کیفیت معاشرت با افراد

توضیحات

سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.امام صادق علیه السلام در روایتی درباره کیفیت معاشرت با افراد می فرمایند:

با منافق می فرمایند : صانِع المُنافِقَ بِلِسانِکَ: با آدم منافق و دو رو که می دانی که زبانی اظهار دوستی می کند اما در دلش دشمن است در ظاهر با او مدارا کن و ظاهر کار را با او حفظ کن اما باطنت نسبت به او هوشیار باشد.

با مومن می فرمایند: أخلِصْ وُدَّکَ لِلمُؤمِنِ: با مؤمن دوست یکرنگ باش. یعنی اگر با مؤمن مواجه شدی، محبت خالص خودت را برای او قرار بده! لازمۀ محبّت خالص این است که خیرِ او را بخواهی، ظاهر و باطن او را حفظ کنی! پشت سرش بدگویی نکنی، روبرویش هم حرفی نزنی که او گمراه بشود.

با غیر مسلمان می فرمایند: إن جالَسَکَ یَهودِیٌّ فأحسِنْ مُجالَسَتَهُ. اگر غیر مسلمانی با تو همنشینی کرد با او به خوبی رفتار کن یعنی بی احترامی و بی اعتنایی کردن انجام نگیرد و بطور کلی مجالست و رفتار و معاشرت فرد با هر نوع انسانی، معاشرت خوبی باشد. زبان تمیز و پاکیزه، برخورد تمیز و پاکیزه با دوست و دشمن. این، آن چیزی است که به ما دستور دادند.

در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.

خداوند توفیق عمل به مکارم اخلاق را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد


متن اصلی:

الشرط الثامن: الوصول الی حدّ الترخص جلسه 205، 1395/11/18

حدیث:

عن اسحاق بن عمّار- سند این حدیث سندِ خوبی است- قال: قال الصادقُ جعفرُ بنُ محمدٍ«علیهماالسلام»: یا اسحاق! صانِع المنافِقَ بِلسانِک. اسحاق بن عمّار از اصحاب و شاگردان برجستۀ امام صادق«علیه اللصلاةوالسلام» است. فرمود: یا اسحاق! با آدم منافق و دو رو که با تو روبرو می شود و می دانی که زبان او با دلش یکی نیست، به تو اظهار دوستی می کند امّا در دلش دشمن توست و با تو عناد دارد، وقتی با این آدم مواجه شدی، با او مصانعه کن! مصانعه یعنی مثل خودش رفتار کن! فرض کنید به شما می گوید: سلامٌ علیکم. شما در جواب بگویید: سلام و زهر مار مثلاً! این برخورد، برخوردِ مناسبی نیست، یعنی برخوردِ موفقی نیست. شما می خواهید خودتان را از شرّ و ضرر او حفظ کنید؛ راهش این نیست. راهش این است که مثل خود او رفتار کنید. سلام و احوالپرسی می کند، شما هم سلام و احوالپرسی کنید اما در دلتان به او اعتماد نکنید! صانع یعنی این. با او مدارا کن! یعنی ظاهر کار را با او حفظ کن اما باطنت نسبت به او هوشیار باشد!

و اخلِص وُدَّک للمؤمن، اما با مؤمن که مواجه شدی، محبت خالص خودت را برای او قرار بده! لازمۀ محبّت خالص این است که خیرِ او را بخواهی، ظاهر و باطن او را حفظ کنی! پشت سرش بدگویی نکنی، روبرویش هم حرفی نزنی که او گمراه بشود. لازمۀ محبت خالص، اینهاست. بهترین دوست انسان آن دوستی است که به ما می گوید: آقا! اینجای صورتت مثلاً یک تکه کثافت چسبیده، آن را پاک کن! این، بهترین دوست ماست. اگر نگاه نکرده باشیم، نفهمیده باشیم به صورتمان، به این ریشمان یک چیز زشتی چسبیده به ما هم نگویند، در جمع بیاییم، ما را مسخره کنند، آیا این خوب است؟! پس دوستِ ماست که به ما می گوید: اینجا را پاک کن! کثافتهای باطنی هم همین است، وقتی به ما می گوید: شما زود عصبانی می شوی! زود آدمها را طرد می کنی! یا زود فریفته می شوی! زود گول می خوری! اگر اینها را به ما گفتند، ما عصبانی نشویم، این، دوستی و محبت است، نُصح است. نُصح در یک جاهایی مستحب است، در یک جاهایی واجب است.

و إن جالَسک یهودیٌّ فاحسِن مُجالسته. اگر یک یهودی با تو مجالست کرد، با او در مجالستْ خوب رفتار کن! یعنی بی احترامی کردن، بی اعتنائی کردن، لئامت به خرج دادن انجام نگیرد. مجالست و رفتار و معاشرت تو با هر نوع انسانی، معاشرت خوبی باشد. زبان تمیز و پاکیزه، برخورد تمیز و پاکیزه با دوست و دشمن. این، آن چیزی است که به ما دستور دادند. [امالی، صفحۀ 727.]