ننماید، دوستی او فایده‌ای برای او نخواهد داشت؛ بین خدا و هیچ کسی قرابت نیست. محبوب ترین بندگان، نزد خدا فرمانبردارترین آنها است. کسی که مطیع خدا باشد، دوست ما و کسی که از خدا سرپیچی کند، دشمن ماست. کسی جز با عمل و پاک‌دامنی و پارسایی به دوستی ما نمی‌رسد.(بحار، ج ۱۵، ص141)
خداوند ما را جزء شیعیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: أَلشِّتـاءُ رَبیـعُ الْمُـؤمِنِ یَطُولُ فیهِ لَیْلُهُ فَیَسْتَعینُ بِهِ عَلى قِیامِهِ وَ یَقْصُرُ فیهِ نَهارُهُ فَیَسْتَعینُ بِهِ عَلى صِیامِهِ.
زمستان بهار مؤمن است، از شبهاى طولانى اش براى شب زنده دارى، و از روزهاى کوتاهش براى روزه دارى بهره مى گیرد. (وسائل الشیعه: ج۷، ص۳۰۲)
توضیحات
در ایام شیوع بیماری کرونا یک قدری ارتباطات حضوری مردم و دید و بازدیدها کم شده است (البته نباید این حالات اصل قرار گیرد و انشالله با برطرف شدن بیماری دوباره مثل قبل نسبت به رفت و آمد پر شور عمل می کنیم) حال سوال این است که با وجود تاکید شرع اسلام به این مهم چگونه بین این دو جمع کنیم؟
در پاسخ به چند نکته کوتاه اشاره می شود:
1. قطع ارتباط با ارحام شرعا حرام است و البته یکی از مصادیق مهم صله رحم دید و بازدید و خبرگیری از احوال هم و رسیدگی به مشکلات همدیگر است لکن در این وضعیت که به هدف حفظ جان خود و دیگران و دستورالعملهای بهداشتی قدری رفت و آمدها کمتر شده است باید گفت: در صورتی که این تجمعهای خانوادگی خطر ابتلاء به بیماری و شیوع را افزایش می دهد می توانند به طرق دیگر صله رحم به این تکلیف الهی عمل شود تا این ایام انشالله با عافیت سپری شود و از طرفی به گناه قطع رحم دچار نشویم. (1)
2. عرض کردیم طرق دیگر، بله: صله رحم منحصر به دیدار حضوری در منزل فرد نیست و مومنین می‌توانند با تماس تلفنی، پیامک، جویا شدن از احوال او با واسطه؛ یا با احسان به او هر چند از طریق ارسالِ کمک مالی برایش، در مواردی که احتیاج به کمک مالی دارد و مانند آن، این وظیفه الهی را انجام دهد.
3. البته باید دقت داشته باشیم که در صورتی که میهمانی هایی هم برگزار می کنیم علاوه بر رعایت مسائل بهداشتی جلساتمان از گناه نیز به دور باشد و از آن طرف هم اگر نوع خاصی از صله رحم با خویشاوند مثلا ملاقات حضوری موجب تأیید کار حرام کسی، یا تشویق بر ارتکاب گناه باشد نمی‌توان ملاقات حضوری داشت، و آن نوع صله رحم جایز نیست. (2)
زائرین و مجاورین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید.
خداوند متعال توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (مکارم، سایت، استفتائات معاشرت و صله رحم)
(2) (سایت لیدر، احکام مناسبتی ویژه آغاز سال جدید، توضیح المسائل جامع مساله 2287 و 2288 و 2289)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم -
1.از آنجا که غرور غالباً ناشى از جهل و عدم شناخت خویشتن و قدر و منزلت انسان در پیشگاه خدا است نخستین گام درمان این بیمارى اخلاقى، شناخت خویشتن و معرفت پروردگار و نیز شناخت لیاقت‌ها و شایستگی‌ها در انسان‌هاى دیگر است.
2.اگر انسان به گذشته خویش برگردد که طفلى بود از هر نظر عاجز و ناتوان و به آینده خویش بنگرد که پیر و ناتوان و از کار افتاده میشود و اگر چند روزى قدرت، مال، ثروت، جوانى و زیبایى دارد، همه آنها در معرض انواع آفات است و طبق ضرب‌المثل معروف «به مالت نناز که به شبى از بین می‌رود و به جمالت نناز که به تبى از بین می‌رود!» همه اینها آسیب‌پذیر است.
3. اگر به تاریخ پیشینیان بنگرد و سرعت زوال قدرت‌ها و از میان رفتن اموال و نابودى امکانات با خبر شود هرگز مست غرور نخواهد شد.
4. اگر انسان درست به جسم و روح و امکانات خود توجّه کند که چقدر آسیب‌پذیر بوده و چگونه حوادث کوچک می‌توانند زندگى او را بر هم زنند، مست و مغرور نمی‌شود، امیرمؤمنان على ( علیه السلام ) میفرماید: بیچاره آدمیزاد! سرآمد زندگیش نامعلوم، علل بیماریش ناپیدا و اعمالش ثبت و ضبط میشود، پشه‌اى او را می‌آزارد و گلوگیر شدن آب یا غذایى او را می‌کشد و عرق مختصرى او را متعفّن و بدبو می‌سازد!»
5. از دیگر راه های درمان غرور و خودبزرگ بینی و انجام گناه در زندگی را می توان یاد مرگ و تجسم زندگی جاوید پس از دنیا و مرگ دانست; بدین معنا که آدمی روزی چندان دور، البته و به ناچار و حتما باید پاسخگوی همه اعمال ریز و درشت خود باشد .
6. بداند یکی از عوامل نابودی حسنات و عبادات ما، غرور می باشد. زیرا در غرور، اخلاص امری فراموش شده است. اگر این عمل ریشه در اخلاص می داشت به چنین سرنوشت و اثری منجر نمی گشت که تولید آن غرور و توهم برای صاحب آن باشد. رسول گرامی اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند : « خود پسندی و غرور ، عبادت هفتاد ساله را نابود می کند . »(نهج الفصاحة ، ص 286 )
7. یادآوری اصل و پایان خویش: اگر انسانی به نوع آفرینش خویش دقت کند در می‌یابد که از آب نجس بدبو به وجود آمده و در آخر تبدیل به مرداری میشود که اگر چند روز در بیرون بماند بوی متعفن او همه‌جا را فرا می‌گیرد و بهترین عزیزان نیز از او فرار میکند.امیرمؤمنان ( علیه السلام ) فرمودند:«در شگفتم از آدمی که آغازش نطفه، پایانش مردار و در این بین حامل کثافات است چگونه تکبر می‌ورزد»[(بحار، ج70، ص234)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: لَا یَنْبَغِی لِلْمُؤْمِنِ أَنْ یَجْلِسَ مَجْلِساً یُعْصَى اللَّهُ فِیهِ وَ لَا یَقْدِرُ عَلَى تَغْیِیرِه
مومن نباید در مجلسی بنشیند که خداوند متعال در آن نافرمانی می شود و او هم نمی تواند آن را تغییر دهد. (وسائل الشیعه، ج 16 ص:260)
توضیحات
مشابه این حدیث دستوراتی در دین نسبت به مجالس و میهمانی ها در دین ما مطرح است؛ خوب البته این شبها هم که شبهای طولانی تری است اقتضای میهمانی ها بیشتر است لذا چند نکته خدمتتان عرض می شود:
1. نشستهای فامیلی یا دوستانه نباید همراه با گناهانی همچون موسیقی های لهوی و رقص آور و حرام باشد و همچنین نباید در آن عدم رعایت پوشش شرعی یا غیبت و دیگر گناهان باشد و چنانچه انسان بداند یا ترس وقوع در گناه را بدهد نباید در این برنامه ها شرکت کند.
2. در این محافل و دورهمی ها نباید افراد برای خنده و شاد بودن یکدیگر را مسخره یا اهانت یا اذیت کنند و شاد بودن با اذیت دیگران علاوه بر اینکه معصیت است، فعل غیر انسانی می باشد.
3. اگر در مجلسی و یا مکانی گناهی صورت می گیرد بر افرادی که گناه را مشاهده می کنند با رعایت شرایط، باید نهی از منکر کنند و در برابر گناه ساکت نباشند.
سامانه پیامکی 30002020 که پاسخگوی سوالات دینی شماست را فراموش نفرمایید.
خدواند متعال توفیق انجام واجبات و ترک محرمات را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً»؛هر کس امام زمانش را نشناسد و در همان حال بمیرد، به مرگ جاهلى مرده است (کمال الدین ، ج 2، ص 409) البته این حدیث با کلماتی شبیه (لَیسَ فى عُنُقِهِ بَیعَةٌ) و(بِغَیرِ إمامٍ) نیز درکتب اهل سنت نقل شده است.(صحیح مسلم ، ج ۶ ،ص 21 + مسند احمد،ج ۴ ،ص ۹۶)
مطالبی که از این حدیث برداشت میشود:
1-مرگ بدون شناخت امام و بدون داشتن امام زمان خودش، مرگ جاهلی و کفر است،و این مطلب نشان میدهد اعتقادبه امامت از اصول اعتقادات و همردیف توحید است؛چونکه مرگ جاهلیت را در پی دارد.
2-باید در هرزمانی امام زنده همان زمان باشد(نه امام گذشته و یا آینده-امام زمانه)،بنابراین در هر عصری باید امام زمانی باشد که نشان میدهد اکنون نیز باید امامی زنده باشد
3- امام رضا ( علیه السلام ) در حدیث سلسسله الذهب ،شرط ورود به دژ امن توحید را ولایت امام زنده دانسته اند(بشروطها و انا من شروطها) و نفرمودند:ولایت امام گذشته،بلکه (انا) یعنی امام زنده و امام زمان، که حدیث سلسله الذهب توضیح دهنده همین حدیث (من مات )میباشد.
4-در شناخت، منظور شناخت اینکه(کجا بدنیاآمده، خانواده اش کیست و...)اینگونه امور ظاهری نیست،زیرا این امور را حتی دشمنان امامان نیز میدانستند،بلکه یعنی شناخت مقام امام که از جانب خدا برگزیده شده است و معصوم است و علم مطلق دارد و اعمال ما را میبیند و واجب الاطاعه است.
5-در شناخت نیاز به دیدن نیست،همانطور که خدا و ملائکه را با چشم ظاهری نمیبینیم وبا استدلال عقلی و نقلی می فهمیم. البته غیبت امام معرفتی است،یعنی بین مردم بصورت ناشناس زندگی میکند(مثل حضرت یوسف که برادرانش او را دیدند،ولی نشناختند) نه اینکه نامرئی باشد.
خداوند توفیق شناخت و پیروی از دستورات امام را بما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم
رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند: قیّد والعلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابته:«علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«والکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه مانده‌اند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین ( علیه السلام ) ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است(لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.»
(من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: مَنْ زَارَنِی أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّیتِی زُرْتُهُ یوْمَ الْقِیامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا
. کسی که مرا و یا یکی از فرزندانم را زیارت کند، روز قیامت او را زیارت می کنم و از سختیهای قیامت نجاتش می دهم. (وسائل الشیعه، ج 14، ص: 331)
توضیحات
الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم:
1. آداب زیارت متعدد است، مثل وضو، پوشیدن لباس خوب و تمیز و معطر کردن خود، توجه داشتن به خداوند متعال و گفتن ذکر و گامها را کوتاه برداشتن، خواندن زیارتهایی که از ائمه علیهم السلام نقل شده (مثل زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره) توجه به معانی آنها، خواندن نماز زیارت.
2. یکی از آداب زیارت، غسل زیارت است (1) که به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای این غسل مستحب است و کفایت از وضو نمی کند و نمی شود با آن نماز خواند. (2)
3. تمامی غسل های واجب و مستحب به یک شکل انجام میشود و تفاوت غسل ها در نیت است البته به زبان آوردن نیت لازم نیست و چنانچه انسان چند غسل به گردن داشته باشد، می تواند همه غسل ها را نیت کند و یک غسل انجام دهد و غسل را می توان به دو روش ترتیبی و ارتماسی انجام داد. (3)
4. اگر کسی بخواهد زیارت را با غسل زیارت انجام بدهد باید توجه داشته باشد، کارهایی که وضو را باطل می کند، باعث باطل شدن غسل زیارت نیز می شود. (4)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به آبروی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را مورد قبول درگاه خود قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: اما غسل برای ورود به حرم امامان معصوم علیهم السلام به فتوای اکثر مراجع تقلید مستحب نیست. آیات عظام صافی، بهجت، فاضل: غسل ورود به حرم مستحب است. (رساله مراجع م 645)
(2) سیستانی، زنجانی: غسل زیارت باید رجاءً انجام شود. (رساله مراجع م 646 ؛ تحریر الوسیله، غسل های مستحبی، غسل های فعلیه ؛ رهبری، سایت ادمین، شماره استفتاء 750647 ، تاریخ 2/1/1396 ؛ رساله جامع مساله 464 ؛ توضیح المسائل مکارم م609 و استفتائات سایت مکارم، غسل های مستحب)
(3) سیستانی: در غسل هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد که در این گونه غسل ها احتیاط واجب آن است که برای چند سبب مختلف به یک غسل اکتفا نکند. (رساله مراجع م 389 و م 360 ؛ توضیح المسائل جامع م 466)
(4) عروه الوثقی، فصل فی اغسال المندوبه، فصل فی اغسال الفعلیه، م 3)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت صادق علیه السلام نقل شده که حضرت فرمودند: ... مَنْ قَضَى لِأَخِیهِ الْمُؤْمِنِ حَاجَةً قَضَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِائَةَ أَلْفِ حَاجَةٍ مِنْ ذَلِکَ أَوَّلُهَا الْجَنَّة ...
کسى که حاجت برادر مؤمن خود را برآورده سازد، خداوند متعال در روز قیامت صد هزار حاجت او را برآورده می کند که اولین آنها بهشت است. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص: 193)
توضیحات
گاهی اوقات پیش می آید که همسایه، یا قوم و خویش وسیله ای را برای استفاده از ما طلب می کند اینکه بعد از استفاده دوباره آن را بازگرداند، به این داد و ستد اصطلاحا عاریه گفته می شود که برای خودش احکامی دارد و قصد داریم برخی از آنها را در این فرصت بیان کنیم:
1. مستحب است انسان تا جایی که می تواند اهل خیر رسانی به دیگران باشد و گرفتاری و نیاز ایشان را برآورده کند و این از افضل اعمال است.
2. کسی که وسیله ی دیگری را به عنوان عاریه و استفاده رایگان گرفته، نمی تواند بدون اجازه صاحبش به فرد دیگری بدهد و لازم است در استفاده و نگهداری از آن نهایت دقت را داشته باشد و وسیله را سالم به صاحبش برگرداند. (1)
3. مالی را که انسان عاریه گرفته اگر بدون اینکه کوتاهی کند با حادثه ای از بین برود یا معیوب بشود چون کوتاهی نداشته ضامن نیست و لازم نیست خسارت را جبران کند اما در سه صورت مطلقا ضامن است و باید جبران کند:
الف: در نگهداری مال یا وسیله کوتاهی کرده یا در استفاده زیاده روی نماید.
ب: اگر شرط بشود که در صورت خسارت جبران کند.
ج: چیزی که برای استفاده رایگان و عاریه گرفته طلا یا نقره باشد. (2)
خداوند متعال توفیق خدمتگزاری به بندگانش را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2358)
(2) (رساله مراجع مساله 2349)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
1-امام صادق( علیه السلام ) و امام کاظم ( علیه السلام ) حضرت ثامن الحجج ( علیه السلام ) را به جهت علم زیادش عالم آل محمد نامیدند (کشف الغمه ،ج ۳ ،ص 107)
2-ابراهیم بن عباس می گوید : هرگز ندیدم از حضرت رضا چیزی بپرسند مگر اینکه آگاه بود و هیچ کس را آگاه تر از او به تاریخ گذشته تا زمان خودش ندیدم ، مأمون همواره او را با سوالات گوناگون امتحان می کرد و او با جواب کامل به وی پاسخ می داد (عیون الاخبار الرضا ( علیه السلام ) ، ۲/۱۸۰ .)
3- محمد بن عیسی یقطینی می گوید : از پاسخ هایی که حضرت رضا ( علیه السلام ) به سوال های مردم داده بود پانزده هزار مساله جمع آوری کردم(الغیبه،شیخ طوسی،ص 52)
4-مأمون از کشور ها و ادیان مختلف جهان دانشمندان و صاحب نظران را دعوت می کرد و از آنها درخواست مناظره با امام ( علیه السلام ) را می نمود و هر بار بعد از مناظره تمامی دانشمندان به علم بالای امام( علیه السلام ) اعتراف می کردند .
در مدینه نیز دانشمندان و عالمان هرگاه سوالی به ذهنشان فشار می آورد نزد امام ( علیه السلام ) می رفتند و ایشان پاسخ سوالات را می دادند .
5- امام ( علیه السلام ) به چندین زبان زنده دنیا در زمان خود مسلط بود و با هر دانشمند که مأمون می آورد با زبان خود آنها صحبت می کرد . مأمون می گوید : من فکر می کنم کسی در روی زمین داناتر از این مرد وجود ندارد(عیون اخبار الرضا ، ج ۲ ، ص ۱۸۰ )
6-امام ( علیه السلام ) تفکر و عقلانیت را مهمتر از نماز و روزه می دانند و آن را عبادت خوانده اند
خداوند توفیق علم و عمل به دستورات اهل بیت را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند: ... إنّ اَعظَمَ النّاسِ قَدْراً اَلّذیِ لایَریَ الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَراً...
. بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص: 19)
توضیحات
امروز قصد دارم نکته ای راجع به تصرف در اموال کسانی که دچار بیماریهای ذهنی هستند بیان کنم، مقدمتا عرض می شود که:
انسان عاقل و بالغ تا زمانی که سالم است می تواند به هر شکلی که خودش بخواهد اموالش را هزینه کند یا ببخشد یا وقف کند؛ البته انسان نمی تواند مالش را اسراف کند و یا اگر پدر یا مادر بخواهد به یکی از فرزندان مالی را ببخشد چنانچه سبب فساد و اختلاف میان فرزندان می شود چنین کاری جایز نیست. (1)
اما افرادی که دچار آلزایمر شدید هستند یعنی بیماری به حدی است که دیگر هیچگونه تعقلی ندارند، از لحاظ شرعی حال این افراد به گونه ای است که نسبت به نماز و روزه تکلیفی ندارند و در اموالشان نمی توانند تصرفی انجام دهند،
خوب سوال این است که چه کسی باید این تصرفات را انجام دهد.
در پاسخ عرض می شود: که اطرافیان این بیماران حتی همسرش هم بدون مراجعه به حاکم شرع و انتخاب قیم شرعی نمی توانند در اموالشان تصرف کنند. و در صورتی هم که قیم شرعی داشته باشد در صورتی می تواند قیم شرعی برای استفاده از اموال این شخص اجازه بدهد که برای صاحب مال دارای مصلحتی باشد. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال محبت به دنیا را از دل ما بیرون کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب الهبه، م22 ؛ اجوبه الاستفتائات، س: 1728 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1336)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب حجر، سفاهه م1 و م3، کتاب البیع، م 18 و م19 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1084 و م1085 و 1076 ؛ هدایه العباد، ج1 م 1768 و م 1770 و 1771)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا ( علیه السلام ) به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1-فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا( علیه السلام ) میفرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است(مسند امام رضا( علیه السلام ) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
-2انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشه‌ای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره میکند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت]وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیده‌اند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او می‌گویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار خود حمایت و طرفداری می‌نمودی(احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3- ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزه‌داری است(مسند امام رضا( علیه السلام ) ج۱، ص ۷ )
4- تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است(مسند امام رضا( علیه السلام ) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره فضیلت نماز شب می فرمایند: إِنَّ اَلْبُیُوتَ اَلَّتِی یُصَلَّى فِیهَا بِاللَّیْلِ وَ یُتْلَى فِیهَا اَلْقُرْآنُ تُضِیءُ لِأَهْلِ اَلسَّمَاءِ کَمَا تُضِیءُ اَلْکَوَاکِبُ اَلدُّرِّیُّ لِأَهْلِ اَلْأَرْضِ...
خانه هائی که شبها در میان آنها نماز شب گزارده می شود و نیز قرآن تلاوت می شود برای ساکنان آسمان می درخشند چنانچه ستارگان آسمان برای ساکنان زمین می درخشند. (إرشاد القلوب , جلد۱ , صفحه۹۲)
توضیحات
چند نکته درباره نافله شب:
1. نافله شب یا همان نماز شب یکی از مهمترین نمازهای مستحبی است که در روایات اسلامی و قرآن مجید روی آن تاکید شده و تاثیر عمیقی در صفای روح و قلب و تربیت نفوس انسانی و حل مشکلات دارد. و از آنجایی که در زمستان شب ها طولانی است انسان راحت تر می تواند به فضیلت کامل این نماز دست پیدا کند. (1)
2. نافله شب یازده رکعت است که کیفیت خواندن آن به این صورت است که چهارتا دو رکعتی مثل نماز صبح به نیت نماز شب و یک دو رکعتی نیز مثل نماز صبح به نیت نماز شفع و یک نماز یک رکعتی مثل رکعت دوم نماز صبح به نیت نماز وتر. (2)
3. وقت نافله شب به فتوای اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای از نیمه شب شرعی تا اذان صبح است؛ اما هرچه نزدیکتر به اذان صبح خوانده شود فضیلتش بیشتر است. (3)
4. مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، می تواند آن را در اول شب بخواند. (4)
خداوند متعال توفیق بندگی به همه عنایت فرماید به برکت صوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م764 و 765 ؛ عروه الوثقی، کتاب الصلاه، اعداد الفرائض و نوافلها، مقدمه)
(2) (عروه الوثقی، کتاب الصلاه، اوقات الواتب، م8 ؛ توضیح المسائل مراجع م773 ؛ تحریرالوسیله، مقدمات الصلاه، مقدمه الاولی؛ توضیح المسائل جامع م 1836)
(3) آیت الله سیستانی: اول وقت ادای آن از اول شب آغاز می شود یعنی اگر بعد از نماز عشا، نافله شب را انجام دهد، در وقت واقع شده است و تا اذان صبح وقتش ادامه دارد.
(4) (توضیح المسائل مراجع م774 ؛ منهاج الصالحین ج1 505)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
معنای زیارت، آن است که انسان با انگیزه بزرگداشت و انس گرفتن و دیدار با کسی به وی روی آورد .
1.زیارت ریشه در میل فطری انسان به کمال دارد. به این معنا که زائر امام را به عنوان انسان صاحب تمام کمالات می شناسد و چون میل به کمالات دارد به زیارت امام می رود.
2.زیارت از مصادیق تعظیم شعائر است خداوند در قران کریم می فرماید : وَمَنْ یُعَظِّمَ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوی القلوب(حج/23) تعظیم شعائرنشانه تقوای فرد است. بنابر این زیارت عمل به دستور خدا، و تقوای الهی است.
3.زیارت نشانه صداقت و راستی زائر در دوستی وی با امام است. دوستدار امام برای اینکه محبت خود را به ایشان نشان دهد به زیارت آنان می رود.
4.زیارت زنده نگه داشتن نام، مکتب و روش امام است. زائر در حقیقت با زیارت خود باعث بقاء حیات علمی و معنوی امام در زندگی خود می گردد.
5.زیارت اعلام و ابراز محبت به خدا است؛ چرا که دین چیزی جز محبت نیست. ائمه محب و محبوب خدا هستند و حب و دوستی محبوب خدا، دوستی خود خدا است. زیارت مرقد مطهر اهل بیت ( علیه السلام ) جلوه هایی از این عشق و محبت و دلدادگی است.
خداوند ما را جزء زائرین حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با تبریک ولادت حضرت عیسی علیه السلام
خداوند در قرآن در رد خدا دانستن مسیح می فرماید: یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَا تَغْلُوا فِی دِینِکُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَکَلِمَتُهُ : ای اهل کتاب! در دین خود، غلوّ (و زیاده روی) نکنید! و در باره خدا، غیر از حق نگویید! مسیح عیسی بن مریم فقط فرستاده خدا، و کلمه (و مخلوق) اوست، که او را به مریم القا نمود؛ و روحی (شایسته) از طرف او بود. بنابر این، به خدا و پیامبران او، ایمان بیاورید! و نگویید: «(خداوند) سه‌گانه است!»(آیه 171 نساء)
مسیحیان حضرت عیسی علیه السلام را خدا میدانند که این عمل غلط را قرآن به شدت رد میکند و در مناظرات امام رضا علیه السلام با بزرگان مسیحی نیز رد شده است: ( رد دلایل خدا دانستن حضرت مسیح):
1-بدنیاآمدن بدون پدر: مسیحیان حضرت مسیح را خدامیدانند چون بدون پدر بدنیاآمده است که قرآن در جواب می گوید: اگر چنین باشد باید حضرت آدم را نیز خدا بدانید، چون نه پدر و نه مادر دارد( مَثَلَ عِیسى عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ-59آل عمران)
2-زنده کردن مردگان توسط حضرت عیسی: مسیحیان گویند چون عیسی علیه السلام چند بار ،چند مرده را زنده کرده است،پس خداست،در صورتی که در مناظره امام رضا علیه السلام با مسیحیان گفتند اگر چنین باشد حضرت حزقیل نیز طبق کتاب مقدس مسیحیان (حزقیال ۳۷:۱-۱۴)و (وآیه 245 بقره) چندبرابر حضرت عیسی مرده زنده کرده است،پس او نیز باید خداباشد،درصورتی که پیامبران به اذن خدا مرده زنده می کرد
3-عبادت کردن حضرت مسیح: امام رضا علیه السلام در مقابل دانشمند مسیحی از جدل استفاده نمود و فرمود: «حضرت عیسی علیه السلام همه صفاتش خوب بود فقط یک نقص داشت و آن اینکه به عبادت علاقه ای نداشت.» دانشمند مسیحی گفت: «این چه سخنی است!؟ او عبادتش از همه مردم بیشتر بود.» امام رضا علیه السلام فرمود: «پس اگر عبادت می کرد بنده خدا بود نه فرزند خدا زیرا عبادت یعنی بندگی.»( عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 154-178)
خداوند ما را عالم و عامل به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
فردی به امام کاظم علیه السّلام نامه نوشت که من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام علیه السّلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ
بچّه دار شو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج6 ص: 3)
توضیحات
یکی از گناهان بزرگ و محرمات الهی که متاسفانه توسط عده ای کوچک شمرده شده و آمارهای عجیب و غریبی برای آن بیان می شود، سقط جنین است.
برخی ممکن است فکر کنند (چون سوال می شود.) تا وقتی در جنین روح دمیده نشده باشد (تا حدود چهار ماهگی)، سقط آن اشکالی ندارد، اما آیا شرعا این مطلب صحیح است!؟
به دو نکته درباره سقط جنین اشاره می کنم:
1. سقط جنین به هر روشی که باشد، در هر مرحله ای، حتی نطفه‌ای که تازه منعقد (بسته) شده باشد حرام است و از گناهان بزرگ میباشد، توجیهاتی نظـیر باردار شـدن در دوران عقـد، زیاد بودن فـرزندان، مهمتر بودن تربیت، مشکلات مالی، پشت سر هم بودن بچه؛ مجوزی برای سقط جنین نمی‌شود، حتی اگر در حد نطفه و روزهای اولیه باشد. البته اگر جان مادر به تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان در خطر باشد آن هم قبل از دمیده شدن روح که حدود چهار ماهگی است اشکالی ندارد. (1)
2. کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم طلا میشود که باید به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد. (یعنی 60 روز روزه گرفتن و 60 فقیر را طعام دادن) (2)
عزیزان سامانه های پاسخگویی شرعی (تلفنی: 05132020 و پیامک: 30002020) را به خاطر بسپارید.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1266 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موارد جواز سقط جنین ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ جامع المسائل ج1 س 1752 و س 1754 ؛ صافی جامع الاحکام ج1 س 1408 ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6279 و س 6284)
(2) سیستانی: دیه نطفه 105 مثقال نقره است. سقط در هر سنی که باشد مباشر باید کفاره بدهد البته اگر روح دمیده نشده باشد احتیاط واجب.
مکارم: سوال: با توجّه به اینکه افراد زیادى (از جمله پزشک، فروشنده، خریدار، تزریق کننده، پدر و مادر جنین) در سقط به وسیله دارو نقش دارند، دیه سقط بر عهده کیست؟ جواب: دیه جنین بر عهده کسانی است که مباشر در سقط بوده اند، و چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست، و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شده اند بطور جدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
سوال: دیه جنین چه مقدار است؟ جواب: دیه جنین بنا بر احتیاط واجب به شرح زیر است: در بیست روز اوّل (که نطفه است) 15 مثقال معمولی طلا، و در بیست روز دوّم (که علقه است) 30مثقال، و در بیست روز سوّم (که مضغه است) 45 مثقال، و در بیست روز چهارم (که عظام است) 60 مثقال، و در بیست روز پنجم ( که لحم است) تا زمانی که اعضاء کامل شود و قبل از آن که جنین در شکم مادر به حرکت درآید 75 مثقال، و پس از دمیدن روح در پسر دیه کامل، و در دختر نصف دیه کامل تعلّق می گیرد.
(سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل قضایی، سوال شماره 1176047 ؛ استفتائات حضرت امام ج 3 ص: 477 س 41 و س 43 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1268 ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ مکارم، استفتائات سایت، دیه جنین ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6281 ؛ صافی جامع الاحکام ج 1 س 1410)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: لَیسَ مِنّا مَن غَشَّ مُسلِماً اَو ضَرَّهُ اَو ما کَرَهُ.
هر کس در حق مسلمانی خیانت کند یا به او زیانی وارد سازد یا به او نیرنگ زند از ما نیست. (وسائل الشیعه، ج۱۷، ص 284)
توضیحات
در حال حاضر مسائل اقتصادی بسیار مورد توجه است که یکی از مواردی که سبب تقویت و رشد اقتصاد مقاومتی می شود که مورد تاکید امام خامنه ای می باشد، دوری از غش در معاملات است که به فتوای مراجع عظام تقلید غش حرام است و باید از آن اجتناب کرد و به تصریح روایات باعث بی برکت شدن رزق و روزی می شود.
غش نوعی خدعه و فریب در معامله است که دارای مصادیقی است از جمله:
1. مخلوط کردن جنس خوب با جنس بد به طوری که مشتری متوجه نشود، مثل مخلوط نمودن برنج درجه یک و درجه سه یا گردوی پارسالی با امسالی.
2. مخلوط کردن جنس با چیز دیگری غیر از آن جنس مانند مخلوط کردن شیر با آب یا عسل با شیره نبات.
3. صورت ظاهری خوبی به جنس دادن مانند آب زدن به سبزی کهنه که تازه جلوه کند.
4. مخفی کردن عیب جنس در صورتی که مشتری به فروشنده اعتماد داشته باشد که از او مخفی نمی دارد.
5. جنسی را به عنوان جنس دیگر فروختن مثل فروش بدلیجات به عنوان طلا؛ که در این صورت اخیر علاوه بر حرام بودن، معامله باطل نیز می باشد. (1)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش با تلفن 05132020 درمیان بگذارند.
خداوند متعال روزی حلال و با برکت به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع، مسأله 2055 ؛ سایت امام خامنه ای ؛ تحریر الوسیله، کتاب مکاسب، مسأله 17)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَىٰ: آیا( گنهکار) نمی داند که خدا او را میبیند؟(آیه 14 علق)
برای اینکه بتوانیم گناه را ترک کنیم باید اموری را رعایت کنیم:
1-ترک زمینه گناه: پیشگیرى از گناه آسان ترین راه مبارزه با گناه است . فردى که مى خواهد گناه نکند باید خود را از صحنه هاى گناه دور نگه دارد؛یعنی باید مقدمات گناه را ترک کند ومبادی ورودیهای بدن را کنترل کند؛مثلا: برای غیبت نکردن از جلسات غیبت دوری کند؛ برای کنترل چشم از مجالس مختلط وفیلم و عکس مبتذل دوری کند و...
2-ترک فکر گناه: هر چه بیشتر و دقیقتر زمینه گناه ترک شود فکر گناه کمتر به سراغ انسان مىآید. این فکر گناه است که شوق در انسان ایجاد مىنماید و بعد از شوق ارادهى عمل سپس خود گناه محقق مىشود، مسلما تا اراده و شوق و میل نسبت به کارى نباشد انسان مرتکب آن کار نمىگردد.
3-اشتغال به برنامه شبانهروزى: حتما باید شبانهروز خود را با برنامهریزى صحیح و متناسب وضع روحى و جسمى خود پر کنیم و هیچ ساعت بیکارى نداشته باشیم تا نفس، ما را مشغول کند. در اوقات بیکارى وسوسههاى نفس و شیطان به سراغ انسان مىآید و او را به فکر گناه و سپس به خود گناه مىکشاند
4-توجه کامل به این که خداوند در همه حالات آگاه و ناظر بر اعمال ما است و حتی بر خطورات قلبی ما (در دل می گذرد) احاطه دارد و از آن ها هم با خبر است. اگر انسان چنین یقینی داشته باشد، خجالت می کشد گناه کند و از دستورهای خالقش سرپیچی نماید.
خداوند توفیق ترک گناه به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از مسائلی که برای خیلی از افراد در برخی نمازها به وجود می آید شک در رکعات نماز است که مثلا نمی داند 3 رکعت خوانده یا 4رکعت؟ اینکه دو طرف ذهنیت 50% است، که در این صورت می دانیم شخص باید بنا را بر رکعت 4 گذاشته و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط بخواند؛
اما مسئله امروز این است که شخصی در تردید در رکعات به یک سمت احتمال بیشتر دهد مثلا در همین مثال قبل اگر80% در ذهنش است که 3 رکعت خوانده اینجا وظیفه چیست؟ (که اصطلاحا به این حالت گمان در رکعات نماز گفته می شود.)
پاسخ: چنانچه نمازگزار نسبت به رکعات نماز گمان داشته باشد (احتمال بیشتر به یک طرف می دهد)، این گمان در رکعات نماز، دقیقا حکم یقین را دارد. مثلا در همین سوال کسی که در تردید بین 3 و 4، احتمال بیشتر به رکعت سوم میدهد لازم است بنا را بر 3 بگذارد و کاملا عادی نمازش را تمام کند و وظیفه ای ندارد. دقیقا مانند کسی که یقین دارد رکعت سوم است.
البته باید دقت کنیم کسی هم که مثلا شک پنجاه پنجاه برایش رخ می دهد، وظیفه این است که مقداری فکر کند تا شاید شکش برطرف شود و چنانچه مقداری فکر کرد و به یک طرف، احتمال بیشتر داد، مطابق همین مسئله بنا را بر همان طرف بگذارد. (1)
می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدای رحمان، به همه ما توفیق حضور قلب در نماز را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1166 و م 1234)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: یا وَیْلَتى لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِیلاً : واى بر من! کاش فلانى را دوستِ خود نگرفته بودم.(آیه 28 فرقان)
برای اینکه بتوانیم گناه را ترک کنیم باید اموری را رعایت کنیم:
1-دوری از دوستان و آشنایان گنهکار: در آموزه‌های دینی انسان به آئین و مرام همنشین خود خوانده شده است. شخصیت و موقعیت هر کس را از طریق همنشینانش می‌توان محک زد. بنابر این برای پرهیز از گناه و لغزش نباید با کسانی که گناه می‌پراکنند، معاشرت نمود.پیامبر فرمود: «المرءُ علی دین خلیله و قرینه» (وسائل الشیعه، ج 4، ص 207)روش آدمی بر طبق مذهب و سیرۀ دوست صمیمی اش خواهد بود.
2-فکر مرگ: یکى از چیزهاىی که بسیار مفید است که فکر گناه را یا از بین مىبرد و یا کم مىکند که این به شدت و ضعف فرو رفتن در فکر مرگ بستگى دارد اگر انسان با این واقعیت انس بگیرد و مردن را باور دل سازد نقشى سازنده و بالا برنده دارد. قال امیرالمؤمنین على ( علیه السلام ) : یاد مرگ دل را از تعلق به شهوات جدا مىسازد و انسان را از گناه و فکر گناه باز مىدارد(غرر الحکم ج2 ص 270)
3- تفکر در عواقب زیان بار گناه: اگر انسان توجه کامل داشته باشد که معصیت افزون بر آثار سوء دنیوی، چه عذاب های غیر قابل تحمل اُخروی به دنبال دارد، مطمئناً از گناه دوری می جوید.
قرآن میفرماید: «(در روز قیامت) گناهکار دوست دارد که فرزندان، زن، برادر، همة خویشان و همة اهل زمین را فدا می کرد تا از عذاب نجات می یافت، (ولی) چنین نیست، (بلکه) آن آتش شعله کش است و ...»(آیه11-15 معارج)
4- جایگزین سازى اعمال و عادات نیکو؛ مانند: شرکت دائمى در نماز جماعت، خواندن نماز شب، زیارت اهل قبور، دعا.
خداوند توفیق ترک گناه به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند: ... لایحلُّ لِاَحدٍ أن یشْتَرِیَ منَ الخُمسِ شَیئاً حَتّی یصِلَ الَینا حَقَّنا
هیچ کس اجازه ندارد از مالی که به آن خمس تعلق گرفته چیزی بخرد تا اینکه حق ما را به ما برساند. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج 1 ص: 545)
توضیحات
چند نکته درباره خمس:
1. اگر کسی از درآمد سالیانه اش که خداوند به او لطف کرده در پایان سال خمسی اش مقداری اضافه بیاید، با وجود قیود و شرایطی باید یک پنجم آن را در راه خداوند پرداخت نماید که به این یک پنجم خمس گفته می شود.
2. کوتاهی در این واجب گناه است و فرقی بین زن و مرد، مجرد و متأهل، مستقل و غیر مستقل کارمند و کاسب یا کارگر نیست.
3. اگر بر کسی خمس واجب شد و او در آن زمان توان پرداخت خمس را نداشت باید به دفتر مرجع تقلید خود مراجعه نماید تا برای تاخیر در پرداخت خمس مهلت بگیرد.
4. کنار گذاشتن پول خمس در گوشه منزل یا جای دیگر کافی نیست و باید آن را به دفتر مراجع تقلید تحویل دهد؛ البته خمس احکام دقیقی دارد که بهترین راه برای بررسی و پرداخت آن دفتر مرجع تقلید است. (2)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و1792 ؛ اجوبه الاستفتائات س924 ؛ تبریزی س882 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902 ؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773 و 774 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الخمس ؛ نوری م 1748 ؛ احکام الواضحه فاضل ص303 ؛ هدایه العباد صافی م1620 ؛ منهاج الصالحین سیستانی ج1/392 ؛ خویی، وحید منهاج ج1/348 ؛ جامع المسائل ج1 س645)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره منافقین که میخواهند به دین حداقلی اکتفا کنند و برخی از مسائل اسلام را کنار بگذارند، می فرماید: یَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَ یُریدُونَ أَنْ یَتَّخِذُوا بَیْنَ ذلِکَ سَبیلاً: (یهودیان و اهل کتاب و منافقین) می گویند: به بعضی ایمان می آوریم ، و بعضی را انکار می کنیم و می خواهند در میان این دو ، راهی برای خود انتخاب کنند .
برخی میخواهند با شعار گول زننده اسلام رحمانی برخی از مسائل دین را کنار بگذراند که اشکالاتی به این نظر مطرح است:
1. در این تفکر آیات جهاد و سختگیری با منافقین (اشداء علی الکفار؛ واغلظ علیهم) و آیات شهادت کنار گذاشته میشود .
2. رحمانیت خدا به همراه (شدید العقاب و شدید المحال؛ منتقم؛جبار، قهار) است و همچنین در سوره برائت، بیزاری از کفار و اعلان جنگ با آنها را بیان نموده است.
3. اسلام دین مبارزه با طاغوت و ظلم است ( و اجتنبوا الطاغوت) است .
4. خیلی از احکام اسلام مثل جهاد،نهی از منکر؛ حدود و دیات احکام حکومتی است و بادین حداقلی نمیسازد.
5. وظیفه حکومت (هدایت فرهنگیِ جامعه به سوی ارزش‌های الهی) و (به بهشت بردن مردم) با استفاده از فراهم کردن زمینه خوبیها و نهی از منکر است، و نمیتواند بی تفاوت باشد.
خداوند توفیق شناخت دین و عمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در بین احکام شرعی یکی از احکام بسیار مورد نیاز و مورد مبتلا مسائل وضو و غسل است که امشب قصد داریم به دو نکته از آن اشاره کنیم:
1. در اعضاء وضو و غسل نباید مانعی از رسیدن آب بر روی اعضا وجود داشته باشد و در صورت وجود مانع باید قبل از انجام وضو و غسل برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد؛ لذا اگر بر روی دست، چسب یا لاک باشد باید برای وضو برطرف شود حتی اگر بعد از انجام وضو و غسل و خواندن نماز، مانعی در اعضاء وضو مشاهده نماید مثل چسب یا لاک و بداند که این مانع هنگام وضو و غسل بوده است آن نماز را باید با طهارت صحیح دوباره بخواند و باطل است. (1)
2. با وجود مانع وقتی گفته می شود وضو باطل است یعنی باید بعد از برطرف کردن مانع دوباره از ابتدا وضو را انجام دهد؛ اما در غسل مساله فرق می کند و غسل به طور کامل باطل نیست بلکه لازم است با برطرف کردن مانع غسلش را کامل کند توضیح مسئله این است که: اگر غسل به صورت ترتیبی انجام شده باشد و مانع در سمت چپ بدن باشد، با برطرف کردن مانع و شستن همان قسمت به نیت غسل به وظیفه عمل شده و لازم نیست دومرتبه حمام برود. اما اگر مانع در سمت راست بدن باشد، مطابق نظر مراجعی که در غسل بین سمت راست و چپ بدن ترتیب را واجب می دانند لازم است بعد از برطرف کردن مانع و شستن همان قسمت از سمت راست کل سمت چپ نیز به نیت غسل شسته شود و مقام معظم رهبری در این ترتیب احتیاط دارند. (2)
می توانید برای توضیحات بیشتر با شماره تلفن 05132020 تماس بگیرید و یا به شماره 30002020 پیامک دهید و سوالات شرعی و دینی خود را سوال کنید.
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم: اگر مانع به مقدار دو میلی متر باشد برای وضو اشکال ندارد. (رساله مراجع مساله 338)
(2) مکارم: اگر مانع به مقدار اندازه دو میلی متر باشد غسل صحیح است. (رساله مراجع م 377 ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 19 ؛ توضیح المسائل جامع م ج1 م 444)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند درباره حجاب می فرماید: وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا: ( زنان با ایمان):زیورهاى خود را آشکار نگردانند مگر آن چه طبعاً از آن پیداست(آیه 31 نور)
ام سلمه نقل مى کند که بعد از نزول آیه «یدنین علیهن من جلابیبهن» زنان انصار از منازلشان با پوشش هاى مشکى خارج مى شدند به گونه اى که به نظر مى رسید بر سر ایشان کلاغى نشسته است. (الدر المنثورسیوطی، ج 5، ص 221)
از تاریخ استفاده میشود که در صدر اسلام حتی یهودی و نصاری هم نوعی حجاب داشتند. البته حجابهای آنان با حجابهای مسلمین فرق داشته است.
برای اثبات حجاب اجباری استدلال میشود که :
1-اصل وجوب حجاب در آیه نقل شده( 31 نور) و دهها روایت نقل شده است.
2-امر به معروف ونهی از منکر نیز واجب است
3-نهی از منکر عملی از وظایف حکومت اسلامی است (اَلَّذینَ إن مَکَّناهُم فِی الأرضِ ... اَمَروا بِالمَعروفِ و نَهَوا عَنِ المُنکَرِ : کسانی که چون در زمین به آنان توانایی دهیم .. به کارهای پسندیده وا می دارند و از کارهای ناپسند باز می دارند )
بنابراین چون بدحجابی منکر است، مبارزه با بی حجابی و داشتن حجاب اجباری است
4-از طرفی عمل به قوانین هر جامعه ای لازم است و در جمهوری اسلامی حجاب در قانون اساسی آمده است(مثل : عمل به قوانین رانندگی)
خداوند حجاب فاطمی به زنان ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
