سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت زهرا سلام الله علیها در خطبه فدکیه می فرمایند: فَجَعَلَ اللَّهُ صِلَةَ الْاَرْحامِ مَنْساءً فِی الْعُمْرِ وَ مَنْماةً لِلْعَدَدِ . دید و بازدید از خویشان، موجب طول عمر و مانع از مرگ ناگهانی می گردد، وقتی مرگ اتفاق نیفتد، موجب افزایش جمعیت نیز می شود.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1.یکی از سفارشات حضرت زهرا سلام الله علیها طبق این حدیث، حفظ ارتباط با نزدیکان و خویشاوندان است و یکی از اسرار ماندگاری فرهنگ اسلامی و تبادل نسل به نسل معارف الهی، مسأله صله رحم است. یعنی کانون گرم خویشاوندی و خانوادگی باید باقی بماند، که بهترین وسیلة ارتباط تفکرات صحیح و سُنَن صحیح اسلامی به نسلهای بعد همین محیطهای خانوادگی است. لذا یکی از علل و حِکَم توصیه به صله رحم است.
2.توصیه اکید دین است اگر از خویشان کسی قطع ارتباط کرده است باز هم شما قطع ارتباط نکنید یعنی اگر از طرف مقابل پاسخ مناسبی داده نمیشود، اما تو ارتباط را قطع نکن! ارتباط را حفظ کن! شاید رازش این است که بالأخره در اکثر موارد این ارتباط یک جانبه به ارتباط دوجانبه خواهد انجامید.
3. صلۀ رحم به هر قدری میسّراست، انجام بگیرد. گاهی با ارتباط تلفنی یا سلامرساندن و از این قبیل ارتباطات جزئی، صلۀ رحم محقّق میشود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند برکات آسمانی خودش را بر همه ما نازل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
با استفاده از متون ذیل:
قال ابوذر«رضیاللّهعنه»: … قُلت: یا رسولَ اللّه زِدنی! قال«صلّیاللّهعلیهوآلهوسلّم»: صِل قرابتک و إن قطعوک! و أحبّ المساکین! و أکثِر مَجالِسَتُهم!([1])
در ادامه درخواست ابوذر برای بیشتر دانستن، حضرت(صلّیاللّهعلیهوآله) میفرمایند: با نزدیکان و خویشاوندان خود ارتباط خود را محفوظ بدار! یکی از اسرار ماندگاری فرهنگ اسلامی و تبادل نسل به نسل معارف الهی، مسأله صله رحم است. یعنی کانون گرم خویشاوندی و خانوادگی باید باقی بماند، بهترین وسیلة ارتباط تفکرات صحیح و سُنَن صحیح اسلامی به نسلهای بعد همین محیطهای خانوادگی است. این یکی از علل و حِکَم توصیه به صله رحم است که قطع رحم از محرّمات است. «و إن قطعوک» هرچند از طرف مقابل پاسخ مناسبی داده نمیشود، اما تو ارتباط را قطع نکن! ارتباط را حفظ کن! شاید رازش این است که بالأخره در اکثر موارد این ارتباط یک جانبه به ارتباط دوجانبه خواهد انجامید، البته حِکَم و منافع گوناگون دیگری هم میشود تصور کرد. المسألة السادسة: التُّنجیم جلسه 165، 1386/2/4 حدیث اخل
عن امیر المؤمنین(علیهالسلام)، عن رسول الله(صلّیاللهعلیهوآله): لاتخُن مَن خانک، فتکن مثله! و لاتقطع رحمک و إن قطعک.پیامبر اکرم(صلّیاللهعلیهوآله) میفرمایند: در باب خیانت، جای مقابلۀ به مثل نیست؛ فلذا اگر کسی به شما خیانت کرد، شما به او خیانت نکنید، که اگر این کار را بکنید، شما هم مثل او خائنید! پیوند خانوادگی و خویشاوندی را قطع نکنید، ولو خویشاوند شما، این رابطه را قطع کند. این فقرۀ حدیث در واقع تخصیص در آیۀ شریفۀ «فإن عاقبتم فعاقبوا بمثل ما عوقبتم به» میباشد، یعنی صلۀ رحم، فقط برای آن مواردی نیست که رحم هم با انسان در ارتباط است بلکه اگر قاطع رحم است، شما قطع رحم نداشته باشید. البته این صلۀ رحم به قدر میسّراست. گاهی با ارتباط تلفنی یا سلامرساندن و از این قبیل ارتباطات جزئی، صلۀ رحم محقّق میشود. النوادر صفحۀ 96. امر پنجم: بررسی روایت تحفالعقول»جلسه14، 1383/9/30حدیث اخلاقی