کل بیان های بین الصلاتین از ۹۹/۱۰/۲۳ تا ۹۹/۱۰/۳۰
شرایط نماز مسافر ( حرام نبودن سفر ) 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایت است از حضرت زهرا سلام الله علیها که فرمودند: ...فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر ...
خداوند متعال ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خود خواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است، مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد که یکی از مسائل مبتلا به مساله نماز است؛ برای اینکه نماز مسافر شکسته شود شرایطی وجود دارد یعنی باید تمام آن شرایط وجود داشته باشد که نماز شکسته شود که در این رابطه به دو نکته اشاره می شود:
1. یکی از شرایط شکسته شدن نماز در سفر این است که سفر حرام نباشد و چنانچه سفر انسان سفر حرامی باشد باید در مسافرت نمازش را کامل بخواند.
2. حرام بودن سفر دارای مصادیق مختلفی است گاهی اوقات خود سفر گناه است مثل اینکه خانمی برای سفری که شرعا واجب نیست مثل زیارت حضرت رضا علیه السلام بدون اجازه شوهر سفر کند یا به نظر اکثر مراجع فرزندی که با منع و نهی یکی از والدین سفر کند و سفر کردن سبب اذیت و ناراحتی والدین شود.(1)
و یا گاهی اوقات هدف از سفر مسافر، گناه و حرام است مثل اینکه فرد برای معامله حرامی یا به هدف ارتباط نامشروعی به مکانی سفر کند یا به هدف شرکت در یک مجلس حرام، مسافرت کنند. که در همه این موارد سفر گناه و معصیت است و نمازهای مسافر کامل است.(2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه سفر زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. آیت الله سیستانی: اگر علت اذیت شدن آنان دلسوزی شان برای فرزند باشد، هر چند نهی نکرده باشند.)
(2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، الشرط الخامس، قبل از مساله27 ؛ توضیح المسائل مراجع، نماز مسافر، شرط پنجم و م 1295) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر م32 ؛ رساله مراجع م1302)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن درباره علم غیب می فرماید: «عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلاَّ مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ؛ و هیچ احدی بر غیب خدا اطلاع ندارد؛ مگر کسی که خدا از او راضی باشد (آیه 26و27جن)
آیات قرآن درباره علم غیب سه گونه است:
1-برخی آیات علم غیب را مخصوص خدا میداند(آیه 59 انعام)
2-برخی آیات پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) علم غیب را از خود نفی میکند(آیه 188 اعراف)
3-برخی آیات گوید که برخی از رسولان و برگزیدگان نیز علم غیب دارند(آیه 27 جن)
راه جمع این است که بگوئیم:
علم غیب ذاتا ومستقلا مخصوص خداست و معصومین از جانب خدا علم دارند؛ازاین جهت هرجا در قرآن آمده که علم غیب مخصوص خداست(آیه 59 انعام) منظور علم غیب ذاتی و استقلالی وبالفعل است وهرجا گوید برخی دیگر که خدا بخواهد به آنها میدهد(آیه 27 جن)،منظور غیر مستقل است و ازجانب خدا وبا اذن اوست وبالفعل معصومین ندارند،ولی بالقوه دارند که اگر بخواهند خدا به آنها میدهد؛ ازطرفی برخی علوم مثل روز قیامت فقط مختص خداست .
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
خمس
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایتی حضرت رضا علیه السلام درباره آثار و فوائد پرداخت خمس می فرمایند: ... فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ... تَمْحِیصُ ذُنُوبِکُمْ وَ ما تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِکُمْ لِیَوْمِ فَاقَتِکُم
پرداخت خمس باعث پاک شدن گناهان تان و ذخیره‌ای برای روز قیامت تان است. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص548)
توضیحات
یکی از واجبات مالی که با وجود شرایطی بر عهده مکلف می آید خمس است که امشب دو نکته کوتاه درباره آن بیان می کنیم:
1. فردی که دارای درآمدی است هر مقداری از درآمدش که در بین سال خمسی صرف نیازهای زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد اما آنچه از درآمد در سر رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پول پس انداز شده و یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2. یکی از اموالی که پرداخت خمس آن واجب نیست ارثیه است، اما اگر ورثه بدانند که میت خمس مالی را پرداخت نکرده است، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای، ورثه ابتدا باید خمس را پرداخت کرده و سپس تصرف نمایند. (1)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران گرامی می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند توفیق اداء وظیفه به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع 1755) (آیت الله سیستانی: اگر اهل خمس نیست و وصیت به خمس هم نکرده بر عهده ورثه چیزی نیست.)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن راهکار آرامش را یاد خدا میداند و میفرماید: أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ: همانا با یاد الاهی قلب ها آرام می شود (آیه 28 رعد)
برخی عوامل رسیدن به آرامش عبارتند از:
1-یادخدا: طبق آیه تلاوت شده یادخداباعث آرامش است،یعنی این که انسان همیشه توجه و یقین داشته باشد که هیچ موجودی در عالم نمی تواند مستقل و جدای از «الله» منشأ اثر باشد وتمام قدرت و ملک و هستی از او است وعزت و ذلت بندگان نیز به دست او است؛ او بر همه چیز توانا است؛ اگر انسان واقعا با تمام وجودش باور داشته باشد که هیچ دگرگونی و قدرتی در عالم نیست مگر این که وابسته به خداوند بزرگ است و آن گاه با زبان بگوید: «لاحول و لاقوة الا بالله العلی العظیم»، دیگر دغدغه و اضطرابی ندارد.
2- توکل به خدا: توکل یعنی این که انسان وظیفه خود را در حد توانایی انجام داده و نتیجه کارها را به خداوند واگذار نماید. قرآن مجید می فرماید: "کسی که بر خدا توکل کند خداوند او را کفایت می کند"(آیه 3 طلاق) چون رزق از ناحیه خداوند تعالی ضمانت شده وخداوند قادر است که از عهده ضمانت خود برآید.
3- رضایت به خواست الهی: اگر انسان باور داشته باشد که خداوند متعال همیشه خیر خواه بندگان خود است و به خواست الاهی گردن نهد هیچ دغدغه ای نخواهد داشت. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) دراین زمینه فرمود: هرکس اطمینان کند که آنچه خداوند برای او مقدر کرده، از او فوت نمی شود، قلبش راحت و آرام می گردد. (غررالحکم، ح 8763)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
مردى خدمت امام حسین علیه‌السلام عرض کرد: مردى گنهکارم و قدرت ترک گناه ندارم مرا موعظه اى کنید سیدالشهدا علیه السلام فرمودند: پنج کار انجام بده و هر چه مى‌خواهى گناه کن که یکی از آن پنج کار این است که: لا تَأکُلْ رِزْقَ اللّه ِ وَ اذْنِبْ ما شِئْتَ
رزق و روزى خدا را نخور، هر چه مى خواهى گناه کن. (بحار الانوار (بیروت) ج75 ص: 126)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد که یکی از ابواب فقهی مورد ابتلا مسائل نگاه کردن به عکس و فیلم نامحرم است که چند نکته در این رابطه بیان می شود:
1. نگاه به فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن حرام است هر چند به قصد لذت نباشد.
2. نگاه به فیلم و عکس نامحرم چنانچه صاحب عکس آشنا نباشد در صورتی که عکس و فیلم مبتذل نباشد، نگاه کردن مانعی ندارد بشرط اینکه نگاه کردن به قصد لذت نباشد و با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود نداشته باشد. (1)
3. نگاه به فیلم و عکس نامحرمی که پوشش شرعی را رعایت نکرده و صاحب عکس آشنا باشد، مثل دختر عمو یا خواهر خانم یا همسر برادر و دیگر کسانی که آشنای انسان هستند، نگاه به فیلم و عکس این افراد هر چند بدون قصد لذت، حرام است. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (صرفا جهت اطلاع: مقصود از آشنا بودن آن است که اگر او را به عنوان زن فلان شخص یا خواهر فلان شخص مثلا بشناسد، کافی است. رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 745606، تاریخ استفتاء: 1395/12/12 ؛ استفتائات مکارم، ج3 س 679)
(2) (سیستانی، مکارم، وحید: اگر از خانم های بد حجاب یا بی حجابی باشد که وقتی آنان را امر به حجاب کنند اعتنا نمی کنند، باشد؛ در صورتی که بدون قصد لذت جنسی و بدون ترس افتادن در گناه باشد، اشکال ندارد.) (استفتائات حضرت امام، ج2 س 43 و ج3 ص: 261 س: 14 ؛ رساله آموزشی، ج2، درس 76 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1183 ؛ سیستانی، استفتائات، سوال 223، حکم نگاه به عکس و فیلم ؛ توضیح المسائل مراجع، ج2 ذیل مساله 2434 ؛ مکارم، استفتائات سایت، احکام نگاه کردن ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 س 1717 و 1719 ؛ جامع المسائل(فاضل) ج1 س1728 و س 1729 و س 998 ؛ بهجت استفتائات ج4 س5366 و س 5378)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی ( علیه السلام )گناه را از عوامل سلب آرامش می داند و می فرمایند: کَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثَت حُزناً طَویلاً؛. چه بسیار خواهش های نفسانی لحظه ای، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارد.( کافی، ج 2 ، ص 451 )
بعضی از عوامل از بین رفتن آرامش که در روایات بدان ها اشاره شده است عبارت اند از:
1-دلبستگی به دنیا: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: "رغبت و علاقه به دنیا موجب غم و حزن انسان است و زهد و بی رغبتی به دنیا موجب راحتی قلب و بدن است(بحار، ج 73، ص 91)
امام خمینی (ره) نیز با توجه به روایات به فرزندشان حاج سید احمد فرمودند: «... من آنچه ملاحظه کردم و مطالعه در حال قشرهای مختلف نمودم، به این نتیجه رسیده ام که قشرهای قدرتمند و ثروتمند، رنج های درونی و روانی و روحیشان از سایر اقشار بیشتر و آمال و آرزوهای زیادی که به آن نرسیده اند بسیار رنج آورتر و جگر خراش تر است... آنچه مایه نجات انسان ها و آرامش قلوب است، وارستگی و گسستگی از دنیا و تعلقات آن است که با ذکر و یاد دایمی خدای تعالی حاصل می شود(نامه 26/4/1363)
2- طمع و چشم داشت به مال مردم: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: "کسی که به مال دیگران طمع و چشم داشت، داشته باشد حزن و اندوهش طولانی خواهد شد(بحار، ج 77، ص 172)
3- حسادت: امیرالمؤمنین علی ( علیه السلام )فرمود: "غیر از حسود ظالمی را ندیدم که شبیه ترین کس به مظلوم باشد؛ زیرا دارای قلبی غصه دار و حزنی پیوسته است"( بحار، ج 73، ص 256)
4- چشم و هم چشمی: وقتی می بینند کسی چیزی دارد، آنها هم سعی می کنند آن چیز را تهیه کنند و داشته باشند و نداشتن آن چیز موجب نگرانی و ناراحتی آنان می گردد و احساس کمبود می کنند. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: در امور دنیا به کسانی که وضع زندگیشان پایین تر از تو می باشد بنگر، نه به کسانی که وضع مالی آن ها از تو بهتر و برتر است(جامع السعادات، ج6، ص105)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ رَضِیَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الْحَلَالِ خَفَّتْ مَئُونَتُهُ وَ تَنَعَّمَ أَهْلُهُ...
هر کس به روزی حلال اندک راضی و خشنود باشد، هزینه زندگی اش سبک می شود و خانواده اش در نعمت خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص347)
توضیحات
امروز قصد دارم دو نکته مهم درباره احکام شرعی مربوط به کارگر و کارفرما بیان کنم:
1. اگر صاحب کار یا شرکت یا سازمانی با کارگر یا هر نیرویی قرارداد ببندد که مدت مشخصی کار کند و در آن اجرت و حقوق را تعیین کند، باید طبق قرارداد همان اجرت و حقوق پرداخت شود و نباید در پرداخت حقوق کوتاهی صورت گیرد و اگر در ضمن قرارداد شرط حلال و مجازی گذاشته شود باید طرفین شرعا طبق شرع عمل کنند. البته طرفین نمی توانند در ضمن قرارداد ترک واجبی یا انجام حرامی را شرط کنند. (عروه الوثقی، کتاب الاجاره، فصل فی احکام العقد الاجاره ؛ تحریر الوسیله، کتاب الاجاره م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م383)
2. نیروی کار در مدتی که قرارداد کاری بسته است شرعا نباید در آن مدت برای خودش یا دیگری کاری را انجام دهد که با حق صاحب کار منافات داشته باشد یا خلاف قانون باشد یا سبب کاهش کیفیت در کار بشود؛ لذا غذا خوردن در محل کار در مدت زمان اشتغال به کار چنانچه بدون رضایت صاحب کار حقش از بین می رود یا خلاف قانون باشد جایز نیست. و چنانچه این کار را انجام دهد به مدت زمانی که مشغول کار نبوده اجرت طلبکار نمی باشد و چنانچه اجرت کامل دریافت کرده باید برگرداند. (عروه الوثقی ج2 کتاب الاجاره، فصل فی اجاره الثانیه، م4 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الاجاره، م27 ؛ منهاج الصالحین ج2 م456)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال به همه ما توفیق یادگیری و عمل به احکام را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام )برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-نیکی به والدین و صله‌رحم: صله‌رحم تا جایی نقش دارد که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی می‌آورند به سبب آنکه صله‌رحم را به جا می‌آوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این باره میفرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صله‌رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2- خوش اخلاقی: امام صادق ( علیه السلام )میفرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کنند. (کافی، ج 2، ص 100) واین طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3- زیارت امام حسین(ع): در این باره امام صادق ( علیه السلام )فرموده است: زیارت امام حسین ( علیه السلام )را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی‌ات را زیاد میکند و زندگی‌ات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4- نیکی به خانواده: امام صادق ( علیه السلام )میفرماید: هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: مَنْ زَارَنِی أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّیتِی زُرْتُهُ یوْمَ الْقِیامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا.
کسی که مرا و یا یکی از فرزندانم را زیارت کند، روز قیامت او را زیارت می کنم و از سختیهای قیامت نجاتش می دهم. (وسائل الشیعه، ج 14، ص: 331)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است که: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم:
1. آداب زیارت متعدد است، مثل وضو، پوشیدن لباس خوب و تمیز و معطر کردن خود، توجه داشتن به خداوند متعال و گفتن ذکر و گامها را کوتاه برداشتن، خواندن زیارتهایی که از ائمه علیهم السلام نقل شده (مثل زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره) توجه به معانی آنها، خواندن نماز زیارت.
2. یکی از آداب زیارت، غسل زیارت است (1) که به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای این غسل مستحب است و کفایت از وضو نمی کند و نمی شود با آن نماز خواند. (2)
3. تمامی غسل های واجب و مستحب به یک شکل انجام میشود و تفاوت غسل ها در نیت است البته به زبان آوردن نیت لازم نیست و چنانچه انسان چند غسل به گردن داشته باشد، می تواند همه غسل ها را نیت کند و یک غسل انجام دهد و غسل را می توان به دو روش ترتیبی و ارتماسی انجام داد. (3)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال به آبروی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را مورد قبول درگاه خود قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: اما غسل برای ورود به حرم امامان معصوم علیهم السلام به فتوای اکثر مراجع تقلید مستحب نیست.آیات عظام صافی، بهجت، فاضل: غسل ورود به حرم مستحب است. (رساله مراجع م 645)
(2) سیستانی، زنجانی: غسل زیارت باید رجاءً انجام شود. (رساله مراجع م 646 ؛ تحریر الوسیله، غسل های مستحبی، غسل های فعلیه ؛ رهبری، سایت ادمین، شماره استفتاء 750647 ، تاریخ 2/1/1396 ؛ رساله جامع مساله 464 ؛ توضیح المسائل مکارم م609 و استفتائات سایت مکارم، غسل های مستحب)
(3) (رساله مراجع م 389 و م 360)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره جهاد کبیر میفرماید: «فَلَاتُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا» «ای پیامبر! پس از کافران پیروی نکن و به‌وسیله آن با آنها به جهادی بزرگ بپرداز»(آیه 52 فرقان)
«جهاد کبیر» یعنی چه؟ یعنی اطاعت نکردن از دشمن در میدان‌های مختلف؛ مثل میدان سیاست، میدان اقتصاد، میدان فرهنگ و هنر. جهاد کبیر به معنای قطع رابطه با دنیا نیست؛ بلکه هویّت و شخصیّت اصلی خودشان را از یاد نبرند؛ و مثل نماینده نظام اسلامی حرکت بکنندو سخن بگویند وهضم قدرتها (فرهنگی،اقتصادی، هنر و...) نشوند.
وقتی از دشمن تبعیت نشود ممکن است هزینه هایی داشته باشد، اما وظیفه این است که:وَ تَوَکَّل عَلَی اللهِ وَ کَفی بِاللهِ وَکیلا؛ در مقابل همه این فشارها به خدا تکیه کن؛ توکّل معنایش این نیست که کار را رها کنید بنشینید تا خدا بیاید عوض شما کار را انجام بدهد؛ بلکه توکّل این است که شما راه بیفتیدو تلاش کنید، آن‌وقت یقین داشته باشیم که خدای متعال ما را کمک خواهد کردو یقینا پیروزیم وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنین.(آیه 69 عنکبوت)
بر اساس معارف قرآن کریم، دشمنان اسلام هرگز از مسلمانان راضی نخواهند شد مگر آنکه مسلمین اسلام را رها کنند و پیرو کافران شوند؛ در نتیجه فرمان الهی این است که هرگز نباید در برابر آنان کوچکترین نرمشی انجام دهید و باید در برابرشان محکم و استوار همچون کوه باشید و مقاومت کنید و تسلیم ناپذیر باشید. در قرآن کریم آمده است«وَ لَنْ تَرْضی عَنْک الْیهُودُ وَ لا النَّصاری حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ (آیه 120 بقره)
خداوند توفیق جهاد در راه خدا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید:«و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل‌الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون»: آنان که در راه خدا کشته می‌شوند مردگان می‌پندارید آنان زندگانند و نزد خدای خویش روزی می‌خورند. (ال عمران، 169)
امروزه دشمنان اسلام بیشترین وحشت را از فرهنگ شهادت و شهادت طلبى دارند؛ از این رو دنبال حذف فرهنگ شهادت طلبی و جهاد از جامعه هستند؛ برای درک بیشتر ارزش شهادت چند نمونه از روایات درباره شهادت را خدمت شما عرض می کنیم:
1- بالاترین خیر:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود:بالاتر از هر نیکی، نیکی برتری است تا این که شخص در راه خدا کشته شود. پس هنگامی که در راه خدا کشته شد، نیکوکاری ای بالاتر از آن نیست.(بحار، ج 100، ص 10)
2- اولین بهشتی:امام رضا (علیه السلام)می فرماید: اوّلین کسی که وارد بهشت می شود، شهید است( بحار ج 100، ص 11)
3- مقام شفاعت داشتن:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود:سه گروه هستند که در روز قیامت شفاعت می کنند و خدا هم شفاعت آنان را می پذیرد: پیامبران، سپس عالمان و سپس شهیدان(بحار، ج 100، ص 12)
4- رهبران اهل بهشت:پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: مجاهدان در راه خدا رهبران اهل بهشتند. (مستدرک، ج 11، ص 18)
خداوند توفیق شهادت در راه خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت سید الشهداء علیه السلام. حضرتش در روایتی نورانی می فرمایند: اَیُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سار‌عوا فِى المَغانِمِ
اى مردم در خوبی ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت ها شتاب نمایید. (بحارالأنوار، ج 75، ص112)
توضیحات
انسان می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد. و بسیاری از برکاتی که در مساجد و مشاهد مشرفه من جمله حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام مشاهده می شود، از وقفهای گذشتگان است، لذا چند نکته کوتاه درباره احکام وقف عرض می شود:
1. اگر کسی مالی را مثل زمین یا ظرف یا فرش و مانند اینها وقف مکانی کند، بعد از اینکه وقف به صورت شرعی تحقق پیدا کرد، واقف اختیاری نسبت به این مال وقفی ندارد بنابر این نمی تواند شکل وقف اولیه را تغییر بدهد یا اینکه مال وقفی را بفروشد یا مال وقفی را به کسی ببخشد یا امانت بدهد، بلکه باید مطابق همان وقف اولیه به آن عمل شود. (1)
2. خرید و فروش مال وقفی جایز نیست و چنانچه مالی وقف مسجدی شده و مورد نیاز مسجد نیست و همین وسیله در مسجد دیگری مورد نیاز است باید به همین مسجد دیگر منتقل کرد و نمی توان آن وسیله را فروخت و تبدیل به احسن کرد لذا فروش مال وقفی مراحلی دارد که حتما باید به کارشناسان مطلع در این زمینه مراجعه کرد. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند توفیق انجام کارهای خیر را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع مسأله 2676)
(2) (تحریر الوسیله کتاب الوقف م 73 ؛ آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج 2 م 100)
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام فاطمیه
حضرت زهرا سلام الله علیها در روایتی می فرمایند: فَرَضَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ ... الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَامَّةِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ تَنْزِیهاً لِلدِّین
. خداوند امر به معروف را برای صلاح عموم جامعه و نهی از منکر را برای پاک ماندن دین از انحرافات و کجی ها بر مردم واجب ساخت. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج3 ؛ ص568)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد و از طرفی یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین دستورات اجتماعی دین مبین اسلام "امر به معروف و نهی از منکر می باشد که چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر بیان شود:
1. واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد از جمله: الف) کسی که می خواهد امر به معروف و نهی از منکر کند معروف و منکر را بشناسد. ب) تصمیم مخاطب بر تکرار عمل. ج) نداشتن مفسده و ضرر جانی، عرضی و مالی قابل توجه برای کسی که امر به معروف و نهی از منکر می کند. د) احتمال تاثیر در مخاطب.
2. یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر در کنار بقیه شرایط احتمال تاثیر است یعنی اگر انسان احتمال عقلایی مثلا ده درصد احتمال بدهد که امر و نهیش نسبت به شخص گنهکار تاثیر دارد باید تذکر بدهد هر چند گمان قوی داشته باشد که ممکن است گنهکار نپذیرد و وجود احتمال برای ثابت شدن تکلیف شرعی کافی است، اما اگر انسان یقین و اطمینان دارد که تذکر هیچ اثری نسبت به گنهکار ندارد به نظر اکثر فقها تکلیف ساقط است. (1)
3. منظور از احتمال تاثیر این است که اگر انسان احتمال بدهد که با تذکر دادن، گنهکار بطور کلی گناه را ترک می کند یا مدت کوتاهی گناه را مرتکب نمی شود یا باعث می شود گناه را کمتر یا کم رنگ تر انجام دهد و یا اینکه امر و نهی در آینده احتمال تاثیر دارد در همه این موارد امر به معروف و نهی از منکر واجب است مثلا اگرکسی نماز نمی خواند چنانچه انسان احتمال بدهد با امر به نماز، اهل نماز می شود یا حداقل چند روزی نماز می خواند یا در آینده اهل نماز می شود، امر به نماز واجب است. (2)
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: اگر می داند تاثیر ندارد، احتیاط واجب کراهت خود را برای کارهای ناشایسته اظهار کند. (رساله جامع م 2202)
(2) (رساله مراجع ج2 ملحقات ص: 962 م 2791 ؛ تحریر الوسیله، کتاب امر به معروف شرط دوم ؛ رساله آموزشی ج 1 درس 76 ؛ رساله جامع م 2205 ؛ مکارم، توضیح المسائل م 2414)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام شهادت ایام عزای اهل بیت علیهم السلام
حضرت زهرا سلام الله علیها در قسمتی از وصیتشان به حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نوشته بودند: یَا عَلِی...حَنِّطْنِی وَ غَسِّلْنِی وَ کَفِّنِّی بِاللَّیْلِ وَ صَلِّ عَلَیَّ وَ ادْفِنِّی بِاللَّیْلِ وَ لَا تُعْلِمْ أَحَدا...
یا على! مرا شبانه حنوط کن غسل بده و کفن کن و شبانه بر بدنم نماز بگزار و به خاک بسپار، احدى را آگاه مکن. (بحار الانوار، ج 43 ص: 214)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وصیت:
1. اگر نشانه های مرگ ظاهر شود و فرد تکالیف واجبی بر عهده داشته باشد (مثل: خمس، زکات، پرداخت رد مظالم، بدهکاری، امانت، نماز قضا، روزه قضا یا حج ) باید خودش فورا آنها را به مقدار توان ادا کند ولی اگر نتواند عمل کند باید نسبت به آنها وصیت کند. و در صحیح بودن وصیت بین وصیت کتبی و شفاهی تفاوتی وجود ندارد. (1)
2. انسان می تواند تا یک سوم مال خود را وصیت کند و بیشتر از آن با اجازه ورثه اشکالی ندارد؛ مثل اینکه ورثه حرفی بزنند یا کاری کنند که معلوم شود به انجام وصیت راضی هستند و چنانچه میتی وصیت شرعی کند، باید به وصیت عمل شود و ورثه نمی توانند از وصیت شرعی میت تخلف کنند. (2)
3. اگر کسی برای مجالس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجالس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد.چنانچه کسی از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد.
خداوند متعال عاقبت همه مومنین را به حق حضرت زهرا سلام الله علیها ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2695 و 2696 و2701 و2702 ؛ سایت مکارم استفتائات وصیت)
(2) (رساله مراجع م2721)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر علیه السلام برای افزایش عمر می فرمایند:اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِى الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ:کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کنند.(ثواب الاعمال ، ص ۱۴۱)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-صدقه: صدقه شامل دادن واجبات و مستحبات مالی از سوی شخص است و اختصاص به زکات و خمس ندارد. هر کسی به هر میزان که صدقه به ویژه به سائل و محروم دهد، از برکات آن بهره‌مند خواهد شد که از جمله آنها افزایش عمر است. امام باقر ( علیه السلام )فرمود: کار خیر و صدقه، فقر را می‌برد، بر عمر می‌افزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور میکند. (ثواب الاعمال، ص 141)
2- اجتناب از غضب الهی: اجتناب از گناه و عوامل ایجاد غضب الهی از دیگر راه‌های افزایش عمر است؛ زیرا اگر موجبات غضب تحقق یابد، باعث کاهش عمر میشود. در همین رابطه پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: مرگ انسان‌ها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدن اجل است و زنده ماندن انسان‌ها در نتیجه نیکی‌هایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودن عمر است(مکارم الاخلاق، ص 362)
3-شکرنعمت: امام علی (علیه السلام) فرمودند: شکرگزاری فراوان ، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند(غررالحکم،ح9306)
4- شستن دست پیش و پس از غذا خوردن: امام صادق ( علیه السلام )میفرماید: دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشوئید، که فقر را می‌برد و بر عمر می‌افزاید.(محاسن، ج 2، ص 202)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: وَ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُهُ...
هر چه انفاق کردید و هر نذری را به عهده گرفتید، یقینا خداوند متعال می داند.(در نتیجه فرمانبر را پاداش می دهد و ستمکار به آیات خدا و حقوق مردم را عذاب می کند.) (سوره بقره، آیه 270)
توضیحات
در آستانه روز شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها هستیم
یکی از سوالاتی که مؤمنین در این ایام می پرسند این است که سال های گذشته نذر کرده اند که هر سال در این ایام، مجلس عزایی برگزار کنند و از عزاداران پذیرایی کنند و اطعامی نیز صورت بگیرد، حال با وجود شرایط فعلی، ممکن است که نتوانند به نذر خود عمل کنند، حال وظیفه چیست؟
در جواب عرض می شود که برای اینکه انجام نذر بر عهده انسان واجب شرعی باشد (یعنی اگر تخلف کند گناه محسوب شود و کفاره بر عهده شخص بیاید) باید شرایطی وجود داشته باشد، که اگر این شرایط وجود نداشته باشد، انجام آن نذر شرعا واجب نیست.
یکی از این شرایط که اگر در نذر نبوده است چیزی بر انسان واجب نشده است صیغه نذر است که به فتوای اکثر مراجع صیغه نذر به این صورت است که بگوید:" برای خدا بر من است که فلان کار را انجام دهم." لذا اگر صیغه نذر را نخوانده باشد و یا اینکه صیغه نذر را به زبان نیاورده باشد و فقط از ذهن خود گذرانده باشد، عمل به چنین نذری واجب نیست.
یکی دیگر از شرایط نذر شرعی این است که در زمان انجام نذر توانایی عمل به نذر را داشته باشد؛ لذا اگر در زمان انجام نذر توانایی عمل به نذر را نداشته باشد، عمل به نذر به فتوای اکثر مراجع تقلید، واجب نیست. (1)
البته در شرایط فعلی که ایام شیوع بیماری است حتی اگر نذر به نحو شرعی نیست توصیه می شود که در صورت امکان و داشتن شرایط (ولو در حد حضور اعضای خانواده)، با رعایت کامل دستورالعملهای بهداشتی و زدن ماسک و رعایت فاصله گذاری (و حتی الامکان برگزاری مراسم در فضای باز) مراسم عزای حضرت صدیقه سلام الله علیها که از افضل قربات است تعطیل نشود.
بزرگواران می توانند سوالات شرعی خود را از سامانه 05132020 به صورت تلفنی و یا سامانه پیامکی 30002020 بپرسند.
خداوند متعال توفیق خدمت به دستگاه پر برکت معصومین به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 2641)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سوگواری
چرا امیرمؤمنان (علیه السلام)با آن همه شجاعت و غیرت از همسرش دفاع نکرد؟
الف): برخی منابع شیعه و سنی نقل کرده اند که:
موقع آتش زدن درب و کتک و تازیانه زدن حضرت امام ناگهان از جا برخاست و گریبان حمله کننده را گرفت و او را به شدت کشید و بر زمین زد و بر بینى و گردنش کوبید.( تفسیرآلوسی، ج3، ص124، دار إحیاء التراث العربی. -کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ص568، انتشارات هادى. )
ب) دستور و وصیت پیامبر به امام بود که صبر کند
پیامبر فرمود: بعد ازدفن من در برابر آنچه که از این گروه به تو و فاطمه زهرا سلام الله علیها خواهد رسید سفارش مى‌کنم، صبر کن تا بر من وارد شوی (خصائصالأئمة ، ص73 ، ناشر: مجمع البحوث الإسلامیة الآستانة الرضویة المقدسة مشهد )
و موقع حمله ، امام بعد از به زمین زدن حمله کننده ،به اوفرمود: اگر مقدرات خداوندى و پیمان و سفارش رسول خدا صلى الله علیه وآله نبود، هر آینه مى‌فهمیدى که تو قدرت ورود به خانه مرا نداری.
(کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ص568، انتشارات هادى)
ج) قصد مهاجمین به خانه وحى این بود که امیرمؤمنان علیه السلام را به واکنش وادار کنند و با استفاده از این فرصت، ثابت کنند که شخصى همانند علی علیه السلام براى رسیدن به حکومت دنیوى حاضر شد که افراد زیادى را از دم شمشیر بگذراند.
و نیز اگر امیرمؤمنان علیه السلام از خود واکنش نشان مى‌داد و با آنها درگیر مى‌شد، ممکن بود که فاطمه زهرا در این درگیری‌ها کشته شود، سپس دشمنان شایع مى‌کردند که علی علیه السلام براى به دست آوردن حکومت دنیایى، همسرش را نیز فدا کرد و در حقیقت او بود که سبب کشتن همسرش شد؛
د) اگر امام قیام می کرد و حمله کنند گان رامیکشت(علاوه بر نداشتن یارکافی) دشمنان اسلام و منافقین در این اوضاع به مسلمانان حمله و اصل اسلام درخطرمی افتاد چون خطر حمله رومیان و خطر مرتدین و منافقین مثل ابوسفیان و خطر پیامبران دروغین مثل مسیلمه و طلیحه و سجاح وجود داشت و این گروهها در میان درگیری میان مسلمانان اصل اسلام و مسلمین را از بین می بردند ؛ بنابراین امام صبر کرد و امام بین حق شخصیش و اصل اسلام ،اسلام را برگزید که بهترین کار است
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها.
در روایتی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: ...یَا سَلْمَانُ حُبُّ فَاطِمَةَ یَنْفَعُ فِی مِائَةِ مَوْطِنٍ أَیْسَرُ تِلْکَ الْمَوَاطِنِ الْمَوْتُ... .
ای سلمان! محبت به (دخترم) فاطمه در صد جایگاه (خطیر و بزرگ) نفع می رساند، که آسانترین آن لحظات، لحظه جان دادن است. (بحار الانوار ج 27 ص116 ؛ ارشاد القلوب(للدیلمی) ج2 ص294)
توضیحات
چند نکته درباره آداب عزاداری:
1. یکی از واجبات دین تعظیم شعائر است و از مصادیق تعظیم شعائر، تعظیم شعائر ایام فاطمیه و شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها است. (1)
2. در عزاداری مستحب است مجلسی تشکیل شود که حلال و حرام خدا و فضائل اهل بیت علیهم السلام و مناقب ایشان بیان شود. (2)
3. مستحب است افرادی در مجالس عزاداری شرکت کرده و مجالس باشکوه با ذکر اهداف اهل بیت علیهم السلام تشکیل شود.
4. مستحب است در هنگام خواندن مصیبت فرد گریه کند یا حالت گریه داشته باشد و اندوهگین باشد.
5. در ایام وفات و شهادت اهل بیت علیهم السلام پوشیدن لباس مشکی مستحب است. (3)
دفاتری در حرم مطهر مخصوص پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی ایام فاطمیه قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (سایت مکارم، استفتائات، عزاداری، شرکت در مجالس عزاداری)
(2) (استفتائات آیت الله مکارم ج1 س575)
(3) (استفتائات آیت الله سیستانی س 175)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سوگواری
- چرا با وجود حضرت علی ( علیه السلام ) ، فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) پشت در رفت؟
الف) طبق روایات حضرت زهرا نزدیک درب ورودی نشسته بود و با دیدن حمله کنندگان در را بست(تفسیر العیاشی، ج2، ص67، ناشر: المکتبة العلمیة الإسلامیة)
ب) حضرت زهرا گمان نمی کرد و شک نداشت که بدون اجازه وارد نخواهند شد (همان آدرس) ؛با توجه به اینکه قرآن دستور داده بی اجازه وارد خانه کسی نشوند(نور/27-28) ؛مخصوصا اینکه طبق قران نباید وارد خانه پیامبران بدون اجازه رفت(احزاب/53؛ نور/56) و تفاسیر اهل سنت از پیامبر روایت دارند که خانه حضرت زهرا نیز خانه پیامبراست.( الکشف والبیان، ج 7، ص 107،ناشر: دار إحیاء التراث العریی)
ج) تصور حضرت زهرا این بود که با توجه به موقعیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) و احترام رسول اکرم صلى الله علیه وآله مردم با دیدن حضرت صدیقه خجالت بکشند و متعرض نشوند همچنان که عدّهاى با شنیدن صداى حضرت صدیقه برگشتند (الإمامة والسیاسة ابن قتیبه، ناشر: دار الکتب العلمیة - با تحقیق شیری، ج1، ص37)
د) شیعه و سنی نقل کرده اند که زنان پیامبر نیز با وجود رسول خدا در را برای افراد باز می کردند مثلا ام سلمه و عایشه در رابرای حضرت علی باز کردند( تاریخ مدینة دمشق ،ج 42، ص 470، ناشر: دار الفکر - بحار الأنوار، ج 38 ص 348 )
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت این روز عزا و مصیبت.
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده است که فرمودند: مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ
هر که مصائب ما را یادآور شود و گریه کند یا دیگری را بگریاند، روزی که همه گریان باشند او نخواهد گریست. (وسائل الشیعه، ج 14، ص502)
توضیحات
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است که: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد که به مناسبت عزای مادر سادات سلام الله علیها چند نکته شرعی در عزاداری بیان می شود:
1. عزاداری معصومین علیهم السلام باید به کیفیتی برگزار شود که مناسب شأن آن حضرات باشد و از انجام حرکات یا اعمالی که مناسب شأن عزاداری معصومین علیهم السلام نیست یا برگزاری مجلس به صورتی که باعث وهن و سبک شمردن مذهب شیعه میشود باید پرهیز شود. (1)
2. برگزاری مجالس عزاداری اهل بیت علیهم السلام با رعایت توصیه های بهداشتی که از طرف ستاد ملی کرونا اعلام می شود، اشکالی ندارد و سعی مان بر این باشد با رعایت دقیق مسائل بهداشتی جلسات معصومین تعطیل نشود. (2)
3. عزاداران محترم باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می شود پرهیز نمایند مانند بلند کردن غیر متعارف صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایه‌ها می شود. (3)
4. در صورتی که کسی نذر برپایی جلسات مفصل و پذیرایی از عزاداران را به انحاء مختلف در این ایام داشته است ولی به جهت محدودیتهای پیش آمده از انجام آن به کیفیت سالهای گذشته معذور شده است چیزی بر او واجب نیست و تکلیفی هم مثل کفاره و ... ندارد البته اگر نذر شرعی بوده است و می تواند به مقدار حداقل که با دستورالعملهای بهداشتی منافات نداشته باشد بدان عمل کند، واجب است به نذرش پایبند باشد. (4)
نذر شرعی شرایط و نکاتی دارد که زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات در این زمینه یا دیگر سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خداوند متعال همه ما را جزء عزاداران واقعی معصومین علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1460 ؛ سایت مکارم اسفتائات احکام عزاداری)
(2) (امام خامنه ای، سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل فرهنگی و اجتماعی، سوال شماره 1134077)
(3) (اجوبه الاستفتائات س 1448)
(4) توضیح المسائل مراجع م 2647
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سوگواری
آیا خانه های مدینه در زمان پیامبر درب داشته است؟
الف) در کتب شیعه و سنی نقل شده که: ... علی بن ابی طالب دو لنگه درب خانه خویش را جز با استفاده از مسمار (میخ آهنی) نساخت (و از روش دیگری برای ساختن آن استفاده نکرد) (المواهب اللدنیه قسطلانی ، ج 3، ص 409) نکته:مسمارمیخ آهنی است که جهت نگهداری قطعات چوب درب ضروری است ؛وقتی ضربه و آتش به در وارد شده؛میخ از میان چوبها بیرون آمده است)
ب)پیامبر به دستور خدا تمام درها به مسجد رابست جز درب خانه علی ( علیه السلام ) (خصائص نسائی ،ص14) هجوم ازهمین درب که تنها درب بوده ،صورت گرفته است (البدایه و النهایه ابن کثیر، ج7،ص338)
ج) در کتب مشهور اهل سنت روایات فراوانی وجود دارد که نشان از درب داشتن منازل می کند.(نه پرده) مثلا: جنس چوب درب از نخل (صحیح بخاری ،ج2 ، ص 187)؛ کلید داشتن درب(سنن ابی داود، ج4 ،ص361 )؛ درب قفل شده(مسند احمد ،ج4 ، ص174 )؛ درب شکسته شده(تاریخ طبری ، ج4، ص431) ؛ دق الباب و در زدن(کنزالعمال ،ج7 ،ص194)؛ بستن در از ترس دشمن (صحیح مسلم ، ج3 ،ص1593( ؛ شکاف در(کنزالعمال ،ج15 ، ص 732)؛
برای منابع و موارد بیشتر به کتاب رنجهای حضرت زهرا نوشته علامه سیدجعفرمرتضی عاملی رجوع کنید.
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها
حضرتش در قسمتی از وصیتشان به حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نوشته بودند: یَا عَلِی...حَنِّطْنِی وَ غَسِّلْنِی وَ کَفِّنِّی بِاللَّیْلِ وَ صَلِّ عَلَیَّ وَ ادْفِنِّی بِاللَّیْلِ وَ لَا تُعْلِمْ أَحَدا...
یا على! مرا شبانه حنوط کن غسل بده و کفن کن و شبانه بر بدنم نماز بگزار و به خاک بسپار، احدى را آگاه مکن. (بحار الانوار، ج 43 ص: 214)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وصیت:
1. اگر نشانه های مرگ ظاهر شود و فرد تکالیف واجبی بر عهده داشته باشد (مثل: خمس، زکات، پرداخت رد مظالم، بدهکاری، امانت، نماز قضا، روزه قضا یا حج ) باید خودش فورا آنها را به مقدار توان ادا کند ولی اگر نتواند عمل کند باید نسبت به آنها وصیت کند. و در صحیح بودن وصیت بین وصیت کتبی و شفاهی تفاوتی وجود ندارد. (1)
2. انسان می تواند تا یک سوم مال خود را وصیت کند و بیشتر از آن با اجازه ورثه اشکالی ندارد؛ مثل اینکه ورثه حرفی بزنند یا کاری کنند که معلوم شود به انجام وصیت راضی هستند و چنانچه میتی وصیت شرعی کند، باید به وصیت عمل شود و ورثه نمی توانند از وصیت شرعی میت تخلف کنند. (2)
3. اگر کسی برای مجالس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجالس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد.چنانچه کسی از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد.
خداوند متعال عاقبت همه مومنین را به حق حضرت زهرا سلام الله علیها ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2695 و 2696 و2701 و2702 سایت مکارم استفتائات وصیت)
(2) (رساله مراجع م2721)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سوگواری
- چرا بنی هاشم و انصار به کمک حضرت علی و زهرا نیامدند؟
الف) انصار و قریش بارها خود پیامبر را تنها گذاشته و رها کردند و به ایشان خیانت کردند(چه رسد به دختر و دامادش) ؛ مثلا: در جنگ احد و حنین فرار کردند (سوره انفال-15-توبه/25) یکه گذاشتن در نمازجمعه (جمعه/11)
ب) بر فرض قصد همکاری ،امکان این امر باوجود آماده کردن قبیله اسلم و کسانی که به زور مسلمان شده و ومنافق بودند و کینه امام را در دل داشتند(به خاطر کشته شدن نزدیکان آنها در جنگها توسط امام علی) (تاریخ الطبری ، ج 2 ، ص 244 ، ناشر : دار الکتب العلمیة)
ج)دفاع نکردن از امام علی در خطبه های حضرت با شکوه از تنهاییش بارها نقل شده است(نهج البلاغه ، محمد عبده ، ج2 ، ص 202 خطبه 217 )
د)کمک خواهی حضرت از مردم نقل شده که حضرت فرمود: قومت مرا تنها گذاشته و آیه(یا بن ام إن القوم استضعفونی وکادوا یقتلوننی) را خواندند(، شرح نهج البلاغة ، ج 11 ،ص 65 ، تحقیق محمد عبد الکریم النمری ، دار الکتب العلمیة)
ه)نبود یار و طرفدار که حضرت مجبور به بیعت اضطراری شده است(بحار الأنوار ، ج 29 ، ص 468)
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم و ضمن عرض تسلیت ایام فاطمیه و آرزوی قبولی زیارت و عزاداری ها
از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرمودند: ...ثلاثٌ مِن المُرُوَّةِ فی السَّفرِ: بَذلُ الزّادِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ الم‍ِزاحُ فی غَیرِ المَعاصی
سه خصلت در سفر نشانة جوانمردی است: گشاده دستی و بخشش در زاد و توشه، اخلاق نیکو و شوخ طبعی البته در بدون گناه. (الخصال، ج ۱، ص 324)
توضیحات
یادگیری مسائل شرعی که مورد نیاز است، واجب است انسان یاد بگیرد تا در هنگام انجام عمل بر خلاف وظیفه شرعی خود رفتار نکند؛ مسائل نماز مورد نیاز است که امروز قصد داریم چند نکته درباره احکام نماز مسافر بیان کنیم:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر مطمئن است حداقل 10روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت می ماند باید نمازش را کامل بخواند.
2. اگر انسان قصد ده روز کند چنانچه بخواهد بیشتر از ده روز بماند باز هم باید نمازش را کامل بخواند مثل کسی که بخواهد دوازده روز بماند یا سیزده روز بماند.
3. کسی که قصد ده روز کامل را دارد یعنی مطمئن است که ده روز کامل می ماند چنانچه بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی ادائی از تصمیمش برگردد و بخواهد ده روز نماند در این صورت تا وقتی که در آن مکان هست باید نماز را کامل بخواند مثل کسی که مطمئن است ده روز در مشهد می ماند بعد از ماندن دو سه روز و خواندن نماز چهار رکعتی تصمیم می گیرد روز ششم برود، در این صورت سه روز دیگری را که می ماند باید نماز را کامل بخواند و چنانچه ماه رمضان باشد باید روزه را بگیرد. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر م 15 و م 18 ؛ تحریر الوسیله، نماز مسافر، فصل فی قواطع السفر م10 ؛ رساله مراجع ج1 م1342 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 53 ؛ هدایه العباد ج1 م1164)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سوگواری
- آیا فدک ملک حضرت فاطمه ( سلام الله علیها ) بود؟
الف)فدک هبه پیامبر به دستور خدا به حضرت زهرا بود (نه ارث) ؛یعنی فدک باغی بود که درخیبر بدون جنگ و خونریزی فتح شده بود و از انفال بود که طبق آیه (ات ذی القربی حقه) به دستور چبرئیل از جانب خدا ،پیامبر به حضرت زهرا بخشید(مسند أبی یعلى، ناشر: دار المأمون للتراث ،ج2، ص 534، ح1409)
ب)حضرت زهرا یک بار غیابی و یک بار به تنهایی و یک بار با عباس عموی پیامبر و یک بار با امیرالمومنین نزد ابوبکر آمدند و طلب حقشان را کردند.( صحیح بخاری ج5، ص90، ح 4035 – طبقات الکبری ،ج2، ص 241)
ج)کارگزاران حضرت زهرا در باغ فدک کار می کردند و طبق قانون اسلام کسی که چیزی دستش است نباید شاهد بیاورد بلکه طرف مقابل باید شاهد بیاورد ولی ابوبکر از حضرت شاهد خواست
د) وقتی حضرت دیدند که ابوبکر شهادت شاهدان یعنی حضرت علی و وحسنین و ام ایمن را نپذیرفت از باب ارث وارد شده و گفتند : اینها ارث پدرم است که ایوبکر گفت:پیامبران ارث نمی گذارند و باقیمانده اموالشان صدقه است. ولی ابوبکر شهادت حضرت علی و زهرا و حسنین که شامل آیه تطهیر و معصوم هستند را قبول نکرد و شهادت ام ایمن که زنی بهشتی بود را نیز نپذیرفت.؛ولی همین ابوبکر در قضیه دیگری بدون هیچ گونه شاهدی در جنگ بحرین حرف جابر انصاری را پذیرفت و طلب پیامبر را به او داد(صحیح البخاری، ج 2، ص 803، ح2174، کتاب الکفالة، بَاب من تَکَفَّلَ عن مَیِّتٍ دَیْنًا)
ه)ارث بردن داود از سلیمان و ارث بردن آل یعقوب در قرآن نقل شده که پیامبربوده اند(نمل/ 16- مریم/ 5 )
و)چگونه ممکن است پیامبر حدیث جعلی(لا نورث) ابوبکر را به دخترش و دامادش و عمویش که صاحبان اصلی ارث هستند را به آنها نگفته باشد ولی به ابوبکر گفته باشد.
ز)اگر پیامبر ارث نمی گذارد پس چطور عایشه دخترش خانه پیامبر را تا اخر عمرش مالک بود و ابوبکر و عمر در آنجا دفن شدند با اینکه بر فرض ارث رسیدن به زنان از 9زن فقط به اندازه یک وجب سهم عایشه می شود. در صورتی که طبق فقه شیعه زن از شوهر درزمین و خانه ارث نمی برد ولی دختر ارث می برد.
ح)اگر پیامبر ارث باقی نمی گذارد پس چرا ابوبکر عصا و مرکب سواری و کفش و وسایل شخصی پیامبر را به امام علی داد.( الأحکام السلطانیة ماوردی، ج 1، ص 193، ناشر: دار الکتب العلمیة)
ط)عمر در زمان خلافتش که غنیمتهای زیادی در جنگها بدست آمده بود،صدقات مدینه را به امام علی و عباس برگرداند با اینکه در زمان ابوبکر ،عمرو ابوبکر به این دو پس ندادند(صحیح البخاری، ج 3، ص 1126، ح2926، أبواب الخمس، باب فَرْضِ الْخُمُسِ)
ی)چرا عمر در زمان خلافتش خیبر رابین زنان پیامبر تقسیم کرد و به عایشه سهم بیشتری داد(صحیح البخاری، ج 2، ص 820، ح2203، کِتَاب الْمُزَارَعَةِ، بَاب الْمُزَارَعَةِ بِالشَّطْرِ وَنَحْوِهِ،)
ک)چرا همسران پیامبر و عموی پیامبر نزد ابوبکر رفتند و طلب میراث کردند(صحیح البخاری، ج 3، ص 1126، ح2927، أبواب الخمس، باب فَرْضِ الْخُمُسِ)
ل)چرا خود ابوبکر ابتدا از حرفش در مقابل استدلالات کوبنده حضرت برگشت و سند فدک را به حضرت داد ولی بعد با تحریک عمر پس گرفت(السیرة الحلبیة ، ج 3، ص 488، ناشر: دار المعرفة)
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام سجاد علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: ...أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه
آگاه باش که منفورترین مردم نزد خدا کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص234)
توضیحات
در شرع مقدس اسلام بسیاری از سرگرمی‌ها و بازیها حلال است مانند انواع ورزش، مانند شنا کردن، کوهنوردی یا تفرج در طبیعت؛ اما برخی از سرگرمی‌ها به جهت مفاسدی که دارد حرام است؛ لذا چند نکته فقهی درباره بازی و سرگرمی بیان می‌کنم:
1. بازی با وسایلی که در عرف وسیله‌ی قمار شناخته میشود حرام است که به تصریح برخی از مراجع تقلید، پاسور و تخته نرد از وسایل قمار محسوب میشود. (1)
2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعاً ممنوع و گناه است. مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه می‌دهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد، یا کاری برای برنده انجام دهد؛ یا مثلا سایت‌های شرط بندیی که وجود دارد؛ که اینها شرعا اشکال دارد.
3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد، مثل: 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی با اسلحه جنگی، در صورتی که شرط بندی بین افرادِ مسابقه دهنده باشد نه تماشاچی‌ها. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خود عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه‌روزی آماده پاسخگویی و خدمت می‌باشد که می‌توانید سوالات فقهی و اعتقادی خود را به صورت تلفنی مطرح کنید.
خداوند متعال توفیق بندگی و زندگی پاک و با نشاط را به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتاء شخصی، شماره استفتاء360286 ؛ رساله جامع م2260)
(2) (اجوبه الاستفتائات، س 1117 و 1122 ؛ منهاج الصالحین ج2 مسأله 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 س 15 و 17 و 18 ؛ فاضل ج1 س953 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 645 و س6436 ؛ مکارم، استفتائات ج2 س 727 و 735 ، ج 3 س 471 ؛ جامع المسائل، فاضل ج1 س 1564 ؛ رساله جامع، سیستانی، م 2259)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سوگواری
- آیا حضرت زهرا شبانه دفن شد و علت دفن شبانه چه بود؟
الف)دفن شبانه چزء مشهورات شیعه و سنی است(صحیح البخاری، ج 4، ص 1549، ح3998، کتاب المغازی، باب غزوة خیبر)
ب) علت دفن شبانه اعتراض به خلافت غصبی ابوبکر و غصب فدک و شرکت نکردن غاصبین در تشیع جنازه است (تأویل مختلف الحدیث این قتیبه، ج 1، ص300-شرح صحیح البخاری ابن بطال، ج 3، ص 325، ناشر: مکتبة الرشد - شرح نهج البلاغة ابن ابی الحدید، ج 16، ص 170-- علل الشرایع شیخ صدوق، ج1، ص185، منشورات المکتبة الحیدریة)
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
