کل بیان های بین الصلاتین از ۰/۰۲/۱۹ تا ۰/۰۲/۲۶
مفطرات روزه ( قی کردن ) 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت کاظم علیه السلام در روایتی می فرمایند: دَعْوَةُ الصَّائِمِ تُسْتَجَابُ عِنْدَ إِفْطَارِهِ.
دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود. (وسائل الشیعة ؛ ج10 ؛ ص148)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد، واجب است یاد بگیرد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره چیزهایی که روزه را باطل می کند، خدمت شما خوبان تقدیم می کنم:
1. برخی از مؤمنین تصورشان این است به صرف اینکه روزه دار، بالا بیاورد روزه اش باطل است؛ در حالی که این مساله نیاز به توضیح دارد:
الف: اگر کسی عمدا بالا بیاورد یعنی کاری کند مثلا انگشت در حلق خود نماید تا بالا بیاورد اگرچه به واسطۀ مرض و مانند آن ناچار باشد؛ در این صورت روزه باطل است.
ب: اما اگر سهوا یا بی اختیار بالا بیاورد روزه اش صحیح است. و وقتی انسان بالا آورد باید مواظب باشد چیزی از حلق پایین نرود. (1)
2. چنانچه روزه دار آروغ بزند و بدون اختیار چیزی در گلو یا دهانش بیاید باید آن را بیرون بریزد و اگر بی اختیار فرو رود روزه اش صحیح است. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال ما را از روزه داران واقعی ماه مبارک رمضان قرار دهد به برکت صلوات بر محمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع، م ۱۶۴۶)
(2) (رساله مراجع م 1651 و 1652)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خمس اثرات فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. تطهیر اموال: تغذیه در سلامت جسم و جان آدمی سهم مهمی دارد. غذای سالم و حلال فکر سالم، عمل سالم و ... پدید می آورد و از غذای ناسالم و حرام افکار شیطانی، عمل شیطانی پدیدار می گردد. یکی از علل تشریع خمس تطهیر اموال است در همین زمینه از امام صادق ( علیه السلام ) سؤال شده: «مردی که از راه حلال و حرام مالی به دست آورد، و می خواهد توبه کند ولی حلال و حرام را به طور مشخص نمی شناسد چه کند [و چگونه خود را از حرمت خلاص نماید] فرمود خمس آن مال را بدهد مالش پاک می شود. خداوند اموال را به وسیله پرداخت خمس تطهیر فرموده است»( المقنعه؛ ص 283)
قرآن نیز همین فلسفه را برای صدقه گفته که طبق روایتی منظور از صدقه در این آیه خمس است: «خذ من أموالهم صدقه تطهرهم و تزکیهم بها(آیه 103 توبه)) »«از اموال آن ها [= مسلمانان] صدقه بگیر تا به واسطه آن پاک شان کنی. »
«امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس تصور کند که امام ( علیه السلام ) به آنچه مردم در دست دارند محتاج است آن شخص کافر است. مردم احتیاج دارند که امام از آن ها مال [= خمس] قبول کند. [زیرا که] خداوند عزوجل فرموده است از اموال آن ها صدقه بگیر تا پاک گردند»( کافی ؛ ج 1، ص 537)
2. وسعت روزی: وسعت روزی و فراوانی ثروت فقط به وسیله تلاش و دانش و هنر به دست نمی آید بلکه علل و اسباب دیگری نیز وجود دارند که باعث توسعه روزی و تکثیر ثروت می گردند. در روایتی امام رضا ( علیه السلام ) یکی از علل فراوانی روزی را پرداخت خمس معرفی فرموده اند:«... ان اخراجه مفتاح رزقکم ...«پرداخت خمس کلید روزی شماست (وسایل الشیعه,؛ ج 6 ؛ص 375)
3. تطهیر گناهان: امام رضا علیه السلام فرموده اند: اخراج خمس [=پرداخت آن] باعث تطهیر گناهان شما می باشد» (وسایل الشیعه,؛ ج 6 ؛ص 375)
4. کمک به تبلیغ دین: امام رضا ( علیه السلام ) در توضیح فلسفه خمس فرمودند:«ان الخمس عوننا علی دیننا: خمس پشتوانه مالی معصومین علیهم صلوات الله است که با آن ترویج دین نمایند و اگر ما هم در ترویج آن سهیم باشیم از اجر معنوی آن نیز بهره مند خواهیم شد. پرداخت خمس کمک کردن به خط اهل بیت و تقویت بنیه مالی حوزه هایی علمیه و سبب تبلیغ و نشر تفکّر علوی به وسیله ی علما و فضلا و طلاّب است
خداوند توفیق شناخت دین و عمل به دستوراتش را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
اهمیت خمس
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در اهمیت خمس همین بس که:
از لحاظ اعتقادی: نشانه ایمان حقیقی به خدا،دادن خمس است و حتی خدا فرموده: مسلمانی که در رکاب پیامبر بجنگد، ولی خمس ندهد، ایمان به خدا ندارد. (آیه 41 انفال)
از نظر عبادی: خمس از عبادات است و باید با قصد قربت پرداخت گردد و هرگونه ریاکاری و ناخالصی در انجام این فریضه اختلال به وجود می آورد.
از نظر سیاسی : پرداخت خمس به حاکم و فقیه جامع الشرائط سبب ارتباط مردم با جانشینان پیامبر می شود که باعث تقویت حوزه های علمیه و مبارزه با شبهات دینی میشود و مبارزه با استکبار و طاغوتهای زمان میشود
از لحاظ اخلاقی: رابطه انسان را با خودش از طریق مهار کردن خوی حرص و بخل و بی تفاوتی، و رابطه انسان را با نسل آینده از طریق حلال کردن لقمه ها و مهریه ها، تقویت میکند.
از نظر رابطه انسان با پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت علیهم السلام :باعث رسیدگی به سادات محروم میشود و نوعی جلب محبت ایشان و ادای مزد رسالت میشود.
خداوند توفیق شناخت دین و عمل به دستوراتش را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن مجید می‌فرمایند: الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ هُم بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ.
. همانان که نماز را بر پا مىدارند، و زکات را مىپردازند و آنها به آخرت یقین دارند. (سوره لقمان، آیه 4)
توضیحات
از آنجایی که عید فطر نزدیک است یک از سوالاتی که مؤمنین بسیار سوال می کنند نسبت به فطریه مهمان است؛ لذا چند نکته کوتاه در این مورد خدمت شما عرض می شود:
1. انسان باید فطریه کسانی را که در شب عید فطر نان خور او محسوب می شوند بدهد هر چند این افراد زن و فرزند انسان نباشد یا نان خور انسان در شهر دیگری باشد. (1)
2. به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای مهمان اگر برای شب عید فطر فقط برای افطاری آمده و شب را نمی ماند فطریه به عهده خودش است ولی اگر مهمان قبل از غروب شب عید فطر بیاید و چند روز مهمان بوده و نانخور محسوب شود در این صورت فطریه اش بر عهده میزبان است. (2)
3. اگر فطریه انسان بر شخصی واجب باشد اما آن شخص فطریه را عمدا یا از روی فراموشی نپردازد، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای پرداخت فطریه توسط خود انسان لازم نیست. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از روزه داران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1993)
(2) تعریف نانخور: گلپایگانی، اراکی، بهجت، صافی، نوری: صدق انفاق فعلی کافی است. سیستانی: اگر مهمان شب در مزنل میزبان بماند و میزبان امکانات رفاهی را برایش فراهم کند و متکفل مخارج او شود نانخور محسوب می شود. رهبری: مهمان یک شبه نان خور محسوب نمیشود، لذا زکات فطره او بر میزبان واجب نیست، ولی اگر کسی غیر از شب عید مدتی مهمان دیگری است که عرفاً نان خور او محسوب میشود، فطریه او به عهده میزبان است. حضرت امام: لازم است مهمان قصد داشته باشد مدتی نزد میزبان باقی بماند. مکارم: مهمانی که تصمیم دارد مدتی نزد میزبان بماند مثلا چهار روز کافی است. شبیری: اگر قبل از غروب آفتاب وارد شود و تصمیم دارد مدت طولانی نزد میزبان بماند. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه ؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، س 226 ؛ رساله مراجع تقلید، م 1995 ؛ مکارم، استفتائات سایت، فطریه مهمان ؛ توضیح المسائل جامع، م 2652)
(3) سیستانی، مکارم: اگر شرایط وجوب زکات فطره در انسان وجود داشته باشد، بنابر احتیاط واجب فطریه بر خودش لازم می گردد. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه، م 2 ؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی من تجب علیه، م 4 ؛ رساله مراجع تقلید، م 2006 ؛ رساله جامع، م 2648)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
حرام خواری اثرات منفی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. جهنمی شدن: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: خداوند متعال میفرماید: کسی که برایش مهم نباشد که دینار و درهم را از چه راهی به دست می‌آورد، برای من هم مهم نخواهد بود که او را از کدام در جهنم وارد آتش دوزخ کنم. (بحار، ج 103، ص 5)
2. فقر و تنگدستی: بسیاری از مردم از فقر و تنگدستی می‌نالند. در حالی که اگر به رفتار خودشان توجه داشته باشند می‌توانند علت آن را بیابند. حرام خواری و خباثت خواری خود مهمترین عامل فقر و تنگدستی است. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرموده است: کسی که مالی از راه غیرحلال به دست آورد، خداوند او را تنگدست میکند. (بحارالانوار، ج 103، ص 5)
3. عدم استجابت دعا: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کسی که لقمه حرام بخورد تا چهل شب نمازش قبول نمی شود و دعایش تا چهل روز مستجاب نمیشود و گوشتی که آن لقمه حرام می‌رویاند به آتش سزاوارتر است. (بحارالانوار ج 66 ص 313)
4. حسرت عظیم در قیامت: امیرمؤمنان ( علیه السلام ) فرمود: بزرگ‌ترین حسرت روز قیامت حسرت خوردن کسی است که مالی را از راه غیر حلال به دست آورد و برای فرد دیگر به ارث گذارد و او آن را در راه اطاعت و بندگی خدا صرف کرده و به واسطه آن وارد بهشت شود و اولی به واسطه آن مال حرام (نخورده) وارد جهنم گردد. (بحارالانوار ج 103 ص 12 )
5. اعراض خدا: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرموده است: کسی که مال مؤمنی را به ناحق از او بگیرد و به او ندهد، خداوند پیوسته از او اعراض کرده و کارهای نیک او را نکوهیده می‌دارد و آنها را درنامه اعمال نیک او می‌نویسد تا توبه کند و مالی راکه از آن مؤمن گرفته به او برگرداند. (بحارالانوار ج 104 ص 294 )
خداوند روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
حرام خواری اثرات منفی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. غضب الهی و لعنت فرشتگان: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: هنگامی که لقمه حرام در شکم انسان قرار گیرد، هر فرشته‌ای که در آسمانها و زمین است او را لعنت میکند و تا وقتی که آن لقمه در شکم اوست خدا به او نگاه نمی‌کند و هر کسی که لقمه حرام بخورد به سوی خشم خدا رفته است، پس اگر توبه کند خدا می‌پذیرد و اگر قبل از توبه بمیرد، آتش به او سزاوارتر است. (جامع‌الاحادیث ،ص 289)
2. خوردن از گوشت خبیث در دوزخ: امام صادق ( علیه السلام ) در ضمن حدیث معراج فرمود که پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: گروهی را دیدم که سفره‌هایی از گوشتهای پاک و پاکیزه و گوشتهای آلوده جلویشان گسترده بود ولی آنان از گوشتهای آلوده و کثیف می‌خوردند و غذاهای پاکیزه را وا می‌گذاشتند. از جبرئیل پرسیدم: اینها چه کسانی‌اند؟ جبرئیل گفت: اینها کسانی هستند که مال حلال را رها کرده، مال حرام می‌خورند و آنان از امت تو هستند ای محمد. (بحارالانوار ج 75 ص 172 )
3. خروج از ولایت علی ( علیه السلام ) و اهل بیت ( علیهم السلام ) : امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: امیر مؤمنان ( علیه السلام ) بارها می‌فرمود: کسی که مال مؤمنی را به حرام بخورد، او از دوستان ما نیست. پس کسی که ولایت علی ( علیه السلام ) را پذیرفته است، نباید مال حرام بخورد و اگر بخورد باید در ولایت خود تردید کند.(بحارالانوار ج 104 ص 296 )
4. عدم قبولی نماز تا چهل روز: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کسی که لقمه حرام بخورد تا چهل شب نمازش قبول نمی شود و دعایش تا چهل روز مستجاب نمیشود و گوشتی که آن لقمه حرام می‌رویاند به آتش سزاوارتر است. (بحارالانوار ج 66 ص 313)
5. حرام شدن بهشت بر حرام خوار: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: پیکری که از حرام تغذیه شده باشد وارد بهشت نمیشود. (میزان الحکمه، ج 3، ص 124)
خداوند روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
ترک کردن و ندادن خمس آثار زیانباری برای تارک آن دارد که برخی ذکر میشود:
1. ازبین رفتن اموال: طبق روایات وارده پرداخت «خمس» نه تنها باعث کم شدن ثروت نمی گردد بلکه عاملی است برای افزونی آن به عکس عدم پرداخت خمس از موجبات زوال مال و کم شدن ثروت خواهد بود.
امام صادق ( علیه السلام ) فرموده اند: «هر کس درهمی از خمس را به مستحق آن ندهد دو درهم در ناحق [و غیر رضای خدا] خرج خواهد کرد، و هر کس حقی را که به مالش تعلق گرفته نپردازد، خداوند در روز قیامت آن مال را به صورت مار آتشین طوق گردنش می نماید.»( وسائل الشیعه، ج 6 ،ص 378)
2. هزینه کردن در راه اشرار و گناه: امام صادق علیه السلام فرمود: «بدان، کسی که مال خود را در راه اطاعت خداوند صرف نکند، به هزینه کردن آن در راه معصیت خداوند گرفتار می شود و هر کس در حلّ مشکلات ولیّ خدا گامی بر ندارد، خداوند او را بر تلاش و حرکت در راه حلّ مشکلات دشمن خدا گرفتار می کند.»( وسائل الشیعه، ج 6، ص 25)
3. محروم شدن از رحمت الهی: امام صادق علیه السلام فرمود:«کسی که حق خداوند را از مالش نپردازد، سزاوار است که خداوند رحمت خود را از او دریغ کند.»(( جامع الاحادیث، ج 9، ص 57)
4. جزء خائنین شدن : «خیانت یعنی بدون اجازه صاحب مال در مورد امانت دخل و تصرف نماید.
پیامبر (ص) فرمودند:«از خیانت کردن در غنایم(که یکی از موارد خمس است) بپرهیزید، واگر پیش از محاسبه و پرداخت خمس ... مرکبی (از غنایم) را سوار شود آن خیانت در غنایم است.»( بصائر الدرجات 5/29)
بنابراین تصرف در اموال مخمس،قبل از تخمیس آن نوعی خیانت است، و این بدان معنا است که مال هر کس در حکم امانت در دستان او قرار دارد چنان چه خمس آن را پرداخت نکند به خیانت مرتکب شده و خیانتکار محسوب خواهد شد.
برهمین اساس اکثریت فقهای شیعه فتوا داده اند هیچ کس قبل از تخمیس اموال خود حق تصرف در آن را ندارد مگر آن که طبق ضابطه «دست گردان» کند و یا به طور کامل خمس مالش را پرداخت نماید.
5. قبول نشدن نماز: امام خمینى در تحریرالوسیله مى‌فرماید: هر کس درهمى از خمس را نپردازد جزء ستمگران بر اهل بیت و کسانى که حق آن بزرگواران را غصب کرده‌اند مى‌شود.( تحریرالوسیله، ج 1، ص 334) وطبق روایات ندادن خمس و زکات موجب قبول نشدن نماز میشود(وسائل الشیعه ، ج 9 ، ص 25)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در وصیتی به کمیل بن زیاد فرمودند: اَلبَرَکَةُ فى مالِ مَن آتَى الزَّکاةَ وَ واسَى المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاقرَبینَ
برکت در مال کسى است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یارى رساند و به خویشاوندان کمک نماید. (تحف العقول، النص، ص 172)
توضیحات
یکی از سوالاتی که بسیار سوال می شود، درباره کفاره است و از طرفی هم مسائلی را که نیاز داریم واجب است یاد بگیریم؛ لذا دو نکته درباره زمان پرداخت کفاره و فدیه خدمت شما عرض می شود:
1. مرد و زن کهنسالی که روزه گرفتن برایشان مشقت و سختی غیر قابل تحمل دارد و همچنین خانم باردار و شیردهی که روزه گرفتن برای فرزندش ضرر داشته برای هر روز که روزه نگرفته اند باید فدیه پرداخت کنند و برای پرداخت فدیه لازم نیست تا رمضان سال آینده صبر کنند بلکه می توانند در ماه مبارک رمضان فدیه و به تعبیری کفاره غیر عمدشان را پرداخت کنند. (1)
2. مریض یا مسافر یا خانمی که عذر شرعی داشته چنانچه تا رمضان سال آینده قضای روزه را بگیرند کفاره ای بر آنها واجب نمی شود و چنانچه قضای روزه را نگیرند با رسیدن ماه رمضان سال جدید برای هر روزی که روزه نگرفته اند باید فدیه بدهند و منظور از فدیه یا کفاره غیر عمد همان چیزی است که بارها گفته شده یعنی برای هر روز که روزه گرفته نشده، یک مد طعام یعنی به نظر اکثر مراجع تقلید 750 گرم نان یا برنج یا ماکارونی و مانند اینها به فقیر شرعی پرداخت شود. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را از دفاتر پاسخگویی موجود در حرم بپرسند.
خداوند متعال توفیق انجام وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) فاضل: در صورتی که روزه برای بچه ضرر داشته باشد فدیه واجب نیست. شبیری زنجانی: یک مد 900 گرم است. امام خامنه ای: حامل غیر مقرب احتیاط واجب فدیه دارد. سیستانی: حامل غیر مقرب فدیه واجب نیست. در صورتی که روزه برای مادر ضرر داشته باشد پرداخت فدیه: حضرت امام، امام خامنه ای: احتیاط واجب. سیستانی، فاضل، بهجت، نوری: فتوی. مکارم، زنجانی، وحید، صافی، خویی: احتیاط مستحب. (عروه الوثقی، کتاب الصوم، فصل فی موارد جواز الافطار، الرابع و الخامس ؛ رساله مراجع م 1728 و م 1729 ؛ رساله آموزشی ج 1 درس 63)
(2) (توضیح المسائل مراجع، ج1، م1706؛ سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج1، 2081؛ بهجت، وسیله النجاه، ج1، م1173؛ عروة الوثقی، فصل فی احکام القضاء، مسئلۀ۱4)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
ندادن و ترک خمس جزء گناهانی است که در واقع انسان را جزء غاصبین و پیمان شکنان قرار میدهد؛ به این معنا که ترک خمس:
1. نمونه ای از غصبی بودن اموال : می دانیم، تصرف بر مال دیگران بدون مجوز شرعی در حکم غصب است.
از طرف دیگر ، اطلاع داریم که یک پنجم اموال هر شخص پس از کسر مخارج سالیانه متعلق حق امام ( علیه السلام ) است. بنابراین وقتی که شخص پس از کسر مخارج سالیانه یک پنجم اموال خود را به امام (علیه السلام ) تحویل ندهد عملش نمونه ای از غصب محسوب خواهد شد. امام باقر ( علیه السلام ) میفرماید: «کسی که از پول خمس (نداده) که خدا عذر او را نپذیرفته چیزی به خرد مثل این است که او چیز حرام را خریده است (تهذیب،ج4،ص136) و فرمود: «انسان معذور نیست که از مال خمس نداده چیزی بخرد و بگوید: خدایا آن را با مال خودم خریدم مگر این که صاحب خمس به او اجازه دهد.»( بحارالانوار ،ج96 ،ص 193)
2. نمونه ای از خوردن مال یتیم: امام باقر ( علیه السلام ) فرمود:آسان ترین چیزی که بنده را به آتش می افکند این است که کسی که یک درهم از مال یتیم را بخورد و ما یتیم هستیم. (وسایل الشیعه، ج 6 ،ص 378+ من لا یحضره الفقیه؛ ج 2 ،ص 41)
خوردن مال یتیم از آن جهت قبیح است که «یتیم» قدرت دفاع از خودش را ندارد و نمی تواند مال خودش را از چنگال شخص قدرتمند بیرون بکشد؛ در تشیع چون پس از حکومت امام مجتبی ( علیه السلام ) حکومت در دست امامان تشیع نبوده است؛ آنان طبعا قادر نبودند که با توسل به قدرت اموال مردم را تخمیس نمایند ؛پس در حقیقت نوعی یتیم محسوب می شده اند که در بیان امام باقر ( علیه السلام ) به این حقیقت تصریح شده است .
3. نمونه ای از پیمان شکنی :پذیرش دین به معنای تعهد و پیمان بر انجام امورات دینی است و هر کس پس از پذیرش آن به تعهدات خود عمل نکند در واقع پیمان شکنی نموده است.
پرداخت خمس از واجبات اسلام است . یعنی هر مسلمانی با پذیرش اسلام عمل به پرداخت خمس را تعهد کرده است و اگر عمل نکند خلاف تعهد محسوب و نوعی پیمان شکنی خواهد بود بر همین اساس می بینیم امام صادق (علیه السلام ) در تفسیر آیه : « ویل للمطففین= وای بر کم فروشان» فرموده اند: یعنی ای پیامبر، کسانی که خمس تو را می شکنند [یعنی پیمان شکنی می کنند و نمی پردازند)( بحارالانوار، ج 96 ،ص 189)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می‌فرمایند: ...مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا تَرَکَها مُتَعَمِّدا...
. اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمدا ندهد، از ثواب روزه بى بهره است. ( من لا‌یحضر الفقیه ج2، ص183)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ از آنجایی که در آستانه عید فطر قرار داریم چند نکته درباره فطریه خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است یا محاسبه قیمت سه کیلو از غذای معمول شهر برای هر نفر است و اگر همه عزیزان چه آنهایی که بیشتر در طول سال نان مصرف می کنند یا برنج مصرف می کنند، قیمت گندم را پرداخت کنند یا قیمت برنج را حساب کنند، صحیح است و مانعی ندارد و لازم نیست انسان فطریه را بر اساس غذای غالب خودش بدهد. (1)
2. کسی که فقیر شرعی است یعنی کسی که خرج سالش را مطابق با شأنش ندارد پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست. (2)
3. اگر کسی در نماز عید شرکت کند و قبل از نماز عید زکات فطره را نپردازد و یا جدا نکند یا کسانی که در نماز عید شرکت نمی کنند تا قبل از اذان ظهر فطریه را پرداخت نکنند و یا زکات فطره را از اموالشان جدا نکنند، بعد از عید فطر به نظر تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای (به فتوی یا احتیاط واجب) باید فطریه را به نیت ما فی الذمه یعنی بدون این که نیّت ادا و قضا کنند، پرداخت کنند. (3)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال همه عبادات بویژه نماز و روزه همه ما را قبول فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1991 ؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، م 232 و م 233)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1992)
(3) آیت الله صافی: باید بدون نیت ادا و قضا پرداخت کند. حضرت امام و امام خامنه ای و آیات عظام سیستانی: بنابر احتیاط بعدا به نیت مافی الذمه بدهد. مکارم: بنابر احتیاط واجب ساقط نمی شود و بنابر احتیاط مستحب به نیت ما فی الذمه پرداخت کند. آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: فطریه واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 2029 و م 2030 و م 2031 و م 2032 ؛ العروه الوثقى؛ ج2 فصل فی وقت وجوبها، م6 ؛ زکات فطره ؛ مکارم، استفتائات سایت، زکات فطره)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
زکات دادن آثار اجتماعی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. تقویت بنیه دینی مردم: امام رضا علیه السلام فرمود:«فلسفه پرداخت زکات، قوت فقرا و تقویت و کمک رسانی در امور دینی آنهاست(وافی، ج 10، ص 51)
از محل زکات جمع آوری شده می توان مدارس، کتابخانه ها، مساجد و سایر مراکز دینی و فرهنگی را ایجاد نمود و یا آنچه را که قبلاً احداث شده است، توسعه داد و با دعوت از کارشناسان دینی و علما و اساتید، پایگاه علمی و اعتقادی مردم را تقویت نمود.
2. فقر زدایی، حل مشکلات و محو نمودن مفاسد اجتماعی. یکی از راههای مهم مبارزه با فقر، گرسنگی، کمبودها و مشکلات یا نابسامانی های اجتماعی توجه جدی به مسئله زکات می باشد. امیرمؤمنان علیه السلام فرمود:«هیچ فقیری گرسنه نمی ماند مگر به سبب آنکه توانمندی حق خدا را نمی پردازد و خداوند در روز قیامت توانمند را به همین دلیل بازخواست خواهد کرد(سفینة البحار، ج 3، ص 474)
3. دفع بلا از امّت و اقتدار امّت اسلامی: امام صادق علیه السلام فرمود:«قطعا خداوند به خاطر کسانی از شیعیان ما که زکات می دهند، انواع بلاها و خطرات را از سایر مردم دفع می کند و اگر زکات این گروه نبود، همه یکجا نابود می شدند(جامع الاحادیث، ج 9، ص 56)
4. تقویت برادری، و کینه زدایی:با پرداخت زکات رابطه عاطفی میان افراد عمیق تر شده و مفهوم آیه «انّما المومنون اخوة(آیه9 حجرات) بهتر مورد توجه و عمل قرار می گیرد. با پرداخت زکات، شعله مهر و محبت در دلها فروزان می شود و این دوستی و محبت در تعاون و یاری رساندن به یکدیگر و حفاظت از دستاوردهای جامعه اسلامی نقش مهمی دارد.
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
زکات دادن آثار فردی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1 . کلید برکت و ازدیاد رزق: واژه زکات و برکت به طور مساوی در قرآن ذکر شده اند و در روایات نیز آمده است:«الزّکاة تزیدُ فی الرزق»«زکات روزی انسان را زیاد می کند(جامع الاحادیث، ج 9، ص 52 و 69)
2. درمان بخل: پرداخت زکات آدمی را از صفت مذموم بخل می رهاند. امام صادق علیه السلام فرمود:«هر کس زکات مال خود را بپردازد، قطعا از بخل حفظ شده است.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 48)
3 . بیمه کردن مال:امام کاظم علیه السلام فرمود:«اموال خود را از طریق زکات بیمه کنید.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 49)
4. محبوب ترین نزد خدا: امام صادق علیه السلام فرمود:«محبوب ترین فرد نزد خداوند، سخاوتمندترین آنان است و سخاوتمندترین مردم کسی است که زکات مال خود را بدهد و از آنچه خداوند در مال او واجب نموده است، در مورد مؤمنان بخل نکند.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 65)
5. مایه فرو نشاندن غضب الهی و کفّاره گناهان است. حضرت علی علیه السلام می فرماید:«ا«شما را به خدا، شما را به خدا درباره زکات [دقت کنید] که به تحقیق غضب پروردگار را فرو می نشاند.»( وسائل الشیعه، ج 6، ص 10)
6. کفاره گناهان:در قرآن آمده است: اگر نماز به پا دارید و زکات بپردازید، من بدیهای شما را می پوشانم.(آِیه 12 مائده)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک عید سعید فطر
در روایتی حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در مورد عید فطر می فرمایند: إِنَّمَا هُوَ عِیدٌ لِمَنْ قَبِلَ اللَّهُ صِیَامَهُ وَ شَکَرَ قِیَامَه...
امروز تنها عید کسی است که خداوند روزهاش را پذیرفته و شب زنده داری اش را سپاس گزارده است. ( نهج البلاغة (للصبحی صالح) ؛ ص:551)
توضیحات
از آنجایی که در روز عید فطر قرار داریم و مسائل زکات فطریه بسیار مورد نیاز است؛ لذا چند نکته درباره احکام فطریه خدمت شما تقدیم می شود:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است مانند سه کیلو گندم یا برنج یا قیمت اینها؛ که محل مصرف آن به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، بنابر احتیاط واجب فقرای شیعه می باشد. (1)
2. اگر کسی در نماز عید شرکت کرده و قبل از نماز عید زکات فطره را نپرداخته و یا جدا نکرده یا کسانی که در نماز عید شرکت نکرده اند تا قبل از اذان ظهر فطریه را پرداخت نکرده اند و یا زکات فطره را از اموالشان جدا نکرده اند، بعد از عید فطر به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای (به فتوی یا احتیاط واجب) باید فطریه را به نیت مافی الذمه یعنی بدون این که نیّت ادا و قضا، پرداخت کنند. (2)
3. اگر انسان زکات فطره را در همین زمانی که گفته شد، جدا کند، دیگر نمی تواند آن را برای خودش بردارد یا آن را خرج کند و هر زمانی که می خواهد به فقیر بدهد باید (به فتوی یا احتیاط واجب) نیت زکات فطره کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال عیدی ما را استجابت همه دعاها بویژه فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای، سیستانی، مکارم، گلپایگانی، صافی، بهجت: بنابر احتیاط واجب باید به فقیر متدین پرداخت شود. (رساله مراجع مساله 2014)
(2) آیت الله صافی: باید بدون نیت ادا و قضا پرداخت کند. حضرت امام و امام خامنه ای و آیات عظام سیستانی: بنابر احتیاط بعدا به نیت مافی الذمه بدهد. مکارم: بنابر احتیاط واجب ساقط نمی شود و بنابر احتیاط مستحب به نیت ما فی الذمه پرداخت کند. آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: فطریه واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 2029 و م 2030 و م 2031 و م 2032 ؛ العروه الوثقى؛ ج2 فصل فی وقت وجوبها، م6 ؛ زکات فطره ؛ مکارم، استفتائات سایت، زکات فطره)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 2030 و م 2032)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
نکاتی درباره اهمیت زکات در اسلام ذکر میشود:
1. در اهمیت زکات همین بس که یکی از پایه های دین مبین اسلام شمرده شده و به عنوان درمان دردهای اقتصادی جامعه محسوب می شود؛ چنان که اگر برای عضوی از بدن کسی ناراحتی ای پیش بیاید او را از حرکت می اندازد، در جامعه نیز اگر گروهی با مشکلات مالی روبه رو شوند، حرکت آن جامعه فلج می شود.
2. خروج از اسلام پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم: فرمود: یا علی! ده گروه از امّت من کافر می شوند که یکی از گروهها کسانی هستند که زکات نمی پردازند (بحارالانوار، ج 96، ص30) و امام صادق علیه السلام فرمود:کسی که ذرّه ای از زکات را ندهد یا یهودی یا نصرانی می میرد.»( بحارالانوار، ج 96، ص20)
3. از اولین وظایف حکومت صالحان رسیدگی به فقرا در سایه پرداخت زکات است:«الذین ان مکّناهم فی الارض أقاموا الصّلاة و آتوا الزّکاة(آیه 41 حج)
4. با پرداخت زکات، سلام و صلوات پیامبر را دریافت می داریم؛ چون خداوند به پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم فرموده: زکات مردم را بگیر و بر آنها درود فرست(آیه 103 توبه)
5. دریافت کننده زکات در ظاهر فقرا هستند، ولی در واقع خداوند است و این اهمیت برجسته زکات را می رساند
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی نورانی می فرمایند: أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ
. شدیدترین گناه آن است که صاحبش آن را ناچیز و بی اهمیت بشمرد. (نهج البلاغه، کلمه قصار 477)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام کفاره خدمت شما بیان می شود:
1. افرادی که به جهت روزه نگرفتن، کفاره بر عهده آنها ثابت شده است، چنانچه بخواهند بجای جنس کفاره پول آن را به فقیر بدهند، توجه داشته باشند پرداخت پول به عنوان کفاره صحیح نیست مگر اینکه پرداخت کننده پول کفاره به فقیر مطمئن باشد که فقیر شرعی از جانب کفاره دهنده، پول دریافتی را به مصرف همان غذای محاسبه شده می رساند. بنابراین اگر فقیر مثلا پول هفت و نیم کیلو نان را، دریافت کرده ولی با آن پول سه کیلو برنج تهیه کند یا گوشت تهیه کند کافی نیست. (1)
2. کفاره را به کسی که خرجیش بر عهده انسان واجب است مانند فرزند و پدر و مادر فقیر نمی‌توان پرداخت کرد ولی به برادر یا خواهر فقیر و دیگر خویشان اشکال ندارد. (2)
3. کفارۀ همسر یا افرادی که واجب النفقه انسان هستند، بر عهده شوهر یا پدر نیست و چنانچه خودشان توانایی ندارند، در صورتی که کفاره، کفاره غیر عمد باشد، به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای هر زمانی که توانایی پیدا کردند خودشان پرداخت کنند. (3)
و چنانچه کفاره عمد بر عهده انسان باشد و توانایی بر پرداخت نباشد با توجه کمبود زمان عزیزان می توانند از دفاتر سوالات شرعی وظیفه خود را بپرسند. یا با سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 تماس گرفته شود.
خداوند توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (حضرت امام، تحریر الوسیله، ج۲، کتاب کفارات، م۲۰ ؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج۳، م۷۷۶ ؛ صافی، هدایه العباد، ج2، کتاب کفارات، م20 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، صوم، کفاره ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س374)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب کفارات، م 18 ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س 370 ؛ منهاج الصالحین، ج ۳، م 773 ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 1 ، ص: 95 س 296 ؛ صافی، هدایه العباد، ج 2 کتاب کفارت، م 18 ؛ فاضل، الاحکام الواضحه، م 12 ؛ شبیری، سایت، کتابخانه، احکام و استفتائات روزه، س 270)
(3) صرفا جهت اطلاع: شبیری: کفاره ای که به خاطر عذر از روزه، بر زن واجب شده؛ مانند فدیه زن باردار، بنابر احتیاط واجب به عهده همسرش است. مکارم: درباره زن باردار و شیرده، اگر روزه برای بچه ضرر داشته باشد، بنابر احتیاط واجب به عهده شوهر است. (اجوبة الاستفتائات، س ۸۰۴ ؛ منهاج الصالحین، ج۳، م ۴۲۸ ؛ شبیری، سایت، کتابخانه، احکام و استفتائات روزه، س 271 ؛ مکارم، سایت، استفتائات روزه، قضا و کفاره روزه، احکام کفاره روزه، مسئول پرداخت کفاره زن باردار و شیرده)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
زکات دادن آثار فردی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. وسیله تقرب به خداوند : امام صادق علیه السلام فرمود:«خداوند زکات را همراه با نماز وسیله تقرّب مسلمانان به خود قرار داده است.( جامع الاحادیث، ج 9، ص33)
2 . وسیله باز شدن گره ها: قرآن کریم می فرماید:«هر کسی بخشش نماید و پرهیزکار باشد و حقیقت راتصدیق نماید، ما کارهای مشکل او را آسان می کنیم(آِیه 5 لیل)
3. نشانه کمال اسلام و ایمان : با ادای زکات اسلام کامل می شود و پیامبر اسلام فرمود:«علامت و نشانه مؤمنان در سه چیز است: نماز، روزه و زکات(جامع الاحادیث، ج 9، ص35)
4. سبب گشایش برای مردگان است. شخصی به امام صادق علیه السلام گفت: برادرم از دنیا رفته است و زکات زیادی به عهده اش بود، من آنها را پرداخت کردم، امام فرمود: «با این عمل مشکل او بر طرف می شود(جامع الاحادیث، ج 9، ص 223)
5. سبب استجابت دعا وقبولی نماز: در روایات آمده که دادن زکات موجب استجابت دعا(جامع الاحادیث، ج 9، ص 53) و قبولی نمازمی باشد.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 53)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زادَ اللَّهُ فی عُمرِهِ.
هر که به خانواده اش نیکى کند، خداوند بر عمرش بیفزاید. (الکافی (ط- الاسلامیه) ج8 ، ص: 219)
توضیحات
همانطور که همه می دانیم مسائلی را که به آن نیاز داریم واجب است یاد بگیریم؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام خانواده که بسیار مورد نیاز است خدمت شما عرض می کنم:
1. در خانواده فرزندان نباید کاری یا رفتاری کنند که سبب اذیت و آزار والدین شود بلکه در خانواده واجب است فرزندان با والدین رفتار و برخورد نیکو داشته باشند. البته اگر انجام واجبات و ترک محرمات الهی سبب اذیت والدین شود، در این مورد استثناءً عمل به دستور پروردگار مقدم است اما اگر ترک مکروهی یا عمل مستحبی یا عمل حلالی از جانب فرزندان سبب اذیت و ناراحتی والدین شود، باید ترک شود. (1)
2. تجسس نسبت به حریم خصوصی اعضای خانواده، توسط هیچ یک از اعضای خانواده جایز نیست مگر اینکه ضرورتی مهم در میان باشد مثل اینکه تجسس کردن لازمۀ جلوگیری از ارتکاب گناه فرزند و دفع فساد است، که در این صورت از باب نهی از منکر و در حد ضرورت لازم است. (2)
3. اگر یکی از اعضای خانواده دارای عیبی هست، اظهار کردن این عیب به دیگران هر چند به اعضای دیگر خانواده باشد که از عیب اطلاع ندارند، غیبت است و جایز نیست. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را از دفاتر موجود در حرم بپرسند.
خداوند الفت و صمیمیت در میان خانواده ها قرار دهد، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. (رهبری، سایت ادمین ؛ توضیح المسائل جامع م 2290 و 2291 ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
(2) (امام خامنه ای شماره استفتاء: 828501 تاریخ استفتاء: 1396/09/29)
(3) (استفتائات حضرت امام ج2 ص: 619 س13 ؛ رساله آموزشی ج2 ص: 65 ؛ استفتائات مکارم ج1 س 552 و س 554 ؛ جامع المسائل بهجت ج2 ص: 467)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
معنای کلمه «فِطر» در لغت، به معنای روزه نبودن است که از ریشه فَطر به معنای شکافتن، گرفته شده و «افطار» و «عید فطر» نیز از همین ریشه است؛ زیرا روزه‌دار دهانش را در وقت مغرب و روز عید فطر بر خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها باز میکند(العین و لسان العرب، ذیل واژه «فطر)
1. عید فطر، جشن تولد فطرت : فطرتی که از غبارها و زنگارها پاک شده و اکنون در زیباترین شکل خود خودنمایی می کند. فطرت توحیدی ما را، یادمان می آورد
2.عیدپاداش: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :چون روز اول ماه شوال شود، منادی ندا میدهد: ای مؤمنان! صبحگاهان به سوی جایزه‌هایتان بشتابید(کافی، ج۷، ص۶۵۰)
3. عیدمغفرت و آمرزش: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :فرشتگان در روز عید، سر کوچه‌ها و گذرها می‌ایستند و می‌گویند: «بشتابید به سوی پروردگار کریم که عطای بسیار میدهد و گناهان بزرگ را می‌آمرزد(مستدرک ، ج۶، ص۱۵۴)
-یکی از یاران امام علی علیه السلام درعید فطری سفره ساده غذای امام را دید وگفت: یا امیرالمؤمنین! شما روز عیدکه مردم بهترین غذامیخورند چنین غذای کم ارزشی می خورید؟ فرمود: امروز، روز عید است، اما برای کسانی که مورد مغفرت الهی قرار گرفته باشند؛ و فرمودند: این، عیدِ کسی است که خداوند، روزه او را پذیرفته و عبادتش را قبول کرده است و هر روزی که در آن، خدا معصیت نشود، آن روز عید است(نهج البلاغه، حکمت ۴۲۸)
4.شبیه روز قیامت : امیرمؤمنان علیه السلام در روز عید فطر در خطبه ای فرمودند:
ای مردم! امروزِ شما، روزی است که در آن به نیکوکاران پاداش داده می شود و بدکاران در آن زیان می کنند. امروز، شبیه ترین روزها به قیامت شماست. با بیرون آمدن از خانه هایتان به مصلا، از بیرون آمدن از گورها و رفتن به پیشگاه خداوند یاد کنید، و از توقف و ایستادن در محل نماز، وقوف خود در برابر خدا را به یاد آورید، و از بازگشت به خانه هایتان، بازگشت خود را به جهنم و بهشت فرا یاد آرید(روضة الواعظین، ص 564)
5. عید منتظران: امام باقر علیه السلام فرمود: هیچ عید فطر و قربان نیست که با آمدن آن غم آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم تجدید می شود زیرا آنان حق خود را در دست دیگران می بینند و از اینکه افراد غیر شایسته بر جایگاه رهبری امت قرار دارد و امام راستین هنوز ظهور نکرده است که حکومت عادلانه و سایه پر از عدل و داد خود را بر مردم بگستراند، غمگین و ناراحتند.( تهذیب الاحکام، ج 3، ص 289) به همین جهت یکی از اعمال عید فطر، دعای ندبه است
خداوند ما را به معارف دین آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می‌فرمایند: إنَّ مِنْ تَمَامِ الصَّوْمِ إعْطَاءُ الزَّکَاةِ.
کامل شدن روزه با دادن فطریه است. (من لا یحضر الفقیه ج2 ، ص183)
توضیحات
یکی از مسائل مهمی که در رساله مراجع تقلید بیان مساله 11 هست که فرمودند: مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا نکته ای کوتاه درباره فطریه خدمت شما خوبان تقدیم می شود.
شخصی که برای او شرایط واجب شدن زکات فطریه در غروب شب عید فطر وجود داشته مثلا فقیر نبوده و در زمان واجب شدن زکات فطره که همان شب و روز عید فطر است، زکات فطریه خود را به هر دلیلی پرداخت نکرده؛ وظیفه اش نسبت به فطریه به چه صورت است؟
در جواب این سوال به چند نکته اشاره می شود:
الف: در صورتی که مکلف در زمان واجب شدن زکات فطره، فطریه را از اموال خودش جدا نکرده باشد، به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای؛ اولا فطریه از عهده انسان ساقط نمی شود و انسان بدهکار و مدیون است. و دوم اینکه (به فتوی یا احتیاط واجب) باید فطریه را به نیت ما فی الذمه یعنی بدون این که نیّت ادا و قضا کند، پرداخت کند. (1)
ب: اما در صورتی که در زمان واجب شدن زکات فطره، مکلف فطریه را از اموال خودش جدا کرده باشد و کنار گذاشته باشد؛ اولا نباید در مصرف آن در مورد خودش کوتاهی کند؛ و دوم اینکه آن را به عنوان زکات فطره پرداخت کند و هنگام پرداخت (به فتوی یا احتیاط واجب) نیت فطریه کند. (2)
ج: اگر انسان فطریه را از اموالش جدا کرده و کنار گذاشته است باید همان مال را پرداخت کند و نمی تواند آن را برای خودش بردارد و مال دیگری برای فطریه بدهد. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله صافی: باید بدون نیت ادا و قضا پرداخت کند. حضرت امام و امام خامنه ای و آیت الله سیستانی: بنابر احتیاط بعدا به نیت مافی الذمه بدهد. مکارم: بنابر احتیاط واجب ساقط نمی شود و بنابر احتیاط مستحب به نیت ما فی الذمه پرداخت کند. آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: فطریه واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 2029 و م 2030 و م 2031 و م 2032 ؛ العروه الوثقى؛ ج2 فصل فی وقت وجوبها، م6 ؛ رهبری، استفتاء خصوصی ؛ زکات فطره ؛ مکارم، استفتائات سایت، زکات فطره)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 2031 ؛ عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی وقت وجوبها، م 2)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 2032)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «خُذْ مِنْ أمْوالِهِم صَدَقة تُطَهِّرُهُم وَ تُزَّکیهم بِها...»(توبه/ 103) «از اموال آنها صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن، آنها را پاک سازی و پرورش دهی.
درروایات آثار دنیوی فراوانی برای صدقه دادن نقل شده است که به برخی اشاره میکنیم:
1-دفع بلا و دوری از مرگ بد: امام باقر ( علیه السلام ) میفرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور میکند و نیز مرگ سوء را از انسان دور می‌نماید؛ چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی‌رود(بحار،ج96،ص132)
2-بخشش گناهان: امام على علیه السلام :فرمود:با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاک کنید و خود را محبوب پروردگارتان گردانید.(تصنیف غررالحکم ، ص 395 )
3-شفای مریض:از دیگر آثار مهم صدقه و انفاق، شفای مریض است. در روایات آمده است: «بیمارانِ خود را به وسیله صدقه درمان کنید..(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 ) و در حدیث دیگری می‌خوانیم که مستحب است مریض با دست خود صدقه بدهد.(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 )
4-دورکننده فقر: امام باقر علیه السلام فرمودند: کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کنند..(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 )
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ أَهْوَالَ یَوْمِ الْقِیَامَة
. هیچ مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک می‌گیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
توضیحات
در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است: مسائلی را که انسان به آن غالبا نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ از مسائل مورد نیاز مسائل نماز جماعت است که در این چند دقیقه قصد داریم چند نکته راجع به شرکت در نماز جماعت بیان کنیم:
1. موقعی که انسان می خواهد نیت جماعت کند، واجب است امام را معین کند، ولی دانستن اسم امام جماعت لازم نیست؛ مثلا اگر قصدش اقتداء به امام جماعت حاضر باشد، کافی است و نماز صحیح است. (1)
2. ماموم برای متصل شدن به جماعت باید در حالی که امام ایستاده است یا در حالی که در رکوع است، اقتدا کند. (2)
3. اگر مأموم موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، هر چند ذکر امام تمام شده باشد، نماز به صورت جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود اما به رکوع امام نرسد به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای نماز به صورت فرادی صحیح است و باید نماز را تمام کند. (3)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید. و همچنین سامانه پیامکی 30002020 نیز به صورت پیامکی پاسخگوی سوالات دینی است.
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 1460)
(2) (توضیح المسائل مراجع، شرایط نماز جماعت، شرط پنجم: ماموم قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.)
(3) اراکی، تبریزی، خوئی، وحید: نماز باطل است. زنجانی: بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. مکارم: نمازش را بطور فرادی تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده کند. سیستانی: می تواند نمازش را فرادی تمام کند و می تواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. (رساله مراجع م 1427)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره اسراف کنندگان می فرماید: ولا تطیعوا امر المسرفین: اطاعت فرمان مسرفان نکنید.(آیه 151 شعراء)
اسرافکار، علاوه بر زیانهای اقتصادی که بر جامعه و ملت تحمیل می کند، برای خود نیز زیانهای جبران ناپذیری به بار می آورد:
1- خشم الهی; اسرافکار چون تعادل و توازن اقتصادی جامعه را برهم می زند، از رحمت خدا بدور و گرفتار خشم خدا می شود، همان گونه که در قرآن مجید آمده است: «انه لایحب المسرفین (آیه 14 انعام)) خداوند اسرافکاران را دوست نمی دارد، و امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: اسراف مورد غضب خداست( کافی، ج 2، ص 275)
2- محرومیت از هدایت; خدای متعال که همواره درهای رحمتش بر بندگان گشوده است خود را «غافر الذنب و قابل التوب (آیه 3 غافر)معرفی کرده است لکن نسبت به اسرافکاران می فرماید: «ان الله لا یهدی من هو مسرف کذاب (آیه 28 مومن) همانا خداوند کسی را که اسرافکار و دروغگوست هدایت نمی کند.
3- فقر: روشن ترین اثر اقتصادی اسراف، فقر است، زیرا که اسرافکار در اثر مصرف ناروای خود هم جامعه را به ورطه فقر می کشاند و هم خود دچار فقر می شود. حضرت علی ( علیه السلام ) می فرمایند: (اقتصاد و میانه روی باعث توانگری و اسراف و ولخرجی مایه فقر و تنگدستی است. (وسائل الشیعه 15/285.)
4- هلاکت; اسراف از هر نوعی که باشد انسان را به نابودی می کشد. قرآن مجید این حقیقت را چنین بیان می فرماید: ما مسرفان و ستمگران را هلاک کردیم(آیه 90 انبیا) و نیز حضرت علی ( علیه السلام ) می فرماید: اسرافکاری زیاد انسان را به هلاکت می کشاند. (فهرست غررالحکم، ص 159)
5- جهنمی شدن: کیفر کسانی که از حدود الهی تجاوز کرده و اوامر و نواهی خدا را نادیده گرفته باشند، تنها فقر و تنگدستی در دنیا نیست بلکه عذاب اخروی نیز در انتظار آنان است. قرآن مجید در این باره می فرماید:«ان المسرفین هم اصحاب النار» براستی که مسرفان اهل دوزخند(آیه 43 غافر)
خداوند ما را از شر اسراف کاری نجات بفرماید به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
