کل بیان های بین الصلاتین از ۰/۰۶/۲۵ تا ۰/۰۶/۳۱
عوامل طول عمر1 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-نیکی به والدین و صله‌رحم: صله‌رحم تا جایی نقش دارد که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می‌فرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی می‌آورند به سبب آنکه صله‌رحم را به جا می‌آوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این باره می‌فرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صله‌رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2- خوش اخلاقی: امام صادق ( علیه السلام ) می‌فرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی میکنند. (کافی، ج 2، ص 100) واین طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3- زیارت امام حسین ( علیه السلام ) : در این باره امام صادق ( علیه السلام ) فرموده است: زیارت امام حسین ( علیه السلام ) را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی‌ات را زیاد میکند و زندگی‌ات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4- نیکی به خانواده: امام صادق ( علیه السلام ) می‌فرماید: هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت علی بن موسی الرضا علیه اسلام که می فرمایند: أَنَّ الْفَقِیهَ یَسْتَغْفِرُ لَهُ مَلَائِکَةُ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ الْوَحْشُ وَ الطَّیْرُ وَ حِیتَانُ الْبَحْر
کسی که در مسائل دینی شناخت دقیق و صحیح دارد، ملائک آسمان و اهل زمین و حیوانات و پرندگان و ماهیان دریا، برای او استغفار می کنند. (الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیه السلام ؛ ص: 338)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد.
یکی از سوالاتی که مؤمنین سؤال می کنند این است آیا انسان می تواند مرجع تقلید خود را تغییر دهد یا خیر؟
در جواب عرض می شود:
اگر انسان مرجع فعلی خودش را بدون روش صحیح شرعی و بدون تحقیق از اهل خِبره و مجتهد شناس، انتخاب کرده، اکنون باید طبق روش صحیح شرعی و با کمک گرفتن از اهل خِبره و مجتهد، مرجع تقلید اعلم را انتخاب کند.
و اگر انسان مرجع تقلید فعلی خودش را مطابق روش صحیح شرعی، به عنوان مرجع اعلم یعنی کسی که از دیگران توانایی بیشتری بر استنباط احکام دارد، انتخاب کرده است، در این صورت نمی تواند مرجع تقلیدش را تغییر بدهد؛
بله اگر برایش طبق روش صحیح شرعی اطمینان حاصل شود که مرجع دیگری اعلم است در این صورت باید مرجع تقلیدش را تغییر دهد و از مرجع اعلم تقلید کند. (1)
خوب این روش صحیح شرعی در یافتن مرجع اعلم یعنی چه؟
در توضیح المسائل راههایی برای پیدا کردن اعلم ذکر شده است که یکی از آن راهها رسیدن به اطمینان است؛
بنابر این اگر مکلف با پرسش از اهل خِبره (که از جایگاه علمی مراجع آگاهی دارند) یا پرسش از اهل علم و طلاب علوم دینی (ولو با فرستادن واسطه)، یا از هر راه صحیح عقلایی برایش اطمینان به اعلم بودن مرجعی حاصل شود تقلید از وی صحیح است.
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام، سلامتی مراجع عظام، خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 2 و مساله 3)
حق الناس
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق.
عظیم ترین گناهان، خوردنِ به ناحق و دست درازی به مال شخص مسلمان است. (وسائل الشیعة ؛ ج16 ؛ ص50)
توضیحات
امشب نا داریم چند نکته ای درباره حق الناس خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. تضییع حقوق مردم از گناهان است و تنها با توبه برطرف نمی شود بلکه باید انسان بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2. حال اگر حقی که ضایع شده است از حقوق غیر مالی باشد، مثل اینکه غیبت مسلمانی را کرده باشد، یا تهمت به کسی زده باشد و مانند اینها؛ در این موارد اگر مفسده نداشته باشد علاوه بر توبه به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای باید حلالیت بطلبد. (1)
3. اما اگر حقی که ضایع شده است از حقوق مالی باشد، مثل اینکه پولی قرض گرفته اما هنوز قرض خود را ادا نکرده است یا به مال کسی خسارتی وارد کرده باشد اگر چه سالیان زیادی از آن گذشته باشد؛ در این صورت علاوه بر توبه اگر توانایی پرداخت دین خود را دارد در صورتی که به صاحب مال دسترسی دارد باید فورا آن را به صاحب مال پرداخت کند و اگر صاحب مال فوت کرده است باید به ورثه او بدهد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبرو ریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است می تواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند. و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار مأیوس شود باید با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیرشرعی صدقه بدهد. (2)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما عزاداران حسینی می باشد.
خداوند متعال ما را مدیون احدی از خلق خودش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: رهبری، بهجت، مکارم:(احتیاط واجب): اگر مفسده ای ندارد باید حلالیت بطلبد. (رهبری، رساله آموزشی، ج2، درس: 19 ؛ استفتائات امام خمینی ج2 گناهان کبیره س 16 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، تهمت ؛ بجهت، استفتائات، ج4، ص: 562، س 6475 ؛ منهاج الصالحین،ج 2 م29 )
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر علیه السلام برای افزایش عمر می فرمایند:اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِى الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ:کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کنند.(ثواب الاعمال ، ص ۱۴۱)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-صدقه: صدقه شامل دادن واجبات و مستحبات مالی از سوی شخص است و اختصاص به زکات و خمس ندارد. هر کسی به هر میزان که صدقه به ویژه به سائل و محروم دهد، از برکات آن بهره‌مند خواهد شد که از جمله آنها افزایش عمر است. امام باقر ( علیه السلام ) فرمود: کار خیر و صدقه، فقر را می‌برد، بر عمر می‌افزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور میکند. (ثواب الاعمال، ص 141)
2- اجتناب از غضب الهی: اجتناب از گناه و عوامل ایجاد غضب الهی از دیگر راه‌های افزایش عمر است؛ زیرا اگر موجبات غضب تحقق یابد، باعث کاهش عمر میشود. در همین رابطه پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می‌فرماید: مرگ انسان‌ها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدن اجل است و زنده ماندن انسان‌ها در نتیجه نیکی‌هایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودن عمر است(مکارم الاخلاق، ص 362)
3-شکرنعمت: امام علی (علیه السلام) فرمودند: شکرگزاری فراوان ، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند(غررالحکم،ح9306)
4- شستن دست پیش و پس از غذا خوردن: امام صادق ( علیه السلام ) می‌فرماید: دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشوئید، که فقر را می‌برد و بر عمر می‌افزاید.(محاسن، ج 2، ص 202)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم-
امیرالمومنین ( علیه السلام ) فرموده است: اَلْمَوَاعِظُ صِقَالُ اَلنُّفُوسِ وَ جِلاَءُ اَلْقُلُوبِ : اندرزها صیقل بخش جان ها و جلا دهنده دل هاست(تصنیف غررالحکم ،ص 224، ح 4524)
در روایات راه هایی برای حفاظت و مراقبت از سلامت قلب بیان شده که عبارتند از:
1- موعظه و نصیحت: یکی از راه های حفظ سلامت قلب بهره مندی از مواعظ و نصایح است. مواعظ، کلی گویی و در ارتباط با مسایل عمومی و فراگیر است، اما نصایح درباره شخص و مشکل خاص است. پس گاهی در مقام موعظه گفته می شود که از غیبت کناره گیرید تا قلب نمیرد؛ و گاه در مقام نصیحت به شخص می گویند شما در حال غیبت کردن هستید و توبه کنید. امیرمومنان ( علیه السلام ) درباره موعظه فرموده است: دلت را با موعظه زنده گردان.( نهج البلاغه، صبحی صالح، نامه 31، ص 392)
2- محافظت بر تقوا و ترک گناه: امیرمومنان درباره نشانه قساوت قلب به خشک شدن چشم از اشک به سبب زیادی گناه اشاره می کند و می فرماید: چشمها خشک نمی شود مگر به خاطر قساوت قلب و دلها قساوت پیدا نمی کند مگر به سبب زیادی گناه(وسائل الشیعه، ج 16، ص 45)
3-حکمت آموزی: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نابودی قلب و سلامت آن را به ترک دانش حکمت دانسته است. ایشان می فرماید: دلی که در آن حکمتی نیست، مانند خانه ویران است پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید. براستی که خداوند، بهانه ای را برای نادانی نمی پذیرد. (نهج الفصاحه، ص 600، ح 2095)
4.ترک محبت دنیا و مال دوستی: محبت به مال و نه بهره گیری از مال از مهمترین آفات و آسیب هایی است که در روایات به آن توجه داده شده است. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: و خدای عزوجل به موسی ( علیه السلام ) وحی کرد: ای موسی! به زیادی ثروت شاد مشو و در هیچ حالی مرا فراموش مکن، زیرا با زیادی ثروت گناهان فراموش می شود و از یاد بردن من قساوت قلب می آورد(کافی، ج2، ص 497)
در روایات راه های دیگری برای سلامت قلب یا همان روح آدمی از قبیل صمت و سکوت، روزه، شب بیداری و نماز شب و عمل به مستحبات و ترک متشابهات و شبهات و مانند آنها بیان شده که برای جلوگیری از اطاله کلام به همین میزان بسنده می شود.
خداوند قلب ما را از گناهان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْکُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ.
در حقیقت مؤمنان با هم برادرند، پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا کنید،امید که مورد رحمت قرار گیرید. (سوره حجرات آیه 10)
توضیحات
یکی از مباحث مهم، احکام خانواده است و از طرفی هم یادگیری مسائلی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است بیاموزد لذا چند نکته درباره ایجاد اختلاف بین مؤمنین و ایجاد اختلاف بین افراد خانواده خدمت شما عرض می شود:
1. ایجاد اختلاف، که باعث فساد میان مؤمنین شود از گناهان بزرگ بوده و شرعا جایز نمی باشد که بعضی از مصادیق آن عبارتند از:
الف: ایجاد اختلاف بین زن و شوهر بواسطه سخن چینی، غیبت کردن از همسر و یا دخالت کردن در زندگی آنها که باعث جدائی یا اذیت زن و شوهر شود.
ب: پدر یا مادر بین فرزندان در بخشش و هدایا فرق بگذارد به طوری که فرق گذاشتن سبب بر انگیخته شدن فتنه و فساد در بین فرزندان شود. (1)
2. اگر اختلافی میان اعضای خانواده وجود داشته باشد، وجود اختلاف مجوز قطع صله ارحام نمی شود هر چند آن اختلاف، در برخی از مسائل اعتقادی یا سیاسی یا اجتماعی باشد. و قطع رابطه با خویشان و ارحام، حرام است. البته توجه شود صله ارحام منحصر به ملاقات حضوری نیست و می توان آن را با بقیه وسائل ارتباطی انجام داد و همچنین اگر ملاقات حضوری سبب انحراف یا ارتکاب گناه خود یا خانواده بشود یا سبب تایید گناه یا تشویق فرد گنهکار بر گناه بشود، باید شیوه مناسب را انتخاب نمود. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه پیامکی 30002020 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد.
خداوند متعال دلهای مؤمنین را به یکدیگر مهربان تر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1728 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 1336)
(2) (رهبری سایت لیدر استفتائات جدید مرداد97 ؛ استفتائات جدید مکارم ج3 ص609 س1751 و س 1752)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند در قرآن در اثبات اعجاز قرآن می فرماید: إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ : اگر در باره آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک و تردید دارید، یک سوره همانند آن بیاورید؛(آیه 23 بقره)
وجوه مختلفی برای اعجاز قرآن وجود دارد که برخی را عرض می کنیم:
1-تحدی و مبارز طلبی: قرآن مجید برای اینکه نشان دهد معجزه و از نزد خداست و سخن پیامبر نیست. در چند مورد با صدای بلند جن و انس را به آوردن شبیه آن دعوت نمود تا آنها که ادعا می کنند قرآن کلام بشر است فرصت اثبات ادعای خود را داشته باشند(آیه 88 اسراء)
2-اعجاز قرآن از جهت آورنده آن: رسول گرامى اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فردى امّى بوده، پس چگونه می‌توانسته است در میان مردم جزیره العرب که اصولاً با دانش و فرهنگ بیگانه بودند، چنین کتابى از پیش خود بیاورد.
3-عدم وجود اختلاف در قرآن: آیه ( لو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً) اثبات این ادعا میکند که عدم اختلاف در قرآن نشان اعجاز است،چون بشر در گفته هایش اختلافاتی دارد.
4- اخبار غیبى:در قرآن مطالبى نسبت به برخى افراد، یا بعضى از وقایع که در آینده؛ یعنى زمان بعد از نزول آیات قرار بوده واقع شود، پیش‌بینى شده که به همان صورت به وقوع پیوسته است؛ از جمله آیه ( غُلِبَتِ الرُّومُ فِی أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ -آیه 1-3 روم)است که پیروزی رومیان بر ایرانیان بعد از شکست را ذکر می کند.
5-اعجاز علمی: حرکت زمین (آیه 53 طه)؛ کروى بودن زمین (آیه 40 معارج)؛قانون جاذبه (ایه 2 رعد) ودهها نمونه دیگر که بعد از صدها سال اثبات شده است.
خداوند پیروی از معارف قرآن را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزءاً، اَفضَلُها جُزءاً طَلَبُ الحَلالِ.
عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است. (وسائل الشیعه، ج17 ص: 21)
توضیحات
امروز قصد داریم دقایقی راجع به خرید و فروش صحبت کنیم؛ کمتر کسی است که با این داد و ستد سر و کار نداشته باشد و از طرفی در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ خاصه اینکه در برخی از موارد ربا اتفاق می افتد و لازم است با شناخت آنها مواظب باشیم آلوده به خطا و گناه نشویم.
یکی از سؤالاتی که زیاد سوال می شود این است، اگر کالائی مثلا فرش، که نقد آن دو میلیون تومان ارزش دارد، وقتی که با مبلغ بیشتر، به صورت مدت و شرائط بخریم یا بفروشیم از نظر شرعی این کار حلال است یا نه؟
در جواب به دو نکته اشاره می شود:
1. با رعایت دو شرط این نوع خرید و فروش و سود حاصله حلال و شرعی می باشد؛ اول باید قیمت و دوم باید مدت و زمان بین خریدار و فروشنده به صورت دقیق و واضح معلوم شود به این صورت که فروشنده و خریدار می‌توانند ابتدا در مورد قیمت و مدت با هم صحبت کنند که به تناسب مدت، قیمت زیاد یا کم شود اما عقد معامله باید بر یک قیمت و مدت معین بسته شود مثلا این کالا را به مبلغ دو میلیون و پانصد هزار تومان می فروشم که پولش را شش ماه بعد بپردازید و به این نوع معامله، معامله نسیه گفته می شود.
2. مشتری با وجود توانایی باید بدهی خود را در موعد مقرر بپردازد و در صورت تاخیر در پرداخت، گرفتن مبلغ اضافی ربا و حرام است. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. و همچنین سامانه پیامکی 30002020 آماده دریافت سوالات دینی شما مومنین خواهد بود.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع مسأله 2105 و 2108 ؛ جامع المسائل ج1 س 1041 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1592 ؛ استفتائات حضرت امام ج2 استفتائات دین س 5 ؛ صافی جامع الاحکام ج2 س 1995 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س 1184)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
آیا طبق آیه(الله نور السماوات والارض ) خدا نور است؟
1.یکی اسماء خداوند متعال نور است ، لکن منظور از نور ، همین نور حسّی شناخته شده نیست .
2.نور وسیله تبیین اجسام و مشاهده موجودات مختلف این جهان است، و بدون آن، چیزى را نمى توان دید، بنابراین هم «ظاهر» است و هم «مُظهِر» (ظاهر کننده غیر).. یعنى روشن و روشن کننده و پیدا و پیدا کننده است، خواه نور محسوس باشد، مثل نور خورشید و ستارگان و چراغ، و خواه نور غیر محسوس مانند علم و ایمان.
3.از آنجا که ذات خداوند پیدا و روشن است و باعث پیدایش و روشنى هر چیز دیگر است؛ زیرا خالق و ایجاد کنندۀ آنان است، اطلاق کلمه "نور" بر خداوند صحیح است، بلکه چون وجود هر چیزى باعث ظهور آن چیز براى دیگران است باید گفت که مصداق تام نور همان "وجود" است، پس خداوند متعال کاملترین مصداق "نور" می‌باشد و ظاهر بالذات و مُظْهِر واقعى او است؛ از این‌رو باید اذعان کرد که او نورى است که آسمان‌ها و زمین و تمام مخلوقات به وسیله او ظهور یافتهاند
4. و اما اینکه در آیه تعبیر به "نور" کرده و نه "پدید آورنده"، براى تنبه بر این نکته است که، همانطور که "نور" ظاهر است و نیاز به ظاهر کننده ندارد، خداوند متعال هم، خود ظاهر و روشن و واضح است و براى شناخت او نیازى به وجود واسطه و مُظْهِر نیست. چنانکه اهل عرفان به پیروى از انبیا و امامان ( علیه السلام ) فرموده‌اند مخلوقات را باید در پرتو وجود و نور خداوند شناخت، نه اینکه خدا را به واسطه مخلوقات و آثار شناسایى نمود
4. ازامام رضا(علیه السلام) تفسیر آیه «اللّهُ نُورُ السَّمواتِ وَ الأَرْض» را خواستند فرمود: «هاد لاِهْلِ السَّمواتِ وَ هاد لاهْلِ الأَرْضِ»؛ (او هدایت کننده اهل آسمان ها و هدایت کننده اهل زمین است )(توحید،ص155)
در حقیقت این یکى از خواص نور الهى است، اما مسلماً منحصر به آن نمى باشد و به این ترتیب، همه انوار هستى از نور او مایه مى گیرد، و به نور ذات پاک او منتهى مى شود.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
سوال:چرا پیامبران فقط در خاورمیانه بودند؟
خداوند در قرآن می فرماید: (در هر امّت پیامبری فرستادیم [تا به مردم بگویند] که خدا را بپرستید و از بت اجتناب کنید)؛ «وَ لَقَدْ بَعَثْنا فی کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوت(36 نحل)این آیه نشان می دهد که بعثت همه پیامبران الهی در منطقه خاصّی نبوده؛ بلکه برای هر قوم و امّتی پیامبر و رسولی ارسال شده است تا هر امّتی راهنما و پیامبری داشته باشد و بر همگان اتمام حجّت شده باشد. پس مسلما هر کجا که اقوامی زندگی می کرده اند پیامبرانی هم بوده اند( غافر، 78.-نحل، 36. -فاطر، 24؛ اسراء، 15؛ طه، 134. )
البته نام و سرگذشت همه این پیامبران بر ما معلوم نیست؛ چرا که تنها نام و سرگذشت بعضی از آنان در قرآن و روایات اسلامی ذکر شده است. خداوند در قرآن نیز خطاب به پیامبرش، از دو دسته از رسولانش سخن گفته و می فرماید: «رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَیْکَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ(164 نساء)؛ (پیامبرانى که سرگذشت آنها را پیش از این، براى تو باز گفته ایم و پیامبرانى که سرگذشت آنها را بیان نکرده ایم).
بنابراین، این احتمال وجود دارد که در خارج از خاورمیانه نیز انبیایی بوده اند که نام آنها در قرآن بیان نشده است؛ و نمی توان گفت که همه پیامبران در یک منطقه خاص بوده اند؛ بلکه بخشی از 124 هزار نفر پیامبر، در خاورمیانه ظهور کرده اند و تعداد دیگری نیز در سایر مناطق و حتی اروپا ظهور کرده اند.
اینکه اسم و سرگذشت برخی از پیامبران الهی در تاریخ مانده است و در قرآن نیز بدان اشاره شده است، خالی از علّت نیست. پیامبران الهی با توجه به وظایف و محدوده رسالتشان شناخته می شوند. برخی از آنان، تنها وظیفه تبلیغی داشته اند و برخی نیز مرسل بوده اند؛ تعدادی نیز صاحب شریعت و رسالت جهانی بوده اند و اختصاص به منطقه خاصی نداشته است با این حال، طبیعی است که اسم رسولان و صاحبان شرایع بر سرزبان ها می ماند؛ امّا این به این معنا نیست که پیامبران دیگری ـ در مناطق دیگری ـ نبوده اند.
علاوه بر این، کثرت پیامبران در منطقه خاورمیانه با توجه به تمدّن کهن آن عجیب به نظر نمی رسد؛ زیرا مورّخان بزرگ تصریح کرده اند که مشرق زمین (مخصوصاً شرق میانه) گهواره تمدّن انسانى و زادگاه تمدن هاى بزرگ جهان است. تمدن مصر باستان که قدیمى ترین تمدّن شناخته شده جهان است، و تمّدن بابل در عراق، و تمدن یمن در جنوب حجاز، و همچنین تمّدن ایران و شامات همه نمونه تمدن هاى معروف بشرى هستند. آثار تاریخى مهمى که در این مناطق باقى مانده، و سنگ نوشته ها، همه شاهد گویاى این مدّعاست.
لازم به ذکر است، انسان هاى متمدّن نیاز شدیدترى به آیین الهى دارند، تا هم قوانین حقوقى و اجتماعى آنان سامان شود، و هم جلو تعدّیات و مفاسد گرفته شود. در حالی که اقوام وحشى یا نیمه وحشى، آمادگى زیادى براى پذیرش مذاهب ندارند، و اگر هم مذهب را پذیرا شوند، قدرت نشر آن را ندارند. ولى هنگامى که مذهب در مراکز تمدّن آشکار شود، به سرعت از آنجا به نقاط دیگر نشر پیدا مى کند؛ زیرا مردم مناطق دیگر، براى حل مشکلاتشان دائماً در این مناطق رفت و آمد دارند.
«مکه» در واقع مرکزى بوده که در اطراف آن، بقایاى پنج تمدن معروف بزرگ(روم شرقی-شامات-ایران-یمن-مصر) وجود داشته، و مکه نسبت به آنها مانند مرکز دایره حساب مىشده است. در شمال تمدن روم شرقى و شامات، در شمال شرقى تمدن ایران و کلده و آشور، در جنوب تمدن یمن، و در غرب تمدن مصر باستان، درست به همین دلیل، هنگامى که اسلام گسترش یافت تمام قلمرو این تمدنهاى پنجگانه را زیر سیطره خود قرارداد و همه را در خود ذوب نمود.
پس طبیعی است که با توجه به مرکزیت خاورمیانه، اکثر رسولان الهی از این ناحیه ظهور کرده باشند و از آنجا پیام خود را به تمام مردم جهان رسانده باشند
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
مسائل نماز مخصوصا شک هایی که برای انسان در نماز اتفاق می افتد بسیار مورد نیاز است؛ لذا یادگیری آنها شرعا واجب است تا در هنگام عمل بر خلاف وظیفه شرعی خود رفتار نکند.
یکی از شک هایی که در نماز برای انسان پیش می آید، شک در انجام تعداد سجده است یعنی انسان شک می کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده مثلا انسان سر از سجده برمی دارد و نمی داند یک سجده انجام داده یا دو سجده انجام داده است، از جهت شرعی وظیفه اش به چیست؟
برای جواب این سوال صورت هایی وجود دارد:
اگر انسان کثیرالشک باشد و در این مورد زیاد شک کند، نباید به شک خود اعتنا کند (1) ؛ همچنین اگر کثیرالشک نیست اما اگر شک بعد از وارد شدن در عمل بعد باشد، نباید به شک خود اعتنا کند و نماز را ادامه دهد مثلا اگر در رکعت دوم است بعد از شروع به خواندن تشهد شک کند یا بعد از ایستادن شک کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده، نباید به شک خود اعتنا کند و باید نماز را ادامه بدهد.
اما اگر انسان همین که سر از سجده برداشت شک کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده انجام داده است، در این صورت باید بنا را بر این بگذارد که یک سجده انجام داده و یک سجده دیگر نیز انجام دهد. (2)
نکته: اگر تا کنون مکلف این مساله را نمی دانسته و مثلا جایی که نباید به شک خود اعتنا می کرده اعتنا کرده است و یک سجده دیگر انجام داده است یا جایی که باید به شک خود اعتنا می کرده و یک سجده دیگر انجام می داده اما آن یک سجده را انجام نداده است، در صورتی که در یادگیری این مساله کوتاهی نکرده باشد، نمازهایی که خوانده است، صحیح است. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 1184 و م 1185 و 1186)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1168 ؛ عروه الوثقی، فصل فی الشک م 10 ؛ توضیح المسائل جامع م 1433)
(3) (توضیح المسائل جامع م 1409)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برده داری: . 1. اسلام برده داری را نیاورده است، بلکه برده داری قبل از اسلام بود و برخی نظام‌های اقتصادی در آن زمان به آن تکیه داشت و به نوعی صنعت محسوب می‌شد و امکان حذف یکباره نبود. ۲. اسلام ورودی برده‌داری را محدود به جنگ و آن هم جنگ با کفار و آن هم فقط کفار حربی که آغاز کننده جنگ بود نمود و روشهای دیگر را مانع شد. ۳. بسیاری از احکام(به ظاهر بی ربط به آزادی بردگان) به دنبال آزادی بردگان است مثل کفاره روزه و نقض قسم و.. ۴. معصومین، برده از جنگ نمی‌گرفتند و از بازار خریداری میکردند و به بهانه‌های مختلف آزاد میکردند و این یعنی فرهنگ سازی.
در مورد کنیز باید توجه داشت: الف)در جنگ با مسلمانان زنها را کنیز حساب نمیکردند(مثل زمان امام علی ) بلکه زمان پیامبر در جنگ با کفار بود ب) 4 راه وجود داشت:زنهای اسیر را بکشند 2- زنهای اسیر را آزاد کنند 3- در زندان بیفتند 4- به عنوان کنیز باشند؛راه 1 و2 خلاف عقل است. راه 3 بدلیل کمبود امکانات امکانپذیر نبود ؛بنابراین تنها راه کنیزشدن در خانه مسلمانان بود.
در مورد ازدواج با زن شوهردار به عنوان کنیز باید گفت:
اولا: خدا که مالک همه است گفته. ثانیا: خودشان شروع کننده جنگ برعلیه مسلمانان هستند. ثالثا: کفار هستند و قواعد خاصی پایبند نیستند. رابعا :اگرشوهرش هم اسیر شود زن همان شوهرش میماند. خامسا: خود زن نیز در جنگ شرکت کرده. سادسا: امکان اینکه زن نامحرم درمنزل کسی بماند (سالها) نیست،جزاینکه به عنوان کنیز محرم باشد. سابعا: نفس اسیر شدن درجنگ را خدا به عنوان طلاق وصیغه حساب کرده است.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است‌که می‌فرمایند: مَنْ أَکَلَ الرِّبَا... لَمْ یَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَةِ مَا کَانَ عِنْدَهُ قِیرَاطٌ
هر کس ربا بخورد تا زمانی که قیراطی (مقدار کمی) از مالِ ربا نزد او باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خدا و فرشتگان خواهد بود. (وسائل الشیعة؛ ج18، ص: 122)
توضیحات
یکی از گناهان بزرگ که در قرآن به نوعی جنگ با خدا از آن تعبیر شده است گناهِ ربا است؛ لازم است کسانی که وضعیت کسب و کارشان مورد ابتلاء این مسائل هست با یادگیری دقیق احکام ربا مواظب باشند که خدایی ناکرده دچار این گناه بسیار بزرگ نشوند؛ امروز تصمیم داریم در این باره چند نکته کوتاه عرض کنیم:
1. ربا به معنای زیاده است، که از جهتِ شرعی به هر زیاده گرفتن یا سود یا درصد، ربا گفته نمی شود بلکه از جهت شرعی ربا به سه قسم است و در غیر این سه مورد ربا وجود ندارد:
مورد اول: ربای قرضی یعنی شخص، مالی را به عنوان قرض بدهد و شرطِ سود کند. (1)
مورد دوم: ربای معاملی یعنی شخص، جنسی را که در بازار به کیل و وزن خرید و فروش میشود، با مثلِ خودش ولی با زیاده، خرید و فروش کند. مثلا 10 کیلو برنج ایرانی را در مقابل 12 کیلو برنج پاکستانی معاوضه کند. البته اگر دو معامله مستقل و جُدا از هم انجام شود اشکالی ندارد. یعنی 10 کیلو برنج ایرانی در برابر پول، بفروشد، سپس 12 کیلو برنچ پاکسانی در برابر پول، خریداری کند. (2)
مورد سوم: ربای جاهلی یعنی اینکه طلبکار به بدهکار برای ادای دینش مهلت بدهد و در مقابل مهلت داده شده، زیادی از او بگیرد. (3)
2. به نظر بیشتر مراجع معظم تقلید در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست که به دو مورد اشاره می شود: اول: ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر، فرقی بین پسر و دختر نیست؛ اما بین مادر و فرزند یا بین خواهر و برادر جایز نیست. دوم: ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر. (4)
نکته: نسبت به تورم و کاهش ارزش پول نیز در این مورد نکاتی وجود دارد که برای توضیح بیشتر می توانید با سامانه تلفنی 05132020 تماس حاصل فرمایید.
خدای رحمان، توفیق کسب حلال و نسل صالح به همه ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) جهت اطلاع: فتوای امام خامنه‌ای نسبت به دریافت دین به نرخ روز مورد توجه بیان کننده باشد. (تحریر کتاب قرض م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1011)
(2) (تحریر کتاب البیع، ربا قبل از مساله 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 ص72)
(3) (تحریر کتاب الدین م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م992)
(4) زنجانی: ربا گرفتن پدر از پسر و شوهر از زن حرام نیست اما بنابر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر ربا نگیرد. خوئی، تبریزی: ربا گرفتن بنابر احتیاط واجب در موارد فوق جایز نیست. نکته: زن دائم اتفاقی و در موقت اختلافی است. (رساله مراجع م 2080 ؛ رساله آیه الله وحید 2108)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
هیچ کاری بدون اذن خدا اتفاق نمی افتد، ولی خداوند دنیا رابر اساس قانون علت و معلول خلق کرده و چشم مثل بقیه وسایل می تواند اثر بگذارد و در واقع اثر روح فرد است. یعنی همانطوری که خدا در چاقو اثر بریدن را گذاشته است، در چشم نیز اثر گذاشته ا ست.
چشم زخم طبق آیات 67 یوسف و 51 قلم و احادیث صحت دارد. پیامبر: چشم زخم واقعیت دارد و مرد را در قبر و شتر را در دیگ قرار می‌دهد.»(بحارالانوار،ج 63، ص 26)
راهکار دفع چشم زخم:
1. از خود نمایی و تجمل و نشان دادن نعمتهای خدادای در معرض چشم حسودان پرهیز نمایید
2. به اذکار و عاهای ذکر شده برای رفع ان مراجعه کنیم مثل خواندن سوره های ناس و فلق و ایه الکرسی و ذکر ماشا الله و لا قوه الا بالله و داشتن حرز امام جواد و...
3. همانطور که چشم بد گرفتاری میاورد چشمها و قلبهای سلیم و پاکی هم هستند که انسان با ارتباط با انها و دعای انها اثرات خوبی را برای خود میتواند کسب کند.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: إِنَّ أَشَدَّ مَا فِیهِ النَّاسُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَنْ یَقُومَ صَاحِبُ الْخُمُسِ فَیَقُولَ یَا رَبِّ خُمُسِی... .
سخت ترین و شدیدترین حالی که در روز قیامت به مردم دست می دهد آن است که مستحقان خمس برخیزند و بگویند: پروردگارا خمس ما را از کسانی که خمس پرداخت نکرده اند بگیر. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج1، ص: 547)
توضیحات
یکی از مسائل بسیار مهم که در رساله مراجع تقلید بیان شده این است؛ مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ مسائل خمس هم بسیار دقیق است و هم بسیار مورد نیاز است؛ لذا امشب بنا داریم چند نکته کوتاه درباره خمس مالی که قرض داده می شود خدمت شما خوبان بیان کنم:
1. اگر انسان از درآمدهای بین سالش به کسی قرض بدهد و تا سر سال خمسی دریافت نکند، با رسیدن سال خمسی، خمس دارد البته اگر مبلغ قرض الحسنه قابل دریافت نیست، به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای هر زمانی که دریافت کرد باید فورا خمس آن را پرداخت کند. (1)
2. افرادی که صندوق های قرض الحسنه خانوادگی یا همکاری شرکت می کنند، که نوبت وام افراد با قرعه مشخص می شود، افرادی که قسط پرداخت می کنند چنانچه سر سال خمسی آنها برسد و هنوز قرعه به اسمشان در نیامده، مبالغی که به صندوق پرداخت کرده اند در صورتی که از درآمد بین سال باشد، خمس دارد البته اگر سر سال خمسی قابل دریافت نیست، هر زمانی که وام را دریافت می کنند به هر مقداری از مبالغ که سال گذشته پرداخت شده، به نظر اکثر مراجع باید خمسش پرداخت شود. (2)
خداوند متعال توفیق انجام وظائف شرعی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله مکارم: خمس ندارد و جزء درآمد سال دریافت می باشد.
(2) (اجوبه الاستفتائات س 871 ؛ منهاج الصالحین ج1 مساله 1251 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، خمس، نحوه محاسبه خمس ؛ فاضل، جامع الوسائل ج1 س 835 ؛ بهجت توضیح المسائل مساله 1379)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
چگونه خدای مهربانتر ازمادر، انسان را میسوزاند؟
اگر مادر به بچه اش بگوید:دست به بخاری داغ نزن که دستت میسوزد. آیا اگر بچه دست بزند به مهربانی مادر ربط دارد؟ مسلما خیر.
وقتی کودکی را مار گزیده است، دوستداران او، دست و پای او را بسته و جای نیش مار را تیغ می زنند تا زهر وارد خون نشود. این کار از سر رحمت و عطوفت است.
خطاهای انسان نیز گاهی سطحی است. خداوند مهلت می دهد و گاهی خطاها شدیدتر و موجب اذیت و آزار دیگران است خداوند نیز در دنیا جریمه و مجازات هایی برای شخص برقرار می شود. تا پشیمان شود و جبران کند و در صورتی که خطاهای او گسترده تر و قابل جبران در دنیا نباشد در عالم برزخ مکافات خواهد شد و اگر خطاها عمیق تر بود در مواقف قیامت و سختی های محشر مجازات خواهد شد تا پاک گردد و در نهایت برخی گناهان با آتش جهنم باید پاک شود و سپس نجات خواهد یافت. در این نگاه نقش آتش جهنم همانند از بین بردن ناخالصی ها در کوره خالص سازی آهن و مس و طلا خواهد
«آخرت ظهور واقعی وضعیت دنیاست». یعنی تجسم وعین اعمال دنیاست. با این توضیح که:
رابطه بین یک جرم و سزای آن میتواند چند گونه باشد:
1- اعتباری و قراردادی مثل آنکه برای تخلف از فلان علامت راهنمایی و رانندگی فلان مبلغ را وضع کرده باشند .
2 - تکوینی مثل آنکه اگر کسی سوزن در چشم خود فرو برد کور خواهد شد. 3 - رابطه عینیت که جزاء عین جرم باشد و تجسم اعمال به همین معنای سوم می‌باشد .
اگر سؤال شود که چرا خداوند نظام هستی را بگونهای ترتیب داده است که عمل مجرمانه انسان هویتی اینگونه داشته باشد. میگوییم این سؤال مانند آن است که اگر کسی سوزنی در چشم خود فرو برد و نابینا شد. اعتراض کنیم که چرا خداوند آهن را با انعطاف آفرید تا از آن سوزن درست شود و چرا دست را پر قدرت و چشم را نرم قرار داد تا سوزن در او فرو رفته و موجب نابینایی شود غافل از آنکه آنچه او آفریده جای ایرادی ندارد این ترکیب حاصل از حرکات اختیاری ما و شما است که مشکل آفرین شده است. حال سؤال شما را با توجه به مقدمات فوق باید اینگونه تصحیح کرد. که: چرا انسان که قدرت و اختیار و عقل و دانش دارد به جای نزدیکی به رحمت حق و کسب بهشت رضوان چنین جایگاه دردآفرینی برای خود فراهم میآورد؟!
اعمال ما صورتی ملکی و دنیایی دارد که فانی و موقت است .در این جهان به صورت سخن یا عمل دیگر ظاهر می شود. نیز صورتی ملکوتی دارد که پس از صدور از ما هرگز فانی نمی‌شود. اعمال ما در وجهه ملکوتی و چهره باطنی باقی است. روزی پردههای مربوط به دنیا کنار می رود و حقیقت آشکار می شود . کردارمان را با چهره ملکوتی مشاهده خواهیم کرد. اگر زیبا و لذّت بخش است، نعیم و بهشت ما خواهد بود اما اگر زشت و بد است، آتش و جحیم خواهد بود. جزای آخرت عین کردار دنیا است و چیزی جدا از عمل نیست.
در واقع گناهکاران در لحظه گناه به مثابه بیماری می مانند که اگر چه تیغ جراحی بدنش را پاره کرده، اما به دلیل اثر داروی بیهوشی، متوجه درد و رنج نیست و اگر هوشیاری او بازگردد از این حالش نهایت رنج و عذاب را خواهد داشت.
محبت پدر ومادر و دیگر انسان‌ها غالباً احساسی بیش نیست . در برخى از موارد برخلاف حکم عقل، حق و عدالت عمل مىکند. در حالى که لطف و رحمت الهى هرگز جدا از عدل، حکمت و سنتهاى حکیمانه پروردگار در نظام خلقت نیست.
برخی از کیفرها لازمه عدل الهی است همانطور که در دنیا اگر یک حاکم، شخص ظالمی را که ستم‌های بسیاری روا داشته و حقوق بسیاری از انسان‌ها را تضییع نموده، و یا مادری، یکی از فرزندان را که ستم‌های بسیاری نسبت به فرزندان دیگر روا داشته و حقوق آنان را تضییع نموده، مورد مؤاخذه و کیفر قرار ندهند، مورد ملامت انسان‌های منصف و با وجدان قرار می‌گیرند و عدالتشان زیر سؤال می‌رود، همچنین کسانی که ظلم و ستم‌های بسیاری میکنند؛ مثلاً تعدادی از جوانان از یک خانواده را کشته، یا یک یا چند نفر را سالها در زندان نگه داشته، و آنها را شکنجه میکنند، آیا عدل و رحمت الهی حکم میکند که از آن ظالم بگذرد و انتقام مظلومان را از ستم‌گران نگیرد و آنان را به حال خودشان بگذارند؟
-وقتی کسی مال یتیمی می خورد ، این گونه نیست که خدای متعال جهنمی را از آتشی پر کرده باشد و مال یتیم خور را در آن آتش بیاندازد ، بلکه خوردن مال یتیم باطنی آتشی و سوزناک دارد که در قیامت که روز پدیدار شدن باطن ها است ، باطنش نمایان می شود و آتشی می شود که مال یتیم خور را می سوزاند. آتش و عذاب آن شخص در آخرت باطن عمل خود او است که در دنیا با آن زندگی کرده است.
قرآن کریم می فرماید : « إِنَّ الَّذینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامی ظُلْماً إِنَّما یَأْکُلُونَ فی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعیرا» "کسانی که اموال یتیمان را به ظلم و ستم میخورند، (در حقیقت،) تنها آتش میخورند و بزودی در شعلههای آتش (دوزخ) میسوزند."
اگر خدا نسبت به این عذاب و آتش خبر می دهد در حقیقت هشدار از گرفتار شدن به باطن و نتیجه اعمال خود ما می دهد و ما نباید به خدا اعتراض کنیم که چرا این هشدار را به ما دادی و آتش را به او نسبت دهیم و بگوئیم که خدایا چرا ما را به خاطر مثلا خوردن مال یتیم در آتش دردناک جهنم سوزاندی ؟
مانند هشداری که پلیس نسبت به تصادف و یا سقوط در دره ، به رانندگان خاطی می دهد. اگر راننده ای خطا کرد و رعایت سرعت و نکات راهنمائی و رانندگی را نکرد و به دره سقوط کرد یا با ماشین دیگر تصادف کرد نمی تواند پلیس را مقصر بداند که چرا برای خطای من چنین جریمه و عذابی را معین کردی ؟! بلکه باید خودش را سرزنش کند که چرا عملی را مرتکب شدم که نتیجه و باطنی چنین دردناک و نابودگر داشت؟
البته جهنم برای اکثر خوب است،چون باعث پاک شدن میشود و بعد از پاکی به بهشت میروند.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و آله در روایتی می فرمایند: یَا أَنَسُ أَکْثِرْ مِنَ الطَّهُورِ یَزِیدُ اللَّهُ فِی عُمُرِکَ وَ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَکُونَ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ عَلَى طَهَارَةٍ فَافْعَلْ فَإِنَّکَ تَکُونُ إِذَا مِتَّ عَلَى طَهَارَةٍ مِتَّ شَهِیداً
رسول گرامی به یکی از اصحابشان به نام انس می فرمایند: وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد کند و اگر می تواند روز و شب با طهارش باشی، همین کار را انجام بده و اگر با طهارت از دنیا بروی، شهید از دنیا رفته ای. (وسائل الشیعة، ج1، ص: 383)
توضیحات
از آنجایی که احکام وضو بسیار مورد نیاز است، بنا داریم چند نکته کوتاه درباره احکام وضو خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم کنم:
1. با وضو بودن و همچنین دائم الوضو بودن مستحب است اگرچه انسان نخواهد کاری که وضو لازم دارد انجام دهد. (1)
2. کسی که به قصد با طهارت بودن، وضو گرفته میتواند با آن نماز هم بخواند. (2)
3. کسی که وضو گرفته است و شک دارد که وضویش باطل شده است یا نه، بنا می گذارد که وضویش باطل نشده است و صحیح است. مثلا کسی صبح به قصد با طهارت بودن وضو گرفته است و ظهر می خواهد نماز بخواند و شک دارد که وضویش باطل شده یا نه، به شک خودش اعتنا نمی کند و می تواند با همان وضو نماز بخواند. (3)
4. اگر انسان بعد از نماز شک کند که وضو گرفته است یا نه، به نظر اکثر مراجع نمازی که خوانده صحیح است ولی باید برای نمازهای بعد وضو بگیرد. (4)
سامانه تلفنی 05132020 و سامانه پیامکی 30002020 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما می باشد.
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی خالصانه اش را به همه عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی الوضوئات المستحبه، م 2 ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 17 غایات وضو)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی الوضوئات المستحبه، م 2)
(3) (توضیح المسائل مراجع تقلید، م 300)
(4) آیات عظام خوئی، تبریزی، فاضل، زنجانی، صافی: در صورتی که احتمال بدهد که در حال شروع به نماز، ملتفت حالش بوده است، نمازش صحیح است. وحید: در صورتی که علم به غفلت در حال شروع نماز به نماز نداشته باشد، نمازش صحیح است. (توضیح المسائل مراجع م 303 ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 16)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت أمیرالمومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...لَا یَقعُدَنَّ فِی السُّوقِ إلَّا مَن یَعقِلُ الشّرَاءَ وَ البَیعَ.
در بازار ننشیند (شروع به‌کسب نکند) مگر کسی که قبلا آداب و احکام خرید و فروش را آموخته باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج5، ص: 154)
توضیحات
یکی از سوالاتی که بسیار سوال می شود، دریافت وام ها و تسهیلات بانکی است که در مقابل پرداخت این وام ها توسط بانک، از انسان سود دریافت می شود، سوال این است که آیا دریافت این وام ها از بانک و پرداخت سود حلال است یا حرام است؟
که برای جواب این سوال به چند نکته درباره وام و تسهیلات بانکی باید توجه شود:
1. اگر به کسی پولی قرض داده شود و در مقابل شرط اضافی و سود کند ربا و حرام است و فرقی بین بانک و غیر بانک نمی کند و اگر گرفتن سود بر اساس یک معامله شرعی مثل خرید و فروش نسیه و یا شراکت صحیح و مانند این دو باشد، اشکال ندارد. مثلا فردی نیاز به ماشین دارد به نظر تعدادی زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای می تواند با مراجعه به بانک و با گرفتن تسهیلات خودرو هم صاحب ماشین شود و هم سود پرداختی صحیح است به این صورت که مشتری وجه وام را به وکالت از بانک، ماشینی را نقدا برای بانک خریداری کند و هنگامی که ماشین را خریداری کرد از طرف بانک همان ماشین را به صورت نسیه با سود و اقساط مشخص به خودش بفروشد. (1)
2. وام های تسهیلاتی بانکی باید در مورد خودش هزینه شود مثلا اگر وام برای خرید ماشین است باید فقط در همان راه هزینه و مصرف شود و مصرف وام در غیر مورد قرارداد، شرعا جایز نیست. (2)
3. با توجه به اینکه پرداخت اقساط بدهی در زمان سررسید واجب است انسان نباید در صورت توان در اداء پرداخت اقساط خود تأخیر و کوتاهی نماید. (3)
مسائل شرعی مخصوصا مسائل بانکی بسیار جزئی و دقیق است لذا انسان باید نسبت به این مسائل آگاهی کامل داشته باشد تا دچار ربا و خلاف شرع نشود؛ در همین راستا می توانید با سامانه تلفنی 05132020 تماس بگیرید و سوالات دینی و فقهی خود را سوال کنید.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله سیستانی: بین بانک دولتی و مشترک و بین غیر دولتی فرق می گذارند و برخی از مراجع مانند آیت الله بهجت وام دریافتی را صحیح نمی دانند مگر اینکه در برابر سود معامله ای با بانک انجام گیرد. (سیستانی، استفتائات س 357 ؛ بهجت، استفتائات، ج3 ص: 188، بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری)
(2) (اجوبه الاستفتائات، س 1924 ؛ مکارم، استفتائات سایت، امور بانکی، احکام وام ها ؛ سیستانی، استفتائات ؛ بهجت، استفتائات، بانکها و مؤسسات دولتی و اعتباری س 3997 ؛ جامع المسائل فاضل ج2، س 1015)
(3) (رساله مراجع تقلید م 2276)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
همانطور که رطوبت آب و شوری نمک ذاتی خودشان است و از چیزی نیست.وجود همه چیز از خداست و وجود خدا از چیزی نیست چون ذاتی آن است وگرنه دور(الف از ب و ب از ج و ج از الف) و تسلسل(زنجیره بدون انتها) می شود که باطل است و اگر وجود خدا از چیزی باشد آن چیز خداست؛ سوال بر فرض غلط(هرچیزی علت میخواهد) بنا شده .
+ سوال از چگونگی آفرینش خدا، سوالی است که در متن سوال دارای تضاد است به این معنی که خدا، اگر خدا باشد دیگر آفرینش و نحوه خلق شدن برای وی نمی توان تصور کرد و اگر کسی آفریده و خلق شده باشد پس اصلا خدا نیست._(خودآی یعنی خودش آمده)
مثل این است که گفته شود جزیره نامتناهی (نامحدود). چون جزیره به مکانی گفته می شود که هر طرف آن را آب احاطه کرده باشد یعنی هر چقدر هم بزرگ باشد باز هم از هر طرف با آب محدود شده است حال اگر بگوییم جزیره نا محدود؛ در این صورت اگر واقعا نا محدود باشد پس جزیره نیست و اگر جزیره باشد پس نا محدود نیست چون در هر صورت با آب احاطه و محدود شده است.
اما منشا این سوال، از این جا ناشی می شود که برخی می گویند مگر شما در اثبات خدا نمی گویید هر چیزی نیاز به آفریننده ای دارد؟ پس خدا هم نیازمند آفریننده ای است!
جواب این است که استدلال ما به این صورت است که هر آن چه که ما مشاهده می کنیم ممکن الوجود هستند( یعنی در وجود و ادامه آن نیازمند موجود دیگری هستند) پس باید موجودی باشد که در وجود خود نیازمند دیگری نباشد. و این موجود خداست. چون اگر قرار باشد این سلسله ادامه پیدا کند همین تسلسل ادامه پیدا می کند یعنی a نیازمند b و b نیازمند c و c نیازمند d و... الی اخر. و تسلسل باطل است . اگر کسی بگوید می توانیم بگوییم a نیازمند b و b نیازمند c و c نیازمند d و در اخر d هم نیازمند a باشد در این صورت هم دور پیش می آید و دور هم باطل است چرا که هیچ وقت این مجموعه تحقق خارجی پیدا نخواهد کرد مثل این است که شما 2 یا 3 یا... نفر نشسته باشید و شما برخاستن خود را به نفر دوم و نفر دوم برخاستن خود را به نفر سوم و نفر سوم برخاستن خود را به برخاستن شما مشروط کند در این صورت هیچ برخاستنی تحقق پیدا نخواهد کرد.
پس چون دور و تسلسل باطل است باید موجودی باشد که خلقت تمامی موجوداتی که ما آن ها را در وجود خود نیازمند موجود دیگری می بینیم به او ختم شود.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت سید الشهداء علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: مَنْ حَاوَلَ أمْراً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست می دهد و از آنچه می ترسد به سراغش می‌آید. (تحف العقول؛ النص؛ ص: 248)
توضیحات
نعمت هایی را که خداوند متعال به انسان داده است، باید شکر آنها را بجا آورد و نباید در مسیر حرام از آنها استفاده کند؛ یکی از نعمت هایی که خداوند متعال به ما ارزانی داشته نعمت بینایی است که بنا داریم چند نکته ای درباره احکام نگاه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. یکی از آسیبهای عدم کنترل نگاه به نامحرم، فساد و سست شدن بنیان خانواده و عدم آرامش در مسیر زندگی است.
2. نگاه زن و مرد نامحرم به یکدیگر چنانچه به قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است بلکه زن نباید به قسمتهایی از بدن مرد که معمولا می پوشاند هر چند بدون قصد لذت نگاه کند و همچنین مرد هم نباید به غیر از صورت و دستهای زن(البته در صورتی که زینت نداشته باشد)، نگاه کند هر چند بدون قصد لذت باشد. (1)
3. نگاه کردن به فیلم ها و عکسهای مبتذل و مستهجن جایز نیست و فرقی ندارد نگاه کننده متأهل باشد یا مجرد. (2)
4. در برخی موارد نگاه کردن به بدن زن نامحرم استثنا شده است که عزیزان می توانند این موارد را با مراجعه به کارشناسان مربوطه پیگیری کنند یکی از آن موارد نگاه پزشک مرد برای معاینه یا جراحی به بدن بیمار خانم است البته این مورد فقط در جایی است که به نظر اکثر مراجع ضرورت و اضطراری در میان باشد. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2433 ؛ رساله آموزشی ج2 درس 76)
(2) (رساله آموزشی ج2 درس 76 ؛ سیستانی، استفتائات، س 222 نگاه به عکس و فیلم)
(3) (رساله مراجع م 2441 و 2442 ؛ رساله آموزشی ج2 درس 77)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
صلوات دستور خداوند متعال در قرآن مجید استُ پس بندگان خدا وظیفه دارند امر خداوند را اطاعت کرده و بر آنها درود بفرستند. و طبیعی است که این درخواست نزول رحمت و مغفرت توسط مؤمنان از خداوند و مستجاب شدن آن و نزول بیش از پیش رحمت الهی بر آن مخلوق بی‌همتا، نمی‌تواند بی‌نتیجه و بی‌ثمر باشد. بویژه آنکه خداوند، قبل از اینکه کسی از او درخواست فرستادن صلوات بر پیامبر کند، خود بر او صلوات فرستاده و رحمت و نعمتش را بر او نازل کرده است.
1. روایات متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد ائمه معصومین ( علیه السلام ) و حتی پیامبر اسلام، از بُعد علمی، به طور مستمر در حال تکامل هستند. طبق این روایات؛ در هر شب جمعه، علم زیادی به دریای علم ایشان اضافه میشود. این علم ابتدا به پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و سپس به امیرالمؤمنین علی ( علیه السلام ) و به ترتیب، به سائر ائمه اعطاء میشود(کافی ج 1، ص 253- 255) این ازدیاد در علم، خود نوعی تکامل و بالا رفتن مقام و درجه برای این ذوات مقدس محسوب میشود؛ از این‌رو اشکالی وجود نخواهد داشت، اگر بگوییم که این صلوات‌ها و رحمت‌ها، موجب تکامل و بالا رفتن مقام این بزرگواران خواهد شد. لذا امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) در خطبه نماز جمعه به اثر صلوات اشاره کرده و می‌فرماید: «خدایا! بر محمد، فرستاده و پیامبرت صلواتی روینده و بالنده بفرست که توسط آن، مقام او را بالا بری(من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 432)
2. صلوات و درود بر پیامبر در حقیقت، تقدیر و تشکر از زحمات و تلاش‌های پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و اهل بیت او است که سالها با راستی و درستی در بین جامعه زیسته و همه سختی‌ها و ناملایمات را در راه هدایت بشر تحمل کرده و اسوه و نمونه انسان کامل شدند. بر این اساس آنان قطعاً مستحق تقدیر و تشکر می‌باشند که کمترین درجه این تشکر ذکر صلوات بر آن‌حضرت می‌باشد. حتی اگر ایشان به این صلوات نیازی نداشته باشند ما به عنوان کسی که از زحمات آنان بهره‌مند هستیم وظیفه داریم که قدرشناس باشیم.
3. علامه طباطبایی(ره) درباره فایده صلوات بر پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) گفته‌اند: صلواتی که ما می‌فرستیم اولاً از خودمان چیزی اهدا نمی‌کنیم بلکه به خدا عرض میکنیم و از او می‌خواهیم که بر پیامبر و خاندانش رحمت ویژه بفرستد و ثانیاً گرچه این خاندان نسبت به ما محتاج نیستند ولی به ذات اقدس اله نیازمندند و باید دائماً فیض الهی بر آنها نازل شود. ما با این صلوات در واقع خود را به این خاندان نزدیک کرده‌ایم. بعد در ضمن مثالی فرموده‌اند: اگر باغبانی در باغی که همه گل‌ها و میوه‌هایش مِلک صاحب باغ است کار کند و از صاحب باغ حقوق بگیرد و روز عید، یک دسته گل از باغ تهیه کند و به حضور صاحب باغ ببرد آیا عمل او موجب تقرب به صاحب باغ هست یا نه؟ مسلّماً هست. این عمل نشانه ادب باغبان است. صلوات هم ادب ما را ثابت میکند واِلاّ ما که از خودمان چیزی نداریم. بلکه از ذات اقدس اله مسئلت میکنیم که بر مراتب و درجات این بزرگواران بیفزاید. و همین عرض ادب برای ما باعث تقرّب است.
4. . شاید بتوان گفت؛ اگرچه پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در مقام ثبوت به بالاترین درجه رسیده است، اما صلوات ما منجر میشود که گستره مقام اثبات ایشان وسیع‌تر شود که این خود نوعی ارتقای درجه است. به عنوان نمونه، مقام والای شفاعت به پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) هدیه شده است، اما شاید با صلوات مؤمنان، حضرتشان افراد بیشتری را تحت شمول شفاعتشان قرار دهد.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن کریم در وصف مؤمنان واقعی، در کنار ایمان و دیگر صفات خوب مؤمنین می فرماید: وَ جَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ
مومنان واقعی کسانی هستند که با اموال و جان های خود در راه خدا جهاد کرده اند. (سوره حجرات، آیه 15)
توضیحات
فردا سالروز آغاز جنگ تحمیلی و آغاز هفته دفاع مقدس است؛ وظیفه خود می دانیم که در حرم امام رضا علیه السلام نائب الزیاره همه شهدا خاصه شهید حاج قاسم سلیمانی باشیم. و در ادامه به همین مناسبت چند نکته ای کوتاه درباره دفاع از ارزشهای اسلامی را خدمت شما خوبان تقدیم می کنم:
1. یکی از واجبات، دفاع از اسلام است لذا باید هر شخصی با مال و جان خود در حد توانایی از دین خدا و نظام اسلامی دفاع نماید. (1)
2. دفاع از اسلام منحصر به دفاع در میدان جنگ نظامی نیست امروز مهمترین جنگ دشمن، جنگ فرهنگی و اقتصادی است و بهترین خدمت به نظام اسلامی و دفاع از ارزشهای الهی و انقلاب، تحقق بخشیدن به خواسته رهبر عزیزمان که همان اقتصاد مقاومتی است و این مهم با پرهیز از اسراف وکم کاری، و همچنین بهبود و ارتقای کیفیت کالای ایرانی، خرید کالای ایرانی و رعایت دیگر سیاستهای مهم اقتصاد مقاومتی است. (2)
3. دشمن علاوه بر جنگ اقتصادی، تهاجم فرهنگی از مهمترین اهدافش هست مظهر این تهاجم، همان اباحه گرى است که از راه خدشه در اعتقادات، تشویق جریانهاى خلاف اخلاق در جامعه و تشویق و ترویج انواع و اقسام فسادها ایجاد مى‌شود و برای مقابله با این تهاجم وظیفه، تقویت و عمق بخشیدن به باورهای دینی و اعتقادی و انجام فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر است و عبادت و بندگی و مناجات و تضرع نیز انسان را در برابر مفاسد، مقاوم می کند.
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال توفیق دفاع از ارزشهای اسلام و انقلاب را به همه ما عنایت فرماید و ما را مدیون خون شهدا قرار ندهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله ج1 کتاب امر به معروف و نهی از منکر، دفاع، قسم اول م1و4)
(2) (امام خامنه ای سایت لیدر استفتائات جدید اسفند1395)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
سوال: آیا نجاست سگ در قرآن آمده است و چرا سگ نجس است؟
جواب: 1. همه چیز درقران نیامده و خیلی از موارد مهم دین در قرآن نیست،مثلا اسم ائمه نیامده است و جزئیات نماز نیز نیامده است
2. خود قرآن گفته است،هرچیزی پیامبر بگوید: خدا گفته است و باید اطاعت شود(«ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا» «إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحى»
3.قرآن فرموده که اهل بیت معصومند ،پس تمام سخنانشان درست است(إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً)
4.دراحادیث پیامبر و اهل بیت، نجاست سگ امده است و مودر اجماع همه علماست.
5.هرچیز نجسی دلیل بد بودنش نیست،مثلا خون نجس است،ولی زندگی بدون خون ممکن نیست
6.سگ های شکار، گله،پلیس، نگهبان و.. فواید زیادی دارند.
7.سگ در جای خود خوب است،و حتما علت دارد،ولو مانفهمیم. مثل دستور پزشک تعبدی قبول میکنیم
8.سگ بدلییل وفادار بودن و عاطفی بودن ،باعث میشود که انسان بجای ازدواج یا بچه داری دنبال سگ برود و کمتر به دنبال ازدواج و بچه برود،چون احساس عاطفی او را ارضاء میکند و همچنین ناقل برخی بیماریها نیز هست.
9.اذیت سگ حرام است و حتی اگر مقدارآب کمی باشد وبین استفاده از این آب برای وضو یا تشنگی سگ، سگ مقدم است و درتاریخ آمده: پیامبر بعداز برگشت از جنگی درمسیر راه بخاطر یک ماد سگ که بچه هایش را شیر میداد؛ کل مسیر سپاه اسلام را تغییر دادند تا سگ و بچه هایش اذیت نشوند.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
توضیحات
امروز که روز زیارتی امام رضا علیه السلام است و از طرفی امروز سالروز آغاز جنگ تحمیلی و آغاز هفته دفاع مقدس است؛ حال که توفیق حضور در بارگاه رضوی را داریم ان شاء الله نائب الزیاره همه شهدا باشیم.
زیارت نیز احکام و آدابی دارد که اگر کسی بخواهد زیارتش به صورت صحیح انجام شود، لازم آنها را بداند؛ لذا چند نکته ای درباره نماز زیارت تقدیم شما زائرین و مجاورین امام رضا علیه السلام می شود:
یکی از اهداف زیارت، تقرب الی الله است و از بهترین اعمال در ضمن زیارت برای این هدف، می توان به نماز اشاره کرد؛ لذا در فرصت زیارت سفارش به خواندن نماز زیارت شده ایم، یا اینکه اگر در هنگام زیارت نماز جماعت برپا شد، نماز جماعت بر زیارت مقدم شود؛ لذا چند نکته کوتاه درباره نماز زیارت عرض می شود:
1. نماز زیارت با توجه به اینکه یکی از نمازهای مستحبی است، می توان آن را در حال حرکت هم خواند و رکوع و سجودش را به صورت اشاره بجا آورد که در این صورت رعایت قبله لازم نیست؛ اما نمی توان نماز زیارت را به جماعت اقامه کرد. (1)
2. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند. البته توجه شود که برای امام زادگان نماز زیارت وارد نشده ولی می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش را به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام زیارت همه ما را مورد قبول درگاه خودش قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه، مساله 7)
(2) (آیت الله مکارم: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.) (عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16 ؛ مکارم، استفتائات سایت)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برای درمان دروغ بزرگان چند راه علمی و عملی را سفارش میکنند.
1.درمان از طریق علمی، با مطالعه آیات و احادیث وارده و کتب اخلاقی که در زمینه‌ی مذمت دروغ نوشته شده، حاصل میشود. وقتی انسان به محرومیتها و خسارات ناشی از این صفت فکرمیکند، میتواند با سعی و تلاش و تمرین این صفت زشت را از خود دور کند.
2.یادآوری مداوم پیامدهای دروغ مثل–محرومیت از هدایت خدا، ناتوانی از چشیدن طعم ایمان، قرار گرفتن در زمره‌ی کفار و منافقان، سقوط در آتش جهنم و...– انسان دروغگو را در درمان کمک میکند.
3.یکی از مهمترین روشهای عملی در درمان دروغ آنست که انسان پیش از آنکه کلمه ای را بر زبان بیاورد، درباره‌ی درستی یا نادرستی آن فکر کند و به آثار و عواقبش توجه کند.
4.اجتناب از همنشینی با دروغگویان و محیط های گناه که انسان از انها تاثیر میپذیرد.
5.شناختن ریشه های دروغگویی: دروغ معمولاً از یکى از نقاط ضعف روحى سرچشمه مى گیرد، گاهى انسان به خاطر:
1 . ترس از فقر2 . پراکنده شدن مردم از دور او 3 . دست دادن موقعیت و مقام و زمانى به خاطر علاقه شدید به مال و جاه 4 . به خاطر تعصبهاى شدید و حب و بغض هاى افراطى، زبان به دروغ مى گشاید، باید این ریشه ها را شناخت و آنها را از وجود خود پاک کرد .
6.- مطالعه کتب اخلاقی مثل چهل حدیث امام خمینی و معراج السعاده نراقی .
7.جریمه خود موقع دروغگویی :مثلا مقداری صدقه دهد یا بگوید فلان ذکر رابگویم و...
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قران می فرماید: انَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْکِ الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِمَا ینْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللّهُ مِنَ السَّماءِ مِن مَاءٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِیفِ الرِّیاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَینَ السَّماءِ وَالْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ﴿۱۶۴﴾ (ترجمه: قطعاً در آفرینش آسمان‌ها و زمین و پی در پی آمدن شب و روز و کشتی‌هایی که در دریا روانند، با آنچه به مردم سود می‌رساند و آبی که خدا از آسمان فرو فرستاده و با آن، زمین را پس از مردنش زنده نموده و از هرگونه جنبده‌ای در آن پراکنده کرده و (هم چنین در) دگرگونی بادها و ابرهایی که میان آسمان و زمین مسخّر است، نشانه‌هایی هست برای گروهی که خردورزی میکنند.)[ بقره–۱۶۴]
توضیح برهان نظم :
مقدمه۱. جهان طبیعت در بردارنده پدیده‌های منظم است ؛ این مقدمه از راه شناخت ساز و کارها و قوانین طبیعت حاصل میشود. از همین رو، یافته‌های علمی جدید به گسترش دامنه بحث درباره برهان نظم مدد رسانده است.
مقدمه۲. هر نظمی نیازمند تدبیر فاعلی نظم آفرین است. برای اثبات این مقدمه، چند روش ارائه شده است:
روش اول: مقایسه جهان و انسان:
بر اساس این روش، همانطور که هر نظمی در ساخته‌های دست انسان نشان دهنده این است که این نظم، اثر یک تدبیرکننده هدفمندی بوده است، می‌فهمیم که نظم جاری و جهان شمول در جهان طبیعت در اثر تدبیر و هدفمندی کامل موجودی هوشمند و هدفمند است
روش دوم: بر اساس قاعده حساب احتمالات:
بر اساس این روش، احتمال پیدایش اتفاقی یک ساختار منظم، چندان اندک است که نزدیک به صفر درصد است و چنین احتمالی در پیش عقلا قابل اعتنا نیست
نتیجه اینکه یک مبدأ علم و قدرت عظیم در ماوراى نظام جهان خلقت بوده و هست، خواه او را خدا و «الله» بنامیم یا نام دیگرى بر او بگذاریم چرا که اسم گذارى تأثیرى در این بحث ها ندارد.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَن طَلَبَ الدُّنیا اِستِعْفافاً عَنِ النّاسِ وَ سَعْیاً عَلی اَهْلِهِ وَ تَعَطٌّفاً عَلی جارِهِ لَقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَـﺔِ وَ وَجْهُهُ مِثلُ القَمَرِ لَیْلَـﺔَ الْبَدْرِ
هر کس دنیا را طلب کند به قصد این که آبروی خود را از مردم حفظ، رفاه خانواده‌اش را تأمین و به همسایه‌اش کمک کند، وقتی با خدا دیدار کند، چهره‌اش همانند ماه شب بدر می‌درخشد. (وسائل الشیعة، ج17، ص: 21)
توضیحات
یکی از مسائل مهم و مورد ابتلا تعاملات و داد و ستدهای مالی و اقتصادی است و از طرفی در مساله 11 رساله مراجع تقلید ذکر شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛
در بین احکام مفصل و متنوع معاملاتی و مالی امشب قصد داریم نکته ای کوتاه درباره رهن و اجاره در قالب سوال و جوابی خدمت شما بیان کنیم:
یکی از سؤالاتی که مؤمنین میپرسند این است که اگر کسی منزل یا مغازه اش را بخواهد رهن و اجاره بدهد یا بخواهد رهن و اجاره را تمدید کند روش صحیحش به چه صورتی است؟ چون شنیده ایم حالت حرام هم دارد؟
در پاسخ دو نکته را متعرض می شویم:
نکته اول این است که رهن دادن منزل یا مغازه بدون اجاره (به تعبیر دیگر رهن کامل) به فتوای همه مراجع تقلید باطل است و نوعی ربا محسوب می شود که شرعا حرام است. (1)
اما به فتوای اکثر مراجع روش صحیح برای کسی که می خواهد قرارداد جدید با مستأجرش ببندد به این صورت است که قرارداد اجاره ای با مبلغ و مدت مشخص بسته شود و در ضمن قرارداد اجاره شرط قرض الحسنه شود مثلا صاحب خانه به مستاجر بگوید: خانه را به شما یکساله، ماهی 50 هزار تومان اجاره می‌دهم به شرط اینکه مبلغ ده میلیون تومان یکساله به من قرض بدهید،که در این صورت مبلغ قرض به عنوان شرط ضمن قرارداد اجاره قرار می گیرد که با قبول مستاجر صحیح است و اگر بخواهد تمدید کند بعد از تعیین مبلغ و مدت اجاره جدید، با مستاجر شرط کند که مبلغ قرض الحسنه ای که سال قبل پرداخت کرده است تا یکسال دیگر مطالبه نکند که با قبول مستاجر صحیح است. (2)
نکته دیگر اینکه: کسانی که تا کنون این کار را صحیح انجام نداده اند الآن می‌توانند به طریقه صحیح هر چند لفظی و شفاهی قرارداد (اجاره به شرط قرض) را دوباره ببندند و نسبت به گذشته با همدیگر مصالحه کنند.
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب القرض، م 9 ؛ رساله آموزشی، ج2 درس 69 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 1011 و م 1013)
(2) (مسائل جدید ج1ص 87 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1662 ؛ جامع المسائل ج1 س 1107 و س 1201 ؛ اجاره تبریزی ؛ رساله مکارم مساله 1975)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
دلایلی برای اثبات معاد و قیامت هست مثل:
1. برهان عدالت:یکی از صفات خداوند، عدالت است؛- انسان در این دنیا در انتخاب و انجام کارهای خوب و بد آزاد است؛- برخی از انسان‌ها از آزادی خود استفاده مثبت کرده و برخی اهل گناه و معصیت شدند؛- در مورد بندگان، عدالت حکم میکند که هر کس نتیجه عمل خود را به‌صورت کامل ببیند؛ صالحان، پاداش ببینند و تبهکاران، مجازات شوند؛- این دنیا ظرفیت آن را ندارد تا انسان نتیجه اعمال خود را به‌صورت کامل ببیند. چنانکه بسیاری از انسان‌ها به مجازات و پاداش اعمال خود نرسیده‌اند؛بنابراین، همانطور که این جهان سرای آزمایش بندگان و تکلیف است، باید جهان دیگری باشد که سرای پاداش و کیفر و ظاهر شدن نتایج اعمال افراد باشد و هر فردی به ثمره اعمال خود برسد، تا عدالت خداوند تحقق یابد
2.برهان حکمت: جهان و انسان، آفریده خداوند است؛ - آفرینش خداوند، مانند سایر کارهای او، بی‌هدف و بیهوده نیست؛- خداوند، جهان را به صورتی آفریده که بیشترین خیر و کمال را برای بندگانش ایجاد کند؛- جهان مادی، مجموعه از خیر و شر است که با یکدیگر ناسازگاری و درگیری دارند؛- انسان، دارای روح قابل بقاء و ماندگاری است و میتواند به کمالی جاودانی برسد؛- اگر زندگانی انسان منحصر در همین زندگی دنیایی باشد، هدف خداوند از آفرینش انسان و جهان تأمین نمی‌شود و در این صورت این سؤال مطرح میشود که چرا خداوند می‌سازد و از میان می‌برد؛
3.برهان وفای به عهد: 1. خداوند از وقوع قیامت خبر داده است. 2. خبرهای الهی صادق و مطابق با واقع است. 3. بنابراین، وقوع قیامت امری یقینی و حتمی است.
4.دلیل فطرت: هر انسانی میل به بقا و ماندگاری دارد؛- خداوند هیچ میلی را در انسان بیهوده نیافریده است؛ زیرا خداوند حکیم است و حکیم کار بیهوده و لغو انجام نمی‌دهد؛- این دنیا، بقاء و جاودانگی ندارد؛بنابراین، لازم است جهانی ابدی وجود داشته باشد تا میل به بقای انسان، در آن برآورده شود.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً فَقَّهَهُ فِی الدِّینِ
زمانی که خداوند متعال خیر بنده ای را بخواهد او را نسبت به (مسائل) دین و معارف الهی، فقیه و دانشمند می کند. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص: 32)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره یادگیری مسائل شرعی خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم می شود:
1. هر کس باید مسائل شرعی را که معمولا مورد احتیاج او واقع می شود یاد بگیرد یا طریقه احتیاط کردن در مسائل را بداند؛ فرقی ندارد مسائل عبادی باشد مثل نماز یا روزه یا مسائل غیر عبادی باشد مثل مسائل معاملات و ازدواج و مانند اینها. بنابر این یادگیری مسائل شرعی وام بانکی یا سود بانکی برای کسانی که مورد احتیاجشان هست طبق نظر مرجع تقلیدشان لازم است. (1)
2. اگر برای انسان مساله شرعی رخ بدهد و بخواهد به پاسخ مساله شرعیش دست یابد، شرعا می تواند از راههایی به پاسخ برسد:
1. پاسخ را دو نفر عادل بیان کنند. (2)
2. پاسخ را از خود مرجع تقلید و یا شخص یا مرکزی که به گفته اش اطمینان دارد، بشنود.
3. پاسخ مساله را در رساله مرجع تقلید یا استفتاء کتبی که انسان به درستی آن رساله یا استفتاء اطمینان دارد، ببیند. و یا از سایت به روز شده خود مرجع تقلید مسئله را ببیند و چنانچه انسان پاسخ سوال شرعیش را از غیر موارد گفته شده، بدست آورد (مثلا از سایتهای غیر موثق و وبلاگهای متفرقه و مختلف در اینترنت جستجو کند) شرعا اعتباری ندارد. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند توفیق یادگیری احکام شرعی و عمل به دستورات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: مسائلی را که احتمال می دهد به واسطه یاد نگرفتن در معصیت واقع می شود، یاد بگیرد. (رساله مراجع مساله 11)
(2) معنای عادل اختلافی است اکثر فقها می گویند کسی است که گناه صغیره و کبیره نمی کند و اگر گناه کرده توبه کرده است.
(3) (رساله مراجع تقلید م 5)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
از روش های بسیار مؤثر در خود سازی معنوی، استفاده از ابزاری است که بزرگان اهل معرفت و پیشتازان وادی معنویت و تقوا بیان کرده اند و آن دارای چهار مرحله است:
الف) مشارطه و عزم
انسانی که قصد حرکت در جهت کمال و تربیت نفسانی خود دارد ابتدای هر روز لازم است با خود شرط کند که در طول روز مرتکب گناهی نگردد. مثلاً کسنی که می خواهد با یک صفت بدی که در او وجود دارد و یا عادت زشتی که در خود احساس می کند به مبارزه برخیزد، باید با خود عهد کند که آن صفت و یا عادت را از صحنه عمل و رفتار خود دور کند و شیوه زندگی خود را از حاکمیت آن بر کنار نگه دارد و این قدم اول است.
ب) مراقبته و مواظبت
پس از تصمیم و اراده قطعی در این خصوص باید همواره در طول روز و تا هنگام استراحت شبانگاهی به کشیک نفس پرداخته و لحظه ای از آن غافل نباشد تا وسوسه های نفسانی و حالات شیطانی نتواند او را از جاده حق و اعتدال خارج کرده و به سوی آن عمل و یا صفت زشت سوق دهد و یا کار پسندیده را در نظرش به صورت دیگری جلوه دهد و یا با تنبلی و کسالت او را از اقدام و ادامه بر انجام آن منصرف کند.
این قدم بسیار مهمی است که در آغاز، سخت و دشوار است ولی به تدریج از دشواری آن کاسته و آسان خواهد شد.
ج) محاسبه
حسابرسی و تفتیش نسبت به حالات نفسانی و اعمال صادر شده از شخص در طول روز، از ضروری ترین کارهاست که بدون آن هیچ حرکتی رو به سامان نخواهد رفت.
امام کاظم ـ علیه السلام ـ فرمود:هر کس روزانه به حساب خود رسیدگی نکند، تا اگر کار نیکی انجام داده است از خداوند تقاضای توفیق بیشتری کرده و چنان چه مرتکب عمل زشت و گناهی شده است و از او طلب آمرزش و توبه کند، از ما نیست(اصول کافی، ج 2، ص 453)
د) مؤاخذه
قدم نهایی در طی این عملیات این است که با برخورد جدی با خود و گریبان گیری از خویشتن و تنبیه نفس به وسیله روزه و مانند آن در صورت نقض پیمان، از او برای رعایت کردن و نشکستن دوباره آن تعهد بگیرد.
خداوند توفیق فهم معارف دین و عمل به آنها را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند: عَوِّدْ أُذُنَکَ حُسْنَ الِاسْتِمَاعِ وَ لَا تَصْغِ إِلَى مَا لَا یَزِیدُ فِی صَلَاحِکَ اسْتِمَاعُهُ فَإِنَّ ذَلِکَ یُصْدِی الْقُلُوبَ وَ یُوجِبُ الْمَذَامَّ.
گوش خود را به شنیدن خوبىها عادت بده و به آنچه که به صلاح و درستى تو نمىافزاید گوش مسپار، زیرا این کار، دلها را زنگار مىزند و موجب سرزنش مى‌شود. (تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص: 215)
توضیحات
خداوند متعال نعمت های فراوانی به انسان ارزانی داشته که باید شکر گذار آنها بود و نباید آنها را در راه حرام استفاده کرد، یکی از این نعمتها، نعمت شنوایی است و از آنجایی که در شرع مقدس اسلام شنیدن برخی از صداها حرام است و از طرفی مکلفیم که مسائل مورد نیاز و ابتلا را از حرام و واجب بدانیم؛ لذا به چند مورد از شنیدنی های حرام اشاره می شود:
1. شنیدن موسیقی حرام؛ که به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای صدایی که نزد معمول مردم رقص آور یا تحریک کننده شهوت باشد؛ بلکه بطور کلی صدایی که لهوی و مناسب با مجالس لهو و لعب باشد، حرام است. (1)
2. شنیدن صدای زن نامحرم که همراه با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد. (2)
3. به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای شنیدن غیبت مانند غیبت کردن حرام است. (3)
4. شنیدن اخبار یا سخنرانی یا گفتگویی که باعث انحراف اخلاقی یا عقیده انسان شود. (4)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (گلپایگانی، صافی: مطلقا حرام است. بهجت، وحید: بنابر احتیاط واجب.) (استفتائات حضرت امام ج2 س27 و28 ؛ اجوبه س1128 و 1129 و 1130 و 1140 ؛ رساله جامع م2228 ؛ جامع الاحکام صافی ج1 س996 و998و1018 ؛ استفتائات بهجت ج4 س6310 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س987 ؛ وحید، سایت، استفتائات س457)
(2) (سایت رهبری، استفتائات جدید، موسیقی و غنا ؛ سیستانی، استفتائات، سوال 226 ؛ مکارم، استفتائات سایت، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم)
(3) آیت الله سیستانی: شنیدن غیبت حرام نیست. (رساله آموزشی ج 2 درس 19 ص 73 ؛ سیستانی ، منهاج الصالحین ج1 م 30 ؛ استفتائات سایت مکارم، غیبت ؛ وحید، تبریزی، منهاج الصالحین، ج1 مساله 29 ؛ بهجت، جامع الاحکام ج2 ص: 470 ؛ تبریزی، استفتائات جدید، سوال1003)
(4) (منهاج الصالحین ج 1 م 29 ؛ مظاهری، رساله م 93)
