کل بیان های بین الصلاتین از ۹۹/۰۹/۰۴ تا ۹۹/۰۹/۱۱
انتظارات امام عسکری ( علیه السلام ) از شیعیان 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام عسکری ( علیه السلام ) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى ( علیه السلام ) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على ( علیه السلام ) و امامان معصوم هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
ممکن است عدهاى زرنگى را در آن بدانند که از حسابرسى، و پاسخگویى فرار کنند و به نوعى طفره روند، ولى باید بدانند که هرگز چنین رفتارى هوشمندى و زرنگى بحساب نمىآید، در همین زمینه است که حضرت عسکرى (علیه السلام) مىفرماید: زیرکترین زیرکان (و هوشمندترین افراد) کسى است که به حساب نفس خویش پردازد (و پاسخگوى خدا و وجدان خویش باشد) و براى پس از مرگ خویش تلاش نماید»( وسائل ، ج 16، ص 98)
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن تبریک ولادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام
فردی به امام رضا علیه السلام نوشت که: من پنج سال است که از بچّه‌دار شدن جلوگیری می‌کنم؛ چرا که همسرم از بچّه‌دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی‌چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام رضا علیه السلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ یَرْزُقُهُمْ.
بچّه‌دارشو که خدا روزی آنها را خواهد داد. (وسائل الشیعة ؛ ج21 ؛ ص360)
توضیحات
یکی از نعمت‌های بسیار ارزشمند و زیبای خدای رحمان عطا کردن فرزند است که اگر خدا به انسان فرزندی عنایت کند نسبت به فرزند، وظایفی وجود دارد که به چند نکته اشاره می‌کنم:
1. بعضی از وظایف مستحب است مانند برداشتنِ کام فرزند، موقع تولد با آب فرات و تربت سید الشهدا علیه السلام و گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ او و انتخاب کردن نام خوب توسط پدر برای فرزند که بهترین آنها نامی است که عنوان بندگی برای خدا داشته باشد مثل عبدالله و عبد الرحمن و امثال آن و اسامی پیامبران و امامان علیهم السلام و عقیقه کردن. و در عقیقه مهم است که گاو یا گوسفند یا شتری به نیت عقیقه ذبح شود. (1)
2. بعضی از وظایف واجب است مانند اینکه بر پدر بچه‌ی نابالغ واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاقی یا عقیده‌ی او میشود حفظ کند؛ بنابراین اگر استفاده از شبکه‌های مجازی یا شرکت در بعضی کلاسهای آموزشی یا ارتباط فرزند با دوستش، سبب انحراف اخلاقی یا اعتقادی او میشود، باید پدر از فرزندش مراقبت کند. نباید از دزدان عقاید و اخلاق فرزندمان غافل باشیم و همچنین واجب است که پدر، بچه نابالغ را از کاری که سبب ضرر زدن به خود و یا دیگران است و از گناهان منع کند. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کنید و پاسخ را مطابق نظر همان مرجعِ تقلید دریافت نمایید.
خدا به حق امام حسن عسکری علیه السلام به همه ما فرزندان صالح عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله فصل فی احکام الاولاد م 2 و م9 ؛ منهاج الصالحین ج3 م387 و م394)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ منهاج الصالحین ج3 م 1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389)
نماز قضا
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: أَحَبُ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّلَاةُ وَ هِیَ آخِرُ وَصَایَا الْأَنْبِیَاءِ.
نماز محبوب ترین اعمال نزد خداوند متعال و آخرین وصیت پیامبران است. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج3، ص: 264)
توضیحات
بهترین حالتی که شخص می‌تواند در آن حال به خدا توجه کند و تقرب بجوید، حال نماز است. از این باب چند نکته درباره نماز قضا عرض می کنم:
1. اگر کسی عمدا نماز نخواند یا کوتاهی کند تا قضا شود، گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کند و قضا نماید و انجام نماز قضا گرچه فوری نیست اما نباید در انجامش سهل انگاری شود. (1)
2. نماز قضا را در هر ساعتی از شبانه‌روز میشود بخوانیم و همچنین می‌توانیم نماز قضایی را که در وطن قضا شده، در مسافرت به طور کامل قضا کنیم. (2)
3. رعایتِ ترتیب بین نمازهای قضا شرط نیست، مگر نمازهای ظهر و عصر یا مغرب و عشایی‌که از یک روز قضا شده است (فاضل، بهجت: اگر علم به ترتیب دارد رعایت ترتیب لازم است.) (3)
در پایان عرض کنم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در بعضی مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند.
خدا توفیق خواندن نماز اول وقت و به جماعت را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1370 و1372)
(2) (عروة الوثقی، صلاة القضاء مساله10)
(3) (رساله مراجع مساله1375)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَجْلِسُ الْغِنَاءِ مَجْلِسٌ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى أَهْلِه... .
مجلس غناء و آوازه خوانی مجلسی است که خداوند متعال به آن نگاه نمی کند. (دعائم الإسلام ؛ ج2 ؛ ص207)
توضیحات
اسلام با زیبایی و صداهای خوش مخالف نیست و بسیاری از صداهای زیبا حلال است، اما دین مقدس اسلام با هر صوت و عملی که انسان را از یاد خدا غافل کند و به سمت بی بند و باری بکشاند مخالف است و به همین جهت گوش دادن به برخی موسیقی ها حرام است که به چند نکته کوتاه درباره موسیقی اشاره می شود:
1. به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای صدایی که از دستگاه های موسیقی نواخته می شود یا آواز آوزه خوان در صورتی که عرفا لهوی و مناسب با مجالس گناه باشد، حرام است. مثلا انسان تشخیص دهد آهنگی نزد معمول مردم رقص آور است یا تحریک کننده شهوت می باشد، هر چند برای شنونده تأثیری نداشته باشد. اما اگر شک دارد گوش کردن آن مانعی ندارد. (1)
2. پخش شدن آهنگ یا برنامه ای از صدا و سیما و یا دیگر مراکز دلیلی بر حلال بودن آن آهنگ و برنامه نیست. بنابراین اگر کسی تشخیص دهد آهنگ پخش شده حرام است نباید گوش کند.
3. در حرام بودن موسیقی حرام فرقی بین انواع آن از قبیل موسیقی سنتی و غیر سنتی، ایرانی و غیر ایرانی، نمی باشد. (2)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیات عظام صافی، بهجت: گوش دادن به آهنگی که از نواختن آلات موسیقی تولید می شود، حرام است. (جامع الاحکام، ج1 س 996 و 998 و 1018 ؛ استفتائات بهجت، ج4 س6310)
(2) (استفتائات حضرت امام ج2 س27 و28 ؛ اجوبه الاستفتائات س1128 و 1129 و 1130 و 1140 ؛ رساله جامع م2228 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س987 ؛ وحید سایت استفتائات س457)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام خامنه ای فرمودند: بهترین و بزرگترین الگو برای بسیجیان مسلمان در همه عالم، علی ابن ابیطالب علیه السلام است»( 3/9/73)
یک بسیجی باید پیرو و شیعه واقعی مولایش باشد والگوپذیری از مولایش داشته باشد که به برخی از تبعیت پذیریهای بسیجی از امام علی ( علیه السلام ) اشاره میشود:
1-اخلاص داشتن: امیرالمومنین ( علیه السلام ) فرمود: خدایا، من تو را از بیم عذاب و طمع ثوابت نپرستیدم، بلکه تو را شایسته بندگی دیدم و پرستیدم(بحار،ج14،ص41) و امام بسیجیان ، امام خمینی(ره) فرموده اند:" بسیج لشکر مخلص خدا است که دفتر تشکیل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضاء نموده اند.(2/9/67) صحنه های زیادی از اخلاص بسیجیان در زندگی آنها و در دوران دفاع مقدس رقم خورده است.
2-شهادت طلبی: حب به شهادت را بسیج از مولای خود علی علیه السلام آموخته است که فرموده است : " انی للشهاده لمحب. من دوستدار شهادت هستم."( الغارات، ج 1، ص 211.) زیرا ارزشهایی که فرهنگ اسلام و مبنای دینی برای شهادت قائل است بسیجی را شیفته شهادت کرده است. مهم ترین شاخصه آنان شهادت طلبی است که نمونه بارز آن را در هشت سال دفاع مقدس و اکنون به عنوان مدافع حرم دیده میشود.
این مهمترین ویژگی بسیجیان است که جاذبه و دافعه آنها دارای مرزی است که ایمان و کفر دو سوی آن را تشکیل می‌دهد. بسیجی، غرض ورزی شخصی ندارد، هرجا آرمانهای اسلام ایجاب کند می‌غرد و با شدت برخورد می‌کند.
3-ولایتمداری ومطیع مولا بودن: حضرت علی علیه السلام مطیع پیامبر بود و در این زمینه فرموده است: من بنده ای از بندگان حضرت محمد ( صلی الله علی و آله و سلم ) هستم(کافی، ج 1 ، ص89)
بسیجی تابع ولایت و هیچ گاه نه از ولایت عقب می ماند و نه هیچ گاه از ولایت جلو می افتد. « الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ، وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَاللّازِمُ لَهُمْ لاحِقٌ ، کسانی که از ولایت جلو می زنند مارق و رها شده و کسانی که از ولایت عقب می مانند باطل هستند و راه یافتگان کسانی هستند که همراه و تابع ولایت باشند(صلوات شعبانیه،مفاتیح الجنان)
خداوند ما را جزء بسیجیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: مَنْ حَافَظَ عَلَى الْجَمَاعَةِ حَیْثُمَا کَانَ...کَانَ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ حَافَظَ عَلَیْهَا ثَوَابُ شَهِید.
کسی که در هر جا باشد بر نماز جماعت مواظبت کند، برای هر یک شبانه‌روزی که در نماز جماعت شرکت کرده، پاداش یک شهید را خواهد داشت. (وسائل الشیعة ؛ ج8 ؛ ص307)
توضیحات
در اهمیت نماز جماعت همین بس که نماز جماعتِ مختصر از نماز فرادای طولانی بهتر است. و همچنین حاضر نشدن در نماز جماعت از روی بی‌اعتنایی، جایز نیست. (1) اما در شرایط کنونی رعایت مسائلی لازم است:
1. حفظ جان در شرع مقدسِ اسلام واجب است و از طرفی یکی از توصیه‌های اکید در ایام شیوع بیماری پرهیز از اجتماعات غیرضروری، رعایت فاصله و استفاده از ماسک است، ولی از آن طرف هم می‌بینیم که برای نماز جماعت فضیلت بسیاری نسبت به نماز فرادا نقل شده. بنابراین برای اینکه هم به دستور واجب (حفظ سلامتی) عمل شود و هم از فیض بسیار نماز جماعت محروم نباشیم نماز را با شرایطی که مشاهده می‌فرمایید برگزار می‌کنیم، فاصله ی حدوداً یک متری که الان بین مامومین در صفوف نماز جماعت لحاظ شده و در هر فرش 4 نفر نشسته است با نظرات مراجع تطبیق داده شده و شرعاً اتصالات اشکال ندارد، بنابر این سعی کنیم نسبت به رعایت دقیق این فاصله ها توجه داشته باشیم. (2)
2. کسی که دارای بیماری واگیردار هست چنانچه بداند حضورش باعث سرایت بیماری به دیگران خواهد شد، حضور او در نماز جماعت و اجتماعات دیگر جایز نیست ولی در صورت معلوم نبودن سرایت بیماری تکلیفی ندارد. (3)
زائرین و مجاورین عزیز می‌توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع تقلید دریافت نمایند.
خدای رحمان، توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
(1) توضیح المسائل مراجع، مساله 1401 و 1402)
(2) (امام خامنه‌ای، استفتاء شخصی، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، سوال شماره 1134077)
(3) (مقام معظم رهبری، ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، شماره 1065159 ؛ سیستانی، استفتائات، س: 463 ؛ مکارم، استفتائات سایت، پزشکی، فصل دوم: احکام پزشک، خسارت ناشی از از کوتاهی یا کمبود اطلاعات پزشک ؛ احکام حج بیماران، روشهای پیشگیری از بیماری ؛ سایت شبیری زنجانی، پاسخ های آیت الله شبیری زنجانی به چند پرسش شرعی درباره بیماری کرونا، تاریخ 12/12/ 1398)
گفتار روز
توضیحات
خداوند در قرآن درباره کسانیی که با دشمنان می‌جنگیدند، می‌فرماید: وَکَأَیِّنْ مِنْ نَبِیٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّیُّونَ کَثِیرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَکَانُوا وَاللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ: چه بسیار پیامبرانی که مردان الهی فراوانی به همراه آنان جنگ کردند! آنها هیچ‌گاه در برابر آنچه در راه خدا به آنان می‌رسید، سست و ناتوان نشدند (و تن به تسلیم ندادند)؛ و خداوند استقامت‌کنندگان را دوست دارد. (آیه 146 آل عمران)
بسیجیان واقعی باید خصوصیاتی داشته باشند که برخی را اشاره می کنیم:
1-پایداری در راه خدا: طبق آیه ای که تلاوت شد، صبر، ثبات قدم و عدم تزلزل در میادین جانکاه از مشخصاتی است که یک بسیجی بدان مزین است. زیرا مسیر دین سختی دارد که برخی ابتدا همگام با مومنین در راه خدا هستند،اما در طی مسیر کوتاه می آیند. در تاریخ صدر اسلام نیز افرادی مثل طلحه وزبیر ابتدا طرفدار ولایت بودند ولی درنهایت در مقابل امام ایستادند. در انقلاب اسلامی نیز کسانی بودند که بسیجی بودند، ولی بسیجی نماندند.
2-استکبار ستیزی: یعنی در برابر کفار و استکبار محکم می ایستد ولی در برابر مسلمانان مهربان است(أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ-آیه 29 فتح)؛ در پیشگاه مؤمنان و طرفداران حق و حقیقت خضوع و تواضع می‌کنند و هیچ عنادی با ایشان ندارند اما در برابر کفار و گردن‌کشان و کسانی که زیر بار حق نمی‌روند، سرسخت‌اند و هیچ خضوع و نرمشی از خود نشان نمی‌دهند: وخداوند فرمود در آینده قومی میآیند که (أَذِلَّه عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِین-آیه 54 مائده ) هستند که این آیه در مورد امام علی ( علیه السلام ) ودر روایت دیگری درباره قوم سلمان فارسی نقل شده است(مجمع البیان، ج3، ص208)
3- عدالتخواهی و ظلم ستیزی: بسیجی تفسیر عدالت علی ( علیه السلام ) است که به قیمت تمام جهان حاضر نیست به قدر گرفتن پوست جویی از دهان مورچه ای به کسی ستم کند اگرچه آن کس دشمن او باشد.
بسیجی مصداق فریاد عادل ترین مظلوم و مظلوم ترین عادل خلقت یعنی فریاد «کونوا للظالم خصما و للمظلوم عونا-نامه 47 نهج البلاغه-» امیرمومنان (علیه السلام) است. بسیجی فرمانبردار امامی است که فرمود: ما تا آخر در کنار مظلومان جهان می ایستیم و با ظالم می جنگیم» و در میدان مبارزه با ظلم، لبه تیز شمشیر خود را متوجه ریشه همه مظاهر فرهنگی، حقوقی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ستمگران می کنیم و تا قطع تمامی آن ریشه های متعفن از پا نخواهد نشست.
خداوند ما را جزء بسیجیان حقیقی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از حضرت صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ.
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. (وسائل الشیعة، ج7، ص: 84)
توضیحات
گاهی اوقات دوست یا آشنایی از انسان درخواست می کند که کالایی را برای او خریداری کنیم، حال اگر در هنگام خرید، فروشنده تخفیفی بدهد، می توان مبلغ تخفیف را بدون اطلاع برای خودش بردارد و قیمت کالا را بدون تخفیف از دوستش دریافت کند؟
در پاسخ عرض می شود که اگر کالا را برای او خریداری می کند، نمی تواند مبلغ تخفیف را برای خودش بردارد و باید قیمت خرید با تخفیف را، اعلام کند.
اما اگر مثلا قبل از وکالت، کالا را برای خودش خریداری کند و سپس به قیمت بیشتر به سفارش دهنده بفروشد، اشکالی ندارد و نیازی نیست که این مطلب را به سفارش دهنده بگوید و همه اینها بشرط این است که سفارش دهنده خرید را از فرد خاصی معلوم نکرده باشد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
إن شاء الله خداوند روزی حلال را نصیب همه ما بگرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (آیت الله سیستانی: اگر در وکالتِ خرید و فروش، عقد انصراف به غیر وکیل داشته باشد، وکیل نمی تواند جنس خود را به سفارش دهنده بفروشد.) (تحریر الوسیله، کتاب الوکاله، م 38 ؛ ادمین، شماره استفتاء 758386 ، تاریخ 28/1/1396 ؛ منهاج الصالحین، ج2 ، م 1304 ؛ هدایه العباد، کتاب الوکاله، م 38 ؛ سایت مکام، استفتائات، کلیات وکالت)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت وفات حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها
از امام سجاد علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: ...أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه
. آگاه باش که منفورترین مردم نزد خدا کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص234)
توضیحات
در شرع مقدس اسلام بسیاری از سرگرمی‌ها و بازیها حلال است مانند انواع ورزش، مانند شنا کردن، کوهنوردی یا تفرج در طبیعت؛ اما برخی از سرگرمی‌ها به جهت مفاسدی که دارد حرام است؛ لذا چند نکته فقهی درباره بازی و سرگرمی بیان می‌کنم:
1. بازی با وسایلی که در عرف وسیله‌ی قمار شناخته میشود حرام است که به تصریح برخی از مراجع تقلید، پاسور و تخته نرد از وسایل قمار محسوب میشود. (1)
2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعاً ممنوع و گناه است. مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه میدهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد، یا کاری برای برنده انجام دهد؛ یا مثلا سایت‌های شرط بندیی که وجود دارد؛ که اینها شرعا اشکال دارد.
3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد، مثل: 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی با اسلحه جنگی، در صورتی که شرط بندی بین افرادِ مسابقه دهنده باشد نه تماشاچی‌ها. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خود عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه‌روزی آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی خود را به صورت تلفنی مطرح کنید.
خدا توفیق بندگی و زندگی پاک و با نشاط را به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتاء شخصی، شماره استفتاء360286 ؛ رساله جامع م2260)
(2) (اجوبه الاستفتائات، س 1117 و 1122 ؛ منهاج الصالحین ج2 مسأله 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 س 15 و 17 و 18 ؛ فاضل ج1 س953 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 645 و س6436 ؛ مکارم، استفتائات ج2 س 727 و 735 ، ج 3 س 471 ؛ جامع المسائل، فاضل ج1 س 1564 ؛ رساله جامع، سیستانی، م 2259)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن{ درباره گروهی که طبق روایات (بحارالأنوار، ج41، ص137) قوم سلمان فارسی درآینده هستند} می فرماید: فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ : ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، خداوند جمعیّتی را می‌آورد{با این خصوصیات} که 1. خدا آنها را دوست دارد و2. آنان (نیز) او را دوست دارند،3. در برابر مؤمنان متواضع، 4. و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند؛ 5. آنها در راه خدا جهاد می‌کنند، 6. و از سرزنش هیچ ملامتگری هراسی ندارند.(آیه 54 مائده)
این خصوصیات ذکر شده همان خصوصیاتی است که بسیجیان باید داشته باشند یعنی:
اولا: محبت خدا دارند(یحِبُّهُمْ وَ یحِبُّونَهُ) یعنی کارهایشان به عشق خداست و اخلاص دارند
ثانیا: در پیشگاه مؤمنان و طرفداران حق و حقیقت خضوع و تواضع می‌کنند و هیچ عنادی با ایشان ندارند؛ اما در برابر کفار و گردن‌کشان و کسانی که زیر بار حق نمی‌روند، سرسخت‌اند و هیچ خضوع و نرمشی از خود نشان نمی‌دهند؛از این جهت امام بسیجیان فرمود:آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند.
ثالثا:اهل جهاد و جنگ هستند(یجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ) ،چه جنگ سخت(8سال دفاع مقدس و اکنون مدافعان حرم) و چه جنگ نرم(مبارزه اعتقادی با شبهات در فضای مجازی)
رابعا: از دشمنان نمی هراسند و در برابر تهاجم تبلیغاتی عقب نشینی نمی کنند: وَ لا یخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ. و از سرزنش هیچ ملامت گری نمی هراسند. تهاجم تبلیغاتی، مقدّمه نبرد تسلیحاتی است. کسی که در جنگ تبلیغاتی عقب نشینی می کند، بی تردید نمی تواند در صحنه نبرد مسلّحانه، مدافع اسلام و ارزش های دینی باشد.
خداوند ما را جزء ولایتمداران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام نسبت به عمل تجارت وصیت کردند و فرمودند: ...فَإِنَّ التَّاجِرَ الصَّدُوقَ مَعَ السَّفَرَةِ الْکِرَامِ الْبَرَرَةِ یَوْمَ الْقِیَامَة.
. تاجر راستگو در روز قیامت با سفیران گرامی نیکوکار (فرشتگان والامقام) همراه هست. (وسائل الشیعه ج17 ص: 385)
توضیحات
برای خرید و فروش مسائل شرعی زیادی وجود دارد که یکی از آنها خیار عیب است که چند نکته آن بیان می شود:
1. اگر فروشنده بخواهد کالای مشخص و معینی را بفروشد چنانچه کالا دارای عیب باشد و بیان نکردن عیب برای مشتری به قصد فریب دادن مشتری باشد، جایز نیست.
2. اگر مشتری کالای مشخص و معینی را خریداری کند و بعد از خرید متوجه شود که کالا معیوب می باشد با چند شرط می تواند معامله را بر هم زده و پول خود را پس بگیرد:
الف: خریدار قبل از خرید از عیب خبری نداشته باشد. (1)
ب: در کالای خریداری شده تصرفی که باعث تغییر در کالا بشود یا عیبی در دست خریدار، بوجود نیامده باشد. که اگر این شرط نباشد فقط می تواند تفاوت قیمت میان سالم و معیوب را بگیرد. (2)
ج: فروشنده در هنگام فروش نگوید که کالایم را با هر عیبی که دارد می فروشم، پس اگر بگوید این ماشین را با هر عیبی که دارد می فروشم، و بعد از خریدن متوجه عیبی شد، نه می تواند کالا را پس بدهد و نه می تواند مطالبه ما به التفاوت نماید. (3)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند توفیق کسب روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2129)
(2) صرفا جهت اطلاع: اگر معامله کلی باشد چه جنس فروخته شده و چه مال پرداخت شده برای خرید، خیار عیب در آن راه ندارد و فقط طرف مقابل را می توان ملزم کرد که جنس سالم تحویل دهد. (رساله مراجع م 2135)
(3) (رساله مراجع م 2134)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت وفات حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها
در روایتی حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند: خَیْرٌ لِلنِّسَاءِ أَنْ لَا یَرَیْنَ الرِّجَالَ وَ لَا یَرَاهُنَ الرِّجَال.
بهترین چیز براى زنان آن است که مردى را نبینند و مردى هم آنان را نبیند. (وسائل الشیعة، ج20، ص: 67)
توضیحات
حفظ پوشش مناسب، یکی از مسلمات و ضروریات دینی است که هدف از پوشش مناسب، گسترش حیا و عفت در جامعه و جلوگیری از فساد، استحکام و گرم شدن کانون خانواده است که چند مسأله شرعی در این مورد بیان می‌کنم:
1. بر خانم واجب است موی سر، زیر چانه، بدن و پای خود را از مرد نامحرم بپوشاند؛ آنچه که از پوششِ بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دستها تا مچ است. نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسده‌ای نداشته باشد. مثلاً خودش یا دیگران به گناه نیفتند. (1)
2. رعایت پوششِ شرعی در برابر هر نامحرمی واجب است. فرقی بین فامیل، همکار، دکتر و دیگران ندارد. و همچنین تفاوتی میان مکان‌های زیارتی، مجالس عزا یا مجالس عروسی نیست.
3. لباس از عوامل فرهنگ‌ساز است، لذا نباید کیفیت پوششِ لباس، ترویج فرهنگِ کفار باشد، یا منافات با عفت و اخلاق اسلامی داشته باشد؛ مثلا روی لباس تصاویر یا نوشته‌هایی باشد که تبلیغ فرقه‌ها و مجموعه‌های منحرف باشد یا عکس‌های مستهجن بر آن باشد. (2)
در آخر خدمت زائرین محترم عرض کنم؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می‌توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خود را به صورت دقیق و مطابق نظر مرجع خود دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می‌توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خود را از کارشناس خانم بپرسند.
خدای رحمان، به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 2435)
(2) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1374)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
باعرض تسلیت وفات حضرت معصومه ( سلام الله علیها )
امام رضا ( علیه السلام ) درپاداش زیارت حضرت فاطمه معصومه ( سلام الله علیها ) فرمودند: «مَنْ زارَها فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ کسی که فاطمه معصومه را زیارت کند بهشت برای او خواهد بود». (کامل‌الزیارات، ص 536، ح 826)؛ نکته مهم این است که شبیه این حدیث را امام صادق ( علیه السلام ) وحضرت جواد ( علیه السلام ) نیز گفته اند(بحار، ج 48، ص 307- کامل‌الزیارات، ص 536)
ایشان تنها خواهر امام رضا است که از یک مادر(نجمه خاتون) هستند و یکی ار قداستهای قم در روایات بخاطر وجود ایشان در قم است.
- بخاطر مقامات عالی معنوی آن بانوست که حضرت رضا ( علیه السلام ) در فرازی از زیارتنامه معروفش به ما آموخته که در کنار مرقدش خطاب به او بگوییم: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنة فان لک عندالله شانا من الشان»؛ ای فاطمه! در بهشت از من شفاعت کن چرا که تو در پیشگاه خداوند دارای مقامی بس ارجمند و والا هستی. که همانطور که مقام شفاعت برای حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) نقل شده، برای حضرت معصومه نیز نقل شده است.
- از مشابهت‌های حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) به حضرت زهرا فداکاری ایشان در راه اثبات ولایت بود زیرا حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) نیز آن چنان تلاش کرد که جان خود را فدا کرد و به شهادت رسید ودر مسیر قم در ساوه با زهر مسموم شدند
-درجریانی عده ای شیعیان برای سوالاتی به منزل امام کاظم ( علیه السلام ) امدند که ایشان منزل نبودند و حضرت معصومه جواب سوالات ایشان را به درستی به صورت نوشته دادند که وقتی امام کاظم متوجه جوابها شدند، فرمودند:(فداها ابوها )واین همان جمله ای است که پیامبر به حضرت زهرا فرمودند(نقل از کشف اللئالی،سایت آیه الله مکارم)
حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) از لحاظ علمی و حدیثی مثل مادرش حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) «عالمه» و «محدثه» بود و همان گونه که حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) با استدلالهای متین و استوار، حقانیت ولایت حضرت علی ( علیه السلام ) را تبیین می کرد، حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) نیز چنین بود. روایاتی که از آن حضرت نقل شده غالباً درباره امامت و ولایت علی(علیه السلام) است که با اثبات ولایت او ولایت سایر امـامـان معصوم نیز ثابت می شود.
-معصومه یعنی اینکه ایشان مراتبی از عصمت(نه عصمت مطلقه) را دارا هستند و لقب معصومه را امام رضا به ایشان دادند.
بخاطر شرایط بد زمان خودشان، و ظلمهای هارون کسی جرات نزدیک شدن به خانواده ایشان و ازدواج با ایشان را نداشت.
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند: ... إنّ اَعظَمَ النّاسِ قَدْراً اَلّذیِ لایَریَ الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَراً... .
بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج1 ص: 19)
توضیحات
امروز قصد دارم نکته ای راجع به تصرف در اموال کسانی که دچار بیماریهای ذهنی هستند بیان کنم، مقدمتا عرض می شود که:
انسان عاقل و بالغ تا زمانی که سالم است می تواند به هر شکلی که خودش بخواهد اموالش را هزینه کند یا ببخشد یا وقف کند؛ البته انسان نمی تواند مالش را اسراف کند و یا اگر پدر یا مادر بخواهد به یکی از فرزندان مالی را ببخشد چنانچه سبب فساد و اختلاف میان فرزندان می شود چنین کاری جایز نیست. (1)
اما افرادی که دچار آلزایمر شدید هستند یعنی بیماری به حدی است که دیگر هیچگونه تعقلی ندارند، از لحاظ شرعی حال این افراد به گونه ای است که نسبت به نماز و روزه تکلیفی ندارند و در اموالشان نمی توانند تصرفی انجام دهند،
خوب سوال این است که چه کسی باید این تصرفات را انجام دهد.
در پاسخ عرض می شود: که اطرافیان این بیماران حتی همسرش هم بدون مراجعه به حاکم شرع و انتخاب قیم شرعی نمی توانند در اموالشان تصرف کنند. و در صورتی هم که قیم شرعی داشته باشد در صورتی می تواند قیم شرعی برای استفاده از اموال این شخص اجازه بدهد که برای صاحب مال دارای مصلحتی باشد. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال محبت به دنیا را از دل ما بیرون کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب الهبه، م22 ؛ اجوبه الاستفتائات، س: 1728 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1336)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب حجر، سفاهه م1 و م3، کتاب البیع، م 18 و م19 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1084 و م1085 و 1076 ؛ هدایه العباد، ج1 م 1768 و م 1770 و 1771)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روایتی می‌فرمایند: مَنْ أَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهَى عَنْ مُنْکَرٍ أَوْ دَلَّ عَلَى خَیْرٍ أَوْ أَشَارَ بِهِ فَهُوَ شَرِیک...
. هر کس دیگرى را به کار خوبی امر کند یا او را از کار زشتى باز دارد یا اینکه او را به خیرى راهنمایى کند و یا اشاره به امر خیرى داشته باشد، در آن کار خیر شریک خواهد بود. (وسایل الشیعه ج 16، ص 124)
توضیحات
یکی از واجبات، امر به معروف و نهی از منکر است.
برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است:
1. اینکه با شخص گنهکار طوری رفتار شود که او بفهمد که به جهت گناهی که کرده چنین رفتاری با او شده.
2. اینکه با زبان، امر و نهی کند و اگر احتمال بدهد که با موعظه و نصحیت و حُسن خلق و کلام نیکو، معصیت را ترک می‌کند لازم است که اکتفا به آن کند.
3. اینکه اگر برای امر به معروف و نهی از منکر لازم شد متوسل به زور یا اقدام عملی شود. البته این صورت را کسی بدون اجازه حاکم شرع و مسئولین ذی ربط حق اقدام ندارد.
بنابر این اگر با مرتبه‌ی پایین‌تر حاصل شود نمی‌توان به مراتب بالاتر عمل کرد. یعنی با بهترین شیوه و کمترین اذیتی که تاثیرگذار هم باشد، به گناهکار متذکر شویم.
عزیزان توجه داشته باشید به هدفِ امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمتِ پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که می‌توانید سوالات دینی خود را بپرسید.
خدا به همه ما توفیق امر به معروف و نهی از منکر به روش صحیح و عمل به این واجب بسیار مهم را عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
باعرض تسلیت وفات حضرت معصومه ( سلام الله علیها )
روایات فراوانی درباره ثواب زیارت حضرت معصومه ( سلام الله علیها ) نقل شده است که برخی نقل میشود:
1-بهشتی شدن: امام رضا (علیه السلام) فرمود: کسى که حضرت فاطمه معصومه را زیارت کند پاداش او بهشت است.( عیون اخبار الرضا ج 2 ، ص 267)
امام صادق ( علیه السلام ) کسى که آن حضرت را زیارت کند در حالى که آگاه و متوجه شأن و منزلت او باشد بهشت پاداش اوست (بحار؛ ج ٤٨ ص، ٣٠٧)
2- قم حرم امامان است: امام صادق (علیه السلام):، آگاه باشید که حرم من و حرم فرزندان بعد از من قم است(بحار، ج. ۶، ص. ۲۱۶) وفرمود: خداوند حرمى دارد که مکه است پیامبر حرمى دارد و آن مدینه است و حضرت على (علیه السلام) حرمى دارد و آن کوفه است و قم کوفه کوچک است که از ۸ درب بهشت سه درب آن به قم باز مى شود ، زنى از فرزندان من در قم از دنیا مى رود که اسمش فاطمه دختر موسى (علیه السلام) است و به شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت مى شوند.( بحارالانوار،ج 57 ، ص 228)
3-ثواب زیارت امام رضا دارد: امام رضا ( علیه السلام ): هر کس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسى است که مرا زیارت کرده است.»( ناسخ التواریخ، ج. ۳، ص. ۶۸)
4-پناه شیعیان درسختی ها: امام صادق علیه السلام فرمود: زمانى که رنج و زحمت و گرفتارى به شما رو آورد، به قم روى آورید، زیرا قم پناهگاه فاطمی‌ها و محل آسایش مؤمنان است.(بحار؛ج57، ص 214)
خداوند توفیق زیارت بامعرفت به ماعنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در یکی از توصیه هایی که از حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام رسیده است در بخشی از آن می خوانیم: ...لَا یَخَافُ عَبْدٌ إِلَّا ذَنْبَهُ وَ لَا یَرْجُو إِلَّا رَبَّه... .
عبد پروردگار در عالم نباید از چیزی جز گناهانش بترسد و نباید به کسی جز خداوند متعال امید داشته باشد. (عیون أخبار الرضا علیه السلام ؛ ج2 ؛ ص44)
توضیحات
یکی از گناهان زبان این است که انسان شخص مسلمانی (1) را دشنام یا لعن کند؛ لذا چند نکته کوتاه درباره لعن و دشنام بیان می شود:
1. مقصود از دشنام هر چیزی است که در عرف ناسزا و دشنام محسوب شود بنابر این اگر به کسی نسبت بخل میدهند، یا او را به صفت پستی منتسب کرده و مثلاً "گدازاده" مینامند، یا او را به نام حیوانی صدا می‌کنند، یا در صورتی‌‌که به نقص جسمانی مبتلا باشد، به شکل زشتی بیان کنند؛ چنانچه این تعبیرات در عرف، ناسزاگویی و تحقیر محسوب شود، دشنام و حرام است.
2. اگر کسی گنهکار باشد، انسان نمی تواند او را به بهانه گناهش دشنام یا لعن کند مثلا کسی کالایی را گرانتر فروخته، هر چند در گران فروشیش گنهکار باشد خریدار نمی تواند او را لعن کند یا دشنام دهد و در صورت لعن کردن یا دشنام مرتکب گناه شده و انسان باید مراقب زبانش باشد. و در حرمت لعن و دشنام فرقی بین حاضر بودن و غایب بودن فرد که دشنام داده می شود، نیست. البته ضمنا در برخی موارد لعن و دشنام مثل لعن و دشنام بدعت گذار استثنا شده که این موارد نادر در کتابهای فقهی مطرح شده است. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال توفیق ترک گناه به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله سیستانی: دشنام دادن و ناشزا گویی به مؤمن، حرام می دانند.
(2) امام خامنه ای: سوال: آیا لعن مومن فاسق جایز است؟ و آیا استثنائی وجود دارد؟ جواب: مجرد فسق مجوز لعن نمی باشد. (امام خامنه ای، استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 810692 تاریخ استفتاء: 20/7/1396 ؛ رساله آموزشی، ج2 ، درس 16 ؛ توضیح المسائل جامع 2277 و 2278 و 2279 ؛ استفتائات حضرت امام، ج5 س: 6786 ؛ مکارم، استفتائات سایت، گناهان، اهانت)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایتی امام صادق علیه السلام در فضلیت غسل جمعه می‌فرمایند: غُسْلُ یَوْمِ الْجُمُعَةِ طَهُورٌ وَ کَفَّارَةٌ لِمَا بَیْنَهُمَا مِنَ الذُّنُوبِ مِنَ الْجُمُعَةِ إِلَى الْجُمُعَة.
غسل روز جمعه هم سبب پاکی و هم کفاره گناهانِ طول هفته است. (وسائل الشیعه، ج 3 ص: 315)
توضیحات
یکی از اعمال مهم و سفارش شده در روز جمعه، غسل جمعه است که چند مساله فقهی در این مورد عرض می‌کنم:
1. زمان غسل جمعه از اذان صبح تا اذان ظهر است و بهتر است نزدیک ظهر انجام شود و اگر تا ظهر انجام نشد به فتوای بیشتر مراجع از جمله امام خامنه‌ای بهتر است بدون نیت اداء و قضاء تا غروب جمعه بجا آورد (1) و کسی که در روز جمعه موفق نشد، مستحب است در روز شنبه قضای آن را انجام دهد. (2)
2. انسان می‌تواند چند غسل را نیت کرده و همه را با یکبار شستن انجام دهد. در این مسأله تفاوتی ندارد که همه غسل‌ها مستحب باشد، مثل غسل جمعه و غسل زیارت یا همه غسل‌ها واجب باشد، مثل غسل جنابت و غسل مس میت ؛ یا اینکه بعضی از غسل‌ها واجب باشد و بعضی مستحب، مثل غسل جنابت و غسل جمعه. (3)
3. اگر به عهده شخص چند غسل باشد، در صورتی که در بین آنها غسل جنابت وجود داشته باشد، مثل اینکه بخواهد غسل جنابت و غسل جمعه را انجام دهد، در صورتی که از زمانِ انجام غسل تا زمانی که می‌خواهد نماز بخواند، کارهایی که وضو را باطل می‌کند انجام ندهد، نباید برای نماز وضو بگیرد. [و با همان غسل جنابت نمازش را بخواند] (4)
(در صورتی که امام جماعت، قرائت نماز ظهر جمعه را بلند خواند پیشنهاد میشود بیان کننده نسبت به این موضوع نیز تذکر دهد)
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع تقلید دریافت نمایید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و درک ظهور حکومت عدل الهی ان‌شاءالله، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) آیت الله مکارم: سوال: غسل روز جمعه را در چه ساعاتی می‌توان انجام داد؟ پاسخ: وقت غسل جمعه از اذان صبح روز جمعه است تا ظهر، اگر در این زمان انجام نشود می‌توان در روز شنبه (به قصد قضا) یا در روز پنجشنبه (عصر پنج شنبه یا بعد از غروب آفتاب در صورتی که احتمال قابل توجهی بدهد روز جمعه موفق به غسل کردن نمی شود) آن را بجا آورد؛ البته شب جمعه یا بعد از اذان ظهر روز جمعه تا روز شنبه نیز می توان غسل جمعه را به نیت ما فی الذمه بجا آورد. (استفتائات سایت، غسل های مستحبی)
(2) نکته: نسبت به انجام غسل جمعه در شب شنبه به نیت قضا، تفاوت فتوا وجود دارد. (رساله مراجع، مساله 644 ؛ عروه الوثقی، فصل فی اغسال المندوبه، مساله 1 ؛ تحریر الوسیله، القول فی اغسال المندوبه ؛ توضیح المسائل جامع م 463)
(3) (توضیح المسائل مراجع م 389 و م 647)
(4) توضیح المسائل مراجع م 391)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که پیامبر اکرم فرمودند: إِنَ یَوْمَ الْجُمُعَةِ سَیِّدُ الْأَیَّامِ یُضَاعِفُ اللَّهَ فِیهِ الْحَسَنَاتِ وَ یَمْحُو فِیهِ السَّیِّئَاتِ وَ یَرْفَعُ فِیهِ الدَّرَجَاتِ وَ یَسْتَجِیبُ فِیهِ الدَّعَوَاتِ
. جمعه سرور ایام است و خداوند در آن حسنات را مضاعف و گناهان و معاصی را محو می کند، درجات مؤمنان را بالا می برد و دعاها را مستجاب می کند. (الکافی (ط- الإسلامیة) ج3 ص: 413)
توضیحات
در دین مقدس اسلام برای روز جمعه جایگاه ویژه ای وجود دارد؛ لذا احکام خاصی برای روز جمعه وجود دارد که به چند مورد اشاره می شود:
1. در نماز ظهر و عصر واجب است (فتوا یا احتیاط) حمد و سوره آهسته خوانده شود، اما به فتوای مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، در نماز ظهر جمعه مستحب است حمد و سوره را انسان بلند بخواند. (1)
2. نافله ظهر و عصر در دیگر روزهای هفته 16 رکعت است اما نافله روز جمعه 20 رکعت است؛ یعنی 10 تا نماز دو رکعتی مثل نماز صبح قبل از نماز ظهر جمعه. و نافله روز جمعه را می توان قبل از ظهر خواند بلکه خواندن آن قبل از ظهر بهتر است. (2)
3. نمازهای نافله را می توان به صورت نشسته و حتی در حال راه رفتن نیز بجا آورد. اگر نافله در حال راه رفتن خوانده شود لازم نیست قبله رعایت شود و برای رکوع و سجده فقط با سر اشاره شود، کافی است. مثلا برای رکوع یا سجده سر را مقداری پایین بیاورد. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق عبادت و بندگی به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (صرفا جهت اطلاع: نسبت به بانوان اگر نامحرم صدای آنها را بشنود، تفاوت فتوا وجود دارد. آیت الله مکارم: آیا بلند خواندن قرائت نماز ظهر در روز جمعه جایز است؟ اگر در حضر نماز بخوانند بلند خواندن مستحب است و اگر در سفر باشد در صورتى مستحب است که با جماعت بخواند نه فرادى.) (امام خامنه ای، استفتاء شخصی، سوالات سامانه جامع نماز، سوال شماره 1043568 ؛ عروه الوثقی، فصل فی القرائه، مساله 20 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلاه، القول فی القرائه، مساله 10 ؛ توضیح المسائل مراجع مساله 992 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 1175 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، قرائت، بلند و آهسته خواندن قرائت)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی اعداد الفرائض و نوافلها، و فصل فی اوقات الرواتب، مساله 3 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلاه، مقدمات السته، مساله 5 ؛ رساله مراجع مساله 764)
(3) (عروه الوثقی، فصل فی احکام الصلوات المندوبه ؛ رساله مراجع، مساله 766)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و اله به سلمان فرمودند: یَا سَلْمَانُ مَنْ أَحَبَّ فَاطِمَةَ فَهُوَ فِی الْجَنَّةِ مَعِی... .
کسی که فاطمه دخترم را دوست بدارد در بهشت با من است. (إرشاد القلوب إلى الصواب (للدیلمی) ؛ ج2 ؛ ص294)
توضیحات
یکی از سؤالاتی که درباره ایام فاطمیه می شود این است که برگزاری مجالس جشن و شادی مثل عروسی و جشن تولد در این ایام چه حکمی دارد؟ و چند روز را به عنوان ایام فاطمیه باید محترم شمرد؟
در جواب این سؤال باید به چند نکته توجه شود:
1. در مورد سالروز شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها دو روایت است یکی اینکه ایشان 75 روز بعد از رحلت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله به شهادت رسیدند و دیگری اینکه 95 روز بعد از رحلت پیغمبر به شهادت رسیدند.
2. مقدار ایام فاطمیه که باید احترام آن حفظ شود بستگی به نظر عرف متدینین جامعه دارد مثلا ممکن است مقدار ایام شهادت و عزا را 5 روز بدانند؛ و در هر منطقه یا شهری ممکن است این عرف متفاوت باشد.
3. مجالس جشن و شادی مثل عروسی و جشن تولد در ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها برکتی ندارد و انجام هر کاری که در نزد مؤمنین توهین و بی احترامی به این ایام و حضرت زهرا سلام الله علیها محسوب شود حرام است؛ هر چند حرام بودن اموری مثل موسیقی های خلاف شرع و رقص حرام اختصاص به این ایام ندارد و در تمامی ایام حرام است اما معصیت و گناه بودن چنین کارهایی در این ایام بیشتر است. (1)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال به حرمت بانوی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رهبری سایت أدمین شماره استفتاء 619124 و سایت مکارم استفتائات فاطمیه و تبریزی استفتائات جدید ج2 ص1918 و مسائل جدید ج2 ص49 و50)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
رسول اکرم ( صلی الله علی و آله و سلم ) می فرمایند: قیّد والعلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابته:«علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«والکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه مانده‌اند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین ( علیه السلام ) ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است(لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.»
(من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت أمیر‌المومنین علی علیه السلام روایت استکه می‌فرمایند: مَنْ أَحَبَّ اَلْمَکَارِمَ اِجْتَنَبَ اَلْمَحَارِمَ.
هر که بزرگواری‌ها را دوست دارد (و می‌خواهد به آنها برسد) از محرمات اجتناب کند. (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج74، ص: 419)
توضیحات
در اسلام، سه راه برای ایجاد مَحرمیت بیان شده که عبارت است از «ولادت (نسب)، ازدواج و شیر خوردن با رعایت شرایط» و راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد. لذا چند نکته کوتاه در ارتباط با محرمیت عرض می‌کنم:
1. اینکه بعضی در ارتباط با نامحرم ادعا می‌کنند ارتباط ما در قالبِ ارتباط خواهر و برادری است، منشأ شرعی نداشته و چیزی به نام صیغه خواهر و برادری که باعث ایجاد محرمیت شود در اسلام وجود ندارد. (1)
2. قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند حتی اگر نامزد بوده و قصد ازدواج داشته باشند و فرقی با سایر نامحرم‌ها ندارند.
3. خانمی که ازدواج دائم کرده، تا هنگامی که طلاق نگرفته و صیغه طلاق جاری نشده، شوهردار محسوب میشود هر چند ماهها و سالها از هم جُدا زندگی کنند یا در حال پیگیریِ طلاق باشند. (2)
زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید خود دریافت کنید.
خدا توفیق بندگی و ارتباط سالم اجتماعی به ما و نسل ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتائات بهجت ج4 س4960)
(2) (رساله مراجع قبل از مساله 2363 و 2464)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: هُوَ الَّذی خَلَقَکُمْ مِنْ طینٍ ثُمَّ قَضى أَجَلاً وَ أَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ)؛ «او کسی است که شما را از گِل آفرید، پس مدتی مقرّر داشت و اجل حتمی نزد اوست (و او از آن آگاه است) (آیه 2 انعام)
انواع اجل : اَجَل انسان در آیات قرآنی به دو بخش «اجل مسمّی» و «اجل معلّق» تقسیم شده است. هر موجود زنده‌ای به حسب طبیعت و استعداد جسمى خود، تا مدّت معیّنى می‌تواند زنده بماند که اگر مانعی در ادامه حیات وی رخ ندهد، او تا پایان عمر طبیعی خود زنده می‌ماند و حیات وی به گونه طبیعى پایان می‌یابد، این‌گونه مرگ را «اجل مسمَّى» (اجل غیرقابل تغییر و تبدیل) گویند. اما اجل معلق تغییرپذیر است و به استناد علل ناقصه و مقتضیات، به وقوع می‌پیوندد؛ و بر اثر اعمال نادرست انسان ممکن است بسیار جلو بیفتد که عذاب‌های الهی یکی از آنها است و بر عکس بر اثر تقوا و نیکو کاری و تدبیر ممکن است بسیار عقب بیفتد.
بسیاری از موجودات از نظر ساختمان طبیعی و ذاتی استعداد و قابلیت بقا را برای مدتی طولانی دارند؛ ولی در اثنای این مدت ممکن است موانعی ایجاد شود که آنها را از رسیدن به حداکثر عمر طبیعی باز دارد، مثلاً یک چراغ نفت سوز، با توجه به مخزن آن ممکن است بیست ساعت استعداد روشنایی داشته باشد؛ اما وزش یک باد شدید و ریزش باران یا عدم مراقبت از آن سبب شود که خاموش شود.
مثال : اگر چراغ با هیچ مانعی برخورد نکند و تا آخرین قطره نفت آن بسوزد و سپس خاموش شود، به پایان مهلت تعیین شده (اجل حتمی و مسمّی) خود رسیده است؛ ولی اگر موانعی قبل از آن باعث خاموشی چراغ گردد، مدت عمر آن را اجل غیر حتمی، معلّق و مشروط می‌گوییم.
در مورد انسان نیز چنین است؛ اگر تمام شرایط برای بقای او جمع گردد و موانع کاملاً برطرف شود، ساختمان بدن و استعداد او ایجاب می‌کند که مدتی طولانی عمر کند؛ اما ممکن است بر اثر سوء تغذیه، مبتلا شدن به اعتیاد‌های مختلف یا ارتکاب گناهان و... خیلی زودتر از آن مدت بمیرد. مرگ را در صورت اول «اجل حتمی» و در صورت دوم «اجل غیر حتمی» یا معلق مینامند.
عوامل تاثیر گذار در طول عمر: به طور کلی گناه، مخصوصا ظلم، قطع رحم، نفرین و ناراحتی والدین در کوتاهی عمر موثرند و اطاعت، توبه، حسن خلق، خوشحال کردن پدر و مادر، انجام صله ارحام، عدل ،نیکوکاری ، دعا وصدقه و امثال اینها باعث طولانی شدن عمر میشوند.
خداوند عمر با برکت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
از امام کاظم علیه السلام درباره فضیلت زیارت فرزندشان حضرت رضا علیه السلام نَقل شده که فرمودند: فَمَنْ زَارَهُ مُسَلِّماً لِأَمْرِهِ عَارِفاً بِحَقِّهِ کَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ کَشُهَدَاءِ بَدْرٍ.
کسی که فرزندم را زیارت کند در حالی که تسلیم امر او باشد و به حق او عارف باشد، مقام او نزد خدا، همانند شهیدانِ جنگ بدر خواهد بود. (کامل الزیارات، النص، ص: 305)
توضیحات
یکی از مستحبات بسیار با فضیلت، زیارت حضرت رضا علیه السلام است که حتی در برخی روایات، ثواب زیارت ایشان از ثواب زیارت حضرت سید الشهدا علیه السلام بیشتر است.
چند نکته کوتاه درباره‌ی آداب و احکام زیارت:
1. در روایات و احادیث اهل بیت علیهم السلام، سفارش شده که «زیارتِ با معرفت» داشته باشیم و معنای «معرفتِ به حق امام»، بنابر فرمایشی که از امام صادق علیه السلام رسیده (1) این است که باور داشته باشیم امام شاهد بر اعمال ماست و اطاعت از ایشان را در دستورات دینی لازم و واجب بدانیم. مثلا در نماز، در رعایت حقوق مردم، در پوشش شرعی، در کسب و کار و تجارت، در زندگی ... طبق دستور امام علیه السلام، عمل کنیم.
2. افرادی که عذرشرعی دارند (جنب و حائض) می‌توانند به صحن‌ها و رواق‌های حرم مشرف شوند، اما توقف در مساجدِ حرم، مثل مسجد گوهرشاد و صحن آن حرام است. همچنین به فتوای بیشتر مراجع تقلید از جمله امام خامنه‌ای توقف زیر گنبد مطهر هم حرام است. اما حرم‌امام زاده ها اگر مسجد نداشته باشد، این حکم را ندارد.
3. بیرون بردن اموال حرم مانند قرآن، مفاتیح و مُهر شرعاً حرام است هر چند برای مدت کوتاهی باشد یا به عنوان تبرک باشد. و اگر کسی اموال حرم را خارج کرد، باید فوراَ برگرداند.
زائرین و مجاورین عزیز می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدای کریم، زیارت با معرفتِ معصومین علیهم السلام را نصیب همه ما بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (عیون اخبار الرضا، ج 2 ص: 259)
(2) (مشهور: توقف در حرم (فتوا یا احتیاط) حرام است. زنجانی، بهجت(فتوی)، گلپایگانی، صافی، وحید(بنابر احتیاط): ورود حرام است.) (توضیح المسائل مراجع مساله 355)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: أن خَلَقَ لکُم مِن أنفسکُم أزواجاً لتسکُنُوا إلیها وَ جَعَل بینَکُم مَوَدَّه وَ رَحمَهً : از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنان سکون و آرامش یابید و بین شما رحمت و صمیمیت قرار داد(آیه 21 روم)
یکی از اهداف اصلی اسلام سلامت جامعه است، و ازدواج فواید فردی و اجتماعی زیادی دارد که به برخی اشاره میشود:
1- ایجاد سکون و آرامش واقعی: امام سجاد ( علیه السلام ) می فرمایند: «حق همسر، این است که بدانی خدای، او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و بدانی که این خود نعمتی است از جانب خداوند به تو. پس او را گرامی بدار و با او مهربان باش.» (بحار، ج 74، ص 5)
2-افزایش ایمان: به عقیده بزرگان دین، کسی که ازدواج می کند ایمانش افزایش می یابد. امام صادق (علیه السلام): دو رکعت نمازی که متأهل بخواند برتر از هفتاد رکعتی است که فرد بی‌همسر اقامه کند. (تهذیب، ج7، ص239)
3-تکامل فرد و تکمیل دین : پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: « هر کس در ابتدای جوانی ازدواج کند شیطان فریاد میزند: فریاد از او، فریاد از او، دو سوم دینش را از دستبرد من نگاه داشت.» (وسائل، ج 20، ص 17)
زمانی که افراد ازدواج می کنند از بسیاری از انحرافات و فسادهای اخلاقی در امان می مانند. همین امر آنها را در رسیدن به تکامل روحی و حفظ دین یاری می رساند.
4-افزایش روزی : پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند: «هرکس ازدواج را از ترس فقر و تنگدستی ترک کند به خدا سوءظن برده است، زیرا خداوند می فرماید: اگر(زن و شوهر) فقیر باشند، خدا هرکدام را از کرم خود بی نیاز می کند. » ( وسائل، ج20، ص28)
5-تداوم نسل: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند: «ازدواج کنید که فردای قیامت به فراوانی شما بر دیگر امت ها افتخار کنم.» (مستدرک الوسایل، ج 14، ص149)
خدواند اسباب ازدواج را برای جوانان فراهم نماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت زهرا سلام الله علیها آمده که فرمودند: ... فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر... .
خداوند ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
توضیحات
یکی از مسائلی که گاهی برای نمازگزار پیش می‌آید، گمان در نماز است. گمان یعنی «احتمال بیشتر دادن».
مساله‌ای درباره گمان در رکعات، خدمت شما تقدیم کنم:
اگر کسی در حال نماز، نسبت به رکعاتِ نماز تردیدی برایش پیش آمد، مثلا نمی‌داند رکعت سوم است یا چهارم؟ و احتمال بیشتر و گمان داشته باشد که رکعت سوم است، وظیفه اش چیست؟
در جواب عرض کنم: چنانچه نمازگزار نسبت به رکعات نماز گمان داشته باشد، گمان در رکعات نماز، حکم یقین را دارد. مثلا کسی که احتمال بیشتر (اصطلاحاً گمان) به رکعت سوم می‌دهد لازم است بنا را بر 3 بگذارد. مانند کسی که یقین دارد رکعت سوم است و این گمان، حکمش با حکم شک در رکعات متفاوت است.
بنابراین عزیزان به دو نکته توجه کنند:
1. گمان در رکعات در حکم یقین است، فرقی هم بین نمازهای دو رکعتی، سه رکعتی یا چهار رکعتی ندارد. و همچنین فرقی ندارد در نمازهای واجب یومیه باشد یا در نمازهای واجب دیگر مثل نماز آیات.
2. درباره شک در نماز، اگر کسی در رکعات نماز شک کرد، نباید بلافاصله نمازش را به هم بزند، بلکه باید مقداری فکر کند تا شاید شکش برطرف شود و چنانچه مقداری فکر کرد و به یک طرف، احتمال بیشتر داد، بنا را بر همان طرف بگذارد. (1)
- در حد تذکر عرض کنم: حکم «گمان در افعال نماز» با حکم «گمان در رکعات» متفاوت است. آنچه عرض کردم درباره گمان در رکعات نماز بود.
زائرین و مجاورین گرامی می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدای رحمان، به همه ما توفیق حضور قلب در نماز را عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (رساله مراجع م 1166 و م 1234)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
نکاتی درباره بسم الله:
1- جمله بسم الله الرحمن الرحیم 114 بار بر پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم )نازل شده است؛ در 113 سوره به عنوان سرفصل آمده و از آنجا که اول سورهٔ برائت بسم الله نازل نشده و در سورهٔ نمل 2 بار امده است
2-بسم الله نشان اسلام است و کار بدون بسم الله ابتر و ناقص است و برای حلیت قربانی نیز لازم است
2- (بسم الله الرحمن الرحیم) جزء سوره های قرآن است واگر کسی نخواند قرآن را ناقص خوانده است
3- اینکه به بشر دستور داده شده است که کارهایش را بنام خدا بنامد، برای این است که کارهای انسان جنبه قدس و عبادت پیدا کند و بنام او برکت یابد. چون آغاز کردن به نام کسی مفهومش این استکه او را موجودی قدوس و منزه از جمیع نقص ها و سرچشمه کمالات دانسته است
4-(الله) اسم خداست که حاوی تمام صفات خدا مثل(رحمان،غفور، خالق و...) است و یعنی ذات شایسته پرستش که کامل از جمیع جهات است.
5- فرق بین رحمان و رحیم این است که رحمانیت عام و همگانی است(حتی حیوانات و کفار)؛ولی (رحیم) مخصوص مومنین است.
خداوند ما را با معارف دین، آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم
از امام صادق علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: مَنْ‌تَعلَّم ِلِلّهِ و عَمِلَ ِلله وَ عَلَّم ِلله دُعِیَ فی مَلکوتِ السّماواتِ عظیماً.
کسی که برای خدا علم را بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران نیز یاد بدهد، در آسمان‌ها از او به بزرگی یاد میشود. (الامالی (للطوسی)، النص، ص: 47)
توضیحات
سوال پرسیدند که «اگر ببینیم کسی وضویش را اشتباه می‌گیرد یا در جهت قبله اشتباه ایستاده» آیا واجب است به او تذکر دهیم؟ در جواب عرض کنم که مساله دو صورت دارد:
الف: اگر فردی در موردی بی‌اطّلاع از حکم شرعی باشد و به علّت ندانستن مسأله شرعی، واجبی را ترک و یا حرامی را مرتکب شده، در صورتی که او جاهل، در صدد تعلّم و فراگیری است و احتمال تأثیر هم وجود داشته باشد، یاد دادن مسأله‌ی شرعی به او واجب است؛ (مثل کسی که وضوی صحیح را بلد نیست) که به اصطلاح به این تذکرِ واجب «ارشاد جاهل» گفته میشود. چند مثال دیگر: کسی که نمی‌داند استفاده از انگشتر طلا بر مرد حرام است یا نمی‌داند گوش دادن به موسیقی لهوی و غنا حرام است یا نمی‌داند پوشش قدم پای زن در مقابل نامحرم واجب است و به علّت ندانستن حکم شرعی، این موارد را رعایت نمی‌کند، ارشاد او با وجودِ شرایط واجب است. (1) که با روش خوب یا بیانی زیبا، او را متذکر شویم.
ب: اما اگر کسی حکم شرعی را می‌داند، ولی از روی اشتباه و فراموشی موضوعی را به نادرستی مرتکب شده، در این صورت تذکر دادن واجب نیست. مثلا کسی که می‌داند خوردن و آشامیدن، روزه را باطل می‌کند و از روی فراموشی اقدام به خوردن کرده؛ در این مورد تذکر دادن به او واجب نیست. یا اگر کسی از روی اشتباه، قبله را رعایت نکرده، تذکر دادن واجب نیست. البته اگر موضوع از موضوعات بسیار مهم باشد تذکر دادن لازم است مانند ارشاد کسی که می‌خواهد با آدم بدحساب و خبیثی وارد معامله شود و همه اموال خود را از دست بدهد. (2)
زائرین و مجاورین عزیز می‌توانید (در این وضعیت شیوع بیماری که توصیه شده افراد بیشتر در منازل بمانند) سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید.
خدا به همه ما توفیق علم و عمل نسبت به مسائل دینی عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، ج۱، کتاب امربه‌معروف، القول فی شرائط وجوبهما، م 23 و 24 ؛ سایت ادمین، سوالات سامانه جامع امر به معروف و نهی از منکر، سوال شماره 1110130؛ توضیح المسائل جامع، م 2222 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، شرایط امر به معروف و نهی از منکر، ارشاد جاهل به حکم یا موضوع)
(2) (سایت ادمین، سوالات سامانه جامع امر به معروف و نهی از منکر، سوال شماره 1163165؛ توضیح المسائل جامع، م 2221)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن در تشبیه همسر به لباس می فرماید :«هُنَّ لِباسٌ لَکمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُن» «آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها( آیه 187 بقره)
در تشبیه همسر به لباس، نکات بسیاری نهفته است، از جمله:
1- باید لباس در طرح و رنگ و جنس، مناسب انسان باشد، همسر نیز باید هم کفو انسان و متناسب با شخصیت انسان باشد.
2-لباس مایۀ زینت و آرامش است، همسر و فرزند نیز مایۀزینت و آرامش خانواده اند(لتسکنوا الیها)
3-لباس عیوب انسان را می پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایی های یکدیگر را بپوشانند.
4-لباس انسان را از خطر سرما و گرما حفظ می کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را از آسیب ها حفظ و آن را گرم و زندگی را از سردی می رهاند.
5-لباس حریم انسان است و دوری از لباس، مایۀ رسوایی، دوری از ازدواج و همسر نیز سبب انحراف و رسوایی می شود
6-در هوای سرد لباس ضخیم و در هوای گرم لباس نازک استفاده می شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحی طرف مقابل تنظیم کند؛ اگر مرد عصبانی است، زن با لطافت با او برخورد کند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند. (چهار صد نکته از تفسیر نور، ص 344)
خداوند زندگی سالم و با آرامش به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند: جَاهِد هَوَاکَ کَمَا تُجَاهِدُ عَدُوَّک.
با هوای نفس خود مبارزه کن همانطور که با دشمنت مبارزه می‌کنی. (وسائل الشیعه، ج 15 ص: 280)
توضیحات
در شرعِ مقدس اسلام «هنر و حرفه» دارای دو قسم است:
الف: هنر و حرفه حلال؛ مانند کسی که فیلم، کتاب یا داستانی در راستای تقویت دین یا امید و نشاطِ صحیح در جامعه تدوین کند یا افراد نخبه‌ای که برای تقویت نظام اسلامی اختراعی انجام دهند، مانند دانشمندان هسته‌ای، پزشکی، اقتصادی
ب: هنر و حرفه حرام؛ مثل یادگیری موسیقی حرام و یادگیری رقص، آموزش دادن آنها، تألیف کتاب یا نرم افزاری که سبب سست شدن عقیده‌ی افراد به دین شود یا ایجاد ناامیدی در جامعه داشته باشد. و همچنین بازیگری زن و مردی که پوشش مناسب شرعی را رعایت نکند مثل اینکه با چهره‌ای آرایش شده و زینت کرده در برابر نامحرم اقدام به بازیگری کند.
نکات و مسائل شرعی، دقیق و جزئی هستند و در برخی موارد هم در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خودشان عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی‌تان را به صورت تلفنی مطرح کنید.
خدا توفیق عمل به وظایف شرعی به همه ما عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن یکی از صفات مومنین را مشورت کردن می نامد و می فرماید:( وَ أَمْرُهُمْ شُورَی بَیْنَهُم : مومنان کارهایشان به صورت مشورت در میان آنهاست (آیه 38 شوری)
در اسلام برای مشورت اهمیت و فواید زیادی قائل شده است که برخی را عرض می کنیم:
1-رشد و پیشرفت: امام علی ( علیه السلام ) می‌فرماید: «آن که از خرد دیگران بهره جست، درست را از خطا باز شناخت(نهج البلاغه، ترجمه شهیدی،حکمت 173، ص 392) هدایت شدن، یعنی حرکت کردن در راه راست و معمولا ، خرد جمعی در مقایسه با خرد فردی، درست ترین و بهترین ها را انتخاب می کند و به رشد نزدیک تر است.
2- رهایی از پشیمانی: اگر انسان در انجام دادن کارهای مهم با دیگران مشورت کند، حتی اگر در کاری شکست هم بخورد، کسی او را سرزنش نمی کند، چنان که امام علی علیه السلام فرمود: «هر کس مشورت کند، اگر درست عمل کرد، تحسین می شود و اگر اشتباه کرد، سرزنش نخواهد شد»( غرر الحکم ،ج1، ص 650)
3-کسب مهارت‌های جدید : پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این باره فرمود: «هیچ قومی مشورت نکردند، جز آن که به بهترین امور هدایت شدند(الدرالنمثور، ج1، ص 90) و خود در جنگ احزاب به پیشنهاد سلمان فارسی، خندق را که از تاکتیک‌های دفاعی ایرانیان بود و اعراب با آن آشنایی نداشتند با اصحاب حفر نمود(الکامل فی التاریخ؛ج2، ص 178)
4- از بین رفتن غرور کاذب: هنگامی که فردی با دیگری مشورت می کند، ناخواسته به این حقیقت اعتراف می کند که اندیشه هایی بالاتر از اندیشه های او نیز وجود دارد. در نتیجه، از دام غرور و خودرأیی رها می شود و فروتنی اختیار می کند. در نامه امام علی علیه السلام به محمد بن حنفیه آمده است: «کسی که خود را بی نیاز از نظر دیگران بداند، در معرض خطر واقع می شود و هرکس آرای دیگران را بپذیرد، خطرگاه ها را می شناسد».( ترجمه من لا یحضره الفقیه،، ج6، ص336.)
5- حل مشکلات با هزینه‌های مادّی و معنوی کمتر و در زمان کوتاه تر امکان پذیر خواهد بود.
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام کاظم علیه السلام می‌فرمایند: إِنَ الصَّلَاةَ فِی الصَّفِ الْأَوَّلِ کَالْجِهَادِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
نماز در صفِ اولِ جماعت، مانند جهاد در راه خداست. (من لایحضره الفقیه ج1 ص385 ح1140)
توضیحات
یکی از مستحبات که خیلی تاکید شده؛ خواندن نمازها به جماعت است و اینکه مؤمن مداومت بر نماز جماعت داشته باشد امروز چند مساله شرعی درباره احکام نماز جماعت، خدمتتان عرض می‌کنم:
1. در نماز جماعت، بعد از تکبیرِ امام، اگر صف جلو آماده‌ی نماز و تکبیر گفتنِ آنها نزدیک باشد، کسانى که در صف بعد ایستاده اند، مىتوانند تکبیر بگویند. (1)
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده، اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند، چنانچه در حالی که امام ایستاده، بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند، و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد، باید حمد را تمام کند و به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه‌ای، در رکوع، خود را به امام جماعت برساند. (2)
3. اگر می‌داند که برای خواندن حمد، زمان کافی ندارد (بنا بر احتیاط واجب) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد، بعد اقتدا کند لذا در حالی‌که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به رکوع است نیز اقتدا نکند. (3)
نکات و مسائل شرعی دقیق و جزئی هستند و در برخی موارد هم، نظرات مراجع متفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خودشان عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی‌تان را به صورت تلفنی مطرح کنید.
قبولی طاعات و عبادات، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (ولى احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود. مشهور؛ مکارم: انتظار کشیدن خلاف احتیاط است. بهجت: زودتر تکبیر گفتن بر خلاف احتیاط است.) (رساله مراجع م 1418 ؛ بهجت استفتائات ج2 س2672)
(2) (امام خامنه‌ای، آیات عظام خوئی، بهجت، فاضل، تبریزی، سیستانی، مکارم، وحید: خودش را به رکوع برساند. آیت الله سیستانی: اگر برای تمام حمد وقت ندارد، حمد را قطع کند و با امام به رکوع برود.) (امام خامنه‌ای، سایت ادمین، استفتاء شخصی ؛ رساله مراجع م1442)
(3) (رساله مراجع م 1441)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: لَا یَسْتَحْیِی أَحَدُکُمْ إِذَا لَمْ یَعْلَمْ أَنْ یَتَعَلَّمَ... .
هیچ یک از شما از یادگیری و آموزش دیدن در اموری که نمی‌داند، شرم و حیا نکند. (عیون أخبار الرضا علیه السلام ؛ ج2 ؛ ص44)
توضیحات
در دین مقدس اسلام چند چیز نجس است، که یکی از آنها، خون است لذا چند مساله شرعی درباره احکام آن بیان می‌کنم:
1. خونی که از انسان و هر حیوانى که خون جهنده دارد، یعنى حیوانى که اگر رگِ آن را بِبرند، خون از آن جُستن مىکند، نجس است. پس خونِ حیواناتی مانند ماهى و پشه که خون جهنده ندارند، پاک است. (1)
2. اگر حیوان حلال گوشت را به دستورى که در شرع معین شده بکشند و خون آن به مقدار معمول بیرون بیاید، خونى که در بدنش مىماند پاک است. بنابراین خونی که در هنگام خرید گوشتِ مرغ یا گوسفند مشاهده می شود پاک است. (2)
3. خون که از لثه و لای دندانها می آید اگر به واسطه‌ی مخلوط شدن در آب دهان از بین برود به فتوای مشهور مراجع تقلید پاک است و فرو بردن آبِ دهان در این صورت اشکال ندارد. (3)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین می‌توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خدا توفیق ترک گناه را به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، م 96)
(2) (توضیح المسائل مراجع، م 97)
(3) (مکارم: عمداً خون را در آب دهان حل نکند. زنجانی، نوری: احتیاطا فرو ندهند.) (توضیح المسائل مراجع، م 100)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن در مورد مشاوره می فرماید: شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ :در کارها ، با آنان مشورت کن!(آیه 159 آل عمران)
اگر چه مشورت در امور راه گشای مشکلات بسیاری است؛ اما اگر مشاور صلاحیت‌های لازم را دارا نباشد، نه تنها مشورت کننده بهره‌ای از آن نخواهد برد، بلکه زیان‌های آن بیش از منفعتش خواهد بود.
از این‌رو اسلام، ویژگی‌هایی برای مشاور برمی‌شمرد تا مشورت ثمربخش باشد:
1- خدا ترسی: وجود این خصلت در مشاور او را مورد اعتماد قرار داده و از طرح راه‌هایی که خشنودی خدا در آن نیست و یا در نظر گرفتن منافع خویش برحذر باشد و از سر نیک اندیشی و خیرخواهی او را راهنمایی کند.
امام صادق ( علیه السلام ) در این باره می‌فرماید: «در کار خویش با کسانی مشورت کن که پروای الهی دارند(بحار،ج 75، ص 98)
2- تجربه: مشاور می‌بایست در زمینه مورد مشورت، تجربه کافی، توانایی درک و تحلیل مشکل را داشته و با استفاده از تجارب گذشتگان، راه حل‌های مناسب با شرایط زمانی و مکانی مشورت کننده به او ارائه دهد و به فرموده علی ( علیه السلام )؛ خداوندان اندیشه و خرد و تجربه و دوراندیشی بهترین افراد برای مشورت‌اند.( غرر الحکم، ج 1، ص 407)
3- علم و دانش داشتن: ژرف اندیش و واقع‌نگر و با روحیات مشورت کننده آشنا باشد و با احاطه کافی بر ابعاد گوناگون مشکلات وی و ارائه آگاهی‌های نظری و عملی، بهترین راه حل را به مشورت کننده پیشنهاد کند.
امام علی ( علیه السلام ) فرمود: هر که استبداد ورزد نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در عقلشان شریک گردد (نهج البلاغه، ص۳۴۲، حکمت۱۶۱)
4- مشاور باید عاقل و آزاد اندیش باشد. هم‌چنان که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می‌فرماید: با انسان عاقل مشورت کنید و از نظرش سرپیچی نکنید که پشیمان خواهید شد(بحار ، ج 75، ص 100)
البته از مشاوره با افراد ترسو،بخیل وحریص نهی شده است(نهج البلاغه؛ نامه 53، ص427.)
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
