سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام
خداوند در قرآن به صراحت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را (امی) معرفی کرده و می فرماید:(ألَّذینَ یَتَّبِعُونَ النَّبیّ الأُمِّیَّ-کسانی که از پیامبر امی تبعیت می کنند..)( آیه 157 اعراف)
مفهوم امی که از ماده ام بمعنی مادر یا امت به معنی جمعیت گرفته شده است معانی مختلفی دارد:
1. درس نخوانده : یعنی به همان حالتی که از مادر متولد شده باقی مانده و مکتب استادی را ندیده است
2. به معنی کسی که از میان امت و توده مردم برخاسته ، نه از میان اشراف ، و مترفین و جباران ،
3. چون مکه را ام القری میگویند این کلمه را مرادف مکی دانستهاند(مجموعه آثار شهید مطهری؛ ج 3 ؛ص230 )وهیچ مشکلی ندارد که هر سه معنا را داشته باشد(تفسیر نمونه،ج 6،ص 397 )
باید به این نکته توجه داشت که در میان مورخان بحثی نیست که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به مکتب نرفت و خط ننوشت ، و قرآن نیز صریحا در آیه 48 سوره عنکبوت درباره وضع پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم قبل از بعثت میگوید: تو هرگز پیش از این کتابی نمیخواندی، و با دست خود چیزی نمینوشتی، مبادا کسانی که در صدد (تکذیب و) ابطال سخنان تو هستند، شک و تردید کنند!
ولی باید به این نکته توجه داشت که درس نخواندن غیر از بیسواد بودن است و کسانی که کلمه امی را به معنی بیسواد تفسیر میکنند ، گویا توجه به این تفاوت ندارند .
هیچ مانعی ندارد که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به تعلیم الهی ، خواندن یا خواندن و نوشتن را بداند ، بی آنکه نزد انسانی فرا گرفته باشد ، زیرا چنین اطلاعی بدون تردید از کمالات انسانی است و مکمل مقام نبوت است . شاهد این سخن روایاتی است که می گوید: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میتوانست بخواند و یا هم توانائی خواندن داشت و هم توانائی نوشتن (تفسیر برهان،ج4 ،ص332 ) اما برای اینکه جائی برای کوچکترین تردید برای دعوت او نماند از این توانائی استفاده نمیکرد.
خداوند ما را با معارف حقیقی آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد